de Zeeuwse
'Daar heb je grotere blokken land,
hier vierkante stukken en rotpuntjes'
www.ondernemendoejesamen.nl
Er verandert weer veel op fiscaal gebied in 2012.
Onderneem tijdig actie!
Een Zeeuwse agrariër hoeft niet ver te zoeken...
De oplossing dichtbij.
Ouders in camper
accountants, bedrijfs- en organisatie adviseurs
Landoouwoisjl
Informeer bij uw adviseur naar onze producten.
Jeroen Donken en Gertjan Vermue: jonge boeren op stage in Canada
Donderdag 17 november 2011
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
19
Rijden op een enorme combine over een akker in Australië. Ja, dat willen ze beiden wel een keer gedaan
hebben. De ogen van Gertjan Vermue uit Poortvliet en die van Jeroen Donken uit Oud-Vossemeer, bei
den 20 jaar, gaan glimmen bij de gedachte aan grote machines. Ze hebben ze al een keer gezien, tijdens
een stage in Canada. Trekkers van 500 pk, met een schijfweg van 12 meter breed. Die zie je in Nederland
niet, zeggen ze. Toch willen ze in eigen land boer worden. De toekomst lijkt voor de één al vast te staan,
terwijl het voor de ander nog zoeken is wat hij wil.
Zwartbenigheid
Miniknol
verzekeringen
Monteur
U wilt als agrarisch ondernemer uw verzekeringen natuurlijk goed
geregeld hebben. Daarvoor hoeft u niet ver te zoeken. De Zeeuwse is
een regionale verzekeraar. We werken samen met onafhankelijke
tussenpersonen bij u in de buurt. Door deze samenwerking en onze kennis
van de regio, kunnen wij u verzekeringen op maat aanbieden.
Of kijk op www.dezeeuwse.nl.
ft OAZ
Vestiging Tholen
Welgelegen 2d
4691 SJ Tholen
T 0166 60 12 60
Kantoren:
Goes, Middelharnis, Oud-Beijerland,
Rotterdam, Terneuzen, Tholen,
Vlissingen en Zierikzee
De Zeeuwse Verzekeringen werkt samen met Overbeeke Van Dijke,
financieel adviseur bij u in de buurt.
verzekeringen financiële diensten hypotheken pensioenen
DE TH OOI SE COURANT
De derdejaars klasgenoten van de middelbare
landbouwschool, de MAS in Goes, zijn nog vol van
hun ervaringen in het Canadese, waar alles ruim is
opgezet; „Daar heb je veel grotere blokken land.
Eén perceel is zowat 80 hectare. Hier heb je vier
kante stukken en kleine rotpuntjes", zegt Gertjan.
Ze hebben zes weken, in augustus en september,
stage gelopen bij een pootgoedboer in de buurt
van Edmonton. Een Nederlander, die toevallig ook
Vermue heet. Ze zijn in totaal acht weken in Ca
nada geweest, want de eerste twee weken vierden
ze er vakantie en reisden ze rond. Onder andere
langs Vancouver en de Rocky Mountains.
Maar waarom gaan ze in het buitenland kijken als
ze hier boer willen worden? „We moesten naar het
buitenland op stage en dan kun je net zo goed
ver weg gaan", verklaart Jeroen. „We konden ook
naar België, maar dat leek ons niet zo interessant."
Ze hebben de verschillen en de overeenkomsten
kunnen zien van daar boer zijn én hier.
Momenteel ervaren ze het 'boer zijn' in Nederland
via het helpen van agrariërs in de buurt en hun
leer-werkstages bij akkerbouwer Geluk in Oos-
terland (Jeroen) en Paul Versluijs in Scherpenisse
(Gertjan).
De boer van hun stageadres is puur gespeciali
seerd in pootgoed. Hij gebruikt zijn 120 hectare
aan akkerbouwgrond volledig voor de teelt van
dat product. In het gebied wordt volgens de jon
gens verder veel tarwe en koolzaad geteeld. Ze
waren zeer onder de indruk van de arealen. „Ze
delen daar een gebied in vieren, quarters. Een
quarter is ongeveer 60 hectare." Zo had de vader
van hun stageboer 1000 hectare tarwe en kool
zaad. Veel tijd om te kijken hoe het er daarbij aan
toegaat, hadden ze niet. De pootgoedteelt vergde
veel inspanning. Ze hebben de pootaardappelen
gerooid en weer uitgeplant en daar komt veel
handwerk aan te pas. Jeroen noemt het een leer
zame ervaring, want met pootgoed telen was hij
niet bekend.
„We hebben geleerd te selecteren op zwartbe
nigheid en virussen. Daarvoor liepen we door het
blok en trokken de planten uit die waren aange
tast." Als het loof nog laag staat, kan dat met be
hulp van een karretje. „Maar staat het loof te hoog,
dan moet je het lopend doen. Dat is zwaar werk,
zeker als het 30 graden is", zegt Gertjan. Overigens
is die hoge temperatuur, gepaard met weinig re
gen, niet direct funest voor de oogst. „Als het daar
een keer goed regent, neemt de grond dat water
goed op. Daar heb je het hele seizoen opbrengst
van", vertelt Gertjan. En dat is maar goed ook, want
het blijkt daar lastig om een akker te beregenen.
„Er was geen water in de buurt", zegt Gertjan. Je
roen is wel te spreken over de grond. „De grond
is makkelijker te bewerken. Het is lekker lichte
grond, terwijl je hier zware klei hebt." Wel is het
seizoen maar kort. „Drie maanden, en dan is het
over", aldus Jeroen.
De boer in Canada houdt zich ook bezig met het
zelf vermeerderen van pootgoed. Het duurt drie
jaar voordat het zelf gekweekte pootgoed geschikt
is voor de handel. Jeroen vertelt dat het begint bij
een miniknol, een stekje dat wordt uitgeplant in
een kas. „Dat wordt om de zoveel dagen water
gegeven en bespoten tegen ziektes. Vervolgens
worden ze met de hand gerooid en uitgeplant op
een miniknollenveld." Jeroen vertelt dat er telkens
weer een nieuwe fase van verder uitplanten is en
dan hebben de knolletjes zich sterk vermeerderd.
Want uit één miniknol komen ongeveer zeven
aardappelen die op hun beurt ook weer worden
uitgeplant.
Wat Jeroen en Gertjan ook interessant vonden, is
dat de Canadese boer zelf zijn afzet regelt. „Er zit
niemand tussen", zegt Gertjan. Jeroen:„Deze man
exporteert heel veel naar Mexico." Het gaat daarbij
volgens hen vooral om de kwaliteit. „Als het niet
goed is, komt het de grens niet over. Hier is het
meer van: we hebben aardappels nodig." Ook vin
den de jongens dat de boeren in Nederland aan
meer strenge regels zijn gebonden. „Bij het rooien
van aardappels mogen hier de vellen er niet af
gaan. Dat mag daar wel. Hier heb je wetten en re
gels waarin ook een bepaalde maat is vastgelegd.
Daar is het hoe grover, hoe beter."
De handel in eigen hand houden, dat is iets waar
Gertjan wel wat voor voelt. „Ik zou misschien zelf
wel in consumptieaardappelen willen handelen."
Dat lijkt hem in eerste instantie ook wel nood
zakelijk als hij in het bedrijf van zijn ouders, Nico
en Marleen Vermue, wil komen werken. „We heb
ben thuis 110 hectare landbouwgrond. Dat is niet
De ouders van Jeroen en Gertjan zijn hun zoons komen opzoeken in
Canada. Nico en Marleen Vermue en Frans en Anja Donken hebben
samen een camper gehuurd en trokken daarmee twee weken door
het land. Ze vonden de stages van hun zoons een goede aanleiding
om het land ook eens te verkennen. Nico: „In de zomer kan ik meest
al niet weg, maar we hebben het toch gedaan. Ik was nog nooit in
Canada geweest."
Om ~Ucim itöfttr uoM? u/ (rfaa/vl
groot genoeg voor twee boeren." Daarom ziet
Gertjan op dit moment meer in een constructie
om een paar dagen thuis en een paar dagen in
loondienst bij een andere boer te werken. Wel is
het de bedoeling dat hij op den duur het akker
bouwbedrijf van zijn ouders overneemt. Hij heeft
nog een broer en een zus die daar geen interesse
voor hebben, dus wat dat betreft is voor hem de
weg vrij om een toekomst in het ouderlijk bedrijf
op te bouwen.
Voor Jeroen ligt dat anders. Zijn ouders hebben
weliswaar een agrarische achtergrond, maar za
gen geen toekomst in een eigen landbouwbedrijf.
Jeroen ziet dat niet als een probleem. „Er zijn meer
mensen die naar de landbouwschool gaan en
thuis geen boerderij hebben." Hij heeft eerst nog
wat anders geprobeerd, in de metaal. Hij leerde
voor monteur montage en onderhoud. Hij vond
het niets. Het agrarische heeft hem altijd al getrok
ken, alleen is voor Jeroen het pad nog niet uitge
stippeld. Hij weet ook nog niet precies welke kant
hij op wil. „Ik zie het volgend jaar wel. Misschien
ga ik nog wel verder leren." Dat doet Gertjan so
wieso al, want hij volgt niveau 4 en Jeroen niveau
3. De lesstof bij niveau 4 is meer gericht op admi
nistratie. En dat hoeft van Jeroen nou weer niet zo.
Hij houdt zich liever met de gewassen zelf bezig.
„Misschien wil ik wel zzp'er worden. Mezelf ver
huren." Afspraken maken voor aandelen in de
opbrengst gaat dan niet, denkt hij. „Dan moet je
een maatschap vormen en daar heb je een eigen
boerderij voor nodig." Gertjan denkt dat Jeroen
nog wel kansen heeft om een bedrijf te pachten
van een boer zonder opvolger. Maar daar is ver
trouwen voor nodig. Een andere optie is het trou
wen van een boerendochter. Want dat heeft de
boer in Canada, waar ze zijn geweest, gedaan. Sa
men boeren zien Jeroen en Gertjan niet zitten. Ze
gaan ieder hun eigen weg. Hoewel ze het allebei
wel leuk lijkt om eens in Australië te gaan kijken.
Zo'n grote combine aan het werk zien. Gertjans
vader Nico juicht dat toe. „Ik kan het bedrijf goed
alleen aan. Van mij mogen die jongens eerst eens
ergens anders kijken. Ik heb die kans niet gehad,
want mijn vader zei, kom maar gauw thuis werken.
Het is ook een beetje levenservaring opdoen. En
nu zijn die jongens nog ongebonden. Als ze later
op hun eigen staan, hebben ze er misschien geen
tijd meer voor. Bovendien komt het qua werk wel
goed uit als ze naar Australië gaan, want als het
daar oogstseizoen is, is het hier winter."
■fe i
Schipper
mmm
Surgemeet 25
4693 CJ Poortvliet
Raiffeisenstraat 2
4697 CG Sint Annaland
T: (0166) 61 25 09
F: (0166) 61 29 12
E: info@overbeeke.nl
Iwww.ovefbeeke.nl