Twee minuten stilte is niet veel, maar het werkt als gist in brood 'Herdenken en vieren dicht bij elkaar' Stemmige herdenking Sint Philipsland Ds. Van Kooten: geen bevolkingsgroepen uitsluiten Vrijdag 7 mei 2010 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 5 Declamaties Erewacht Geëindigd Sanne Snoep en Robin van 't Hof, uit groep 8 van respectievelijk De Casembrootschool en de School met de Bijbel, droegen de krans die Tjid Heijboer en Rika Goedegebuure even later zouden leggen. Rechtsachter sluiten wethouder Van Dis en zijn vrouw aan. Vier Sint-Annalandse militairen, van wie er drie hebben meegedaan aan een of meer vredesmissies, vormden de erewacht bij de gedenksteen en de graven van drie Engelse militairen, v.l.n.r. Martien Gunterf luchtmacht), Hans Ridderhof (marinier), Jacky Ridderhof (marinier) en Gabriel Gunter (Prinses Irenebrigade). Dc Dodenherdenking is een traditie om in ere te houden, zei bestuurslid Theo Baaij van de Dorpsgemeenschap Sint-Annaland. Daarom werd er dinsdagavond 4 mei weer stilgestaan bij alle slachtoffers uit dc Tweede We reldoorlog en daarna. In Sint-Annaland is dal op de oude algemene begraaf plaats nog altijd zichtbaar met de gedenksteen bij de graven van de drie En gelse militairen die op 17 januari 1945 het lieven lieten. V.S. Rapley (24), J.L. Brown (34) en E. Callan (19) - alle drie van de Royal Artillery - kwa men op dc zeedijk bij Sint-Annaland om het leven na een Duitse comman do-actie vanuit Schouwen-Duiveland. Het eiland Tholen was eind oktober 1944 al bevrijd. Maar in de Tweede Wereldoorlog streden we niet tegen de Duitsers, maar tegen het nationaal-socialis- me, zo benadrukte ds. M. van Koot- en tijdens de herdenkingsdienst in de Sint-Annalandse Hervormde Kerk. „Het arische ras stond boven alles, speciaal boven de Joden. Ook nu moeten wc nog oppassen met fa naten. We dienen geen bevolkings groepen uit te sluiten." De hervorm de predikant uit Scherpenisse haal de oorlogsdichter Leo Vroman aan en de Amerikaanse president Roos evelt. bekend om zijn rede over de vier vrijheden. Aan de hand van dc aantallen slachtoffers rekende ds. Van Kooten voor hoeveel keer de ei landbevolking het slachtoffer is ge worden van de Tweede Wereldoor log. „Dan is twee minuten stilte niet veel, maar het werkt net als gist in brood.. Het is belangrijk, ook al is het niet veel." Dc predikant vroeg zich af of de vrijheid nu soms niet wordt mis bruikt. „Want waar is de dankbaar heid, de verwondering, de solidari teit? We zijn echter pas vrij door het offer dat Jezus Christus voor ons bracht", zo besloot ds. Van Kooten. Annie Geluk, Robin van 't Hof en Sanne Snoep (de twee laatsten uit groep 8 van respectievelijk de School met de Bijbel en De Casem brootschool) "droegen elk een ge dicht voor. Verder was er samenzang en optredens van gemengd koor VZOS o.l.v. Kees Quist en mannen koor DEV o.l.v. Koos van der Slik- ke. VZOS zong Hcrr sei gnadig en Halleluja, Gods vrede overwint met een solo van Lia Pleune. Ook DEV zong twee liederen: Aan Babels stro men en Psalm 42. Verder werkten de organisten Adriaan Hoek en Leen Heijboer mee aan het programma. Onder de belangstellenden was na mens het gemeentebestuur wethou der Van Dis met zijn vrouw. Na het Wilhelmus liepen de aanwezigen naar het streekmuseum, waar Acce lerando koraalmuziek speelde. Na het taptoesignaal van Anita Kloet volgden dc twee minuten stilte, ge volgd door het Wilhelmus. In een toespraak wees wethouder Van Dis erop, dal vrijheid voor ons zo gewoon is, zo vanzelfsprekend. "„Maar vrijheid is geen recht zonder verantwoordelijkheden, zoals vrij heid ten koste van dc vrijheid van een ander, schijnvrijheid is." Dc wethouder herinnerde aan de vier vrijheden die de Amerikaanse pre sident Roosevelt op 6 januari 1941 noemde en die bij de tweejaarlijkse uitreiking van de Four Freedom Awards in Middelburg nog altijd le vendig blijven. Van Dis noemde ook de Nederlandse bijdrage aan 50 vredesmissies, waaraan ook Sint- Annalandse militairen in Bosnië, Afghanistan en Tsjaad hebben mee gedaan. „Aan de generaties na ons zijn wc verplicht oni te blijven her denken. We vieren 4 en 5 mei om hen te eren die het hoogste offer ga ven. Herdenken, opdat wij niet ver geten", aldus wethouder Van Dis. Daarna begon het defile langs de ge denksteen op de oude begraafplaats: Ter nagedachtenis aan de voor onze vrijheid gevallen Engelse militairen.' Sanne Snoep en Robin van 't Hof droegen een krans, die ze bij de be graafplaats overdroegen aan Tjid Heijboer (oud-voorzitter van de Dorpsgemeenschap) en Rika Goede gebuure-Vermeulen (vrijwilligster van het jaar). Die legden dc krans bij de Engelse graven, waarna een lange rij met belangstellenden aansloten. De erewacht werd gevormd door de mariniers Hans en Jacky Ridderhof, Gabriel Gunter van de Prinses Irene brigade en Martien Gunter van de Koninklijke Luchtmacht. Tientallen inwoners kwamen naar de herdenking, georganiseerd door Concordia. Foto: Foto Fase). 65 Jaar 6evrijcCing VERVOLG VAN DODENHERDENKING THOLEN Muziekvereniging Concordia speelde tot acht uur in de schaduw van de ho ge bomen een aantal koralen. Dirigent was dit keer Pierre van Broekhoven uit Sint-Annaland. Even voor acht uur werd het taptoesignaal gespeeld. Op aangeven van Wim Deurloo van het 4 mei comité die vanaf het podium op het uurwerk van de toren de tijd in de gaten hield. De leden van het korps nationale reserve stonden toen al in de houding. Er werd zoals overal twee minuten stilte in acht genomen. Het was ook stil. De vlag wapperde in de wind. Daarna werd het Wilhelmus ge zongen. Burgemeester Nuis was verheugd met de grote opkomst. Niet alleen van de volwassenen, maar ook van de kinde ren. Hij ging in op het thema Vrijheid wereldwijd. Nuis noemde herdenken van groot belang. Niet alleen het her inneringen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, maar ook van 'allen die in oorlogssituaties om het leven zijn gekomen sinds de Tweede Wereldoorlog. „Ook hen die in het voormalige Nederlands-Indië en later in Bosnië, Afghanisatn of waar dan ook tere wereld op een recentere da tum offers hebben gebracht." Dat de den ze voor 'wat ons in de afgelopen decennia zo gewoon is geworden dat we het bijna als vanzelfsprekend erva ren: vrijheid.' „Maar zij die de oorlog hebben ge proefd, weten pas echt hoe de vrijheid en vrede smaakt." Nuis stond stil bij de voorwaarden voor vrijheid. Die verschillen van persoon tot persoon. Maar er zijn volgens Nuis wel rand voorwaarden. Hij haalde Maarten Luther Kong aan die streed voor vrij heid en gerechtigheid: „Wees jezelf, wees goed en draag het uit." Ook de vier vrijheden van Franklin D. Roos evelt; vrijwaring van angst, vrijwaring van gebrek, vrijheid van meningsui ting en vrijheid van godsdienst. Volgens Nuis nog actueel als het gaat om vrijheid. En anno 2010 is de vrij heid wereldwijd nog steeds geen van zelfsprekendheid. In eigen land worden burgers be schermd. „Er is een sociaal vangnet, een goede gezondheidszorg, kinderen kunnen naar school, buiten spelen en werken aan hun toekomst. We zijn vrij om onze ambities te verwezenlij ken. Maar een recht als vrijheid van meningsuiting komt met grenzen. Om anderen juist weer tegen kwetsende uitlatingen te beschermen, waardoor hun vrijheid teniet wordt gedaan. Mo rele gedragscodes en overheidsbeleid zijn daardoor onmisbaar. Zo zijn er ook plichten, maar het hebben van een plicht is ook ene recht." Nuis herinnerde er aan dat er sinds 1947 ruim 50 'vredesmissies' plaats vonden, 'waarbij militairen zich heb ben ingezet voor vrijheid in andere landen.'„Om ook daar de rustige situ atie te creëren waarmee we ons in Ne derland zo gelukkig mogen prijzen, tenzij deze is gebaseerd op rechtvaar digheid en niet op de bezetting van een land dat van een ander is." Hij wees ook op de littekens die men sen hebben opgelopen. „Begrippen als vergeven, vergeten en verwerken zijn lang niet altijd eenvoudig te reali seren en dat begrijp ik. Toch hoop ik dat u in staat zult zijn met de steun van anderen door uw verdriet heen de liefde en daarmee de vergeving te er varen, die het voor u mogelijk maakt te berusten. Liefde voor de ander overwint uiteindelijk het menselijk te kort en door lief te hebben vind je je eigen geluk in dat van de ander." Herdenken en vieren ligt dicht bij el kaar. Volgens Nuis zijn we het ver plicht aan onszelf en aan de genera ties na ons. „Mannen en vrouwen hebben onze vrijheid gekocht met het grootste goed wat zij bezaten: hun ei gen leven. Wij vieren omdat zij het niet meer kunnen. Wij vieren om hun te eren. Weij herdenken omdat we dankbaar zijn voor wat zij ons hebben nagelaten." De gedenksteen met de tekst Gedenk allen die voor onze vrijheid vielen, vormt volgens de burgemeester een baken in onze samenleving. „Wat voorbij is, is ons niet ontgaan en blijft voor altijd bij ons." Nuis legde samen met zijn vrouw na mens de gemeente de eerste krans, gevolgd door de afdeling Zeeland van VGMI Nederland (oud-Indiëgan- gers), het bataljon Zeeland, het 4 mei comité, het 41ste pantsergeniebatal- jon, de familie Havermans uit Oud- Vossemeer, de Jongerenraad Tholen, zorgcentrum Ten Anker, de afdeling Tholen van de Nederlandse bond voor plattelandsvrouwen, de Anbo-Tholen, de Ichtuskerk, Immanuël en de rooms-katholieke kerk uit Tholen en Oud-Vossemeer, plus de vier eerder genoemde scholen. Toen dat achter de rug was, kondigde de ambtenaar aan dat de officiële plechtigheid was geëindigd, maar toen moest het gelegenheidskoor nog optreden. Enkele mensen gingen weg, toen het koor, bestaande uit leden van Canticum, Pi us X en het Ojeekoor, nog moesten gaan zingen. Onder lei ding van dirigent Danny Let/er werd Blijf met mij Heer, Ilsum Dulcis Me- moria en die stukken uit de mis van Gounod gezongen. Na afloop kwam de ambtenaar excuses aan Letzet aan bieden. De belangstelling voor de doden herdenking groeit in Sint Philips land. Tientallen inwoners, van jong tot oud, hoorden dinsdagavond op de Schoolstraat de muziek aan die Concordia speelde. Werken uit dc Liederenbundel, de 120 Hymnes en koraalbewerkingen. De muzikanten zaten op het gazon naast de kerk, onder een fraai voorjaarszonnetje. Boven hun hoofden wapperde de Nederlandse driekleur halfstok uit de toren. Met gedempte stemmen maakten de belangstellenden een praatje met elkaar. Om kwart voor acht zwegen de muzikanten en na men de klokken het over. Ze maan den de inwoners om stil te staan bij al degenen die tijdens en na de Tweede Wereldoorlog door krijgs geweld om hel leven kwamen. Ook uit Sint Philipsland en Anna Jacoba- polder lieten in de oorlogsjaren een aantal militairen en burgers het le ven. De prijs voor de vrijheid waar in we sindsdien leven. Tegelijk met het klokgelui verstom den ook dc gesprekken. Koen Evcr- aers en Antonie van Es bliezen The Last Post en aansluitend was het twee minuten stil. Zwijgend ston den jong en oud, in gedachten ver zonken, op de Schoolstraat. Concor dia speelde het Wilhelmus. Een enkeling zong het volkslied mee, de mccsten luisterden. De herdenking was hiermee voorbij en binnen en kele minuten was de straat leeg. Op de muzikanten na die hun spullen in een vrachtwagentje laadden. Bij het monument in het Bosje van Tholen legde o.a. mevr. Slager uit Scherpenisse bloemen. Ze was vergezeld van haar mandochter Maja en kleindochter Nancy. In Sint-Annaland werd 65 jaar vrijheid op 5 mei gevierd met een optocht waaraan jeugdleden van de schietvereniging Prinses Juliana (boven) en militairen en zusters van voetbalvereniging WHS deelnamen.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 2010 | | pagina 5