'In Afrika leef je van dag tot
dag, hier van jaar tot jaar'
Trouwauto is brandweerwagen
H
'Het is een unieke vondst'
Le Séjour in Tholen gaat
richting kunstatelier
Donderdag 28 juli 2011
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
3
Certificaat
Nee, Tholen wordt niet weer een winkel armer. De op
heffingsuitverkoop van Le Séjour in de Dalemsestraat is
niet wat het lijkt. De zorgwinkel doet al haar speelgoed
de deur uit. Alleen de spullen die zijn aangekocht, want
er moet meer ruimte komen voor de eigen creaties van
cliënten. „Dan bieden we iets unieks en exclusief. We
willen meer een kunstatelier worden", zegt eigenaar
Bart Helsdingen die het bedrijf voor mensen met een
psychiatrisch verleden sinds vijf jaar samen met zijn
vrouw Miranda runt.
Heel technisch
Vuurtoren
Zand havenplateau
Sint-Annaland nu
geen belemmering
Groentebroer in
race beste vakman
Zijn kijk op de wereld is veranderd. De 51 -jarige Jan Co-
pier uit Tholen was acht dagen in het Afrikaanse Malawi
waar hij met een groep van 20 Nederlanders huizen
bouwde. De uitvoerder stond weer met de troffel in de
hand op een steiger. Of iets wat daarvoor door moest
gaan. Hij heeft aan den lijve ervaren hoe hard het bestaan
daar is. Mensen willen graag werken, maar als er geen
werk is, dan is het wel moeilijk, zegt hij.
In mallen
Nieuwe specialisten JLievensberg
in ons ziekenhuis! "lfziekenhuis
Jan Copier kijk op de wereld veranderd na bouwen van huizen in Malawi
Lange heenreis
Floreren
Flessendopjes
Aangestoken
VERVOLG VAN JOB SCHOT
Avonden heeft Job in de stuurhut
van zijn viskotter zitten tekenen.
Maar met alleen schetsen en teke
ningen kom je niet verder. Construc
tiebedrijf Arie van Wijk in Goede
reede heeft de schetsen van Job
gedigitaliseerd en omgezet naar een
driedimensionaal ontwerp. Jn een
computerprogramma hebben we de
eigenschappen van het vistuig nage
bootst", vertelt Job. „Uit de compu
terresultaten kwam naar voren dat
het ontwerp best succesvol kon zijn.
Daarop hebben we Arie de opdracht
gegeven om-de Aqua planning gear
te construeren." En wat in theorie
werd verondersteld, blijkt in de
praktijk te kloppen. „De prestaties
van de Aqua planning gear overtreft
al onze verwachtingen, waarop we
besloten hebben een tweede exem
plaar te bestellen."
Een uitvinding wil Job het de Aqua
planning gear niet noemen. Jn prin
cipe kun je op iedere vinding octrooi
aanvragen", legt Job uit. „Wel moet
je onderzoeken of je vinding wel zo
uniek is, als dat je zelf denkt. Uit
vooronderzoek van een octrooibu
reau is gebleken dat er nergens ter
wereld een soortgelijk vistuig be
staat." Je kunt dus wel spreken van
een unieke vondst. Ondanks dat is
het Job niet te doen om het octrooi,
als wel om de certificering. „Om je
vis tegenwoordig nog aan de man te
krijgen, moet het aan strenge eisen
voldoen. Alles draait om certificaten.
Het MSC-label is een veelgebruik la
bel dat staat voor "duurzame vis'. Je
vis krijgt alleen dat 'groene label' als
de vangstmethode gecertificeerd is.
Als visser moet je dan wel aan de
criteria van zo'n label voldoen."
Groothandels, vishandelaren en su
permarkten eisen tegenwoordig dat
vis op een duurzame manier gevan
gen is. „Met de Aqua planning gear
is dat het geval", licht Job toe. ..Ik
hoop met mijn vistuig een bijdrage
te kunnen leveren aan het 'groene
imago' van de vissector, zodat we
niet alleen vis blijven vangen, maar
dat deze ook verkoopbaar blijft.
Want vis zonder duurzaamheidsla-
bel is in de toekomst onverkoop
baar."
Niet afhankelijk van winkelmeer van hegeleiding cliënten
Er is ook een andere reden waarom
Helsdingen stopt met de verkoop
van het voorgeproduceerde houten
speelgoed. „We hebben hier een
speelgoedwinkel om de hoek én
onze winkel liep ook niet zo goed.
Maar nu we opheffingsuitverkoop
hebben, is het hier nog nooit zo
drukgeweest. Bijna alles is al
weg." Helsdingen denkt binnen
twee weken het laatste speelgoed
verkocht te hebben.
In de winkelruimte verschijnen na
de leegverkoop onder andere schil
derijen, creaties van papier-maché
en gerestaureerde spullen zoals
meubels, maar ook speelgoed. In
feite verandert er niets. De cliënten
blijven hetzelfde doen, maar krij
gen alleen meer ruimte om hun
producten uit te stallen. Ze zijn ook
te koop en om daar extra de aan
dacht op te vestigen, wordt in het
najaar een veiling gehouden. „We
zijn al druk bezig om daar bekend
heid aan te geven via allerlei we
gen op internet, zoals ebay en twit
ter. Zodat het landelijk en
misschien wel wereldwijd bekend
wordt", zegt Helsdingen, licht
overdrijvend. Een veilingmeester
komt de waren aanprijzen. Als het
aanslaat, worden er misschien
meer veilingen georganiseerd.
ln Le Séjour worden mensen bege
leid die psychiatrische problemen
hebben of gehad hebben. „Het zijn
allemaal mensen met een normaal
cognitief vermogen, dus geen ver
standelijk gehandicapten. Er zijn
VERVOLG VAN BIJBELSCHOOL
's Ochtends zijn de zeven tieners be
gonnen met het kaften en versieren
van een bijbel, waaruit ze 's middags
verhalen lezen. Als opdracht gaan de
kinderen aan de slag om verzen uit
het Bijbelverhaal van Filemon (1:4-
22) te verbinden met negen uitspra
ken. Een lastige opdracht vinden de
tieners. Maar met behulp van juf
Yvonne Marinissen komen de kinde
ren er wel uit.
Donderdag is de laatste dag van de
vakantiebijbelweek die traditiege
trouw afsluit met gezamenlijk pan
mensen bjj die ontzettend veel
kunnen, omdat ze bijvoorbeeld op
de hts gezeten hebben en daardoor
heel technisch zijn."
In het pand zelf wordt dagbeste
ding geboden met het oog op ont
wikkeling van de cliënt. Het is de
bedoeling dat die straks zelfstandi
ger kan functioneren in de maat
schappij. Naast kunstuitingen en
reparaties of restauraties, wordt er
gekookt door de cliënten zelf voor
de aanwezige cliënten. Op dit mo- i
ment komen er ongeveer 18 cliën-
ten verspreid over de week bij Le I
Séjour. Er worden ook activiteiten
buiten de winkel georganiseerd,
zoals sport en bijvoorbeeld een
museumbezoek.
In het verleden werden bij het be
drijf dagverse maaltijden verkocht
en andere versproducten. Maar dat
liep niet zoals gehoopt. „De vers
winkel en de kaasverkoop zijn ter
ziele. Maar daar hebben we wel
een prachtige keuken van overge
houden, waar nog steeds in wordt
gekookt."
De winkel blijf open voor publiek.
De uitgestalde spullen kunnen ook
buiten de veiling om gekocht wor
den en geïnteresseerden kunnen
een kijkje komen nemen bij de ac
tiviteiten van de cliënten. Ook kun
nen mensen spullen brengen die ze
graag willen laten restaureren, zo
als een nieuw te bekleden stoel.
Overigens worden de opbrengsten
van de producten gebruikt om weer
nieuwe spullen te kunnen maken.
„We zijn niet afhankelijk van de
winkel, meer van de begeleiding
van de cliënten", aldus Helsdingen.
nenkoeken eten. ,,'s Middags is er
een spelletjesronde voor de 'klein
tjes'", zegt Sandra. „De tieners gaan
dan aan de slag met het bouwen van
een vuurtoren, gebouwd door mijn
vader Rien." De toren symboliseert
het geloof. „De batterij is de Bijbel,
de draden naar het lampje symboli
seren de verbinding tussen mens en
bijbel. En het lampjes is Jezus, het
licht der wereld." De vakantiebijbel
week is de afgelopen jaren flink ge
groeid. Begonnen we zes jaar gele
den met twee vrijwilligers, nu zijn
dat er zestien", zegt Sandra trots.
„Het is een vrolijke manier om met
het geloof bezig te zijn. Geen zware
kost, daar hebben kinderen niets
aan."
Stemmen
van lezers
De afgelopen maanden is er hard aan
het havenplateau in Sint-Annaland
gewerkt. Het is enorm opgeknapt.
Toch is me iets bijzonders opgeval
len, want van de kant van de jachtha
ven bleef het angstig stil. Hoe zou
dat nu komen? Ik heb zo'n vaag ver
moeden en misschien zijn er wel
meer lezers die het weten. Er is ge
graven. grond verzet en er kwam
zand aan te pas. Ongetwijfeld zal de
wind weieens richting jachthaven
hebben gewaaid en zal er zand en
stof zijn terecht gekomen. Maar je
hoorde of las geen enkele klacht.
Zeer tolerant en dat is een zeer merk
waardige zaak. Nog niet eens zo lang
geleden was het namelijk wel an
ders. Als er toen maar een kruiwagen
zand werd gelost en er bleef maar
iets liggen, nou dan kwamen de
klachten al snel. En die hadden na
tuurlijk meteen resultaat! Zouden ze
nu soms speciaal zand hebben ge
bruikt dat geen ongemak veroor
zaakt? Het zou zomaar kunnen!
M.L. van Winkelen,
Sint-Annaland.
Gert en Theo den Haan zijn met
hun ambulante groentehandel
Groentebroer b.v. doorgedrongen
tot de finale van de verkiezing
Beste groenteman van Nederland.
De broers nemen het op 19 sep
tember. tijdens de vakbeurs AGF
Detail op tegen de andere twee fi
nalisten: Pieter van Vliet uit Rijns
burg en Richards groente en fruit
uit IJmuiden. De broers uit Sint
Philipsland zijn met hun kraam te
vinden op de markt in Stavenisse,
Sint-Maartensdijk, Scherpenisse,
Poortvliet. Oud-Vossemeer, Sint-
Annaland en in hun eigen woon
plaats.
De verkiezing beste groenteman
bestaat uit twee categorieën: ge
vestigd (winkels) en ambulant
(markten). Om in de finale te ko
men, hebben de groentemannen
verschillende testen moeten onder
gaan. Alle 65 deelnemers die zich
hadden ingeschreven, kregen be
zoek van een 'mysteryshopper',
ofwel een onbekende klant. De top
20 daaruit kreeg nogmaals een be
zoek. Vervolgens werden de over
gebleven tien, waaronder vijf win
kels en vijf marktbedrijven, be
oordeeld door een vakjury. Drie
gevestigde en drie ambulante win
kels zijn door naar de finale, waar
in ze gaan strijden in vakwedstrij
den.
Het schip van de Thoolse visser Job Schot.
„Er waren maar een stuk of tien pa
len. Een steiger voor heel het huis
konden we daar niet mee maken."
De stenen werden ter plekke gebak
ken. Met de klei die er voorhanden
was. Ze werden in mallen gevormd
en opgestapeld. De stapel werd af
gedekt met zand en dan ging de
brand er in. „De mensen hadden
hun eigen steen fabriekje in de
Bij het metselen wordt muurtje voor muurtje opgetrokken. Op de achtergrond twee nieuwe huisjes.
Jan Copier rust even uit naast een kind van een van de toekomstige bewoners.
De heenreis naar Lilongwe was lang. De ploeg bouwvakkers
deed er 23 uur over. Eerst naar Brussel, dan vliegen naar Parijs.
Een paar uur wachten. Van de Franse hoofdstad naar Addis
Abeba in Ethiopia. Drie tot vier uur wachten. Vandaar naar Mala
wi, de eindbestemming Lilongwe waar het met 33 graden niet
extreem warm was.
tuin." Vergeleken met de gevelste
nen die hier van de fabriek komen,
bevatten ze volgens Copier meer
breuken en zijn ze brosser.
De metselaars werden geholpen
door de vrouw voor wie de huizen
waren bedoeld. Ze opperden. Bij
Copier was dat Suzy. Haar man
is vrachtwagenchauffeur. „Die kon
niet van zijn werk wegblijven, maar
er was ook een vrouw die geen man
had." Jan bezocht een keer de huur
woning waar Syzy woonde. „Als je
ziet hoe simpel ze wonen. Eén ka
mer. Een gaspit, twee stoeltjes, drie
boeken en drie schriftjes van de kin
deren. Het schilderij aan de muur is
een scheurkalender. Toch was ze
heel tevreden. Ik heb er wel geleerd
dat we in Nederland verwend zijn."
Jan werkte samen met een Neder
landse verkoopster die nog nooit
een steen op'één andere had g'elegd.
Er werkten ook steeds twee jongens
mee. Bouwvakkers. „Hele harde
werkers. We hadden een gouden
team. De vrouwen kwamen water
brengen voor de specie. Dat brach
ten ze in grote teilen die ze op hun
hoofd droegen. Er zat wel veertig li
ter in en daarmee moesten ze de
heuvel op. We werden aangeraden
om het zelf niet te proberen. Onze
nekspieren zijn er niet sterk genoeg
voor," lacht Copier.
De nieuwe huizen zijn zes bij acht
meter. Ze bestaan uit een woonka
mer. twee slaapkamers en een
(bij)keukentje. „Er zit alleen een
buitendeur in. In de deuropeningen
tussen de kamers hangt een kleedje.
Anders wordt het te duur."
Op het dak liggen golfplaten.
Aan het eind van de week werd het
huisje dat klaar was. feestelijk geo
pend. Aan het dak boven de veranda
werd een slinger gehangen, de sleu
tel werd overhandigd en er werd een
naambord onthuld: Home sweet ho
me. „Mensen zijn er erg gelukkig
mee." De twee andere huisjes wa
ren nog niét af. Dat was de taak
voor de volgende ploeg die vanuit
Nederland werd ingevlogen.
Terug in Nederland zat hij vol ver
halen maar zijn hoofd was ook leeg,
zegt hij. „Daar leef je namelijk van
dag tot dag. Hier van jaar tot jaar.
Wij hebben de klok, zij de tijd. Hier
denk je steeds ver vooruit. Toen ik
terug was, kwam dat best hard
aan."
Voor Copier is het de reis van zijn
leven geweest. Hij bekent dat hij al
tijd een 'foute instelling' heeft ge
had, zegC'hij„Als wij naar Afrika
zouden gaan. zouden we het daar
wel eens gaan verbeteren en als de
Afrikanen naar hier zouden komen
.zou het hier alleen maar minder
worden. Daar ben ik van terug geko
men. Zoveel mogelijkheden om te
floreren, zijn daar niet." Copier
heeft zijn wereldbeeld bij moeten
stellen. „Ik had altijd de indruk dat
waar een wil is een weg is. maar dat
gaat daar niet op. Er is daar te wei
nig werk. Er zijn zoveel mensen die
geen keus hebben. Ook al willen ze
werk. het is er niet. Malawi heeft
weinig industrie en heeft ook niet
veel delfstoffen waardoor er interes
se is van buitenlandse bedrijven."
Voor de uitvoerder is het een 'hele
ervaring' geweest. De bouwreiziger
zou best nog eens terug willen. Maar
eerst wacht nog een dag dat hij met
de anderen (in totaal 260 man) na
kan praten over zijn ervaringen.
Kinderen in Malawi hebben geen speelgoed, maar weten zich
toch te vermaken met het weinige dat er is. Een fietswiel over de
weg laten rollen. Met een stok vooruit slaan. „Dat was het enige
speelgoed dat ik heb gezien." Of dopjes van flessen waar de
kinderen mee 'knikkerden'. „Ze stonden er op te wachten als we
tussen de middag wat dronken. De volgende dag namen we ze
ook mee uit het hotel."
Jaco Diemei en Elja de Feijter uit Sint-Maartensdijk zijn doI op de brandweer.
Copier kreeg ineens de kans om ne
gen dagen naar Malawi te gaan.
Niet op eigen houtje maar met een
bouwploeg. Een reis georganiseerd
door Stiho, een groothandel in
bouwmaterialen, samen met Habitat
for Humanity, een internationale or
ganisatie die 'degelijke en veilige
huisvesting biedt voor gezinnen in
ontwikkelingslanden.'
Copier werkt bij Van Zanten Bouw
in Vlaardingen. „We halen bij Stiho
in Schiedam materialen; platen en
hout. Directeur Van Pelt van het be
drijf' vierde het feit dat het bedrijf 85
jaar bestaat. Hij wilde iets origi
neels doen en geen groot feest ge
ven van één dag. Maar huizen bou
wen om arme gezinnen een betere
toekomst te bieden. Een bouwesta-
fette doen in Guatemala, India. In
donesië en Malawi. Elke week een
andere ploeg inzetten die steeds drie
huizen bouwde, waarvan er steeds
één helemaal klaar werd gemaakt."
De reis moest de deelnemer wel zelf
betalen. Alleen het eigen personeel
kon tegen een lager tarief mee. Het
was volgens Copier een kans die
niemand liet lopen. Op de vijfdaag
se Bouwbeurs in de Jaarbeurs in
Utrecht werd de uitvoerder echt
warm voor het project. Stiho stond
er met een stand die helemaal op
zijn Afrikaans was aangekleed. Er
klonk ook Afrikaanse muziek. „Het
viel erg op. Zo'n stand zou je zo in
je tuin zetten. We waren er ook uit
genodigd. Alle genodigden kregen
een code. Elke dag werd er een dag
winnaar bekend gemaakt - aan de
hand van de code - die gratis mee
mocht. Toen ik maandag op de
bouw was, kreeg ik een telefoontje
dat ik de dagwinnaar was. Ik was er
echt door verrast."
Copier kon van tevoren een land
kiezen. Aangestoken door de stand
op de beurs, koos hij voor Malawi
„Ik was wel eens in Egypte ge
weest, maar nooit in zuidelijk Afri
ka." Jan was een van de oudsten
van de groep van 20 mensen die hij
niet kende. Voordat ze op reis gin
gen. maakten ze al kennis met el-
Mevrouw S. Konijn- den Hengst
dermatoloog
De heer Dr. R.J. van Klaveren
Ze hebben allebei wel wat met de brandweer en daarom kwamen Jaco
Diemei (27) en Elja de Feijter (21) uit Sint-Maartensdijk vrijdag met een
brandweerauto naar het gemeentehuis in Tholen om in de echt te worden
verbonden. Diemei is hoofdbrandwacht bij de blusgroep in Sint-Maar
tensdijk, Elja is de dochter van brandweercommandant Koos de Feijter.
De Opel Blitz uit 1944 uit het Brandweermuseum in Hellevoetsluis was
een blikvanger. Hij werd met een oplegger naar Diemei gebracht die ach
ter het stuur stapte om zijn bruid thuis op te halen en naar Tholen te rij
den. Na de plechtigheid wachtten collega's van de blusgroep met de tank
autospuit het bruidspaar op. Oud en nieuw stonden zo bij elkaar. Jaco
was gekleed in het galakostuum van de brandweer. Het huwelijk werd
kerkelijk bevestigd in de Rehobothkerk in Sint-Maartensdijk. Diemei is
instructeur/adviseur bij TSA Beveiliging in Vlissingen. Elja is secretares
se bij een makelaarskantoor. Het stel gaat in Sint-Maartensdijk wonen.
kaar en gingen zelfs Afrikaans eten
in Veenendaal. Niet met mes en
vork, maar met hun handen zoals
Afrikanen dat doen.
In Nederland werft Habitat fondsen
voor de praktische uitvoering voor
de projecten die ze zelf selecteert.
Wereldwijd zijn er al meer dan
400.000 huizen gebouwd. Daardoor
hebben ruim twee miljoen mensen
een veilig dak boven hun hoofd.
Habitat verstrekt een lening zonder
winstoogmerk en bouwt de huizen
samen met lokale vaklui. De toe
komstige eigenaar dient zelf het
verzoek voor een huis in, helpt mee
en betaalt de woning af. „We waren
in de hoofdstad Lilongwe om een
nieuwe wijk te bouwen. De huisjes
gaan niet direct naar de allerarm
sten, maar naar mensen uit de mid
denklasse. Ze hebben inkomen om
de huur te kunnen betalen. Het is
eigenlijk een positief piramidespel.
Voor een huisje van Habitat betalen
ze 40 euro per maand, maar de men
sen verdienen gemiddeld maar 2.5
euro per dag. Er zit ook een stukje
grond aan, van 500 tot 800 vierkan
te meter waar ze groente kunnen
verbouwen. Na een jaar of zeven,
acht hebben ze het huisje afbetaald
en is het hun bezit. Het is op die ma
nier ook een investering in hun oude
dag." Copier noemt het een perfecte
formule omdat er niet alleen maar
geld wordt 'weggegeven'.
De Tholenaar was wel getroffen
door het feit dat er weinig ouderen
zijn. Onder meer door een hoge kin
dersterfte wordt een Malawiaan ge
middeld niet 'ouder dan 47 jaar. Er
komt ook veel aids voor. „Daar ligt
een taboe op. Mensen komen er niet
voor uit dat ze besmet zijn." Bij
aankomst werd de groep (bouw
vakkers, uitvoerders, verkopers en
onderaannemers) verwelkomd door
een vertegenwoordiger van Habitat.
De Nederlanders moesten nu aan de
slag met mensen uit een hele andere
cultuur. „We moesten ons een beetjé
aanpassen aan de plaatselijke bevol
king. Nederlanders zijn nogal bet
weters, erg prestatiegericht en we
zijn verwend met machines."
Bij het bouwen van de huisjes werd
muurtje voor muurtje gemetseld.
Per 1 augustus 2011:
Mevrouw S. van den Berge-Boetzkes
kinderarts
Per 1 september 2011:
Mevrouw Dr. F.H. van Wijk
gynaecoloog
longarts
Advertentie I.M.
