Geheugenspel bij De Meestoof
tijdens koude museumnacht
'Gemeente besturen is als een boom:
eerst snoeien voordat ie gaat bloeien'
Houte
'Je moet met passie en plezier
op een orgel willen spelen'
College te voortvarend met
verhogen toeristenbelasting
Anja Geldof uit Tholen zoekt
visserstruien uit vorige eeuw
A
Ingrid van Oudenniel: Niet spieken, ik zie het wel hoor
Vrouwen van Nu lachen tranen
op eilandelijke avond in Tholen
Slaapapneu-avond in Haestinge
Vrijwilligers knotten wilgen op natuurwerkdag in Stavenisse
Donderdag 8 november 2012
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Harm van den Dikkenberg uit Stavenisse en Lené de
Graat' uit Sint-Maartensdijk willen alle organisten uit de
gemeente Tholen de kans geven van zich te laten horen.
Daarom organiseren ze op 1 december de Thoolse orga
nistendag. Niet zozeer voor professionele organisten,
maar meer voor de hobbymatige orgelspeler. „Geloof
maar dat er gerust 200 op het eiland zitten. Het gros ken
nen wij niet eens", zegt Van den Dikkenberg. De bedoe
ling is om aan het eind van de dag een concert te organi
seren. Een kans voor organisten om eens in een concert
te kunnen acteren, al is het maar met één nummer, zegt
de organisator.
Concert
ChristenUnie: brief aan raad is een beetje knullig
Zorgvuldig, maar al te voortvarend. Dat was volgens
wethouder Cees van Dis het voorstel om de toeristenbe
lasting volgend jaar met een dubbeltje per overnachting
te verhogen. CU-fractievoorzitter Bram van de Sande
kwalificeerde de brief over afblazen ervan voor nader
overleg met de sector als 'een beetje knullig'.
Bij streekmuseum De Meestoof in Sint-Annaland ston
den vrijdagavond de deuren wagenwijd open. Spreek
woordelijk. Want buiten was het met zes graden behoor
lijk fris. De avondopenstelling was in het kader van de
museumnacht, een initiatief van de vereniging van
Zeeuwse musea en de stichting Cultureel Erfgoed Zee
land. Het bracht 85 bezoekers op de been. Het merendeel
(49) deed mee aan een geheugenspel.
Gezelschapsspel
Herkenbaarheid
Niet spieken
Concurrentie
Cabaretshow in Meulvliet trekt 175 leden
Een menigte van 175 vrouwen heeft zich woensdag
avond suf gelachen tijdens de eilandelijke avond van de
Vrouwen van Nu, afdeling Tholen. De leden van de zes
afdelingen komen jaarlijks bijeen voor een vrolijke
avond en ditmaal was de organisatie in handen van de
Thoolse plattelandsvrouwenclub.
Breifanaat wil oude textiel in beeld brengen
Anja Geldof uit Tholen is een zoektocht begonnen naar
Zeeuwse visserstruien. Zij en haar jeugdvriendin Stefa-
nie Huibregtse uit Middelburg breien zelf al vele jaren
en zijn bijzonder geïnteresseerd in oude textiel. Over de
kleding (en dan met name de zelfgebreide truien) die de
vissers in Zeeland droegen is bijna niets bekend, zegt
Geldof. Ze wil daar verandering in brengen.
Winnaars
Korte mouwen
Families
Rekenkamer mag van SGP aan slag
Energieweg 11J - 4691 SE Tholen - tel. 0166 60 93 33
www.vanhouteinterieur.nl
'Van onderen.' Die roep klonk zaterdagochtend om de
haverklap aan de Zandweg in Stavenisse waar leden van
de werkgroep actief terreinbeheer van stichting Land
schapsbeheer Zeeland en vrijwilligers wilgen knotte. Dat
ging met veel enthousiasme. Ook drie Thoolse gemeen
tebestuurders zetten de zaag in het hout.
Maatschappelijk
Mooier maken
Meer dan 1000 vrijwilligers
Parkeerproblemen in Scherpenisse
Extra grafrecht voor herbegraven nodig
interieur
Eerste Thoolse organistendag voor hobbyisten en profs
Het orgel van de Rehobothkerk in
Tholen mag die dag tussen tien en
vier uur worden bespeeld door de
deelnemers. ..De kans datje op zo'n
mooi orgel kunt spelen, laat je niet
aan je neus voorbij gaan", zegt Van
den Dikkenberg. die zichzelf hobby
organist noemt. De Graaf is wel
meer beroepsmatig bezig en bege
leidt ook een koor.
's Avonds om acht uur wordt een
concert georganiseerd met zo'n 15
organisten. „Sommigen laten zich
ervan weerhouden als er een profes
sionele organist meedoet, maar dat
is niet nodig. Als diverse organisten
een nummer heel goed beheersen,
kun je heel goed met hen een con
cert organiseren. Dat is uniek, want
meestal luister je bij een concert
maar naar één organist."
Er is volgens Van den Dikkenberg
maar één vereiste voor deelname
aan de organistendag: ,Je moet met
passie en plezier op een orgel willen
spelen. Het niveau maakt niet uit."
Het doel is om organisten met el
kaar in contact te brengen en om er
varingen uit te wisselen. Het idee
hebben Van den Dikkenberg en De
Graaf opgedaan via een collega-or
ganist uit Urk. Die organiseert de
YouTube orgeldag, die zo is gaan
heten omdat hij is begonnen met
oproepjes via het online videoka
naal YouTube.
Van den Dikkenberg spreekt meteen
al hoop uit voor de toekomst. „De
bedoeling is om het elk jaar te gaan
doen en wellicht steeds in een ande
re plaats. En als het echt storm
loopt, misschien wel twee keer op
een jaar."
Van de Sande deed zijn uitspraak in
de commissie bestuurszaken. Hij
wees erop dat zijn fractie naar aan
leiding van de begroting had ge
vraagd of er overleg met de sector
was geweest. „Het antwoord van het
college was: ja. Maar nu blijkt dat
het niet zo is!" Van Dis legde uit dat
er met betrekking tot het toeristisch-
recreatief ontwikkelingsplan voort
durend is geadviseerd door een
breed samengestelde denktank. De
recreatieondernemers die kenbaar
hebben gemaakt tégen de verhoging
van de toeristenbelasting te zijn, za
ten niet in die denktank. Omdat er
behoefte is aan overleg, willen bur
gemeester en wethouders alsnog met
hen aan tafel. Van de voorgestelde
verhoging had de uitvoering van het
plan betaald moeten worden. „Dat
kunnen we niet met de achttien uren
per week die voor dit beleidsterrein
binnen de organisatie beschikbaar
zijn", zegt de wethouder desge
vraagd.
De gemeente haalt volgend jaar een
ton voor het ontwikkelingsplan uit
de reserve, blijkt uit de begroting.
„Dat is toch niet voor het opstellen
ervan?" wilde Van de Sande weten.
De wethouder stelde hem gerust:
„Dat gebeurt in eigen beheer. Die ton
is voor het realiseren van de produc
ten." ABT had uit de stukken gecon
cludeerd dat er op dit beleidsterrein
geld overblijft. „Waarom wilt u
dan de toeristenbelasting verhogen?"
Van Dis zei dat de gemeente op dit
terrein meer uitgeeft dan er binnen
komt. Daarnaast is er 50.(XX) euro ge
reserveerd om in elk van de acht
woonkernen het in het DNA-onder-
zoek geformuleerde thema te realise
ren. .Alleen in Sint-Maartensdijk is
daarvoor iets uitgegeven." Over de
besteding van deze gelden praat de
gemeente naast de recreatiesector
ook met het bedrijfsleven en andere
partijen, gaf de wethouder aan.
De verhoging van de toeristenbelas
ting was een voorstel van de SGP.
zei Rien Klippel. Hij was benieuwd
hoe het schrappen ervan in de begro
ting 2013 wordt gerepareerd. Dat
bleek eenvoudig te zijn. „He is niet
nodig, wat er zijn geen bedragen ge
raamd. De verhoging staat alleen
tekstueel in de begroting", legde
wethouder Peter Hoek uit.
Wil/na van Dijke (links) vult de laatste vragen van het geheugenspel in. Ze heeft zeven vragen goed. Naast haar haar moeder mevrouw
Heijboer-Quist en voor hen mevrouw Penning.
Het was de zesde editie van de
Museumnacht. Streekmuseum De
Meestoof week van het centrale the
ma - arm en rijk - af en bedacht een
eigen thema: een duik in de Thoolse
geschiedenis. Oranje plakkers met
een zwart vraagteken maakte het
een interactieve avond. Overal hin
gen ze: bij de merklap, in de Noorse
woning, zelfs op een vitrinekast.
Voor de bezoekers aanknopingspun
ten voor het geheugenspel.
Sommige bezoekers namen het spel
wel heel serieus. Met een kladblok
je in de hand maakten ze zoveel mo
gelijk aantekeningen. Anderen lie
pen rustig rond of genoten van een
kop koffie in het koffiehuis ,Js dat
de Thoolse merklap", vraagt een be
zoeker aan één van de vrijwilligers.
„Nee. dat is de Zeeuwse 'Door ons
gedaen". De langste ooit gemaakt",
antwoordt Wil Nelisse. „De Thoolse
merklap is nog volop in de maak.
Die wordt 4 april bij de opening van
het nieuwe seizoen gepresenteerd."
Er is tijdens de museumnacht geen
speciale expositie. Toch genieten de
bezoekers volop. Het streekmuseum
neemt ze letterlijk mee terug in de
tijd. Voor de kinderen de tijd van
hun opa's en oma's. Veel herken
baarheid. Zo roept een meisje in de
Noorse geschenkwoning: „Mama.
mama. die heeft oma ook." Het kind
wijst naar een oude klok. Wanneer
de bezoekers het museum hebben
bekeken, krijgen ze in het schooltje
een vragenlijst voorgeschoteld. De
vragen, tien in totaal, corresponde
ren met de oranje stickers die in het
museum zijn opgeplakt. Een van de
vragen is: wat is het vijfde woord op
het leesplankje in de klas? „Een
weggevertje", zegt Ton Bruyns. lid
van de activiteitencommissie van
het museum en bedenker van de
vragenlijst. Moeilijker is de vraag
wie het drieluik in de Raadzaal
heeft geschilderd. .Jong en oud
moet de vragen kunnen beantwoor
den", zegt Bruyns. „Daar heb ik re
kening mee gehouden."
Ingrid van Oudenniel uit Sint-Anna
land speelde tijdens de museum
nacht voor lerares. Ze hield toe
zicht. Want spieken of overleggen
was tijdens het beantwoorden van
de vragen niet toegestaan. „Ik zie
het wel hoor", roep ze naar een stel
oudere dames, die duidelijk overleg
voerden. Van Oudenniel was duide
lijk in haar element. Ondertussen
zat Wilma van Dijke flink te zwoe
gen op de laatste paar vragen. „Ik
heb moeten gokken", bekent ze.
„Want de Noorse woning heb ik
niet bezocht." Ingrid keek de vragen
meteen na. „Zeven goed", zegt ze.
„Dat is helemaal niet verkeerd."
Van Dijke had beter verwacht. Aan
het eind van de avond hebben 49
bezoekers aan de quiz meegedaan.
Heel de avond heeft het museum
aanloop. Maar echt druk wordt het
niet. Vooral veel mensen van het ei
land. Maar ook daarbuiten. In het
gastenboek staan namen uit Goes,
Op hun uitnodiging waren De Pol
dermodellen uit Strijen naar Tholen
gekomen om hun cabaretshow Wat
een familie op te voeren in Meul
vliet. De Poldermodellen is een va
riétéclub, bestaande uit twaalf vrou
wen, die voor een verrassend,
wisselend en avondvullend pro
gramma zorgt. Daarbij komt vol
gens Ineke Nieuwkoop van Vrou
wen van Nu de ouderwetse
gezelligheid van vroeger weer naar
boven borrelen en daar wordt nog
lang over nagepraat.
De groep verzorgde een boeiend,
humoristisch programma door mid
del van zang. dans en interactief ac
teerwerk. De aanwezigen genoten
met volle teugen. Zij zongen mee en
hebben tranen gelachen om alles
wat voorbij kwam.
Vrouwen van Nu kijkt terug op een
succesvolle avond waarvoor het or
ganiserend bestuur heel veel com
plimenten in ontvangst mocht ne
men.
Urk en zelfs uit Duitsland. Om tien
uur staat de teller op 78 bezoekers.
De avond sluit af met 85. Fors min
der dan vorig jaar. Toen trok de mu
seumnacht bij De Meestoof nog 175
mensen. „We hebben concurrentie
van andere activiteiten op het ei
land", zegt Bruyns. .Zoals het
Thools dictee in Oud-Vossemeer.
Dat is doorgaans nooit op vrijdag
avond. En het is koud buiten. Dat
speelt ook mee. Dan blijven mensen
vaak binnen." Op het museumter
rein zijn die avond weinig mensen
te vinden. Drukker is het in het kof
fiehuis. Mensen praten na en drin
ken een kopje thee of koffie. Bert
Rauls zorgde met zijn platencollec
tie, bestaande uit 'gouwe ouwe'
voor muziek uit vervlogen tijden.
Van The Beatles en Abba tot Pink
Floyd. Er passeerden van alles de
revue. Alleen konden de psychede
lische klanken van Pink Floyd niet
alle aanwezigen bekoren.
Zaterdag maakte de voorzitter van
De Meestoof de winnaars van het
geheugenspel bekend. Gert-Jan Aret
(9) uit Sint-Annaland had als enige
alle tien de vragen goed. Annet
Wesdorp en Ineke van de Kasteele-
Zweedijk volgde op een gedeelde
tweede plaats met negen goed be
antwoordde vragen. De prijs is een
waardebon naar keuze van 50 euro.
Over Zeeuwse streekdrachten is wel
veel geschreven. Omdat de belang
stelling voor plaatselijk erfgoed vol
gens haar sinds enige tijd herleeft,
wil zij samen met Huibregtse de
truien in beeld brengen zoals de de
vissers die tussen (grofweg) 1880 en
1950 droegen. „Het gaat niet om de
glad gebreide trui met een godsoog
op de borst. Deze truien werden ma
chinaal vervaardigd in Engeland en
ondermeer bij Adja in Tholen ver
kocht. Wij zoeken de truien de met
die hand werden gebreid. Daarvan
had elke plaats, of zelfs elke familie,
zijn eigen versie. Meestal werd de
trui gebreid van sajette ('séte')", legt
Geldof uit.
De truien zijn in de loop van de tijd
veranderd, afhankelijk van de mode,
beschikbaarheid van materialen en
smaak van de maker. Soms is de trui
in recht en averecht gebreid, soms
met kabels of in banen. Ook combi
naties van Jechnieken zijn mogelijk.
Kenmerkend is dat de mouwen 'te
kort' zijn. „Dit heeft een heel prakti
sche reden: de mouwen worden tij
dens het werk anders nat en vies."
In verschillende archieven en boe
ken heeft Geldof afbeeldingen ge
vonden. .J-Ielaas blijkt met name de
trui zoals die op Tholen werd gedra
gen erg slecht in beeld te zijn ge
bracht óf slecht te zijn afgedrukt in
de boeken. Van een trui zoals die op
Sint Philipsland gedragen zou zijn,
is helemaal niets bekend."
Geldof en Huibregtse willen nu bin
nen vissersfamilies gaan zoeken.
„De eerste namen die dan bovenko
men, zijn die van Baaij, Bout en
Schot. Wij hebben echter ook foto's
gevonden van de familie Van Dui-
vendijk waarbij op de werf truien
gedragen worden. Daarom zou het
kunnen zijn dat er ook bij andere fa
milies van dergelijke foto's te vin
den zijn."
Geldof hoopt dat er mensen zijn die
foto's hebben van Thoolse mannen
met visserstruien. Dit kunnen foto's
zijn van de visserij, maar ook bij de
veren, in de oester- en mosselkwe
kerij en op de vismijnen werden de
truien gedragen. De verzamelaars
zijn te bereiken via zeeuwsevissers-
truien@gmail.com of 06-51123010.
Wat raadslid Rien Klippel betreft,
zijn er best onderwerpen die de re
kenkamercommissie van de ge
meente zou kunnen oppakken.
Sinds de drie externe leden van de
ze commissie zijn ingeruild voor,
vertegenwoordigers van de zeven
fracties in de gemeenteraad is het
erg stil geworden, stelde Klippel
vast. „Misschien hebben we dingen
om aan de commissie voor te leg
gen. Hoe kijkt de raad hier tegen
aan?" zei hij in de commissie be
stuurszaken.
Niemand van de andere fracties
ging erop in. Klippel is de SGP-ver-
tegenwoordiger in de rekenkamer
commissie.
Piet Aarnoudse uit Scherpenisse is
één van de vrijwilligers. Hij doet
het werk al jaren. Met een handzaag
verwijdert hij de laatste twee takken
van een knotwilg. Het zijn er een
stuk of zestig, in het natuurgebiedje
bij de Geulsche Weel. Tegen het
eind van de ochtend hebben de
twintig vrijwilligers grofweg de
helft een kopje kleiner gemaakt. Het
knotten van wilgen moet volgens
Sjak de Koek van natuurvereniging
Tholen iedere vier jaar gebeuren.
.Anders is er geen doorkomen
aan." Het knotten moet bij voorkeur
in het najaar gebeuren. Dan is het
hout het lichtst, zegt Aarnoudse. „In
het voorjaar zuigt de boom zich vol
vocht. Dat maakt wilgenhout
zwaar."
Een slordige duizend vrijwilligers
hebben zaterdag op 21 plekken in
Zeeland meegeholpen op de lande
lijke natuurwerkdag. Onder auspi
ciën van de stichting Landschapsbe
heer Zeeland hielpen ze met bomen
knotten en opruimwerkwerkzaam-
heden in de natuur. Voor een deel is
de natuurwerkdag bedoeld om bij
(jonge) mensen de interesse te wek
ken voor de natuur en eigen omge
ving. Een viertal middelbare scho
lieren van het Calvijn college
gebruikt de dag als maatschappelij
ke stage. Eén van hen is Reindert
Hoek (13) uit Sint Philipsland.
Voordat hij examen doet, moet hij
dertig uur vrijwilligerswerk hebben
gedaan. Hoewel Hoek eigenlijk heel
andere plannen had voor zijn zater
dagochtend besteding, amuseert hij
zich wel. „Het is leuker dan collec
teren of in een bejaardenhuis wer
ken. Hier ben je lekker buiten. Dat
bevalt me wel." Reindert is niet al
leen. Ook zijn vader, wethouder Pe
ter Hoek (SGP), helpt een handje
mee. Hij is naast Jack Werkman
(VVD) en Rob Duijm (CDA) één
van de drie Thoolse gemeentebe
stuurders die de handen uit de mou
wen steken. „Wilgen knotten is niet
veel anders dan een gemeente be
sturen. Eerst snoeien voordat ie gaat
bloeien."
Volgens Caroline Geluk van stich
ting Landschapsbeheer Zeeland zijn
de vrijwilligers ondertussen onmis
baar geworden. ,Als je alle manu
ren bij elkaar optelt, kom je tot de
conclusie dat de mannen een hoop
werk uit handen nemen." Geluk is
tevreden met het aantal vrijwilligers
dat op de natuurwerkdag is komen
opdraven. „Het worden er ieder jaar
meer", zegt ze. „Niet alleen in Tho-
In Zeeland deden in totaal 1058 vrijwilligers mee aan de
natuurwerkdag. Daarmee werd de mijlpaal van 1000
vrijwilligers duidelijk overschreden. Vorig jaar waren het
er 912. Landelijk waren er zaterdag 14.000 vrijwilligers
in touw.
Vrijwilligers konden terecht op 21 locaties verspreid over de
provincie. Alleen in de gemeenten Kapelle en Reimerswaal
lukte het niet om projecten van de grond te krijgen.
De natuurwerkdag is dit jaar voor de twaalfde keer
gehouden.
De SGP heeft er in de commissie
bestuurzaken voor gepleit om de
parkeerproblemen in diverse woon
kernen aan te pakken.
.Zodanig dat er wat meer ruimte
komt in de kleine straten. Daar is nu
na zes uur 's avonds nauwelijks
plek", zei fractievoorzitter Bert van
Eenennaam. Aanleiding voor zijn
opmerking is het doorschuiven van
het verkeerscirculatieplan voor
Scherpenisse. „We proberen bij het
herinrichten van straten de proble
men zoveel als mogelijk is mee te
nemen", reageerde wethouder Cees
van Dis.
De inventarisatie, op de algemene
begraafplaatsen, van graven waar
voor momenteel geen rechten wor
den betaald, is volop aan de gang.
„Er moeten ongeveer 2600 brieven
verstuurd worden en daarvan zijn er
inmiddels zo'n 1700 weg", zei wet
houder Cees van Dis in de commis
sie bestuurszaken waar de SGP naar
de stand van zaken informeerde.
De gemeente moet voor het onder
zoek terug naar 1973. Volgens de
wethouder kiest van de rechtheb
benden van particuliere graven on
geveer zestig procent voor verlen
gen van het grafrecht, en doet veer
tig procent afstand. Bij de algemene
graven, waar nog maar een vijfde
van de rechthebbenden is aange
schreven, wil de helft verlengen en
de helft niet. De extra inkomsten die
het oplevert, stopt de gemeente in
een vereveningsfonds. Van Dis: „Er
zit nu 140.000 euro in." Dat geld
heeft de gemeente hard nodig om de
kosten te betalen van het herbegra
ven wanneer straks graven geruimd
gaan worden. Want de kosten daar
van zullen tussen anderhalf en twee
ton liggen.
Jong en oud is zaterdag bezig met het knotten van wilgen aan de Zandweg in Stavenisse.
De diabetesvereniging regio Tholen
organiseert op maandag 19 novem
ber een avond over de slaapstoornis
slaapapneu. Drs. Sandra Houtepen
vertelt over de lichamelijke, psychi
sche en sociale gevolgen van slaap
apneu. Hoe dit syndroom hormonale
onbalans veroorzaakt en wat de rela
tie met diabetes is. De avond is be
doeld voor diabetespatiënten en hun
partners en andere belangstellenden.
De bijeenkomst is van half acht tot
half tien in gemeenschapscentrum
Haestinge in Sint-Maartensdijk.
len, ook in de rest van Zeeland." Zo
stond de teller in de provincie vorig
jaar op 912 deelnemers. „Dit jaar
gaan we over de duizend." Erwin
Raas van natuurvereniging Tholen
is blij dat zoveel mensen zich be
trokken voelen bij hun leefomge
ving. „Maar meer handen zijn altijd
welkom." De werkgroep land
schapsbeheer van de natuurvereni
ging is van begin november tot be
gin maart om de twee weken bezig
met werkzaamheden in de natuur,
waaronder het knotten van wilgen.
Het is een vaste club die bestaat uit
tien leden. ,Ze noemen ons ook wel
de knotploeg", zegt Adri Mol uit
Tholen. Hij en de vrijwilligers gaan
heel het eiland over. Niet alleen in
natuurgebieden maar ook bij parti
culieren. Zo hebben ze vorig jaar de
wilgen geknot op de boerderij van
de familie Goorden. in de kom van
de Tholensebrug.
Advertentie I.M.
