'Buitenwerk is verademing, geen geluid van stampende machines' 'Toen vrachtauto versleten was, kochten ze geen andere meer' Oude tijden herleven met reünie bij Budelpack Philadelphia wordt Sien Tholen is 'uiterst gereserveerd' tegenover proefboring schaliegas Lipdub Joth kan niet op Calvijn 'Verkeer brede school evalueren' Donderdag 13 oktober 2011 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 7 In de winter is Harry van de Ree vaak maandenlang al leen om te snoeien. Nu de oogst van de druiven is begon nen werken er zo'n twintig plukkers op de hellingen van de wijnbergen in het Duitse Heppenheim. De 58-jarige Van de Ree werkt alweer veertien jaar in de buitenlucht. Een wereld van verschil vergeleken met het werk bij Goedhart in Sint-Maartensdijk waar hij 27 jaar in dienst was. Een verademing noemt hij het, al voelt hij zich nog steeds betrokken bij de fabriek aan de Nijverheidsweg. Brok in de keel Contact via krant en site Harry van de Ree, van koeltechniek bij Goedhart naar wijnbouw in Duitsland Bottelen Sebastian Vettel Webcam Ook rode wijn Antwoord op schriftelijke vragen SP-fractie Aardbevingen Bezwaar Hij heeft op de enige vrachtwagen gereden die Budel pack ooit in bezit had. Otto Contant (62) uit Tholen, was dan ook de enige chauffeur van het verpakkingsbedrijf in Poortvliet dat dit jaar zijn veertigste verjaardag viert. Ter ere daarvan werd vrijdag een reünie gehouden voor oud medewerkers. Die gingen niet met lege handen naar huis. Ze kregen allemaal een jubileummagazine en een usb- stick met zo'n 200 foto's uit de afgelopen 40 jaren mee. The Beatles Eén familie ATC Scheldestromen werkt echt!! COS ATC Scheldestromen Harry neemt de bezoekers mee op een wandeling door de wijngaar den. Het is eind augustus snikheet. Het kwik op de thermometer kruipt tegen de dertig graden. Wind is er niet. En de paden tussen wijngaar den zijn steil. „Het is elk jaar wel heet. Soms over de dertig graden. Het kan zelfs eind april al heel warm zijn. Af en toe staat er een windje, maar vaak valt dat weg. Dan heb je wel een strooien hoed nodig." Van de Ree werkt bij een zelfstandige wijnbouwer, Antes, die op de zuidelijke hellingen van de Schlossberg zo'n veertig hectare druiven verbouwt. De gaarden lig gen naast en tussen de percelen van de Staatsweingut, want ook de deelstaat verbouwt wijn in de Hes- sische Bergstrasse, vertelt hij. Harry kent het gebied dat 2000 jaar geleden door de Romeinen ontdekt werd voor de wijnbouw, als zijn broekzak. Maar ook de hele pro ductiecyclus is hem bekend: van wijnstok tot wijn. Zelfs het etikette ren van de flessen heeft hij hier ge leerd. Heel ander werk dan hij bij Goedhart gewend was. Maar het was niet de liefde voor de wijn die hem naar Duitsland bracht. Het is de liefde voor zijn Sibylle die hij vijftien jaar geleden ontmoette tij dens een zeilvakantie in Turkije. Op de Nederlandse zeilboot Maar- tje de Jong III. Met een Nederland se schipper en diens vrouw. Toen Sybille Franzen er aan boord stapte, was het liefde 'auf dem ersten Bliek' (op het eerste gezicht). Drie dagen na de zeilvakantie was Harry al weer in Duitsland. Hij besloot zijn werk bij Goedhart op te zeggen toen bleek dat ze elkaar niet meer konden missen. Sibylle heeft een goede baan bij een farmaceutisch bedrijf en wilde het werk graag blij ven doen. Ze besloten dat ze samen in Duitsland zouden gaan wonen. Smurdiekenaer Van de Ree werd van ene op de andere dag 'Harry der Hollander'. Hij herinnert zich het afscheid bij Goedhart nog goed. Een brok in de keel had hij toen hij heel de fabriek doorliep om iedereen de hand te schudden. Het was ook een grote stap na 27 jaar bij Goedhart te heb ben gewerkt en al die jaren in Sint- Maartensdijk te hebben gewoond. Harry was groepsleider toen hij vertrok. Hij zat de laatste jaren in de werkvoorbereiding. Aan het be gin van het productieproces van de koeltechnische apparatuur. De af deling na de tekenkamer. „Maar in het begin deed ik alles. Ik ben als plaatwerker begonnen toen ik acht tien was. Wim Deurloo, die twee jaar geleden veertig jaar in dienst was, werkte er al." Van lieverlee werd Van de Ree be trokken bij de aanschaf van nieuwe machines voor zijn afdeling. De eerste kwam uit Italië, een apparaat om lamellen te stansen. „Ik ben een keer samen met Raymon Leem- reijze naar Italië geweest en later met een collega om een machine te testen die niet voldeed." Het afgelopen voorjaar was Harry nog in de fabriek. Om de nieuwe indeling van de fabriek en de nieu we machines en robots te bewonde ren. Van de Ree was er van onder de indruk. „Fantastisch hoe de pla ten worden geselecteerd voor de machines en ook hoe het afval met- Harry houdt contact met Nederland via het abonnement van de Eendrachtbode. Niet lang nadat hij was verhuisd liet hij de krant per post komen. „Toen was er geen internet en kreeg ik de krant op zaterdag of op maandag. Ik lees eerst de koppen, bla der de krant door en lees bijna alles. Ook het nieuws van alle dorpen." Het valt hem op dat de welstandscommissie nog al eens kritiek heeft op bouwplannen. Vaak nogal ver gezocht, vindt Van de Ree. Als oud-medewerker van Omroep Tholen leest hij het nieuws op de site van Omroep Tholen. Drie jaar lang presenteerde hij op vrijdagavond het programma: Week end voor de deur. Samen met nog een paar anderen. Dat was nog in de Regentessestraat bij Kees Burgers. „Later bleef ik al leen met een technicus over. Het duurde anderhalf uur. Plaatjes draaien gebeurde nog met een pick-up." Dat was hij wel ge wend. Acht jaar lang was hij op zaterdagavond dj in de 'Papbar' in de Kaaistraat in Sint-Maartensdijk (café de Sport, nu Ria's Kinderopvang). Een druk bezocht café indertijd waar jongeren van heel Tholen kwamen. Hij werd opgevolgd door Dig Kleppe uit Scherpenisse. foto onderschrift een wordt gescheiden. Vroeger ge beurde dat allemaal met de hand." Toen hij in Heppenheim kwam. had Harry nog geen werk. „Vier maan den heb ik niks gedaan. Ja, me in geleefd in de nieuwe omgeving en begonnen om een andere taal leren. Maar van lieverlee kwam ik in de wijn terecht. Het begon met twee dagen zonder vast contract. Via een kennis van Sibylle, Walter Gehrig die wijnbouwer was. Toen ik er voor de eerste keer kwam en zag wat ik bij het snoeien moest doen, zei ik dat het niks voorstelde. Dat ik het met twee vingers in mijn neus kon. Het was pure bluf. Met schade en schande heb ik het ge leerd." Hij kan er nu wel om la chen. Maar denkt nog wel eens te rug aan de keer dat hij met zijn trekker met een wagen vol druiven stond en zonder diesel kwam te staan. Door veel te luisteren en te kijken hoe anderen werkten, maakte Van de Ree zich het werk eigen. Boven dien kwam hij via Walter in diens familie terecht. Hij werd er kind aan huis, ook al omdat hij het heel goed kon vinden met diens moeder. „Dat scheelt enorm. En als ik niet werkte, kwam ik er om mee te eten of wat te drinken. Zo ben ik hier door hen opgenomen." Als Harry er over vertelt, spreekt hij Thools. Zijn moerstaal staat nog als een huis. Natuurlijk spreekt hij nu ook Duits. Dat ging niet vanzelf. Bovendien leerde hij bij de familie van Walter zich de taal van de streek aan. Een Heppenheims dia lect. Terwijl zijn Sibylle 'hoog duits' spreekt. .Xe verbetert me nog wel eens." In december 1997 werd hij bij Geh- ring aangenomen als medewerker. Vier dagen in de week. „Het buiten werken was een verademing. Geen geluid meer van stampende machi nes. Je ruikt als er regen komt, je ziet het zonnetje over de berg ko men. De spechten die insecten zoe ken op de wijnstokken, de reeën en de vogels die hier in het gebied le ven. De verschillende kleuren van de druivenbladeren in de herfst. De rijp op de bergen als alles wit ziet." Bij Walter leerde hij de kneepjes van het vak. Van het enten tot het bottelen van de wijn in de wijnkel der. En alles wat er tussen zit: plan ten. frezen, grasmaaien tussen de rijen, snoeien etc. Na ongeveer ne gen jaar stopte zijn baas met de wijngaard. Er moest te veel worden geïnvesteerd in nieuwe machines. Er was geen opvolger. Bovendien had Walter er ook nog een café-res taurant bij waar hij 's avonds tot elf, twaalf uur zijn handen aan vol had. De wijnbergen werden verpacht aan de firma Antes waar Harry nu voor werkt..Walter hield zijn café restaurant aan waar Harry en Sibyl- Sportredacteur Ward op den Brouw van NRC Handelsblad kwam een keer langs bij Van de Ree in de Bergstrasse. De oud- Smurdiekenaar was op weg naar Hockenheim om voor zijn krant verslag te doen van de Formule 1-races. „Dat ligt maar 50 kilometer hier vandaan. Hartstikke leuk was dat." Nu heeft Hep penheim zelf een kampioen Formule 1Sebastian Vettel. Bij de plaatselijke VW zijn er kaarten te koop waarop Vettel op het marktplein van zijn geboorteplaats staat, samen met zijn bolide, omringd door trotse fans. Heppenheim is voor de gelegenheid omgedoopt in Vettelheim. Zondag werd de 24-jarige coureur (de jongste ooit) uit de stal van Red Buil voor de tweede keer Grand Prix-winnaar zijn titel werd uitbundig gevierd in zijn geboorte stad. Het was wereldnieuws. Ie nog geregeld een hapje eten. In grote lijnen is het werk op de wijnbergen bij de huidige werkge ver hetzelfde gebleven, alleen wordt de laatste fase (het persen en bottelen) elders gedaan. Het stopt nu bij het oogsten van de druiven. De rijpe vruchten worden afgele verd aan de coöperatie, de Genos- senschaft. Van de Ree vergelijkt het met de CZAV, de coöperatie Zuide lijke aankoop- en verkoopvereni ging waar veel Thoolse boeren bij zijn aangesloten en graan aan ver kopen. „De coöperatie heeft ook een eigen drankwinkel. De wijn die we produceren, is alleen voor de Duitse markt bestemd. Dit is het op één na kleinste wijngebied van Duitsland." Volgens Harry is er veel concurren tie uit het buitenland. Geïmporteer de wijn is vaak goedkoper. „Onze wijn wordt op een kleinschalige manier gemaakt. Het is klein maar fijn. Wit, rosé en rood, maar ook mousserende wijn, parelwijn." Hij kent de wijnen, maar Harry is toch meereen bierdrinker. Hij mist het werk in de kelder. Het vullen van de flessen, het etikette ren, het inpakken voor kerstpakket ten voor personeel van bedrijven. Dat laatste zag hij steeds verder te ruglopen door bezuinigingen bij de ondernemers. „In het begin deed je er drie flessen in, toen twee en weer later maar ééntje." Bij de huidige werkgever besteedt Harry veel tijd aan het kweken van nieuwe wijn stokken. Aan de voet van de heu vels in het vlakke deel van de Berg strasse staan de loodsen van Antes Rebenveredlung met de groeika- mers waar wijnstokken worden ge kweekt die resistent zijn regen druifluis. De vermeerdering is een intensieve bewerking die verschil lende stadia kent. Harry kent ze al lemaal en kan er enthousiast over vertellen. De wijnstokken worden wel geëxporteerd, onder meer naar Nederland. Door de wijnbergen loopt een bijna zeven kilometer lange wandelroute. Onderweg krijgen de bezoekers via infoborden meer te weten over het gebied en de geschiedenis van de wijnbouw. Er is ook kunst te zien die geïnspireerd is op de wijn en op de bergen waar de druiven op groeien. Via een webcam op een van de wijnhutten kunnen de wan delaars zich met een druk op een De Hessische Bergstrasse is een van de dertien wijngebieden in Duitsland. De andere zijn Franken, Mittelrhein, Mosel, Pfalz, Rheinhessen, Ahr, Baden, Nahe, Rheingau, Saale-Unstrut, Sachsen en Württemberg, Er wordt niet alleen witte, zoete wijn geproduceerd, maar ook rode, al is dat niet zo bekend. 35 pro cent is tegenwoordig Rotwein, maar is alleen voor binnenlandse consumptie bestemd. knop aan de wereld tonen. Toen Van de Ree de eerste keren naar Heppenheim reisde (met de auto is het 500 kilometer) nam hij vaak de trein. In zijn herinnering duurde de treinreizen veel te lang. Met de auto gaat het sneller. Twee a drie keer per jaar komen Harry en Sibylle naar Sint-Maartensdijk om familie te bezoeken. Regelmatig nemen ze ook vrienden mee die ze met Zeeland en Nederland kennis laten maken. Zo vierde hij eens oud en nieuw op het bungalowpark Oud Kempen in Stavenisse. Harry be denkt zelfs een quiz om de kennis over Nederland te testen: Wat is een bolus? Wat is het laagste en hoogste punt van Nederland? Van de Ree vindt het belangrijk dat ze kennis maken met het erfgoed (Hinterlas- senschaft, zoals hij dat noemt). Net zoals hij zich verdiept in het Duitse erfgoed. Hij wordt door de oosterburen re gelmatig geplaagd met het feit dat het Nederlands elftal nog steeds geen wereldkampioen voetballen is geworden. „Duitsland is dat al vier keer geworden en heeft dus vier sterren. Dan wordt mij gevraagd waar onze sterren blijven? Dan geef ik gas terug. En vraag wie bij Bay- em München de eerste buitenlandse aanvoerder was. Dat was Mark van Bommel. En met Louis van Gaal werden ze in zijn eerste jaar als coach kampioen van de Bundesli- ga." Of Van de Ree wel eens heimwee heeft? Hij hoeft er niet lang over na te denken. „Ik zou wel eens op za terdagmiddag op de koffie willen bij Piet Bazen en Laura Ouwens in de Hollairepolder. Of bij mijn broer Peter of andere vrienden. Dat mis ik wel. Hier is dat allemaal wat for meler. Er wordt veel meer met el kaar afgesproken. Ik vind het juist wel leuk als er onverwacht iemand voor de deur staat of dat je even bij iemand langs kan gaan." Dat gebeurde een keer toen zijn oud-collega Frans Heijboer van Goedhart (pas 25 jaar in dienst) bij hem aanbelde omdat hij op karwei was gestuurd naar de ijsfabriek Lagnese in Heppenheim. „Dat is zo groot. Hij had geen goede informa tie over het terrein gekregen en kwam bij mij vragen waar hij pre cies moest zijn. Dat was wel mooi. Dan is het toch wel makkelijk als er een Nederlander in het buitenland zit." De gemeente Tholen staat uiterst gereserveerd tegenover het verlenen van een omgevingsvergunning voor proefboringen. Dat is één van de conclusies die getrokken kunnen worden uit de antwoorden van het college van b. en w. op schriftelijke vragen van Theo Korevaar van de SP-fractie met betrekking tot proefboringen voor schaliegas. Er is in de media gemeld dat Sint-Philipsland bij een Brits bedrijf in beeld was voor proefboringen, maar het college heeft daarvoor geen aanvraag ontvangen. Toch antwoordt ze zeer uitgebreid op de zes vragen van Ko revaar, die aangeeft dat de SP het zinvol vindt nu al te reageren op de vermeende plannen. Het college schrijft dat ze net als Korevaar via de media op de hoog te is gekomen van de belangstel ling voor het proefboren naar schaliegas in Sint-Philipsland. Ko revaar vertelt dat de SP naar aanlei ding daarvan meer informatie is gaan inwinnen en daaruit blijkt dat het winnen van schaliegas zeer om streden is, omdat het onder meer een negatief effect heeft op de hoe veelheid C02 in de lucht. Hij vraagt dan ook of het college de schadelijke effecten van het boren naar schaliegas kan aangeven. Het college haalt in zijn antwoord het rapport Impacts of shale gas and shale oil extraction on the environ ment and on human health aan. Dat is opgesteld in opdracht van het Europees parlement en in juni ver schenen. Uit het rapport blijkt dat er een mi lieueffectrapportage en een levens cyclusanalyse nodig is om de be langen voor het boren naar schaliegas aan te tonen. En ook dat de aanleg van een boorlocatie grote invloed heeft op het landschap. Te vens worden in het rapport de risi co's - die kunnen ontstaan door het verkeerd toepassen van de techniek - aangegeven, zoals lekkages van het afvalwater. Het college legt in haar antwoord de wijze van boren naar schaliegas uit. Dat heet fraccen en komt er op neer dat er door het onder hoge druk water, zand en chemicaliën in de boorput pompen, het in gesteen te opgesloten gas vrijkomt. Als dat proces niet goed wordt gecontro leerd, kunnen er kleine aardbevin gen ontstaan. De vergunning' om delfstof op te sporen, moet worden aangevraagd bij de minister van economische zaken, landbouw en innovatie (ELI). De gemeente is in beginsel verantwoordelijk voor de omge vingsvergunning, die nodig om een putkelder en een bouwplaats in te richten. Als er daadwerkelijk een winnipginstallatie wordt gebouwd, is de minister verantwoordelijk voor de omgevingsvergunning, maar als er moet worden afgewe ken van het bestemmingsplan, is er een verklaring van geen bedenkin gen van de gemeenteraad nodig. Deze laatste kan die verklaring on der voorwaarden weigeren. Er is bij de gemeente onvoldoende kennis aanwezig om te beoordelen of boringen naar schaliegas toege staan moeten worden, schrijft het college, en daarom zou in een voorkomend geval een externe deskundige worden ingeschakeld. Zolang uitkomsten van onafhanke lijk onderzoek naar proefboringen, zoals in Boxtel gebeurd, niet posi tief zijn. staat het college uiterst gereserveerd tegenover het verle nen van een omgevingsvergun ning. Maar het ministerie van ELI is het bevoegd gezag als het om het boren gaat. Er is daar geen be waar en beroep tegen mogelijk, maar wel kan er door iedereen be zwaar worden ingediend tegen het ontwerpbesluit van de benodigde omgevingsvergunning. Tegen het definitieve besluit is beroep moge lijk. PhiladelphiaSupport, de christelijke belangenbehartiger voor mensen met een verstandelijke beperking, gaat voortaan verder onder de naam Sien. De vereniging heeft ook een regionale afdeling op Tholen. die tevens de naamswijziging door voert. De landelijke organisatie heeft te maken gehad met een da ling van het ledental en wil op met de nieuwe naam een nieuwe weg inslaan. Ze wil vernieuwen, verjon gen en zichtbaar zijn in de maat schappij en start tevens een leden wervingsactie. Het was vrijdag een weerzien van oude collega's op de reünie van Budelpack in Poortvliet. In het midden Peter Bazen. Contant weet niet meer precies hoe lang geleden het was dat hij zijn laatste ritje maakte. „Toen de vrachtauto versleten was, kochten ze geen andere meer. Maar het is in elk geval al heel lang geleden." Budelpack-directeur Peter Nieuw- kerk weet zich te herinneren dat het begin jaren '80 moet zijn ge weest dat ze de vrachtwagen heb/ ben afgeschreven. Die was volgens hem toen al behoorlijk versleten. „Contant wist dat, maar hij zei nooit in welke slechte staat de vrachtwagen verkeerde, omdat hij dan zijn baan kwijt was." Contant ging na Budelpack bij een transportbedrijf werken. Tegen woordig maakt hij ritjes met de bus van voetbalclub Tholense Boys. Hij brengt de spelers weg als ze een uitwedstrijd hebben. Vrijdag kletste hij onder anderen met oud-cftllega Greet Maijer uit Poortvliet. Zij was van 1985 tot 1990 operator in de fabriek. „Ik had als operator bij Knorr gewerkt, maar toen ik in Poortvliet kwam wonen, wilde ik gewoon beginnen als inpakster. Vanwege mijn erva ring maakten ze me toch operator." Maijer kijkt met plezier terug op die tijd. „Ik ging ook gelijk in de ondernemingsraad en de perso neelsvereniging. Mijn man was vaak Sinterklaas. Ik heb ook nog een keer een lied gemaakt voor Bu delpack, op de wijs van Let it be van The Beatles. De eerste twee re gels gaan als volgt: 'Verscholen in de polder, ligt heel landelijk daar Budelpack Want op Tholen werkt het, let it be.' Ze hebben het later nog wel eens gebruikt, maar dat mag." Aan het tafeltje van Maijer en Contant stonden ook Saskia van Bale (51) en Yvonne van Broekho ven (51), beiden uit Tholen. „Wij hebben samen gewerkt en toen mocht ik nog zeggen dat ik haar baas was", zegt Van Broekhoven over Van Bale. De operator en de inpakster werkten tot 18 jaar gele den samen en toen is er een vriend schap ontstaan, die vandaag de dag nog heel hecht is. „We zijn altijd vriendinnen gebleven en zien el kaar dagelijks, of we bellen el kaar." Van Bale werkte van 1988 tot 1993 als inpakster en deed dat altijd 's avonds. „Mijn mooiste herinnerin gen heb ik te danken aan mijn me decollega's. Het waren veel moe ders onder elkaar en daardoor was de sfeer heel leuk. Ik vond ook de variatie van het werk leuk. Ik heb nog in de kwaliteitszorg gezeten. Dan ging je bijvoorbeeld de enzy men van de lucht bemonsteren en deed je de eindcontrole op de pal lets." Van Broekhoven vond ook de sfeer onder de collega's het mooi ste uit die tijd. „In onze tijd was al het personeel als één grote familie. Daarna werd Budelpack alleen maar groter en groter." De jongerenraad was er zeer en thousiast over, hun nieuwste ma nier om jongeren te werven om lid te worden. Via een lipdub, een kort filmpje op muziek, zouden ze op een aantrekkelijke manier zichzelf presenteren en zo meer jongeren over de streep kunnen trekken. Maar de Joth had er geen rekening mee gehouden dat dit niet de ma nier is om reformatorische jonge ren te bereiken. De lipdub is zowel naar de open bare middelbare school, het Wes terpoort, als het reformatorische Calvijn college in Tholen ge stuurd. Die scholen was gevraagd het filmpje op de eigen website te zetten, zodat alle leerlingen erop werden geattendeerd. Bij het Wes terpoort was dat geen probleem, maar van Peter Kunst van het Cal vijn college kreeg de Joth te horen dat de school de lipdub niet vindt passen bij het karakter van de school en het daarom niet aan haar leerlingen toont. Dat werd donderdag bekend in de jongerenraadsvergadering in Sint- Annaland. De leden gaan nu op zoek naar andere manieren om de scholieren van het Calvijn te berei ken en de eerste optie die werd ge opperd was 'de school gewoon be zoeken'. Henk Nieuwenhuis van de PvdA- fractie wil dat het college van b. en w. de verkeerssituatie rond de brede school in Sint-Annaland nog eens, samen met de bewoners, in ogen schouw neemt. Hij vraagt het colle ge of er een evaluatie heeft plaats gevonden tussen bewoners van de omringende straten en de gemeen te. Nieuwenhuis baseert zijn vraag op de ervaringen die PvdA-raadsle- den onlangs hebben opgedaan tij dens huis-aan-huis gesprekken in Sint-Annaland. Daarbij bleek dat vooral bewoners van de Raiffeisen- straat en de Schoolstraat een toege nomen gevoel van verkeersonvei ligheid hebben na de opening van de brede school. In zijn toelichting omschrijft Nieuwenhuis de klach ten: zich niet houden aan eenrich tingsverkeer; onoverzichtelijke par keersituaties; te hard rijden, e.d. Volgens het raadslid ontstaan met name in de straatgedeeltes met een richtingverkeer. juist voor school gaande kinderen, onveilige situ aties. Zit je thuis zonder werk en vind je het moeilijk om weer aan de slag te gaan? Arbeidstrainingscentrum Scheldestromen blijkt echt te werken! Kijk voor praktijkverhalen op onze website; Arbeidstrainingscentrum 4421 B6 Kapelle Tel.: 0113-34 10 95 www.atcscheldestromen.nl Advertentie LM.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 2011 | | pagina 7