JSSSiil
Thoolse landbouw
f§
belangrijke economische factor
K.
i
'Het is wachten op die ene topper,
dan ben je bekend bij de mensen'
U
Han Overbeeke
eert'
com
Service ondersteuning
Fa. Gebr. C. en L.J. Koopman
c
Henk van de Zande uit Tholen: van akkerbouwer tot paardenboer
V
A
14
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Donderdag 11 maart 2010
ik n - r v-
Hij is altijd al gek van dieren geweest. Bij Henk van de
Zande (47) uit Tholen is die dierenliefde zover gegroeid
dat die zijn akkerbouwbedrijf is gaan overheersen. Beet
je bij beetje maken de opslagruimtes voor de oogst ruim
te voor de paarden. Het meeste akkerland is weiland ge
worden, of is verkocht. Hoeve Weltevreden aan de
Boomdijk in Tholen is in amper tien jaar tijd veranderd
van boerenbedrijf naar paardenhouderij: van één rijpaard
naar zo'n 45 paarden. Henk fokt ze, hij verwacht dit jaar
12 veulens. Zijn eerste succes heeft zich inmiddels aan
gediend. Een hengst van zijn fokkerij is vorig jaar goed
gekeurd voor de dekdienst.
Schapen
Samson
Dekhengst
Flessenveulen
Eendrachtruiters
Handel in Landbouwprodukten en Gewasbeschermingsmiddelen
Voor al uw bestrijdingsmiddelenzaden
en granen hartelijk aanbevolen
Postbus 25
4695 ZG Sint-Maartensdijk
Tel. 0166-663169 - 663197
fax. 0166-663773
- 662559
mob.tel. A.D. Koopman 06-53796466
mob.tel. M.L. Koopman 06-20011370
e-mail: a.d.koopman@hotmail.com
A: Ten Ankerweg 78
B: 4691 GX Tholen
M: 06 - 53 819 013
T: 0166 - 602 621
F: 0166 - 605 129
E: han.overbeeke@planet.nl
Paardenhouderij
eve
Aankoop service voor:
trekkers
landbouwmachines
hefwerktuigen
grondv er zetmachines
Dick Klok Mechanisatie
Heenvliet 0181 - 661055
Poortvliet 0166 - 613015
Zaden /poofgoed
Bedrijfsartikelen
Teeltadvies
Meststoffen
Gewasbescherming
Plastics folie
9 A
Henk zijn moeder Nel woont in een
woning tegenover de boerderij. Zijn
vader Leen is aeht jaar geleden
overleden. Dat was een echte akker
bouwer. Destijds bestond de hoeve
uit 75 hectare akkerland waarop
aardappelen, suikerbieten, tarwe,
graszaad en conserve-erwten ge
teeld werden. „Ik heb nu nog 18
hectare akker, de rest heb ik ver
kocht of is weiland voor de paar
den", zegt Henk. Hij vindt zichzelf
geen akkerbouwer meer, hoewel hij
zich daar nog wel mee bezig houdt.
„Van zo'n klein beetje land kun je
niet leven."
De toekomst van Henk lag en ligt
nog steeds bij het bedrijf. Alleen is
het anders gelopen. Hij is na de ha
vo aan 't Rijks in Bergen op Zoom,
naar de middelbare landbouwschool
in Goes gegaan. Die verliet hij in
1982 met zijn diploma op zak. De
paarden waren toen nog niet in
beeld.
„Vroeger hadden we trekpaarden op
het bedrijf, maar die heb ik niet
meer meegemaakt. Mijn broer en
mijn zus staan nog met het laatste
paard op de foto." Henk heeft een
oudere broer Jan (52) en een zus Ina
(51Er waren nog wel andere die
ren. Schapen voor de fokkerij: Texe
laars. „We hadden een medewerker,
vroeger noemde je dat een knecht,
die 's zomers op het land hielp. De
schapen hadden we om hem 's win
ters ook aan het werk te kunnen
houden."
Henk kreeg toen hij zeven jaar oud
was een pony, een Welsh genaamd
Emma. Daar reed hij op tot hij naar
de middelbare school ging. „Ik had
er te weinig tijd voor. Toen Emma
achter de schapen aan ging rennen,
werd ze verkocht." Maar de schapen
volgden zelf ook al snel. „Het ging
slecht in de schapen, ze brachten
niets meer op. Zo'n vijftien jaar ge
leden hebben we ze allemaal ver
kocht."
Dat was niets voor Henk. ,.Ik ben
altijd al een beetje beestachtig ge
weest. Ik heb altijd mijn eigen hond
gehad, ik had vogels (parkieten),
konijnen en duiven die aan kwamen
vliegen. Ik heb zelfs nog eens een
kievit gehad." Als hij na het vertrek
van de schapen 's winters in de
schuur kwam, beviel de stilte hem
niet. Daarom ging hij op zoek naar
een paard.
,.lk zocht gewoon een brave, waar
ik zo op kon stappen. Het was na
tuurlijk alweer een poosje geleden
dat ik op een paard had gezeten."
Hij kocht Ciska bij Adri Geluk uit
Sint-Maartensdijk. Het was een
merrie zonder papieren. Henk werd
fanatieker dan hij ooit gedacht had
en ging dressuurles nemen. „Eerst
bij mijn nicht Mirella Geluk uit
Oud-Vossemeer en later bij Hans
van Pul. Dat is een bekende dres
suurruiter uit Lepelstraat."
Nel werd ook enthousiast voor de
paarden en stapte met haar 53ste
voor het eerst op een paard. Ze
kreeg ook de smaak te pakken en
kocht haar eigen paard. Dat is er
wel eentje met papieren, een
KWPN'er, het Nederlandse rijpaar
den stamboek. Van Kalburga, die al>
stamt van de hengst Dageraad', werd
het eerste veulentje door de familie
Van de Zande gefokt. „Ciska kon
niet drachtig worden. We hadden
haar de hele zomer laten insemine-
ren en in augustus was ze nog niet
drachtig. Toen lieten we die van
mijn moeder insemineren met Gri-
baldi (een zwarte Grand Prix dres-
suurhengst die onlangs is overleden,
red.)."
Overigens was de keuze voor die
hengst niet zo moeilijk. „Rinus de
Jong uit Made was de hengstenhou-
der die hier kwam. Hij had Gribal-
Paardenman Henk van de Zande heeft dit jaar pech met het overlijden van een fokmerrie. Ze werd vlak na de bevalling ziek. Het veulen
brengt hij met de fles groot.
di." De Jong is inmiddels overleden.
Henk vertelt dat hij bijna al zijn
paardenkennis aan hem heeft te
danken. „Ik heb veel geleerd van
die man."
Het veulen dat het jaar daarop werd
geboren, was een hengst: Samburga
van Weltevreden, roepnaam Sams
on. Henk heeft hem cadeau gekre
gen van zijn moeder. Hij heeft het
paard nog steeds. „Iets dat je krijgt,
verkoopje niet." Samson loopt in de
sport met één van Henk zijn ruiters.
Er rijden twee mannen op zijn paar
den. Arie Droogcr van Goeree-
Overflakkee en Akash Sukhraj uit
Rotterdam. Die komen bijna dage
lijks voor hun plezier naar de hoeve
in Tholen om de paarden te trainen.
Normaalgesproken verkoopt Henk
zijn paarden op één-, twee- of drie
jarige leeftijd. Sommige merries
houdt hij voor de fokkerij. „In prin
cipe houd ik alleen de fokmerries.
De rest wordt verkocht." Henk heeft
nu tegen de twintig fokmerries. De
meeste heeft hij aangekocht samen
met Nel.' Want al snel kw'amen ze
erachter dat ze het fokken met de
paarden wel erg leuk vonden.
Steeds kwam er weer een'merrie bij.
Het is de bedoeling dat ze blijven
tot hun laatste adem. „Ik kan het
niet over mijn hart verkrijgen ze
naar de slacht te brengen."
Zo is Ciska op de boerderij overle
den. Ze bleek ouder te zijn dan
Henk dacht. „Ik heb haar gekocht
als 13-jarige. Er zaten geen papie
ren bij, dus de dierenarts moest naar
de tanden kijken om haar leeftijd te
schatten. Boven de dertien kun je
geen verschil meer zien, dus waar
schijnlijk is ze al veel ouder ge
weest." De oudste merrie die hij nu
heeft staan is Amazone. Die is 29
jaar oud.
Op dit moment groeit het aantal
paarden op de boerderij. Het is een
gevolg van de economische crisis,
meent Henk. „De markt is nu slecht.
We houden de paarden nu aan tot
drie jaar." Er worden volgens Henk
nu weinig paarden naar Engeland en
Amerika verkocht. Daar is er altijd
veel vraag naar KWPN'ers en ko
pers uit die landen zijn vaak bereid
er een wat groter bedrag voor neer
te tellen. Zelf verkoopt Henk veel
paarden naar Frankrijk. „Ik heb
daar een stuk of vijf klanten." Daar
door verliest hij veel paarden uit het
oog. „Ik denk dat zo'n 70 procent
van de paarden die ik gefokt heb, in-
Frankrijk lopen."
Rijk wordt hij niet van de verkoop
van zijn paarden, zegt hij. „Ze gaan
voor normale bedragen weg." Henk
is niet de persoon die zijn paarden
de hemel in prijst. „Dat is niet aan
mij besteed. Ik zie eerder wat er niet
goed aan is." Hij past zijn prijs dan
ook aan als hij vindt dat er iets niet
helemaal perfect is aan een paard,
bijvoorbeeld als hij iets met zijn
hoeven naar buiten staat: Franse
stand, heet dat. „Je moet gewoon
zeggen wat de gebreken zijn. Wat
schiet ik ermee op als ik hem na vier
weken weer terug krijg? Eerlijkheid
duurt het langst."
Maar het lijkt erop dat de paarden
van Henk wel kwaliteit hebben. Hij
gaat jaarlijks met zijn veulens naar
de keuring en boekt daarmee suc
ces. En twee paarden uit zijn fokke
rij komen momenteel positief in de
publiciteit. De vierjarige Amando
van Weltevreden is zijn eerste goed
gekeurde dekhengst. Niet bij het
KWPN, maar bij een ander stam
boek, het AES. Henk hoopt dat
Amando op basis van zijn prestaties
in de loop van de tijd alsnog bij het
KWPN wordt goedgekeurd. Dat is
goede reclame voor hem als fokker.
Amando heeft hij overigens voor
zijn derde jaar verkocht. De nieuwe
eigenaar is met hem naar de heng-
stenkeuring gegaan. Henk leeft op
afstand mee met het succes. „Ik heb
veel werk op de boerderij en ga niet
zo snel weg." Hij hoorde via de tele
foon dat Amando werd opgenomen
voor de dekdienst. Hoewel hij ge
niet van zulk nieuws, is zijn reactie
nuchter. „Ik zei, dat is leuk. Heel
leuk. En dat was het eigenlijk wel."
Hij verdient niets aan Amando als
dekhengst. „Het enige dat ik ermee
ben opgeschoten is een gratis dek
king." Natuurlijk is hij er blij mee.
Onlangs las hij in de Paardenkrant,
een krant met paardennieuws, dat
zijn fokproduct tweede was gewor
den in Zuid-Holland bij een wed
strijd voor jonge paarden. „Als je
zoiets leest, weet je waarvoor je het
doet."
Want naast het succes, zijn er ook
dieptepunten. Zo'n twee weken ge
leden overleed zijn merrie Icara, en
kele dagen na de bevalling van een
hengstveulen. Die merrie was zijn
trots, want nadat hij haar gekocht
had bij Rinus de Jong, werd haar
zoon Marius Claudius in 2002 uit
geroepen tot paard van het jaar in
Engeland en was het het best ver
dienende springpaard van Europa.
„Als dat eerder bekend was ge
weest, had ik haar waarschijnlijk
nooit kunnen kopen." Het veulen
wordt nu met de fles grootgebracht.
Dat betekent 's nachts om de paar
uur uit bed, en overdag gaat dat ook
zo door.
Henk heeft er geen spijt van dat hij
van akkerbouw over is gegaan op de
paarden. Hoewel hij er soms wel
eens van baalt. Maar de mooie din
gen van de paarden blijven de over
hand hebben. „Als je dan zo'n veu
lentje aan de fles hebt, voel je je
toch weer nuttig." Hij heeft een doel
en hij hoopt dat het er nu een beetje
aan gaat komen. „Het mooiste lijkt
mij dat ik uil een zelfgefokte merrie
nakomelingen heb die gaan preste
ren." Dan maakt hij naam als fok
ker, denkt Henk. „De mensen gaan
je dan een beetje kennen." En heeft
hij kans dat de paarden daadwerke
lijk iets op gaan brengen. „Het is
toch wachten op die ene topper."
Henk rijdt zelf geen wedstrij
den, daar wordt hij zenuwach
tig van, zegt hij. Toch worden
er wel eens wedstrijden bij
hem op de boerderij georgani
seerd. Dat is van lieverlee zo
gekomen, vertelt hij. Henk
heeft een overdekte rijhal laten
bouwen om zijn paarden met
elk weer te kunnen trainen.
Paardenliefhebbers vroegen
toen of ze een wedstrijd moch
ten houden in zijn bak en zo is
zijn boerderij een beetje de
thuishaven geworden van de
Thoolse rijvereniging De Een
drachtruiters. De leden hebben
elke vrijdag een springavond
in de bak. Voor de rest van de
week is het rustig op het erf. 's
Zomers zie je hier niemand,
zegt Henk.
HACCP
HANDELSAGENT IN LANBOUWPRODUCTEN
DIERBENODIGDHEDEN
DIERVOEDERS
VEEVOEDERS
Henk van de Zande
Boomdijk 4 4691 RM Tholen
Tel. 06 - 20 65 99 07 Fax 0166 - 60 25 99
E-mail: Hvdz4@hotmail.com j Site: www.paardenfokkerijhoeveweltevreden.nl
Voor al uw dressuur- en springpaarden van eigen fok uii KW.P.N. lophengsten.
metaalunie
Steenbergen 0167-566350
De Mortel 0492-319434
www.vlamings.nl
at
