Wijnstok geeft al honderd jaar
sap aan kinderen van de Ranken
Twijfels over groei
huishoudelijke hulp
Scholieren fietsen met Hongaren
Atlantic Bridge over Tholen
Centrum Jeugd en Gezin
mogelijk in gemeentehuis
Stichting Goed Ontmoet
krijgt toch geen subsidie
Donderdag 1 juli 2010 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Expo zondagschool Hervormde Gemeente nog tot oktober in koorkerk
ledereen heeft zo zijn eigen herinneringen aan zondags
school de Ranken van de Hervormde Gemeente in Tho-
len. Dat bleek zaterdag tijdens de herdenkingsdienst en
op de tentoonstelling over het 100-jarige bestaan van de
zondagsschool. Werd er vroeger voornamelijk gezongen,
gebeden en verteld, nu verwerken de kinderen de verha
len ook in tekeningen en collages. Werden de wekelijkse
bijeenkomsten vroeger in de kerk zelf gehouden, nu ge
beurt dat in het verenigingsgebouw De Wingerd.
Wijnstok
Oudesluijs wil laagdrempelige voorziening
Het college van b. en w. neemt komende dinsdag een be
sluit over de huisvesting van het Centrum voor Jeugd en
Gezin (CJG). Wethouder Jan Oudesluijs deelde dat dins
dag mee in de commissie samenleving, na vragen van R
Kraamer (SGP).
Boulogne: geen betrouwbare cijfers gepresenteerd
De Stichting Goed Ontmoet hoeft niet te rekenen op fi
nanciële ondersteuning door de gemeente. Dat bleek
dinsdagavond in de commissie samenleving, waarin met
name A.C. Vogelaar (SP) en J.L. Hage (CU) nog een po
ging deden om het college van b. en w. op andere ge
dachten te brengen.
Ruim een ton meer volgens begroting 2011
Leerlingen van klas 3 van
het Calvijn college stapten
donderdagmorgen op de
fiets om een aantal Hon
gaarse jongeren iets van
Tholen te laten zien. De
Hongaren waren hier vijf
dagen te gast via de inter
nationale christelijke
jeugdorganisatie Atlantic
Bridge. De Thoolse mid
delbare school maakte er
dankbaar gebruik van voor
een project internationali
sering.
Calvijn college pakt internationalisering op en tweetalig onderwijs
Cursus Engels
Nattelaarzentocht
Vijf niveaus
Bestuur fotoclub
Bij nader inzien
De zondagsschool is bestemd voor
kinderen tussen de vier en twaalf
jaar. Er zijn vier groepen van acht
tot vijftien kinderen die begeleid
worden door een groep van dertien
volwassenen.
De tentoonstelling was aanleiding
voor oud-leerlingen om nog eens
herinneringen op te halen. De 58-ja-
rige Neeltje Jansen-van Zetten uit
Steenbergen was er samen met haar
man op de fiets voor naar Tholcn ge
komen. Ze herkende op de oude foto
de juffen en meesters uit de tijd dat
ze zelf als jong meisje de zondags
school bezocht. Juffrouw Cense, juf
Hartog, juf Deurloo, juf Kwist. ..We
zaten toen in de kerk. Op de voorste
banken. Het was verschrikkelijk
leuk. Er werd veel gezongen en veel
verteld. Er was toen nog geen han
denarbeid zoals nu. leder jaar was
het kerstfeest. Dan kregen we een
boek en een mandarijn. Je vader en
moeder mochten dan ook komen."
Ze ziet wel foto's van de leidingge
venden van weleer, niet van de kin
deren zelf. „In onze tijd werden er
geen foto's van de kinderen geno
men." Maar er is genoeg te zien op
de tentoonstelling. Schriftjes met
plaatjes die de kinderen kregen als
beloning voor het opzeggen van een
versje, liedboekjes, boeken die de
kinderen kregen bij het kerstfeest,
platen met Bijbels taferelen, foto's
en krantenartikelen die Wally Blaas
(voorzitter van de heemkundekring)
bij elkaar zocht uit de Ycrseksc en
Thoolse courant uit het begin van de
vorige eeuw. In 1912 bijvoorbeeld
werd op eerste kerstdag 's avonds
ben hier al niet gezeten, ruzie ge
zocht of tot het geloof gekomen?'
Donken wordt er even stil van.
Heerst in de koorkerk een bijna se
rene stilte, buiten heerst een jolige
stemming bij de Oud-Hollandse
kinderspelen op het gras. Ze kunnen
er koek happen, boogschieten, ring
gooien, op klompen lopen en mo
gen geblinddoekt proberen een
staart aan een ezel te plakken. Som
mige kinderen zijn verkleed. Ze
zien er uit als Ot en Sien, zoals op
de plaatjes van Cornelis Jetses. De
kaart voor de spelletjes die ze om de
hals dragen, is zo'n plaatje uit een
lang vervlogen tijd. Na de spelen is
er een kindershow.
Voorzitter Arjan Nederlof opende
de dienst in de Grote Kerk nadat de
kinderen het jubileumlicd hadden
gezongen. Nederlof is een jaar of
zeven voorzitter. Nog niks vergele
ken bij zijn voorgangers, zegt hij.
Jan van Zielst was 27 jaar voorzit
ter, maar oprichtster mevrouw Cen
se vijftig jaar. Ze kreeg er in 1960
een lintje voor.
Dominee Meijer vertelde over de ge
lijkenis van de landman uit het boek
Johannes waarin Christus zegt dat hij
de ware wijnstok is en de Vader de
landman. Op de wijnstok groeien de
ranken, vergelijkbaar met de kinde
ren die op die manier bij Het Woord
blijven. Daarmee verklaarde Meijer
de naam van de zondagsschool. Een
ensemble onder leiding van Adriënne
Boekhout (met oud-leerlingen en
oud-leidinggevenden) bracht een mu
zikale hulde, met piano, twee violen,
panlluit, dwarsfluit, trombone en gi
taar. Tijdens de dienst werden psalm
75, vers 1, gezang 293 en 143 en
psalm 77 vers 7 gezongen. Het orgel
werd bespeeld door Mariëlle Klaver,
Marit Quist speelde op piano. De do
minee en zijn echtgenote openden de
tentoonstelling die nog tot oktober is
te zien. Aan de lunch namen zo'n
vijftig belangstellenden deel.
Chris Donken (links) ontmoet op de tentoonstelling Neeltje Jansen- van Zetten uit Steenbergen die vroeger tegenover hem woonde aan de
Doelweg.
om zes uur in het 'lokaal der Be
waarschool' het kerstfeest gevierd
door de kinderen van de Nederlands
Hervormde Zondagsschool onder
leiding van K. van Elsacker en J.J.
Cense. 'Tot veler verwondering ds.
Verkerke niet aanwezig was, opende
mej. Van Elsacker het feest door te
laten zingen psalm 118:11.'
Toen Neeltje van Zetten trouwde,
vertrok ze uit Tholen, maar ze komt
nog steeds naar het stadje waar ze is
opgegroeid en naar school ging. Tot
haar grote verrassing ontmoet ze op
de expositie haar overbuurjo'ngen
Chris Donken, die nu koster is van
de kerk. Ook voor Chris is het een
verrassing: „Neeltje van Zetten,"
roept hij uit als hij haar ziet. Ze wa
ren overburen aan de Doelweg en
halen herinneringen op. Lang niet
iedereen uit hun jeugd woont er nog
maar 'bure Dien' nog wel.
Donken heeft zelf ook op de zon
dagsschool gezeten. Hij laat het
liedboekje zien waar de kinderen uit
zongen. „De Koning van Egypte-
land. Dat vergeet ik nooit meer. Zes
coupletten. Paul van Belzen gaf
toen leiding en liet ze ons allemaal
zingen." Oud-leidinggevende Ton-
nie Huizer-Kwist vertelde tijdens
de dienst in een vraaggesprek met
Marcel Vercammen dat jongens het
liefst stoere liederen zongen als ze
gevraagd worden naar hun voor
keur. 'Voorwaarts Christen strij
ders' is daar een voorbeeld van.
'Voorwaarts Christen strijder/ drukt
uw koningsspoor/ Met zijn heilige
kruivaan/ Gaat ons Jezus voor.'
Voordat de Wingerd in gebruik werd
genomen, werd de zondagsschool in
de kerk (ook in de consistorie) ge
houden, legt Donken uit. In het stati
ge vertrek met het hoge Jiouten pla
fond hangen nog steeds de twee
wandplaten waar de kinderen ooit te
gen aan hebben gekeken: de platte
grond van Palestina en Der Tempel
zu Jerusalem. „Als je dit vertrek zo
ziet. dan ademt het een speciale sfeer
uit. Ook als er vergaderingen worden
gehouden. Hoeveel generaties heb
Na de zomer worden de definitieve
plannen gepresenteerd. Het CJG
wordt het centrale loket voor alle
vragen'rond opvoeden. Het staat
vast dat de voorziening in Tholen
komt. Er zijn op dit moment drie lo
caties in beeld. Gedacht wordt aan
een start in het kruisgebouw op de
hoek van de Molcnvlietsestraat en
Regentessestraat. Voor de definitieve
huisvesting werd lang gedacht aan
een onderkomen aan de Zoekweg, in
de onmiddellijke nabijheid van de
scholen. Oudesluijs sloot ook onder
huur in het gemeentehuis niet uit, in
combinatie met bijvoorbeeld het lo
ket voor vragen over de WMO, de
wet maatschappelijke ondersteu
ning. Het CJG moet volgens Oudes
luijs hoe dan ook een laagdrempeli
ge voorziening worden waar mensen
gemakkelijk binnen stappen. „En
dan zou een apart loket mogelijk be
lemmerend kunnen werken."
Wethouder J. Oudesluijs hield ech
ter voet bij stuk. Volgens hem heeft
de gemeente vanaf het begin duide
lijk gemaakt dat er voor de stich
ting geen subsidie in zat. Die af
spraak werd vorig jaar ook
vastgelegd in de zogeheten inten-
ticoverecnkomst, waarin de voor
waarden van de samenwerking zijn
afgesproken. Vogelaar betreurde
het standpunt. „Het gaat wel om
onze burgers."
De Stichting Goed Ontmoet ver
strekt wekelijks 30 tot 40 voedsel
pakketten aan armlastige inwoners.
De activiteiten zijn gestart in 2007.
Tot op heden gebeurt dat zonder fi
nanciële steun van de gemeente.
Inmiddels heeft de stichting om
een bijdrage gevraagd uil een ge
meentelijk fonds voor armoedebe
strijding. Het college heeft het ver
zoek afgewezen. Volgens J.J.PA.
Boulogne (ABT) heeft de stichting
dat ook deels over zichzelf afge
roepen door niet tijdig een be
trouwbare jaarrekening te presen
teren. SGP-er P. Kraamer wilde
graag meer inzicht krijgen in de
werkwijze van de stichting en de
problemen waar hun klanten mee
te maken hebben. Hage (CU) had
zich vooral gestoord aan de forme
le toon in de brief waarin de afwij
zing werd uitgelegd. „Het staat er
allemaal wel erg kort door de bocht
in." Aan het eind van de discussie
bleek een andere brief uit de corre
spondentie met de stichting niet in
het dossier van de commissieleden
te zitten. Juist in deze brief werd
het gemeentelijk standpunt uitvoe
riger uitgelegd. Na het duidelijk
worden van deze fout bond de
commissie in, zodat er voor Goed
Ontmoet definitief geen directe
geldelijke steun komt. Volgens Ou
desluijs moet het re-integratiebc-
leid van de gemeente op termijn re
sulteren in een vermindering van
het aantal potentiële klanten van de
voedselbank.
De gemeente Tholen maakt be
zwaar tegen de begroting 2011 van
het Samenwerkingsverband Wel
zijnszorg Oosterschelde. Met name
de sterk gestegen kosten voor huis
houdelijke hulp in de thuiszorg
roepen bij het college vraagtekens
op, legde wethouder J. Oudesluijs
dinsdagavond in de commissie sa
menleving uit. Ten opzichte van dit
jaar gaat het om een stijging van
114.783 euro. In de kadernota van
de gemeente is met deze uitgave
geen rekening gehouden. Boven
dien blijkt volgens Oudesluijs uit
de ervaringscijfers van de gemeen
te dat de vraag naar huishoudelijke
hulp lang niet zo sterk stijgt als
het Samenwerkingsverband sugge
reert. De commissie schaarde zich
unaniem achter het gemeentelijk
standpunt.
Poortvlietse Nel Ottema, die regio
naal coördinator is voor Atlantic
Bridge, was vorig jaar op een jeugd-
festival van de organisatie in Kös-
zeg. In deze West-Hongaarse plaats,
op enkele kilometers van de Oos
tenrijkse grens, is vorig jaar een zo
genaamde 'bridgebuilders club'
(bruggenbouwersclub) gestart. In
zo'n c|ub worden jongeren voorbe
reid op reizen naar andere landen
om daar leeftijdgenoten te ontmoe
ten. Atlantic Bridge beoogt jonge
ren van 14 tot 18 jaar van ver
schillende culturen, etnische achter
gronden en kerken met elkaar in
contact te brengen, en daarbij on
derling respect te stimuleren. „In
Köszeg komt de groep elke veertien
dagen bij elkaar", vertelt Nel. Hier
is een soortgelijke groep ontstaan
met jongeren uit Tholen, Middel-
harnis en Kruiningen.
Woensdag arriveerden de Hongaren
in Tholen. Zeven jongeren en de lu
therse predikant Csaba Baranyay.
Ze waren dinsdag in de voormiddag
vertrokken, nadat de predikant eerst
nog de ochtendwijding had ver
zorgd in een kinderkamp. De groep
overnachtte in Neurenberg. Ze wer
den ondergebracht in gastgezinnen.
„Fijn", aldus Baranyay. „Beter dan
in een zomerkamp." Hij begon de
jongerengroep in zijn kerkelijke ge
meente, inmiddels sloten ook twee
rooms-katholiekc meisjes aan. Dat
samenkomen van verschillende ker
ken vindt de predikant een goede
zaak. „En het zou mooi zijn wan
neer er volgend jaar een groep uit
Tholen naar Köszeg komt", zegt
hij. Volgens Ottema is de evange-
lisch-lutherse gemeente in Köszeg
net iets traditioneler dan hier de
PKN. „Ze houden er op zondag 's
morgens een traditionele dienst en
's middags een op jongeren gerichte
gezinsdienst."
Naast de Hongaren - waarvan er
twee net over de grens in Oostenrijk
wonen - waren nog vier buitenlan
ders in Tholen te gast. „Zij doen ze
ven maanden vrijwilligerswerk bij
Atlantic Bridge, worden via Youth
in Action uitgezonden vanuit hun
eigen land", zegt Nel Ottema. De
EU maakt dat mogelijk. Eén van de
vrijwilligers is een moslima uit
Brussel, die vooraf wél moest aan
geven de christelijke uitgangspun
ten van Atlantic Bridge te respecte
ren.
Bij het opzetten van het programma
keek Nel Ottema naar het Calvijn
college, waarmee ze vaker contact
heeft. „Het leek ons leuk om de
Hongaren te laten zien hoe het er
hier op een christelijke school aan
toe gaat. Dat kon omdat het nog
ge;en zomervakantie is." Directeur
Peter Kunst was meteen enthou
siast. Want hij zocht al enige tijd te
vergeefs naar buitenlandse contac
ten om op de Thoolse school
internationalisering in de praktijk te
kunnen brengen.
Internationalisering - het onderhou
den van contacten met buitenlandse
scholen - is namelijk één van de
drie opdrachten die het Calvijn col
lege dit jaar wilde uitvoeren in het
kader van het project tweetalig vm-
bo waarbij de school is aangesloten.
Kunst: „Ik heb voor TVMBO 6000
euro subsidie gekregen van het Eu
ropees platform." De Thoolse
school wilde al langer wat met En
gels doen, zegt hij. „De resultaten
bij dit vak blijven op reformatori
sche scholen achter. Dat komt om
dat onze leerlingen minder tv kijken
en minder met popmuziek bezig
zijn. We zoeken naar mogelijkheden
om compensatie te bieden." Dat is
bijvoorbeeld het in het Engels cor
responderen met buitenlandse leef
tijdgenoten.
„Collega Bart v.d. Broek stipte op
een gegeven moment het tweetalig
onderwijs aan. Probleem is dan
meteen, dat leerkrachten zeggen
dat ze zelf een taal als het Engels
onvoldoende beheersen", aldus
Kunst. Hij zocht contact met oud
docent Sicm Baaij uit Tholen, wat
erin resulteerde dat een groep leer
krachten, de secretaresse, media-
thecaresse en conciërge Engelse les
gingen volgen. Twee jaar lang een
uur op dinsdag na schooltijd. De
school betaalde de opleiding, de
deelnemers schaften zelf de cursus
boeken aan. Vorige week kregen
twaalf van hen een diploma, tijdens
een gezamenlijke 'high tea'. In het
nieuwe schooljaar gaan de eerste
lessen in hét Engels gegeven wor
den op het Calvijn college. „We
proberen tien procent te doen. Be
ginnen in de brugklassen", aldus
Peter Kunst.
De Hongaren zijn woensdagmiddag
op de Thoolse school ontvangen,
waar ze kennis maakten met de
gastgezinnen, 's Avonds was er een
barbecue samen met de 38 derde
jaars leerlingen van het Calvijn col
lege. Verdeeld in groepjes fietsten
ze donderdag over Tholen, waarbij
de Thoolse leerlingen zelf tevoren
de routes hadden samengesteld.
Vrijdag liepen de Hongaren mee in
verschillende klassen.
Het verdere programma van Atlan
tic Bridge, los van de school, was
gevarieerd. Zo maakten de Honga
ren een nattelaarzentocht mee op
het schor bij Sint-Annaland, beke
ken de korenmolen in Stavcnisse,
gingen winkelen - gewoon en 'cul
tureel' - in Bergen op Zoom en had
den een picknick aan de Oesterdam.
Zaterdagavond verzorgden de gast
gezinnen een lopend buffet, zondag
woonden de Hongaren diensten bij
van de Christengemeente en de Her
vormde Gemeente in Tholen. Maan
dag reisden ze terug naar huis.
Voor de fietstocht gaan alle jongeren op de foto. De Hongaren op de voorste rij, met tweede van links predikant Csaba Baranyay en rechts naast hem directeur Peter Kunst van
het Calvijn college.
VERVOLG LAAGLETTERDHEIf
De eerste activiteiten zijn in Zeeland
in 2008 van start gegaan. Ook wordt
een oorzaak gezocht in de dunbe
volktheid van Zeeland en de aanpak
door diverse kleine gemeentes, terwijl
in andere provincies de aanpak van
laaggelctterdheid vaak in handen is
van één gemeentebestuur.
Het probleem dat voortvloeit uit laag»
geletterdheid, voorheen ook aange
duid met analfabetisme ofwel moeite
hebben met lezen en schrijven, is so
ciale, culturele en politieke uitslui
ting. Dat blijkt uit onderzoek van de
Organisatie voor Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling (OE
SO). Er zijn vijf niveaus van laagge-
letterdheid. Op het laagste niveau is
iemand bijvoorbeeld niet in staat om
een kind de juiste hoeveelheid medi
cijnen te geven aan de hand van de in
formatie op de verpakking of de bij
sluiter.
De OESO heeft tevens onderzocht dat
in 2007 anderhalf miljoen Nederlan
ders moeite hebben met lezen en
schrijven. In Zeeland is ongeveer 13,3
procent (36.545 mensen) van de
Zeeuwse bevolking laaggelcttcrd. Dat
is iets boven het Nederlandse percen
tage dat op 13 procent ligt. In Tholen
zijn in 2007 naar schatting 2350 men
sen laaggeletterd. De gemeente Ter-
neuzen heeft het hoogste aantal met
5882. De meeste laaggeletterden in
Tholen komen voor in de leeftijds
groep van 20-55 jaar. Dat zijn er 905.
In de leeftijdsgroepen 56-65 en 66-74
jaar zijn de aantallen vrijwel gelijk
met respectievelijk 679 en 677 laag
geletterden. Naar schatting vallen 90
Thoolse jongeren van 16 tot 19 jaar
onder de noemer laaggeletterd.
De dit voorjaar opgerichte Fotoclub
F.o.Tho heeft een bestuur. De 52-ja-
rige Jan Hendrikx uit Oud-Vosse-
mecr is voorzitter, zijn dorpsgenoot
Peter van Pelt (62) is secretaris. Dick
van Riet (62) uit Sint-Maartensdijk
is penningmeester, Ans Hendrikx
(56) en Johan Helmons (39) uil Oud-
Vossemeer zijn bestuurslid. De club
telt ongeveer 25 leden.
Op 12 juli is de laatste bijeenkomst
voor de vakantie. Die wordt gehou
den in de Vossenkuil, het dorpshuis
waar de leden elke twee weken op
maandagavond hun werk laten zien
en ervaringen uitwisselen. Tijdens de
vakantieperiode wordt begonnen met
de kettingfoto. Een van de leden
maakt een foto (over een bepaald
thema) waarop de volgende met een
eigen opname reageert. Verder wordt
gewerkt aan een website met forum.
Er is een commissie die het jaarpro
gramma 2010-2011 op gaat zetten.
Ook wordt er gezocht naar een ruim
te voor wisselende tentoonstellingen.
In het artikel over Zwerfboeken in de
EB van 24 juni staat dat Corrie van
der Horst uit Sint-Maartensdijk vrij
willigster is bij een GGZ-insielling
in Halsteren. Dit is niet juist. Ze
heeft daar een betaalde betrekking en
is vrijwilligster bij SVRZ in Tholen.
Het Oud-Vossemeerse nieuwsgierig
Aagje Sylvana heet niet Verhees
maar Van Hees.
Kinderen doen Oud-Hollandse spelletjes bij de Grote Kerk in Tholen.
