Record boekenbeurs: 1400 euro
En noe nog over dat toaverkot
'Zorg datje de vrachtwagenchauffeur
altijd goed in de zijspiegels kunt zien'
www.ardikiukens.nl
Werkgroep wil vangnet, oog voor knelgevallen
Leerlingen Ter Tolne leren over gevaren dode hoek
de voordeligste kenkenspecialist!
Vossemeerse Anita Goedegebuure opnieuw Thools Taaient
'Regiotaxi Sint-Annaland-Bergen op Zoom kost dertig euro
Donderdag 10 november 2011
EENDRACHTBODE, DE
THOOLSE COURANT
5
De vrijwilligers van de Stichting Ontspanning Gehandi
capten in Scherpenisse genieten nog na van de recordop
brengst van de boekenbeurs van zaterdag: 1400 euro.
Circa 180 euro meer dan vorig jaar. Zo'n 300 bezoekers,
waarvan er enkelen op de fiets vanuit Sint-Annaland wa
ren gekomen, kochten massaal boeken, tijdschriften,
spellen en puzzels. Alleen de te koop aangeboden kasten
bleven staan.
Joóie. Als de zin met dat woord op het scherm ver
schijnt, klinkt er volop geroezemoes op de tribunes in de
Vossenkuil. Het is duidelijk dat dit dialectwoord niet al
gemeen bekend is. Jacob Duijzer legt uit dat het de baan
is die een arbeider volgt bij zijn werk op het land. Een
akkerbouwterm dus. „Veur'oöd", roept iemand uit het
publiek nog zo'n woord. Zo is het Groot dictee der
Thoolse taal niet alleen een wedstrijd, maar ook nog
leerzaam.
Zeventien fouten
Vuistregel
Spiegels
Miniatuur
Steun
Stapeling
Wim van der Male uit Sint-Maartensdijk heeft in Ons Huis al wat kunnen vinden voor de lange winteravonden.
Organisator Mirjam Rijstenbil zag
met veel genoegen de grote toeloop
in clubgebouw Ons Huis aan. Haar
vader. Gerard Quaak (80) uit Scher
penisse, richtte de stichting in 1970
op om mensen met een handicap
jaarlijks een paar prettige dagen te
bezorgen. Dat gebeurt ook nu nog,
maar dan onder voorzitterschap van
Rien Moerland, onder meer met
busreisjes, een kerstmaaltijd en bil
jart-, knutsel- en kaartmiddagen.
De laatste jaren maken er 26 men
sen gebruik van. „Het is een be
paalde periode wat minder geweest.
Sinds de groepswoningen in Maar-
tenshof in Sint-Maartensdijk er zijn
gekomen, neemt het aantal deelne
mers elk jaar toe." Alles wat er ge
daan wordt is gratis. Dat kan door
het houden van de boekenbeurs,
donaties en de hulp van vrijwilli
gers. „Zo was er een echtpaar 40
jaar getrouwd. Groot feest natuur
lijk. De cadeautip was de bekende
enveloppe. Het bruidspaar heeft de
helft van de opbrengst bestemd
voor het Astmafonds en de andere
helft voor de stichting."
Zaterdag lagen er honderden boe
ken op tientallen tafels uitgestald.
Ons Huis was eigenlijk te klein om
de enorme voorraad leesvoer, waar
onder ook veel tijdschriften, te ber
gen. Bij de spelletjes en de puzzels
was er haast geen doorkomen aan.
Met tientallen lagen de dozen opge
tast en verdrongen zich de belang
stellenden om voor een paar euro te
hamsteren voor mogelijke lange
winteravonden. Tien tijdschriften
voor een euro. Een dik boek voor
anderhalve euro, een dun exemplaar
voor een euro. De paperbacks deden
20 cent en als je een euro gaf. kreeg
je er zes mee. „We kijken wel een
beetje hoe een boek er uit ziet. Maar
meer dan 7,50 euro voor een gaaf
boek, ben je niet kwijt."
Rijstenbil is vooral blij met de toe
name van het aantal deelnemende
gehandicapten. „Iedereen is wel
kom. Alle gezindten. Het kost niets
en je hoeft ook geen verwijsbrietje
van de huisarts te hebben. Het is
hier ons kent ons."
De dialectavond in Oud-Vossemeer
is- vooral een gelegenheid om ont
spannen met de streektaal bezig te
zijn, zegt bedenker Rien Tholenaar
die het geheel ook zelf presenteert.
Hij benadrukt dat nog eens tegen
over de twintig kandidaten die op
het schoolmeubilair in de zaal liet
middelpunt vormen van dit evene
ment. Zij noteren de zinnen die sa
mensteller Jacob Duijzer uit Tholen
opleest. Het onderwerp van het dic
tee is Sint-Annaland, en daar komt
Duijzer oorspronkelijk vandaan. Af
en toe vragen de kandidaten hem
om een gedeelte van een zin nog
eens te herhalen. Of ze laten merken
dat ze niet begrijpen wat er gezegd
wordt. Het publiek op de goed be
zette tribunes schrijft ook mee,
maar dan 'voor spek en bonen'.
Lastig blijken, naast joöie, ook
woorden als rieë, bevobbeld, ta-
chentig en temissen. Dat er mensen
zijn die 'toaverkot' fout hebben ge
schreven, begrijpt Tholenaar niet.
„Daar heeft iedereen een jaar lang
op kunnen oefenen. Want zodra be
kend werd dat Sint-Annaland het
thema van het dictee zou zijn, was
duidelijk dat dit woord erin zou
staan", grapt hij. Toaverkot is in een
bekend rijmpje immers de bijnaam
voor Sint-Annaland. Vóór de be
kendmaking van de winnaar wordt
met de hele zaal de tekst van het
dictee doorgenomen. De formulie
ren van de twintig kandidaten zijn
tevoren door de acht leden tellende
jury nauwgezet gecorrigeerd. Als
uitgangspunt daarvoor geldt de
'schriefwiezer' van de Zêêuwse
Dialectverênigieng, die tijdens het
dictee bij de twintig deelnemers op
tafel ligt. Terwijl de jury met zijn
werk bezig is, wordt de zaal ver
maakt met andere zaken. Het Sint-
Annalandse ensemble Toeval ver
zorgt een muzikaal intermezzo in
dialect. Bn daarna wordt bij het pu
bliek de kennis getest van uitdruk
kingen in dialect met de methode
petje op. petje af. Sint-Annalander
Hans Burgers komt als winnaar uit
de bus en gaat met een mand streek
producten naar huis.
Ook is er nadrukkelijk aandacht
voor het goede doel dat aan de
avond is verbonden: KWF kanker
bestrijding. Daar komt de opbrengst
terecht; niet rechtstreeks, maar via
de stichting Stavoordó. Dat is een
samenwerking tussen Sint-Anna
land en Oud-Vossemeer, die via
deelname aan het fietsevenement
Alpe d'Huzes en een openlucht
spektakel in beide dorpen geld bij
een wil brengen voor de kankerbe
strijding. Artistiek adviseur Jan
Koning licht een en ander kort toe.
Omdat het Rithofonds de opbrengst
verdubbelt, mag Koning aan het
einde van de avond, samen met
stichtingsvoorzitter Ivo Slokkers,
een symbolische cheque in ont
vangst nemen van liefst tweedui
zend euro.
Ondertussen zitten Katie van Win
kelen. Hanna Moerland, Jack West
dorp, Nico Hage, Kees Fase en An-
co Fase uit Sint-Annaland; Anita
Goedegebuure, Rachella Slokkers,
Eric van Hees en Hans Roggeband
uit Oud-Vossemeer: Marijke de
Wilde, Jodien van Eenennaam, Jo
Verhage en Jaap Hage uit Tholen;
Claudia Muller en Mario Potappel
uit Sint-Maartensdijk; Gatze de
Moed uit Stavenisse; Es van der
Vlies uit Sint Philipsland; Theo
Rijnberg uit Goes; Wim Otterman
uit Bergen op Zoom volop in span
ning. Wie van hen heeft het dictee
het beste gemaakt? „Ik heb het maar
gewoon opgeschreven zoals ik het
verstaan heb", zegt Otterman die
geen Zeeuw is maar wel al een hele
tijd in de Thoolse bibliotheek werkt.
Met 28 fouten is Katie van Winke
len derde geworden, en Nico Hage
tweede met één foutje minder, ont
hult Rien Tholenaar. Maar de win
naar komt uit Oud-Vossemeer, en is
- net als vorig jaar - Anita Goede
gebuure. Zij maakte slechts zeven
tien fouten, eentje minder dan de
eerste keer. Voor Anita is de wissel
trofee, een bronzen inktpot met
kroontjespen, en de titel Thools
Taaient. De zaal beloont haar en alle
andere deelnemers met een gul ap
plaus. Volgend jaar op de eerste
woensdag in november is de derde
editie van het dictee, dan is Sint
Philipsland het thema.
Anita Goedegebuure (vooraan) maakte opnieuw de minste fouten in het Thools dictee. Achter haar zit Nico Hage die tweede werd. Rechts
vooraan zweet Jack Westdorp op de dialectwoorden.
Blijf altijd minstens drie meter achter een vrachtwagen. Ga nooit voor
of direct naast zijn cabine staan. Dat zijn enkele vuistregels die de leer
lingen van groep 8 van basisschool Ter Tolne in Tholen maandagmid
dag hebben geleerd. Centraal stond de dode hoek. Vrijwilligers van
Veilig Verkeer Nederland (VVN), afdeling Tholen hebben de kinderen
vanuit de cabine van een vrachtwagen laten zien wat een chauffeur wel
en niet ziet.
Vrachtwagens lijken vol te hangen
met spiegels. Zes in totaal: twee
links, drie rechts en één aan de
voorkant. „De vooruitkijkspiegel is
niet verplicht", zegt Willem van
Dijke, vrijwilliger van Veilig Ver
keer Nederland uit Tholen. „Maar
wel zo veilig. Je kunt precies zien
wat er voor de vrachtwagen ge
beurt." Ondanks dat telt een vracht
wagen nog altijd zeven punten die
niet zichtbaar zijn te maken voor de
chauffeur. De zogenaamde dode
hoek. Die hoek, of beter hoeken, ei
sen jaarlijks gemiddeld 61 verkeers
slachtoffers, waarvan 17 met een
dodelijke afloop. Reden voor VVN
om extra aandacht aan het onder
werp te schenken.
Na een videopresentatie in de klas
en een toets van tien vragen mogen
de kinderen in groepjes ervaren hoe
het is om in een vrachtwagen te zit
ten. Geuze transport uit Sint-Anna
land heeft een vrachtwagen be
schikbaar gesteld en neergezet op
het parkeerterrein bij zwembad De
Spetter in Tholen. „Ruim zestien
meter lang, tweeënhalve meter
breed en 50 ton zwaar", zegt Wil
lem van Dijke tegen de kinderen.
„Dat is net zoveel als 200.000 pak
jes boter. Daar wil je geen botsing
mee krijgen."
Lisa van Tiggele 11en Elise Kos
ter (11) kruipen samen achter het
stuur van de vrachtwagen. De ande
re kinderen moeten vlak naast de
wagen gaan staan. Elise veert een
beetje op uit de stoel en kan in de
spiegels net een paar kruintjes zien.
Even later gaan de kinderen voor de
vrachtwagen staan. Op dat moment
zijn ze totaal onzichtbaar voor de
chauffeur. Loop nooit vlak voor of
achter een vrachtwagen langs, zo
luidt één van de vuistregels van
VVN. De afstand moet minimaal
drie meter zijn. Dat hebben de vrij
willigers zichtbaar gemaakt met
oranje pionnen. Zodra de kinderen
die afstand hebben ingenomen gaat
de duim van Lisa omhoog. „Nu kan
ik ze pas echt zien." Beurtelings
mogen de kinderen vanaf de be
stuurdersstoel zelf ervaren hoe het
is om chauffeur te zijn. Ze vinden
het prachtig.
Dan neemt Van Dijke de kinderen
mee naar de zijkant van de vracht
wagen, schuin naast de cabine.
„Beeld je maar in dat je een fietser
bent", zegt hij. De jongens en mei
den gaan naast de vrachtwagen
staan. „Zorg dat je de chauffeur al
tijd in de spiegel kunt zien. Wek zijn
aandacht, op welke manier dan ook.
Kijk vooral op rotondes extra uit.
Blijf minstens drie meter achter de
vrachtwagens. Chauffeurs hebben
alle ruimte van de weg nodig om
hun bocht te maken. Vaak nemen ze
een gedeelte van het trottoir of fiets
pad mee. Als jij daar toch staat, kun
je maar beter maken dat je weg
komt."
Veilig Verkeer Nederland houdt de
dode hoek actie om kinderen be
wust te maken van de gevaren. Dat
doen zij niet alleen met behulp van
de vrachtwagen, maar ook door in
de klas aandacht te besteden aan het
onderwerp. Zo is een gedeelte van
de klas een toets aan het maken met
tien vragen over verkeersveiligheid.
Een andere groep oefent op de gang
met een bordspel waarbij met een
miniatuur vrachtwagen op rotondes
en kruispunten de werkelijkheid
wordt nagebootst. „Wie heeft er nu
voorrang", vraagt Taeke Wijma,
voorzitter van VVN afdeling Tho
len aan één van de kinderen. „De
vrachtwagen die op dezelfde weg
rechtdoor gaat", zegt een leerling.
„Goed, maar blijf als fietser wel
achter de vrachtwagen. En mocht je
er bij een kruispunt toch naast staan,
zorg dan dat je als eerste weg bent."
Achter het stuur van de vrachtwagen zitten Elise Koster (links) en Lisa van Tiggele (rechts) van basisschool Ter Tolne uit Tholen.
Honderd tot 150 Tholenaren krijgen te maken met de verhoging van de
tarieven van de Regiotaxi Oosterschelde. Poula de Klerck riep woens
dag in de commissie bestuurszaken, namens de stichting werkgroep ge
handicaptenbeleid Tholen, de gemeenteraad op geld voor deze catego
rie te reserveren. Niet voor één jaar, maar voor de langere termijn.
Wethouder Jan Oudesluijs zegde toe schrijnende gevallen per geval te
gaan beoordelen.
De hartenkreet van De Klerck slaat
op de pashouders voor het wmo-ver-
voer die te maken krijgen met een
verhoging van 600 procent: van 18
cent per kilometer naar 1,30 euro
per kilometer. De gemeente kent
1300 pashouders. Honderd tot 150
Tholenaren krijgen volgens haar met
de nieuwe regeling te maken.
Chris Koopman van de SGP stelde
er eerder al vragen over. Hij wilde
weten wat de uitkomsten waren van
het heronderzoek door de gemeente
naar de gebruikers van de regeling.
En wat b. en w. met de 'schrijnende
gevallen' gaan doen.
De raadsfracties in de commissie be
stuurszaken bespraken de begroting
voor 2012, De Klerck maakte ge
bruik van het algemeen spreekrecht.
Ze wees er op dat alle pashouders
voor het wmo-vervoer in juli bericht
hebben gekregen dat mensen met
een inkomen van anderhalf maal het
minimuminkomen vanaf 2012 geen
gebruik meer kunnen maken van het
huidige tarief. „Bedoeling was om
te onderzoeken, hoeveel mensen van
het hoge kilometerbedrag gebruik
moesten haan maken en hoeveel be
sparing dit dan voor de gemeente op
zou kunnen leveren. Deze brief
VERVOLG VAN ZONNEWIJZER
Rita de Ligt pleitte voor een door
gaande leerlijn over energie en kli
maat. In de cursus voor natuurou-
ders werden zowel kennis als
vaardigheden overgebracht. Het
deel energie is afgerond. In het
voorjaar van 2012 volgen in Scaldis
Naturalis in Sint-Maartensdijk nog
twee bijeenkomsten over het kli
maat. De geslaagde natuurouders
zijn: Marion Verjaal, Nicole Fidom
en Henriëtte op den Brouw van de
Rieburch uit Sint-Maartensdijk, El
len Andringa en Carmen Kwist van
de Regenboog uit Tholen, Piet de
Kam en Corellen Verkamman-La-
ban van de Eben Haëzerschool uit
Tholen. Tanny Kloet van De Ca-
sembrootschool uit Sint-Annaland,
Doreen Verbraeken, Eveline de
Smet, Mireille Delhaas van De
Kraal uit Tholen. Bram van Nieu-
wenhuijzen van Het Kompas uit
Anna Jacobapolder, Jobje Oosdijk,
Lia Grijs en Christa Gaakeër van de
Schalm uit Stavenisse.
heeft veel onrust veroorzaakt omdat
hierin geen richtbedrag stond en
men dus niet wist voor welk tarief
men zou moeten gaan reizen in
2012." Ook pashouders die meer
dan 2000 kilometer per jaar reizen,
moeten 1,30 euro per extra kilome
ter betalen.
Uit het antwoord van b. en w. aan de
SGP blijkt dat er op 23 augustus
1232 pashouders zijn aangeschre
ven. Daarvan waren er tot vorig
week 867 getoetst (70 procent). Vol
gens b. en w. zijn er 145 die hebben
aangegeven om te stoppen. 78 pas
houders gaven aan voor het hogere
tarief te willen reizen. 98 gaven aan
dat zij voor een laag tarief willen
reizen, maar dat ze op basis van hun
inkomen onder het hoge tarief val
len. 364 pashouders blijven in het
lage tarief. Van de ondervraagde
pashouders vulden 182 een aanvraag
in die niet compleet was.
De schrijnende gevallen willen b. en
w. per individu bekijken, zei wet
houder Jan Oudesluijs. Koopman is
blij met die toezegging en hoopt dat
dit ook echt zal gebeuren. Hij zal er
steun voor zoeken bij andere frac
ties. „Toch is er nog 30 procent die
het formulier niet heeft ingevuld.
Dat is wel een kwalijke zaak. Voor
hen wordt het te duur en heeft het
geen nut meer. Die 1,30 euro per ki
lometer hangt als een molensteen
rond hun nek. Ik hoop toch dat ze
het wel gaan invullen."
Anderzijds vindt Koopman ook dat
er goed gekeken moet worden naar
het gebruik. „Bij elke regeling zijn
er mensen die er misbruik van ma
ken. Dat is hier ook het geval. Het
vervoer moet wel op een juiste ma
nier gebruikt worden." Door de aan
dacht in de media lijkt er volgens De
Klerck een 'negatief beeld te ont
staan van de gebruikers van het
wmo-vervoer.' Dat wilde ze recht
zetten. „Onze samenleving is nog
steeds niet zo ingericht dat die voor
iedereen toegankelijk, bruikbaar en
bereikbaar is. Dit zal waarschijnlijk
ook nooit zo worden waardoor extra
maatregelen voor deze mensen no
dig blijven. De wmo is in het leven
geroepen om de mensen met een
functiebeperking te laten participe
ren in de samenleving. Velen kunnen
onder andere door het wmo-vervoer
zo zelfstandig mogelijk leven en hun
sociale contacten onderhouden."
Volgens De Klerck wordt de taxi
niet alleen gebruikt voor de leuke,
gezellige dingen. „Door dit vervoer
worden mensen in staat gesteld om
mantelzorg te verlenen en vrijwilli
gerswerk te doen. Voor veel mensen
is het de enige mogelijkheid om
zelfstandig hun bankzaken te onder
houden, een ziekenhuis, arts of fysi
otherapeut te bezoeken." Volgens
Klerck gaat het niet alleen om men
sen die door een lichte functiebeper
king niet kunnen reizen in een ge
wone auto, maar ook om mensen die
door hun afhankelijkheid van een
rolstoel, scootmobiel alleen met een
rolstoeltaxi kunnen reizen en hier
voor ook een indicatie hebben. Als
valide mensen heb je de keus om te
reizen per fiets, auto of openbaar
vervoer. Deze mensen hebben de
keuze niet."De voorzitter zei wel te
kunnen begrijpen dat de gemeente
moet bezuinigen, maar vroeg zich af
of er geen verschillende tarieven in
gevoerd kunnen worden. Voor ver
schillende categorieën. „Geen twee,
maar drie. Of iedereen een kleine
verhoging van de kilometerprijs."
De Klerck wees erop dat pashouders
die net boven de marge van ander
half keer het minimuminkomen zit
ten door het gebruik van het wmo-
vervoer met het nieuwe tarief van
1,30 euro per kilometer al gauw on
der deze grens komen. „Een enkele
reis Sint-Annaland-Bergen op Zoom
kost dan 30 euro. Retour 60 euro. U
begrijpt dat dit nogal een fors bedrag
is. Ook mensen die met het lage ta
rief 2000 kilometer reizen, zullen na
deze afstand ook het hoge bedrag
moeten gaan betalen. Dat zal hen
veel geld gaan kosten. Mede door de
stapeling van eigen bijdragen zal het
werkelijk inkomen in 2012 fors da
len."
De Klerck vroeg met klem een op
lossing te zoeken voor deze mensen
en gelden beschikbaar te houden zo
dat ze financieel niet in een gat val
len door het gebruik van het wmo-
vervoer.
Advertentie l.M.