'Het is echt een Thools product
voor de Thoolse samenleving'
III»1
Plan Noord Tholen en Havenplein
Sint-Annaland voor 2014 afronden
CS
Thoolse antropoloog vindt
resultaten studie Aborigines
Rode Kruis Tholen bekijkt
fusie met Reimerswaal
af&
Fietsen voor
kinderdorp
Kamer van Koophandel wil actie van gemeentebestuur
Donderdag 8 april 2010
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Dc uit Sint-Annaland afkomstige antropoloog Kim de
Rijke heeft, samen met een collega, waardevolle onder
zoeksresultaten ontdekt. Het betreft de verzameling van
Caroline Tennant-Kelly. Zij deed in de jaren dertig van
de vorige eeuw onderzoek onder de oorspronkelijke be
woners van Australië, de Aborigines. De Rijke emigreer
de negen jaar geleden met zijn vrouw naar dit continent.
Hij is momenteel aan de universiteit van Queensland in
Brisbane bezig met een promotieonderzoek.
Tichem en Kleppe bundelen krachten in fotoboekje over Tholen en Sint Philipsland
De Regentessestraat in Tholen? Die heette vroeger de Wal-
straat. Op het parkeerterrein stonden allemaal kleine arbei
dershuisjes. Rens Tichem weet het nog goed. Hij groeide
op in de Oudelandsestraat. De 48-jarige drukker krijgt
steeds meer interesse in het verleden. Boekbinder en foto
graaf Kees Kleppe (63) uit Scherpenisse had dat al. Ze
bundelen nu samen hun krachten in een nieuw fotoboek
over het Tholen en Sint Philipsland van toen en nu.
Bestuur helpt bij oplossen crisis aan overkant
Het bestuur van de afdeling Tholen van het Rode Kruis
bekijkt of ze de afdeling Reimerswaal kan helpen nu er
aan de overkant van de Oosterschelde een bestuurscrisis
is ontstaan. Het streven is om de afdeling met 97 vrijwil
ligers te behouden. Dat zei bestuurslid Chris de Neeff
onlangs op de jaarvergadering in Sint-Maartensdijk.
Landclaims
Verkoping Schutse
in Scherpenisse
Stammen
Slaakhoeve
Leegstand winkels
Waterfront
Thools product
Chili
Scheur
Vier belangrijke bouwstenen draagt de Kamer van Koop
handel aan voor het nieuwe gemeentebestuur van Tho
len. Ten eerste de medewerking aan enkele grote projec
ten in Sint-Annaland, Sint-Maartensdijk en Tholen. In de
tweede plaats de uitvoering van de aanbevelingen in het
detailhandelsrapport Tholen Samen Een. Als derde prio
riteit dient ruimte geboden te worden aan toeristische
projecten. In de vierde plaats moet de beschikbaarheid
en de kwaliteit van bedrijventerreinen afgestemd worden
op de behoefte.
Toerisme
Kwaliteit
bedrijfsterreinen
W 5
Kim de Rijke werkt cian promotieonderzoek in Australië
tem®?
Kees Kleppe (links) en Rens Tichem voor het oude stadhuis in Tholen maken samen nieuw fotohoek over Tholen en Sint Philipsland.
Van elke woonkern komen ongeveer Hoe is het zo gekomen? Tichem ver-
15 opnamen in het boek. Van hoe het telt dat er in 1976 een boekje over
was en hoe het nu is. Het gaat vooral Tholen is gemaakt onder de titel
om straatbeelden en gebouwen. Tholen: Voorheen en thans. „Mijn
Op het bedrijventerrein van Poortvliet wordt gewerkt aan de uitbreiding van Bonman Potter.
Zeven dozen met brieven, manu
scripten, notitieblokken, foto's, dia's
en overige zaken, totaal zo'n 1800
items, zijn aangetroffen bij een vee
houder in New South Wales. Deze
vond ze twintig jaar geleden in een
schuur en was er sindsdien van over
tuigd dat iemand er de een of andere
dag naar zou komen zoeken.
Kim de Rijke en zijn collega Tony
Jefferies waren er, net als iedereen,
van overtuigd dat alle papieren van
de in 1989 overleden Caroline Ten
nant-Kelly al lang waren verdwenen.
Zij werkte in dc jaren dertig als an
tropologe (antropologie is de
studie/leer van de mens). Deed on
derzoek in dc nederzetting Cher
bourg in het zuidoosten van dc staat
Queensland, en in nederzettingen in
de aangrenzende staal New South
Wales. Cherbourg was een plek
waarheen de overheid de Aborigines
(het woord dat ook Tennant destijds
gebruikte, en dat het Nederlandse
equivalent is voor Aboriginals) onder
dwang in veewagens afvoerde vanaf
hun traditionele land. Met rigoureuze
maatregelen werd geprobeerd de ei
gen cultuur van deze mensen te on
derdrukken en hen in de blanke
maatschappij te assimileren, aldus
De Rijke. Behalve het materiaal dat
nu is opgedoken, bestaat er niets uit
die tijd over Cherbourg.
De Rijke en Jefferies realiseerden
zich, uit artikelen die zij lazen, het
belang van Tcnnants werk en gin
gen op zoek. De oud Sint-Annalan-
der werkte van 2003 tot 2008, als
cultureel antropoloog, voor organi
saties van de Aborigines aan land-
claims in de Kimbcrlcy (het noord
westen, van dc staat Western
Australia) en in dc centrale regio
van Queensland. „Het onderzoek
dat ik voor landclaims verrichtte,
had voornamelijk betrekking op de
traditionele Aboriginal connecties
met het land en dc zee. Het had ook
betrekking op de bescherming van
Aboriginal erfgoed in verband met
mijnbouwactivitcitcn." Het promo
tieonderzoek dat hij nu doet, is ge
richt op dc blanke connecties met
het land in dc context van een grote
stuwdam, bedoeld om Brisbane
(met bijna 2 miljoen inwoners de
derde stad van Australië) van extra
drinkwater te voorzien. „Die stuw
dam zou honderden boerderijen,
900 families, ten noorden van Bris
bane onder water zetten. Maar het
plan is. in december door de federa
le milieuminister afgekeurd vanwe
ge een onacceptabele impact op be
dreigde diersoorten."
De Rijke achterhaalde bij het zoeken
de overlijdensplaals van Tennant-
Kelly, en plaatste vervolgens een ad-
In het vcilingbouw aan de Vcerdijk-
seweg in Scherpenisse houdt het
dagactiviteitencentrum Dc Schutse
in Oud-Vossemcer zaterdag een ver
koping. Dc opbrengst is bestemd
voor de woonvorm aan dc Cocntjes-
weg dat momenteel wordt gebouw.
Evenals vorig jaar wordt de verko
ping weer groots aangepakt. Nieuw
In mei, juni en juli kunnen Tholena-
ren fietsen voor een goed doel. Dat
houdt de stichting internationale
kinderhup uit Kapelle in heel de
provincie een fietstour waarvan de
opbrengst is voor het kinderdorp in
Congo. Op de zogeheten Zeeland-
fietsroute kan 40 tot 50 kilometer
worden afgelegd. Ook wordt reke-
ning gehouden met dc elektrische
vertentie in een lokale krant. Dat le
verde meerdere reacties op, waaron
der een van veehouder Gooding die
de spullen al die lijd bewaard bleek
te hebben.
Vooral Tennants etnografische be
schrijving van de Aborigines is vol
gens De Rijke en Jefferies van grote
betekenis. De onderzoekster had een
uilgesproken mening over hoe de in
heemse bevolking volgens haar be
handeld moest worden, terwijl de
blanke bestuurders in diqtijd nauwe
lijks oog hadden voor wat voor dc
Aborigines» belangrijk was, zei Dc
Rijke in een interview met ABC
News. Volgens hem zijn dc geschrif
ten een erg waardevol document
over de leefomstandigheden van de
Aborigines en hoe ze werden behan
deld. Er is materiaal in te vinden
over verschillende stammen. Taal,
verwantschap, religie, rituelen en ge-
biedskennis zijn onderwerpen die
Tennant bestudeerde en beschreef.
Zaken die tot nu toe soms onbekend
waren of ontbraken. „Het materiaal
is ook waardevol voor de huidige
Aboriginal mensen, die nu documen
ten en foto's kunnen zien van hun
voorouders, de oude cultuur, en het
leven in de nederzetting waar weinig
details over bekend waren."
Verder is ook Tennants correspon
dentie met andere antropologen,
waaronder de Amerikaanse Margaret
Mead, van belang. Daarnaast zijn er
zaken te vinden over andere aspecten
van haar leven. In de jaren twintig
werkte de geboren Britse (uit Man
chester) namelijk als toneelschrijf
ster en producer in Brisbane en Sid
ney, terwijl ze zich in haar latere
leven als antropologe specialiseerde
in de naoorlogse immigratie en de
sociale aspecten van stadsplanning.
De collectie is geschonken aan de
Fryer bibliotheek van dc universiteit
van Queensland.
Kim de Rijke rondde, na het gym
nasium Juvenaat in Bergen op
Zoom, in 2001 aan de Radboud uni
versiteit in Nijmegen zijn masters in
antropologie af. Zijn vrouw Carlijn
(van Dijke) voltooide datzelfde jaar
een hbo-opleiding creatieve thera
pie. Ze traden vervolgens datzelfde
jaar in de voetsporen van Carlijns
ouders. Die verruilden de Slaakhoe
ve aan de Brabantse kant van het
Schelde-Rijnkanaal bij Sint Philips
land (waar Carlijn basisschool Dc
Luyster bezocht) voor een nieuw
boerenbedrijf in het noordwesten
van Tasmanië. Het gezin Dc Rijke
woont in Ashgrove, een voorstad
van Brisbane.
is dat er uitleg is door brandbeveili
gers én dat er kaarsen worden ge
maakt. Er zijn kramen met etenswa
ren, met onder meer brood, banket,
aardappelen, groenten en fruit en
Zeeuwse streekproducten.
Behalve dat zijn er ook boeken te
koop, speelgoed, hoeden en planten.
Voor de kinderen zijn er allerlei
spelletjes. De verkoping duurt van
10 uur 's ochtends tot vier uur 's
middags.
fiets.
Het is een project dat drie maanden
duurt, maar in mei kan het op een
aantal zaterdagen niet: 1,8, 15, 22
en 29 mei. Een van de deelnemende
fietsenzaken is dc Tweewielerservi-
ce van de Zande in Oud-Vossemcer.
Deelnemen kost 5 euro per persoon.
Daarvoor krijgen de deelnemers een
routekaart en koffie en thee.
Het geld is bestemd voor dc scho
ling van 165 weeskinderen in het
kinderdorp Patmos op het eiland
Idjwi in het Kivumeer in Congo^
In een uitgebreide sociaal-economi
sche analyse van de gemeente Tholen
concludeert de Kamer van Koophan
del (KvK) dat er al geruime tijd di
verse grote projecten in voorberei
ding zijn. Het Slachtveid in Tholen,
nu betrokken bij plan Noord, speelt
bijvoorbeeld al 20 jaar. Lang geleden
zou daar dc nieuwe supermarkt van
Albert Heijn al komen. Dc KvK vindt
dat die grote projecten voor 2014 tot
uitvoering moeten komen en zelfs af
gerond dienen te worden. Daarmee
krijgt het nieuwe gemeentebestuur
een zware klus op het bord. De KvK
vindt het echter van groot belang om
dat die projecten zorgen voor een be
langrijke economische impuls voor
het plaatselijk midden- en kleinbe
drijf. „In Sint-Annaland zijn de ver
sterking van het winkelapparaat met
dc functie van de supermarkt en de
plannen rondom de haven belangrijk.
Ook in plan Noord in Tholen spelen
de plaats en de positie van de supcr-
markt(cn) een belangrijke rol. Verder
dient hier dc koppeling lussen de
jachthaven en de winkel- en horpca-
voorzieningen versterkt te worden. In
Sint-Maartensdijk vragen de verster
king van het recreatief product en de
realisatie van een jachthaven aan
dacht", aldus de KvK.
In het rapport wordt ook ingegaan op
het detailhandelsrapport Tholen Sa
men Een. „In dc kernen staat het nog
aanwezige winkelbestand onder
druk", stelt dc KvK. „Het zoveel mo
gelijk behouden van bestaande win
kels is van belang voor dc leefbaar
heid van deze kernen. Tholen Samen
Een vormt dc leidraad voor het beleid
en door de veelheid van aandachts
punten en projecten is een strak ge
coördineerde aanpaknoodzakelijk.
Zo dient dc gemeente maximale me
dewerking te geven aan de detailhan-
dclsplannen van (nieuwe) onderne
mers. Ook is een actief beleid nodig
om het voorzieningenniveau in ieder
geval in Tholen, Sint-Maartensdijk
en Sint-Annaland tenminste te be
houden en zo mogelijk te v^sterken.
moeder heeft er samen met archiva
ris Zuurdeeg de teksten voor ge
maakt. Sinds dat boekje is er veel
veranderd. Ik ken Kees omdat hij
hier een boekje over Scherpenisse
heeft laten drukken. Wc zijn eens
gaan praten en waren het snel eens."
Kleppe is er dc archieven voor inge
doken. Hij kan putten uit zijn eigen
foto verzameling, maar vooral uit die
van de gemeente. Hij krijgt alle me
dewerking van archivaris Fred van
den Kieboom. vertelt hij. Kleppe
komt net terug van het archief. Hij is
drie uur aan het zoeken geweest. Al
leen al voor Poortvliet. „Dat heb je
wel nodig wil je voor elk dorp onge
veer 15 foto's hebben."
Kleppe scant de foto's, drukt ze af
en gaat vervolgens naar de plek toe
waar hij vanuit dezelfde positie een
nieuwe foto. maakt. Het levert ver
rassende plaatjes op. Van sommige
straten is bijna niks meer terug te
vinden. Zo piekert Kleppe over een
smal straatje met arbeiderswonink-
jes in Poortvliet. Er is geen kerk of
molen op te zien. Geen enkel aan
knopingspunt. „Dit is natuurlijk he
lemaal weg. Daar moet ik iemand
uit Poortvliet over spreken om na te
gaan waar het was."
Het speuren in het verleden is voor
63-jarige Schcrpenissenaar zijn lust
en zijn leven. Eerder maakte hij al
drie boekjes over zijn woonplaats en
écn over Poortvliet. Drie keer stelde
hij een fototentoonstelling samen
over Scherpenisse.
De oesterputten van Tholen zullen
er ongetwijfeld ook bij zitten. Ti
chem heeft er zwemmen geleerd.
„Bij het scheepswerfje. Als je goed
kon zwemmen ging je het dijkje
over om te duiken bij de sluizen in
dc Eendracht. Dan was je geslaagd
voor je diploma," lacht hij. Foto's
van vroeger roepen herinneringen
op. Dat is ook dc bedoeling van het
boek. „Naarmate je zelf ouder
wordt, ga je er ook meer voor inte
resseren. Voor oudere mensen is het
leuk om te zien hoe het is veranderd
en voor jongeren om te zien hoe het
vroeger is geweest."
Kleppe heeft een foto van Scherpe
nisse van de haven van begin 1900
toen de zeilschepen er nog lagen.
„Met de mooie opgeknapte scheep
jes van dc gebroeders Larooy erbij.
Prachtig." Daar is niets meer van
over. Een groter contrast is nauwe
lijks denkbaar. Op de gedempte ha
ven ligt een grasveld.
En Tholen is in de loop der jaren
ook drastisch veranderd. Diclcman
heeft nog een doos met 600 dia's die
zijn vader heeft gemaakt, onder
meer van de aanleg van de nieuwe
brug begin jaren zeventig. „Er zijn
er bij waar de oude en de nieuwe
brug samen op staan toen het nog
open water was. Ongekend. Nu ligt
er de wijk Waterfront. Voor een he
leboel mensen is dat nu interessant
om te zien.
De oudste foto's dateren uit het be
gin van de vorige eeuw, maar Klep
pe heeft er ook uit de jaren zestig en
zeventig. „Anders herkennen de
mensen er te weinig van. We willen
niet te ver teruggaan." Hij toont een
foto van de showroom van Bouman-
Potter in de Molenstraat in Poort
vliet. Ook dat is reeds geschiedenis
want nu staan er huizen. En zo zijn
er legio voorbeelden van verande
ringen die zich in de Thoolse en de
Fluplandse samenleving hebben
voorgedaan.
Het fotoboek beperkt zich echter
niet lot de woonplaatsen. Ook de
gehuchtei) zoals Schakerloo en
„Er zijn grote problemen. Bijna
heel het bestuur is er opgestapt. Ze
zijn bij ons gekomen om hulp te
vragen. We gaan kijken of we het
bestuur bij kunnen staan of de afde
ling overnemen. Dus een fusie aan
te gaan. Dat hebben ze nu in be
raad." Volgens Dc Neeff heeft het
district er ook zeggenschap in. Hij
hield een flinke slag om de arm.
„Wc moeten kijken of het geen lap
middel is. Als het over I of 2 jaar
toch uit elkaar valt, schiet je er niet
veel mee op. Dan kun je afvragen of
het niet beter is om dc afdeling over
te nemen."
Volgens Vincent Nooren wordt er
niet alleen naar Tholen gekeken,
maar is ook de afdeling Kapelle ge
vraagd om te helpen de boel over
eind te houden. „We gaan niet er
gens energie insteken zonder te
weten waar het naar toe gaat. Het
district wil dat de afdeling doorgaat
met het bestuur. Dat is het mooiste.
Als dat niet kan dan lopen we het ri
sico dat het landelijk bureau gaat
uitmaken wat er gebeurt en dan heb
ben wij er geen invloed meer op."
Volgens Nooren zou het kunnen dat
er één bestuur komt voor twee ge-
Strijenham komen aan bod, zegt
Kleppe. „Voor zover er foto's van
zijn natuurlijk. Als er van Dc Sluis
bij Anna Jacobapolder bijvoorbeeld
niks is, dan kun je er ook geen fo
to's van opnemen."
Bij de foto's gaat het voornamelijk
om straten. Geen groepsfoto's van
reisgezelschappen of schoolklassen.
Dat is uitdrukkelijk niet de bedoe
ling. Maar op een aantal foto's zijn
wel mensen te zien. Zo is er een fo
to van de Achterstraat in Sint Phi
lipsland met het 'kerkje van Boone',
dc Oud Gereformeerde Gemeente
waar een vrouw in klederdracht
staat en daarachter een man met een
hondenkar. Op een oude foto van de
Oudelandsestraat in Tholen staat
een handkar.
Het idee om samen een fotoboekje
te maken is in november geboren.
Kleppe wilde al snel na de jaarwis
seling gaan fotograferen, maar de
strenge winter gooide roet in het
eten. „Anders zouden het allemaal
sneeuwfoto's worden. Het besté
weer om te fotograferen is als er
niet te veel zon is. Anders krijg je
van die harde schaduwen."
Aan elke woonplaats wordt een
hoofdstuk gewijd. Vooral dc foto's
met onderschrift moeten het doen,
zegt Tichem. „Er komt van elke
woonplaats wel ongeveer 25 regels
tekst en het wapen wordt er in kleur
bij afgedrukt. De foto's allemaal in
zwart/wit."
Het boek wordt iets kleiner dan een
A4-tje, krijgt een harde kaft met een
linnen structuur en zal ongeveer 80
bladzijden beslaan. Over de kleur
moet het duo zich nog buigen. Maar
beiden zijn het er over eens dat het
een frisse kleur moet krijgen. Bur
gemeester W. Nuis is bereid om het
voorwoord te schrijven.
Tichem is er vast van overtuigd dat
er belangstelling voor is. Dat is
ook nodig want pas bij 400 in
schrijvingen gaat hij het bock
drukken. Rens beschouwt de pro
ductie ook als een stukje innovatie,
zegt hij. „Twee Thoolse onderne
mers die iets maken over Tholen
voor dc Thoolse gemeenschap. Het
wordt echt een Thools product."
En Kleppe vindt het een uitgelezen
cadeautje voor vaderdag. „Voor
mannen is er zo weinig. Het is
meestal een Besje after shave of
gereedschap. Dit is heel iets an
ders."
bieden, maar dat voor de rest het
werk van de afdelingen hetzelfde
blijft. Zo blijven de vrijwilligers er
gewoon hun werk doen, de groepen
van de welfare (sociaal recreatieve
activiteiten) en ook de coördinato
ren blijven daar actief. Het zou dan
dus enkel gaan om het besturen van
dc afdelingen Tholen en Reimers
waal door het bestuur van Tholen.
Of het zover komt is de vraag. Vol
gens Dc Neeff was hel allemaal nog
heel pril, maar wilde hij de leden er
al van op de hoogte brengen. De af
deling Reimerswaal omvat Rilland
en Bath, Krabbcndijke, Kruiningen
en Yerseke.
Bij de rondvraag vroeg Wim de
Ruijtcr uit Tholen zich af waarom
de afdeling wel actie heeft gevoerd
voor de slachtoffers van de aardbe
ving in Haïti en niet in Chili. Vol
gens penningmeester Jany Boo
gaard is er voor Haïti aangehaakt bij
de landelijke actie. Dat er voor Chili
geen actie is gevoerd, kwam vol
gens haar door gebrek aan man
kracht.
Elke steen heeft een andere vorm.
„Je moet kijken wat er in de steen
zit, wat daar uitkomt", legt Moer
land uit. Hij heeft een beëlje een
platte steen die spits toeloopt. Hij
heeft aan de stompe kant een gaatje
geboord, zodat hij rechtop kan staan
op een houten voet. „Ik maak een
zeil van een boot." Hij zag de vorm
toen hij ermee bezig was. Hij houdt
van zeilen, net als het echtpaar
Bringmann die dc houten hengst, de
Tholen 5 heeft gerestaureerd. Die is
omgedoopt tot Jan Kornecl. Er
hangt een reddingsboei van in dc
loods.
Rolf Bringmann maakt een kuiltje in
zijn steen. „Er zat een scheur in mijn
steen. Die heb ik emit gehaald." Anne
heeft een naam voor haar steen. „Ik
ben de waarheid, het licht en het le
ven. Naar dc paasgedachte. Het is een
soort ei in drie dimensies."
Anne ziet hel helemaal zitten om
straks zelf ook kunstlessen te gaan ge
ven. Zc vindt de samenwerking tus
sen haar en haar dorpsgenoten bijzon
der. „We zijn eigenlijk allemaal' op
zoek naar het ambachtelijke. Het is
gewoon keihard werken, maar wel op
een leuke manier."
Het is de bedoeling dat er straks meer
mensen uit de omgeving mee gaan
doen met de kunstlessen. „Als er in
teresse voor is, wil ik ook kunstge
schiedenis gaan geven", zegt Huys-
mans. „Ik open binnenkort mijn
kunst, antiek en curiosa-winkeltje en
alles wat wc hier maken, kan straks
zó de winkel in. Nee hoor, dat is een
grapje."
Dc verbetering van hel vcrblijfskli-
maat. de bereikbaar en de parkeerge
legenheid is een belangrijk aan
dachtspunt. Het terugdringen van
leegstaande panden door o.a. het be
vorderen van de vestiging van (star
tende) ondernemers in branches die
nog ontbreken, heeft een hoge priori
teit. Met een pro-actieve houding en
het instellen van een startcrsregeling
kan dc gemeente het starten van een
eigen bedrijf stimuleren. Bijzonder
aandachtspunt is dc vergrijzing van
het ondernemersbestand in dc detail
handel. Dc gemeente signaleert tijdig
knelpunten en ondersteunt waar mo
gelijk bij bedrijfsopvolging."
Toekomstkansen zijn er volgens de
KvK ook in een verdere versterking
van recreatie en toerisme. „Met be
houd van de eigen identiteit", wordt
eraan toegevoegd. Gewezen wordt
op het belang van toeristische projec
ten voor de Thoolse economie. „Ini
tiatieven ondernemers (Gorishoek,
Speelmansplaten, diverse individuele
recreatiebedrijven) worden positief
benaderd. De gemeente dient tijdig
in te spelen op de toeristische moge
lijkheden die ontstaan als het Volkc-
rak-Zoommccr zout wordt gemaakt.
Initiatieven om promotic en verkoop
van dc toeristische mogelijkheden op
Tholen te ondersteunen, verdienen
steun van de gemeente. Dat geldt
ook voor uitbreiding van het bestaan
de aanbod van logiesaccommodatics
en van dagattractics als deze plannen
bijlagen aan kwaliteitsverbetering
en productvernieuwing. Ook wordt
gestimuleerd dat bestaande en nieu
we fiets- en wandelroutes lopen via
de dorpen en langs bedrijven die toe
ristisch interessant zijn. Meer toeris
ten en dagjesmensen zorgen ook
voor meer bestedingen bij het plaat
selijke midden- en kleinbedrijf en
dragen daarmee bij aan de leefbaar
heid in de Thoolse kernen", aldus dc
KvK.
Als vierde pijler noemt de KvK de
beschikbaarheid en de kwaliteit van
bedrijventerreinen, die afgestemd
moeten worden op de behoefte.
„Voor bedrijven uit de gemeente
Tholen die willen uitbreiden binnen
de gemeentegrenzen en voor bedrij
ven die zich op Tholen willen vesti
gen, dienen voldoende geschikte be
drijfslocaties beschikbaar te zijn.
Belangrijk is ook dat dc gemeente tij
dig zorgt voor de benodigde planolo
gische-reserveringen, waarbij er bin
nen die plannen aandacht is voor
kwaliteitseisen voor zowel de open
bare ruimte als voor dc bedrijfsloca
ties. Wat betreft de bestaande bedrij
venterreinen inventariseert dc
gemeente of de kwaliteit van deze
terreinen nog voldoende tegemoet
komt aan de vraag vanuit het be
drijfsleven. Samen met de organisa
ties van de bedrijven dienen verbeter
plannen ontwikkeld te worden",
aldus de KvK in de sociaal-economi
sche analyse van de gemeente Tho-
lcn.
VERVOLG VAN ATELIER
Zc heeft hen geleerd hoe ze marmer
kunnen bewerken. Daarvoor bracht
ze negen stenen uit een rivier ten
Noorden van Toscane mee. Het zijn
brokken uit de steengroeven in Car
rara waar Michelangelo altijd het
marmer voor zijn kunstwerken be
stelde. „De stenen zijn eigenlijk af
val dat in de rivier wordt gestort",
vertelt Angelika. Maar in Stavenisse
maken ze er kunst van, net als Prei-
sing. Zij gebruikt het marmer vaker
voor haar kunstwerken.
Rolf Bringmann heeft voor werktafels
gezorgd. Hij heeft ze zelf gemaakt
van hout. Preising zorgde voor het
materiaal en gereedschap. Zq zijn ze
op zondag na uitleg van de kunstena
res begonnen met hakken en slijpen.
„Wc maakten enorm lawaai, maar we
kregen alleen maar leuke reacties van
iedereen die voorbij kwam", vertelt
Anne. Ankie Prieip komt op donder
dagmiddag een kijkje nemen, samen
met haar dochters Amber en Faya en
haar moeder Nellie Potappel. „Ik had
zelf ook graag mee willen doen met
mijn dochter Amber." Er kwam wat
tussen.
Anne geeft ze uitleg. Voor haar is het,
net als de andere deelnemers, de eer
ste keer dat ze marmer bewerkt. Ze
vindt het heel leuk. Angelika is hele
maal weg van het marmer. „Ik vind
het wit van de stenen zo mooi. In het
begin zijn het net kiezels, met die ru
we buitenkant, maar als je ze oppoetst
worden ze ontzettend mooi." Zo be
werkt dc één zijn steen met een slijp
tol, de ander met een hamer en spits-
bijtel en weer een ander met
.schuurpapier, zoals Izak Moe^jind.
A
Kim en Carlijn de Rijke-van Dijke met een deel van de collectie
Tennant-Kelly, gefotografeerd door hun zoon Nelson.
