CHDWEEKBIADopGED.GR0nD31AG vöönDiZlilD-HOLLÊriZEEUWSCHE EILAnDEM
EERSTE BLAD
STICHTELIJKE
OVERDENKING
6e JaarganjJ
ZATERDAG 26 MEI 1934
No. 535
N.V. Uitgeversmaatschappij «Eilanden-meuws
'WÖA hoort hij malsche sla
MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE HERVORMDE EN GEREFORMEERDE PERSONEN
ng I
ek I
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Waferbeken vlieten af uif mijne
oogen, omdat zij uwe wet niet
onderhouden.
Ps. 119 136
Er is wellicht geen eeuw, welke, die
waarin wij leven evenaart ten aanzien
van al de manieren waarop het
Atheïsme van het menschelijk hart
zich openbaart. Want de zetel van
het Atheïsme is het hart De dwaas
zegt in zijn hart: ,F,r is geen God
Laten wij zien op welke wijze het
Atheïsme zich kan vertoonen en
zich ook werkelijk vertoont.
Door het verschrikkelijke, vervloek
te en lasterlijke z weren, hetwelk een
verachting van den naam Gods is.
En wanneer kwam dit ooit me.
nigvuldiger voor onder ons volk?
Door het smaden van den Geest
Gods. Wellicht is dit de bijzonde,
re zonde des volks te dezen dage;
zoodat haarsgelijke niet is gekend
of gehoord bij eenigvolk onder de
zon.
Door het spotten met al het Hei
lige met de Heilige Schrift, met al
les wat eerbied voor God en vree-
ze Gods vertoond, zoodat iemand
die door hetgeen hij doet durft be
lijden dat hy God vreest, zich tot
eene bespotting maakt.
i-Ve^acht'ng «sn nl de "wjjarscfeuwis-»!
gen der Voorzienigheid Gods. Nooit
had een volk meer waarschuwingen
van Gods voorzienigheid, maarnooit
werden ze ook meer versmaad.
Is het Atheïsme en zijne uitvloei
sels als: valsche Godsdienst en ver
achting van alle geordende eere-
dienst de hoofdzonde tegen de eer
ste tafel der wet, de hoofdzonde te
gen de tweede tafel der wet is: zede
loosheid. Zien we hoe het daarmede
gesteld is dan zou het een onbe.
gonnen werk zijn de zonden na te
gaan die onder ons heerschen: ver
drukking, cnkuischheid, zinnelijk
heid, egoïsme, die alle in den hoog-
sten graad woeden en heerschen
onder het volk.
Ik maak hiervan melding als een
zaak die door ons voor den Heere
beweend moet worden te dezen da
ge en wij behoorden geroerd te
zijn bij de overweging ervan.
Bij deze groote macht en heer
schappij der zonde onder het ge-
heele volk komt nog een vreemde
en onuitsprekelijke zorgeloosheid.
Toen de oordeelen Gods: de wereld
oorlog, de griep en andere waar
schuwingen des hemels over ons
waren, toen was er een kleine ont
waking, gelijk iemand die vooreen
oogenblik ontwaakt uit een vasten
slaap, zijn hoofd opheft en zijn oo-
gen uitwrijft. Maar ik kan dit zeg
gen dat het nu bijna veertig jaren is
sedert God mij bekwaamde om iets
op te merken in de wereld, en voor
zoover ik weet zag ik dit volk nooit
in dien staat van zorgeloosheid, als
waarin het te dezen dage is. Want
ook in vroeger tijden waren er ge
durig waarschuwingen dat God een
twist had met het volk en zij die
eenige vreeze Gods bezaten
spraken hierover met elkander; en
zagen en bevonden dat hunne
waarschuwingen niet vergeefs wa
ren.
Naar nu is hier een algemeene
zorgeloosheid.
Men klaagt over verdrukkingen,
gebrek, armoede en dergelijke maar
blyft zorgeloos onder de slaande
hand Gods.
En deze zorgeloosheid heeft ons
allen aangetast, ook zeifs de
kerke Gods.
Dit zijn feiten. En nu is de vraag
hoe w^ daar persoonlijk tegenover
staan. Het zjjn de zonden van booze
menschen en het zijn de zonden
der vervolgers van Gods volk en
dergelijke; en wat gaan ze ons
aan Zoo zegt men.
Maar de psalmist van den ouden
dag ziide; Waterbeken vlieten af
uit mijne oogen omdat zij uwe wet
niet onderhielden. En gij weet dat
God gewisselijk een bijzonder
stempel drukt op hen, die niet maar
vrij zijn van de gruwelen dezer
eeuw, maar op hen, die treuren
over de gruv;elen die in ons mid
den zijn.
Wij zullen er niet mede kunnen
volstaan dat wij vrij zijn van die
gruwelen, tenzij wij bevonden wor
den daarover te treuren. Het ware
te wenschen dat wij het aangezicht
Gods zochten, opdat Hij ons van
deze dingen een dieper besef mocht
geven dan wij bezitten.
De naam van God wordt gelasterd,
de Geest van God wordt gesmaad,
een vloed van ongerechtigheid stort
zich uit over het land onzer ge
boorte, over het ettdeel van Chris.-
tus, over een volk, hetwelk, den
Gereformeerden godsdienst belijdt
alles gaat achteruit,—alles kwijnt.
Onbewimpeld wil en moet ik er
kennen tot mijne eigene schande
dat ik hierin grootelijks schuldig
sta, dat ik niet zoo gevoelig ge
weest ben voor de gruwelen van het
volk, dat ik er over treurde en miö
deswege verootmoedigde gelijk het
behoorde geweest te zijn. i^n ieder
zal wel doen zijn hart te onder
zoeken en na te gaan hoe het ge
steld is: of deze dingen hem inder
daad aangegrepen hebben dan wel
of hg niet gedacht heeft dat alles
zichzelf wèl is.
De zorgeloosheid die op de natie is,
is droevig, en ik moet zeggen dat
ik geen weg of geen middel zie waar
door hef volk van deze zorgeloos
heid zou kunnen bevrijd worden.
De overheid is niet gewillig en
de bediening des Woords niet bij
machte van deze zorgeloosiieid te
bevrijden, zoodat het een zorgeloos
heid schijnt te zijn door God ge
zonden om het volk ten gericht te
leiden nadat de middelen ter ge
nezing ons te doen ontwaken ter
zijde zijn gesteld.
En indien het oordeel komt langs
den eenen of anderen weg welke
ook, zullen wig bevinden dat wQ zelf
daarin betrokken zijn.
Wie zal den dag zijner toekomst
verdragen (Mal. 3 2)
Wij zullen wèl doen, den staat
der kerke Gods en onzen eigen
toestand bii onszelven te overwegen.
Ik behoef u niet te zeggen hoe
het in de wereld gesteld is; maar dit
kan ik zeggen dat naar mijne be
vatting, de belangstelling in Chris
tus en het Ëvaagelie sedert eeuwen
niet zoo hard achteruitging, als in
deze dagen.
loen het Evangelie eerst werd ge
plant en gebracht in de wereld kon
de duivel de Kerk niet tot hare
afval brengen binnen den tijd van
zes- tot achthonderd jaren en dat
langzanierhand. Sedert den tijd der
Reformatie, nam de Kerk geduren
de omstreeks zeventig jaren in
bloei toe zij bleef op ééne hoog
te gedurende een gelijk tijdsverloop
en sedert dien tijd is zij altijd ach
teruit gegaan, geslonken in alle
plaatsen, hare kracht neemt aiE, hare
vrede wordt weggenomen en overal
schijnt ontbinding voor de deur te
staan.
Hoe is het gesteld met de kerk
van Christus in deze natie. Inder
daad, het schijnt mij toe ik moet
het erkennen dat er een groote
achteruitgang is in de kerke Christi
in ons land. Dat wat men noemt:
ijver voor God is bijna geheel te
loor gegaan.
Sommigen onzer hebben bijna
vergeten dat er iets bestaat,
als de zaak van Christus in de
wereld. Wij, die hebben geroepen
en gebeden met betrekking tot die
zaak en die haar op het hart droe*
gen zijn werkloos neer gaan zitten
in onzen engen kring, en hebben
bijna vergeten wat hei iseenwerk-
zamen ijver te hebben met betrek
king tot de ordii.antiën Gods
overeenkomstig den zegel dien God
van ons vordert. Onse eerste lief
dehoe is zij bekoeld I De hoog
schatting van de ordinantiën van
Christus en de gem^ enschap met
Zijn volk tof stichting--hoe koud
zijn wij geworden te,r> aanzien van
deze dingenHoe w 'xnig gaat de
kerkelijke gemeenst;,{«ap ons fer
harte, welke sommigen zich herin
neren uit de dagen, toen ze waar
lijk de vreugde onzer ziele was!
Waarlijk, wij hebben reden om ons
geroep tot God te doen opklimmen,
opdat Hij moge wederkeeren en
Zijne Kerk bezoeken en eenen nieu
wen, frisschen en levenwekkenden
geest over haar uifgi-rfen opdat wij
nief onder de machï van dit ver
val geraken en komen tot vor-
melijkheid en God zich van ons
terugtrekt eü ons verlaat, hetgeen
Hij, naar hef schijnt waarlijk op
het punt is te doen.
Daarom, lafen wij ons voor God
verootmoedigen opdat Hij op bij
zondere wijze den Geest des levens
der kracht en der heiligheid onder
ons doe herleven dat het hem be
hagen moge de dienaren der Kerk
te helpen tof hef volbrengen van
hun plicht en niet toe te lafen
dat ze geraken in e>inige verachfe-
ring in genade en gaven die hen
ongeschikt zouden ruaken voor het
bedienen van hun f nbt tot opbou
wing der kerk; dat •r^ij hun ook
geven moge zich te ♦'sf^thtea ,en op
lijkheid met befrek'Wug tot de oe
fening der gaven in hunne bedie
ning en dat Hij zorg voor ons
moge dragen, als wij in gevaar
zijn om tot deze dingen te
vervallen. Laten wij bidden daf wij
mogen bewerkt worden door den
Geest van God en verlevendigd
door de genade Gods bij alles wat
wij doen.
Hebben sommigen bijzondere ge
vallen met betrekking fof verzoe
kingen, beproevingen en zwarighe
den? Wij mochten ze op onze har
ten dragen tof den Heere.
De Heere helpe ons om de kwaal
van ons eigen hart te kennen en
om bekwaamd te worden bij den
Heere (e pleiten om genade en barm
hartigheid tof onze hulpe in eiken
fgdvan noodl
De heerlijkste sla zonder slaolie is
als een keuken zonder fornuis!
Bij sla hoort slaolie, bij malsche sla
de fijnste slaolie: Saladine.
Kies bij den groenteboer het beste:
heerlijke, jonge zomer-sla en bij den
kruidenier óók het beste: Saladine!
GOUDZEGEL 80 CENT - GROENZEGEL 65 CENT - ROODZEGEL 50 CENT
Voornaamste inhoud;
niEuws
Ml
Advertentie-prijs 20 cent per regel. Reclames 40 et; Dieoet-
aanvrigen en -aanbiedingen van 1—6 regels 80 et.; Boefc-aan-
kondlglng 10 cent per regel' Contracten belangJflk lager
tt
UiTüAVfc. Van.
Geveotigd te Middelharnii - Piin» Hendtilcrtr. 122 C. Giro 167930 Poatbox 8 Tel. 17
Abonnements-prijs 85 cent per 3 maanden bij vooruitbetaling
Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar
De frontverandenng der S.D.A.P.
Destijds bespraken we in een driestar de
frontverandering der S.D.A.P. ten congres*
se in Utrecht op de jongste Paaschdagen.
We wezen er op dat evenwel de socialistic
sche partij revolutionair is en blijft, wel
moet blijven krachtens haar geschiedenis
en program.
Daarbij wezen we er op hoe nu dubbel
oppassen eigenlijk de boodschap is, immers
het oude spreekwoord is niet voor niets
„Als de vos de passie (vrede) preekt, boer
pas op Uw ganzen".
Dat de aard der partij niet veranderd
is bleek dezer dagen nog treffend in haar
hoofdorgaan „Het Volk."
Daarin kwam een artikel voor 'waarin
haar waren aard weer eens bleek. Het ging
over een buitenlandsche zaak. Derhalve
behoefde het socialistische orgaan niet in
te binden, naar ze zeker meende. In
Frankrijk was een algemeene staking uitge*
broken.
Geen economische oorzaken waren er voor.
Het was een zuivere revolutionaire sta=
king.
Een staking met een uitsluitend politiek'
doel. Niet ter -verkrijging van democratic
sche instellingen, want daarin verheugt
Frankrijk zich al vele tientallen jaren.
Een zuivere revolutionaire staking.
En die wordt door het hoofdorgaan van
de socialisten hoogelijk geprezen. Men ziet
het de roode vos kan wel zijn haren maar
geenszins zijn streken verliezen.
Ze is en blijft een revolutionaire partij,
ondanks haar frontverandering, waar ze des
te gevaarlijker door geworden is.
Verkeerde eenheid.
Men spreekt tegenwoordig vaak over de
huidige regeering als over een nationale
regeering. Daarmee wordt dan bedoeld, dat
deze regeering in de eerste plaats steunt op
den breeden basis van vijf staatkundige par*
tijen en wil het -dan in de tweede plaats
doen voorkomen als zou deze regeering een
regeeriug zijn overeenkomstig de nooden
van den tijd, m.a.w. een zoodanige regeering
/}:ormin? w.'ïsraan jvist in dezen tijd be<
lioefte bestaat.
Nu is inderdaad de basis, van deze regee*
ring zeer breed. Maar of ze ook hecht en
sterk is? Allerminst Eigenlijk kan er
goed beschouwd zelfs niet van eenigerlei
basis gesproken worden. Een blik in de
programs der verschillende partijen .toont
dat genoegzaam duidelijk aan. Al heeft
de kabinetsformateur gemeend de liberalen
en vrijzinnigecdemocraten er bij te moeten
halen, daar is allerminst meegezegd, dat aan
de regeering een basis is verleend. En zoo
er al van een basis gesproken zou kunnen
worden, dan is dat toch zeker een basis
waaraan elk hooger beginsel ontbreekt. En
een zoodanige basis is toch allerminst ge*
schikt voor ons land, het land der Re*
formatie. Nationaal kan het kabinet toch
allerminst worden genoemd. Dezer dagen
is een vergadering gehouden te Wassenaar
waar de toireede grondslag der Regeering
werd gemanifesteerd. Een gemeenschappelijke
vergadering van vijf verschillende plaatselijke
kiesvereenigingen. A.R. C.H., R.K., V.B.,
en V.D. vergaderden gemeenschappelijk. Wat
een breedheid van opvatting. Maar helaas
wat een volslagen gemis aan beginsel.
Om iets te noemen het openen len
sluiten der vergadering. Zooals dat onder
Christenen gebruikelijk ais.
Nagelaten vanwege de breedheid. Dus
een vergadering waar God en Zijn Woord
buiten gehouden w*erd. Wel breed, maar
beginselloos en uitermate verwerpelijk. Een
breedheid gekocht tot den prijs van het
beginsel. De vrijzinnigheid met name de
N.R.C, is hoog met deze vergaderi.ng
ingenomen en besluit een hooggestemd
hoofdartikel met „Moge het daarmeee uit*
gestrooide zaad vruchten dragen." Als de
vrijzinnigheid prijst dan is men principieel
op verkeerd gebied.
Maar daar heeft men nu zoo geen
oog meer voor. Op het beginsel van het
gezelschap let men zoo niet als het maar
groot is.
En toch noemt men zich Calvinistisch.
Ca'.vijn was kieskeuriger, op het gezelschap.
De vergadering te Wassenaar demonstreert
een verkeerde eenheid, een eenheid die ér
lang reeds is, die voedsel vindt in den neo»
Calvinistischen neutralen staat.
De vergadering legt getuigenis af dat men
lang reeds staat op vrijzinnig terrein met den
godsdienstloozen staat.
De vergadering te Wassenaar laat zien hoe
ver de beginselverzaking reeds is voortge*
schreden. Een eenheid, een verkeerde, in de
loslating van de heilige beginselen van Gods
Woord.
Iets, anders is noodig. Inzonderheid voor
deze benarde tijden. Niet een breed be*
ginsel, dat is het beginsel van de wereld,
maar' een diep beginsel, het principe van
Gods getuigenis.
De banier van Gods Woord. Wordt die
hoog verheven, dan passen de anderen,
Roomschen en Vrijzinnigen, er wel" voor.
Dan kan men niet roemen op een
breede basisj maar heeft men wel een
hechte, een duurzame basis, die het ge»
weid der eeuwen kan doorstaan en redding
sdhenken kan uit der tijden nood.
Twee bondsdagen.
Eenige weken geleden vergaderde te
Utrecht de Gereformeerde Bond onder voor*
zitterschap van Ds. van Grieken. Behalve
een referaat van Ds. Woelderink over de
Afscheiding en de jaatyeirslagen,. die alle
-S"'fuisid£n van een. stevi.qa fina^ncieele basj.<;
der vereeniging, kwam bij ,de rondvraag,
het hoofdmoment van den dag aan de
orde, n.l. de bespreking over de studenten
te Utrecht' die op kosten van het Studie*
fonds van den Bond studeeren. Prof. Vis*
scher had er in het Geref. Weekblad over
geklaagd, dat de gereformeerde studenten,
die finantieele relaties met den Bond heb>=
ben, de colleges van den Bondsprofessor
zoo slecht volgden, en dat het voorkomt,
dat ook moderne studenten worden ge*
^teulhd. Uiteraard wilde 'de vergadering
hierover gaarne ingelicht worden. De heer
Koote uil Middelharnis stelde hieromtrent
een aantal vragen, terwijl meerderen uit de
vergadering, o.a. Ds. Pop om opheldering
vroegen. Het Hoofdbestuur en de Commis*
sie voor het Studiefonds deelden mede,, dat
het inderdaad wel eens voorkomt, dat een
student van geref. huize modern of ethisch
wordt. Er wordt echter strenge keur toege*;
past en deze zal nog verscherpt worden, ter*
wijl de studenten hebben moeten beloven,
de colleges van prof. V. trouw te zullen
volgen. Een commissie zal benoemd worden
om deze zaak te onderzoeken, terwijl er
ook meer contract tusschen het H.B. en de
beide hoogleeraren Visscher en Severijn zal
komen. Inderdaad is het wel noodig scherp
toe te zien welke studenten straks als predi*
kant de Geref. gemeenten in de Hervorm*
de kerk zullen dienen. „Wij hebben," zoo
sprak prof. Visscher, „gebrek aan ware Die*
naren des Woords en niet aan mannen, die
slechts een toga aaahebben."
ARTIKELEN: UIT HET KIJKVENSTER
Uithuizigheid. Een huis zonder boeken.
De frontverandering der S.D.A.P.; Verkeer*
de eenheid; De Herv. en de A.R. Partij.
Twee Bondsdagen. (Scherpe gezegdens van
Prof. Visscher tegenover de A.R.=Partij.)
Brieven uit hel Thoolsche Land.
De festiviteiten te Scherp>enisse.
Ingezonden Stukken: „De Raadsverslagen"
Algem. Vergadering Landbouwonderwijs op
Flakkee. Rede van den heer Smits.
Raadsvergadering te Sommelsdijk.
Het 25sjarig bestaan van hei Watersdiap
„de Dijkring Flakkee."
Binnenland: Een droeve lijst verkeersongec
vallen. ,V!e^eetavoudiging der Crisis'
wetgeving.
Buitenland: Ontiettende brand in Chicago.
Treinramp in Barcelona.