Ambachtsherenhuis trekpleister
op fietstocht van Zebraroute
Frietverkoopster wordt schippersvrouw
Markt van Woord en Daad brengt
7650 euro op voor arm Bangladesh
Van Dis denkt aan samen wandelen op het Zebrapad
Oesterfeest
van Kiwanis
in Meulvliet
Halstenaren halen herinneringen op aan Oud-Vossemeer
Aanleg zandplaat voor Oesterdam tegen zandhonger Oosterschelde
Ontbijtconcert Euterpe voor twee
manieren van wakker schudden
Donderdag 12 mei 2011
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
Het ambachtsherenhuis in Oud-Vossemeer was zaterdag
de grote trekpleister op de fietstocht van de VVV Zuid-
Beveland en Tholen en de Brabantse Wal van de ge
meenten Bergen op Zoom, Steenbergen en Woensdrecht.
Er stapten 270 mensen op de fiets, waarvan 134 in Tho
len.
Vrederust
Jaren zestig
Prijzen
't Is buutenheweun, zei wethouder Kees van Dis vrijdag- Tholen voegt aardappel toen aan Bergs meimehu
miuuag dij ae opening van ae z.eDraroute, een netstocnt
over 38 kilometer over Tholen en door West-Brabant met
het Schelde-Rijnkanaal als scheidslijn. Ofwel waar Zee
land en Brabant elkaar ontmoeten en innig omhelzen. De
Thoolse aardappel toegevoegd aan het A-menu van aard
bei, asperge en ansjovis.
Intensiever
Al vóór de aanleg van de Oosterscheldekering was be- Zes ton zand voor twee kilometer klimaatbuffer
kend dat er naast het positieve effect, verkleining van de
kans op overstromingen, ook negatieve effecten zouden
zijn. Eén daarvan is sinds een aantal jaar een heet hangij
zer: zandhonger. Rijkswaterstaat, Natuurmonumenten en
de provincie Zeeland hebben een convenant ondertekend
om in 2012 de zandhonger van de Oosterschelde aan te
pakken met de aanleg van een twee kilometer lang zand-
lichaam voor de Oesterdam.
Gedempte golfslag
Aandacht voor bezuinigingen én start WAK
De stichting MusicalXpres grijpt de Week van de Ama
teurkunst (WAK) niet alleen aan om mensen ermee te
laten kennismaken. Maar ook om mensen wakker te
schudden met het oog op de bezuinigingen op subsidie
die amateurkunstenaars boven het hoofd hangen. De
musicalschool uit Poortvliet organiseert de WAK na
mens de gemeente en heeft de deelnemers opgeroepen
aandacht te vragen voor de versobering van de subsidie.
Muziekvereniging Euterpe uit Sint-Maartensdijk heeft
het wakker schudden letterlijk genomen, want de fanfa
re bijt zaterdagmorgen de spits af van de WAK met een
ontbijtconcert.
Coby Hoefinan-Quist bekijkt met Ko Vroege een van de kaarten in het ambachtsherenhuis in Oud-Vossemeer.
De fietstocht was de eerste van de
vier die Promotie Zeeland Delta en
de VVV's samen houden. De ko
mende drie zaterdagen zijn er weer
tochten, maar Tholen en West-Bra
bant beten met de Zebraroute van
ongeveer 38 kilometer het spits af.
Gebruikmakend van de bestaande
fietsknooppunten. De reacties waren
positief, zegt Iki Timmer van de
VVV Zuid-Beveland en Tholen.
„Er was wel veel wind, maar de zon
scheen. Het was schitterend fiets
weer."
In de hal van het ambachtsherenhuis
in Oud-Vossemeer was een contro
lepost ingericht. Deelnemers kon
den hier ook het monumentale pand
bezichtigen. „Als je alleen de
knooppunten volgt, dan kom je hier
niet langs. Ook niet langs de stem
pelpost in Tholen. Dat was soms
wel eens onduidelijk."
Ko Vroege (die Kees de Koning ver
ving) ontving de bezoekers. Onge
veer 150 fietsers namen er een kijk
je en dat is volgens Vroege meer
dan op de jaarlijkse open monumen
tendag in september als er ongeveer
60 belangstellenden de voormalige
raadzaal binnen lopen. .Het valt me
erg mee want mensen komen toch
om te fietsen. Er zijn er bij die alles
willen weten, maar er zijn er ook bij
die even naar binnen lopen en zeg
gen wat een mooie kleuren en dan
weer weg gaan. Dat zijn echt kilo
metervreters." Mogelijk speelt ook
mee dat het huis koel is. Buiten
schijnt de zon alsof het hoog zomer
is en er is veel wind. Daar is binnen
niks van te merken.
Het pand werd tussen 1769 en 1771
gebruikt als gemeentehuis. Op de
schoorsteenmantel is een schilderij
van vrouwe Justitia te zien, omlijst
met het wapen van Zeeland en de
wapens van de ambachtsheren uit
1173. Het vormt een kleurrijk ge
heel en is een blikvanger.
Sinds enkele jaren hangt er ook een
portret van F.D. Roosevelt, presi
dent van de Verenigde Staten tussen
1933 en 1945, aan de muur. Op de
tafels konden bezoekers oude kaar
ten, foto's en boeken bekijken. Een
van hen is Coby Hoefman-Quist uit
Halsteren. Ze is geïnteresseerd in de
geschiedenis van het pand, maar
ook in de namen van de polders op
de oude kaarten die ze aantreft in
het boek Land van 100 heren, over
de geschiedenis van de ambachts
heerlijkheid.
Ze fietst regelmatig over Tholen en
herkent de namen van enkele pol
ders terug in de boeken. „Mijn va
der en moeder zijn er geboren. Mijn
moeder Christina Quist-van Houten
leeft nog en wordt in augustus 100
jaar. Ze woont in het woonzorgcen
trum Avondvrede. Ze is geboren in
de Kalisbuurt. An de buurte, zegt ze
altijd. Ze vertelt nog over vroeger.
Dat er nog geen elektriciteit was en
dat ze maar cén keer per jaar naar
Bergen ging. Ze heeft zo veel veran
deringen meegemaakt."
Haar vader vertrok uit het dorp.
„Hij vond het maar niks om op het
land te werken. Hij is verpleger ge
worden in Vrederust in Halsteren.
Mijn opa, Jacobus Quist, was boe
renknecht. Die liep elke dag naar de
boer in de Peukepolder."
Ze bezoekt regelmatig de openbare
begraafplaats die goed wordt onder
houden, zegt ze. „We waren prote
stant, mijn familie ligt er."
Ook de 62-jarige Guido Imandt uit
Halsteren heeft herinneringen aan
Oud-Vossemeer. Hij woonde er van
zijn tiende tot zijn twintigste, tussen
1959 en 1969. Hij woonde met zijn
ouders aan de Dorpsstraat, naast de
katholieke lagere school. Twee keer
per jaar komt hij naar het dorp om
het graf te bezoeken van zijn zus.
„Nu komen we zomaar uit nostal
gie. Op zo'n fietsrondje kom je
weer eens over wegen van vroeger
waar ik als kind over dwaalde." Hij
denkt dan onder meer aan het
stoomgemaal bij Polderkaoitje en
aan de plaats waar gezwommen kon
worden, bij Van der Zande, toen de
Eendracht nog niet gekanaliseerd
Hij weet zich de roerige jaren zestig
ook nog goed te herinneren. Zijn
zus studeerde voor onderwijzeres in
Rotterdam en bracht wel eens me
de-studenten mee die bleven loge
ren". „De een had een gitaar en de
ander kon zingen. Zo hebben ze hier
eens op de trappen van het am
bachtsherenhuis gezeten. Een sit-in
werd dat toen genoemd. Iemand
schreeuwde dan een paar protesttek
sten."
Imandt werkte ook acht jaar bij
Goedhart in Sint-Maartensdijk. Ver
trok van het dorp naar de Kerkstraat
in Tholen en daarna naar Halsteren.
Zijn broer Dees Imandt die postbe-
steller is, woont nog in Tholen.
De deelnemers konden zich in hotel
Zeeland in Tholen, cafetaria Voge-
lensang in Halsteren en Eeterij 't
Wagenhuis in Nieuw-Vossemeer la
ten inschrijven. De deelnemers
kwamen behalve uit Tholen en
West-Brabant ook uit Zuid-Beve
land. Walcheren, Zeeuws Vlaande
ren en Goeree-Overflakkee. Vol
gens projectmedewerker Anna
Boogaard van Promotie Zeeland
was het een succes. „Veel deelne
mers zeiden dat ze ook van plan
waren om de andere drie routes te
gaan fietsen. Er was wel veel wind.
Vooral op de bruggen, maar ja dat
heb je nu eenmaal in Zeeland. Bij
zonder van deze route is wel dat hij
door De Stelle gaat aan de Brabant
se kant van het Schelde-Rijnkanaal
waar de mensen tussen de schapen
fietsen."
Wie ook de andere routes doet, ver
gaart daarmee stickers. Hoe meer,
hoe meer kans er is op een prijs. Er
zijn routepakketten ter waarde van
10, 15 en 25 euro te verdienen.
De vier fietstochten vervangen de
Zeeuwse fietstocht die de afgelopen
vier jaar is gehouden. Het is de be
doeling dat het een vervolg krijgt,
maar dat is volgens Boogaard ook
afhankelijk van de provinciale bij
drage aan het evenement. Deelname
was nu gratis.
Geen friet, maar zand. En geen kar, maar een schip. Adri-Janne Pot-
appel uit Stavenisse heeft met haar jawoord tegen dorpsgenoot Jackie
den Braber niet alleen haar burgerlijke staat gewijzigd, maar ook me
teen een carrièreswitch gemaakt: van frietverkoopster naar schip
persvrouw. Vrijdag stapte het paar dus letterlijk in het huwelijks
bootje. Maar de huwelijksvoltrekking vond niet plaats op het schip,
maar in streekmuseum De Meestoof in Sint-Annaland. Wel lag het
110 meter lange beunschip Wessel, waarop ze verder hun geluk gaan
beproeven, voor de gelegenheid in de haven van Tholen. Het vervoert
hoofdzakelijk zand tussen IJmuiden en Utrecht. De laatste plaats is de
thuishaven. De 21-jarige Adri-Janne werkte op de Frietkarre in Sta
venisse en gaat nu proberen het vak van schipper onder de knie te
krijgen. Haar 24-jarige bruidegom wil haar daarvoor wel een prak
tijkcursus op de boot geven.
Twee VVV's werkten de fietstocht
samen uit: Zuid-Beveland en Tho
len met de Brabantse Wal van Ber
gen op Zoom, Steenbergen en
Woensdrecht. En daar moest op ge
klonken worden. Dat gebeurde na
een fietstochtje van de betrokken
gemeente vanuil Nieuw-Vosse-
meer. Van Dis reed samen met wet
houder Peter de Koning van Steen
bergen en Martin Groffen van
Woensdrecht over de brug tussen
de beide Vossemeren. Vanuit
Nieuw-Vossemeer naar molen De
Jager aan de Thoolse kant. De
Bergse wethouder Ton Linssen
werd ook verwacht, maar liet ver
stek gaan. Gekscherend merkte De
Koning op dat zijn collega de weg
was krijtgeraakt omdat er 'onder
weg in de gemeente Steenbergen
zoveel te zien is.'
Van Dis steekt de vrijage met de
Westbrabantse gemeente niet onder
stoelen of banken. Hij zei dat Tho
len de enige Zeeuwse gemeente is
die zich aan heeft geloten bij de 18
uit West-Brabant. „Geen vreemde
eend in de bijt, want Tholen en
West-Brabant hebben iets met el
kaar. Eeuwen geleden wat los-vast,
de laatste tijd wordt de band inni
ger en steviger."
Hij wilde nog niet spreken over
een huwelijk. „Een gemeenschap
pelijke regeling aangaan is niet
hetzelfde als in gemeenschap van
goederen een verbintenis aangaan.
Maar de avances nemen wel na
drukkelijker toe." En nemen vol
gens hem ook vastere vormen aan.
„Vooral VVV Brabantse Wal is
smoorverliefd en kust Zeeland en
daarmee de VVD Zuid-Beveland
en Tholen zelfs in het openbaar,
getuige het motto waar Brabant
Zeeland kust."
Volgens de wethouder laat Zeeland
zich graag knuffelen en knuffelt
het op gezette tijden terug. Of het
goed of slecht is, is moeilijk uit te
leggen, haalde hij een tekst aan van
de Zeeuwse band Blpf: 'En waar
men niet kan kiezen tussen goed en
kwaad.' „Het is bescheidenheid en
de nuchterheid. Maar laat Brabant
maar lekker kussen en laat ons
maar lekker af en toen een knuffel
terug geven."
Van Dis haalde ook het project
Brabant aan Zee aan, een ambitieus
ontwikkelingsprogramma voor wa
tersport en recreatie in West-Bra
bant waar Tholen graag op meelift.
Het omvat 70 deelprojecten over
water. Onder meer het opknappen
van oude havens en het aanlegen
van een aquaduct. „West-Brabant
wil graag een watersportregio zijn.
Tholen heeft daar genoeg moge
lijkheden aan toe te voegen. In een
samenwerking die in de toekomst
alleen maar intensiever zal worden.
De Brabantse Wal heeft aardbeien,
asperges en ansjovis, wij bieden de
aardappelen om zo de vier A's tot
een verantwoorde maaltijd te ma
ken."
De wethouder was zeer te spreken
over de samenwerking voor de
fietsroute en pleitte ervoor daar sa
men in verder te gaan. Hij deed een
idee aan de hand om een wandel
pad te maken met als motto het Ze
brapad.
Door een verminderd getij vanwege
de aanwezigheid van de pijlerdam
vlakken zandplaten af en dat heet
zandhonger. Onderzoekers menen
dat ophogen van zandplaten helpt
de zandhonger te bestrijden.
Dat gebeurt aansluitend op het ver
sterken van de glooiing van het zui
delijke deel van de Oesterdam, dat
ook in 2012 aan de beurt is. Op dit
moment wordt het noordelijke deel
van de Oesterdam aangepakt.
Staatssecretaris Atsma stelt 2,4 mil
joen euro beschikbaar voor het pro
ject, op een totale begroting van 3,5
miljoen euro. De rest van het bedrag
komt van de provincie uit het pro
gramma Natuurlijke Klimaatbuf
fers, waarin zeven natuurorganisa
ties, waaronder Natuurmonumen
ten, aan een klimaatbestendig Ne
derland werken.
Met 600.000 kubieke meter zand
verspreid over een lengte van twee
kilometer, worden de effecten van
de zandhonger minder en wordt de
golfslag op de Oesterdam gedempt.
Het project zorgt ervoor dat de wa
terveiligheid op een natuurlijke ma
nier wordt vergroot, terwijl natuur
en recreatie meeprofiteren.
Met het verdwijnen van zandplaten
wordt het leefgebied van zeehonden
en vogels in de Oosterschelde klei
ner, en wordt ook de ruimte om te
wandelen of sportvisserij te beoefe
nen verminderd. De aanleg van een
zandlichaam helpt het herstellen
van de natuur in het gebied en ver
hoogt de veiligheid van de kust.
Ook is de dam dan volgens de pro
vincie pas 20 jaar later aan een grote
opknapbeurt toe.
De fanfare speelt tussen negen en
tien uur op het Van der Lek de
Clercqplein in Stavenisse. Alle
dorpsbewoners kunnen aanschuiven
voor het ontbijt, dat bestaat uit
broodjes, fruit, koffie en jus d'oran-
ge. De jeugdleden helpen mee met
serveren, terwijl de fanfare een zeer
gevarieerd concert geeft, „Van licht
klassiek tot en met Marco Borsato,
Jan Smit en Nick Simon en alles
daar tussen in", zegj secretaris Gio
vanni Geuze.
Hij benadrukt dat het concert niet
gezien moet worden als een protest
actie tegen de aangekondigde bezui
nigingen. „We willen er aandacht
voor vragen, om eventueel steun te
krijgen via donaties." Hij ziet het als
een ludiek protest en schrijft dan
ook in zijn uitnodiging: „Wij laten
ons de kaas niet van het brood eten
en om iedereen WAK-ker te schud
den, biedt Euterpe alle inwoners van
Stavenisse een ontbijtconcert aan."
Het is een primeur voor de muziek
vereniging. Het concert vindt buiten
plaats en dat is de club vaker van
plan. „We willen zoiets ook in
Poortvliet en Scherpenisse doen aan
het eind van het jaar. We zien die
twee plaatsen en Stavenisse en Sint-
Maartensdijk als onze kernen en
willen dat de mensen, daar meer ver
trouwd met ons raken."
Volgens Geuze kan ook Euterpe el
ke vorm van subsidie goed gebrui
ken. „Ieder centje is mooi meegeno-
men."Als de vereniging geen
subsidie meer zou krijgen, heeft dat
volgens hem ongetwijfeld gevolgen
voor het aantal leden en het instru
mentenbestand. „Van de subsidie
die we nu krijgen, betalen we een
deel aan de Zeeuwse Muziekschool.
Daardoor is het lesgeld dat de leer
lingen betalen lager dan ze anders
zouden moeten betalen." Valt dat
weg, dan worden volgens hem de
lessen duurder en zullen er mensen
afhaken.
De serviceclub Kiwanis Tholen
houdt op 27 mei haar jaarlijkse oes
terfeest. Wie voor 100 euro een Ki-
wanis-dakpan adopteert, verschaft
zichzelf toegang tot het feest, dat
dit jaar in Meulvliet wordt gehou
den. Er worden oesters, champagne
en een diner geserveerd en de
avond wordt omlijst met muziek.
Een deel van de opbrengst gaat
naar een goed doel dat betrekking
heeft op kinderen, want de slogan
van Kiwanis is 'Serving the chil
dren of the world'. Vorig jaar werd
een cheque van 17.500 euro over
handigd aan de stichting Metakids.
Dit jaar is gekozen voor de stich
ting Vrienden van het Sophia. Deze
stichting is gelieerd aan het Sophia
Kinderziekenhuis in Rotterdam.
Wie een partner wil meenemen
naar de feestavond kan voor 50 eu
ro een extra kaart kopen. Inschrij
ven kan via de website kiwanis-
clubtholen.nl.
De jeugd timmerde vogelhuisjes in elkaar, alle 35 nestkastjes werden verkocht.
De voorjaarsmarkt in Stavenisse van het comité Woord en Daad heeft
zaterdag bruto 7650 euro opgebracht. Dat is 400 euro meer dan vorig
jaar. Secretaris Jaap Westdorp van het comité is heel tevreden met de
opbrengst die bestemd is voor het verbeteren van de gezondheidszorg
in Bangladesh. Het netto bedrag wordt door het ICCO, de interkerke
lijk organisatie voor ontwikkelingssamenwerking, verdrievoudigd. In
de stad Khulna wordt een ziekenhuis ondersteunt dat arme gezinnen
medische hulp verleent.
De voorjaarsmarkt werd voor de achtste maal gehouden. Er waren
ongeveer 30 kramen die in een u-vorm op het Van der Lek de Clercq
plein stonden. Rond de vijver was er ruimte voor kinderen die er
speelgoed en andere curiosa verkochten. Maar ook twee witte duifjes
te koop aanboden. Hoewel de markt om negen uur openging waren er
om half negen al belangstellenden voor het plant- en perkgoed. Nieuw
was dat de jeugd vogelhuisjes konden timmeren en blikken konden
gooien. Er werden 35 vogelhuisjes gemaakt. Nieuw was ook de stich
ting Voorkom die voorlichting geeft over de gevaren van alcohol- en
drugsgebruik. Bezoekers konden ook meedoen aan een fotowedstrijd.
Bij tien foto's over Stavenisse moest het juiste antwoord worden ge
zocht.
Adri-Janne Potappel en Jackie den Braber uit Stavenisse zijn vrijdag letterlijk in het huwelijksbootje gestapt.