'Ik kan niet weg uit dorp waar ik met vrouw een zaak opbouwde' Cent van Dijke heeft beste ontwerp voor boekomslag van De Grote Zaal Achthonderd Vossemeerders achterhaald in oude dorpsfilm Sint-Annalander wint wedstrijd van Thoolse bieb WinterDansGala BABBEL Cees Hack uit bestuur FNV 'Kritiek is overwegen waard om het volgend jaar anders te doen' Adrie Vos is vrijwel zeker de oudste Oud-Vossemeerder Donderdag 25 november 2010 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 5 Talentenjacht mogelijk echt alleen Thools Vooraf toegangsbewijzen verstrekken en geen deelne mers meer van buitenaf. De jongerenraad Tholen (Joth) heeft haar talentenjacht Tholen's got talent geëvalueerd. Het zijn twee van de adviezen die in de jongerenraads- vergadering in Sint-Annaland zijn besproken. De talen tenjacht die op 5 november in De Vossenkuil in Oud- Vossemeer is gehouden, verliep volgens de Joth-leden niet geheel vlekkeloos. Van Aarnoudse tot Van der Zande jaar Oud-Vossemeer Ruim zestig jaar woont Adrie Vos al aan de Ring in Oud- Vossemeer. Hij is vrijwel zeker de oudste inwoner van het dorp, wordt binnenkort 97 jaar. „Een gezegende leef tijd", vindt Vos, die nog redelijk vitaal is. Hij rijdt zelfs nog auto. Metselaar Veel aandacht vrij willigersavond Naar Duitsland Landbouwers Kunstbende Bouwplaatsen Cent van Dijke uit Sint-Annaland heeft de ontwerpwed strijd van de bibliotheek Tholen gewonnen. Hij was één van de twee genomineerden voor de prijs, met een ontwerp voor een nieuwe omslag van het boek De Grote Zaal van Jacoba van Velde. De wedstrijd werd georganiseerd in het kader van de landelijke promotieactie Nederland Leest. De 63-jarige Van Dijke heeft volgens de jury met zijn ontwerp een duidelijk beeld gegeven van het boek, met een symbo lische verwijzing naar de ongewisse toekomst. De jury, be staande uit vier personen - Karin Meulenberg, docent CKV Westerpoort; Tjitze Hettema, docent Nederlands Westerpoort; Leanne Swarthoff, coördinator activiteitenbe geleiding SVRZ Tholen; en Wim Otterman, teamleider bi bliotheek Tholen - lette er bij de inzendingen op of het ont werp bij het verhaal past, op compositie en indeling, en of het specifiek van toepassing is op het betreffende boek. Van Dijkes plaatsgenoot Jeltje Goedegehuure maakte het de ju ry lang moeilijk met haar inzending, maar die koos uitein delijk voor het ontwerp van Van Dijke. Hij krijgt als prijs een ingelijst exemplaar van zijn inzending. De Eendrachtbode grijpt de viering van 600 jaar Oud-Vossemeer aan, om een aantal echte Vossemeerse families te belichten. Maandelijks wordt iemand met een in het dorp bekende naam geïnterviewd. Wie zijn ze? Wat ymden ze van hun dorp? Hoe vinden ze er hun bestaan? De naam Vos is in ons land vrij algemeen, blijkt uit de Nederlandse familienamenbank. De gemeenten waar niet iemand woont die Vos heet, zijn op de vingers van één hand te tellen. In 2007 waren er 31.154 mensen met die achternaam. In Amsterdam zijn er de meeste: 666. In Tholen wonen er nog altijd 52 (De Vos, mét lid woord, komt eens zo vaak voor), en in de rest van Zeeland 301. Voor Oud-Vossemeer geeft het telefoonboek twee vermeldingen. De 97-jarige Vos heeft vanwege zijn leeftijd geen interesse meer in het bezoeken van evenementen in het dorp. „Iedere zaterdag ga ik in Steenber gen om boodschappen. En op zon dag in Sint-Maartensdijk naar de kerk", vertelt Adrie Vos. Dat deed hij altijd samen met zijn vrouw, en is het na haar overlijden - alweer tien jaar geleden - blijven doen. Via krant en televisie blijft de hoogbe jaarde Vosscmccrder op de hoogte van wat er in de wereld, en in het dorp, gebeurt. Hij bereddert zijn ei gen boeltje. Eet doordeweeks mee van tafeltje dekje, maar kookt in het weekeinde zelf. „Ik heb veel ge fietst, maar dat gaat niet meer. En veel lopen kan ik ook niet meer." Dus zit Vos veel in huis, wat hij he lemaal niet erg vindt nu het buiten kouder wordt en vroeg donker is. Zijn dochter uit Alblasserdam en zoon uit Goes komen regelmatig op bezoek. Hij heeft goede buren, maar ook anderen in het dorp hou den een oogje in het zeil. „Op een keer belde er 's morgens vroeg een mevrouw aan die ik niet kende. Ze kwam dagelijks voorbij mijn huis en het viel haar die ochtend op dat de gordijnen nog niet open waren. Omdat ze het niet vertrouwde, bel de ze aan. Ze verontschuldigde zich, maar ik heb haar gezegd dat ze een goed werk had gedaan", ver telt Vos monter. Hij kan niet weg uit het huis waar hij samen met zijn vrouw zijn eigen zaak heeft opge bouwd, zegt hij. „Of het moet we gens mijn gezondheid niet meer gaan, natuurlijk." Adrie Vos is in de Vccrstraat gebo- ren en opgegroeid. Hij was de jong- I ste in een gezin met acht kinderen. Uit zijn jeugd herinnert hij zich, dat wanneer het stormde en de vloed planken in de coupure bij de haven werden gezet, iedereen uit de buurt ging kijken tot het water ging zak ken. „Was dat 's nachts, dan ging je er voor uit bed." Vader Adriaan Vos werkte als schippersknecht. Tot hij 'Handboek bij de film Oud-Vosse meer 1962' is de titel van de 94 pa gina's tellende publicatie. Daarin vooral veel namen. Want het duo heeft zoveel mogelijk namen pro beren te achterhalen van personen die op de film staan. Die waren tientallen jaren na de opnamen lang niet allemaal meer bekend. Acht jaar heeft het tweetal eraan gewerkt en naar eigen zeggen is 95 procent van de namen (zo'n 800 personen) achterhaald. Daar lieten ze het niet bij, want ook de filmlo caties en de toenmalige woon adressen zijn in de publicatie opge nomen. Het boek is voor een breder publiek interessant, omdat muziekvereniging OVM - destijds de opdrachtgever voor de film - eind jaren tachtig de beelden op vi deoband (en naderhand op dvd) liet zetten voor belangstellende kopers. Daardoor is de film breed verspreid geraakt. VERVOLG VAN WOZOCO Maar de gemeente heeft volgens de rechter 'op geen enkele wijze inzichtelijk gemaakt of de in het plan voorziene afstand van 20 me ter tussen de woningen en het bouwvlak voor onder meer de gymzaal voldoende is om ter plaatse van de woningen (Laban Deurloostraat 27 en 29) een aan vaardbaar woon- en leefklimaat te garanderen.' Maar met de reden dat de situatie juist verbetert doordal de gymzaal verder komt te staan dan nu het ge val is, én met de argumentatie dat er grote maatschappelijke belan gen aan de bouw van het wozoco zijn verbonden, denkt het college er bij de Raad van State op aan te kunnen dringen dal de bouw én door kan gaan én spoedeisend is. 'Wij zijn van mening dat het in on derhavige situatie zeker niet kans loos is dat de rechter een bestuur lijke lus toestaat', schrijft het college optimistisch. op een gegeven moment pijn kreeg aan een been. Hij kwam in het zie kenhuis in Amsterdam terecht. „Op bezoek gaan kon niet, daar was geen geld voor. Dus belde de dokter hier in het dorp met het ziekenhuis, en kwam aan mijn moeder vertellen hoe het was", schetst Vos de gang van zaken voor de oorlog. Het been van vader Vos is uiteindelijk geam puteerd, waarna hem een houten been werd aangemeten. „Om aan de kost te komen, is hij een kruidc- nierswinkeltje begonnen. Iedereen van het Veer haalde vanaf dat mo ment de boodschappen bij ons." Drie oudere broers van Adrie Vos vonden het werken bij de boer maar niks, het betaalde bovendien slecht. Ze volgden een schriftelijke cursus voor hulpcommies en zijn rijks ambtenaar geworden. Vos ging naar de lagere school in de Molenstraat, die beginjaren twintig nog zo ongeveer aan de rand van het dorp stond. Hij was leergierig. „Eerst kwam ik bij juffrouw Hof- mans in de klas. Meester Van den Endc was het hoofd, en dan had je meester Rijnberg, later ook Wisker- ke en Fluijt." Als dertienjarige moest hij gaan werken. „Mijn zes tien jaar oudere broer Jacob was metselaar in Tholen. Dat wilde ik ook worden." Vos ging bij zijn broer in de leer, werkte er acht jaar en daarna twee jaar in Sint Philips- land. Toen Oud-Vossemeer begin febru ari 1944, net als de rest van het ei land, geëvacueerd moest worden, kwamen Vos en zijn moeder Thona den Engelsman (vader was inmid dels overleden) in Rotterdam te recht. „Bij mijn broer die daar poli tieman was." Vos, dertig inmiddels, had geen werk en daardoor tijd om in die havenstad rond te kijken. Op een gegeven moment kon hij aan de slag als hulppolitieman. „Ik moest toen een dam bewaken die de Duit sers hadden aangelegd als verbin ding tussen Hilligersberg en de weg Droogers en De Koning hebben meer gedaan dan alleen het vast leggen van de namen en adressen. In het boekje valt te lezen hoe de film is ontstaan, en hoe Filmactic daarbij te werk ging. Kritisch zijn ze over bekende zaken en personen die ontbreken. En de samenstellers hebben een tijdsbeeld geschetst. Wat gebeurde er in 1962 zoal in het dorp, op het eiland en in het land. Ook is een overzicht opgenomen van de winkels die Oud-Vossemeer bijna vijftig jaar geleden rijk was. Foto's van de toenmalige gemeen teraad en van alle klassen van de drie lagere scholen zijn in hel boekje te vinden. Dat is verder ver luchtigd met een aantal plaatjes van beelden uit de film. 'Handboek bij de film Oud-Vosse meer 1962', in een oplage van 250 exemplaren gedrukt, is bij de sa menstellers nog beperkt verkrijg baar. De bezoekers van de vrij willigers avond kunnen rekenen op een bijeen komst vol optredens. De avond wordt aan elkaar gepraat door het trio FLATS en MusicalXpres treedt op, het koor van de Casembrootschool uit Sint-Annaland komt zingen, even als de winnaar van Tholen's got ta lent, Joris Smit uit Tholen. Evenals vorig jaar hebben zo'n 300 mensen zich aangemeld voor de avond die om acht uur begint in het gemeente huis van Tholen. „Fijn dat er zoveel mensen aandacht hebben voor onze vrijwilligers", zegt gemeentevoor- lichter Marjonne Jopse daarover. De vrijwilligersavond heeft als thema Tholen, samen 1 samenleving. Voor- afkonden mensen vrijwilligers opge ven voor de titels Vrijwilliger van het jaar, Vrijwilliger van de toekomst en Groep vrijwilligers van het jaar. De winnaars worden aan het einde van de ayond bekend gemaakt. naar Bcrgschenhoek, door de onder water gezette polder." De Vossc mccrder leerde zijn latere vrouw kennen, die uit het maar vijf kilo meter van de stad gelegen Bcrg schenhoek kwam. Maar in november sloeg voor hem het noodlot toe. Bij een grote razzia werd hij opgepakt. Het moet de ac tie zijn geweest waarbij zo'n 50.000 mannen tussen 17 en 40 jaar naar Duitsland zijn gebracht om daar te werken. Vos vertelt dat hij per schip naar Kampen is gebracht en daarna met de trein Duitsland in. „Een volle dag in de trein, zonder eten of drinken." Nordhausen, in Thiiringcn, was de bestemming. Met 24 anderen werd de Vossc mccrder in een bus naar een dorpje een dag rijden oostwaarts (richting de huidige Poolse en Tsjechische grens) gebracht. Daar werd al vanaf begin jaren dertig gewerkt aan het boren van tunnels in het gebergte. Vos en zijn maten moesten er het puin afvoeren. Zij werden in een gevorderde woning ondergebracht, waar ze voor zichzelf moesten zor gen. „Wc werkten twaalf uren per dag, zeven dagen per weck. De ene weck van zes uur 's morgens tót zes uur 's avonds, de andere week van 's avonds tol 's morgens." Vos heeft het er niet slecht gehad, zegt hij. Hij kreeg betaald, te eten uit de gaar keuken, en moest niet écht hard werken. In de buurt werd wel eens gebombardeerd, maar bang is Vos nooit geweest. Zijn geloof gaf hem vertrouwen. Een vol jaar is de Vos- semeerder weg geweest. Op een ge geven moment waren plots alle sol daten verdwenen en konden de arbeiders naar huis. Hij is met en kele anderen gaan lopen op zoek naar een treinstation. Dat eenmaal gevonden, mochten ze van daar aanwezige geallieerde militairen niet instappen, maar konden pas de' volgende dag weg. „Ik ben 's mor gens om half elf ingestapt en was om half twaalf 's avonds in Bergen op Zoom." Daar trof hij Hein Quaak uit Tholen, die hem mee nam. „Bij mijn broer Jacob heb ik een fiets geleend en ben daarop naar huis gereden. Mijn familie wist al die lijd niet waar ik was." Toen Vos een dag na zijn thuis komst zijn Duitse geld ging inwis selen, werd hij aangesproken door metselaar De Later. „Die vroeg me om bij hem te komen werken, en zijn zaak over te nemen. En een ei gen zaak was precies waar ik altijd van had gedroomd." Hij trouwde en woonde nog tijdelijk in bij zijn moeder. „Voor mijn vrouw, die hier nog niemand kende, was dat fijn." Al na een half jaar was Vos eigen baas. Hij betrok in 1947 de woning aan de Ring, waar hij nog altijd woont. Zijn werkplaats stond er achter, aan de Patrijzcnweg. „Ik heb het niet slecht gemaakt", zegt hij terugkijkend. De metselaar had een drukbeklante zaak. Hij bouwde onder meer nieuwe huizen voor Toon van de Klundert aan de Patrij- zenweg en voor Chris de Wit aan de John F. Kenncdystraat, vertelt-hij. „Ik heb mijn vak heel graag ge daan." Pas op zijn 77ste is Adrie Vos definitief met zijn bedrijf ge stopt. De ambachtsman had door zijn drukke zaak geen tijd om in hel Vos semeerse verenigingsleven actief te zijn. Maar bijvoorbeeld de jaarlijkse kermis, daar ging hij in zijn jonge jaren wel naar toe. „Ik deed niAs liever dan zweven in de schuitjes." Vos zag het dorp groter worden en de winkels verdwijnen. Reden voor zijn vrouw om de boodschappen el ders te gaan halen. „En ze was zó, dat eenmaal voor een winkel geko zen, ze daar ook bleef komen." Dat hij zijn zaak samen met haar heeft opgebouwd, is voor hem reden om in het dorp te blijven wonen. Fami lie woont er niet zo veel meer. Zijn broers en zussen vertrokken al vroeg. Op één zus na, die met melk- verkoper Willem Bevelander trouw de. „In september ben ik naar mijn nog enige schoonzus geweest, in Deventer. Die vierde haar honderd ste verjaardag. En ze is nog helder der dan ik", zegt Adrie Vos. De familie Vos is een geslacht van landbouwers. Net als Den Engels man, de familie van Vos' moeder. Begin negentiende eeuw is er ook een hoefsmid in de familie. Dc Vos sen woonden al ruim voor 1800 in het dorp, en ook dan al bij het veer over de Eendracht. Dat er aandacht is voor het 600-ja- rig bestaan van Oud-Vossemeer, vindt Adrie Vos op zich prima. Maar zelf heeft hij geen enkel eve nement bezocht. „Op mijn leeftijd is de interesse er gewoon niet meer", aldus de negentiger. Volgens voorzitter Annet Vroegop was dc enige, maar wel veelgehoor de, kritiek dat er deelnemers van buitenaf meededen en tevens in de prijzen vielen. Maar ze zei dat de Joth van begin af aan er bewust voor heeft gekozen de deelname voor iedereen open te stellen en dat er geen reden was om deelnemers geen prijs te geven, puur omdat ze niet van het eiland komen. „Het is wel de meest gehoorde kritiek en daarom vind ik het het overwegen waard om het volgend jaar anders te doen." Een ander punt over de deelnemers kwam van aspirantlid Geert-Jan- Fransscn. „Ik heb gehoord dat de winnaar een leerling is van een ju rylid." Hij vond dal daar ook reke ning mee moet worden gehouden in de reglementen. Vroegop was het daarmee eens, maar had niet het idee dat winnaar Joris Smit een voorkeursbehandeling heeft gekre gen. „Er waren meer juryleden." Een ander punt is de overweldigen de belangstelling waardoor veel mensen een plek in de zaal gewei gerd moest worden. Niel Jansen ad viseerde daarom om met toegangs bewijzen te gaan werken en die eventueel gratis te verstrekken. Maar kaartverkoop tegen een nader te bepalen bedrag is ook een optie. Bedoeld om zicht te houden op het aantal bezoekers. Een ander idee is om een grotere locatie op te zoe ken, zoals de sportzaal in Meulvliel in Tholen. „Die kan eventueel ver kleind worden, mochten er toch minder bezoekers komen", zei Mi- chicl van der Velde. Ook het inzetten van meer beveili ging is besproken, omdat er bij de VERVOLG VAN FNV De Jonge heeft het werk altijd met plezier gedaan, zegt hij. Dc laatste driejaar van zijn werkzame periode zat hij in Tilburg. In het onderhoud. „Maar mijn laatste karwei was in Zeeland. Daar had ik nooit eerder gewerkt. We'moesten een gasleiding aanleggen tóssen Goes en Eindewe- ge. Eind september zijn we er be gonnen. Op 5 december moest het gas er op staan. Anders zou de aan nemer een boete krijgen. Dat is ge lukt. Dankzij de machinisten op de twee kranen die het goed konden." De Jonge geniet van zijn a.o.w. Hij fietst elke dag twintig tot dertig ki lometer. Hielp zijn zoon bij het ver bouwen van diens woning, en helpt zijn vrouw in het huishouden. „Ik doe alles. Tot de middag en dan ben ingang van de Vossenkuil overlast was van enkele jongeren. Volgens de Joth-leden waren dat geen be zoekers van de talentenjacht. De inschrijving van de stichting MusicalXpres uit Poortvliet bood eveneens stof voor discussie. Op de avond zelf bleek dat enkele perso nen bij alle drie dc acts op het podi um verschenen, terwijl vooraf was besproken dat dit niet mocht. De MusicalXpres bleek op de avond zelf te hebben geschoven met deel nemers en de Joth was van mening dat zij er daardoor geen vat meer op hadden. Ze vonden het een listige manier om onder dc reglementen uit te komen, maar vonden het voor de deelnemers teveel teleurstelling geven om ze op het laatste moment nog te weigeren. De jongerenraad organiseerde de tweede editie van de talentenjacht samen met de Kunstbende, maar die samenwerking viel tegen. „Hef was niet wat we er van tevoren van verwacht hadden. Dc coaching van de deelnemers vooraf was goed» maar op de avond zelf was er van de Kunstbende weinig inbreng", zei jongerenwerker Ties Reitsma. Hij vond dat er ook organisatorisch nog wat verbeterpunten waren, zo als een nog gestroomlijndcre taak verdeling, maar deelde ook compli menten uit. Vooral voor de presentatie van de avond door Mi-| chiel van der Velde en Melissa Hommel. In elk geval waren alle le den het erover eens om door te gaan met het organiseren van de talen-; tenjacht. ik weg," lacht Dc Jonge die samen met de andere jubilarissen genoot van een koud en warm buffet. Het bestuur zette ook Cces Hack uit Tholen in het zonnetje. Hij zat sinds 1993 in hel bestuur en stopt. De uit Bergen op Zoom alkomstige Hack was daarvoor al drie jaar als secretaris actief in de Bergse afde ling. Hij maakte in 1996 de fusie mee van de vijf plaatselijke afde ling naar één afdeling Tholen. Wit hagen typeerde Hack als een be-' scheiden en tactvol bestuurder die de leden op de bouwplaatsen be zocht, maar ook de congressen van het FNV. Hij kreeg een aandenken en een applaus van alle aanwezi gen. Droogers en De Koning leggen tijdsbeeld vast in boek Een dienst van historische betekenis. Die bewees het bedrijf Filmactie Oud-Vossemeer in de zomer van 1962. Op 20 juli, de dag dat wielren ner Henk Nijdam vijfvoudig nationaal kampioen achtervolging Peter Post onttroonde, is het wel en wee van het Thoolse dorp op film vastge legd. En over die film hebben Vossemeerders Kees Droogers en Kees de Koning recent een boek het licht doen zien. Het ontwerp van Cent van Dijke uit Sint-Annaland gaf in een nek-aan-nekrace met dat van plaatsgenoot Jeltje Goedegebuure toch de doorslag voor de jury in de ontwerpwedstrijd voor het boek De Grote Zaal van Jacoba van Velde. Dameszanggroep Kir Royal uit Sint-Annaland is druk in de weer met de organisatie van het WinterDansGala. Het vervolg op hun succesvolle eerste gala in 2007 wordt georganiseerd in De Wellevaete op vrijdag 10 en zaterdag 11 december a.s. Net als de eerste editie krijgt de zanggroep tijdens het evenement medewerking van veel lo kale verenigingen. In de WinterDansGala BABBELS treedt er iede re week één voor het voetlicht. Deze week: gymvereniging WIK! Er is de laatste weken al veel ge schreven over WIK. De Setalland- se gymvereniging bestaat dit jaar namelijk 50 jaar! Onlangs is dit gevierd met een wervelende jubi leumshow. Het uitgangspunt dat de vereniging daarbij hanteerde was: Kort Krachtig. En dat is gelukt: de show bestond uit twaalf verschillende optredens, waarin alle 27 onderdelen zich presen teerden. En dat in niet meer dan vijf kwartier. Een kolfje naar de hand van voorzitter Peter Moer land: „Ik houd van strakke plan ningen!" Toen Peter bijna 25 jaar geleden de voorzittersrol overnam van Gerard Goedegebuure, was hij to taal niet bekend met de variatie aan sporten die bij een vereniging als WIK horen. Vandaag de dag is hij echter een ervaringsdeskundige. Samen heb ben ze diverse hoogtepunten be leefd. Van het organiseren van lan delijke turn wedstrijden in Sint- Annaland tot buitenlandse uitstap jes en van het meewerken aan de opening van het Olympisch Sta dion in Amsterdam tot jubileum- shows als die van dit jaar. Overi gens is Peter niet alleen bestuur lijk actief bij zijn club, maar hij doet zelf ook fanatiek aan ver schillende onderdelen mee. Op WIK doet men zelden tever geefs een beroep. Bij menig eve nement waren leden van de gym vereniging actief. Te denken valt aan de poezendans en menselijke piramide tijdens het Setallands Spektakel in 2000. de choreogra fie bij verschillende onderdelen van het Sint-Atlantis Spektakel in 2006 en de bewegingslessen voor de MegaMuziekMarathon van Ac celerando in 2003 en 2009. Ook bij het WinterDansGala van Kir Royal zullen de leden van WIK op diverse momenten opduiken. Net als bij de editie van 2007. Peter zelf heeft nog een andere rol: „Net als in 2007 ben ik bij dit gala betrokken als 'stagemanager.' Dat houdt in dat ik samen met een groep van vier personen zorgdraag voor een vlot verloop van het pro gramma. Te denken valt aan het op tijd op- en afgaan van de vereni gingen en verschillende logistieke zaken die daarmee gepaard gaan." Ook dit evenement kent een strak ke planning, dus Peter en zijn col lega's krijgen een behoorlijke uit daging. „Maar ik heb er zin in!" zegt Peter. „Ik vond het eerste gala fantastisch! Daar gaan we deze keer weer voor met z'n allen. En ik dans ontzettend graag, dus na afloop ben ik zeker op dc dans vloer terug te vinden!" (Advertentie I.M.)

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 2010 | | pagina 5