VVD en PvdA winnen flink,
maar SGP blijft de grootste
TWEEDE KAMER
VERKIEZINGEN 2012
Thoolse kiezer laat CDA en PW massaal in de steek
Donderdag 20 september 2012
EENDRACH ÏBODE, DE THOOLSE COURANT
13
GEMEENTE THOLEN
THOLEN
OUD-VOSSEMEER
SINT-MAARTENSDIJK
SCHERPENISSE
POORTVLIET
SINT-ANNALAND
STAVEN ISSE
SINT-PHILIPSLAND
ANNA JACOBAPOLDER
TK 2012
LibDem 5
Anti Europa Partij
SOPN
Partij vd Toekomst
Overige
Totaal
Blanco/ongeldig
Kiesgerechtigd
Opkomst
0,03
9
10
14.633
32
18.965
14.665
0,06
0,07
77,33
TK 2012
TK 2012
TK 2010
aantal
aantal
WD
2952
20,17
2125
14,44
PvdA
2426
16,58
1812
12,31
PW
1622
11,08
2357
16,01
CDA
1149
7,85
2149
14,6
SP
1115
7,62
1199
8,15
D66
359
2,45
322
2,19
GL
88
0,6
352
2,39
CU
882
6,03
893
6,07
SGP
3536
24,16
3250
22,08
Partij vd Dieren
221
1,51
150
1,02
Piratenpartij
27
0,18
7
0,05
Partij MenS
13
0,09
15
0,1
Nederland Lokaal
5
0,03
-
-
Libertarische Partij
2
0,01
-
-
DPK
16
0,11
-
-
50Plus
196
1,34
-
-
89 0,61
14.720
20
18.793
14.740 78,43
TK 2010
aantal
aantal
WD
1024
22,61
749
16,81
PvdA
664
14,66
477
10,7
PW
406
8,97
607
13,62
CDA
392
8,66
719
16,13
SP
357
7,88
346
7,76
D66
130
2,87
88
1,97
GL
40
0,88
127
2,85
CU
377
8,33
365
8,19
SGP
992
21,91
898
20,15
PvdD
68
1,5
40
0,9
50Plus
61
1,35
-
-
Overige
17
0,38
41
0,91
Totaal
4528
4457
Ongeldig
12
7
Kiesger.
5637
5537
Opkomst
4540
80,54
4464
80,62
TK 2010
V
aantal
aantal
WD
366
24,8
280
18,32
PvdA
311
21,07
209
13,68
PW
186
12,6
286
18,72
CDA
145
9,82
238
15,58
SP
126
8,54
185
12,11
D66
44
2,98
42
2,75
GL
8
0,54
54
3,53
CU
79
5,35
74
4,84
SGP
157
10,64
139
9,1
PvdD
20
1,36
13
0,85
50Plus
28
1,9
-
-
Overige
6
0,41
8
0,53
Totaal
1476
1528
Ongeldig
-
2
Kiesger.
2028
2031
Opkomst
1476
72,78
1530
75,33
Gemeenteraadslid Theo Korevaar (links) en ambtenaar Bert van Vossen staan in De Schutse klaar om de geoperde
stembus leeg te kappen. Ook oud-wethouder Karei Heijboer is er bij om de stemmen te tellen.
VVD en PvdA hebben bij de Twee
de Kamerverkiezingen in Tholen
samen ruim 1400 stemmen méér
gekregen dan twee jaar geleden. De
grootste partij blijft echter de SGP.
die zelfs een kleine driehonderd
stemmen winst wist te boeken:
3536 Tholenaren maakten een hok
je rood op de lijst van Kees van der
Staaij. Helemaal in lijn met het lan
delijke beeld verloren CDA en
PVV flink (samen ruim 1700 stem
men). Bijna een kwart van de
Thoolse kiezers bleef thuis.
In het stembureau in Sint Philips-
land verraste het grote aantal SGP-
stemmen wethouder Peter Hoek al.
En toen hij de Thoolse uitslag van
zijn partij zag - een plus van 286 -
deed hem dat helemaal goed. Hoek
meent dat de heldere, consistente
koers van de SGP een belangrijke
oorzaak is. „En onze lijsttrekker
Kees van der Staaij heeft het in de
campagne goed gedaan. Hij heeft
een duidelijk profiel neergezet,
wars van polarisering." Ook de
aansprekende campagne, waarin
jongeren een prominente rol ver
vulden, is volgens Hoek debet aan
het succes. Hij noemt de standpun
ten van de SGP in ethische kwes
ties als punt waarop mogelijke kie
zers hun keus baseren. En zegt dat
de partij bij de samenwerking met
de regeringspartijen heeft aange
toond dat je jezelf kunt blijven.
„De SGP laat zien: het is goed dat
we er zijn. Ook een kleine partij
doet ertoe."
"De stemmenwinst die landelijk
werd geboekt, resulteerde erin dat
de SGP de derde zetel in de Kamer
heroverde die 'ze tien jaar geleden
verloor. In Tholen en negen andere
gemeenten is ze de grootste partij.
De SGP kent trouwe kiezers, een
stabiele basis. Het aantal stemmen
verschilt daardoor nauwelijks, en
lag in Tholen bij opeenvolgende
verkiezingen de laatste jaren altijd
rond de 3200. Dat het er nu ruim
3500 zijn, biedt volgens Hoek per
spectief. „Er is nog potentieel in
Tholen, daar kunnen we mee aan
de slag."
CDA gehalveerd
Haalde de SGP bijna een kwart van
de stemmen binnen, de VVD wist
op Tholen en Sint-Philipsland één
op de vijf Tholenaren aan zich te
binden. De liberalen behaalden
2952 stemmen, een plus van 827
ten opzichte van twee jaar geleden
(toen ze ook al 648 stemmen voor
uit gingen). Daarmee is de VVD de
enige partij die profiteert van de da
den van het gedoogkabinet Rutte.
Want de partners in dat kabinet,
CDA en PVV, leveren flink in.
Geert Wilders ziet zijn Thoolse
aanhang met bijna een derde (735
stemmen) afnemen. Van de tweede
is de PVV, met 1622 stemmen, de
vierde partij geworden. Nog slech
ter is het gesteld met het CDA, dat
bijna werd gehalveerd in stemmen-
tal: van 2149 in 2010 naar 1149 nu,
een afname van duizend stemmen.
Sinds de verkiezingen van 2006
hebben bij de christendemocraten
iets meer dan 2800 Thoolse kiezers
afgehaakt. Van de grootste partij
toen is het CDA inmiddels de vijf
de geworden.
Met een winst van 614 stemmen
had ook de PvdA prima verkiezin
gen, helemaal in lijn met de lande
lijke tendens. De 2426 behaalde
Thoolse stemmen betekent dat een
op de zes kiezers zich achter de so
ciaaldemocraten schaart, net als bij
de Kamerverkiezingen van 2006.
Ze zijn de derde partij geworden.
Het was het enige succes op links.
Want de SP leverde 84 stemmen in
en houdt er 1115 over. En Groen
links werd gedecimeerd. Liefst
driekwart van de Thoolse aanhang
haakte af; slechts 88 stemmen
houdt de partij over. In de Tweede
Kamer gaat ze van tien naar vier
zetels?-Een teleurstellende uitslag
voor oud-Tholenaar Niels van den
Berge. Als nummer acht op de kies
lijst pakt hij naast een Kamerzetel,
en als fractiemedewerker is zijn
toekomst ongewis geworden.
„Door het verlies komt er een reor
ganisatie/Zowel bij de Kamerfrac
tie als op het partijbureau moeten
er medewerkers uit", vertelt Van
den Berge. Gezien de peilingen had
hij het verlies wel zien aankomen.
„Door de tweestrijd tussen Rutte en
Samsom zijn veel van onze kiezers
met een sympathie voor de PvdA
naar die partij overgestapt. En na
tuurlijk is er bij GroenLinks het af
gelopen jaar ook intern veel ge
beurd", is zijn mening. De reacties
tijdens de campagne hebben Van
den Berge gesterkt in de opvatting
dat de ideeën van zijn partij hard
nodig zijn om ons land door de cri
sis heen te helpen. Hij blijft zich
daarvoor inzetten, zegt hij.
Kleine plus D66
De CU bleef in Tholen nagenoeg
gelijk. Ze haalde 882 stemmen,
slechts elf minder dan twee jaar ge
leden. Een bescheiden winst waser
voor van D66, dat met een plus \an
37 uitkwam op 359 stemmen. De
aanwas van de Partij voor de Die
ren was groter: 71 stemmen erbij
Met totaal 221 stemmen is de panij
van Marianne Thieme bijna terug
op het niveau van zes jaar gelede).
Voor de partijen die nu niet in de
Tweede Kamer vertegenwoordig!
zijn, was in Tholen beperkte steui.
Uitschieter is de ouderenpartij
50Plus, die 196 stemmen kreeg. De
Piratenpartij moet het met 27 sten-
men doen, maar dat zijn er wel
twintig meer dan twee jaar gelecen.
DPK, de partij van de afgesplitse
PVV'er Hero Brinkman, sprak 2es-
tien Tholenaren aan. De Partij v>or
Mens en Spirit kreeg dertien sten-
men (twee minder dan in 2010) de
Partij voorde Toekomst tien en Je
Soeverein Onafhankelijke Pioners
Nederland negen. Vijf stemmen
waren er voor Nederland Lokaa en
voor de Liberaal Democratische
Partij, en twee voor de Libertari
sche Partij. Als enige kreeg de Aiti
Europa Partij geen enkele stem »p
Tholen.
Er zijn 21 ongeldige stemmen ut-
gebracht, en elf Tholenaren sten
den blanco.
TK 2012
TK 2010
aantal
aantal
WD
363
18,71
,261
12,99
PvdA
447
23,04
414
20,6
PW
309
15,93
425
21,14
CDA
109
5,62
196
9,75
SP
190
9,79
202
10,05
D66
56
2,89
51
2,54
GL
9
0,46
46
2,29
CU
69
3,56
80
3,98
SGP
292
15,05
291
14,48
PvdD
40
2,06
29
1,44
50Plus
35
1,8
-
-
Overige
21
1,08
15
0,75
Totaal
1940
2010
Ongeldig
5
3
Kiesger.
2713
2740
Opkomst
1945
71,69
2013
73,47
TK 2012
TK 2010
aantal
aantal
WD
116
11,69
94
9,57
PvdA
164
16,53
133
13,54
PW
81
8,17
110
11,2
CDA
57
5,75
123
12,53
SP
63
6,35
63
6,42
D66
13
1,31
13
1,32
GL
4
0,4
14
1,43
CU
36
3,63
41
4,18
SGP
424
42,74
376
38,29
PvdD
20
2,02
14
1,43
50Plus
9
0,91
-
-
Overige
5
1
0,1
Totaal
992
982
Ongeldig
2
1
Kiesger.
1246
1249
Opkomst
994
79,78
983
78,7
TK 2012
TK 2010
aantal
aantal
WD
180
19,5
99
10,53
PvdA
131
14,19
95
10,11
PW
99
10,73
159
16,91
CDA
86
9,32
180
19,15
SP
82
8,88
72
7,66
D66
19
2,06
31
3,3
GL
7
0,76
21
2,23
CU
56
6,07
68
7,23
SGP
230
24,92
201
21,38
PvdD
12
1,3
8
0,85
50Plus
14
1,52
-
-
Overige
7
0,76
6
0,64
Totaal
923
940
Ongeldig
-
2
Kiesger.
1264
1269
Opkomst
923
73,02
942
74,23
TK 2012
TK 2010
aantal
aantal
WD
433
19,96
325
14,84
PvdA
390
17,98
279
12,74
PW
232
10,7
288
13,15
CDA
168
7,75
340
15,53
SP
153
7,05
176
8,04
D66
50
2,31
51
2,33
GL
12
0,55
50
2,28
CU
141
6,5
144
6,58
SGP
526
24,25
492
22,47
PvdD
23
1,06
21
0,96
50Plus
24
1,1
-
-
Overige
17
0,78
24
1,1
Totaal
2169
2190
Ongeldig
6
4
Kiesger.
2811
2733
Opkomst
2175
77,37
2194
80,28
TK 2012
TK 2010
aantal
aantal
WD
132
13,41
84
8,52
PvdA
139
14,13
81
8,22
PW
106
10,77
171
17,34
CDA
53
5,39
107
10,85
SP
44
4,47
'64
6,49
D66
15
1,52
9
0,91
GL
4
0,41
14
1,42
CU
40
4,07
38
3,85
SGP
426
43,29
406
41,18
PvdD
11
1,12
6
0,61
50Plus
8
0,81
-
-
Overige
6
0,61
6
0,61
Totaal
984
986
Ongeldig
2
2
Kiesger.
1260
1234
Opkomst
986
78,25
988
80,06
LEGITIMATIE BIJ VOLMACHT
Wie bij volmacht stemt, moet een iden
titeitsbewijs van de niet-aanwezige
stemgerechtigde kunnen overleggen.
Dat bleek tijdens de Tweede Kamerver
kiezingen op Tholen nogal eens een
probleem op te leveren. In de meeste
gevallen lukte hét om alsnog een iden
titeitsbewijs van de volmachtgever
thuis op te halen. In stembureau de
Wellevaete leverde dat echter toch een
boze inwoner op. Hij liet in eerste in
stantie blijken de volmacht dan maar
verloren te laten gaan, maar bij nader
inzien had de man thuis toch nog een
identitèitsbewijs van de volmachtgever
kunnen vinden. Terugkomend in de
Wellevaete ving hij echter bot omdat hij
eerder zelf al had gestemd. Bij vol
macht stemmen kan alleen als je gelij
kertijd je eigen stem uitbrengt.
TELLEN EN HERTELLEN
Het stemmen met het potlood vergt
veel handwerk. Met name ook van de
leden van het stembureau die na het
sluiten van de stembus om 21.00 uur in
hoog tempo aan de slag gaan. Na het
leeg halen van de bus worden de grote
stembiljetten open gevouwen en ge
sorteerd per partij. Twintig partijen met
837 kandidaten kun je niet op een A4tje
kwijt. Je hoort alleen het ritselen van de
stembiljetten en na een uur tellen heeft
stembureau de Schutse de uitslag bijna
klaar. Alleen zijn er nog 2 stemmen ver
schil. Een CDA-stem blijkt tussen de
stapel van de PW te zitten, maar dat
wijzigt het totale aantal niet. Evenmin
als er bij de Partij voor Mens en Spirit 1
af gaat en er bij de SGP 1 bijkomt. Pas
als de WD een stembiljet meer blijkt te
hebben, is er 1 gevonden, maar meer
zit er niet in. Een tweede hertelling blijkt
nodig, maar de uitslag wordt alvast
maar doorgebeld naar het gemeente
huis, want die ene stem komt later nog
wel boven water.
CDA BIJNA UIT TOP DRIE
In drie van de negen Thoolse woonker
nen is de WD de grootste partij gewor
den: Tholen, Oud-Vossemeer en Anna
Jacobapolder. Bij de Kamerverkiezin
gen twee jaar geleden waren de libera
len dat nergens. In Sint-Maartensdijk
kwam de PvdA als winnaar uit de bus.
De SGP is in Sint-Annaland, Stavenis-
se, Scherpenisse, Poortvliet en Sint
Philipsland de grootste. De PW, twee
jaar geleden nog de grootste partij in
drie woonkernen, staat in twee daarvan
(Sint-Maartensdijk en Oud-Vossemeer)
nu op de derde plaats. En in Anna Ja
cobapolder deelt ze de tweede stek
met het CDA. Voor de christendemo
craten is dit de enige vermelding in de
top drie, waar ze in 2010 nog in drie
plaatsen de tweede en in vijf plaatsen
de derde partij waren.
De top drie per woonkern ziet er als
volgt uit:
Tholen: WD, SGP, PvdA.
Poortvliet: SGP, WD, PvdA.
Scherpenisse: SGP, PvdA, WD.
Sint-Maartensdijk: PvdA, WD, PW.
Stavenisse: SGP, PvdA, WD.
Sint-Annaland: SGP, WD, PvdA.
Oud-Vossemeer: WD, PvdA, PW.
Sint Philipsland: SGP, WD, PW.
Anna Jacobapolder: WD, PW en CDA.
WILDERS EN SAP
Met 21 ongeldige en 11 blanco stem
men gingen er in de gemeente Tholen
32 stemmen verloren. Je mag maar 1
hokje met het rode potlood invullen en
in stembureau de Wellevaete had ié
mand zowel Wilders (PW) als Sap
(Groen Links) gestemd. Kennelijk eei
vergissing, want deze partijen zittei
toch niet bepaald op dezelfde lijn. Wie
zich vergist heeft, kan een nieuw biljd
bij het stembureau vragen, maar dd
wordt vaak niet gedaan.
MEESTE STEMMERS 'S AVONDS
Met een opkomst van 77 procent is iets
meer dan driekwart van de Thoolse kie
zers komen stemmen voor de Tweeds
Kamer. Het is een procent minder dai
twee jaar geleden. Van de 18.965 kies
gerechtigden hebben er 14.665 ge
stemd. Bijna een kwart (23 procent
maakte van dat recht geen gebruik.
Van de vijftien Thoolse stembureaus
noteerde Dalemhof in Tholen de hoog
ste opkomst: 89,3 procent. Ook in De
Wingerd in Tholen, De Wimpel in Sin:
Philipsland en Ons Dorpshuis in Anna
Jacobapolder kwam meer dan tachtic
procent van de kiezers opdagen. He
stembureau met de laagste opkoms
was in Oud-Vossemeer. In het vereni
gingsgebouw van de Ger. Gem. in Ne
derland kwam 67 procent van de kie
zers opdagen.
De stembureaus gingen om half acht
open. Tweeënhalf uur later had dertiei
procent van de Thoolse kiezers ge
stemd. Om twee uur 's middags w$
dat 32 procent. Daarna werd het druH
ker, want om zeven uur was 64 procert
van de kiezers een hokje rood komei
maken. En in de laatste twee urm
kwam er nog dertien procent bij. s
Middags en 's avonds is het het drukst
geweest in de Thoolse stembureaus.
Tussen twee en zeven stemden per uir
gemiddeld 1229 mensen, en tussen ze
ven en negen uur gemiddeld 1235
mensen. Tussen half acht en tien uur '3
morgens kwamen gemiddeld 994 kie
zers per uur opdagen, tussen tien ei
twee uur gemiddeld 892 mensen.
TK 2012
TK 2010
aantal
aantal
WD
272
20,06
185
13,51
PvdA
142
10,47
99
7,23
PW
162
11,95
254
18,55
CDA
98
7,23
194
14,17
SP
78
5,8
70
5,11
D66
26
1,92
32
2,34
GL
20,15
16
1,17
CU
69
5,09
68
4,97
SGP
467
34,44
428
31,26
PvdD
21
1,55
16
1,17
50Plus
14
1,03
-
-
Overige
5
0,37
7
0,51
Totaal
1356
1369
Ongeldig
5
-
Kiesger.
1677
1670
Opkomst
1361
81,16
1369
81,98
TK 2012
TK 2010
aantal
aantal
WD
66
24,91
48
18,6
PvdA
38
14,34
25
9,69
PW
41
15,47
57
22,09
CDA
41
15,47
52
20,16
SP
22
8,3
21
8,14
D66
62,26
51,94
GL
20,75
10 -
3,88
CU
15
5,66
15
5,81
SGP
22
8,3
19
7,36
PvdD
6
2,26
3
1,16
50Plus
3
1,13
-
-
Overige
3
1,13
3
1,16
Totaal
265
258
Ongeldig
-
-
Kiesger.
329
330
Opkomst
265
80,55
258
78,18
