’Een klein financieel duwtje
in de rug is soms voldoende
jongere schoolkinderen
Professor biedt studie over Steenbergse
landgoederen aan suikerfabrikant aan
Bijdrage voor computer
i
om tekort weg te werken
Paul Deurloo en Paul Jas naar India voor huizenproject
Kasteel Padmos had in zeventiende eeuw een Thoolse eigenaar
Terugkeerbaan kost extra geld
Cliënten Sjaloom bouwen
blokhutten voor winterfair
OcTho hoeft niet te fuseren
DÉ SPECIALIST IN
ZONNE-ENERGIE
Energy
^Systems
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Donderdag 13 december 2012
5
Efficiënter
Idee
Lokaal
Lions Club Tholen
Wandelroute
Maatschappelijk
verantwoord
Aannemer Paul Deurloo uit Tholen en verkoopleider
Paul Jas van bouwleverancier Holonite zijn net terug uit
Madurai in het zuiden van India. Daar hebben ze het pro
ject Housing4More bezocht, een initiatief van de Rabo
bank en Dhan-foundation. Doel van het project is huizen
bouwen en renoveren op basis van een microkrediet, een
kleine lening.
Damien van der Veer: dit is leukste project van het jaar
Hoek: schoolbestuur kan beter uitgaan van eigen kracht
Cliëntenraad adviseert over bijzondere bijstand
De presentatie van een boek over de geschiedenis van de
Steenbergse landgoederen Ekelenberg en Padmos had
donderdag een Thools tintje. Auteur professor Han Leu
ne is in Sint Philipsland geboren. En de familie van ir.
Gerard van Loon - bezitter van het Nonnetjeshuis in
Sint-Annaland - was een periode eigenaar van beide
landgoederen. Ze verkocht die eind jaren zeventig aan
Het Noordbrabants Landschap.
De stichting openbaar primair onderwijs Tholen (Oc
Tho) is zelf wel in staat om het tekort in de begroting
weg te werken. Fuseren met andere schoolbesturen hoeft
volgens wethouder Peter Hoek van financiën niet. Nu
kampt de OcTho nog met een negatief resultaat van ruim
143.000 euro, maar de stichting wil dat eind 2014 hele
maal hebben weggewerkt.
Kinderen van minder draagkrachtige ouders zouden eer
der in staat gesteld moeten worden om met een computer
te leren werken. Daarvoor moet de gemeente het zogehe
ten verstrekkingenbeleid aanpassen. Dat adviseert de
cliëntenraad WWB Tholen in een reactie op het voorstel
van b. en w. om verordeningen voor de wetswijzigingen
Wet werk en bijstand (WWB) vast te stellen. Het aanpas
sen van het beleid is samen met zes andere gemeenten
rond de Oosterschelde opgesteld.
Onze jongens
Telling
Y
.zang
Ó:,- i
I-,
Paul Deurloo en Paul Jas uit Tholen hebben ieder 3500 euro gedoneerd voor de bouw van woningen in het zuiden van India.
verhoging vanwege de kans op
Oud Sint-Annalander ir. Gerard van Loon (rechts) is blij met het boek dat dr. Han Leune schreef over het voormalig familiebezit.
Advertentie I.M.
Ondernemersvereniging Smalstad houdt morgen een winterfair op de
Markt en in een gedeelte van de Kaaistraat. Activiteitenbegeleider Jo
han de Wit bouwt dinsdagmiddag samen met zes cliënten van Sjaloom
Zorg zes houten blokhutten. Die staan op het plein voor het voormalige
gemeentehuis.
Wat Deurloo en Jas vooral is opge
vallen is dat mensen in India on-
Johan. Deze was schepen en burge
meester van Tholen.
Nieuwlandseweg 5 I 4697 RK I Sint-Annaland
0166 - 65 43 35 www.bcon-energysystems.nl
„Hoeft ook niet, we hebben don
derdag nog.” Het idee van blokhut
ten op de Markt is ontstaan tijdens
een vergadering van ondernemers
vereniging Smalstad, zegt De Wit.
,,Henk Brinkman, de directeur van
Sjaloom Zorg, is voorzitter van die
club. Hij riep: dat kunnen ’onze
jongens’ wel. Zodoende staan wij
nu hier.” Terwijl de mannen in de
kou de panelen in elkaar schroe
ven, komt Marijn van Son van ho
tel Kom een kijkje nemen. Hij is
secretaris van de ondernemersver
eniging. ,,Ziet er goed uit mannen,
het ademt echt kerstsfeer.”
(empowerment) te gebruiken als
middel om aan de slag te gaan. Om
mensen uit de armoede te halen
biedt dat instrumenten, zei hij. Maar
dat verwees Oudesluijs naar het eer
ste kwartaal van volgend jaar voor
de kadernota (met beleidsvoorne
mens) die de gemeenteraad halver
wege het jaar vaststelt. Ook gezien
de voorgenomen hervormingen van
het beleid. Voor Van de Sande een
teleurstellend antwoord: ,,We moe
ten wachten, maar we hebben ook
afgesproken dit te behandelen.’’
Lokaal is de insteek van de winter
fair die morgen om vier uur begint.
,,Daar is bewust voor gekozen”, al
dus Van Son. In tegenstelling tot
andere jaren is de winterfair dit
jaar op vrijdag en niet op woens
dag. De reden is het teleurstellende
aantal bezoekers vorig jaar. ,,Vrij-
dag is bovendien in alle opzichten
praktischer”, zegt hij. ,,Winkeliers
zijn die dag toch al langer open,
kinderen kunnen langer opblijven
en ouders hoeven de volgende dag
niet naar het werk.” Nieuw is dit
jaar ook dat de weekmarkt onder
deel uitmaakt van de kerstmarkt.
,,Normaal vertrekken de markt
kooplieden om half vijf, nu blijven
ze tot zeven uur en misschien wel
langer.” Verder zijn alle andere
winkels op de Markt geopend.
,,Dat moet voor extra bezoekers
zorgen.” Er is een draaimolen en
een treintje. Daarnaast kunnen kin
deren meedoen aan een kleurwed-
strijd. Muziekvereniging Euterpe
zorgt vanaf half acht voor feestelij
ke muziek.
danks de armoede, toch vrolijk zijn.
,,Iedereen is vriendelijk, terwijl ze
werkelijks niets van luxe hebben.”
Dat heeft Paul Jas wel even aan het
denken gezet. ,,Dan kom je terug in
Nederland en denk je: hebben we al
die luxe wel nodig. We kunnen best
met een beetje minder toe. Want al
die rijkdom maakt niet gelukkig.
Daar zijn onderzoeken naar ge
daan.” Paul Deurloo zegt dat hij
vooral moest wennen aan de warm
te. ,,En het eten. Iedere dag rijst. Je
moet echt uitkijken wat je eet. Niet
alles kun je zomaar eten.”
soort verhoging. Dat is vanwege het
overstromingsgevaar, zegt Deurloo.
,,Het gebied staat met enige regel
maat onder water.” Technisch zitten
de huizen volgens de Thoolse aan
nemer best goed in elkaar. ,,Maar de
bouw kan efficiënter.” De twee heb
ben ideeën aangedragen hoe de
Indiërs goedkoper, maar vooral effi
ciënter kunnen bouwen door ge
bruik te maken van prefab bouwele
menten. Want nu zijn vooraf de
kosten niet inzichtelijk, wat in som
mige gevallen tot vertraging in de
bouw leidt. Maar dat is volgens
De landgoederen liggen ten zuiden
van Steenbergen, in de omgeving
van Welberg. ,,Een prachtig gebied
dat ik ken als mijn broekzak. Ik
kom er nog meerdere keren per
jaar’’, zei Gerard van Loon (77) bij
de boekpresentatie. De familie bezit
nog altijd het jachtrecht op de land
goederen. Ze kocht Ekelenburg in
1850 en Padmos in 1890. De fami
lie leverde drie Steenbergse burge
meesters, en stichtte in 1872 de sui
kerfabriek in de stad. Deze fuseerde
in 1919 met enkele andere tot CSM,
het concern waarvan Gerard van
Loon directievoorzitter is geweest.
,,De laatste keer dat ik in Steenber
gen het woord heb gevoerd was in
ontwikkelingslanden behoefte is
aan het bouwen op basis van een
kleine lening. Het antwoord: ja. De
Rabobank is gaan samenwerken
met de Dhan-foundation, een stich
ting die zich inzet voor het verbete
ren van de zelfredzaamheid van In
diërs. Het huizenproject is met
name gericht op agrariërs en kleine
zelfstandigen. ,,Mensen die vanuit
huis een eigen onderneming bedrui
pen”, zegt Jas. ,,De één maakt pan
nenkoeken voor de verkoop in de
stad, de ander sieraden of kleding.
Gewoon thuis op de grond in de
woonkamer. Vaak werkt heel het ge
zin mee. Tegen de avond ruimen ze
alles weer op. Wonderbaarlijk hoe
die mensen dat doen. De huizen zijn
vaak erg klein, de gezinnen groot.”
Nu kunnen ouders rekenen op een
bijdrage voor een computer voor
hun schoolgaande kinderen vanaf
groep zes. Via de bijzondere bijstand
kan éénmaal in de vijf jaar een be
drag tot 750 euro worden verstrekt.
De cliëntenraad vindt tien jaar vrij
laat en wil dat de gemeente met
schoolbesturen contact zoekt om te
vragen op welk moment het gewenst
is dat kinderen zelf over een compu
ter kunnen beschikken. B. en w. zijn
bereid dat te doen. De cliëntenraad
hoorde namelijk van OcTho, de
stichting voor openbaar primair on
derwijs op Tholen, dat de kinderen
al vanaf groep 1 gewend gemaakt
worden met de computer.
Ook vindt de cliëntenraad het van
belang dat schoolgaande kinderen
van minder draagkrachtige ouders in
staat worden gesteld ‘mee te doen in
de maatschappij’. De regeling die
daarvoor geldt moet dat mogelijk
maken voor mensen met een inko
men tot 110% van de wettelijke bij
standsnorm. Voor deze categorie is
ook een langdurigheidstoeslag, een
maatregel om het inkomen aan te
vullen voor mensen die over een
lange periode weinig inkomen heb
ben en geen vooruitzicht op verbete
ring van dat inkomen hebben.
Het idee voor huizen bouwen met
een microkrediet komt van Tonny
Drijdijk van Rabobank Oosterschel-
de en Richard de Jager van woning
corporatie L’escaut uit Vlissingen.
Het ontstond een aantal jaren terug
tijdens een afstudeerproject voor de
Rabobank Foundation. De twee
hebben onderzoek gedaan of er in
beeld sportactiviteiten. De cliënten
raad erkent dat de gemeente goed
samenwerkt met de Stichting Leer
geld Oosterschelde (die in mei een
donatie van 2000 euro ontving van
de Lions Club Tholen) en het Sport
en Cultuurfonds, maar ze wil wel
weten hoe dat in de praktijk gaat.
De cliëntenraad reageert hiermee op
de voorgestelde aangescherpte re
gels in de wet werk en bijstand. De
gemeenteraad moet deze verorde
ningen vaststellen. De commissie
samenleving kon zich in grote lijnen
vinden in de reactie van de cliënten
raad. In de WWB is ook de wet in
vesteren in jongeren opgenomen.
Doel is jongeren aan het werk te
krijgen. Ook maakt het bevorderen
van de eigen verantwoordelijkheid
onder mensen met een uitkering deel
uit van de wet. Maar over de effec
ten van de nieuwe regels, valt nog
niet veel te zeggen, bleek uit de be
antwoording door wethouder Jan
Oudesluijs op vragen van de ver
schillende fracties. ,,Het wordt een
hele puzzel om het uit te voeren. De
beleidsruimte is klein. Het is ook af
wachten wat de regering gaat doen,
gezien de bezuinigingen.’’ Peter
Kraamer (SGP) wilde bijvoorbeeld
weten of mensen met een uitkering
verplicht kunnen worden om vrij
willigerswerk te doen. Volgens de
wethouder worden ze daartoe wel
uitgenodigd, maar kunnen ze niet
worden verplicht.
Deurloo niet het enige probleem.
,,De prijzen van de grond en bouw
materialen fluctueren enorm”, zegt
hij. ,,Zeker als lokale ondernemers
lucht krijgen van een microkrediet-
project. Dan gaan de prijzen van
bakstenen en cement ineens om
hoog.”
Anderhalve maand geleden is De
Wit samen met een team van
twaalf cliënten begonnen met de
voorbereidingen. ,,Het is een haast
klus geworden.” Desalniettemin is
het gelukt om alle houten panelen
op tijd klaar te krijgen. Die zijn in
een werkplaats in Tholen in elkaar
gezet. ,,Iedereen heeft zijn eigen
taak”, zegt De Wit. ,,De één heeft
de planken op maat gezaagd, de
ander enkel een plankje vastgehou
den. Het werk gaat naar ieders kun
nen.” De cliënten van Sjaloom
Zorg hebben een verstandelijke of
lichamelijke beperking. Damien
van der Veer uit Tholen is één van
de zes jongens die dinsdagmiddag
op de Markt in Sint-Maartensdijk
helpt bij het in elkaar zetten van de
blokhutten. Met een nietmachine
brengt hij plastic hoekprofielen
aan. ,,Dit is echt het leukste project
van heel het jaar”, zegt hij. ,,Het is
nuttig en je bent samen bezig.”
Moeilijk kan hij het werk niet noe
men. ,,Als ik iets niet weet, dan
vraag ik het gewoon aan Johan.”
Verder bestaat de groep uit Wouter
Dröge uit Dirksland, André Troost
uit Melissant, Gijs Bert-jan Kievit
uit Melissant en vrijwilliger Karlos
Schot uit Sint-Maartensdijk. ,,Er
zijn nog veel meer mensen bij be
trokken”, zegt De Wit. ,,Zoals
Henk Ottema die als vrijwilliger
aardig wat uren heeft gemaakt.”
Ze kunnen dan gebruik maken van
het declaratiefonds voor bijvoor-
1980. In hotel Van Tilburg heb ik
toen de sluiting van de suikerfabriek
aangekondigd. Dat was een zwarte
dag’’riep hij in herinnering.
Gerard van Loon heeft veel belang
stelling voor het cultureel erfgoed,
en met name de monumentenzorg,
aldus Han Leune (67). Zo heeft de
oud-Steenbergenaar in Sint-Anna-
land het Nonnetjeshuis in eigen
dom, een 17de eeuws monumen-
tenpand in de Voorstraat. Hij
verstrekte veel informatie over de
familie en las het manuscript voor
het boek kritisch door. Leune was
hem daar dankbaar voor. En Van
Loon op zijn beurt waardeerde de
gedegen studie over de cultuurge-
Het vlakbij gelegen Eikelenberg is
vanaf halverwege de zeventiende
eeuw tot ontwikkeling gebracht. De
geschiedenis van de gebouwen van
beide landgoederen staat in het boek,
en de landschappelijke ontwikkeling.
Ook de pachters van de bijbehorende
boerderijen, en het personeel, be
schrijft Leune. Het gebied is tegen
woordig toegankelijk, de wandelrou
te ’Ommetje Bergh en Vaert’ loopt er
doorheen. ,,Mooi dat die op deze
manier onder de aandacht komt. En
dat een stuk waardevolle Steenberg-
se geschiedenis op deze manier be
waard blijft’’, vond wethouder Cor
van Geel, die het eerste exemplaar in
ontvangst nam. ’De landgoederen
Ekelenberg en Padmos in Steenber
gen’ telt 215 bladzijden, is rijk geïl
lustreerd en voorzien van een index
op persoonsnamen en een bronnen
overzicht. Het is uitgegeven door Gi
gaBoek te Heerhugowaard en ver
krijgbaar in de boekhandel.
De gemeente kan werkloze Thole-
naren die weinig kans maken om
aan een baan te komen met behoud
van een uitkering twee jaar lang
werk laten verrichten. Deze werk
zaamheden (participatieplaatsen)
mogen andere werknemers niet ver
dringen. B. en w. zijn verplicht
mensen die dit werk doen, elke zes
maanden een premie te geven. De
gemeente Tholen staat daar in de
Oosterschelderegio alleen in. De
andere zes willen daar zo ver niet in
gaan. Zij vinden dat er voldoende
mogelijkheden zijn om werkerva
ring op te doen.
In de commissie samenleving wil
den Bram van de Sande (ABT) en
Rina Ligtendag (CDA) weten wat
de maatregelen om mensen weer
aan het werk te helpen, hebben op
geleverd, maar wethouder Jan Ou-
desluijs kon daar geen antwoord op
geven. Volgens Ligtendag kosten de
participatieplaatsen de gemeente
geld. Ze vroeg zich af of er dan ook
minder mensen zijn die op de lijst
van de herintegratie staan. Van de
Sande stelde voor om het beleid dat
door de gemeenteraad is vastgesteld
Deurloo en Jas zijn samen met
de twee initiatiefnemers en acht
andere Zeeuwse ondernemers een
week lang door medewerkers van
de Dhan-foundation rondgeleid in
Madurai, een stad in het zuiden van
India met 1,2 miljoen inwoners. Net
buiten die stad is begonnen met het
bouwrijp maken van een stuk
grond. Daar komen 48 woningen.
,,Een soort Vinex-locatie”, aldus
Jas. Iedere kavel is 120 vierkante
meter groot. De huizen, gebouwd
uit bakstenen en beton, bestaan uit
twee verdiepingen en staan op een
Veel mensen in India willen vooruit.
Een eigen onderneming oprichten
en een fatsoenlijk dak boven het
hoofd. Eén probleem: geld. On
danks de wil kunnen de mensen niet
zonder hulp van de bank de eerste
stap zetten. Dat komt omdat ze geen
toegang hebben tot het financiële
stelsel. Het bankenstelsel is in India
nog volop in ontwikkeling en richt
zich voornamelijk op het hogere
segment. ,,Een klein duwtje in de
rug door middel van een lening is
voor kleine ondernemers soms al
voldoende”, zegt Paul Jas. Jas en
Deurloo zijn één van de twaalf
Zeeuwse geldschieters. Beiden heb
ben 3500 euro gedoneerd. Dat is
precies het bedrag voor de bouw
van een gemiddelde woning in In
dia. De doelstelling van Hou-
sing4More is in vijf jaar tijd 90 wo
ningen bouwen en nog eens 290
renovaties aan bestaande huizen uit
voeren. Alles op basis van een mi
crokrediet.
De zes lieden zijn in de ochtend
begonnen. Even na tweeën zijn vijf
hutten op het dak na, klaar. De ma
terialen, zoals hout en schroeven,
komen van de doe-het-zelf-winkel.
Johan en zijn team krijgen het
werk die middag niet meer af.
Volgens Hoek heeft dat vooral te ma
ken met de verhouding tussen het
aantal parttimers en fulltimers en het
niet verlengen van contracten. Peter
Kraamer (SGP) wil dat de stukken
eerder aangeleverd worden. Volgens
Hoek heeft de OcTho uitstel ge
vraagd omdat de telling van het aan
tal leerlingen op 1 oktober deel uit
maakt van de verwachtingen voor de
komende begroting. Ook hij infor
meerde naar een vorm van samen
werking met andere schoolbesturen.
Hoek: ,,Voor schaalvergroting zijn
allerlei vormen te bedenken. We zijn
samen met het onderwijs aan het pra
ten over een gezamenlijke toekomst.
Vorig jaar hebben we er een sympo
sium aan gewijd. Dat doen we in
maart weer.’’ Voor de fracties is een
fusie niet nodig, wel kunnen school
besturen meer samen gaan werken,
was de conclusie. Bij de verzelfstan
diging van het openbaar onderwijs
kreeg OcTho een bruidschap mee.
Dit jaar was dat nog 204.096 euro.
Vanavond neemt de gemeenteraad er
een besluit over.
in het geheel zijn er geen rare din
gen.’’ Hij zegde wel toe dat uit te
zoeken.
Boelhouwers verbaasde zich over
het personeelsbestand. Voor het
wegwerken van het tekort zijn con
tracten van personeel niet verlengd.
Ook via natuurlijke verloop zijn er
mensen uitgegaan, maar toch telde
zij maar twee medewerkers minder.
,,In 2010 waren het er 101 en nu 99.
Hoe kan dat?’’
Samengaan met andere schoolbestu
ren om goedkoper te kunnen werken
is volgens Hoek nu niet nodig. ,,Een
fusie mag geen doel op zich zijn.
Ook besturen buiten Tholen hebben
financiële problemen. Het is beter
om uit te gaan van de eigen kracht,’’
zei hij in de commissie samenleving
op vragen van Hans Boulogne
(ABT) en Gré Boelhouwers (VVD).
Boulogne wees er op dat er vier jaar
geleden ook al eens gekeken is of
samenwerking met andere schoolbe
sturen wenselijk is. Hij noemde in
dit verband de gemeente Steenber
gen en Schouwen-Duiveland. De
gemeenteraad krijgt jaarlijks van de
OcTho een ontwerp van de begro
ting voor het komende jaar en een
jaarrekening over het afgelopen jaar.
Bij de jaarrekening zit een verslag
van een registeraccountant. De
meeste fracties konden zich vinden
in de aanpak van de OcTho, maar
maakten zich wel zorgen over de in
spanning die de OcTho nog moet le
veren om financieel schoon schip te
maken.
Rina Ligtendag (CDA) noemde het
een ’behoorlijke taak’ en vroeg zich
af of het bestuur voldoende eigen
vermogen heeft om de tekorten op te
vangen. Bram van de Sande (ABT)
wilde weten of er bij de nieuwe be
groting ook een risicoanalyse wordt
gemaakt. Volgens Hoek kan de ge
meente dat niet afdwingen, maar
wel voorstellen.
Boulogne vroeg zich af waarom de
afschrijving met 7000 euro was toe
genomen. Hoek kon daar geen ant
woord op geven. ,,Dan moeten we
helemaal in de cijfers duiken. Maar
Dat Deurloo en Jas meedoen aan het
project heeft alles te maken met
maatschappelijk verantwoord on
dernemen. ,,Dat staat bij ons hoog
in het vaandel”, zegt Deurloo. ,,Dit
project is de uitgelezen kans om
daar iets mee te doen.” Voor Jas
geldt min of meer hetzelfde. ,,Je
moet je als ondernemer onderschei
den, zeker in deze tijd. Maatschap
pelijk verantwoord ondernemen is
één van de manieren.” De Tholena-
ren gaan geen materialen leveren in
India. ,,Het gaat puur om kennis
overdracht”, aldus Jas.
Activiteitenbegeleider Johan de Wit van Sjaloom Zorg is samen met
cliënten zes blokhutten aan het bouwen voor de winterfair die
morgen om vier uur begint.
Huizen in India staan vaak op een
overstromingen.
schiedenis van het gebied.
De emeritus hoogleraar van de
Erasmus Universiteit stuitte bij een
eerder onderzoek naar de Schelde-
forten Lillo en Liefkenshoek op fa
milies die met de Steenbergse land
goederen te maken hadden. Leune
kende het gebied uit zijn jeugd; zijn
uit Stavenisse afkomstige vader was
onderwijzer en hoofd van de neu
traal bijzondere school voor lager
en uitgebreid lager onderwijs in
Steenbergen. ,,Toen was het verbo
den gebied, met een waas van ge
heimzinnigheid omgeven. Ik heb
geprobeerd de geheimen te ontsluie
ren.’’ Leune ontdekte dat het slot
Padmos al in de vijftiende eeuw be
stond. Het is in 1860 gesloopt, en de
bijbehorende boerderij brandde in
1917 af (sinds 2003 is het slotterrein
een archeologisch monument). De
eigenaren waren vooraanstaande fa
milies, vaak van elders, die dikwijls
actief waren in het openbaar be
stuur. De Thoolse familie Dallens is
er één van. Johanna Dallens, wiens
moeder Catharina de Huybert vrou
we van Patmos was, verkocht huis
en gronden in 1635 aan haar broer
--x
(X
v
W1—lil lijji i