Houte
Gemeente wil dat Bouwfonds
meer in Oud-Vossemeer bouwt
Van gewicht voor auto tot stoeptegel
garage Han Schot in Sint-Maartensdijk
Tholen wil de buitenlandse
werknemers beter in beeld
Bezuinigingen kunnen leiden tot
negatief effect op leefomgeving
Kerstlantaarntjes op volkskerstzang
Appartementen Vestetuin in Tholen geen koop maar huur
Donderdag 8 december 2011
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Om meer inzicht te krijgen in de groep buitenlandse
werknemers die in de gemeente Tholen verblijft, en in
hun woonsituatie, sluit Tholen aan bij het West-Brabant
se project Huisvesting arbeidsmigranten en illegale ar
beid Zuidwest-Nederland (Hamiz). Vervolgens kan er
beleid ontwikkeld worden.
Glastuinbouw
Meer vrouwen dan mannen zonder baan
interieur
Energieweg 11J - 4691 SE Tholen - tel. 0166 60 93 33
www.vanhouteinterieur.nl
Han Schot uit Sint-Maartensdijk vindt het wel eens tijd
worden om de steen door te geven. „Vandaag of morgen
stop ik: wat moet ik ermee?" Het gaat om de gedenk
steen die voor de ingang van zijn voormalige autobedrijf
aan de Oostvest ligt. Hij is afkomstig van een polderhuis
dat tot halverwege de jaren '60 van de vorige eeuw aan
de Gorishoeksedijk in Scherpenisse stond, op zo'n 50
meter afstand van brasserie De Zeester. Schot geeft de
steen daarom nu terug aan de oorspronkelijke eigenaar:
het waterschap. Dijkgraaf Toine Poppelaars kwam don
derdag naar Sint-Maartensdijk om de steen symbolisch
in ontvangst te nemen. Want voorlopig zal hij nog wel
even aan de Oostvest blijven liggen.
Sloop
Polderman
De gemeente probeert om in Oud-Vossemeer meer hui
zen te laten bouwen in plaats van in Tholen. En de dertig
appartementen boven de te bouwen supermarkten in
Vestetuin worden huurhuizen en geen koopwoningen.
Dat zei wethouder Peter Hoek maandagavond in de com
missie ruimte bij de bespreking van een verkenning van
de woningmarkt. De raadsfracties namen een voorschot
je op het toekomstig woningbouwbeleid.
Aanbod
Binnenverhuizing
Naar behoefte bouwen
Naar beneden bijstellen
Eerste steen van polderhuis in Scherpenisse terug naar waterschap
Café en pension
Grafsteen
Inventarisatie via project arbeidsmigranten West-Brabant
Wanneer tijdelijke arbeidsmigranten
- die vaak alleen voor het oogst- of
plukseizoen komen - langer dan vier
maanden in ons land verblijven,
moeten ze worden ingeschreven in
de gemeentelijke basisadministratie
(GBA). Maar de praktijk is dat dit
doorgaans niet gebeurt, hoewel ze er
dezelfde rechten dtx>r zouden krijgen
als anderen (zoals inschrijving voor
een woning). Er blijkt geen duidelij
ke scheiding te zijn tussen tijdelij
ke en structurele arbeidsmigranten.
Voor de huisvesting van deze men
sen. vooral afkomstig uit Polen, zijn
de werkgevers verantwoordelijk. Het
is geen gemeentelijke taak, maar
soms wordt de gemeente er tóch mee
geconfronteerd.
Dat kan gaan over de kwaliteit van
de huisvesting, of over klachten we
gens overlast. Daarom is - schrijven
burgemeester en wethouders in een
notitie - ruimtelijk beleid belangrijk.
Met keuzes ten aanzien van sturing
van de huisvesting, spreiding of con
centratie. en huisvesting in kernen,
het buitengebied of bij de werkgever.
Met name op de groep tijdelijke
werknemers die vaak structurele
huisvesting nodig heeft wil de ge
meente grip krijgen.
Via het sociaal-economisch platform
Tholen en het centrum voor werk en
inkomen is tevergeefs geprobeerd
een beter beeld te krijgen van de om
vang en de spreiding van de groep.
Informatie die de gemeente nodig
heeft voor de uitvoering van het con
venant huisvesting uitzendmigranten
West-Brabant dat ze twee jaar ge
leden heeft ondertekend. De kern
daarvan is uitwisseling van huis-
vestingsgegevens tussen gemeenten
en brancheorganisaties (uitzendbu
reaus). Maar dat loopt tot nu toe niet
zo goed. Hoewel er regelmatig over
leg is tussen de partners, is er weinig
praktische vooruitgang geboekt in de
uitvoering van het convenant.
Het huisvestingsbeleid is in Tholen
nu volledig gericht op de tijdelijke
arbeidsmigranten, die categorie die
niet in de GBA is ingeschreven.
Maar er zijn enkel een aantal adres
sen bekend waar incidenteel en
structureel tijdelijke arbeidsmigran
ten verblijven. Via deelname aan het
project Huisvesting arbeidsmigran
ten en illegale arbeid Zuidwest-Ne
derland (Hamiz) wil Tholen dat ver
beteren. Mede omdat door de komst
van een groot kassencomplex bij
Dinteloord en de glastuinbouw in
Sint-Annaland het aantal tijdelijke
arbeidsmigranten in de toekomst
waarschijnlijk zal toenemen. Ook de
industrie in Tholen maakt gebruik
van deze mensen. Via Hamiz (dat
fraudebestrijding als ingang heeft)
kan Tholen vrij snel een beeld krij
gen van de aantallen, de spreiding en
de woonsituatie van de tijdelijke ar
beidsmigranten. De gemeente moet
daarvoor gegevens uit de GBA aan
leveren, zoals een overzicht van wo
ningen met een beperkt aantal bewo
ners, en van leegstaande woningen.
De uitslagen van het onderzoek zul
len volgens b. en w. een solide basis
vormen voor het opzetten van beleid,
zowel ruimtelijk als qua handhaving
en controles. Eén knelpunt in het pro
ject is nog dat dit is toegesneden op
de West-Brabantse gemeenten die
daarv<x>r een convenant hebben ge
sloten met de politieregio. Tholen
valt vooralsnog onder een andere po
litieregio, hoewel er een reorganisatie
aan zit te komen. Aanvullend op de
Hamiz-inventarisatie van Hamiz zul
len recreatiebedrijven benaderd wor
den om zo het beeld te competeren.
Bedenkingen Tholen bij nieuwe wet voor natuurbeleid
Het gemeentebestuur van Tholen is niet gerust op de uitwerking die de
nieuwe wet Natuur zal hebben. Positief vindt het gemeentebestuur dat
door het samenvoegen van wetten meer uniformiteit ontstaat, versnelling
van procedures, verdwijnen van overbodige regels en dat er meer ruimte
komt voor ruimtelijke ontwikkelingen. Maar het beoogde schrappen van
de categorie beschermde natuurgebieden komt er op neer dat provincie
en gemeenten deze gebieden én de taak om ze in stand te houden op hun
bordje krijgen, zonder het daarvoor noodzakelijke geld.
Tholen pleit er daarom in een brief
aan het ministerie voor om de sta
tus natuurmonumenten te handha
ven. Het uitgangspunt van de nieu
we wet om alleen dat te bescher
men wat Europees gezien verplicht
is, vindt Tholen erg beperkt. Het
gevolg zal zijn dat Natura 2(XX) ge
bieden belangrijker worden, wat
meer problemen in en rond die ge
bieden zal opleveren ten aanzien
van andere functies. Tholen pleit er
verder voor om de ecologische
hoofdstructuur alsnog in de Natuur
wet op te nemen. Het gemeentebe
stuur mist in het wetsvoorstel hoe
het kabinet denkt de biodiversiteit
in stand te houden; alle planten- en
dierensoorten zullen minder be
schermd zijn. en 149 verliezen er
de beschermde status helemaal.
Biodiversiteit moet wat Tholen be
treft op centraal niveau afdoende
geregeld worden. De gemeente ver
wacht een verzwaring van het ta
kenpakket omdat natuurwetgeving
verplicht moet worden meegeno
men bij de omgevingsvergunning.
Verder stelt het gemeentebestuur
dat gemeenten en provincies als ge
volg van alle bezuinigingen niet al
le taken op het gebied van natuur
zullen kunnen uitoefenen. Bezuini
gingen op de ecologische hoofd
structuur en de landinrichting kun
nen volgens het Thoolse gemeen
tebestuur een negatief effect heb
ben op de leefomgeving.
Leerlingen van de Oosterschelde-
school in Scherpenisse en de
Schalm in Stavenisse doen mee aan
de 30ste Volkskerstzang van Euter
pe op zaterdag 17 december in
Haestinge in Sint-Maartensdijk. Ze
worden ondersteund door de sa-
menspelgroep van de muziekver
eniging. Licht is het thema van de
avond. De kinderen worden ge
vraagd om lantaarntjes mee te ne
men om de sportzaal sfeervol te
verlichten. Ook het gemengd koor
Polyhymnia uit Oud-Vossemeer
verleent medewerking. Niet burge
meester Nuis opent de avond (ver
hinderd) maar wethouder Kees van
Dis. Het is de eerste keer dat een
wethouder de avond opent. Van Dis
is geen onbekende op de oecu
menische dienst. Hij was jarenlang
betrokken als zanger en dirigent
van het Smalstads mannenkoor. De
avond begint om half acht, maar
om kwart over begint Euterpe al
met spelen.
In de eerste tien maanden van dit
jaar is het aantal werkloze Tholena-
ren met 96 gedaald (een afname van
zeventien procent). Eind oktober
stonden 473 inwoners ingeschreven
bij het UWV Werkbedrijf, begin ja
nuari waren dat er nog 569. Van de
werklozen zijn er 229 man en 244
vrouw. Bij de mannen zijn eens zo
veel mensen aan de slag gegaan
(64) dan bij de vrouwen (32). De
daling heeft in februari ingezet,
maar is na juni enigszins afgevlakt.
In de leeftijdscategorie tot 27 jaar
daalde het aantal werkzoekenden dit
jaar van 88 naar 66 personen; in de
categorie 27 tot 45 jaar nam het af
van 193 naar 159 personen; en in de
categorie 45 tot 65 jaar van 288
naar 248 personen.
Uit de cijfers van het UWV blijkt
dat alleen in Stavenisse en Sint Phi-
lipsiand het aantal werklozen dit
jaar niet is afgenomen. Verder valt
op dat uit Oud-Vossemeer relatief
veel mensen staan ingeschreven,
zelfs aanmerkelijk meer dan in het
grotere Sint-Annaland. De aantallen
werklozen per woonkern, met tus
sen haakjes het verschil ten opzichte
van januari: Tholen 143 (-35).
Poortvliet 36 (-4), Scherpenisse 30
(-14), Sint-Maartensdijk 104 (-21),
Stavenisse 21 (-), Sint-Annaland 40
(-7), Oud-VossemeCr 61 (-16) en
Sint Philipsland 38 (+1
Advertentie I.M.
„Den eerste steen gelegd door den
heer D. Polderman dijkgraaf van de
watering Scherpenisse den 17e Oct.
1859", is de inscriptie. Schot zag de
steen voor het eerst op zijn kop in
de neus van een auto. Die kwam
van een klant, Fred Muetstege, des
tijds de uitbater van brasserie De
Zeester. Hij ruilde een oude Skoda
in voor een andere auto en had de
steen als tegenwicht in de neus ge
legd. „Vroeger lag bij veel auto's
het motorblok achterin en werden
voorin zandzakken gelegd voor te
genwicht. Anders waaide je zo van
de dijk af', verklaart Schot.
Muetstege had de steen in de puin
hopen gevonden na de sloop van het
polderhuis, dat op een steenworp af
stand van zijn brasserie stond. Hij
heeft het blijkbaar een prima attri
buut voor in zijn Skoda gevonden.
„Hij weegt zeker 30 tot 40 kilo",
zegt Schot. Hij kan het weten, want
hij heeft de steen al een aantal keer
moeten tillen. De eerste keer was,
toen hij hem in de desbetreffende
auto vond. Zijn garage was toen nog
aan de Westvest gevestigd, waar hij
in 1978 voor het eerst de deuren
opende.
Het leek Schot wel leuk iets met de
gedenksteen te doen en daarom
heeft hij hem in het plaveisel voor
zijn garage aan de Westvest een
plekje gegeven en later meegeno
men naar de Oostvest. „Hij heeft
ook nog drie jaar tegen het huis van
mijn zoon Hans in Sprundel ge
staan. Toen ik naar de Oostvest
ging, vroeg ik hem of hij nog wat
met die steen deed. Nee, zei hij en
daarom leek het mij leuker als hij
weer in de stoep kwam te liggen."
Aldus geschiedde.
De steen heeft altijd voor gespreks
stof gezorgd. Schot heeft al veel be
zoekers van zijn garage het verhaal
van de steen verteld. Schot en zijn
vrouw Fina zijn een poosje op zoek
geweest naar familieleden van de
legger, de heer Polderman. „We
hebben het aan veel mensen ge
vraagd, maar niemand kent er fami
lie van", zegt Fina.
In de Nieuwe Rotterdamsche Cou
rant van 26 augustus 1859 staat dat
de Commissaris des Konings heeft
aanbesteed: 'Het bouwen van een
Woonhuis voor den Werkbaas aan
de calamiteuse watering Scherpe
nisse, met het leveren van al de be
nodigde bouwstoffen.' In de Goes-
sche Courant van 29 augustus 1859
vinden we dat aannemer J. Muller te
Scherpenisse het karwei heeft aan
genomen voor 2421,34 gulden.
Eerste steenlegger Daniël Polder
man was burgemeester, landbouwer
en dijkgraaf. Na wat gespeur in ar
chieven, vinden we een overlijdens
bericht. Polderman is overleden in
april 1873 en is gehuwd geweest
met Antonina Larooij. En met die
De gedenksteen is afkomstig uit het polderhuis op een foto uit het
fotoboek van Gerrit Larooij. Zijn vader heeft later het huis
omgedoopt tot Veerhuis.
Uit het rapport Koers bepalen in
onzekere tijden blijkt dat er in Tho
len en in Sint-Annaland te veel
woningen worden gepland en in
Oud-Vossemeer, Scherpenisse en
Sint-Philipsland juist veel te wei
nig. Mogelijk kan het beleid er op
worden gepast. In het voorjaar
wordt er een nieuwe woonvisie sa
mengesteld. De fracties namen er
al een voorschotje op. Henk Geluk
(SGP) vroeg zich af of er nu al met
projectontwikkelaars rond de tafel
gegaan kan worden om in Oud-
Vossemeer of Sint-Philipsland ac
tiever te worden in plaats van in
Tholen. Hij werd op zijn wenken
bediend toen Hoek antwoordde dat
de handschoen al is opgepakt. Met
Bouwfonds Ontwikkeling (betrok
ken Vestetuin bij Tholen) is vol
gens Hoek al gesproken om in
Oud-Vossemeer meer te doen. „Het
is een grote opgave om het beleid
bij te sturen."
Geluk vond dat er ook kritisch ge
keken moet worden naar het aan
leggen van nieuwe woonwijken in
'weilanden.' „We zouden meer
moeten kijken naar de capaciteiten
in de woonkernen, naar verpauper
de delen."
Kees Slager van de SP maakte
kanttekeningen bij het rapport dat
gebruikt wordt voor het nieuwe
beleid. Hij wees er op dat de prog
noses die de samenstellers gébrui
ken, gebaseerd zijn op cijfers van
vóór de economische crisis. „Be
perkt houdbaar." Ook zette hij
vraagtekens bij het migratiesaldo.
Dat zou neutraal zijn, maar vol
gens Slager is het al vijf jaar ach
tereen negatief. „Als een huis op
zulke fundamenten wordt ge
bouwd, moet Tholen daar dan be
leid op baseren?"
Verder miste hij een overzicht van
de leegstand per woonkern. Dat
zou volgens hem meer inzicht in de
knelpunten kunnen geven. Slager
vond het rapport wetenschappelijk
niet gefundeerd. Eerder een vorm
van wensdenken, zei hij.
Ook vond hij het vreemd dat er
vanuit wordt gegaan dat er op het
havenplateau in Sint-Annaland,
Stadszicht II in Tholen en het te
bouwen eiland bij Sint-Maartens
dijk (119 woningen) zich alleen
maar mensen van buiten de ge
meente zullen vestigen. „Tholen
zit nog te veel op het aanbod ge
stuurd bouwen. Beter is om het
door de vraag te laten sturen."
De SP wil dat het concentreren van
woningbouw in Tholen, Sint-An
naland en Sint-Maartensdijk ge
staakt wordt. Daarvoor in de plaats
zou een 'organische groej voor alle
woonkernen' moeten komen.
Niet alleen Slager was kritisch.
Ook zijn liberale buurman Anco
Fase (VVD) stelde dat er rekening
gehouden moet worden met 'grote
onzekerheden' nu het slecht gaat
met de economie. Volgens hem is
van belang om de voor- en nadelen
van de groeikernen op een rijtje te
zetten. Er zou ook meer gekeken
moeten worden naar het opvullen
van lege plekken in de woonker
nen in plaats van alleen maar uit
breiden met nieuwbouwwijken.
Han van 't Hof (ABT) was het in
grote lijnen eens met Slager. „Het
voorstel is geen absoluut gegeven.
In het rapport wordt gesteld dat Tholenaren het liefst in hun ei
gen plaats willen blijven wonen, dus erg honkvast zijn.
Uit de bevolkingscijfers van 2010 over de binnenverhuizingen
blijkt dat er in Tholen 95 inwoners uit de andere woonkernen
kwamen wonen en er 60 naar de andere dorpen vertrokken. Een
plus van 35. Poortvliet 32 tegenover 39, dus 7 in de min, Scher
penisse 35 tegenover 33, plus 2, Sint-Maartensdijk 79 tegenover
63, plus 16, Stavenisse 35 tegenover 43, min 12, Sint-Annaland
66 tegenover 46, plus 20, Oud-Vossemeer 36 tegenover 53 is
min 23, Sint Philipsland/Anna Jacobapolder 10 tegenover 37, is
min 27.
De SGP wil meer huizen in Oud-Vossemeer voor meer levendigheid op de rommelmarkt aan de Raadhuisstraat.
Cijfers zullen steeds veranderen.
Het zal steeds aangepast moeten
worden."
Hij noemde het opvallend dat er
een afname is van de categorie 35-
55 jarigen. Volgens hem is dat pre
cies de groep waar nieuwe wijken
voor worden gebouwd. Hij onder
streepte het belang voor 55-plus-
sers. Die hebben volgens hem meer
behoefte aan huurwoningen dan
aan koophuizen. „We moeten meer
voor de behoefte bouwen."
Jaap Hage (CU) vroeg zich af wat
er gebeurt als het rapport is vastge
steld. De CU wil concrete keuzes
kunnen maken. Vasthouden aan het
bouwen in de grotere woonkernen
lijkt daarbij een gelopen zaak.
Gert-Jan Boudeling (CDA) zei ge
schrokken te zijn van het rapport.
Vooral over het tekort aan wonin
gen in Oud-Vossemeer, Scherpe
nisse en Sint Philipsland. „Iets gaat
niet goed. Er zijn nauwelijks ver
huizingen tussen de kernen." Het
CDA wil met het rapport in de
hand er 'eens stevig over door pra
ten.' Henk Nieuwenhuis (PvdA)
noemde het een interessant rapport
en vond dat het niet in een la mocht
verdwijnen.
Volgens wethouder Hoek is het
rapport geen statisch document,
maar geeft het de bouwstenen voor
het herzien van de woonvisie. Be
gin volgend jaar zal er verder over
gesproken worden. De wethouder
noemde de kritische noten van Sla
ger op het punt van de gehanteerde
prognoses in het rapport terecht.
Hij wees er op dat het geen wet van
Meden en Perzen is. „We zullen
steeds moeten kijken of de feiten
kloppen."
Het migratiesaldo (het verschil tus
sen vestiging en vertrek) is volgens
Hoek een aantal jaren positief ge
weest. Door het aanbod van huizen
in Halsteren en Bergen op Zoom
hebben er volgens de wethouder
meer mensen van buiten gekozen
om daar te gaan wonen en niet op
Tholen. Hij zegde aan Slager een
overzicht van het aantal leegstaan
de huizen per woonkern toe. Die
vond dat de prognoses naar bene
den bijgesteld moeten word, zeker
voor de drie de projecten Stads
zicht, havenplateau Sint-Annaland
en het eiland in de Pluimpot bij
Sint-Maartensdijk.
laatste naam heeft de steen een ver
band. Want fietsenmaker Gerrit La
rooij uit Scherpenisse is in 1946 ge
boren in het polderhuis aan de
Gorishoeksedijk. Hij heeft dan ook
nog foto's van het gebouw waar hij
tot zijn twaalfde heeft gewoond. Het
stond tegen de dijk, aan de rand
waar nu camping de Zeester is. Ger
rit's vader was veerman en woonde
aanvankelijk in het veerhuis, op de
plek waar nu de brasserie staat. Hij
werd in 1940 opgeroepen om te
gaan vechten tegen de Duitsers. Ger
rit en zijn moeder gingen in die tijd
in het dorp wonen. Toen de oorlog
voorbij was, was het veerhuis ver
huurd en ging de familie Larooij in
het polderhuis wonen, waar volgens
Gerrit tot dan toe alleen dijkbazen
hebben gewoond. Wie de eerste was,
is onbekend. Gerrit weet wel, dat de
laatste bewoner voor hen, de heer
Van Dijke was. Gerrit's vader heeft,
toen het gezin Larooij er kwam wo
nen, het polderhuis omgedoopt tot
Het Veerhuis. „Hij bleef toch een
veerman", zegt Gerrit.
Het huis ging achteruit en de ruimte
onder een plat dak had te lijden on
der lekkage. „Mijn moeder had wel
vier of vijf schaaltjes staan om het
water op te vangen", vertelt Gerrit.
„We huurden het huis van het wa
terschap en die kwam het wel eens
repareren. Maar ze deden dat met
wegenteer op het platte dak. Als het
dan warm weer was, kleurde het
water in de schaaltjes zwart." Ger-
rit's moeder was daar op den duur
wel klaar mee. „Ze heeft toen tegen
mijn vader gezegd: 'Als we nu niet
gaan verhuizen, ga ik ervandoor.'"
Zo zijn ze in 1958 in het dorp gaan
wonen.
Het polderhuis en het oude veerhuis
werd daarna gekocht door een Rot
terdammer. Die maakte een café
van het veerhuis en een pension in
het polderhuis. Maar dat laatste liep
volgens Larooij niet goed en halver
wege de jaren '60 is het polderhuis,
waar de gedenksteen vandaan komt.
gesloopt.
Dijkgraaf Toine Poppelaars was erg
benieuwd naar de 152 jaar oude
steen. Toen hij het bericht van Han
Schot onder ogen kreeg - die had
een mail gestuurd of het waterschap
misschien interesse had - besloot
hij om persoonlijk een kijkje te ko
men nemen. Zo stond hij vorige
week op de stoep in de Oostvest,
waar hij op symbolische wijze,
voorzien van koevoet, de steen in
ontvangst nam. Hij maakte de $teen
niet los. Voorlopig ligt hij nog goed.
vindt Poppelaars. Het waterschap
gaat op zoek naar een nieuwe be
stemming voor de steen. „We den
ken aan het plaatsen van een bankje
op de plek waar de steen vandaan
komt en die er dan bij te zetten. Of
als er op die plek gebouwd gaat
worden, zou hij teruggeplaatst kun
nen worden, maar dat zie ik nog niet
zo snel gebeuren." Als de dijkgraaf
hoort van de plannen voor nieuw
bouw van de brasserie De Zeester,
lijkt het hem wel wat om de steen
daar een plekje te geven. Want ook
die plek speelt een rol in de geschie
denis van de steen.
Even heeft Han Schot gedacht dat de gedenksteen een graf
steen was. Want toen hij hem voor het eerst zag, lag hij op zijn
kop. Schot was bevriend met de Indonesische dominee Rikin,
die regelmatig langskwam voor een praatje. Toen hij de steen in
de Skoda vond, riep hij de dominee erbij. „Kijk nu eens wat ik
hier heb: een grafsteen", zei Schot, terwijl hij de steen omdraai
de. Hij vertelt dat de dominee daarop antwoordde: „Dat is geen
laatste steen, het is een eerste steen!"
Dijkgraaf Toine Poppelaars links) en Han Schot houden een symbolische overdracht van de 152-jarige gedenksteen door die zogenaamd
uit de stoep van de Oostvest te 'wippen
