Archivaris wil teloorgang agrarisch erfgoed stoppen Met centimeter en nagellak wordt blik deel van collectie Extra voorzieningen ouderen Stavenisse Show Zeeuwse klederdrachten Inwoners in werkgroepen betrokken bij binnenstad Plan wozoco Scherpenisse loopt geen vertraging op Actie maand bij 'p|uk,uzeif AfL Oerlemgns Mode Oerlemans Mode... Donderdag 14 mei 2009 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT De titel van de tentoonstelling over De Zeeuwse boerde rij is veelzeggend: van woonstalhuis tot damwandloods. Steeds meer boerderijen veranderen van aanzien of ver dwijnen „Het is hopeloos gesteld," meent gemeentear chivaris Fred van den Kieboom over de hofsteden en 'oetjes' op Tholen en Sint-Philipsland. Hij is betrokken bij de expositie die vrijdag voor het publiek is geopend. De heemkundekringen van Tholen en Sint-Philipsland vullen met ruim honderd foto's de expositie van de stich ting cultureel erfgoed Zeeland en de Boerderijstichting aan. Meepraten over inrichting na zomervakantie Expositie over boerderijen in hal van gemeentehuis, mét boodschap Commentaar Werkgroep registreert 8000 voorwerpen voor streekmuseum Meestoof Het registeren van voorwerpen van streekmuseum de Meestoof in Sint-Annaland is een tijdrovende zaak. Elke week is een groepje van zeven vrijwilligers er mee bezig. Er zijn nu 8000 voorwerpen beschreven en in depot ge zet. Op de onlangs gehouden jaarvergadering liet de groep zien wat er zoal moet gebeuren eer een voorwerp opgeborgen kan worden of onderdeel kan worden van de tentoonstelling. Dat werd gedaan aan de hand van een bliktrommel die het museum kreeg aangeboden van een particulier. Ze speelde de hoofdrol in de presentatie. Op 23 mei houdt het museum een open dag. Dan wordt ook geprobeerd nieuwe vrijwilligers te werven. Standplaats Schutse gaat zorg verlenen in nieuw complex De Schutse uit Sint-Annaland gaat de zorg verlenen aan de bewoners van het nieuwe ouderenzorgcomplex van de stichting Ouderenzorg aan de C.J. Moerlandstraat in Sta venisse. De bouw van het complex is in volle gang en het wordt in september opgeleverd. In het gebouw komt een kleinschalige zorgvoorziening voor (beginnende) de menterenden in één 'van driekamerwoningen. Op havenfeest in Tholen op 20 juni Op het havenfeest in Tholen op zaterdag 20 juni wordt een modeshow van Zeeuwse klederdrachten gehouden. Het is een van de onderdelen met een knipoog naar het verleden, want er zijn ook oude ambachten te zien. Er zijn demonstraties van glasgraveren en Zeeuwse volks schilderkunst. Subsidie gemeente voor orgelconcerten Derde apparaat voor paspoorten Meestoof hoopt op telefooncentrale Vanaf 15 mei plukt u zelf JM 21 mei - Hemelvaartsdag zijn wij geopend van 12.00 - 17.00 uur. ...tot in de winkel! 2e Pinksterdag zijn wij gesloten Kaaistraat 4 4651 BN Steenbergen 0167 -563 430 www.oerlemansmode.nl Per woonplaats komen steeds 11 tot 12 boerderijen in beeld. De heem kundekringen en de archivaris heb ben een selectie gemaakt. „Steeds komt de oude en de huidige situatie in beeld. In sommige gevallen is er veel veranderd, in andere gevallen weinig." Lang niet alle boerderijen komen aan bod. En de echte monu mentale hofsteden zoals de Ketting- hoeve (Huis Vermuyden) in Tholen en Reijgerburgh in Sint-Maartens dijk blijven buiten beeld. „De ten toonstelling kent drie onderdelen: boerderijen die er nog goed uitzien en nog in de originele staat verke ren, boerderijen die nog in een goe de staat zijn, maar waar heel veel aan is veranderd en boerderijen die in een slechte staat verkeren en waar nodig iets aan moet gebeu ren." Want de tentoonstelling heeft wel een boodschap. Van der Kie boom betreurt het dat ei» nog steeds boerderijen verdwijnen en daarmee een belangrijk stuk erfgoed verloren gaat. Het kost hem geen moeite om voorbeelden op te noemen. „Je hoeft niet ver Tholen op te rijden om te zien hoe het ermee is gesteld. De schuur van Molenvliet aan de Eeweg staat op instorten. Van de Deehoeve staan er nog de laatste overblijfselen. Het is geen visite kaartje voor mensen die hier naar toe komen om van het landelijke ka rakter te genieten." De woning vap de Deehoeve en de zomcrkeet worden gesloopt. De ver gunning is er al voor verleend, maar Van den Kieboom heeft gedaan ge kregen dat er nog onderzoek wordt gedaan naar de bouwkundige ge schiedenis van de keet waar brood in werd gebakken, maar waar tij dens de zomer ook door knechten in werd gewoond. „Afgaande op het metselwerk stamt het mogelijk uit de 18de eeuw of zelfs 17e eeuw. Op de plaats van de Deehoeve heeft honderden jaren een boerderij ge staan. Zoals met de Deehoeve ge beurt, zo gebeurt het met vele boer derijen." Volgens de archivaris komt het on der meer door het beleid dat de pro vincie de laatste jaren hanteert bij de regeling ruimte-voor-ruimte. Ou de schuren of boerderijen kunnen worden afgebroken om er nieuwe woonhuizen te bouwen (Aan de Mosselhoek worden kassen afge broken). „Er komen wel vaak mooie huizen voor terug, maar het zijn vaak huizen die je ook in Noord- Groningen kan vinden. Ik noem het maar de globalisering in de woning bouw." Van de Kieboom begrijpt wel dat er regels voor het buitengebied moeten zijn omdat anders alles wordt volge bouwd. „Iedereen wil graag buiten wonen. Maar het betekent wel het verdwijnen van agrarisch erfgoed. En waar kun je straks op Tholen en Sint-Philipsland nog genieten van rust, ruimte, water en groen als er maar weinig boerderijen meer staan. Het enige wat rest is een fo to." De archivaris wordt wel op de hoog te gehouden van veranderingen in de bebouwde omgeving. Hij ziet al le sloop- en bouwvergunningen. Vaak is er net tijd genoeg om er een foto van de maken voor het archief. „De Deehoeve kunnen we nu alleen nog maar documenteren." De heem- kundevereniging en Stad en Lande van Tholen en Philippuslandt heb ben het leeuwendeel van de opna mes geleverd. De tentoonstelling van de stichting cultureel erfgoed Zeeland en de Boerderijenstichting belicht meer de verschillende periodes in de ge schiedenis van de boerderijen. Van het begin van de jaartelling tot 1650, van 1650 tot 1900, van 1900 tot 1960 en na 1960. Daarin is de overgang te. zien van boerderijen waar mens en dier onder één dak leefden (in een woonstalhuis met le men wanden en rieten daken), via een gescheiden stenen boerderij voor bewoners en een houten stal voor de dieren, tot de hedendaagse grootschalige bedrijven met dam- wandloodsen. „De damwandlood- sen staan er maar al te veel, zegt Van den Kieboom. „Boeren hebben niks aan oude schuren. Ze zijn niet functioneel. Er zijn maar een paar boeren die hun schuur laten staan. Tientallen inwoners van Tholen gaan meepraten over verbetering van de binnenstad en de stadswallen. Naast de twee geplande klankbord groepen komen er negen thematische werkgroepen. In een eerder ge houden enquête gaven bijna vijftig mensen aan, daar belangstelling voor te hebben. Die betrokkenheid wil de gemeente graag vasthouden. Voor de invullers van de enquête - in- de schulden af te lossen." Er is naar woners en ondernemers - werden maandag in het gemeentehuis de re sultaten gepresenteerd. Bij die gele genheid maakte sectordirecteur ruim te Y. Gerritsma het instellen van de werkgroepen bekend. Het gaat daarbij om de volgende thema's: winkels en bedrijvigheid, horeca, activiteiten, toerisme, inrichting binnenstad, ver keer en parkeren, bestrating en straat- meubilair, sport en spel, kunst en cul tuurhistorie. De aanwezigen konden aangeven waar hun belangstelling naar uit gaat, en dat leverde voor elk thema een aantal namen op. De beide klankbordgroepen gaan elk zeven le den tellen. De groepen kunnen aan de slag zodra de gemeenteraad een be sluit heeft genomen over de uitgangs punten. Dat is na de zomervakantie. De deelnemers aan de enquête heb ben, aldus wethouder Goossen. pagi na's vol suggesties aangedragen. „Soms staan ze haaks op elkaar." Hij stelde duidelijk dat de uitvoering van de plannen een proces is dat jaren gaat duren. „En alles realiseren kan niet. Dan zijn we tot 2085 bezig om aanleiding van de vele opmerkingen over speeltuinen en -plekken al wél besloten om daarvan een afzonderlijk project te maken. Gerritsma ging nader op de resultaten in. Ze zei dat er veel creatieve en in novatieve ideeën zijn aangedragen. Zoals een pleidooi voor herstel van de historische 'skyline' van Tholen. Ze noemde negentien opmerkingen over de horeca, waarvan tien die pleitten voor terrassen op de Markt. Activitei ten met betrekking tot de geschiede nis, en dan aanhakend bij wat Tholen Thools maakt (visserij), werd ook ge noemd. Bewoners zien graag méér kleine winkels en een grotere diversi teit van het aanbod, verbetering van de relatie tussen binnenstad en haven, en herstel van de vestingwallen tot een parkachtige zone. Ook andere functies voor bestaande historische gebouwen wordt vaak genoemd. Ten aanzien van de stadswallen wordt ge vraagd om een goede verlichting. De uitslag van de enquête én de sugges ties worden meegenomen in de plan nen. Er is geen vertraging ontstaan in de bouw van het woondienstencen trum in Scherpenisse na de kritiek die de welstandscommissie uitte op de vormgeving van het plan. Dat schrijven b. en w. aan de fractie van de VVD. Volgens b. en w. is er in de planning al rekening gehouden met aanpassingen van het plan. Het advies van de welstandscommissie is maatgevend in de planning, maar de procedure die gevolgd moet wor den in het bestemmingsplan. Raadslid G.J. Hoek had zich geërgerd aan de opstelling van de welstands commissie. Hoek stelde dat de com missie 'blijkbaar het op democrati sche wijze vastgestelde bestemmings plan' negeert. De welstandscommis sie wilde het plan voor advies voor leggen aan een collega-architect. Hoek meende dat het dan beter was om maar geen advies te geven. Hij wees er op dat de samenstelling van de commissie - met een burgerlid - willekeur van één persoon moet voorkomen. Het raadslid vroeg of b. en w. bereid zijn de adviezen van de welstandscommissie naast zich neer te leggen als de voorgestelde vorm in het gedrang zou komen. B. en w. ant woorden dat de welstandscommissie juist in het vooroverleg probeert tot een oplossing te komen nog vóór de formele bouwaanvraag is ingediend. 'De ervaring leert dat het juist bij gro te bouwprojecten zeer op prijs wordt gesteld, zoals dat ook bij het plan voor het wozoco in Scherpenisse is gebeurd.' Het draagt volgens het col lege van b. en w. bij aan een goed eindresultaat. Dat er meerdere keren overleg is, is gangbaar en opgenomen in de planning. Verder wijzen b. en w. op het feit dat de welstandscommissie zich moet houden aan het bestem mingsplan. De toegestane hoogte (10 meter) is volgens het bestemmings plan geen probleem. De discussie draait volgend b. en w. om de vraag hoe een dergelijk groot gebouw bin nen het kleinschalige karakter van het dorp past. Door het anders vorm te geven, kan de hoogte wel worden 'ge drukt' zodat het gebouw ingepast kan worden in de bestaande omgeving. De welstandscommissie is volgens het dagelijks bestuur zeer wel in staat om advies te geven en doet dit wel overwogen. Ze toetst het aan de wel standsnota die door de gemeenteraad is vastgesteld. Daarin past dat de commissie overleg zoekt met andere deskundigen. Zeker als het om grote bouwplannen gaat die een groot ruim telijk effect hebben. Het wordt door b. en. w, in tegenstelling tot Hoek niet als 'willekeur of noodhulp' gezien. Het college van b. en w. kan adviezen van de commissie naast zich neer leg gen om economische of maatschap pelijke redenen. B. en w. gaan daar voorzichtig mee om. Ze zien geen aanleiding om het advies voor het wo zoco naast zich neer te leggen omdat het nog om vooroverleg gaat en om dat ze verwachten dat het plan na het advies van de commissie wordt aan gepast. De boerderij Kapoenhof aan de Provincialeweg in Sint-Maartensdijk werd in 1987 afgebroken. Het kost veel geld om ze op te knap pen. Dat kunnen alleen vermogende particulieren. Ook daar zijn wel voorbeelden van te vinden." Voor het opknappen is alleen rijks- geld beschikbaar als het om monu menten gaat. „Maar de lijst met mo numenten is bevroren. Je kan denken aan een gemeentelijke mo numentenlijst, maar ook dan ben je afhankelijk van geld. Het is een somber verhaal." Volgens de archivaris is er nog wel wat te redden. Door regelmatig on derhoud te plegen aan de boerderij en. Maar ook mensen bewust maken van het bijzondere karakter van een boerderij kan bijdragen aan het in stand houden van het agrarisch erf goed. Van den Kieboom wijst op de commotie die er ontstond toen hoe ve Buitenzorg in Tholen moest wij ken voor woningbouw. „Daar is veel commentaar op gekomen, maar dat heeft niet geholpen. Ook die is verdwenen." De lijst is volgens hem lang: Kapoenhof in Sint-Maar tensdijk, de Anna Jacobahoeve in Anna Jacobapolder, de boerderij van Duijnhouwer aan de Molen straat in Scherpenisse. Bijzonder is dat er op de tentoonstelling ook fo to's te zien zijn van boerderijen die al in de negentiende eeuw zijn afge broken: de Winkelzee en de Deur- waarstee, allebei in Sint-Annaland. Volgens de archivaris moet de expo sitie een boodschap uitdragen. „Wordt het niet eens tijd datV-e aan de teloorgang een halt toeroepen? Zo zou het bijvoorbeeld mogelijk moeten zijn om in de regeling ruim te-voor-ruimte af te wijken door niet alles weg te halen om er nieuwbouw te plegen. Dat heeft mijn voorkeur." Van den Kieboom hoopt dat het niet alleen bij een tentoonstelling blijft, maar dat er ook nog een boekje over boerderijen op Tholen en Sint-Phi lipsland uit voortvloeit en dat de tentoonstelling van de heemkunde kringen nog vaker te zien zal zijn in bijvoorbeeld de woonzorgcentra. Vanmiddag (donderdag) wordt de expositie in de hal van het gemeen tehuis geopend door wethouder C.L. van Dis. Boerderijkenner Ge rard Smallegange zals een korte presentatie geven over de boerde rijen in de gemeente Tholen. De tentoonstelling is van maandag tot vrijdag te zien van half negen 's ochtends tot vijf uur 's middags en op donderdagavond van zes tot acht uur. Leden van de werkgroep die de collectie van de Meestoof registreert, laten zien hoe een en ander in zijn werk gaat. V.l.n.r. Bonny Joosse, Truus de Vries, Maggy Kühne, Annemiek Buijs en Olga Molegraaf. Joost Molegraaf en Corrie Tichem ontbreken op de foto. Bonnie Joosse van het registratie team legde in de koffiekamer uit hoe het in zijn werk gaat als een particulier aanbelt en een voor werp brengt waar hij afstand van wil doen. Het gaat er in de eerste plaats om of iets in de collectie van hel museum past en of het iets, toevoegt. „Het leuke van het regi streren is dat je een heleboel leert van de dingen die opgenomen worden in de collectie." In het grote blik op pootjes dat aanboden werd. zaten onder meer tekeningen, een technische teke ning van een bouwwerk, maar ook een grammofoondoos met plaat jes. Volgens Joosse pasten de tekenin gen niet in de collectie. De techni sche tekening bleek afkomstig van een fabriek in Vlaardingen. De fa briek wordt gebeld met de vraag of ze interesse heeft in de teke ning. Voor de grammofoondoos wordt een deskundige geraad pleegd. „Laatst werd bij het tv- programma Tussen Kunst en Kitsch de waarde van precies de zelfde grammofoon op 500 euro geschat. En dat is ook meteen de reden om mensen te laten tekenen dat ze afstand doen van alle rech ten. Op zo'n moment kunnen ze geen aanspraak meer maken op het voorwerp. Er kan een zoon of dochter aan de deur staan die het voorwerp van zijn moeder terug eist, maar als er voor getekend is, is dat niet meer mogelijk." Omdat het museum over een collec tie blikken beschikt, past het voor werp in de collectie. Het blik krijgt een nummer. Dat wordt in een laag je nagellak geschreven en weer met een laagje nagellak afgewerkt. An nemiek Buijs deed het voor. Het blik werd gebruikt als naai doos en was ongeveer 80 jaar oud. Annemiek Buijs deed voor hoe ze het blik meet. Met een centimeter wordt hoogte, breedte en diepte vastgesteld en opgeschreven. Ook de toestand van het voorwerp wordt beoordeeld: goed, matig of slecht. De afbeeldingen op de dek sel en de zijkanten worden beke ken en benoemd. Aan de binnen zijde van de deksel ontdekte het team een naam: Pagee uit Den Haag. Of iemand in de tot de laat ste stoel bezette koffiekamer wist wie Pagee is of was? Niemand wist het. Olga Molegraaf zwengelde de grammofoon aan. Met een plaatje dat voor de meeste bezoekers her inneringen ophaalde: Sarie Marijs, het Afrikaanse liedje uit de Boe renoorlog in 1900. De bezoekers zongen het spontaan mee. Na het registreren wordt het object ook gefotografeerd. Dat doet Joop Mo legraaf. Alle gegevens worden ten slotte in de computer gezet door Annemiek Buijs en dan krijgt het voorwerp een standplaats in het depot of in een van de vaste col lecties. Molengraaf nam na de presentatie het blik mee om het op de verdieping van het hoofdge bouw een plekje te geven tussen de andere blikken. Op deze manier wordt de verzameling verrijkt. De groep werd door voorzitter S. Nieuwkoop bedankt voor haar in zet. De dames kregen en bos bloe men, Molegraaf een fles wijn. Bonnie Joosse meldde dat ze de zelfde dag nog op een werkconfe rentie was geweest waar gedepu teerde Harry van Wavercn met een druk op de knop de site www.ge- schiedeniszeeland.nl opende waar op onder meer de complete collec tie van Chris Lanooij uit de Meestoof is te zien. In het bestuur werden P. van Dijke en E. Westdorp-Anemaet herko zen. Ook beheerde F. Kousema ker, werd in het bestuur gekozen. Daar is plaats voor vier bewoners, zegt Huib Dorst van de stichting Ouderenzorg: „Ze komen in een soort gezinssituatie te wonen met 24 uur zorg. 's Nachts is komt er een slaapwacht." Volgens Dorst sluiten de plannen aan bij de huidige ont wikkelingen waarin kleinschalige projecten voor dementerenden door de overheid worden gestimuleerd. In deze voorziening is plaats voor vier bewoners die dag en nacht kun nen rekenen op zorg. „Maar er kan, als het nodig is, vanuit de zorgwo- ning nu ook zorg worden verleend aan de andere bewoners van het complex." De projectgroep, waarin het bestuur van de stichting oude renzorg en leden van de kerkenraad van de Oud Gereformeerde Ge meente in Nederland zitting hebben, is volgens Dorst erg blij met deze ontwikkelingen. Het zat niet in de oorspronkelijke plannen. „In de op zet was uitgegaan van bewoners die nog behoorlijk zelfstandig functio neren. Maar naarmate ze ouder wor den, zal er toch meer behoefte aan zorg komen. Dit geeft een duidelij ke meerwaarde aan het complex. Er is nu ook goede zorg gegarandeerd want de Schutse is er voor gecertifi ceerd." Voor de zorg worden nu ook extra voorzieningen aangebracht, zoals een meldsysteem en extra stopcontacten voor hoog/laagbed- den. Het complex is het derde van de stichting Ouderenzorg. De ande- re twee staan in Barneveld en Dor drecht. De bouw van 12 woningen loopt een paar dagen voor op het schema. De buitenmuren zijn al op de juiste hoogte gebracht. Naar verwachting kunnen de bewoners er in oktober in trekken. Het programma voor het havenfeest is bijna rond, zegt organisator Leo Troost. „Het is weer een program ma voor jong en oud. Er is weer voor ieder wat wils. We zijn blij dat we weer een uitgebreid programma kunnen presenteren waar de hele Thoolse bevolking van kan genie ten." Troost doelt onder meer op de jaar markt met verschillende kraampjes, van geitenkaas tot ondergoed. De scouting Heenetrecht doet dit jaar ook weer mee. Als vast onderdeel staat het Thoolse kampioenschap haringhappen op het programma. „We zijn benieuwd of het record van vorig jaar wordt verbroken." Voor de jeugd is er een ballonwed strijd, een springkussen en een mi niatuur autoracebaan. „In de race baan kunnen jongeren zich helemaal uitleven zoals Michael Schumacher dat ook doet bij de formule 1 races." Ook dit jaar weer komen er koren zingen. Uit Tholen het Cultïkoor en het meezingkoor Oör-ons-us. Daar naast treden de Tilburgse Leyezan- gers op en het Schorrekoor uit Sint- Annaland. „Dat zal ook weer veel mensen naar de terrasjes trekken op het havenplateau. Tussen de optre dens wordt de modeshow in Zeeuw se klederdrachten gelopen. Dat wordt echt een trekpleister." De Thoolse band L.O.Z. (Lawaai op zolder) sluit het middagprogramma in de open lucht af „Ze spelen ge weldige covers van onder meer U2 en Alanis Morisette." Vorig jaar trad Ocean's Edge uit Oud-Vossemeer op. Zaterdag 20 juni wordt er een orgel dag gehouden door organiste Ines Maidre, waarvoor de gemeente een subsidie van 300 eurt) heeft ver strekt. Het programma begint 's morgens om half elf in de hervorm de kerk te Sint-Annaland. Om twaalf uur geeft Ines Maidre een concert op het Vulpenorgel van de Ichthuskerk aan de Doelweg in Tholen. Daar is om drie uur ook het slotconcert. Om de inwoners sneller aan een pas poort te helpen, hebben b. en w. een derde aanvraagstation van 4750 euro besteld bij het ministerie van binnen landse zaken. Uiterlijk eind juni krij gen Nederlandse reisdocumenten in de chip vingerafdrukken. De appara tuur hiervoor levert het ministerie in de vorm van een aanvraagstation. Op basis van het aantal aanvragen van voorgaande jaren, krijgt Tholen twee van deze stations kosteloos. Van de 7 balies in het nieuwe gemeentehuis zijn er in de praktijk 's morgens 3 be zet. De overige balies worden alleen tijdens piekmomenten bezet. Om de dienstverlening te blijven garanderen met minimale wachttijden, heeft het college tegen betaling een extra aan vraagstation gevraagd. Het bestuur van de Meestoof in Sint- Annaland wil een depot in de tele fooncentrale achter het terrein van het museum. Volgens voorzitter S. Nieuwkoop van het museum komt het gebouw vrij en is het bouwkundig in zo'n goede staat dat het dienst kan doen als ruimte waar de Meestoof voorwerpen in kan bewaren. Dat zei hij onlangs desgevraagd op de leden vergadering ♦an de Meestoof. Ook de ruimte van de voormalige politiepost in het hoofdgebouw kan als depot worden gebruikt. Nieuwkoop denkt aan het bewaren van kleding uit de collectie in de politiekamer. Volgens de voorzitter wordt er ook gekeken naar de Sakafohal en de voormalige brandweerkazerne als depotruimte, maar deze zijn bouwkundig in slech te staat. „Er wordt nu naar heel het gebied gekeken." Mogelijk worden deze gebouwen gesloopt, zodat er ook meer parkeerruimte komt en het makkelijker wordt het terrein op te rijden. Advertentie I..M.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 2009 | | pagina 7