Ds. Zwartbol buigt na zware innerlijke
strijd voor tweede beroep Stavenisse
Akkoord met Poortvliet, maar
Maartenskerk is nog niet rond
Houte
Scheuring had enorme
invloed op ds. Ruijgrok
Kerk- en verenigingsgebouw blijven eigendom van de PKN
Wethouder Hoek verwacht een
bijdrage aan stil en gerust leven
Donderdag 28 juli 2011
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Veel gekost
Bevoorrecht
1300 kerkgangers bij intrede, 1200 bij bevestiging Oud Ger.Gem.
'Een klein jongske zal ze drijven'
Gewillig
Eenzaam in Canada
Prima gesprek
40 miljoen euro
Sint-Annaland
Bezwaar
Hechte dorpsgemeenschap
Synodevoorzitter en komende predikant Poortvliet
Nieuwe identiteit
Geestelijk onrecht
interieur
Energieweg 11J - 4691 SE Tholen - tel. 0166 60 93 33
www.vanhouteinterieur.nl
„Wat onderscheidt ons van zoveel andere gemeenten dat wij, na drie
jaar vacant te zijn geweest, weer een eigen predikant hebben?" Ouder
ling C. de Vos uitte zo zijn verwondering over de komst van ds. "I'h.L.
Zwartbol naar de Oud Gereformeerde Gemeente Stavenisse. Tegelij
kertijd liet hij zijn vreugde blijken. „Er is in onze gemeente grote blijd
schap dat we een geliefde herder en leraar welkom mogen heten. Het is
een bijzondere dag voor ons." De OGG Stavenisse kreeg met ds. Zwart
bol haar vijfde predikant. Ds. Slager, Van Prooijen, Schinkelshoek en
Gerritsen gingen hem voor.
Wegens de grote belangstelling was
de Oud Gereformeerde Gemeente
Stavenisse uitgeweken naar de Re-
hobothkerk van de Gereformeerde
Gemeente Tholen. Met 1300 kerk
gangers woensdagavond tijdens de
intrededienst en 1200 's middags tij
dens de bevestigingsdienst waren
er, met het bijplaatsen van stoelen,
net voldoende zitplaatsen. Maar het
parkeerterrein bij de kerk bleek veel
te klein. Verkeerregelaars leidden de
bezoekers ook naar het gemeente
huis om hun auto te stallen. De
OGG Stavenisse telt zelf ruim 700
(doop)leden. Daarnaast waren er
zo'n 250 belangstellenden, waarvan
een groot deel uit Ede-Wekerom, de
gemeente waar ds. Zwartbol na vijf
jaar onlangs afscheid nam. De
meesten waren per auto gekomen,
maar er reed ook een bus. Die bus
passagiers maakten de laatste tien
minuten van de intrededienst niet
meer mee, want in verband met het
rijtijdenbesluit moest de chauffeur
om tien uur vertrekken.
Aan de komst van ds. Zwartbol naar
Stavenisse ging een zware innerlij
ke strijd vooraf, zo maakte hij uit
voerig duidelijk. Als het aan hem
zelf gelegen had, was hij niet weg
gegaan uit Ede-Wekerom. Stavenis
se ging echter meer en meer trek
ken. Het eerste beroep kwam in
oktober 2010, maar toen kon ds.
Zwartbol nog geen ja zeggen. In
april van dit jaar bij het tweede be
roep uit Stavenisse wel.
Sinds 27 april 2010 was de predi
kant al met Stavenisse bezig, vertel
de hij. ,Jk kon het geen naam ge
ven, maar ik kwam er niet los van.
In juli 2010 sprak ik er uit Johannes
10. Anderhalve week was ik er los
van, maar op een zaterdagmorgen
werd ik wakker met Psalm 32 en
wist ik dat ik naar Stavenisse moest.
Het was goed, ik had het er niet
moeilijk meer mee. Toch raakte ik
het beroep niet kwijt en werd licha
melijk afgebroken. Het heeft heel
wat gekost."
Ds. Zwartbol durfde eerst drie we
ken niet voor het beroep te bedan
ken en het evenmin aan te nemen.
„Ik was bevreesd dat het niet van
God was. Een week heb ik uitstel
gevraagd en toen moest ik op een
woensdag naar Stavenisse toe,
maar er gebeurde niets. Als een
wrak heb ik op de preekstoel ge
staan. Mijn zoon heeft me naar huis
gereden. Teksten deden me niets,
maar ik kwam er niet vanaf. Ik kon
nauwelijks uit bed en op een don
derdagmiddag werd ik helemaal
buiten gezet. God liet mij een ogen
blik zien, dat Hij mij totaal niet no
dig had'. Het was niet te bevatten.
Met de laatste krachten heb ik Jesa-
ja gelezen. God zou U een woordje
willen spreken? Uw wil geschied
de!. Ik las de verklaringen van ds.
Hellenbroek over Jesaja, en Ede en
Stavenisse vielen weg en alleen
God bleef over. Psalm 68 werd be
waarheid. Er kwam toen zulk een
overtuiging en liefde, dat we niet
anders konden en wilden. Maar
Stavenisse: u krijgt een dominee
die het niet kan, die krachteloos is
en hulpeloos."
Ds. T. Klok uit Urk, die namens het
hele kerkverband van de Oud Gere
formeerde Gemeenten in Nederland
sprak, kon zich de strijd van ds.
Zwartbol goed voorstellen. „Het
wordt gemakkelijk gezegd dat je
naar een andere gemeente gaat,
maar als dat - zoals bij u - voor het
eerst is, dan kan de druk hoog oplo
pen. Je zou er dol van worden!" Ds.
Klok noemde Stavenisse bevoor
recht dat er sinds het vertrek van ds.
Gerritsen naar Salford in Canada nu
De 49-jarige ds. ThL. Zwartbol, hier samen met zijn echtgenote A J. Zwartbol-Jongekrijg, in de pastorie van de Oud Gereformeerde Gemeente
in de Poststraat in Stavenisse. Ze hebben 4 kinderen en 2 kleinkinderen. Hun dochter is getrouwd en woont in hun Vroegere woonplaats
Alblasserdam. Van de 3 zoons werken er twee en de jongste gaat na de vakantie naar de eerste klas van het Calvijn College in Tholen.
Ds. Th.L. Zwartbol (49) deed woensdagavond intrede in de Oud
Gereformeerde Gemeente Stavenisse aan de hand van Jesaja
11:6: ...en een klein jongske zal ze drijven. Aan de hand van
het thema; De grote herder der schapen en de leiding met Zijn
kudde' werkte de nieuwe predikant twee punten uit: 1Het op
zicht over de gemeente; 2. De vreedzaamheid van de gemeen
te. 's Middags was hij bevestigd door ds. A. Kort uit Krimpen aan
den IJssel aan de hand van Psalm 138:8: De Heere zal het voor
mij voleinden; Uw goedertierenheid, Heere, is in eeuwigheid; en
laat niet varen de werken Uwer handen.' Ds. Kort werkte daarbij
drie punten uit: 1de taal van het geloof; 2. de zekerheid van het
geloof; 3. het leven van het geloof.
De samenzang tijdens de intrededienst was uit de Psalmen
84:1, 4 en 6; 43:3 en 4; 89:7 en 8; 119:3 en 122:3 volgens de be
rijming van Datheen. Organist was PM. Priem. Tijdens de be
vestigingsdienst was C. Wesdorp de organist. De drie collectes
tijdens de intrededienst waren achtereenvolgens voor de diaco
nie, de kerk en de voorganger.
weer een eigen predikant is. „Ande
re gemeenten zijn al vele jaren
vacant en jullie krijgen weer een do
minee. Laat het niet tegen je getui
gen."
Ouderling De Vos zei dat er veel
van een gemeente - die veel gege
ven is - geëist zal worden. Hij her
innerde aan het afscheid van ds.
Gerritsen op 16 juli 2008 toen ds.
Zwartbol opmerkte: Stavenisse zal
niet zo lang vacant zijn. Op dank
dag 18 november 2009 was er vol
gens ouderling De Vos al iets van
merkbaar in Stavenisse. „Uw komst
heeft veel strijd gekost."
Volgens ds. Klok 'is het een eeuwig
wonder dat de Heere het waar
maakt.' „Als de Heere ons niet
draagt, waar zouden we dan zijn.
Over elk woordje dat wij spreken
moet er verzoening komen. We heb
ben steeds verse olie nodig, want
met onze gemeenten liggen we in
eeuwigheidsnood. Alleen door
Gods goedertierenheid worden wij
bewaard." Hij bad ds. Zwartbol toe
dat de Heere hem zal bewaren in
Stavenisse. ,Je zult met de leer van
vrije genade zeker tegenstanders
krijgen, maar dat Zijn heil hen be
waart, anders wacht ze ellende."
Ouderling W. Ploeg uit Wekerom
hoopte de onlangs vertrokken pre
dikant nog een keertje op de Velu-
we terug te zien. „Bijna vijf jaar
bent u in ons midden geweest en nu
hebt u ons verlaten. Dat u onder
Zijn zegen hier in Stavenisse mag
werken door ze te roven uit de hel.
Er is immers geen vezeltje meer dat
deugt. Dat de kleine kudde ook hier
uitgebreid mag worden", zei ouder
ling Ploeg.
„De Heere vond het noodzakelijk
dat ds. Zwartbol naar Stavenisse
moest gaan en dat kost heel de
mens", aldus ouderling De Vos. „In
Gods voorzienigheid zijn er banden
gevallen. Alleen Hem de eer. Voor
het eerste beroep móest u bedan
ken, maar het tweede beroep moest
u aannemen. God legt de woorden
in uw mond en u mag bij Hem
schuilen. Ook mevr. Zwartbol en de
kinderen zijn in deze weg gewillig
gemaakt. Tot de gemeente Ede-We
kerom wil ik zeggen: vertrouw in
alles op Hem. Voor onze eigen ge
meente hoop ik dat het Woord van
de Heere zijn kracht mag doen,
want met name voor de jeugd zijn
de verleidingen groot."
Op verzoek van ouderling De Vos
zong de gemeente de nieuwe predi
kant staande Psalm 122:3 toe: 'Bin
nen uw muren wonen zal; Liefde,
vrede met enigheid.'
„God is goed voor een slecht
mens", zei ds. Zwartbol in zijn
dankwoord. Onder de vele vrienden
en familieleden die woensdag aan
wezig waren, noemde hij speciaal
zijn schoonmoeder. De intrede
dienst werd ook bijgewoond door
vertegenwoordigers van de Reho-
bothschool uit Stavenisse, de Gere
formeerde Bijbelstichting, de Mbu-
mazending en de Hervormde
Gemeente Stavenisse.
Ds. Zwartbol noemde ook nog zijn
voorganger ds. Gerritsen, die via
een geluidsopname de dienst kan
beluisteren. „Hij leidt een eenzaam
leven in Canada."
De predikant bedankte de Gerefor
meerde Gemeente Tholen die be
langeloos het kerkgebouw en de za
len ter beschikking had gesteld.
„Dat er nog eenheid mag zijn in
plaats van verscheurdheid en ver
deeldheid. Het oordeel rust op alle
kerkverbanden, ook op de OGG",
zei ds. Zwartbol. De ouderlingen
Maljaars en Kot van de Gerefor
meerde Gemeente Tholen woonden
de dienst bij, zoals de kosters Van
der Maas en Quist de vrijwilligers
van de OGG bijstonden. Vrouwen
verzorgden tussen de bevestigings-
en intrededienst in de zalen een
broodmaaltijd en 's avonds na de
drie uur durende intrededienst nog
broodjes met koffie.
Een hele organisatie. Ds. Zwartbol
prees de bouwcommissie, die in
korte tijd zeer veel werk had ver
richt. Dinsdag 19 juli was de ver
huizing uit Ede-Wekerom naar Sta
venisse, nadat de pastorie de
afgelopen maanden was opgeknapt.
En de volgende dag was de intrede
al, zodat het drukke dagen waren
voor de familie Zwartbol.
De Hersteld Hervormde Gemeente Poortvliet heeft zich neergelegd bij
het feit dat kerk- en verenigingsgebouw eigendom blijven van de Pro
testantse Kerk in Nederland (PKN). De Hersteld Hervormde Gemeente
Sint-Maartensdijk is daarentegen nog niet zover. „Maar het moet bin
nenkort wel een keer afgelopen zijn", zegt voorzitter ds. J.G. Wisger-
hof van de de Commissie van Bijzondere Zorg van de PKN. „Wij gaan
anders de boeken sluiten. Het is immers allemaal uitgepraat bij de ker
kelijke en de burgerlijke rechter." President-kerkvoogd M. Bijl uit
Poortvliet blijft het betreuren dat het verenigingsgebouw en de kerk
niet zijn toegewezen. „Maar we zullen ons erbij neer moeten leggen.
Gelukkig is de pastorie wel ons eigendom geworden."
Uit het eindverslag van de Commis
sie van Bijzondere Zorg (CBZ) van
de Protestantse Kerk in Nederland
(PKN) bleek, dat er met negen Her
steld Hervormde Gemeenten nog
enige tijd intensieve bemoeienis no
dig was. Bij deze negen waren twee
Thoolse kerkgenootschappen: Poort
vliet en Sint-Maartensdijk.
Volgens het eindverslag hadden zo
wel de Hersteld Hervormde Ge
meente Poortvliet als Sint-Maar
tensdijk geen medewerking ver
leend aan de uitvoering van de
voorziening, waarbij de PKN ge
bouwen, landerijen en geld over
draagt aan de HHG. Onder verwij
zing naar de uitspraken in gevoerde
procedures - zoals ten aanzien van
Nederhemert - is een laatste appel
gedaan om aan de uitvoering van de
voorziening mee te werken. Indien
hieraan geen gevolg wordt gegeven,
zullen alsnog andere stappen moe
ten worden ondernomen, zo staat in
het eindverslag te lezen dat de CBZ
aan de generale synode van de PKN
heeft aangeboden.
Zover komt het in Poortvliet niet,
want daar is inmiddels een akkoord
bereikt. „Het is alleen nog een
kwestie van samen met de notaris
dingen uitwerken en akten opstel
len", zegt ds. Wisgerhof. „We heb
ben een prima gesprek gehad met de
kerkenraad. Met veel praten en met
veel geduld kom je een heel eind.
Het waren alleen nog losse eindjes
die afgerond moesten worden. De
voorzieningen zijn onherroepelijk,
dat is duidelijk.
Ook de synodevoorzitter en aan
staande predikant van Poortvliet, ds.
Ruijgrok, hebben we erover gespro
ken. De sfeer was goed en alles
komt op zijn pootjes terecht. Ze ne
men de vastgestelde regeling over."
De positieve rol die ds. Ruijgrok
hierbij gespeeld heeft, ontbreekt in
Sint-Maartensdijk, waar de kerken
raad van de Maartenskerk zich nog
niet heeft neergelegd bij de regeling
van de PKN. „De gesprekken zijn
nog niet afgerond", zegt ds. Wis
gerhof. „Sint-Maartensdijk heeft
vragen gesteld en die hebben we be
antwoord. De getroffen voorziening
ten aanzien van de gebouwen enz. is
bindend. Daar is geen beroep meer
op mogelijk. Wij hebben dan ook
tegen de Maartenskerk gezegd: ac
cepteer die voorziening en voer hem
uit!"
Bij de kerkfusie van mei 2004 ont
stond er een scheuring, waarbij o.a.
in Poortvliet en Sint-Maartensdijk
een Hersteld Hervormde Gemeente
werd gesticht. Ook in Sint-Anna-
land en in Tholen was er sprake van
een splitsing. Kerkgangers die zich
niet konden vinden in de belijdenis
van de PKN begonnen een eigen
kerkgenootschap. In Poortvliet en
Sint-Maartensdijk was dat een roya
le meerderheid van de vroegere
Hervormde Gemeente, maar gebou
wen, landerijen en gelden waren ju
ridisch eigendom van de PKN,
waarin de Nederlandse Hervormde
Kerk was opgegaan.
De afgelopen zeven jaar heeft de uit
17 leden bestaande CBZ in 61 ge
vallen een voorziening getroffen
voor een Hersteld Hervormde Ge
meente. In totaal is voor ruim
40 miljoen euro aan vermogensbe
standdelen overgedragen. Rijksmo
numentale kerkgebouwen, zoals in
Poortvliet en Sint-Maartensdijk,
werden in het algemeen niet in ei
gendom overgedragen, doch in erf
pacht uitgegeven.
De kerkenraad van de Hersteld Her
vormde Gemeente Sint-Annaland
besloot op grond van principiële
overwegingen een door de CBZ ge
troffen voorziening in het geheel
niet te aanvaarden. Dat gold o.a.
ook voor GoedereedeStellendam
en Sirjansland. Voor de HHG Sint-
Annaland had de CBZ op 23 no
vember 2007 via een behandeling in
de kleine synode overdracht van be
perkte diaconale geldbedragen
voorzien. De beperkte middelen van
de Hervormde Gemeente lieten
overdracht van kerkrentmeesterlijke
vermogensbestanddelen niet toe.
Voor de HHG Tholen hoefde de
De PKN en de Hersteld Hervormde Gemeente Sint-Maartensdijk hebben de gesprekken over een regeling omtrent de eigendom van de
gebouwen nog niet afgerond.
CBZ geen voorziening te treffen.
De registers, het doop-, lidmaten-
en trouwboek, de notulenboeken, de
financiële administratie en andere
bescheiden en het archief bleven
toebehoren aan de PKN. In een aan
tal gevallen werden de archieven in
bewaring gegeven aan een gemeen
telijke archiefdienst of werd een an
dere praktische oplossing gevon
den. In alle voorzieningen is be
paald dat op verzoek van betrokke
nen een afschrift wordt verstrekt uit
de registers van de gegevens van
degenen die deel uitmaken van het
nieuwe kerkgemeenschap.
Voor de Maartenskerk trof de CBZ
op 5 oktober 2004 een voorlopige
maatregel, voor Poortvliet 30 no
vember 2004. Op 24 september
2008 behandelde de kleine synode
van de PKN de voorziening voor
Poortvliet. Het kerkgebouw en het
verenigingsgebouw werden voor 50
jaar in erfpacht gegeven aan de
HHG. Het grootste deel van het
overige kerkrentmeesterlijke (waar
onder de pastorie) en diaconale ver
mogen werd overgedragen
De samengevoegde Hervormde
Gemeente behoudt het recht tot ge
bruik van zowel kerk- als vereni
gingsgebouw voor kerkdiensten.
Voor Sint-Maartensdijk behandelde
de kleine synode 25 september
2009 de voorziening. Ook hier
werd kerk- en verenigingsgebouw
voor 50 jaar in erfpacht uitgege
ven. De pastorie en andere vermo
gensbestanddelen en het diaconaal
vermogen werden overgedragen.
De Hervormde Gemeente (PKN)
behoudt het recht om kerkdiensten
en andere kerkelijke activiteiten in
de Maartenskerk te houden.
Zowel Poortvliet als Sint-Maar
tensdijk tekenden bezwaar aan bij
de kerkelijke rechter GCBG, maar
respectievelijk op 25 januari 2010
en 15 september 2010 werd het be
roep ongegrond verklaard. Sinds
dien is een impasse ontstaan. De
Maartenskerk wil verenigingsge
bouw Calvijn uitbreiden, maar dat
pand blijft eigendom van de PKN,
wat de. situatie voor de HHG Sint-
Maartensdijk gecompliceerder
maakt.
Een laatste uitspraak van de bur
gerlijke rechter, de rechtbank Arn
hem in een zaak tegen de HHG Ne
derhemert, maakte duidelijk dat de
PKN rechtmatig eigenaar is van al
le gebouwen, landerijen en het ar
chief.
Raakvlakken jeugdzorg, verslaving en armoedebestrijding
Het gemeentebestuur was niet aanwezig bij de intrededienst. Noch bur
gemeester Nuis, noch één van de vier wethouders was woensdagavond
beschikbaar. In deze vakantieperiode waren de wethouders Hoek en
Hommel in functie. De laatste was beschikbaar, maar b. en w. besloten
om wethouder Hoek de gemeente te laten vertegenwoordigen. Die had
's avonds echter eerder aangegane verplichtingen, zodat hij de intrede
dienst niet kon bijwonen. Wel was hij 's middags bij de bevestigings
dienst, maar dan is het niet gebruikelijk om toespraken te houden.
Daarom las secretaris C. Vos van de kerkenraad van de OGG Stavenis
se 's avonds een brief voor van wethouder Hoek. Dit gebeurde op ver
zoek van de kerkenraad, schreef de wethouder.
Hij heette dominee Zwartbol en zijn
gezin welkom. „Het college spreekt
de hoop uit dat u zich snel thuis voelt
binnen onze mooie gemeente Tholen.
Verder hopen wij dat u uw ambtelijk
werk binnen de kerkelijke gemeente
te Stavenisse op gezegende en ge
waardeerde wijze mag uitoefenen.
Het gemeentebestuur en de kerk heb
ben een onderscheiden rol. Tegelij
kertijd zijn er kruispunten waar je el
kaar ontmoet. De zorg om het gezin,
de jeugdzorg, het onderwijs en de op
voeding, de bestrijding van versla
vingen, de armoedebestrijding. Het
zijn belangrijke onderwerpen die
mensen raken. Ook mensen binnen
uw kerkelijke gemeente. Het college
hecht grote waarde aan het bestaande
overleg tussen het gemeentebestuur
en de kerken op al de genoemde on
derwerpen. De problematiek van
vandaag vraagt ook van kerken en
predikanten een open, betrokken en
verantwoordelijke houding naar het
geheel van de samenleving. Zo krijgt
het begrip 'een zoutend zout' een nog
bredere dimensie dan een louter
geestelijke."
„Dominee Zwartbol, hoewel uw taak
en roeping als vanzelfsprekend pri
mair binnen uw kerkelijke gemeente
liggen, spreekt het college de hoop
uit dat u vanuit uw ambt en positie
uw steentje mag bijdragen aan het
'stil en gerust' leven dat ook deze ge
meente haar burgers graag garan
deert.
In het pastoraat zullen u en uw vrouw
ervaren dat Stavenisse een dorp is
met een hechte dorpsgemeenschap.
Een dorp met een verleden dat vooral
getekend wordt door de waters
noodramp van 1953. Dat' is tot op de
dag van vandaag merkbaar. Een dorp
ook waar traditie en nuchterheid
hand in hand gaan. Wij hopen dat u
als gezin deze dorpscultuur waar
deert en er onderdeel van wilt zijn.
De kerkelijke gemeente van Stave
nisse is enkele jaren vacant geweest.
Men is blij met uw komst. U weet
zich geroepen in Stavenisse. U mag
de hand aan de ploeg slaan in de we
tenschap dat uw Zender zelf in zal
staan voor de bekroning van Zijn
werk.
Nogmaals namens het college van
burgemeester en wethouders hartelijk
welkom binnen de gemeente Tholen
en Gods zegen over uw ambtelijk
werk", zo besloot wethouder Peter
Hoek zijn bijdrage, die werd vtx)rge-
lezen door scriba C. Vos van de ker
kenraad van de OGG Stavenisse.
Het kerkgebouw van de Oud Gereformeerde Gemeente Stavenisse
aan de Achterstraat was te klein voor de intrededienstDaarom
werd uitgeweken naar de Rehobothkerk in Tholen, waar
woensdagavond 1300 kerkgangers waren.
„Het was een bittere strijd", zo blikt de komende predikant van de
Hersteld Hervormde Gemeente Poortvliet terug op de kerkscheuring
van 2004. Ds. L. Ruijgrok (55) is nu nog predikant in de Zuid-Holland
se gemeente Monster en voorzitter van de synode van de Hersteld Her
vormde Kerk.
Aanvankelijk probeerde ds. Ruijgrok
de situatie in Monster samen met de
kerkenraad op te lossen, zo vertelt hij
in een interview met dagblad Trouw.
CBZ-voorzitter ds. GJ. Wisgerhof
stond echter al snel op de stoep en
dwong de Hervormde Gemeente
Monster tot een definitieve keuze.
„Uiteengaan was de enige mogelijk
heid die nog restte", vertelt ds.
Ruijgrok. „Dat heeft een enorme in
vloed op mij gehad, want de scheu
ring liep dwars door het meelevende
deel van de gemeente. Dat er geen
ruimte meer voor je is, dat gaat door
merg en been."
Hoewel hij als predikant probeerde
het hoofd koel te houden, welde er
regelmatig woede in hem op. Zijn
kerkgebouw ging naar de PKN, net
als de pastorie en een deel van zijn
gemeente. „Er komt dan makkelijk
wat vleselijks bij kijken, maar het
was een breuk omwille van de belij
denis." Ds. Ruijgrok noemt de belij
denissen van de lutheranen die door
de fusie ook binnen de PKN kwa
men. „Die belijdenissen kennen he
laas elementen die strijdig zijn met
Gods Woord en Zijn bepalingen. Die
kunnen we daarom niet onderschrij
ven. De PKN heeft een nieuwe iden
titeit aangenomen. Wij zijn achterge
bleven op de oude fundamenten van
de vaderlandse kerk. Niet juridisch,
maar wel geestelijk."
Volgens CBZ-voorzitter Wisgerhof
sloten veel herstelden de ogen voor
de praktijk van alledag in de Neder
landse Hervormde Kerk. waar ho
morelaties in veel gemeenten allang
werden ingezegend en waar vrou
wen op de kansel heel normaal wa
ren. „Men idealiseerde de hervorm
de kerk."
Religiehistoricus Fred van Lieburg
noemt de kerkscheuring van 2004
een bevestiging van een kloof die er
al langer was. „Het rommelde al ja
ren op de rechtervleugel van de oude
Nederlandse Hervormde Kerk."
Wisgerhof: „Bij de kerkfusie kwa
men al jarenlang opgekropte frustra
ties over de in hun ogen te vrijzinni
ge koers van de hervormde kerk aan
de oppervlakte. Dat er ook aan de
belijdenis werd gemorreld, was het
laatste duwtje."
Volgens Van Lieburg is de opvatting
van de herstelden dat zij de ware
geestelijke voortzetting zijn van de
hervormde kerk, een onjuiste voor
stelling van zaken. „Wat is geestelij
ke continuïteit? Vier eeuwen lang
heeft de hervormde kerk de gemeen
schappelijke belijdenis op allerlei
manieren uitgelegd. Niemand heeft
patent op de enige ware uitleg."
Ds. Ruijgrok betreurt de breuk nog
steeds. ,Jk vind dat er geestelijk on
recht is aangedaan. Aan de andere
kant hebben de Hersteld Hervorm
den, mede dankzij Wisgerhof en zijn
commissie van bijzondere zorg, wel
miljoenen aan geld en goederen van
de PKN meegekregen." Dat stemt
hem goed. „Daarvoor is in een deel
van onze gemeenten ook dankbaar
heid. Juridisch gezien had de PKN
alles op kunnen eisen." Mismoedig
schudt de predikant zijn hoofd.
„Waarover praten we eigenlijk?
Over gebouwen van de PKN of ge
bouwen van ons?" Hij wijst om
hoog: „Kunnen we niet beter zeggen
dat alles van Hem is?", aldus ds.
Ruijgrok in een vraaggesprek met
dagblad Trouw.
Advertentie I.M.
