:i
m
belangrijke economische factor
'Boeren kunnen veel meer kosten
besparen door samen in te kopen'
Wij gaan verhuizen!
Vanaf begin december
hopen we u
vanuit ons nieuwe pand
van dienst te zijn.
Schipper OAZ
rk
Oudesluijs
Fouragehandel
Will
ÉiKfy
of
1 urv
Voor al
0p
Aankoop service voor:
trekkers
landbouwmachines
hefwerktuigen
grondverzetmachines
Dick Klok Mechanisatie
Heenvliet 0181 - 661055
Poortvliet 0166 - 613015
Pierhoekseweg 2A
Sint-Maartensdijk
Tel.:0166-692343
graszaad, hooi en stro
Donderdag 29 oktober 2009
EENDRACHTBODK, DETHOOLSE COURANT
19
Rn 1
I>
De laatste oogst bij akkerbouwer Leo de Oude van de
Noordhoeve in Sint Philipsland is in 2011. Per roven-
oogst worden de percelen aan de volgende boer opgele
verd. Daarna zullen er koeien grazen. Bouwland wordt
voor een deel weiland. In plaats van aardappelen komt er
gras, in plaats van suikerbieten maïs. De Oude heeft zijn
bedrijf verkocht aan een melkveehouder uit Waspik die
ruimte moet maken voor de rivier. Water speelt een grote
rol in de geschiedenis van de familie De Oude. Bij de
Ramp in 1953 werden ze verdreven van hun hofstede in
de Schelphoek op Sehouwen-Duiveland. De opvolgers
van Leo worden verdreven door het water van de rivier.
Zoet water
Noordhoeve van Leo de Oude in Flupland wordt melkveehouderij
Milder
Opvolgers
Populier eeuw oud
Markt 8-10, 4691 BX Tholen, tel. 0166-601260
Landbouwmechanisatie
f i Firma Fase
Den Engelsman:
uw partner in de mechanisatie.
Dealer van bekende topmerken w.o.:
New Holland, Grimme, Dubex, Rumptstad, Baselier
Kuhn, Steketee, Linde, Mullie, Överum en vele andere.
Tevens dealer van Sunward graafmachines en sherpamachines
t.b.v. bedrijven die werkzaam zijn in de grond-, weg- en waterbouw.
Bram Groenewegeweg 12, 4693 PW Poortvliet
Tel. 0166-652473 06-46736229, Fax 0166-652643
metaalunie
GROENVOORZIENINGSBEDRIJF
VAN POORTVLIET V.O.F.
Uw adres voor:
Te koop gevraagd
Franco thuis of eventueel afgehaald
Ink: David Oudesluijs
tel. 06-54660945
Wim Oudesluijs,
tel. 06-21263410
Leo werd geboren op Schouwen
maar kwam na de watersnoodramp
met zijn ouders naar de Noordhoeve.
De boerderij op Schouwen lag net
buiten de ringdijk die werd aange
legd om het gat in de dijk te dichten
en ging verloren. Zijn grootmóeder,
die weduwe was, had de boerderij in
Sint Philipsland. met 52 hectare, in
1934 gekocht als belegging. Bij de
aanleg van de Rijksweg in 1935
werd er een stukje van de grond af
geknabbeld. De weg doorsnijdt het
perceel. Er ging ongeveer twee hec
tare landbouwgrond verloren en door
de schuine hoeken werd het lastiger
om het land te bewerken. Voor een
boer is elke hectare landbouwgrond
van groot belang. De Oude weet het
als geen ander. Hij was 28 jaar rent
meester en is sinds 2000 werkzaam
voor de ZLTO-Vastgoed in Goes.
Grond is een gewild artikel. Niet al
leen voor boeren, ook voor de over
heid, particuliere eigenaren en na
tuurorganisaties.
De Oude blikt terug en kijkt vooruit.
„Tegenwoordig heb je als akkerbou
wer 100 hectare nodig om er van te
kunnen leven. Op Sint Philipsland
zijn de bedrijven wat groter dan op
Tholen. Begin jaren tachtig was de
gemiddelde grootte van een bedrijf
op Tholen ongeveer 22 hectare, hier
40 hectare. Een behoorlijk verschil,
maar op Tholen is de grond wat lich
ter. Boeren kunnen daar fijnere ge
wassen telen, zoals bloemzaden en
vroege aardappelen telen. Dan is er
met minder grond toch een hoog ren
dement te halen."
De boeren op Flupland moeten het
vooral hebben van graan, bieten en
aardappelen. Vanaf het begin van de
jaren 60 is ook de graszaadteelt een
belangrijke rol gaan spelen in het
bouwplan, zegt De Oude. De boeren
wachtten in oktober opregen. Veel
aardappelen moesten nog gerooid
worden. Het bleef maanden droog.
Op verschillende plaatsen werdgn de
bedden zelfs beregend om ze met de
rooimachines te kunnen oogsten. „Ik
heb het wel eens meegemaakt met
percelen uien, maar dat was dan in
augustus. Voor aardappelen heb ik
het nog nooit meegemaakt." De tij
den zijn veranderd. „Vroeger waren
er niet zulke grote rooimachines en
werden ze met de hand opgeraapt.
Dat was geen probleem en als er een
slecht plekje op zat, dan sneed de
consument het er wel af. Maar de in
dustrie die friet maakt, wil zulke
aardappelen niet."
Het water waarmee de percelen wor
den nat gemaakt, is nog steeds niet
overal zoet. Dat is De Oude een
doorn in hel oog. „Nu wordt maar
weer eens aangetoond hoe belang
rijk zoet water is. Als we echt lekker
kunnen doorspoelen dat kunnen we
hier tot aan de Rijksweg nog aardig
beregenen. Ook voor de groei. Want
daar gaat het óm."
De Oude zit ineens op het puntje van
zijn stoel. Als het om het behartigen
van de belangen van de boeren gaat,
staan zijn ogen feller. Het opkomen
voor de landbouw deed hij jaren
lang. Eerst in de ZLM afdeling van
Sint Philipsland, later in de ZMO
Tholen en ZLTO. De schaalvergro
ting is ook in de belangenbeharti
ging niet van de lucht. Maar het
kleinschalige blijft ook van belang.
De Vereniging Agrarisch Belang op
Flupland functioneert nog steeds. De
Oude en alle andere boeren en oud-
agrariërs op het schiereiland z.ijn er
lid van. Zo'n vijftig in getal. Hij is er
voorzitter van geweest. Iemand die
lid wordt, is lid voor het leven. De
Oude vergelijkt het met een coöpe
ratie. „We hebben gezamenlijk in la
ten schrijven voor het draineren van
onze percelen. Dat scheelt enorm in
de prijs. Hetzelfde hebben wc ge
daan met de aankoop van banden en
Leo de Oude combineerde het boerenbedrijf met het behartiging van de belangen voor de agrarische sector.
dieselolie. Daar kunnen wc zeer in
teressante prijsvoordelen mee ha
len." Het heeft ook een belangrijke
sociale functie. Behalve dat er ver
gaderd wordt, is er ook elk jaar een
barbecue om elkaar op een andere
manier beter te leren kennen. De
Oude zou het gezamenlijk optreden
tussen boeren wel verder uit willen
breiden. „We zijn op Flupland een
kleine groep met 1400 tot 1500 hec
tare. Het zou verstandig zijn om ge
zamenlijk de grotere machines te
kopen. Daar kun je veel mee verdie
nen. Want daar liggen det kansen. De
markt hebben we nauwelijks in de
hand. De opbrengsten worden door
de prijzen op wereldhandel bepaald,
maar de kosten kunnen we beper
ken. Op het kostenniveau kunnen we
nog vele malen meer winnen, maar
dan moet een boer wel een stukje
autonopiie opgeven. Maar je botst
tegen genetische barrières. Waarom
ben je' boer? Omdat je zelf beslist.
Op jouw plek die dingen doet waar
je zelf de gevolgen van draagt." De
Oude roept al twintig jaar dat boeren
daar niet langer aan vast moeten
houden. Het valt hem een beetje te
gen dat het zo lang duurt. „Ik denk
wel dat de volgende generatie het
eerder op zal pakken."
De Oude is wat milder geworden.
Toen hij jong was en bestuurlijk ac
tief werd, dacht hij zaken snel te
kunnen veranderen. Hij was onder
andere hoofdingeland van het wa
terschap Tholen. „Maar ik heb ge
leerd dat het niet lukt op het mo
ment dat jij wilt dat het gebeurt. Je
hoopt dat het later grond vindt." Het
woord grond valt vaak. Beleid ma
ken bij een semi-overheid als het
waterschap is laveren tussen willen
en kunnen. De Oude kan wel eens
ongeduldig zijn, is zelfs driftig van
aard. „Ik weet dat ik mijn mond niet
kan houden. Maar ik ben ook niet te
Hauw om te zeggen dat iets goed is
gegaan." Hij wijst op het plan voor
waterberging op Flupland. De ma
nier waarop dat tot stand is geko
men tussen de landbouw, het water
schap, de provincie, de gemeente en
de natuurorganisaties, verdient vol
gens De Oude alle lof. Landbouw
en natuur leken eerst tegenover el
kaar te staan. De natuurorganisaties
wilden de randen van de Bruintjes-
kreek benutten voor de natuur, maar
dat bleek volgens De Oude geen
haalbare kaart. „Daar zitten alleen
jonge ondernemers. We hebben het
plan om kunnen buigen door in
overleg met de eigenaar de Willem-
polder van 23 ha. die tegen de Oos-
terscheldc aanligt, aan te bieden. We
hebben met elkaar goed gescoord.
Het gaat om het samenspel tussen
landbouw, natuur en overheid. Dat
heb ik geleerd. Het samenspel is no
dig anders bereik je niks. Schitte
rend."
De Oude was tot 2000 rentmeester
bij Ovcrwater, het grondzakenkan
toor in Strijcn dat onder meer be
middelt bij aan- en verkoop van
grond en eigendommen voor ande
ren beheert. Hij begon er in 1972. In
1984 nam hij het bedrijf van zijn va
der over en combineerde het boeren
met het werk als rentmeester: 40
procent Noordhoeve, 60 procent
Ovcrwater. Het was goed te combi
neren. Hij paste er zijn bouwplan op
aan.
Als rentmeester had hij tot taak agra
rische onroerende zaken voor parti
culieren, stichtingen of ambachts-
heerlijkcn te beheren. Maar hij ging
ook over de aan- en verk(x>p van
gronden. De Oude onderhandelde
over de prijs met projectontwikke
laars of gaf adviezen over pacht- en
grondzaken, was betrokken bij het
wijzigen van functies door de over
heid van agrarische grond naar na
tuur of de aanleg van wegen.
„Enorm boeiend. De contacten wa
ren heel divers. De ene dag ging je
de pachters af, de andere dag zat je
bij een graaf of een baron. Of bij de
raad van bestuur van Volker-Stevin
die veel eigendommen had op Voor-
ne-Putten en Hoekse Waard en bij
voorbeeld het eiland Tiengemeten
dat nu helemaal aan de natuur is ge
geven." De Oude voer zelfs met een
speedboot over de Maas en de Waal
om te kijken of de grindputten ge
schikt waren om er baggerspecie in
te storten. Hij was vergroeid met het
kantoor. Toen er een andere wind
ging waaiert, voelde hij zich minder
happy. In 2000 kon hij van Ovcrwa
ter overstappen naar de ZLTO-Vast
goed. Dat was ook de reden dat hij
zijn bestuurlijke functies binnen de
ZLTO moest staken. „Ik was actief
geweest in de ZLM dat eind 1998
overging in de ZLTO. Ik kende heel
veel mensen. Het was een logische
stap. Het Overwaterboek was uit.
Als je me opensnijdt komt er ZLTO-
bloed uit."
Niet langer gaat het om het beheer
van gronden van stichtingen, over
heden en kerken. Maar meer over
taxaties van gronden, de overdracht
van gronden en het beëindigen van
de pachtovereenkomsten. De Oude
steekt onder andere veel tijd in het
overleg met pachters die problemen
hebben met een verpachter. Goes is
zijn standplaats waar hij de leiding
geeft aan een team van 8 mensen.
Hij zit ook in het managementteam
van de ZLTO die het beleid van de
organisatie uitstippelt. „Leden
moeten beroep kunnen doen op de
kennis die we in huis hebben. We
verkopen kennis. En die is heel
breed. Wc hebben kennis van de
makelaardij maar ook heel veel op
fiscaal gebied. Een boer van 58 jaar
die over 3 of 4 jaar wil stoppen en
zich afvraagt hoe hij dat moet doen.
Wat de gevolgen zijn? We kunnen
hem begeleiden naar de uiteindelij
ke beslissing. Het gaat om het bege
leiden van het hele proces."
De Oude heeft besloten om in
2011 te stoppen. Hij zit ook in
zo'n proces, maar heeft door zijn
jarenlange ervaring, geen begelei
ding nodig. Hij weet nog niet waar
hij dan zal gaan wonen, maar
denkt aan Tholen of Steenbergen.
Opvolgers heeft hij niet. Zijn kin
deren zijn een andere richting uit
gegaan. Hij heeft daar geen moeite
mee. Er komt nu een koeienboer
op de Noordhocvc. De bijgebou
wen zullen worden gesloopt. Ak
kerland wordt voor een deel wei
land en er komt een grote nieuwe
melkveestal. Ongelooflijk boei
end, vindt hij deze ontwikkeling.
„Het vee, ongeveer 200 stuks, gaat
buiten lopen. Dat is mooi en het is-
ook aardig voor de gemeenschap.
Het vergroot de diversiteit op Flu
pland."
Op het erf van de Noordhoeve staat
een zwarte populier. De boom is al
ruim honderd jaar oud. De populier
werd in 1908 geplant, samen met
een ander exemplaar. Lang bepaal
den ze het zicht op de boerderij tot
andere bomen en struiken ook zo
hoog werden dat ze minder begon
nen op te vallen. Een van de bomen
is bij een storm omgewaaid. Dege
ne die over is gebleven is gehavend
door een blikseminslag. „Hij be
hoort tot een van de drie bomen in
Noord-Zeeland die op een lijst van
monumentale bomen staan die de
inundatie en de Ramp hebben over
leefd."
NEW HOLLAND Traktoren
AGRARISCH-, LOON EN G RON D V E RZET B EDR IJ F
Tel. OI66 - 66 32 07 www.VDfdenengebman.vri Fax OI66 - 66 30 29
com
rooien
I snoeien
planten
i maaien
Hikseweg 1, 4698 RJ Oud-Vossemeer
tel. 0166 672971 06 53462131 06 51210314
fax 0166 673024, e-mail: i.poortvliet@planet.nl
