Zelfs de VVV zal goede gids
ds. M. van Kooten missen
'We hadden klompen meegekregen en
hielden daarmee een klompenrace'
'Smeerdiploma' peuters
den Engelsman q(wan Driel
Hervormd predikant Scherpenisse wandelende encyclopedie
Donderdag 23 september 2010
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
Allen genade
y
Anekdotes
Gemeente klaar voor
omgevingsvergunning
Castria wordt na
fusie Stadlander
Lange collectezak
Heraut
Weinig vrolijkheid
Juffen uit Stavenisse helpen Roemeens kinderkamp met Thoolse donaties
Ze hebben soms maar één keer op een dag te eten, wo
nen vaak met zijn tienen in een huisje met een opper
vlakte van zo'n 10 m2 en worden door anderen niet voor
vol aangezien. Inesz Fabian uit Stavenisse kan het niet
begrijpen dat mensen andere mensen zo kunnen behan
delen en daarom zet ze zich in voor Hongaarse zigeuners
in Roemenië. Ze doet dat via de stichting Christenenhulp
in Roemenië. Via een inzamelactie op de school van haar
zesjarige dochter Ineszje, de Rehobothschool uit Stave
nisse, kreeg ze twee juffen warm om mee te gaan de ge
doneerde spullen naar Roemenië te brengen en daar een
kinderkamp bij te wonen.
Kralenkettingen
Beddenhoes
Minimale aanvoer
piepers op veiling
Najaarscollectie
De afscheidspreek was uit 2 Korinthe 13:13 'De genade van de
Heere Jezus Christus en de liefde van God en de gemeen
schap van de Heilige Geest zij met u allen, Amen.' De gemeen
te van Korinthe, waar de meeste kritiek op was, kreeg de meest
ruime zegen. Ds. Van Kooten gaf die zegenbede aan de Her
vormde Gemeente Scherpenisse mee. „Niemand uitgezonderd
en dat is een groot wonder, want we hebben ons vloekwaardig
gemaakt. Genade betekent kwijtschelding van alle schuld, dus
laat u ook zegenen en wees werkzaam met die zegen, want als
u de liefde van God niet aanneemt, krijgt u met Zijn wraak te
maken. Geen redder, dan rechter.", zei ds. Van Kooten.
De samenzang was uit de Psalmen 45:1; 51:1, 2 en 6; 84:6;
100:4; 72:11 en vers 7 uit de Avondzang. Organist was Jan
Harmsen, ouderling van dienst Chris Cornet.
Jammer dat u vertrekt." Burgemeester VV. Nuis wond er zondagmid
dag hij het afscheid van ds. M. van Kooten van de Hervormde Gemeen
te Scherpenisse geen doekjes om. „Het is niet alleen spijtig voor de
plaatselijke kerkgemeenschap, maar ook voor de Thoolse samenleving.
Zelfs de VVV prijst u aan als een buitengewoon goede gids. Ook me
vr. Van Kooten en de kinderen waren op een breed terrein inzetbaar.
„Vakmensen", zei ouderling J. Eerland. Tot vijf uur drukte het echt
paar Van Kooten dan ook vele handen en organist Jan Harmsen bleef
ook zolang spelen.
Muziek en in het bijzonder het orgel
was immers een grote hobby van de
vertrekkende predikant, die 4 jaar en
3 maanden in Scherpenisse werkte.
Hij deed 30 juli nog mee aan de der
de Thoolse orgeldag, waarbij ds. Van
Kooten met genoegen zijn kennis
over kerkmuziek, orgels en histori
sche kerken overbracht op de belang
stellenden. Na een heel moeilijk be
gin had de predikant op Tholen toch
goed zijn draai gevonden. „Met
droefheid ben ik hier gekomen, maar
ik ben toch van het eiland gaan hou
den", vertelde ds. Van Kooten. „Ze
kennen elkaar hier allemaal, het is als
Ds. M. van Kooten.
het ware een familie. Daarom was het
hier een voortreffelijke plaats om te
werken."
Dat klonk de burgemeester als mu
ziek in de oren. Hij had destijds de in-
trededienst gemist, maar uit diverse
publicaties en ontmoetingen was ds.
Van Kooien ook voor hem inmiddels
een open boek geworden. „Uw komst
naar Scherpenisse was destijds een
vlucht, die diepe lidtekens achter
liet", zo herinnerde Nuis aan de kerk
scheuring van 2004 in Montfoort,
waar ds. Van Kooten 15 jaar werkte.
Al zijn pogingen om de gemeente bij
elkaar te houden, mislukten. De af
splitsing van de hersteld hervormden
bleek een feit. Voor ds. Van Kooten
was de situatie onwerkbaar gewor
den. In Scherpenisse pakte hij na eni
ge tijd de draad weer op en was hij op
een breed terrein actief. „Ik was diep
onder de indruk van uw pennevruch-
tcn, al verwonderde ik me wel over
de keuze van het Hooglied voor hel
maken van een bock.", zei de burge
meester. „Onomwonden ook gaf u
uw mening over allerlei onderwer
pen."
De burgemeester was ook blij getrof
fen door de inzet van ds. Van Kooten
voor de Thoolse samenleving. „Naast
het dienen van de Hervormde Ge
meente Scherpenisse keek u over
kerkmuren en kerkverbanden heen en
dat is buitengewoon belangrijk. De
kennis van en interesse voor de histo
rie van deze gemeente stemde ook de
heemkundekring dankbaar. U werkte
mee aan monumentendagen en
maakte een mooie brochure van deze
kerk. Uw kennis van de muziekge
schiedenis en in het bijzonder ook het
orgel bleek een welkome aanvulling
op ons culturele aanbod. U was een
bevlogen predikant en een wandelen
de encyclopedie. Mooie Verhaaltjes
en anekdotes spraken u aan en die
kunnen de preken ook meer accent
geven. Het gaat erom dat mensen
hongerig zijn naar genade voor hun
hart en ik heb mogen proeven dat u
daarop bent ingegaan door te vertel
len. hoe groot God is als de vaste rots
van mijn behoud. Gods zegen in uw
nieuwe werkplek Elspeet", zo be
sloot de burgemeester, die als oud-in
woner van Nunspcct de omgeving
goed kent.
Ook scriba Joh. van Steensel uit Sir-
jansland van de PKN-classis Zierik-
zee roemde de enorme parate kennis
over de kerk en de kerkgeschiedenis
van ds. Van Kooten. „De pastorie kon
uw verzameling boeken nauwelijks
bevatten. Ze gaan nu in verhuisdozen,
maar één bock gaat in uw binnenzak
mee: de Bijbel. Dat Woord was de
bron om Scherpenisse te voeden en
Vergunningvrij bouwen. De ge
meente is er klaar voor, zei wethou
der Frank Hommel onlangs in de
commissie ruimte. Op 1 oktober
wordt de wet algemene bepalingen
omgevingsvergunning ingevoerd,
de Wabo. Dat is een vergunning
voor bouwen, wonen, werken, mo
numenten, ruimte, natuur en milieu.
De Wabo brengt echter ook belang
rijke wijzigingen met zich voor het
vergunningvrij bouwen. En dat past
zeker in de opvattingen van de
Thoolse VVD. „Er is veel werk aan
geweest. Vooral wat betreft de iet
waarin het landelijke pakket ver
werkt moest worden voor de digita
le aanvragen. Met de omgevings
vergunning wordt het makkelijker
en sneller om een aanvraag te doen
en een vergunning te verkrijgen."
Onder de Wabo zal het besluit om-
gevingsrecht worden bepaald welke
bouwwerken zonder omgevingsver
gunning kunnen worden gebouwd.
Wat gebleven is dat aan een voor
kant van gebouwen weinig veran
derd mag worden zonder vergun
ning, aan de achterkant wel.
Wat het meest in het oog springt, is
de categorie bouwvergunningvrije
aan- en uitbouwen en bijgebouwen.
Onder de Wabo mag, mits aan een
aantal eisen wordt voldaan, op het
achtererf een bijbehorend bouw
werk worden opgericht.
De aanbouwen of bijbouwscls zijn
nu meestal beperkt tot woongebou
wen. Straks kunnen ook bij andere
hoofdgebouwen dan woningen bij
gebouwd worden (bijvoorbeeld be
drijfsgebouwen).
Met de Wabo wordt een zone van
2,5 meter vanaf het oorspronkelijke
hoofdgebouw ingevoerd. Daarbin
nen mag tot maximum 4 meter hoog
worden gebouwd. Buiten deze zone
gelden strengere eisen.
Castria Wonen heet straks Stadlan
der. De nieuwe naam van de wo
ningcorporatie is het gevolg van de
voorgenomen fusie met de wo
ningstichting Soomland en Wonen
West-Brabant.
Een Stadlander is iemand die woont
in een dorp bij een stad en de voor
delen van het buiten wonen, combi
neert met de voorzieningen van de
stad. Volgens de drie woningcorpo
raties is een Stadlander ook een per
soon die graag woont te midden van
de stadse dynamiek maar ook wil
genieten van het buitenleven. De
naam verwijst ook naar de omge
ving waarin de drie corporaties wer
ken. In de regio verwachten ze dat
over tien tot vijftien jaar de bevol
king zal afnemen. Tholen is nu nog
een uitzondering met een jaarlijkse
groei, maar ook voor deze gemeente
verwachten ze op den duur een
krimpende bevolking. Om de door
stroming te bevorderen willen de
corporaties de nieuwbouw plegen.
Op de werkgemeenschap zeiden ze
dat een predikant 6 tol 7 jaar in een
gemeente moest blijven. Een preek
van 5 minuten van Petrus kan echter
veel meer zeggen dan 3000 preken."
Hij noemde het een groot voorrecht
om op een vlak veld afscheid te mo
gen nemen, terwijl de kerkenraad toch
vele gebreken van hem heeft moeten
verdragen. „Van de landelijke kerk
heb ik weinig vrolijkheid beleefd,
maar toch heb ik hier een taak gekre
gen. Als protestanten protesteren we
ook tegen het onrecht aan koning Je
zus gedaan. Tot de wet en tot de getui
genis."
Meer vrolijkheid kreeg de predikant
van orgelspel, met name ook in de ei
gen kerk. „Hier mocht ik thuis zijn, al
heb ik ook elders magistrale organis
ten meegemaakt, maar er was ook wel
eens gemodder bij."
De predikant was bli j dat oud-ouder
ling Flip Quist de catechisaties over
neemt en een Bijbclkring voor jong
volwassenen. Makkelijk werk is dat
niet altijd, want ds. Van Kooten zei
ook wel eens na een rumoerige cate
chisatie: jongens, met jullie ga ik niet
bidden. Hij riep de kinderen van de
zondagsschool op om Jezus vroeg te
zoeken.. „Een wereld zonder God is
immers een bittere teleurstelling. En
genade maakt rijk en vrij!" Hij wilde
daarvan ook Poolse gastarbeiders die
hij zondagmorgen in een auto zag
passeren, via de evangelisatiecom
missie kennis van laten nemen.
In zijn dankwoord zei ds. Van Kooten
blij te zijn met de aanwezige politici.
„Al moeten we niet aan politiek doen
op de preekstoel." Hi j werkte mee aan
de bemiddelingspoging om RFT-
raadslid Rien Klippcl weer terug te
krijgen bij de SGP. Klippel woonde
de dienst zondagmiddag ook bij met
SGP-secretaris Marticn van Dijke en
SGP-raadslid Chris Ktxipman. Ook
VVD-raadslid Jack Werkman was er,
maar die behoort ook tot de Hervorm
de Gemeente Scherpenisse.
Met eigen leden en vele gasten was de
monumentale hervormde dorpskerk
in Scherpenisse zondagmiddag vol
met bijna 350 mensen. De Hervormde
Gemeente Scherpenisse telt totaal 500
leden, Elspeet (de nieuwe gemeente
van ds. Van Kooten) bijna 900. De
kerkgang is de laatste jaren met onge
veer 30 mensen per dienst toegeno
men. Financieel is de Hervormde Ge
meente Scherpenisse heel gezond,
zodat er geen belemmeringen zijn om
een nieuwe predikant te beroepen.
De afscheidsdienst in de monumentale hervormde kerk in Scherpenisse trok veel belangstelling.
In de Hervormde Gemeente Scherpenisse wordt er nog gecol
lecteerd met de lange zak, dat voorzover bekend alleen in de
Hervormde Gemeente Stavenisse ook nog gebeurt. Behendig
gingen de diakenen Dick Bos en Gerben van Dam, kerkrent-
meester Jaap Suurland en ouderling-kerkrentmeester Joost
Krijger met de lange stok met daaraan een zwarte collectezak
door de banken. Het hengelen van voor naar achter en van
achter naar voren, eist de nodige behendigheid. Zeker wanneer
twee collectanten elkaar kruisen. Ze moeten ook oppassen
geen andere kerkgangers te raken. Naarmate het eind van de
collecte naderde, boog de stok steeds verder door van het ge
wicht van de munten. De volle collectezak werd echter vakkun
dig opgehangen, zonder dat er één muntje uitviel.
dat het tot rijke zegen geweest mag
zijn. Ook in uw nieuwe gemeente El
speet wens ik u een gezegende tijd
toe."
De vertegenwoordiger van de classis
hoopte dat de vacature niet lang zou
bestaan. „Het zou fijn zijn, gemeente,
als wc elkaar over niet al te lange tijd
hier voor een intrededienst zouden
ontmoeten. Maar ook al vertrekt uw
predikant, met de Hebreeënbrief zeg
ik: de God van het Woord blijft. De
classis heeft ds. Den Boer uit Sint
Philipsland aangewezen als consu
lent, maar in verband met een dienst
elders kon hij zondagmiddag niet in
Scherpenisse zijn.
Ouderling J. Eerland schetste de ver
trekkende predikant als heraut, schrij
ver, oplosser van politieke proble
men, hulporganist en verteller. „U
maakte vier jaar geleden niet de ge
makkelijkste tijd door en dat heeft
zijn weerslag gehad. Door omstan
digheden kwam u in onze gemeente,
waar wc u nu mogen bedanken voor
al uw werk. Als heraut van de grote
koning blies u op de bazuin. Als ker
kenraad hebben wc wel eens gezegd:
blaas wat harder op de evangelieba
zuin of waarschuw wat meer, al is de
vijand - de satan - dan overwonnen.
Wij danken ook uw vrouw en kinde
ren voor hun inzet. Het waren alle
maal vakmensen. Of het nu om de in
zameling van oud papier ging, het
schoonmaken van de goten, het uitle
nen van boeken in de bibliotheek met
7000 boeken, de verkoop van meel in
het winkeltje of verkoopacties. Harte
lijk dank voor alles. Twee van uw
kinderen. Herman en Jannie, blijven
nog tot Nieuwjaar in de pastorie in de
Kerkstraat, maar u vertrekt en mogen
wc nu toezingen."
Ds. Van Kooten zei zich een klein
beetje te schamen dat hij na vier jaar
al vertrok. Deze wijngaard heb ik
niet gehoed, maar de zegen van God
is gebleven. Hel is een kleine ge
meente en het scheiden van de wegen
is pastoraal niet gemakkelijk voor zie
ken en rouwdragenden. Maar ik kreeg
een roep naar Elspeet en moet die vol
gen.
Vier jaar is niet veel, maar Paulus was
1,5 jaar in Korinthe en 3 jaar in Efeze.
Het was eigenlijk uit nood geboren,
vertellen de juffen Marline van Har-
berden uit Melissant en Jeanine
Knuist uit Stavenisse. Izak en zijn
dochter Andrea Dorst (ook juf op de
Rehobothschool) zijn vorig jaar met
Inesz meegeweest, maar' waren dit
jaar verhinderd. Daarom besloten Je
anine en Marline op eigen initiatief
om mee te gaan. „Het staat eigenlijk
los van de school", vertelt Jeanine.
Een oud-leerling van Marline, de 14-
jarige Marieke Verloop uit Oud-Vos-
semeer, is ook meegegaan.
Een oom van Inesz is zendeling in
Roemenië en zet zich via de stich
ting Követ in voor de zigeuners. Kö-
vet betekent volgens Inesz volgen.
„Je volgt het voorbeeld van Jezus
Christus." De zigeuners hebben vaak
zware en laagbetaalde banen, zoals
in de mijnen kalk of steen hakken en
houtkap. Volgens Inesz hebben de
vaders in de gezinnen vaak een
drankprobleem, vanwege de vaak
uitzichtloze situatie waarin ze verke
ren. Ze vertelt dat ze door de Bijbel
verhalen die haar oom ze vertelt
vaak weer hoop krijgen en bijvoor
beeld hun huizen gaan opknappen.
Een kerkgebouw is er niet. Kerk
diensten worden georganiseerd bij
iemand in de huiskamer.
Inesz zamelt het hele jaar door spul
len in, zoals kleding en probeert
meer dan één keer op een jaar naar
Roemenië te reizen. Zelf komen zij
en haar man ook uit dat land en wo
nen sinds drie jaar in Stavenisse. Ze
zijn Hongaarse Roemenen. Inesz
vertelt dat er na een oorlog een stuk
van Hongarije aan Roemenië is toe
gezegd en dat er daardoor heel veel
Hongaren in Roemenië leven. Daar
onder zijn er ook Hongaarse zigeu
ners en die staan het laagst op de
maatschappelijke ladder. „Als de
kinderen naar school gaan, krijgen ze
vaak maar weinig aandacht, zodat ze
vaak een leerachterstand hebben. Le
zen kunnen ze vaak niet goed", ver
telt Inesz.
Vanuit de stichting is deze zomer een
kampweek georganiseerd voor de zi
geunerkinderen. Zo'n vijftig kinde
ren uit verschillende plekken werd
zo een vakantie aangeboden en de
twee Thoolse juffen, Inesz en Marie
ke ging mee als leiding, samen met
nog zo'n tien Roemenen.
Via een zendingscollecte op school
is in twee weken tijd 600 euro inge
zameld en dat is verdubbeld door de
V.l.n.r. Inesz Fabian heeft de juffen Jeanine Knuist en Marline van Harberden van de Rehobothschool uit Stavenisse warm gekregen om het
eind van hun zomervakantie door te brengen bij een kamp voor zigeunerkinderen in Roemenië. Marieke Verloop (rechts) uit Oud-Vossemeer
ging ook mee.
Gereformeerde Bijbelstichting. Van
dat geld zijn onder andere boekjes
met Bijbelverhalen in het Hongaars
gekocht, die de kinderen aan het eind
van het kamp overhandigd kregen.
Ouders van de leerlingen hebben tas
jes met spullen gevuld, zoals sokken
en andere nuttige dingen. Elk Hon
gaars kind kreeg zo'n tasje mee naar
huis. Thoolse bedrijven hebben ook
donaties, gegeven, waaronder allerlei
knutselmateriaal. Daarmee hebben
de juffen in Roemenië knutselactivi-
teiten kunnen organiseren. Jeanine
was zeer onder de indruk van hoe blij
de Roemeense kinderen waren met
de kleine cadeautjes. „Jongens van
vijftien die helemaal bezeten waren
van kralenkettingen maken. Dan valt
op hoe verwend onze kinderen ei
genlijk zijn."
De juffen vertelden elke dag een Bij
belverhaal. „We hadden Jozef als
thema", vertelt Marline. Ook deden
ze spelletjes met de kinderen, waar
onder Oud-Hollandse activiteiten.
„We hadden klompen meegekregen
en hielden daarmee een klompenrace
en we zongen Nederlandse liedjes,
zoals In Holland staat een huis."
Voor de kinderen die normaalgespro
ken in een heel eenvoudig huisje wo
nen - Marline noemt hel krotjes -
was het kamphuis een soort vijfster
ren hotel. Ze sliepen daar op kamers
met onder andere stapelbedden en
dat hadden veel kinderen volgens
Marline nog nooit gezien. „Ze moes
ten op de eerste dag zelf hun bed op
maken, en dat kenden ze niet. Een
kussensloop of een beddenhoes had
den ze nog nooit in hun handen ge
had."
In het kamp kregen de kinderen drie
keer op een dag eten en dat werd als
een feest ervaren. De dochter van
Inesz was ook mee en aan de hand
van een foto laat ze zien wat het ver
schil is tussen de Hongaarse kinde
ren en haar dochter. „Kijk er staat
een meisje van veertien bij. Die is
veel te klein voor haar leeftijd. Dat
komt doordat veel kinderen onder
voed zijn." Overigens fungeerden In
esz en haar dochter telkens als tolk
voor de Nederlanders.
Ook bijzonder was dat de kinderen
twee keer op een dag konden dou
chen. „We hadden maximaal een uur
ingesteld, anders zouden ze de hele
dag onder de douche blijven staan",
denkt Jeanine.
Voor de Nederlanders was het liefda
digheidswerk in Roemenië aan het
eind van hun zomervakantie een hele
belevenis. „Er lopen beren in het
wild rond en dal vond ik ook erg
spannend", zegt Jeanine. Het mooist
van alles was vonden ze de dank
baarheid van de kinderen: „Je kreeg
ontzettend snel een band met ze. Wij
gaven ze liefde en kregen ook liefde
terug. Ze pakten je hand of kwamen
bij je op schoot zitten."
De peuters van Olleke Bolleke in Sint-Annaland
mochten maandagmorgen, hun eigen boterham
smeren. En ze deden dat zó goed, dat ze allemaal
een 'smeerdiploma' kregen in de vorm van een vro
lijke placemat met hun naam erop geschreven.
Het 'smeerdiploma' is niet alleen bedoeld om jonge
kinderen te leren hoe ze een boterham moeten
smeren. „Ook om het belang van margarine op de
boterham bij de ouders onder de aandacht te bren
gen", legt juf Judith van der Vlies uit. Margarine
is namelijk een bron van vitamine A, D en E, en be
vat essentiële vetten die belangrijk zijn voor de
groei en ontwikkeling van een kind.
Nadat de bordjes op tafel waren gezet, mochten de
kinderen kiezen of ze een witte of een bruine boter
ham wilden. Wit was het meest in trek. Hierna
kreeg iedere peuter een bot mes met boter eraan.
Die werd redelijk vlot op de boterham gesmeerd,
en dat viel de juffen mee. Lastiger werd het toen de
kinderen moesten kiezen wat ze verder op hun bo
terham wilden: chocoladepasta, jam of smeerlever-
worst. Toen bleek ook dat pasta een stuk moeilij
ker smeert dan margarine. Eén van de meisjes
likte de bruine lekkernij daarom maar van haar
mes af. „We hadden de ouders tevoren gevraagd
om hun kind thuis niet teveel te eten te geven", legt
juf Judith uit. Na het eten is er natuurlijk ook wat
te drinken voor de peuters. Olleke Bolleke kreeg
het allemaal gesponsord door de plaatselijke su
permarkt. Later die ochtend mochten de kinderen
ook nog een papieren boterham 'opsmeren' door
deze te kleuren.
Zeven ton, meer aardappelen gingen
er dinsdag niet over de klok op de
veiling in Sint-Annaland. Een week
geleden werd nog zestig ton aange
voerd. maar vele percelen zijn inmid
dels leeg. In de prijzen zit nauwelijks
nog beweging.
Dinsdag 21 september: Doré 35-36.
Frieslander 27, Nicolat 24-25, Eigen
heimer 36, Bildtstar 37, bonken 45,
drielingen lü, kriel 30, aanvoer 7 ton.
Donderdag 16 september: Doré 35,
Frieslander 27, Nicola 25, Eigenhei
mer 36. Bildtstar 37. aanvoer48 ton.
Maak nu kennis met de aansprekende
dames- en herenmode bij Den Engelsman
en Van Driel. Wij adviseren u graag bij
het maken van een keuze.
www.denengelsmanenvandriel.nl
Voorstraat 15. 4697 EH Sint-Annaland, tel. fax (0166) 65 24 90
maandagmorgen gesloten, vrijdagavond koopavond
Advertentie I.M.
Het opsmeren van een boterham valt de peuters reuze mee.
