Thoolse landbouw
belangrijke economische factor
Tarwetrader Berry de Graaf ziet elk zuchtje wind op zijn computerscherm
CZAV
1
A
ivwiv.vdslikke.nl
Sint-Annalcinder middenin wereldwijde jacht op grondstoffen
N. A. van Kempen
Je kunt het zo gek niet bedenken of je kunt het kopen op
de goederentermijn markt. Geen enkele stuks, maar met
tonnen tegelijk. En je hoeft het niet direct thuis te laten
bezorgen. En dat is het aardige ervan, je kunt gebruik
maken van prijsschommelingen voor levering op een la
ter tijdstip.
Ingewijde
Speculanten
Goede makelaar
Goede deal
Branden Rusland
Heeft
D333GD&B3
Aankoop
Granen Zaden Peulvruchten
Verkoop
Gewasbeschermingsmiddelen Meststoffen
Zaai- en Pootgoed Veevoeders
Aardolieproducten Bedrijfsartikelen
Advies
Op maat Persoonlijk Deskundig
Op het juiste moment In iedere gewenste vorm
tel. 0113 629 000 fax 0113 629 201
Dintetooixl
tel. 0167 529 252 fax 0167 529 260
crav@f,*av./il wwwxsav.nl
Ellemeet
T 0111 671735
Hoornaar
agr. taxaties en bemiddeling
bedrijfstaxaties
grondzaken
planschade
onteigening
RMT
Elektrische
Handpallettruck
Sportlaan 4
4695 BA SINT MAARTENSDIJK
Tel. 0166-6641 05 Fax 0166-663854
www.weggemans.info
info@weggemans.info
WEGGEMANS
Producent en leverancier van:
damwandprofielplaten tbv dak en wand
dakpanplaten
potdekselprofiel
zetwerk
sandwichpanelen
lichtstraten - polycarbonaat
aluminium goten
staalconstructie loodsenbouw bedrijfsdeuren
montage
Onze producten worden vervaardigd
uit hoogwaardig Corus materiaal
22
EENDRACHTBODE, DETHOOLSE COURANT
Donderdag 11 november 2010
Eveneens wordt de termijnmarkt
gebruikt voor afdekken van*prijsri-
sico's. Het merendeel van de zaken
loopt overigens niet via de termijn-
markt. Er wordt direct een prijs met
de koper of verkoper afgesproken.
Dit kan een coöperatie in Frankrijk
of Duitsland zijn maar ook via ei
gen kantoren in Polen en Hongarije
waar ze direct van de boeren ko
pen. En dat doet Berry de Graaf uit
Sint-Annaland voor zijn werkgever
Cefetra, de vroegere afdeling voer
artikelen bij Cebeco Handelsraad op
de Blaak in Rotterdam.
Eenvoudig is het allemaal niet.
Wat is die goederentermijnmarkt?
De term termijn zegt het al. Prij
zen maken voor de lange termijn.
Een voorbeeld is de aankoop van
voertarwe. Een handelaar koopt nu
voertarwe voor een afgesproken
prijs, bijvoorbeeld 155 euro per
1000 kilo voor levering volgend
jaar juni. Met zo'n termijncontract
krijg je het recht om in juni de tarwe
geleverd te krijgen voor deze prijs.
Stijgt in die tussentijd de voertarwe-
prijs, is dat gunstig. Daalt de prijs
dan is dat ongunstig.
Boeren kunnen op die manier ge
bruik maken van de termijnmarkt.
Door nu voertarwe te verkopen voor
levering in juni 2011, zijn ze zeker
van een vaste prijs. Het is dan ook
geen toeval dat de grootste goede
ren- en grondstoflenmarkten zijn
gevestigd in Chicago. Midden in
de Amerikaanse graanschuur. De
Chicago Board of Trade is de markt
voor de handelgranen. Eveneens
wordt er veel gehandeld via Eu-
ronext, de termijnmarkt in Parijs
waar vooral maaltarwe vanuit de
Europese Unie wordt verhandeld.
pn. zo blijkt, dergelijke grondstof
fen, worden schaars. De graan
schuur, zo waarschuwt onder meer
de Universiteit van Wageningen
en die in Leiden, 'in Rusland raakt
leeg. De burgeroorlog in Kongo
draait op de handel in mineralen en
China is hard op weg het Westen
voorbij te streven in de wereldwijde
jacht om grondstoffen.'De vraag is
onder meer wat de oorzaken en de
gevolgen zijn van het groeiende
tekort aan onder meer agroproduc-
ten. Daarmee hebben vrijwel alle
Thoolse leveranciers te maken. Om
er achter te komen wie, wat. waar.
waarom en hoe de prijzen worden
bepaald, moet je, zoals De Graaf,
een ingewijde zijn. Wie dat niet is,
ziet een jeer complexe markt die
zich van de ene minuut op de andere
wijzigt. Voorbeeld? De olieprijs
is deze week omhoog geschoten.
Moet je kopen of niet? En wanneer
moetje dan laten leveren? Neemt de
vraag in die tussentijd toe? En wat
is de oorzaak van de prijsstijging?
Vlakt die af?
Maar er is meer. De oorzaak van
de olieprijsstijging, is tevens een
verzwakking van de Amerikaanse
dollar en sterke productiecijfers uit
China. De dollar daalde deze week
tot het laagste niveau ten opzichte
van de Yen.
En zo kan het met graan ook gaan
Ga er maar aan staan. Het pc-
scherm van De Graaf staat dagelijks
vol met aanwijzingen, prijzen, gra
fieken en nieuwsberichten. Wissel
koersen, mislukte oogsten, langdu
rige droogte, overstromingen, zelfs
werkloosheidscijfers en politieke
beslissingen zijn voor hem aanwij
zingen dat de prijs van de produc
ten die hij in- en verkoopt aan grote
schommelingen onderhevig zijn.
Eveneens wordt met een schuin oog
gekeken naar de ontwikkeling van
het broeikaseffect in de wereld en
de pogingen van de overheden om
de CO-2 emissie omlaag te krijgen.
Een wassen neus of niet, want het
verdrag van Kyoto is niet onder
tekend door de Verenigde Staten,
India en China. Landen waar de in
dustrialisatie hoogtij viert. En dan
is het zaak op het juiste moment te
handelen. Uiteindelijk is het zijn
taak om voor zijn werkgever Ce
fetra. het voormalige Cebeco Han
delsraad in Rotterdam, zo efficiënt
mogelijk te handelen. Om op die
manier de afnemers een product te
kunnen leveren met een goede kwa
liteit/prijsverhouding.
Een kwestie van marktkennis en ge
bruik maken van de mark. De Neder
landse Akkerbouw Vakbond (NAV)
schrijft de huidige hoge graanprijzen
danook toe aan speculanten die hun
slag slaan na berichten over tegen
vallende graanoogsten in Rusland,
Kazakstan en Oekraïne. Voorzitter
Teun de Jong van de NAV zegt dat
uit een rapport van de Wereldbank
blijkt dat de speculatie op termijn-
markten de belangrijkste oorzaak
was van de voedselcrisis in de peri
ode 2007-2008. Volgens de Graaf
is dat ten dele waar. Aan de andere
kant kan de markt ook niet zonder
deze speculanten. Deze zorgen na
melijk voor liquiditeit in de markt
en een goede prijsvorming op basis
van vraag en aanbod en dat is juist
heel gezond. Een niet onbelangrijk
aspect is dat regeringen subsidie ver
strekken om bio-ethanol te produce
ren om de CO-2 uitstoot te beperken.
Dus verbranding van fossiele brand
stoffen beperken en meer bio-ethanol
of biodiesel verbruik stimuleren. Dit
gaat dan natuurlijk wel ten koste van
de voedselvoorraad, want maïs en
tarwe zijn de belangrijkste grond
stoffen voor bio-ethanol en koolzaad
voor biodiesel. Dit alles zorgt er voor
dat dit ondersteunend is voor de
prijsontwikkeling. Uiteindelijk is het
de bedoeling dat een tweede gene
ratie gewassen (zoals stro en algen)
het overneemt van deze producten.
Maar wat te denken van zogenaamde
'funds' die een groot onderdeel van
de markt vormen. Denk hierbij aan
pensioenfondsen en banken die geld
genereren bij de particuliere belegger
en dit beleggen in agri-commodities.
Deels gebeurt het uit risicospreiding,
maar zeker ook vanwege de finan
ciële perikelen van de laatste jaren.
Aandelen zijn door de recessie ge
Berry'de Graaf temidden van een blok mais in zijn woonplaats Sint-Annaland, maar op de Blaak in
Rotterdam handelt hij erin, evenals in tarwe en andere graansoorten.
kelderd waardoor pensioenfondsen
in de problemen kwamen. Beleggen
in agri-producten is normaliter een
veilige belegging, want zonder eten
kunnen we niet. Dus het is te simpel
om te zeggen dat deze prijsstijgingen
alleen het gevolg zijn van speculan
ten.
Maar om nu te zeggen dat De Graaf
uit Sint-Annaland verantwoordelijk
is voor het almaar duurder worden
van onze boterham en onze karbo
nade. is overdreven. Toch heeft hij
via zijn werk een flinke vinger in die
pap als het gaal om de inkoop en de
verkoop van grote partijen graan.
Waar is De Graaf eigenlijk mee be
zig. Eerst de eenvoudige uitleg. Hij
is getrouwd, heeft kinderen en werkt
sinds 1984 bij Cefetra. Binnen het
toenmalige Cebeco Handelsraad was
een afdeling granen, een afdeling
zaaizaad, een afdeling olieproducten
en zo kan de Setallander nog wel
even doorgaan.
Hgt bedrijf verhandelt jaarlijks ruim
15 miljoen ton mengvoedergrond
stoffen. Hiervan is het grancngedeel-
te ongeveer een derde. Sojaschroot.
sojabonen, koolzaadsehroot, citrus-
pulp. bietenpulp en vele andere pro
ducten vormen de rest. Het meren
deel van de goederen gaan naar de
mengvoederindustrie en in mindere
mate naar de maalindustrie en bio
brandstoffen. Kippenvoer, varkens
voer en rundveevoer, om een aantal
belangrijke onderdelen te noemen
worden door de mengvoerfabrieken
geproduceerd. Dat voer bestaat voor
de helft uit graan. Graan dat zowel
binnen als buiten de Europese Unie
wordt ingekocht. Van groot belang
voor de activiteiten van De Graaf is
de prijsontwikkeling daarvan. Een
prijs die valt of staat met tekorten
of overschotten. Weinig aanbod be
tekent duurdere grondstoffen, teveel
in de opslag betekent een prijsdaling.
Logisch tot zover. Maar daarmee ben
je er bijvoorbeeld als geroutineerde
tarwe-trader volgens De Graaf nog
niet. Wat er nog meer bij komt kijken
is de kwaliteit van het aangeboden
product. Wat is de .voedingswaarde?
Zit er voldoende zetmeel in en eiwit?
Niet voor niets is zetmeel de energie
bron voor de dieren en vormt eiwit
de bouwstof.
Allemaal zaken die bij de prijsbepa
ling van belang zijn. De Graaf han
delt telefonisch of via e-mail binnen
een circuit van leveranciers, afne
mers en makelaars. „Makelaars heb
je nodig. Dat zijn bedrijven die als
tussenpersoon fungeren zonder eige
naar van de goederen te worden en
de functie hebben koper en verkoper
tot elkaar te brengen. Een goede ma
kelaar is zijn geld dubbel en dwars
waard."
Maar er is meer. „Soms heb ik niets
nodig en is toch aantrekkelijk om te
kopen en de koop op termijn te laten
leveren. Dan neem je, zoals dat heet,
een positie in. Bijvoorbeeld. Ik zeg
tegen de makelaar: koop nu 2500
ton tarwe die in november 2011
moet worden geleverd. De man belt
terug en vertelt wat dat kost. Dan
kan het zijn dat in november 2011
de prijs is gestegen, maar omdat ik
in november 2010 heb gekocht, heb
ik winst. Een goede deal dus."
Wat telt, blijft de omvang van vraag
en aanbod. Daarnaast kijkt De Graaf
naar opslagcapaciteit. Naar wal de
prijzen in Chicago doen. De Graaf
ziet op zijn pe-scherm wat anderen
doen. Wie importeert hoeveel ton.
Wie exporteert. „Dus het gaal om
import, export en verbruik. En je
houdt bij de in- en verkoopstrategie
ook rekening met bevolkingsgroei.
Met de ouder wordende bevolking.
Met een groeiende consumptie."
In 2007 en 2008 zag De Graaf de
problemen van een misoogst. Er
was te weinig diervoeder. Daardoor
stegen de voedselprijzen. Dan wordt
het dierenbestand kleiner en gaan de
mensen andere dingen eten. „Er was
een verschuiving van rund- naar
varkensvlees. Later van varkens
vlees naar kip. Nog verder in die pe
riode ging het van kip naar het eten
van pizza's."
Zo werd hij onlangs geconfronteerd
met het feit dat Rusland zijn graan-
export heeft stopgezet. Vanwege
misoogsten. Dan kijkt de graan
handelaar met meer aandacht naar
andere producten dan tarwe. Dat
wordt dan maïs. „Maïs in de EU is
duurder dan tarwe. Maar in de we
reld, zoals in China en Korea, is
maïs weer goedkoper dan tarwe."
En dan denk je met alles rekening te
hebben gehouden, komt de wereld
voedselorganisatie FAO met de uil-
spraak dat er geen tekorten aan graan
ontstaan en dat de prijzen weer zul
len dalen. „Ondanks de hitte en de
branden in Rusland produceert het
land nog voldoende-om aan de eigen
vraag te voldoen. En hoewel andere
graanproducerende landen dit jaar
ook een niet al te beste oogst heb
ben. heeft Amerika nog recordhoge
graanvoorraden", meent FAO.
En wat leest De Graaf vervolgens
in de vakbladen? Die zeggen dal
de oogst 2010 moeizaam is. Rond
20 juli is de eerste tarwe en zomcr-
gerst gedorsen op de lichte gron
den. De opbrengsten vielen tegen
als gevolg van het warme weer van
de voorgaande periode. Later in juli
volgden meer percelen, met goede
opbrengsten en kwaliteiten. Op de
goede gronden was toen de tarwe
nog niet rijp.
Vervolgens is het wisselvallig weer
geworden en zijn de momenten
om het product droog te oogsten,
nauwelijks aanwezig. Ondanks dit
weerbeeld was half augustus 50%
van de oogst binnen. Dit deel liet
goede opbrengsten zien. Weliswaar
met gemiddeld een te hoog vocht
gehalte, maar met hl-gewichten die
rond de 78 kg liggen en eiwitten die
beduidend beter waren dan in oogst
2009, sluiten de vakbladen.
Kom daar maar eens mee bij de
goederentermijnmarkt. Want nog
even in de herhaling wat Berrry
de Graaf doet: hij beweegt zieh op
een georganiseerde markt waar een
bepaalde basiskwaliteit van een
product wordt verhandeld in basis-
hoeveelheden. De dagprijs wordt
vastgesteld door middel van vraag
en aanbod, zonder dat de kopers
of de verkopers de intentie hebben
om het product ook fysiek te leve
ren of geleverd te krijgen. Op zo'n
termijnmarkt wordt dus gehandeld
op basis van vooruitgeschoven le
veringsmaanden en de bedoeling
is om, voordat de leveringsmaand
aanbreekt, de posities van kopers
en verkopers uit te sluiten, zonder
dat het tot levering komt. Daarnaast
wordt veel gehandeld in relatie tot
een termijnmarkt waar het wel tot
levering van de goederen komt en
wordt het merendeel gehandeld om
fysiek geleverd te krijgen.
En als we het simpel houden moet
de producent, in dit geval de land
bouwer, onder meer een afzetmarkt
voor het product vinden, de juiste
prijs vaststellen en zorgen voor ver
voer, opslag, financiering en afleve
ring.
De Graaf: „Maar ook of de grond
stoffen die we kopen, duurzaam zijn
geteeld. Dat er geen kinderarbeid
bij het oogsten is verricht en dat er
geen ontbossing heeft plaatsgevon
den. Want een bedrijf als Cefetra is
zich van zijn verantwoordelijkhe
den bewust".
Firma Koopman
Loonbedrijf
Provincialeweg 62.4695 RN St.-Maartensdijk
Tel 0166 - 69 28 24
IQ
Deutz-Fahr Agrotron 120, bj '00 fronthef pto
Douven getrokken spuit met computer 27 en 33 mtr.
Kverneland rotorkopeg 3m. nieuw spec.prijs
John Deere 7820, 200pk, 4 hydr. ventielen
Douven 3p. spuit 21 mtr.
Rumptstad variabele 3 schaar ploeg
Kongskilde zaaimachine 3 mtr.
Tuchel veegmachine hydr. aangedreven
Deutz-Fahr Agrokid mini trekker 4wd 35pk
Holder A50 smalspoortrekker (knik) met cabine
Kverneland CLI woeler voorraad DEMO mogelijk
Votex Jumbo zijklepelmaaier sideshift 190cm, 1999
Alpego duo-klepelmaaier 200cm sideshift bj 2010
Grindweg 70 Tel. 0166-602401
DEU1
FAH
Thoolse landbouw
belangrijke economische sector
Hoge weg 4
4323 TC Ellemeet
F 0111 671897
info@vdslikke.nl
Dirk IV plein 10
4223 NJ Hoornaar
T 0111 671735
F 0183 588557
info@vdslikke.nl
Wij zijn u graag van dienst op het gebied van
taxaties planologisch advies beheer
grond- en pachtzaken onteigeningen
aan- en verkoop planschade productierechten
nieuwe economische dragers gewassenschade
beëdigd makelaar taxateur
Voor:
Postbus 7, 3248 ZG Melissant
Tel. (0187) 60 26 14 Fax (0187) 60 39 04
Email: vankempentaxaties@wanadoo.nl
LMV
Handelsonderneming
Vroegindeweij
Middelharnis
Tel. 0187-482319
fax 0187-482118
http://www.vroeghef.nl
DAE WOol
HMJ.1
Verkoop en verhuur van nieuw en gebruikt intern transport
PROFIELBEPLATING BV