Schoonschrijven, luchtgevechten en
pamfletten tijdens week van geschiedenis
Bank schenkt oefenpop voor
opwekken leven én leefbaarheid
Houte
Zwarte rook verraadt illegale stoker
Slik op de weg
Donderdag 8 oktober 2009
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Oorlog en Vrede in gemeentearchief Meestoof en bij heemkundekringen
De landelijke Week van de Geschiedenis, die van 17 tot
en met 25 oktober duurt, heeft dit jaar ook Tholen be
reikt. De heemkundekringen van Tholen en Sint Philips-
land, streekmuseum De Meestoof en het gemeentear
chief springen in op het thema Oorlog en Vrede. De
Thoolse activiteiten beginnen met de archievendag op 17
oktober, waarbij bezoekers een kijkje krijgen achter de
schermen van het gemeentearchief in Tholen.
Uniformen
Op zolder
Gepensioneerden
interieur
Energieweg 11J - 4691 SE Tholen - tel. 0166 60 93 33
www.vanhouteinterieur.nl
Eerste optreden
Geen mestbassins
in rioolzuivering
Uitkijktoren
Meerwerk
voor Kleinbouw
Voetbalschool voor
goede doel
Nieuw orgel
Diakenen bedankt
Licht bij Kadijk
Lagere huur
voor musicals
Drie ton wachtgeld
voor wethouders
'Bieb Poortvliet open
houden schept precedent'
Annette Kuiper en Fred van den Kieboom laten oude pamfletten zien die ook tijdens de archievendag zijn te zien. Op het grote pamflet roept
rijkscommissaris Seyss Inquart de bevolking op zijn bevelen op te volgen.
Het is voor het eerst dat de gemeen
te Tholen meedoet aan de landelijke
archievendag. „In de oude situatie
in Sint-Maartensdijk was het niet te
doen om het archief open te stellen,
terwijl de rest van het gemeentehuis
dicht is. In het nieuwe gebouw kan
dat wel, maar vorig jaar lukte het
nog niet vanwege allerlei omstan
digheden", legt gemeentearchivaris
Fred van den Kieboom uit. Samen
met zijn collega Annette Kuiper ver
telt hij, waarom mensen zaterdag 17
oktober van tien tot vijf uur naar het
archief moeten komen kijken.
Allerlei oude documenten zijn te
voorschijn gehaald, zoals pamflet
ten, spotprenten en andere verzets-
stukken uit de Tweede
Wereldoorlog. „We hebben ook niet
joodverklaringen, fotomateriaal en
rapporten en verslagen over neerge
storte vliegtuigen, gevallen VI's en
de schade daarbij", vertelt Kuiper.
De heemkundekringen en het muse
um werken mee aan een tentoon
stelling in de hal van het gemeente
huis met materialen uit de oorlog,
voornamelijk uniformen.
Waar de archivarissen de meeste
mensen mee blij denken te maken is
de openstelling van de kluis. „Veel
mensen zeggen vaak dat ze wel eens
graag in de kluis willen kijken. Nor
maalgesproken krijgen ze wel de
stukken te zien die daar bewaard
worden, maar ze mogen zelf niet in
die ruimte komen. Nu krijgen ze
dus echt een kijkje achter de scher
men", aldus Van den Kieboom.
De kluis is normaliter verboden ter
rein, om de oude stukken te be
schermen. „Daar moet je voorzich
tig mee zijn, want het zijn unieke
dingen. Ons oudste stuk is ouder
dan de Grote Kerk in Tholen." Dat
oudste stuk is een zogeheten charter
uit 1330, een perkamenten oorkon
de voor de tolvrijheid van Tholena-
ren voor het varen op de Honte.
Er is van alles in het archief te vin
den wat met de gemeente te maken
heeft. Van den Kieboom zegt zelfs
niet te weten wat er allemaal in het
gemeentehuis ligt, maar het is nog
niet compleet. „Wij kunnen bijvoor
beeld zien hoeveel notarissen er op
het eiland hebben gezeten, maar
niet van voor 1811. Daar is bijna
niets van overgebleven. Het zou
mooi zijn als die'gegevens van een
zolder gehaald worden, zoals dat
wel eens gebeurt. Soms ligt iets ja
ren of eeuwen bij iemand in de
kast." Dat het archief niet alles her
bergt, vindt Van den Kieboom niet
erg, zolang de ontbrekende gege
vens maar openbaar zijn. Zo vindt
hij het zonde dat het archief van de
ambachtsheerlijkheid Vosmeer nu
voor niemand toegankelijk is. „Dat
ligt nog steeds in het Ambachtshe
renhuis. Het is een particulier ar
chief, maar bevat veel informatie
voor mensen die geïnteresseerd zijn
in de geschiedenis van Oud-Vosse-
meer."
Wat de archivarissen hopen, is dat
mensen ook spullen komen brengen
die te maken hebben met de Thool
se geschiedenis. „Wij zijn altijd
geïnteresseerd in dingen die mensen
thuis hebben liggen. Ik zeg ook al
tijd dat ze bij ons veiliger liggen dan
bij mensen thuis op zolder, want er
wordt van alles aan gedaan om te
voorkomen dat ze verloren gaan. Zo
hebben wij ook een back up van de
foto's van Kees Kleppe in beheèr.
Daar hebben we allebei baat bij."
Het gemeentearchief heeft heel veel
oude foto's, maar van niet elke foto
is het verhaal bekend. „Er komen
regelmatig foto's binnen, van zowel
particulieren als bedrijven." Van den
Kieboom denkt erover om enkele
foto's neer te leggen tijdens de open
dag, zodat mensen er mogelijk wat
meer over weten te vertellen.
Overigens is de kans op identificatie
van de beelden gegroeid, want het
aantal bezoekers van de studiezaal
van het archief is met de verhuizing
van Sint-Maartensdijk naar Tholen
met 45 procent gestegen, tegen de
trend van de landelijke cijfers in.
Het jaarverslag van 2008 laat zien
dat er 189 mensen dat jaar het ar
chief bezochten ten opzichte van
131 in 2007. Het resulteerde met
573 in 146 bezoeken meer, een stij
ging van 47 procent. Van den Kie
boom verwacht dat dat aantal nu ge
lijk zal blijven. „We zitten nu
ongeveer op dezelfde cijfers." Bo
vendien worden steeds meer gege
vens gedigitaliseerd, zodat ze via in
ternet zijn op te vragen. Vooral de
mensen die geïnteresseerd zijn in
genealogisch onderzoek worden
hiermee bediend. „Alle kaartenbak
ken met doop-, trouw- en begraaf-
gegevens van voor 1811, het jaartal
van de introductie van de burgerlij
ke stand, worden ingevoerd in de
computer. Ook gaan we foto's op
internet zetten."
Van den Kieboom ziet graag meer
mensen komen en meent dat het ar
chief niet alleen voor oudere men
sen is. „Het overgrote deel zijn wel
de gepensioneerden, simpelweg
omdat die de meeste tijd ervoor
hebben. Ook vragen mensen zich
als ze wat ouder worden af, van hé,
waar komen wij eigenlijk van
daan?" Het gros komt voor stam
boomonderzoek, maar er komen
ook mensen voor andere onder
zoeksgebieden. „We hebben een
meneer die alles wil weten over de
post, telefonie en telegrafie, eentje
die onderzoek doet naar veldwach
ters en iemand die alles zoekt over
Stavenisse."
Ook scholieren kunnen informatie
vinden voor werkstukken en studen
ten voor bijvoorbeeld afstudeer
scripties. Er is een bibliotheek met
boeken over de Thoolse en een stuk
je Zeeuwse geschiedenis, er staan
genealogieën, naslagwerken en er
is veel documentatiemateriaal. Kui
per: „Van krantenknipsels tot dag
boeken." Alles dat ouder is dan 20
jaar is te raadplegen voor bezoekers.
De heemkundekring Stad en Lande
zorgt voor de volgende activiteit
met een lezing van Martien van
Dijk uit Krabbendijke. Die vertelt
op dinsdagavond 20 oktober om
half acht in de Wellevaete in Sint-
Annaland over vliegtuigen en be
manningen in de oorlog in Zuid
west Nederland. De Meestoof sluit
de week op 23 oktober af met de
Museumnacht. Die begint om acht
uur 's avonds en duurt tot twaalf
uur. Bestuurslid Piet van Dijke
licht toe wat er te doen is. „Er kun
nen allerlei spelletjes worden ge
daan. die te maken hebben met het
thema oorlog en vrede, zoals Strat-
ego", zegt hij. Daarnaast is er een
schoonschrijfwedstrijd in het
schooltje. „Met kroontjespen en
inkt kunnen bezoekers een stukje
tekst over de oorlog schrijven in
schoon schrift. Er is een aantal prij
zen aan verbonden en een jury be
slist wie er wint." Verder wordt er
een film getoond over het laatste
jaar van de Tweede Wereldoorlog
en de bevrijding. En in de Noorse
woning wordt er diverse malen een
verhaal verteld over de Tachtigjari
ge oorlog.
De Meestoof doet voor de derde
keer mee aan de Museumnacht en
houdt traditiegetrouw om elf uur
een afsluiting met een hapje en een
drankje. Daarbij is er Ierse muziek
van Toeval. Voor de jeugd wordt er
een speurtocht opgezet. Van Dijker'
„Alles is gratis."
VERVOLG VAN BEGROTING
De wethouder geeft aan dat daarbij ook een rol speelt
dat er in maart verkiezingen zijn, waarna een nieuwe
gemeenteraad aantreedt. De motie waarin de raad eer
der dit jaar vroeg om varianten voor het terugdringe
van het begrotingstekort 2010 (inmiddels is er geen te
kort meer - red.) en voor het aanpakken van de tekor
ten in het meerjarenperspectief, volgt het college niet.
Inmiddels is duidelijk dat de septembercirculaire van
het ministerie van binnenlandse zaken niet negatief uit
pakt voor de uitkering die Tholen van het rijk ontvangt.
Rayondirecteur Rini Mathijssen (links) van Rabobank Oosterschelde schenkt de pop aan voorzitter Jeanette Smits van de EHBO-afdeling
Sint-Annaland.
De EHBO-afdeling Sint-Anna
land kan weer volop oefenen op
het reanimeren van slachtoffers.
Maandagavond kreeg ze een nieu
we oefenpop van de Rabobank
Oosterschelde. Rayondirecteur
Rini Mathijssen overhandigde de
pop, zonder benen, tijdens de al
gemene ledenvergadering in de
Wellevaete aan voorzitter Jeanet
te Smits.
Benen zijn niet nodig om het re
animeren te oefenen, maar de tor
so en het hoofd wel. De vereniging
was hard toe aan een vervanging
van de oefenpop. De pop wordt
intensief gebruikt door de cursis
ten. De EHBO'ers worden ingezet
om bij evenementen op te kunnen
treden als er wat mis gaat. Ook
bij een hartstilstand komen ze in
actie.
Mathijssen had zaterdag nog er
varen hoe belangrijk de EHBO
is, tijdens de muziekmarathon
van Accelerando in het dorps
huis, waar hij jurylid was.
„Voorzitter Jack Westdorp van
Accelerando bedankte de EHBO.
Zonder deze vereniging kunnen
geen festiviteiten plaatsvinden.
En festiviteiten zijn heel belang
rijk voor het op peil houden van
de leefbaarheid."
Volgens de directeur is dat nu een
heet hangijzer op Tholen. Hij
doelde daarbij op Poortvliet en
Scherpenisse waar de geldauto
maten verdwijnen. „Toch zijn we
als Rabobank dichtbij en betrok
ken bij de samenleving."
Het dorp Sint-Annaland is bijzon
der vanwege het rijke vereni
gingsleven, zei hij. „Petje af." Van
de EHBO-vereniging kreeg de
bank het verzoek voor een nieuwe
reanimatiepop. „Reanimeren is
het opnieuw tot leven wekken.
Het heeft een dubbele betekenis:
letterlijk weer iemand tot leven
brengen, figuurlijk het opnieuw
opwekken van de leefbaarheid.
Want zonder de EHBO kan dat
niet."
Voorzitter Jeanette Smits bedank
te de directeur voor het geschenk.
Samen plaatsten ze de beenloze
pop op een stoel aan de bestuurs
tafel. De directeur kreeg applaus
van de leden.
Advertentie I.M.
winstoogmerk, al moet er wel be
taald worden voor deelname. De ac
tiviteiten zijn vrij toegankelijk en er
is een samenwerkingsverband met
de Zeeuwse muziekschool. De
stichting is hier gevestigd, al ont
plooit de stichting ook buiten het ei
land allerlei activiteiten. Voor toe
passing van het lagere tarief stellen
b. en w. wel twee voorwaarden: elk
jaar moet er minimaal 1 voorstelling
gegeven worden binnen de gemeen
te en de stichting moet de deelne
merslijsten overleggen.
De kinderen van de MusicalXpress
hebben zaterdag hun eerste optre
den van het nieuwe schooljaar ge
had in de schouwburg van Terneu-
zen. De achttien leerlingen hebben
drie weken geoefend om een dans
voorstelling te geven, waarbij ze
zelf de scènes hebben geschreven
onder leiding van docente Esther
Langenhuizen. Ook hadden ze het
lied Halo van Beyoncé ingestu
deerd. Het volgende optreden is op
20 november tijdens de vrijwilli-
gersavond van de gemeente Tholen
en de volgende dag tijdens het festi
val Women in Rock.
Sin t- Philipsland
Een verzoek voor hel gebruik van
twee voormalige bassips van de ri
oolzuiveringsinstallatie aan de
Zuiddijk voor opslag van varkens-^»
fj
drijfmest is door b. en w. afgewe
zen. Een akkerbouwbedrijf aan de
Lageweg in Anna Jacobapolder had
erom gevraagd. B. en w. hebben ge
keken naar het geldende bestem
mingsplan buitengebied en daarin
staat dat de bassins uitsluitend be
stemd zijn voor riool zuivering.
Mestopslag is alleen toegestaan op
een agrarisch bouwvlak en dat is
hier niet het geval. B. en w. volgen
ook het provinciaal beleid in deze,
zodat er geen medewerking wordt
gegeven.
Stichting het Zeeuwse Landschap
krijgt van b. en w. een bouwvergun
ning voor het plaatsen van een uit
kijktoren op de Slikken van de
Heen.
Kleinbouw Techniek B.V. krijgt op
dracht van de provincie om het
meerwerk aan de bouw van de ma
chineberging bij het dorp te verrich
ten. Hier wordt een bedrag van
12.045 euro exclusief BTW voor
uitgetrokken.
De voetbalschool van Noad is ver
bonden aan een goed doel. Tijdens
het evenement van 26 oktober tot en
met 28 oktober wordt aandacht ge
vraagd voor Right to play. Er wordt
voorlichting gegeven en de actie
'eten voor Right to play' wordt ge
houden. De organisatie van de voet
balschool voelt zich verbonden met
Right to play vanwege de overeen
komst met sport en spel. Right To
Play zet zich in voor de levens van
kinderen in ontwikkelingslanden en
gebruikt sport bij de ontwikkeling
van kinderen, om zo gemeenschap
pen te versterken. Sport en spel ver
binden is hun credo. De program
ma's worden ingezet in vluchtelin
genkampen, bij het werken met
voormalige kindsoldaten en bij kin
deren die hun ouders hebben verlo
ren door Hiv en Aids.
Het nieuwe Monarckeorgel voor de
Gereformeerde Gemeente wordt
eind deze maand geplaatst. Tot die
tijd wordt gebruikgemaakt van het
orgel dat de firma Stolk ter beschik
king heeft gesteld. Het pijporgel is
verkocht en wordt op transport ge
zet naar Portugal waar het, na de
nodige reparaties en vernieuwingen,
dienst gaat doen in een kerk die 30
kilometer is verwijderd van Lis
sabon.
Bij de huidige droge weersomstan
digheden zal het probleem zich niet
gauw voordoen, maar niettemin is
de campagne Slik op de weg begon
nen. Het regionaal orgaan verkeers
veiligheid Zeeland koppelt die aan
de bietencampagne. Mocht het weer
omslaan - het KNMI schat de kans
dat het wisselvallig wordt op 60
procent - dan kunnen de Thoolse
polderwegen door oogstwerkzaam-
heden vervuild raken. En dus wor
den weggebruikers gewaarschuwd
om alert te zijn. Akkerbouwers op
hun beurt worden opgeroepen om
vervuiling zoveel mogelijk te voor
komen, tijdens oogstwerk/.aamhe-
den de waarschuwingsborden 'Slik'
te plaatsen, en de weg zo snel mo
gelijk schoon te maken. Verder
moeten ze, wanneer een verkeers-
onveilige situatie ontstaat, het wa
terschap waarschuwen zodat dit
eventueel maatregelen kan nemen.
Wordt het schap zónder melding
met zo'n situatie geconfronteerd,
dan worden de kosten van maatre
gelen op de vervuiler verhaald.
Poortvliet
De heren D.P. Geuze en C. van 't
Hof waren tot diaken gekozen in de
Gereformeerden Gemeente, maar
beiden hebben bedankt voor hun be
noeming, zodat de vacatures blijven
bestaan.
Delta Infra B.V. heeft opdracht ge
kregen van de provincie om de
openbare verlichting aan de Post
weg bij de kruising met de Kadijk
aan te passen. Er wordt een bedrag
van 20.557,34 euro voor uitgetrok
ken, exclusief BTW en de verkeers
maatregelen. De planning is, dat het
werk begin november kan worden
opgestart.
Met terugwerkende kracht tot 1 sep
tember vorig jaar krijgt de stichting
MusicalXpress een lagere huur. Dat
hebben b. en w. besloten op verzoek
van de musical leiding. Het zoge
naamde niet-commerciele tarief was
berekend voor gebruik van ruimtes
in 't Ouwe Raed'uus omdat in hel
begin nog niet duidelijk was hoe de
deelname aan de musicalopleiding
zou zijn. De gemeente rekent nu het
lagere verenigingstarief en volgens
b. en w. komt de stichting daar vol
gens de subsidieverordening ook
voor in aanmerking. Er is geen
Tholen trekt volgend jaar eenmalig
330.000 euro uit voor een wachtgelduit
kering voor de wethouders. Drie van de
vier wethouders houden er na de verkie
zingen mee op. Twee van hen, F.J. Goos-
sen en K.A. Heijboer kunnen met pen
sioen. Ze zijn in maart respectievelijk 66
en 65 jaar. Maar mevrouw M.A.E. Velt
huis, die eveneens stopt, moet als vijfti
ger op zoek naar een andere baan. Zo
lang ze die niet heeft, kan ze een beroep
doen op de wachtgeldregeling van de ge
meente. De vierde wethouder, C.L. van
Dis, is aan zijn eerste periode bezig en
wil wel verder. Zou zijn partij, het CDA,
geen deel gaan uitmaken van de nieuwe
coalitie, dan kan Van Dis terug het on
derwijs in. Hij is nog altijd in deeltijd
werkzaam vtxir de Vereniging voor Pro
testants Christelijk Onderwijs.
De kosten voor de gemeenteraad stijgen
volgend jaar blijvend. Want omdat Tho
len meer dan 25.(XX) inwoners heeft,
wordt de raad uitgebreid van 19 naar 21
leden. Dat vergt jaarlijks 20.000 euro
extra.
De bewoner van de boerderij aan de Noorddijk probeert met een giertank zijn uit de hand gelopen vuurtje te blussen, maar moet uiteindelijk
de brandweer inschakelen.
Gemeentebestuur houdt vast aan sluiting
Als het aan burgemeester en wethouders ligt, komt
de gemeenteraad niet terug op het in april genomen
besluit om de uitleenpost van de bibliotheek in
Poortvliet eind dit jaar te sluiten. De kosten, prece
dentwerking ten aanzien van Oud-Vossemeer en
Stavenisse, maar zeker het vastgestelde bibliotheek
beleid hebben tot dat voorstel geleid. De commissie
samenleving praat er dinsdag over en betrekt daar
de petitie met 435 handtekeningen van inwoners bij
die eerder aan commissievoorzitter A.G. van de
Sande is overhandigd.
Wijziging van het vastgestelde vestigingsbeleid op één
onderdeel heeft consequenties voor de andere onderde
len, schrijven b. en w. in hun voorstel aan de commis
sie. Een uitleenpost in Poortvliet handhaven kost struc
tureel geld - de jaarlijkse exploitatie van een
servicepunt wordt op 21 mille geraamd. Daar komen
de kosten van het inrichten nog bij. Verder ontstaat een
precedent ten aanzien van Oud-Vossemeer en Stavenis
se, waar de bibliobus is geschrapt.
B. en w. stellen dat de sluiting van Poortvliet onderdeel
is van het door de gemeenteraad vastgestelde biblio
theekbeleid. Over de aard van de voorzieningen zijn bo-
De rookpluimen waren donderdag in de verre omtrek te zien. Bij een
boerderij aan de Noorddijk in Poortvliet liep het stoken van wat afval in
een vat rond een uur 's middags uit de hand. Spullen in de buurt van het
vat, waaronder rubber, vatten ook vlam, waardoor er een enorme
rookontwikkeling ontstond. Het trok aardig wat belangstelling van voor
bijgangers. Zowel de bermen van de Noorddijk als de Kalfdamseweg
stonden vl met een lange rij auto's van nieuwsgierige mensen. De eigenaar
kon zelf de brand niet meer meester. De brandweerploeg uit Sint-Anna
land ging erop af en bluste het vuur. De politie kwam polshoogte nemen en
gaf een boete. Er is een verbod op het branden van afval.
vendien afspraken gemaakt met de andere gemeenten
die deelnemen in de BibliOosterschelde. Om het geheel'
betaalbaar te houden, moeten keuzes worden gemaakt.
Want met het handhaven van bibliotheekvoorzieningen
in alle woonkernen (zoals Borsele nog wel doet) drei
gen volgens b. en w. de kosten uit de hand te lopen.
Het college is er zich van bewust dat de gemaakte keuzes
niet voor alle inwoners het gewenste resultaat opleveren.
Maar er worden alternatieven geboden aan ouderen en
minder mobiele mensen: een boek-aan-huisservice ver
zorgd door vrijwilligers, of inzet van het Rode Kruis die
hen naar een bibliotheek brengt. Vixir Poortvliet komen
de bibliotheekvestigingen op ruim zes kilometer (Tholen
of Sint-Maartensdijk), een rit van twaalf tot dertien minu
ten. In de ogen van het gemeentebestuur een aanvaardba
re afstand.