Belg zocht naar munten, maar
daar kwamen ook maffiosi op af
Wereldpremiere Rubia
dankzij legaat fanfare
Hulpboek voor ouders tegen
alcoholmisbruik door kinderen
Wozoco enkele maanden later
Donderdag 29 december 2011
EENDRACHTBODE, I)E THOOLSE COURANT
11
Actie van campagne Laat ze niet verzuipen
Voor alle ouders met kinderen in de leeftijd van 11 tot en
met 15 jaar ligt er een gratis exemplaar klaar bij het Cen
trum voor Jeugd en Gezin in het gemeentehuis in Tho-
len: Het boek 'Onze kinderen en alcohol'. Het is een ac
tie van de Zeeuwse campagne Laat ze niet (ver)zuipen!
die alcoholmisbruik door kinderen moet voorkomen.
Met het boek wordt de aandacht gevestigd op de rol van
de ouders in deze preventiestrijd. De campagne komt
voort uit een samenwerking van de dertien Zeeuwse ge
meenten, GGD Zeeland, Indigo preventie en de politie in
het project Jeugd en alcohol.
Adviezen
Kansen centraal in nieuwe jeugdzorg
Veiligheidsbuffer voor Oesterdam
Eerbetoon aan Ko en Rina Slager
In aanwezigheid van burgemeester en mevrouw Nuis,
wethouder Kees van Dis en beschermvrouwe mevr. M.
Boogaard-Bolier heeft vrijdagavond de wereldpremière
plaatsgevonden van Rubia. De koninklijke fanfare Acce
lerando liet dit werk componeren als eerbetoon aan Ko
en Rina Slager, die de Sint-Annalandse muziekvereni
ging een royaal legaat nalieten. Ook de Hervormde Ge
meente, speeltuinvereniging Vrij en Blij, de ijsclub en
streekmuseum de Meestoof werden goed bedacht. Totaal
ging er 242.110 euro naar deze vijf verenigingen.
Stropdassen
Lage rente
Pittig nummer
Verzamelaar champagnedoppen Eric Vandewalie van Irenehoeve in Stavenisse
Ooit gehoord van Placomusophilisten? Nee? Het zijn
geen mensen met rare interesses en ze hebben evenmin
last van enge ziekten. Wat ze wel doen is verzamelen. Ze
verzamelen de doppen van champagneflessen. Bewoners
van camping Irenehoeve in Stavenisse weten er zo lang
zamerhand alles van, want medebewoner Eric Vande
walie maakt ze al een paar jaar wegwijs in de geheimen
van de champagnedop. Met oud en nieuw maakt hij weer
kans zijn verzameling te vergroten.
Beurzen
Fototoestellen
Ouders hebben thuis een brief ont
vangen met daarin een bon om het
boek op te kunnen halen. Wethou
der Jan Oudesluijs stond vorige
week klaar om het eerste exemplaar
te overhandigen. Het boek is ge
schreven door kinderarts Nico van
der Leiy en kinderpsycholoog Mi
reille de Visser en is in november
verschenen.
De Nederlandse pubers behoren tot
de grootste drinkers van Europa.
Wat kinderarts Nico van der Lely en
kinderpsycholoog Mireille de Vis
ser vrijwel dagelijks op hun alco
holpoli aan gevolgen van (overma
tig) alcoholgebruik tegenkomen,
wordt bevestigd door de cijfers die
zij landelijk verzamelen: het aantal
zeer ernstige gevallen stijgt enorm,
de jonge drinkers komen uit alle la
gen van de bevolking, er zijn inmid
dels evenveel meisjes als jongens
die te veel drinken en ze wonen net
zo vaak in een stad als in een dorp.
In Onze kinderen en alcohol vertel
len de auteurs onomwonden en in
heldere taal wat er kan gebeuren
met het zich ontwikkelende brein
van een puber die alcohol drinkt en
wat in het algemeen de lichamelijke
en geestelijke gevolgen zijn van
drinken op jonge leeftijd. In inter
views belichten pubers, ouders,
wijkagenten, horeca-uitbaters en
politici de verschillende facetten
van dit grote maatschappelijke
vraagstuk. Allerhande praktische
adviezen voor ouders en professio
nals maken dit urgente boek com
pleet.
Zeeland is de eerste regio in Neder
land waar het boek van Nico van
der Lely en Mireille de Visser op
deze wijze breed wordt verspreid.
De Zeeuwse gemeenten vinden de
inhoud van het boek een welkome
aanvulling op de preventieactivitei
ten die al in Zeeland worden uitge-
.voerd. Stapavonden voor ouders,
bijeenkomsten op school, manifes
taties over 'jeugd en alcohol' wor
den druk bezocht. De aandacht in
Zeeland voor de gevaren van alco
holgebruik onder de jeugd groeit.
Met dit boek hebben ouders de mo
gelijkheid om in hun eigen tijd. op
een door hen zelf gekozen plek.
meer te weten te komen over de
waarheid rondom alcoholgebruik
door kinderen. Ook in andere ge
meenten worden anti-alcoholcam
pagnes voor de jeugd gevoerd, zoals
in West-Brabant. Die heet Think be
fore you drink.
De gemeente wordt in de toekomst
verantwoordelijk voor alle jeugd
zorg. Alles wat op dit terrein nu nog
onder rijk en provincie valt, wordt
gefaseerd overgedragen. Hoe dat
gebeurt, daarover moeten nog af
spraken worden gemaakt. Het pro
ces van decentralisatie van de
jeugdzorg wordt in Zeeland door
een werkgroep - de taskforce jeugd
- voorbereid.
De gemeenten worden in de toe
komst verantwoordelijk voor zaken
als gesloten jeugdzorg, jeugdbe
scherming (voogdij en gezinsvoog
dij), reclassering, geestelijke ge
zondheidszorg en hulp aan licht
verstandelijk gehandicapten. Be
langrijkste uitgangspunt is dat niet
langer de problemen centraal staan,
maar de kansen van kinderen en
hun opvoeders. Er moet meer wor
den geïnvesteerd in preventie, on
dersteuning en ambulante hulp, in
plaats van in dure zorg. Het kabinet
beoogt vanaf 2017 jaarlijks 300
miljoen euro op de jeugdzorg te be
zuinigen.
De eerste paal voor het woonzorg
centrum in Scherpenisse gaat voor
lopig nog niet in de grond. Burge
meester en wethouders hoopten dat
in augustus 2012 met de bouw be
gonnen kon worden, maar moet die
planning loslaten. Ondanks het op
timisme over de gesprekken die
plaatsvinden met de bezwaarma
kers, twee bewoners aan de Laban
Deurloostraat die naast het nieuw te
bouwen complex wonen. Het aan
passen van het plan door Stadlan-
der aan de uitspraak van de Raad
van State kost meer tijd omdat
daarover ook weer overleg met de
bezwaarmakers wordt gevoerd. Het
is nodig voordat het definitief
bouwplan kan worden opgesteld.
De vertraging zal volgens b. en w.
een paar maanden duren. De ge
meente en Stadlander gaan er van
uit dat de procedure voor het be
stemmingsplan en de omgevings
vergunning nog volgend jaar kan
worden afgerond.
Het behandelen van het onderzoek
naar de uitspraken van de Raad van
State door een extern bureau. Juri
disch en Bestuurlijke Adviesbureau
heeft 25(X) euro, exclusief btw, ge
kost. Dat antwoorden burgemeester
en wethouders op een vraag van de
SP.
De CU wilde weten wat de kosten
van de vertraging zijn, maar daar
kan het dagelijkse bestuur van de
gemeente nog niets over zeggen.
Wel zegde ze toe dat de verschillen
de projecten worden doorgerekend
en dat de CU er uiterlijk eind janu
ari over wordt geïnformeerd.
Rijkswaterstaat, Natuurmonumen
ten en de provincie willen in de
Oosterschelde een veiligheids
buffer voor de Oesterdam aanleg
gen. Oude zandplaten worden her
steld, zodat steltlopers en
zeehonden er ook in de toekomst
voldoende rust en voedsel kunnen
vinden. De zandplaten zijn zowel
goed voor de natuur als voor de
veiligheid, want ze dienen ook als
natuurlijke buffer die de golven
breken voordat ze de Oesterdam
bereiken. Door de zandplaten in de
komende jaren te versterken, wordt
de Oesterdam zelf minder aange
tast door directe golfwerking. Vol
gens Natuurmonumenten is het een
natuurlijke oplossing, waarmee er
voor miljoenen euro's bespaard
kan worden op het onderhoud van
de dam.
Voorzitter Jack Westdorp vertelde
vrijdagavond tijdens het kerstcon
cert van Accelerando in de goed ge
vulde en fraai aangeklede sportzaal
van de Wellevaete, hoe het bericht
destijds binnenkwam. „Ergens in ju
ni 2009 reed ik 's nachts van mijn
werk naar huis en luisterde de voice-
mail van mijn mobiel af. De opge
wonden stem van onze secrtaris
Imanda van Vossen klonk door de
auto. Er was een brief van de notaris
bezorgd. Ik beluisterde de complete
tekst en langzaam drong het tot mij
door, dat we iets heel bijzonders wa
ren overkomen. En wij trouwens
niet alleen. Ook bij de andere vier
verenigingen zal de opwinding die
wij voelden, aanwezig zijn ge
weest."
Ko Slager werd op 28 februari 1946
tot werkend lid van Accelerando ge
stemd. Het moment dat de Setal-
landse fanfare een doorstart maakte
na de oorlogsjaren. Behalve actief
muzikant op trombone en bas werd
hij plaatsvervangend bestuurslid en
vervolgens vele jaren secretaris.
Tijdens zijn 50ste verenigingsjaar
kreeg Ko Slager een koninklijke on
derscheiding voor zijn inzet voor
Accelerando en diverse andere ver
enigingen. Na 56 jaar ging zijn mu-
ziekkoffer voorgoed dicht, maar tot
het laatste moment bleef hij betrok
ken bij de muziekvereniging. „Dat
was immers ook een belangrijk deel
van hemzelf geworden, naast zijn
werkzaam leven als de eerste glas
tuinder van Sint-Annaland. Waar je
Ko zag, zag je ook vaak zijn zus Ri
na. Die twee waren onafscheidelijk,
woonden ook samen en waren bei
den actief bij onze vereniging be
trokken."
Ko overleed op 11 april 2008 op 80-
jarige leeftijd. Rina was 78 jaar toen
zij een jaar later op 12 mei 2009
overleed. „Samen hadden ze be
paald hoe hun vermogen werd ver
deeld. Treffend was dat juist in de
periode dat wij de brief van de nota
ris ontvingen, er een landelijke pro
motiecampagne werd gestart: Inspi
reer de wereld, neem een goed doel
op in uw testament. Ko en Rina ge
noten met hun vrienden en onze le
den van het leven. De waarde van de
gulden en later de euro was hen
goed bekend. Het maximale werd
eruit gehaald. Gedurende hun leven
hebben ze diverse keren onze ver
enigingskas gespekt. In contanten,
maar ook met het financieren van
bijvoorbeeld nieuwe stropdassen bij
het uniform dat we toen nog had
den."
Het legaat sloeg volgens de Accele-
rando-voorzitter echter alles. „De
invloed daarvan was en is groot om
dat de financiële zorg bij onze ver
eniging een stukje minder is gewor
den. De besteding is samen met
onze leden uitgebreid besproken. In
dit jaar van ons 130-jarig bestaan
hebben we er een aantal ledenactivi
teiten van kunnen organiseren. Ook
hebben we een aantal instrumenten
aangeschaft. Het overgrote deel van
het legaat vormt een bron van nieu
we inkomsten, namelijk rente. He
laas is die nu niet hoog, maar als die
gaat stijgen, kunnen we eventuele
toekomstige klappen gedeeltelijk
opvangen. Hopelijk komen die klap
pen niet uit de hoek van de gemeen
telijke subsidies", zei Westdorp
richting de burgemeester en de wet
houder. Het huishouden van een mu
ziekvereniging is kostbaar en we
hebben alle middelen nodig voor
een gezonde boekhouding."
Het bestuur van Accelerando zocht
een passend aandenken aan de wel
doeners. „Een foto van broer en zus
Slager in de bestuurskamer of die
bestuurskamer omdopen tot de Ko
en Rinakamer vonden we niet zo
passend. Een eigen muziekwerk la
ten componeren wel. Onze muziek-
commissie heeft hierbij een belang
rijke rol gespeeld. In de Limburgse
Leon Vliex hebben zij een ideale
componist gevonden die zijn sporen
in het Nederlandse muziekland heeft
verdiend. Met noten die wat zeggen
en muziek dat een verhaal vertelt.
De componist is gevoed met infor
matie dat uiteindelijk moest leiden
tot een compositie die past bij Acce
lerando, Sint-Annaland en het ge
dachtegoed van verenigingsmensen
als Ko en Rina Slager. Leon Vliex
luisterde en proefde de sfeer aan de
Ring, waar zes dagen per week drie
keer per dag op vaste momenten de
kerkklok luidt. Dit komt symbolisch
terug in het middendeel van dit mu
ziekwerk. Vervolgens heeft hij de
bedrijvigheid in de Voorstraat dank
zij een rijke middenstand en het uit
gaansleven rondom het Havenplein
meegenomen. De componist heeft
de wind horen gieren rond de mas
ten van de honderden jachten in de
haven en het zoute water in de Krab-
benkreek opgesnoven."
De voorzitter vertelde dat de bas, het
instrument dat Ko Slager zelf be
speelde, heel bewust een belangrijke
rol speelt in het stuk. Ook saxofonist
Bram Goedegebuure heeft een pro
minente solo in het stuk. ,X)e titel
Rubia past bij Sint-Annaland. Im
mers, deze prachtige, warme, rood-
oranje kleurstof werd destijds - en
tegenwoordig weer op kleine schaal
- gewonnen uit de wortels van de
Rubiaplant die rond ons dorp werd
verbouwd. De wortels werden ge
droogd in een meestoof, die helaas
is verdwenen, maar voortleeft in de
naam van ons streekmuseum. De
meekrap is ook treffend verbeeld in
het kunstwerk aan de Ring. Van
avond beleven we de premiere - in
muziekkringen wel de wereldpre
mière genoemd - van Rubia. Ook
volgend jaar gaan we dit werk op di
verse concerten laten horen. Eind
maart laten we ons door een vakjury
beoordelen, hoe goed we dit werk
dan beheersen. Het is een pittig
nummer waar iedere muzikant zijn
tanden in moet zetten, precies zoals
we dat wilden."
Ook op 11 en 12 mei 2012 zal Rubia
te horen zijn in zowel Sint-Annaland
als Oud-Vossemeer tijdens het
Thoolse benefietconcert, waarvan de
baten bestemd zijn voor de kanker
bestrijding. In de Wellevaete werd
Rubia vrijdagavond goed ontvan
gen. Een welluidend stuk waarmee
Accelerando zich verder mee wil
profileren. De compositie vergde
5000 euro van het legaat. Iedere mu
ziekvereniging kan het stuk aan
schaffen, maar de koninklijke fanfa
re uit Sint-Annaland heeft daar
verder geen financieel voordeel van.
De opbrengst gaat naar de compo
nist en de uitgever.
Op camping Irenehoeve probeert bewoner Eric Vandewalie mensen te interesseren voor het verzamelen van champagneflescapsules.
De familie Vandewalie woont in
Zwijnaarde. Een dorpje in Oost-
Vlaanderen onder de rook van Gent.
Zwijnaarde heeft circa 7000 inwo
ners en een deel daarvan besteedt
zijn zondag aan het zoeken naar
geld. Geld dat ooit door de Romei
nen in een zijarm van de Schelde
zou zijn verloren of achtergelaten.
Vandewalie: „Volgens de overleve
ring liggen er oude Romeinse mun
ten in een bedding van die zijarm.
Veel water staat er niet. Het is min
of meer brak viswater. Zwemmen,
mag je er niet."
Maar wel naar geld zoeken. „Verza
melaars en gelukzoekers zie je hier
regelmatig met een metaaldetector
door het gebied zwerven Ik doe het
zelf ook wel eens en heb menigmaal
munten gevonden. Munten met een
gat er in. Ze stammen uil de tijd dat
op die plaats een Romeinse vesting
stond. Het is een Romeins dorp ge
weest."
Maar dan de champagecapsules.
Vandewalie sloeg in de jaren '70
met zijn vrouw Christien aan het
verzamelen. Temeer omdat ze in die
tijd ook een cafetaria bestierden. En
de klanten echte champagnedrin
kers bleken. Elke keer als er een fles
werd ontkurkt, diende zich een
nieuw capsuleplaatje aan. Kurken
en de capsules gaven steeds wisse
lende uitvoeringen te zien en in
Frankrijk bleek inmiddels een groot
aantal liefhebbers de restanten van
een flinke braspartij of van een chi
que diner, te verzamelen.
Reden voor Eric en zijn vrouw
Christien toen ze nogal wat cham-
pagnekurken en doppen voorbij za
gen komen, een verzameling ervan
te gaan aanleggen. Want, meer dan
in Nederland, weten de Belgen al
tijd wel een gelegenheid te vinden
om het droge of halfzoete bubbel-
tjesvocht uit de fles te halen.
Maar hoe sorteer je verschillende
champagnedoppen van tenminste
1500 'wijnhuizen' die het predicaat
champagne mogen voeren. Er kwa
men verzamelboxen op de markt,
catalogi, informatie en onderlinge
ruilcircuits. Volgens Eric ontstond
er een ware doppencultuur. „De
champagnehuizen zagen dat het een
commercieel succes werd en pasten
zich bij de verzamelwoede aan door
steeds verschillende plaatjes en af
beeldingen op doppen en kurken
aan te brengen. Want het is net als
met postzegels, verzamelaars pro
beren hun verzameling zo compleet
mogelijk te krijgen."
Daardoor ontstond onder andere de
Franse catalogus 'Repertoire de Pla
ques de Muselets du Champagne'.
In goed Nederlands: Doppencatalo-
gus. Gerangschikt naar de cham
pagnehuizen en per gemeente. „In
319 gemeenten mag champagne
worden geproduceerd. Kleine
champagnehuizen hebben maar
twee of drie verschillende capsules,
maar de grotere hebben soms wel
30 of 40 verschillenden."
Heel bekend is volgens Vandewalie
de Rene Jolly. „Dat huis heeft maar
twaalf capsules en in waarde kan
dat op beurzen of veilingen best aar
dig oplopen."
De waarde is in die Franse catalo
gus terug te vinden. Zoals een num
mer 31. Een Heidsieck Monopole.
Het afsluitertje is 340 euro waard.
„En heb je een heel oude capsule,
dan kan de waarde zelfs nog verder
stijgen."
Eric Vandewalie. hoofd interne
diensten bij de Vlaamse Maatschap
pij voor Watervoorziening in Brus
sel. heeft zelf tenminste 9000 ver
schillende doppen. Verzameld op
zijn werk waar de circa 1500 perso
neelsleden ook voor zijn plezier niet
uitsluitend water dronken.
Maar ook restaurants en cafés in de
omgeving leverden hem materiaal.
„Soms kreeg ik er 100 tot 150 per
week."
Tussen de 6000 verzamelaars in
Frankrijk en 1200 tot 1300 in Bel
gië, vielen bij de diverse champag
nekastelen de brieven van zijn
vrouw Christien op. Zij benaderde
de huizen rechtstreeks met de vraag
of ze capsules wilden op sturen.
Ook tijdens beurzen in het Belgi
sche Menen, even voorbij Kortrijk
en in Zelzate bij Terneuzen, werd
de Vandewalleverzameling aange
vuld.
Uiteindelijk spaarden ook de kinde
ren van het echtpaar mee. Pa hield
zich echter niet alleen bij het verza
melen van de champagneflesdop-
pen. Tijdens zijn verblijf op cam
ping Irenehoeve bood hij tijdens een
verkoping daar, ouderwetse fototoe
stellen aan. Bij hem thuis liggen
300 paternosters. Rozenkransen die
in Rooms-katholieke kringen bij het
gebedsritueel horen. Maar ook een
enorme verzameling affiches. „De
eerste die ik in handen kreeg was
een affiche van de grond waarop nu
ons huis staat. Nu heb ik een paar
honderd verschillende."
Of wijnetiketten. Hij weekte ze van
de wijnflessen af, schreef de beteke
nis er bij en sorteerde de hele boel
op wijnstreek.
Met het verzamelen van munten is
hij gestopt. „Dat gingen steeds
meer mensen doen. Het werd te
commercieel en te duur. Op een be
paald moment deed een zeer zeld
zaam 50 francstuk 8000 euro. Die
verzamelingen trokken ook maffiosi
aan. Daar voelde ik me ongemakke
lijk bij."
Zijn caravan op de Irenehoeve is
niet groot genoeg om alle spullen te
laten zien. Het meeste ligt in Zwijn
aarde. Op zolder. Straks, als de
kleinkinderen groter zijn, hebben
die misschien belangstelling voor
het resultaat van de verzamelwoede
van opa. Of de gasten op de cam
ping. Hij probeert ze elk jaar alle
maal aan de champagne te krijgen
en dan bewaren natuurlijk, die cap
sules en die kurken. Tot het allemaal
Placumusophilisten zijn. Of de zak
ken hebben gevuld met munten uit
de Romeinse tijd.
Wel even waarschuwen als Thole-
naren, gewapend met metaaldetec
toren, zich willen melden aan de
Achterhekers 21 in Zwijnaarde. Tel.
0032/9 221 28 20 of via e-mail
eric.vandewalle@vmw.be.
Vandewalie heeft tenminste 9000 verschillende doppen.
In Thole, in Thole
De veste een tuun
An de Grindwegt, de Schietbaen
De Waal lei in puun
D'r komme twee supers mee de Blommehal
van moeras geniete, bie d' pompe van Bal
In Vosmeer, in Vosmeer
Maeke z'r 'n sport van
De Vossenberg, de Vossenberg
Schorsing Bouhoudan
Het ploegje van Pelgrim vol temperament:
Kort an de karre, da's de scheids nie gewend
Setalland, Setalland
C1000 verkocht
De Spuistraet, de Spuistraet
Wie dat gedocht?
Na jaeren zei Piet tegen Bram noe is 't ho:
Vooruit mee die Schuitemaer 't wordt de Jumbo
Staevenisse, Staevenisse
Een diere damwand
De koaje, de koaje
'Ekkes op de kant
Een tonnetje extra dat doe even zeer,
Een pilsje bie 't Packuys dan voel je 't nie mêêr
In Smurdiek, in Smurdiek
Een eiland d'r bie
De Pluumpot, de Pluumpot
Kasteel mee geragie
-
Smalstadse allures, het is biena af:
Mee 't Leger des Heils in Belg Jean Marie Pfaff
Scherp'nisse, Scherp'nisse
Wozoco 'oezo?
Laban Deurloo, Deurloo
Je kriegt nie cadeau
Da duur nog wel even, mae wat zie'k dae noe
De Chinees op paelen, mee dank an Hu
In Pooflie, in Pooflie
De weunboelevaer
De paesdiek, de paesdiek
De nieuwbouw is klaer
Mee meubels, in de top uut de keukenbranche
Stuuk je van de roltrap stap j' in d' ambulance
l
In Flupland, in Flupland
De meule verlicht
De Oostdiek, de Oostdiek
't Is een gaef gezicht
't Durp verandert, het gae mee z'n tied mee
Voor een kwael loop je noe naer 't IMC
De Polder, de Polder
Lei goed op de wind
De Krammer, de Krammer
Turbines Zeeuwind
Windmoles Nee stelt de plannen an de kaak
't Is wachten op een nieuwe Slag op het Slaak
Arie de Viet
We doen een rondje mee de rommelpot in de leste krante van 2011. Liek as de kinders in Thole in in Smurdiek.
We kieke even trug op het afgelope jaer. Van stad nae durp. Op de wieze van Klein zieltje, klein zieltje:
