'Je kan een leerling bijna alles
afpakken, behalve zijn telefoon'
Stel ontmoette elkaar toen het
eiland nog onder water stond
Ds. C. de Jongste
uit Tholen overleden
Vechten
Staking
Donderdag 10 juni 2010
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
3
Toen hij zes jaar geleden werd aangesteld als directeur
van het Westerpoort college in Sint-Maartensdijk was
het de vraag hoe lang hij zou blijven. De toen 59-jarige
Doninicus kon na een paar jaar wel weer eens weg we
zen, maar dat zit niet in de aard van het beestje. Domini-
cus pakte met voortvarendheid de nieuwbouw in Tholen
aan. Hij kwam in de smalstad als bouwpastoor binnen in
een school met 240 leerlingen en laat een bloeiende
school met 330 jongens en meisjes in Tholen achter.
Wim Dominicus neemt afscheid van Westerpoort college in Tholen
Piet Polderman en Jans Polderman-van Zetten zestig jaar getrouwd
Fusiegolf
Bouwkundige
Blijven sturen
Gewend
Ontvankelijker
Nieuw jasje
Predikant Gereformeerde Gemeente
Wim Dominicus is trots op het open karakter van het schoolgebouw.
De periode dat er problemen waren tussen de leerlingen van het
Westerpoort en het Calvijn college is door de verhuizing naar
Tholen nagenoeg verdwenen. Voorheen kwamen de leerlingen
elkaar onderweg tegen. Dan kon er nog wel eens een leerlingen
zijn poot uitsteken. Nu fietsen ze allemaal dezelfde richting op. En
weten ze wie er wat heeft uitgespookt en zeggen ook wie er wat
gedaan heeft. Het is niet typisch Thools, het is ook van alle tijden.
Onlangs heb ik met directeur Peter Kunst van het Calvijn gespro
ken. Het doet zich niet meer voor. maar we blijven doorgaan met
•het anti-pestproject van de joth.
helemaal werkt zoals het bedoeld
is.„Hier hebben we drie lokalen
het middelste is het computcrlokaal.
Er is minder overzicht. De leerlin
gen willen allemaal tegelijk achter
de computer en dat is niet de bedoe
ling. We moeten het blijven sturen
en de leerling niet volledig vrij la
ten." Maar volgens de directeur
staat het concept nog als een huis.
Het opvallende aan het gebouw is
dat het open is. In de hal beneden,
maar ook op de verdieping kijk je
zo de lokalen in. „We wilden het zo
open mogelijk. Voor de leerlingen,
dat ze zich niet opgesloten voelen
zitten. Anders verzetten ze zich
daartegen. En om als school te laten
zien watje aan het doen bent. Want
daar zijn we trots op."
Een mooi voorbeeld daarvan noemt
Dominicus het restaurant waar één
keer in de week mensen van buiten
gerechten kunnen nuttigen die door
de vierdejaar leerlingen bereid zijn.
„Terwijl ze zitten te eten, kijken ze
zo de school in. De drukte met al
die leerlingen vinden ze prachtig."
Het is ook in het restaurant waar
Dominicus nog les geeft. Zijn hore-
cahart bloeit dan weer even op. Hij
leert de eindexamenkandidaten hoe
ze een tafel moeten dekken en hoe
ze gerechten op tafel moeten serve
ren. Koken is, naast zeezei len, een
van zijn hobby's.
De verhouding met de leerlingen
omschrijft hij als open. Vanwege
zijn leeftijd heeft
hij een natuurlijk
overwicht. „Ze
doen gewoon wat
je ze zegt."
Dominicus pakte
de kansen die hij
kreeg aan. Be
nieuwd naar de mogelijkheden. De
uitdagingen. „Ik ontsluit graag
nieuwe wegen. Het is net als met
varen. Het is altijd een reis naar het
onbekende. Varen naar een onbe
kende haven is best wel spannend."
Wat er veranderd is? Dat kinderen
mondiger zijn geworden, noemt hij
een open deur. „Wat nu het leven
anders maakt, is de elektronica. In
ternet en mobiele telefonie. Je kan
een kind bijna alles afpakken, maar
niet zijn mobiele telefoon. Ze kun
nen tot diep in de nacht sms' en. Dat
maakt het leven heel anders dan
vroeger, maar ik ben geen socioloog
om te zeggen wat dat voor gevolgen
heeft."
Op school worden de mobieltjes
wel eens in beslag genomen als ze
Z/et irrVoete/i
va/7 de AaSiSVor/yjisKj
uja.3 ee/i toao/iidee
Hij is trots op wat er is bereikt maar
heeft ook wel zorgen om de toe
komst. De jongeren hanteren lang
zamerhand via sms een eigen taal,
maar gebruiken ook woorden waar
van ze de betekenis onvoldoende
beseffen.
Het was helemaal niet vanzelfspre
kend dat de in Goes geboren en ge
togen Dominicus het onderwijs in
zou gaan. Hij wilde na de hbs de ho
reca in, maar het lukte niet om op de
hotelvakschool in Den Haag aange
nomen te worden. „Ik had geen
kruiwagen. Ik ben bij een gerenom
meerde zaak in Goes aan de slag ge
gaan, ben vertegenwoordiger in au
tobanden geweest en heb een
fruitteeltbedrijf in 's Gravenpolder
gehad. Het was in de tijd van de sa
nering van de fruitteelt. Er waren
rooipremies en ik moest wat anders
gaan doen. Mijn vrouw gaf les op
een basisschool en was kostwinner.
Ik heb gebeld naar het ministerie
van onderwijs met de vraag welk
vak ik het beste kon gaan doen om
snel aan de slag te komen. Dat wa
ren ze niet gewend. Engels zeiden
ze. Ik heb het bedrijf verkocht en
ben bij de LOI begonnen want daar
mee was je het snelst bevoegd."
Het avondonderwijs duurde drie
jaar en dat vond Domonicus die de
dertig al was gepasseerd, te lang.
Hij kreeg via de LOI lessen voor
een heel jaar. „Die moest ik zelf
gaan halen in Leiden. Op den duur
had ik drie correctoren, anders kon
den ze het niet bijhouden. Na een
dik halfjaar moest ik twee vertalin
gen maken en later kreeg ik een
mondeling examen. Ik zakte."
Dominicus liet zich niet uit het veld
slaan en kon daarna toch in ander-
halfjaar zijn MO-A akte halen. Hij
kon direct aan de slag op de Sint
Gertrudis in Bergen op Zoom, een
mhno-school met voornamelijk
meisjes in de leeftijd van zestien tot
achttien jaar. „Net de pubertijd zo'n
beetje voorbij."
Dominicus was toen 34 jaar, maar
was nauwelijks in het vak didactiek
onderwezen. „Ja, ik moest een ten
tamen doen, maar ik had kritiek op
het boek. Ik kreeg er een forse ruzie
over met de examinator. Dat bleek
Op 63-jarige leeftijd is zondag
ochtend ds. C. de Jongste overle
den. De predikant van de Gere
formeerde Gemeente Tholen was
al ruim een jaar ernstig ziek. Hij
werd behandeld in ziekenhuizen
in Belgie en Nederland. Zaterdag
morgen om elf uur is de begrafe
nis vanuit de Rehobothkerk,
waarna om 13.00 uur de begrafe
nis op de algemene begraafplaats
aan de Prins Bernhardstraat in
Tholen zal plaatsvinden.
Ds. dc Jongste was een van de be
kendste predikanten van het eiland.
Naast zijn werk in de grote Ger.
Gem. Tholen met ruim 1000 leden
preekte hij in Poortvliet, Scherpe-
nisse, Sint-Annaland en Sint Phi-
lipsland of leidde hij er begrafenis
sen en huwelijksdiensten. Hij
maakte reizen naar Zuid-Afrika en
Albanië, schreef veel in het kerk
blad over allerlei onderwerpen en
werkte ook aan verschillende boe
ken mee. Ds. de Jongste liet zich
ook buiten de kerk gelden, met na
me ook op politiek terrein. Hij nam
in december 2008 het initiatief om
raadslid Rien Klippel uit Seherpe-
nisse weer terug te krijgen bij de
SGP. Klippel had na problemen bin
nen de SGP zijn eigen Reformatori
sche Fractie Tholen opgericht en
daarmee had de predikant geen vre
de. Binnen de reformatorische ge
zindte moest er eenheid zijn en geen
verdeeldheid, vond ds. De Jongste.
Samen met ds. Van Kootcn uit
Scherpenisse en ds. Joppe uit Sint-
Maartensdijk slaagde hij ook inder
daad in zijn lijmpoging.
Weerstand riep dc Thoolse predi
kant op door op politiek terrein nog
verder te gaan met kritiek op een le
rares van de Ebcn Haezerschool die
op een verkiesbare plaats bij de CU
stond en een voormalig SGP-raads
lid dat naar de VVD overstapte. Ma-
riska van Dcelen werd voor de CU
met voorkeursstemmen gekozen -
later zag ze er overigens van af ten
gunste van het niet gekozen zittende
raadslid Jaap Hage - en Jack Werk
man kwam ook in de Thoolse raad.
De verzoeningspoging binnen de
SGP stond echter voorop. De instal
latie van de nieuwe gemeenteraad
met de beëdiging van SGP-raadslid
Klippel woonde ds. Dc Jongste op
11 maart nog bij. Het was een van
zijn laatste openbare optredens bui
ten de kerk, want in de Rchoboth-
zelf de schrijver te zijn, maar ik
slaagde toch."
Hij werd voor de klas gezet. Was de
enige die Engels gaf en ontbeerde
vakgenoten. Terugkijkend zegt hij
dat hij net zo veel leerde als de leer
lingen die hij les gaf. „Ik bouwde
als snel een band op." Dominicus
werd ook gevraagd om les te gaan
geven op de Peter Canisius, een lh-
no-school (nu de hotelschool) in
Bergen die onder hetzelfde bestuur
viel.
Toen kwam de fusiegolf. Een lange
reeks van samenvoegingen. Schaal
vergroting die zijn weerga niet heeft
gekend en waarin nu weer een ken
tering lijkt te komen. Dominicus zat
er midden in. ,De scholen moesten
samenvallen met de indeling voor
de arbeidsbureaus. West-Brabant
was er zo eentje. Ik sprak er al snel
over mee. Het had ook mijn interes
se. Bovendien gingen er steeds meer
lessen af. Het gaf wel een dubbel
gevoel. Ik genoot van de lessen met
leerlingen." Dominicus ging ook de
p.r. verzorgen voor de nieuwe scho
len die ontstonden. „Daarom was
hel belangrijk om contact te houden
met de leerlingen. Als je niet weet
hoe het gaat, kun je het ook niet ver
kopen". Maar de organisatie werd
zo groot dat het op den duur niet
meer de combineren viel. Van de p.r
rolde Dominicus in de p.z., perso
neelszaken. „Er lag een afdeling op
zijn gat die ik vlot moest trekken.
Problemen met motivatie en met au
tomatisering. Dat is gelukt. Ik had
eigenlijk geen verstand van perso-
neelszalen, maar met gezond ver
stand kom je een heel eind."
Dominicus kwam steeds vaker in
gebouwen terecht waar geen leerlin
gen waren. Je hoorde de bel niet
meer, je hoorde geen geroezemoes.
Niks. Dat miste ik wel." Maar zijn
ervaring als. docent bleef hem van
pas komen. „Ik heb de medewerkers
op de afdeling gezegd dat als ze in
de pauze worden gebeld door de
leerkrachten, ze hen altijd te woord
moeten staan omdat ze op dat mo
ment tijd hebben om te bellen. Wij
kerk preekte hij daarna nog wel een
keer per zondag. De laatste dienst
waarin ds. De Jongste voorging, was
de avonddienst van zondag 2 mei.
Zijn preek ging over Johannes 17:9,
15 en 20. Aanvankelijk had hij 's
morgens willen voorgaan, maar kort
voor aanvang van de dienst werd hij
onwel.
Comelis de Jongste had een bouw
technische opleiding aan de h.t.s. ge
volgd. Als technisch hoofdambtenaar
werkte hij mee aan de bouw van dui
zenden woningen in Rotterdam. Niet
alleen in achterstandswijken, maar
ook in het historische stukje Dclfsha-
ven, waar het vooral om restauratie
ging. „Dat was leuk werk, maar op
een gegeven moment ging de glans
eraf. Het bouwen met hout en steen
heb ik verwisseld voor het bouwen
aan het koninkrijk Gods en dat
blijft", zei De Jongste in november
1996 in deze krant. Hij had toen het
beroep naar Tholen aangenomen.
Op zijn 41ste ging hij theologie stu
deren, naast zijn werk als stede-
bouwkundige. De theologische
school van de Ger. Gem. was in
Rotterdam gevestigd. Op zijn 45ste
werd Comelis de Jongste op 8 okto
ber 1992 in de Ger. Gcm. Alblasser-
dam tot predikant bevestigd. Hij
bleef er tot 12 februari 1997, toen
de intrede in de Gereformeerde Ge
meente Tholen plaatsvond. Het
kerkgebouw stond toen nog in de
Hoogaarsstraat, maar vanwege de te
krappe ruimte voor dc groeiende ge
meente waren er toen al nieuw-
bouwplannen aan de Postweg.
Daarbij voelde de predikant zich
ook in zijn element gezien zijn
vroegere opleiding en werk. Hij
volgde de nieuwbouw op de voet en
later ook de sloop van de oude kerk
aan de Hoogaarsstraat.
Op 12 augustus 2009 was ds. De
Jongste 12,5 jaar aan de Ger.Gcm.
Tholen verbonden. Aan dit koperen
jubileum had de predikant op sobere
wijze aandacht willen schenken in
een zondagse preek, maar zijn ge
zondheid liet dat niet toe. Daags erna
begonnen de 33 bestralingen bij het
Zeeuws Radiotherapeutisch Instituut
te Vlissingen. Hij bleef tijdelijk in de
lege pastorie van de vacante
Ger.Gem. Middelburg-Zuid, wat dc
reisafstand beperkte. Acht maanden
moest de predikant rust houden, maar
konden wel op een ander moment
een boterham eten."
Toen Dominicus de vraag kreeg of
hij naar Sint-Maartensdijk wilde
om Marleen Spaapen op te volgen
en te werken
aan de
nieuwbouw
in Tholen,
greep hij dat
met beide
handen aan.
„Een gouden
kans. De po
litiek had het al afgekaart. Het be
sluit stond vast. Ik kon er als bouw
pastoor aan de slag." Niet dat
Dominicus kennis heeft van bouw
technische zaken. Nee het ging om
het inhoudelijke. „Mijn rol was
veel meer het vertalen van het nieu
we onderwijsconcept naar het ge
bouw. Het stond in Smurdiek in de
steigers, maar er was nog niet nage
dacht hoe dat in het nieuwe gebouw
moest. Ik heb er wel aan moeten
trekken, maar ik had een prima
team. Ze hebben het fantastisch ge
daan."
Dc vernieuwing was noodzakelijk,
zegt hij. „De invoering van de basis
vorming was een waanidee. Ieder
een moest in de eerste twee jaar de-
dat viel niet mee voor de immer ac
tieve Comelis de Jongste, die eerder
in het universitair ziekenhuis van het
Belgische Leuven was opgenomen.
In het kerkblad beschreef hij regel
matig ontmoetingen met mede-pa-
tienten en ziekenhuis-personeel. Be
gin 2009 had de Thoolse predikant
nog een zendingsreis naar Albanië
gemaakt. Van 12 tot en met 17 febru
ari verbleef hij in Dclvinie waar de
Gem.Gem. een gemeente had ge
sticht. In het kerkblad schreef hij er
uitvoerig over, want schrijven deed
ds. De Jongste graag. Voor zijn komst
naar Tholen had hij al twee boeken
over de in 1907 gestichte Ger. Gem.
geschreven: Klacht en Jubel. Hij
werkte in 2000 ook mee aan .Wan
neer ik voor U kniel', overzicht van
de 207 Gereformeerde Gemeenten in
zes werelddelen. Enkele weken gele
den verscheen ,U zij al d'eer' waarin
dc lecsdienstcn centraal stonden.
Ds. De Jongste was mede gezien zijn
lange werkzame periode op Tholen
(veel predikanten blijven maar 4 jaar
en hij ruim 13 jaar) prominent lid
van het Overleg Overheid en Kerken
(OOK). Daarin voerde het college
van b. en w. overleg met de verschil
lende predikanten van heel Tholen
en Sint Philipsland en de predikant
van de Ger. Gem. drukte daar ook
zijn stempel op. Hij ijverde er ook
voor om de straat waaraan de nieuwe
Rehobothkerk in de nieuwbouwwijk
Stadszicht verrees, dc naam Ds. G.H.
Kerstenstraat te geven. Het gemeen
tebestuur stemde daarmee in.
De Ger.Gcm. Tholen treurt om een
predikant die ruim dertien jaar met
grote toewijding de gemeente dien
de. Vanmiddag en vanavond is er in
de Rehobothkerk gelegenheid tot
condoleren. Zaterdag vindt de be
grafenis plaats.
zelfde vakken krijgen. Echt prak
tisch gerichte leerlingen moesten
Grieks en Latijn leren." Dal moest
weer op de schop. „De politiek zei
dat het onderwijs het zelf maar uit
moest zoeken.
Door het onder
wijsveld is de ver
nieuwing op poten
gezet. Kazernes
voor schoolkinde
ren maken, was
toen net achter de
rug."
Nieuw was dat er leerdomeinen en
kennisplein kwamen. „Het idee is
dat de vakken Nederlands, Engels
en wiskunde in een groot lokaal -
het kennisplein - zelfstandig de stof
verwerken nadat ze instructies heb
ben gehad. Ze krijgen een weektaak
waarbinnen ze zelf hun tijd in kun
nen delen. De computer speelt een
belangrijke rol in het verwerken van
de stof. Ze leren zelfstandig leren,
plannen en samenwerken." De
school in Sint-Maartensdijk was
daar niet geschikt voor. De school in
Tholen is er voor gemaakt, maar
Dominicus erkent dat het nog niet
Ze leerden elkaar in Tholen ken
nen in de oorlog. Trouwden in
1950. Woonden in Rotterdam
waar hun kinderen werden gebo
ren, maar keerden weer terug
naar het eiland toen Piet bij de
rijksbelastingdienst in Bergen
kwam te werken. Maandag hopen
ze te gedenken dat ze 60 jaar ge
trouwd zijn. Piet is 85 jaar, Jans
84 jaar. Ze hebben vier kinderen,
tien kleinkinderen en zes achter
kleinkinderen.
Ze zijn nog redelijk gezond en ge
nieten van hun oude dag op de der
de etage van hun appartement aan
de Meanderlaan in Tholen. Alles is
er gelijkvloers en ze hebben aan
twee kanten een balkon. Met uit
zicht op de polder met het nieuwe
gemeentehuis, en op de wijk en de
oude stad. In hun directe omgeving
is er in de loop der jaren veel veran
derd, ook in het leven van het dia
manten paar.
Ze leerden elkaar kennen in 1944,
toen de ouders van Polderman geë
vacueerd waren in Tholen. De rest
van het eiland was in opdracht van
de Duitse bezetter onder water ge
zet; Polderman zat zelf in Egmond
aan Zee waar hij was ondergedoken
om niet als dwangarbeider naar
Duitsland gestuurd te worden, ver
telt hij. „Mijn ouders waren geëva
cueerd vanuit Sint-Maartensdijk en
woonden bij mijn zuster, bij bakker
Mol waar later de dierenwinkel van
Van Tienen in heeft gezeten. Ik
kwam af en toe naar Tholen. Ik ben
half 1943 gaan onderduiken. We za
ten in een oud zeemanshuis. Met
meer jongens van Tholen, hoor. Die
wilden ook niet naar Duitsland."
Hoe ze elkaar dc eerste keer ont
moetten, kunnen ze zich niet meer
precies herinneren. Ze kwamen el
kaar tegen op straat. „De jeugd liep
toen vaak een rondje op zaterdag
avond." Piet viel op Jans, maar Jans
wilde eigenlijk nog geen verkering,
zegt ze. „Ik voelde me te jong, maar
hij bleef maar aandringen," lacht ze.
Toen de aarde in Egmond te heet
werd onder zijn voeten, kwam Piet
terug naar Tholen waar hij op 30
oktober de bevrijding meemaakte.
„Het was op den duur erg gevaarlijk
in Egmond. Ik ben dwars door een
mijnenveld gegaan. In de trein lie
pen overal WA-mannen, met groene
banden. Ik heb veel geluk gehad."
Het stel trouwde op 15 juni 1950 in
Tholen. Polderman werkte toen al bij
de douane in Rotterdam. „Na de la
gere school in Smurdiek ging ik met
een werken. Mijn vader was dijkwer
ker. Ik was steenzetter. Ik heb dat vijf
jaar gedaan. Het was erg zwaar werk.
We maakten zelf betonblokken. Die
wogen negentig kilo." Piet wilde wat
anders en ging studeren. Via schrifte
lijke cursussen werkte hij zich uit de
zware handarbeid op tot douanier
van de rijksbelastingen in Rotter
dam. Hij begon er op 27 december
1946 en zou het ruim veertig jaar
volhouden. De eerste jaren lag Pol
derman in Rotterdam in de kost bij
zijn 20 jaar oudere broer. Toen die
nog twee nakomelingen kreeg, moest
Polderman verkassen. Hij zocht een
kosthuis. Jans bezocht haar vriend
twee keer in dc Maasstad, vertelt ze.
Na hun trouwen verkast ze naar Rot
terdam. Het echtpaar kwam te wonen
aan de Paul Krugerstraat in de Afri-
kaanderwijk. In een huis van een
zuster van Piets collega. „Er heerste
na de oorlog grote woningnood.
Toen zij hertrouwde en verhuisde,
moesten wij er ook uit. Het is dat ik
een rijksbetrekking had, anders wa
ren wc op straat gezet. Ze waren ver
plicht ons een huis te geven." Polder
man had toen het dwangbevel van de
toenmalige burgemeester Oud al in
zijn handen, maar de douanier kreeg
steun van zijn twintig collega's die
vierkant achter hem stonden en het
er niet bij zouden laten zitten. „Het
was een hele toestand. Uiteindelijk
mochten we er blijven zitten." Het
was een woning met drie kamers. In
november 1957 verhuisden ze naar
de Pleinweg, de drukke straat tussen
Zuidplein en de Maastunnel. Op drie
hoog kregen ze met twee etages veel
meer ruiinte. Het echtpaar kreeg vier
kinderen. Drie dochters en een zoon.
Allemaal in Rotterdam geboren. Jans
zorgde voor het huishouden en de
kinderen. „Ik ben altijd huisvrouw
geweest. Hobby's had ik niet. Wel
heb ik veel gebreid en nu lees ik
graag, maar toen had ik daar weinig
tijd voor. We hadden een groot huis.
Daar was veel werk aan. Ik was ook
nogal gauw moe. Als kind heb ik dif
terie gehad waardoor mijn hart is
verslapt."
In 1972 kwam het echtpaar terug
naar Tholen. Polderman kreeg een
post in Bergen op Zoom en werd er
deurwaarder. Niet alleen voor Ber
gen maar voor heel West-Brabant.
„We begonnen met vier man, op de
duur waren we met zeven." Inmid
dels waren er al twee dochters ge
trouwd, de jongste Joke kwam mèe,
maar haar broer zat net-voor zijn
eindexamen van de mavo en maakte
de school in Rotterdam af. Jans wil
de eigenlijk niet verhuizen. Ze was
eenmaal gewend aan het wonen in
de grote stad. „Mijn getrouwde zus
ter woonde ook in Rotterdam. Ik
vond het niet leuk. Ik had liever
voor de kinderen in Rotterdam ge
bleven. Maar ja. de mens z'n weg is
uitgestippeld."
Ze gingen in de Prinses Christinas-
traat wonen. Naa^t Jo van Dijkc die
nu weer naast hen komt wonen. Pol
derman kreeg vanaf 1975 als deur
waarder een 'bijbaantje' bij het wa
in de klas worden gebruikt. „Dan
houden we ze een week achter.
Maar dan zijn de ouders in paniek.
Ze zijn dan niet bereikbaar als er
iets met hun kind gebeurt, zeggen
ze. Dat is dc negatieve kant ervan."
Het onderlinge contact heeft ook in
vloed op het taalgebruik, zegt Do
minicus. „Wat ze elkaar toevoegen
is niet mals. Ze hebben niet in de
gaten wat ze zeggen. Voor hen is het
vaak een verrassing als wij ze er op
wijzen wat de betekenis is van een
bepaald woord. Het woord kanker,
is geen scheldwoord meer, maar een
versterking: iets is kankergoed. Het
taalgebruik is ruwer geworden en
dat is voor het Nederlands geen
goede zaak."
Voor dc docenten is de mondigheid
van de leerlingen lastiger, denkt hij.
„Ze vragen meer over wat er wordt
gezegd. Maar ik vind wel dat je op
een volwassener manier met ze kan
praten. Ze zijn ook ontvankelijker
voor je redeneringen."
Dominicus heeft vooral contact met
de leerlingen als er grote problemen
zijn, zegt hij. „Dan kom je tot goede
gesprekken om dingen op te lossen.
Ze zijn niet onder de indruk van het
gezag, maar komen zelfstandig tot
verstandige besluiten. Maar of ze
die uitvoeren, blijft dan nog de
vraag." Er ontstaan ook wel eens ru
zies tussen groepjes leerlingen.
Meestal tussen meisjes, zegt de di
recteur. „Het is net als een veen
brand. Jongens lossen het sneller op
door mekaar
te slaan. Te
gen de tijd dat
wij er wat aan
willen doen,
zijn het vaak
weer de beste
vrienden."
Maar de rol van de school reikt te
genwoordig verder dan binnen de
muren van het gebouw. De directeur
zit ook wel eens bij ouders thuis als
vredestichter. Om een huwelijk te
redden. Om een ruzie tussen de bu
ren te beslechten. Allemaal om te
zorgen dat de schoolprestaties van
de leerling er niet al te veel onder te
lijden hebben.
„Als er ouders op school komen
omdat er een ernstig probleem is,
dan zeg ik altijd dat we samen en
probleem hebben. Zij, de ouders,
worden niet beschuldigd. We probe
ren allemaal aan dezelfde kant aan
het touw te trekken. Het is ook mijn
kind. Zo voel ik dat echt. Ik houd
van de kinderen. Dat heb ik ook wel
eens zo gezegd. Dat vinden ze dan
terschap. Hij moest dwangbevelen
bij ondernemers en klanten brengen
als ze geen belasting betaalden. „Ik
kwam overal aan de deur. Ze zagen
me niet graag komen."
Toen in 1998 het appartementen
complex werd gebouwd aan de Me-
andcrlaan, verhuisde het echtpaar
wederom. Jans: „In de Christinas-
traat was er altijd wel wat te zien,
maar hier is het erg stil. Wel mooi
want alles is gelijkvloers. Ik kook
nog zelf, maar mijn dochter komt
me helpen in de huishouding, want
mijn hart is niet meer zo sterk. Als
ik maar rustig aan doe, dan gaat het
wel, maar ik ben wel erg doof. Ge
lukkig zijn we er alle twee nog,
wel gek dat ik dat zeg. Wat een oude
vieze man, zie je ze dan denken."
Dominicus kan er hartelijk om la
chen.
Hij zorgde wel vaker voor verras
singen. Op de uitreiking van de di
ploma's enkele jaren geleden riep
hij ook de moeder van een leerlinge
naar voren. Het meisje was tot twee
keer toe bijna van school gegaan,
maar dankzij de inspanningen van
Dominicus en haar moeder, haalde
ze alsnog de eindstreep. Dominicus
kuste in de volle kantine spontaan
de moeder.
Dc verhuizing-van de school heeft
voldaan aan de verwachtingen. Het
leerlingenaantal is gestegen van
230 tot 330. Terwijl het aantal leer
lingen op de scholen in West-Bra
bant krimpt, blijft het aantal op het
Westerpoort stabiel. Ook het vol
gend schooljaar zijn er 330 leerlin
gen. „Als wij gelijk blijven, doen
we het niet verkeerd." Het zijn niet
alleen maar kinderen van Tholen
die de school bevolken. Volgens
Dominicus komt ongeveer een vijf
de uit Nieuw-Vossemeer en Halste
ren.
Dominicus heeft nog wel wensen:
Hij zou graag tweetalig onderwijs
ingevoerd zien op het vmbo: Neder
lands en Engels (zijn oude vak). En
hij zou graag terugwillen naar de
oude vakschool, maar dan in een
nieuw jasje. „Er is nu wel aandacht
in de eerste jaren voor techniek en
verzorging, maar dat is niet wat je
vroeger op de technische school
leerde. We zitten in een spagaat.
Machines zijn zo ingewikkeld ge
worden dat er veel vaardigheid voor
nodig is. Naast taal en rekenen.
Maar het gaat niet alleen om tech
niek. Je moet ze ook leren om bur
ger van Nederland te worden. Daar
in moeten ze gecoacht worden. Met
timmeren alleen ben je er niet. Het
gaat om het evenwicht tussen prak
tijk en burgerschap."
De directeur wordt opgevolgd door
Jack den Hollander, oud-leerling en
afkomstig uit Oud-Vossemeer. Op
woensdag 30 juni is er een af
scheidsbijeenkomst in de school
van drie uur tot half zes.
Dominicus is er niet de man naar
om achter de geraniums te gaan zit-
ten. Hij gaat eerste met vakantie en -
ziet wel wat er op het afkomt. „Ik I
hou bewust dingen van me af, maar
ik heb wel een nieuwe piano ge
kocht en ga er weer in les nemen.
En een beetje koken, natuurlijk.
Thuis en in het kookclubje. Eten
aan een mooi gedekte tafel.
maar de mens sterft op zijn tijd."
Beiden zijn lid van de Gereformeer
de Gemeente.
Piet rijdt nog wel eens auto en heeft
een fiets met elektrische ondersteu
ning. Jans fietst niet. „In Rotterdam
kwam het er niet van. Toen ik in
Tholen een fiets had gekocht heb ik
het twee keer geprobeerd. Ik ben
één keer gevallen. Toen gaf ik het
op. Joke heeft hem versleten."
Polderman wilde eigenlijk nog wel
een keer verhuizen. Naar zijn ge
boortedorp Sint-Maartensdijk.
„Tien jaar geleden kwam ik er va
ker. Dan kwam ik bekenden tegen,
maar dat is nu niet meer. Er zijn er
steeds minder over."
Dominicus werd compleet verrast toen enkele jaren geleden leer
lingen in de pauze het schoolplein afglipten om te staken. Het had
te maken met het aantal uren dat de leerlingen op school moes
ten verblijven. Aan de onderwijsnorm voldeed de school, maar de
leerlingen zagen dat anders en trokken de wijk in waar hekjes en
afvalcontainers het moesten ontgelden.
„Het speelde hier helemaal niet, maar in de rest'van Nederland
moest gestaakt worden. De leerlingen hebben allemaal strafwerk
gekregen en de ouders een brief. 99 procent heeft het ingele
verd. Van een heleboel ouders hebben we positieven reacties ge
kregen. Dat is wel Thools."
A/s het aarftaj
/eet/no^e/i ^sJjjh
A/ij/t, doe/i uje
hef /nef Vet heet d
Het echtpaar Polderman-van Zetten geniet op hun balkon van het uitzicht.