thuis in Vamdrup, Denemarken
Esther en Lennard voelen zich
Coen Moulijn speelde
twee keer op Tholen
Taizé-aanhangers uit Oekraïne logeren bij Catho Laban
Rust en vrijheid zijn voor ons heel erg belangrijk
Thoolse christenen trouw en
toegewijd met gebedsweek
Donderdag 6 januari 2011
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
3
Linksbuiten vond levenspartner uit Smurdiek
Met een gitaar, een poes en een wagen volgeladen reden
ze weg. De noorderzon tegemoet. Drie jaar geleden is
het nu. Inmiddels zijn Lennard Hage uit Sint-Annaland
en Esther Kaptijn uit Tholen helemaal gesetteld in Vam-
drup, een dorp op het vasteland van Denemarken. Met de
feestdagen waren ze weer even terug op Tholen. samen
met hun zoontje Nathan. Natuurlijk was het leuk om ou
ders, vrienden en bekenden weer te zien. Maar toeh, hun
thuis en hun geluk ligt daar, in Vamdrup. „Het leven is er
niet zo gestrest."
Energiemarkt
Een glimp
Socialer
Benauwend
Indrukwekkend
Hervormde gemeente
„Het eenheidsgevoel. Van mensen met verschillende ge
loven en overal vandaan. Die met elkaar zingen en bid
den. En uiteindelijk e'én God dienen." Zo verwoordt de
23-jarige Maria Krystenko uit Oekraïne de bijeenkomst
van de Taizé-beweging in de Rotterdamse Ahoy. Samen
met haar 19-jarige landgenote Daria Porozhnuk logeert
ze bij Catho Laban aan de Ten Ankerweg in Tholen.
Betere leefomstandigheden. Meer
rust. En een prettige omgeving om
kinderen op te laten groeien. Kort
samengevat was dat de motivatie
van Lennard (26) en Esther (24)
toen ze drie winters geleden ver
trokken. Een onbekende toekomst
tegemoet. Geen werk in het voor
uitzicht. Geen huisvesting. Alleen
een droom. Ergens anders opnieuw
beginnen. Het werd Vamdrup, iri de
streek die Esther al goed kende
vanwege vakanties in het verleden.
Haar vader Ruud ging er lang gele
den al vissen. En bleef er terug ko
men. Met zijn gezin. Dat goeie ge
voel van weleer wilde Esther
terugvinden. Het is gelukt. Ze voe
len zich thuis op liet Deense platte
land. Niet dal het hen is komen aan
waaien. zegt'■Lennard. „Je moet er
wel je best voor doen."
Zelf hebben ze hun emigratie nooit
als een avontuur ervaren. „Het was
geen sprong in het diepe. Wc waren
er al vaak geweest. En je kunt altijd
terug." Vol overtuiging zegden ze
destijds hun baan op. Esther bij de
bank, Lennard in de steigerbouw.
Het stel woonde destijds in Sint
Maartensdijk, waar de familie Kap
tijn twee jaar lang bar The Cosy
Corner uitbaatte. De horeca \Ats
niet echt hun toekomst, vond Len
nard. „Veel te hard werken. In een
kroeg ben je bijna het etmaal rond
bezig." In Denemarken hoopten ze
op werk dat meer bij hen paste. Ze
vertrokken met een toeristenvisum,
voor drie maanden. En vonden on
derdak in een vakantiehuisje. Van
daaruit gingen ze de uitzendbureaus
in de streek af. Natuurlijk was het
eerst behelpen. „Telkens naar een
internetcafé om te zien of er werk
was." De entree op de arbeidsmarkt
ging verrassend vlot. Esther kon
aan de slag in een bedrijfskantine
en Lennard kreeg een contract bij
Sontex, een internationaal opere-
De dinsdag op 73-jarige leeftijd overleden Coen Moulijn speelde twee
keer op Tholen, maar vond hier ook zijn levenspartner nadat hij van
zijn eerste vrouw was gescheiden. De linksbuiten van Feyenoord trouw-
tde Adrie Paauwe uit Sint-Maartensdijk die hij ontmoette na een bene
fietwedstrijd van Oud-Feyenoord tegen een ploeg van gasten van cam
ping Ircnehoeve uit Stavenisse.
Moulijn was in 1974 van de partij op
een gekostumeerde voetbalwedstrijd
van de camping en in juni 1975 als
aanvaller van Oud-Feyenoord in een
bcnclictwcdstrijd tegen camping Irc
nehoeve op het veld van Smcrdick.
De Rotterdammers wonnen met 3-4
in een spectaculaire wedstrijd met
1815 betalende liefhebbers langs de
lijn. Moulijn scoorde niet, hoewel hij
daar wel kansen voor kreeg. De op
brengst was 7198 gulden voor geeste
lijk gehandicapte kinderen van de ou
dervereniging Philadelphia. De wed
strijd werd gefloten door Frans Derks.
grensrechters waren Toon Gaakeer uit
Stavenisse en Kees Heijbocr uit Sint-
Annaland. De oud-Ajaxied Sjaak
Swart was de uilblinker in de ploeg
van de Ircnehoeve. Hij loste gevaarlij
ke schoten op het doel van Eddy Pie-
lers Graafland van Oud-Feyenoord.
Theo Fase van WHS vocht ook menig
duel uit met de dribbelaar uit de
Maasstad. Zijn actie werd vastgelegd
door de verslaggever van de Een-
drachtbode in de krant van 19 juni
1975. Fase tikte overigens een voor-
zet van Moulijn in eigen doel. De
Sint-Annalandcr zal dat moment nog
helder v(x>r de geest staan. Het pu
bliek genoot van de spectaculaire
show. PvdA-burgemeester André van
der Louw van Rotterdam verrichtte de
aftrap van de wedstrijd in het 'rooie
durp'en bracht 's avonds in de kantine
van de camping hulde aan de eigenaar
en organisator Hans Hoven jr. van de
Ircnehoeve.
De nummer elf van de Rotterdamse
club trof zijn latere partner in de kan
tine van de dezelfde camping in Sta
venisse die zij beheerde, na afloop
van de wedstrijd, zo gaat hel verhaal.
Adrie is een dochter van een schip-
persechtpaar en woonde als kind bij
haar grootouders in de Bosstraat.
Haar oma was een Polderman. Een
aantal Smurdiekenaars die in de
straat en in de buurt woonden, herin
neren zich haar nog. Zoals Leny van
den Hoek-de Korte (68). „Toen ik
hoorde dat Coen Moulijn overleden
was, dacht ik meteen aan Adrie. Ik
heb nog gekeken of ik een glimp van
haar zou zien op de televisie, maar ik
heb niks gezien."
Coen Moulijn (nummer elf) schudt op het velde van Smerdiek bij de
aftrap de hand van zijn tegenstander. Tussen hen in grensrechter
Toon Gaakeer, rechts scheidsrechter Frans Derks uit Breda.
rende toeleverancier van de ener
giemarkt. Al snel volgde een vast
dienstverband. De enthousiaste ver
halen over de kansen in Denemar
ken bereikten het eiland Tholen.
Het gevolg: Marco, de oudere broer
van Lennard, verkaste ook. „Hij
werkt bij hetzelfde bedrijf en woont
een straal verderop."
Spijt over hun besluit van destijds
hebben Esther en Lennard nooit ge
had. Gemiddeld komen ze twee
keer per jaar terug voor familiebe
zoek. Dit keer was het zelfs spon
taan. „Met Kerst stonden we ineens
op de stoep, onaangekondigd." Hun
ouders komen ook geregeld naar
Vamdrup. Vader Ruud. „Ik zou er
best willen wonen. Ik zoek nog
sponsors." Lennard, die in zijn
Thoolse jaren aan de weg timmerde
als muzikant, speelt nog steeds gi
taar. Lid van een Deense band is hij
niet géworden. „Ik piel een beetje
voor mezelf." Ondertussen wordt
Nathan tweetalig opgevoed, in zo
wel het Nederlands als het Deens.
„Dat gaat vanzelf." Rond Vamdrup
wonen ook de nodige boeren met
Nederlandse wortels. Van een va
derlandse enclave is echter geen
sprake. Ook bij broer Marco lopen
ze de deur niet plat. „We zien el
kaar elke dag op het werk, in de
zelfde ploeg." Esther en Lennard
hebben genoeg aan zichzelf. En aan
Nathan. „We vinden het wel lekker
om relatief anoniem te leven. Rust
en vrijheid zijn voor ons heel erg
belangrijk. Missen doen we Neder
land absoluut niet. Achteraf gezien
was het hier wel heel erg benau
wend."
Esther en Lennard wonen inmid
dels al weer een flinke tijd in een
huurappartement, midden in Vam
drup. Ze geloven in de toekomst,
Nathan is er het beste bewijs van.
Esther heeft haar baan opgezegd,
om zich volledig aan het moeder
schap te wijden. Lennard werkt vier
dagen in de weck, altijd in de
avonddienst. „Voldoende om van te
leven en met veel vrije lijd over
dag." Zowel Esther als Lennard
kunnen zich goed redden in het
Deens. Aanpassingsproblemen heb
ben ze eigenlijk niet gehad. „Ieder
een is daar behulpzaam. De mensen
zijn er een stuk socialer. Hier leven
wc steeds meer langs elkaar heen.
En het lijkt wel of Nederlanders
steeds chagrijniger worden." Het
jonge stel geeft hoog op over hoe
de Deense samenleving is georgani
seerd. „Hel belastingstelsel is veel
overzichtelijker. Je betaalt één be
drag en daar blijft het ook bij. Je
krijgt niet naderhand een rekening
voor dit of voor dat. En scholen zijn
bijvoorbeeld gratis."
Esther Kaptijn en Lennard Hage met de kleine Nathan op schoot op bezoek bij Esters vader Ruud Kaptijn in Tholen.
VERVOLG VAN INBRAAK
De vier vesligingslcidcrs moeten
nog benoemd worden, dus ook
voor Sint-Maartensdijk.
Ko Droogendijk heeft wonen onder
zijn hoede en dat is de grootste af
deling binnen Stadlanden Willem
Maas doet ontwikkeling en strate
gie, Wim v.d. Bergh is de techni
sche man met vastgoedbehecr en
projecten, Peter Verhcijcn is hoofd
bedrijfsdienslen, waaronder finan
ciën en personeelszaken vallen. De
laatste drie komen van Wonen
West-Brabant, Droogendijk is de
enige van Castria die in de staf
komt.
Voor de projecten blijft Marsaki uit
Goes de partner van Stadlandcr,
want Castria was daar aandeelhou
der van en die aandelen zijn over
genomen door de nieuwe woning
stichting.
Aan bouwprojecten is momenteel
alleen de uitbreiding van Poortho-
ve in Poortvliet onder handen. In
het tweede kwartaal van 2011 be
gint de bouw van een woonzorg
complex in de wijk Stadszicht bij
Mculvliet in Tholen. Daarna staat
het woonzorgcentrum Scherpenisse
op de rol. als de bezwarenprocedu
re tenminste niet voor verdere ver
traging zorgt. Daarna wordt geke
ken of het woonzorgcentrum aan
hel Havenplein in Sint-Annaland
aan de beurt kan komen.
Olga van der Weif-Reijngoudt verbindt het stel in de echt.
VERVOLG VAN TROUWEN
De ambtenaar hielp de nieuwko
mers bij de inburgering, want ze
vertelde dat de inwoners van hét
dorp Polderkneu worden genoemd
en dat zij zelf een Flupduumer is.
Nadat het jawoord was uitgespro
ken. liep het gezelschap naar de
4 V
Gereformeerde kerk waar het hu
welijk kerkelijk werd bevestigd
door dominee Klap. Na deze
plechtigheid werd weer koers ge
zet naar Ons Dorpshuis voor het
feest. Alles op loopafstand en dat
is zelden vertoond. Zo werd het
een bijzondere oudejaarsdag in
Anna .lacobapolder.
Nederlands en het Duits, maar vele
Oekraïners spreken Russisch. Kon
stantin komt oorspronkelijk uit het
Russische Novosibirsk en vergaart
met zijn vertalen nu studiepunten
voor zijn maatschappelijke stage.
Als hij er niet bij is, spreken ze ge
brekkig Engels.
Maria en Daria komen uit Donetsk
in het oosten van het land. Ze heb
ben drie dagen gereisd om in Rot
terdam te komen. De jongeren
hebben een druk programma. Elke
dag begint de kerkdienst in de eve
nementenhal om half negen en
duurt tot 's avonds zeven uur, blijkt
uit het ontmoetingboekje 'Pelgri
mage van vertrouwen op aarde in
Rotterdam.'
Catho Laban kent de beweging. Ze
is zelf drie keer in Taizé geweest,
vertelt ze. In de tachtiger jaren.
Een keer zelfs met haar vader, de
oud-secretaris van de voormalige
gemeente Tholen. „Ik ben een keer
een week lang geweest, een stilte-
week. Om samen met anderen lie
deren in te studeren. Onder leiding
van een enthousiaste broeder. Het
lukte na een hele week om ons
vierstemmig te laten zingen. Met
en zonder muziek."
De gemeenschap trekt vooral jon
geren aan. Katholieken, protestan
ten, maar volgens Laban ook rand-
kerkelijken. „Er wordt hen niks
opgelegd, ze voelen zich vrij."
Zingen en bidden vormt de hoofd
moot van de diensten. En er zijn
workshops. Tijd om te winkelen is
er nauwelijks, maar Maria en Da
ria genieten met volle teugen. Ze
ontmoeten er jongeren uit allerlei
landen. Maria en Daria hadden van
vrienden gehoord over zo'n jonge
renontmoeting die een paar jaar
geleden in Budapest werd gehou
den. Die waren enthousiast. Zij be
sloten hun voorbeeld te volgen.
Mond-tot-mondrcclame blijkt goed
te werken, want het aantal aanhan
gers lijkt alleen maar toe te nemen.
Daria vindt het vooral belangrijk
om spirituele ervaring op te doen.
Maar ze vindt het ook leuk om te
kijken hoe andere mensen leven
en wonen. Beiden zijn katholiek,
maar Daria heeft Joodse wortels.
Ze wilde in Bergen op Zoom naar
de synagoge, maar die was geslo
ten. Maria werkt in Donetsk op
een distributiecentrum van kle
ding, Daria studeert geschiedenis
aan de universiteit in de hoofdstad
Kiev.
Catho Laban geniet mee van het
internationale karakter van de jon
gerenontmoeting. Indrukwekkend
noemt- ze de bijeenkomsten met
25.000 mensen in de Ahoy. „On
gelooflijk." Ze is zelf net terug van
een reis naar Kenia en vond onder
de bezoekers een Kcniaan die in
Wagcningen voedselveiligheid stu
deert. maar ook een Haïtiaanse die
door de aardbeving alles verloren
heeft en haar verhaal deed. „Ze
was door een broeder uitgenodigd
en is na lid van de Taizégemeen-
schap geworden."
Op oudjaarsdag eten Maria en Da
ria bij Rinus Laban en zijn vrouw
in Tholen. Op nieuwjaarsdag
wordt het bezoek afgesloten met
een viering in de gastkerken. Voor
de Oekraïners is dat de Gertrudis-
kerk in Bergen op Zoom.
'Er wordt hen niks opgelegd
jongeren voelen zich vrij'
Alle Thoolse christenen kunnen van 16 tot 22 januari terecht in de Oes-
terschelp in Tholen voor de Week van Gebed. De gebedsweek is een ini-
zJ tiatief van de Evangelische Alliantie (EA), een landelijk samenwer
kingsverband van christenen, kerken en organisaties. Door heel
Nederland zijn honderden plaatselijke gemeenten uit verschillende
kerkverbanden actief bij de gebedsweek betrokken. Rondom het thema
Trouw en Toegewijd komen christenen uit allerlei kerken in Nederland
(en wereldwijd) samen voor bezinning en gebed voor elkaar, ons land
en voor de nood in de wereld.
Het thema is gebaseerd op de Bij
beltekst uit Handelingen 2:42 en
verwoordt kernachtig de houding
die de christelijke gemeenschap
nastreeft. 'Gebed is niet alleen een
'spirituele ervaring met God', het
is ook eeti kwestie van toewijding
en volharding', vindt zij.
De gebedsweek in Tholen start op
zaterdagavond 15 januari met een
praiseavond die om acht uur be
gint. De muziekgroep van de
Christengemeente zorgt voor mu
zikale begeleiding. Op zondag
avond is er om half acht een ge
bedsbijeenkomst. Maandag 17 tot
en met zaterdag 22 januari is er el
ke avond om zeven uur een bid
stond, die ongeveer een uur duurt.
Alle samenkomsten worden ge
houden in het gebouw van de
Christengemeente, Simon Lind-
houtstraat la te Tholen. Iedereen,
ongeacht zijn of haar geestelijke
achtergrond, kan de bijeenkomsten
bijwonen.
De EA biedt ondersteunende ge-
bcdsmaterialen die een handvat
vormen om in deze week persoon
lijk, in het gezin of als
(gcbcds)groep met het thema aan
de slag te gaan. Voor volwassenen,
jongeren en kinderen zijn er ge-
bedsfolders met per dag een korte
overdenking en gebedspunten.
Meer informatie bij A. Wisse, lel.
0166-672683. Vorig jaar werd ook
een Weck van gebed gehouden in
Tholen en daar komt nu dus een
vervolg op.
landschap, maar ook in de dorpen
en steden.
Maar ze komen in de eerste plaats
voor de ontmoeting met. tiendui
zenden jongeren die in de ban zijn
van de oecumenische Gemeen
schap Taizé. Ontstaan in 1940 in
een klein gehucht in oost-Frankrijk
onder leiding van de Zwitser
se protestantse theoloog Roger
Schutz, en uitgegroeid tot een in
ternationale beweging. Momenteel
leven er zo'n honderd broeders in
het klooster in Taizé. Sinds het
eind va?;de jaren vijftig bezoeken
v
steeds meer jongeren het klooster
(protestant, katholiek en orthodox)
om er samen met de broeders te
bidden, te zingen, te discussiëren
en te mediteren. Elk jaar tussen
kerst en Nieuwjaar is er in een Eu
ropese stad een jongerenontmoe
ting. Na Rotterdam is dit jaar Ber
lijn aan de beurt.
Catho Laban kreeg een mailtje van
Peter Moerland van de hervormde
gemeente in Halsteren waar ook
V
zij lid van is. „De kerk was ge
vraagd er honderd onder te bren
gen. Het zijn er vijftig geworden.
Ik heb plek voor twee. Er is naar
gastadressen gezocht die op een
uur rijden van Rotterdam liggen."
In Bergen op Zoom zijn zeventien
jongeren uit de Oekraïne onderge
bracht, in Steenbergen zes.
Konstantin Vastenhout uit Bergen
is vrijdag meegekomen naar Tho
len. De 16-jarige leerling aan het
Juvenaat spreekt Russisch met de
beide gasten. Het Russisch en hel
aïns zijn verwant zoals het
Catho Laban met de twee gasten uit de Oekraïne, Maria Krystenko (links) en Daria Porozhnuk, voor de rooms katholieke kerk in Tholen. Achter hen tolk Konstantin Vastenhout.
Het is de eerste keer dat ze in Ne
derland zijn. dus ook in Tholen. Ze
kijken hun ogen uit. Zijn onder de
indruk van de vriendelijke mensen
die ze ontmoeten, van de schone
straten en de kerstversieringen die
sommigen aan hun huis aanbren
gen. En van het vele groen in het