'Ik probeer beleving in het
spelen van psalmen te leggen'
uw stijl K
Mevrouw H. Walchenbach
borduurt eigen Zeeuwse tas
Rook uit orgel
Opvolgers
Geen pruimen
Donderdag 8 januari 2009
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Het orgel in de kerk van de Gereformeerde Gemeente in
Scherpenisse klinkt als een klok. Achter de speeltafel
heeft organist Koos van der Slikke een mooi uitzicht
over de kerkzaal en via een klein schermpje kan hij zien
wat er onder hem gebeurt zodat hij op tijd kan inzetten
als hij moet spelen voor een psalm. Van der Slikke is
veertig jaar organist. In de kerkdienst op nieuwjaarsdag
stond dominee Bakker stil bij het jubileum van de 53-ja-
rige Van der Slikke. Het was precies veertig jaar geleden
dat hij als 13-jarige jongen werd aangesteld.
i
r
r
Koos van de Slikke veertig jaar organist bij Gereformeerde Gemeente
Zelfstudie
Dankbaar
Schittering
Stemmen
van lezers
Gaat het nu om
Christus of Klippel?
Vuurwerkoverlast
De overdaad aan plastic tassen stoort mevrouw H. Wal
chenbach-Bergman uit Tholen. Ze doet er dan ook niet aan
mee. Gebruikt al jaren een linnen tas die ze ooit van de pro
vincie Zeeland kreeg. '65 miljoen plastic tassen in Zee
land. Dat moet minder...' staat er op. Zo'n Zeeuwse tas
spreekt de Thoolse wel aan. Ze wil het breder trekken dan
Julie Diemei uit Sint-Maartensdijk die onlangs in deze
krant het idee opperde voor een Thoolse boodschappentas.
www.interieur-paauwe.nl foNM k wl k
Koos voelde zich als kind al aange- Elke zondag zijn er drie diensten.
trokken tot het orgelspel. Hij ging al
op les toen hij zeven jaar was.
„Moetje nagaan. Op het fietsje naar
Poortvliet. Niet met de bus of zo. En
als het regende, dan legde ik een ju
ten baaltje over mijn knieën. Regen
kleding had ik niet. Ik ging er graag
heen om orgel te leren spelen." Zes
jaar zou hij les krijgen om daarna
een vaste aanstelling te krijgen. Of
dat vandaag de dag nog kan, is de
vraag. Van der Slikke moet er om
lachen.
Feit is dat Koos er heel vroeg bij
was en er nooit spijt van heeft ge
had. „Je moet toch wel een tic heb
ben. hoor. Als mijn vriendjes gingen
voetballen, ging ik orgel spelen.
Niet omdat het moest, maar omdat
ik dat toch liever deed. En het was
ook niet zo dat ik nooit met vriend
jes ging spelen, hoor." Het muzikale
werd Koos wel met de paplepel in
gegoten. Zijn vader Kees van der
Slikke zat in de muziek. „Hij kon
het me niet voorspelen op het orgel,
maar hij hoorde wel wat ik niet
goed deed. Hij stuurde me naar or
gelles bij Hollebrands in Poortvliet.
Hij was hoofdonderwijzer van de la
gere school. Het ging zo goed dat
hij me voorstelde naar een andere
docent uit te gaan zien. want anders
moet ik zelf weer les gaan nemen,
zei hij."
Zo kwam Koos bij Betsie Kurvink
terecht die hem pianoles gaf. „Dat
viel vreselijk tegen, maar ik heb in
totaal zo'n zes jaar privéles gehad.
Betsie wilde dat ik naar de muziek
school ging, maar dat was financieel
een behoorlijk offer. Dat zat er niet
in."
Koos werd organist in de kerk waar
zijn tien jaar oudere broer Bram ook
op het orgel speelde. „Dat deed hij
samen met Gilles Bolier. Die ging
studeren in Gouda, maar moest wel
elk weekend thuis wezen om orgel
te spelen. Hij had het voornemen te
vertrekken. Half 1968 zaten ze
moeilijk. Ik ben toen een paar keer
ingevallen. Toen hij aangaf dat hij er
mee wilde stoppen, heb ik het over
genomen. Op 1-1-1969 ben ik offi
cieel begonnen."
Twintig jaar lang speelde Koos sa
men met zijn broer Bram. Als de
een de ochtend- en avonddienst
deed, deed de ander de middag-
dienst. Toen zijn broer overstapte
naar de Hervormde kerk was er niet
meteen een vervanger. Koos heeft
toen drie maanden lang alle dien
sten gespeeld. In de plaats van Bram
zijn Henk Lindhout en Maus van de
Maarl gekomen. Toen de laatste
stopte, zijn Kees van der Slikke en
Wim Lindhout aangetrokken. Van
der Slikke werd hoofdorganist.
„Maar het systeem dat bestond is
gebleven. Ik doe de helft en zij doen
met zijn drieën de andere helft."
De jubilaris deed ook het onderhoud
van het orgel. Uit de psalmschriftjes
die bij zijn gehouden, blijkt dat de
organisten de eerste twintig jaar ge
middeld aan 100 speelbeurten op
een jaar kwamen. „Dat kwam ook
omdat we lang een vacante kerk zijn
geweest, een kerk zonder dominee.
Dan werden er ook doordeweekse
diensten gehouden. Tot dominee
Beens in 1984 kwam. Toen is dat
minder geworden en zit ik op een
kleine honderd speeldiensten per
jaar."
Orgel en kerkzang horen bij elkaar.
Het is wellicht niet verwonderlijk
dat Van der Slikke ook koordirigent
werd. In 1964 had Gilles Bolier het
gemengd koor de Lofstem opgericht
en de vader van Koos was er diri
gent van geworden. Het oefenen
zette in het begin nog niet veel zo
den aan de dijk, herinnert hij zich.
„Mijn vader zei dat het leek of hij
voor een kro vaerkes stond. Er wa
ren er bij die het niet goed konden
en die kwamen bij ons thuis extra
oefenen. Ik speelde dan op het or
gel."
Van der Slikke speelde als jong gas
tje voor het koor en groeide als het
ware mee met het koor. Eigenlijk
moest hij 16 jaar zijn, maar als aspi
rant-lid mocht hij de toetsen bedie
nen. In 1985 werd hij ook dirigent.
Het was zijn eerste koor. De Lof-
stem zingt nog steeds. Het koor telt
ongeveer 45 leden. „Het zijn er wel
eens 38 geweest, maar ook wel eens
I
i
Koos van de Slikke heeft aan de speeltafel van het orgel een goed zicht op een groot deel van de kerkzaal van de Gereformeerde Gemeente
in Scherpenisse.
I
I
Van der Slikke is ooit erg geschrokken toen er rook uit het orgel op
steeg. ..Dat was in de loop van 1987 toen de gelijkrichter ging roken.
Dat is een apparaat dat de wisselstroom omzet in gelijkstroom. Het
was aan het eind van de dienst, de kerk was al uit, de kerkenraad ging
ook net weg. Toen zag ik rook uit het orgel komen. Dat was wel eyep,
schrikken. Ik heb er de rest van de dag niet meer op gespeeld." Nu
staat er in het orgel een apparaatje om de luchtvochtigheid te regelen.
Bij vorst wordt het snel te droog in de kast. Het is een van de nieuwe
snufjes waarmee de kerk is uitgerust.
50. Wat stemverhouding betreft tus
sen mannen- en vrouwenstemmen
zitten we nog goed met tien man
nen." Van de Slikke kreeg in 1983
ook het verzoek om dirigent te wor
den van het koor Asaf van de Gere
formeerde Gemeente in Goes. „We
hadden met de Lofstem een uitvoe
ring in Oostkapelle. De ringvoorzit-
ter van Zeeland, De Boer, had mee
geluisterd en vroeg of ik er dirigent
wilde worden. Asaf zat er dringend
om verlegen."
Van der Slikke hapte niet meteen
toe. Toch bleef De Boer aandringen.
„Ik ben er eens stiekem gaan luiste
ren. Ik zat met zweet in mijn han
den, zo vals zongen ze. Ik wilde
weggaan, maar ze hadden me toch
gezien. Ik ben er in 1993 dirigent
geworden. We zijn er met veertig
man begonnen, toen ik tien jaar later
weg ging waren er 100 leden en ze
zongen goed." Ging Van der Slikke
eerst alleen naar Goes, later kreeg
hij ook zangers uit Scherpenisse
mee en zat zijn auto vol, vertelt hij.
Toen hij een jaar in Goes dirigent
was, kreeg hij via organist Henk
Giljam het verzoek om tweede diri
gent te worden van het koor Ethan
in Yerseke. „Ze hadden een flink or
gel staan en ik heb er een paar keer
op gespeeld. Ik kon toen ook reser
veorganist worden. Tot 1993 ben ik
reservedirigent geweest, tot 1995
vaste dirigent. Na een meningsver
schil ben ik daar gestopt. Ik heb
toen besloten om alleen met mijn ei
gen koor door te gaan. Ik had daar
een goed gevoel bij. Daar kwam
nog eens bij dat ik werk zat had."
Van der Slikke werkt bij Shopwand
en bouwbedrijf Van Houte dat hij
samen met drie anderen in 2003
overnam.
Van der Slikke is een bezige bij
want vanaf 1994 tot vorig jaar was
hij ook tweede dirigent bij het chris
telijk Thools mannenkoor Rehoboth
in Tholen. In 2006 viel Van der
Slikke in bij het christelijk Sint-An-
nalands mannenkoor DEV. „Het
koor had afscheid genomen van di
rigent Rinus van Gorsel. Ze zaten
zonder, ik ben tot de vakantie inge
vallen. Er is toen een dirigent op
proef geweest, maar die paste niet
bij het koor. Het slot van het liedje
is dat ze naar mij kwamen om er
vaste dirigent te worden. Het is een
enthousiaste club met 75 man. We
oefenen tegenwoordig regelmatig in
de kerk omdat het verenigingsge
bouw 't Trefpunt eigenlijk te klein
is geworden."
Van der Slikke was er druk mee. Het
kwam wel eens twee of drie weken
voor dat hij vijf avonden in de week
bezet was en ook nog eens op zon
dag orgel speelde. „Zeker als je diri
gent bent, moet het thuis wel goed
zitten, want anders gaat het niet."
Zijn vrouw Marja beaamt dat.
Het orgel spelen zat en zit hem in
het bloed. Het dirigeren kwam later.
Vanaf jonge leeftijd kreeg hij als or
ganist de beschikking over de sleu
tel van het kerkgebouw. Hij ging er
vaak spelen en bekwaamde zich via
zelfstudie steeds meer in het vak.
Nu beschikt de kerk over een groot
vernieuwd orgel. In de oude situatie
telde het orgel uit 1947, van orgel
bouwer Spiering uit Dordrecht, ze
ven stemmen over een klavier en
pedaal. In de nieuwe kerk staat het
orgel uit de Zuiderkerk in Gronin
gen van Valckx en Van Kouteren
met 23 stemmen over twee klavie
ren en pedaal. Bij de laatste kerkuit-
breiding is het orgel ook uitgebreid
en telt nu 28 stemmen over 3 klavie
ren en pedaal. Het is volgens de ju
bilaris een geweldige vooruitgang.
Niet alleen is het orgel beter uitge
rust, het staat nu weer op de galerij
waar het oorspronkelijk voor be
doeld is. „Voorheen - dus voor de
uitbreiding van de kerk - stond het
in een hoek. Het resultaat was onbe
vredigend. Bij de nieuwbouw zijn
we er over gaan praten om het op
een betere plaats te zetten om de
akoestiek te verbeteren." Vernieu
wen en uitbreiden werd het devies.
Het vernieuwen betrof onder meer
het vervangen van de zinken pijpen
in het orgel. „Orgelpijpen zijn ge
maakt van een legering van lood en
tin. Dat is duur, in de tijd dat dit or
gel is gebouwd (1931) was er niet
veel geld. Er is zink voor de pijpen
gebruikt, maar dat klinkt veel min
der mooi dan het orgelmetaal van
lood en tin. Er zit nu geen stukje
zink meer in."
En zo kwam het orgel op de plaats
die het in een kerk behoort te heb
ben. op de galerij. Boven de preek
stoel. Besloten werd ook om er een
nieuwe kast om te bouwen. Dat kon
via het bouwbedrijf van Van der
Slikke. De kast heeft een klassieke
uitstraling gekregen. Die contras
teert met het strakke interieur van
de kerk. Het was de architect Van
Beijnum die dit idee aan de hand
deed. Koos kan autocad tekenen en
liet zich inspireren door het front
van het orgel in de Oude kerk in
Amsterdam. „Zo is het ook gewor
den. Het was best spannend. Ik ben
wel eens met een orgelbouwer mee
geweest en ik heb er ook een paar
bezocht. Achteraf mogen we spre
ken van een goed resultaat."
Het repertoire in de Gereformeerde
Gemeente is behoudend, zegt de or
ganist. Doordeweeks als er geen
mensen in de zaal zitten, kan Van
der Slikke orgelmuziek van compo
nisten als Bach spelen. „Maar dat is
in de zondagse diensten niet aan de
orde. Ik krijg wel eens commentaar
dat het te hard is." Eens per jaar
wordt er een functioneringsgesprek
gehouden met de kerkenraad. Dat
verloopt volgens Van der Slikke
voorspoedig. Hij krijgt de vrije hand
om nieuwe boeken aan te schaffen.
De organist begeleidt de kerkgan
gers bij het zingen van psalmen op
de berijming van Worp, Landsman
of Willem Hendrik Zwart cd.
Tijdens een dienst worden vier psal
men gezongen, bij een leesdienst
vijf. Van de organist wordt verwacht
dat hij het inleidend orgelspel ver
zorgt: het voorspelen van psalmen.
Het is voor Van der Slikke ook na
veertig jaar nog steeds een uitda
ging, zegt hij. „Er zijn boete- en lof
psalmen. Daar kun je koud over
heen spelen, maar je kan er ook
beleving in leggen. Dat probeer ik te
doen." Het is ook wel eens bijna
fout gegaan. Het was nog in de pe
riode dat de organist uit het zicht
van de dominee achter het orgel zat.
„Als de dominee aan zijn preek be
gon, kreeg ik de nummers van de
psalmen op. Als tussenzang was
psalm 130 aan gegeven. Maar het
bleek dat hij geen tussenzang deed,
maar psalm 147 wilde. Ik had even
niet opgelet en begon toch 130 te
spelen. Dat ging dus niet goed. Toen
moest ik snel omschakelen. Daar
krijg je het wel even warm van."
Van der Slikke heeft in veertig jaar
de kerk zien groeien. Toen hij in
1984 de nieuwe kerk betrok (die vo
rig jaar is uitgebreid) telde het kerk
genootschap 450 tot 460 leden en
doopleden. Nu zijn dat er 660 tot
670. De organist is dankbaar dat hij
voor zoveel mensen mag spelen.
„Als organist moet je ook een band
hebben met de mensen om samen te
zingen en samen te spelen. En ik
mag gerust zeggen dat er in de kerk
goed gezongen wordt."
Tijdens de verbouwing van het
kerkgebouw maakte de gemeente
gebruik van de Hervormde kerk in
Sint-Maartensdijk. „Ook bezoekers
uit Sint-Maartensdijk vonden dat
we goed zongen. De kerk zat er
bomvol. Het klonk ook machtig in
de Maartenskerk. Een schitterend
gebouw met een prachtige akoes
tiek. Daarmee vergeleken was het in
Scherpenisse dof, het klonk van
geen kanten." Na 2,5 maand konden
de leden weer naar hun eigen ge
bouw dat met tien meter was uitge
breid. Op 8 juni werd de kerk in ge
bruik genomen. „De intrededienst
was voor mij een graadmeter. De
kerk zat tot de laatste stoel vol. Ik
schat met ongeveer 700 mensen. Er
zaten ook zangers bij. Het was
machtig mooi om te doen. Ik had er
geen moeite mee om dat op het or
gel te begeleiden."
Voor Van der Slikke is het wel een
van de hoogtepunten in zijn loop
baan als organist. Het orgel is nog
niet helemaal klaar. Er komt nog
houtsnijwerk aan de kast. En de or
ganist die nu nog goed zichtbaar is
vanuit de zaal, zal minder goed te
zien zijn als er straks aan de zijkant
van de kast open houtwerk (in de
vorm van een krul) wordt geplaatst.
Orgelbouwer Scheuërman uil Rot
terdam begeleidde de bouw en heeft
het orgel opnieuw geïntoneerd en
gestemd.
Hij voelt zich erg verbonden met de
kerk en het orgel waar hij de kast
van heeft ontworpen. Het houtwerk
is massief mahonie. „Dat is geschil
derd. Dat doet wel een beetje zeer
als je zulk hout verft. Met de nieuwe
pijpen heeft het een schittering ge
kregen die past in het interieur.
Kleur en vorm contrasteren maar
toch is het een mooi samenspel."
Van de Slikke is vanwege zijn jubi
leum tijdens de nieuwjaarsdienst
toegesproken en aan het eind van
dienst toegezongen. Het maakte in
druk op de jubilaris die door zo'n
600 mensen werd toegezongen. Van
der Slikke zat gewoon in de zaal en
mocht niet spelen. Dat deed Henk
Lindhout voor hem. De leden zon
gen psalm 150 vers 2. Thuis in de
Kerkstraat brachten veel leden van
de kerk kaartjes of andere attenties.
Van der Slikke vierde het jubileum
thuis met zijn vrouw en hun acht
kinderen en zeven kleinkinderen.
Van der Slikke heeft geen opvolgers, maar zijn zoon Corné is wel een
orgelliefhebber. Samen met hem is hij een week naar Duitsland ge
reisd om er in verschillende kerken op het orgel te spelen. Het wuv
niet overal makkelijk om binnen te komen. „Maar als ik eenmaal vijf
minuten had gespeeld dan was de kou uit de lucht." Hij speelde in
Regensburg en in het orgelmuseum in Kelheim. Graag zou hij nog
eens in de Dom van Passau willen spelen, met 266 stemmen een
enorm groot orgel. Corné die timmerman is, hielp mee met de bouw
van het orgel en heeft daar ook veel vrije uren in doorgebracht.
Als Thoolse SGP'er er heb ik naar
aanleiding van de berichtgeving in
de Eendrachtbode van 31 december
wel een aantal vragen aan RFT-
raadslid Rien Klippel. Die wil ik
door middel van deze open brief
stellen.
Je stelt niet te weten of het bestaan
van 2 reformatorische partijen ver
keerd is. Dan vraag ik je: waar is dit
dan dienstig voor? Bevordert dit de
zaak van Christus in Tholen of
moest dit omdat je je zetel in de
raad niet wilde opgeven?
Als je stelt dat je deze situatie ook
niet gezocht hebt en dat dit de keuze
van de SGP is geweest, dan wil ik je
eerlijk vragen: kon de SGP in 2006
iets anders vragen dan om je zetel
ter beschikking te stellen? Was je
niet, afgezien van allerlei wilde en
onjuiste berichten, toch wel zoda
nig in opspraak dat je eenvoudig
niet geloofwaardig te handhaven
viel als lid van de SGP-fractie.
Zit ik er ver naast als ik denk, dat
het antwoord van je in de krant ,ik
was democratisch gekozen'je moti
vatie bloot legt? Namelijk om wie
het hier nu allemaal draait?
Democratisch gekozen te zijn is
voor een SGP'er toch niet het ultie
me einde van alles?
Dit roept tevens weer een vraag op
over de huidige status van je RFT-
fractiezetel, zeker ook nu je deze re
formatorisch noemt, d.w.z. Sola
Scriptura.
De SGP wil terecht dat haar verte
genwoordigers integer zijn, waarbij
leer en leven in overeenstemming
zijn met elkaar, ook in de gezinssi
tuatie.
Hierbij doe ik niets af aan je enorme
inzet en kundigheid in de praktische
politiek; waarbij het ook nog eens
zo kan zijn dat dit juist een valkuil
wordt en dat zo iemand a.h.w. niet
te stuiten is.
Mijn vraag is dan vervolgens: Nam
je niet een beetje teveel hooi op je
raadsvork en leed je gezin hier niet
te veel onder? En kon dit alles zon
der gevolgen blijven?
Als wij van God een vrouw en kin
deren hebben gekregen, dan hebben
we daar een eerste ambtsverant
woordelijkheid voor, vervolgens
kunnen we geroepen worden tot een
ambt in de kerk en vervolgens een
ambt in de burgermaatschappij. Heb
je deze prioriteiten zelf ook altijd zo
gesteld?
Het is verder wel zo, dat een politie
ke functie een bepaalde openbare
verantwoording van een en ander
vraagt. Ik denk dan ook dat je daar
niet aan kunt ontkomen en ik wil je
hierbij graag uitnodigen tot een re
actie in de Eendrachtbode.
Tenslotte wil ik alle leden van de
gemeenteraad en b. en w. van Tho
len in het algemeen, in hun gezin
nen, maar ook onderling in omgang
en overleg, veel heil en zegen wen
sen voor het nieuwe jaar.
J.B. Ruben,
4691 LS Tholen.
Sommige jeugdigen wordt wel
eens a-sociaal gedrag verweten,
maar in onze gemeenschap bevin
den zich volwassen ouderen, die
dit predikaat ook verdienen. De
plaats van het delict: de schuur
van de erven Rijnberg aan de Gro-
/e Nol. De laatste twee jaar zijn
daar de pruimenbomen leeg ge
plukt. Dc betrokken plukster be
weerde, dat die pruimen van nie
mand waren en ging er prat op, dat
zij ze geplukt had. Toen iemand
haar er op wees, dat die schuur en
die bomen wel degelijk van ie
mand waren, was het antwoord:
Die bomen staan daar maar zo en
je mag de pruimen dus gewoon
plukken.
Nu ze dit dus wist, zou je denken
dat ze besefte dat ze iets verkeerds
had gedaan. En in de Bijbel staat
toch ook: gij zult niet stelen.
Het volgende jaar werd even zo vro
lijk de boomgaard weer met een be
zoek vereerd, zodat de eigenaar van
de bomen weer met lege handen
stond. Hier spreekt men van a-soci-
aal of hufterig gedrag. Ik ben dan
ook genoodzaakt geweest om be
trokken bomen met de kettingzaag
te lijf te gaan. Ik geen pruimen, een
ander ook niet.
G. van den Broek,
4697 GT Sint-Annaland.
VERVOLG VAN RECEPTIE
Met het overleg orgaan Tholen
(OOT) de belangenorganisatie voor
boeren ZLTO zijn volgens hem goe
de contacten. „Dat moet zo blijven.
Bedrijven tonen aan dat zij hun rol
als maatschappelijk ondernemer seri
eus nemen."
Bedrijfsleven en gemeente moeten
samen optrekken om het hoofd te
bieden aan de gevolgen van de eco
nomische crisis. „Als overheid moet
je geen slaaf worden van je eigen sys
teem. We hebben het zo ingewikkeld
gemaakt dat we het als regelgeving
gebruiken waarachter we ons ver
schuilen. Als iemand hier vraagt dat
de regelgeving nu eenmaal zo in el
kaar zit, dan wijs ik er op dat we die
zelf zo gemaakt hebben. Als syste
men ons de baas dreigen te worden,
wordt het tijd voor meer nuchterheid
in het maken van regels." Hij zei blij
te zijn met het vereenvoudigen van de
administratieve regelgeving waar vo
rig jaar een begin mee is gemaakt.
Verordeningen zullen ook tegen het
licht worden gehouden. „Dat kan niet
van de ene op de andere dag, maar
een begin ergens mee maken kan al
tijd. Dit lijkt mij een natuurlijk mo
ment."
Nuis verwacht verder dat de gemeen
te steeds meer taken van het rijk
krijgt. Volgens het ministerie van bin
nenlandse zaken wordt de gemeente
de 'eerste overheid'. „Dat klinkt
goed, maar dat schept aanzienlijke
verplichtingen. Het gaat dan niet al
leen om bijvoorbeeld de wet maat
schappelijke ondersteuning. De bur
gemeester krijgt zelf ook meer
bevoegdheden. Zo kan hij vanaf dit
jaar iemand ten hoogste tien dagen de
toegang tot zijn huis ontzeggen. Dat
kan via de wet tijdelijke huisverbod
als er sprake is van buitensporig ge
weld. „En dat is nog al wat." De bur
gemeester achter de balie en de bur
gemeester die iemand tijdelijk buiten
de deur van zijn huis kan houden.
Het wordt een bijzonder jaar voor on
ze burgervader.
Nuis vroeg zich ook af of Tholen als
zelfstandige gemeente kan blijven
bestaan. Juist omdat er meer taken
moeten worden uitgevoerd, maar
waarbij ook meer via 'het digitale lo
ket' gedaan kan worden. Hij ver
wacht dat door de uitbreiding van ta
ken er meer ambtenaren nodig zullen
zijn. „Daar moetje dan wel voor wil
len kiezen." Als de gemeente dat niet
doet dan kan dat zelfs in het uiterste
geval betekenen dat de gemeente
moet fuseren. En als de gemeente
eerste overheid wordt dan is het voor
Nuis de vraag of de gemeente wel
zelfstandig moet willen blijven. Hij
denkt dat het afhangt van de lokale
inkleuring. „Die bepaalt wat je als sa
menleving wilt zijn en die je met al
zijn tradities hoe dan ook wilt behou
den. De vraag is dan wat ons als Tho
len bindt. Ik denk heel veel." Tholen
kan volgens Nuis als zelfstandige ge
meente blijven bestaan maar zal dan
wel bestuurskracht moeten tonen.
Daarvoor zullen echter keuzes ge
maakt moeten worden. Daarover wil
len b. en w. met de raad en de ambte
lijke top in het voorjaar van
gedachten wisselen.
Mevrouw Walchenbach-Bergman toont de linnen tas die ze geborduurd heeft.
In de President Kennedystraat in
Sint-Maartensdijk en de Molen
straat in Oud-Vossemeer is in de
nieuwjaarsnacht na twee uur nog
vuurwerk afgestoken. De politie
heeft hiervan een melding ontvan
gen. In de laatstgenoemde straat is
vlak voor het nieuwe jaar, rond
22.30 uur, ontdekt dat er vernielin
gen zijn gepleegd. Ter hoogte van
de supermarkt is een aantal ver
keersborden met vuurwerk opge
blazen en een prullenbak is in
brand gestoken.
De politie houdt een buurtonder
zoek om de daders te achterhalen.
Ook aan de Burgemeet in Poort
vliet was er een incident: tussen
oud en nieuw werd daar een vreug
devuur ontstoken.
'Ik vind al die plastic tassen nergens voor nodig
Gezien het inwonertal en het be
perkte toerisme op Tholen lijkt het
mevrouw Walchenbach - deze week
wordt ze 86 - uit publicitair oog
punt beter om één Zeeuwse tas te
ontwikkelen. In feite is die er al,
zegt ze. Ze toont een linnen tas met
het logo van de provincie. „Die heb
ik al vanaf 1995. Gekregen bij een
bezoek aan het provinciehuis in het
kader van een cursus van de Open
school." Omdat ze bang was dat de
opdruk op den duur zou vervagen,
heeft de Thoolse die compleet op de
tas geborduurd. Dat is minutieus ge
beurd, en in de originele kleuren.
„Ik ben erg secuur, ga er geen
draadje voorbij of zo." De tas gaat
altijd mee als er boodschappen ge
haald worden. „Hij gaat ook gere
geld in de was."
Dit stukje handwerkvlijt van me
vrouw Walchenbach staat niet op
zichzelf. Overal in huis heeft ze
kleedjes en kussentjes die ze zelf
heeft geborduurd. Momenteel werkt
ze aan een groot kleed. En ook kaar
ten maakt ze zelf, met de perga-
mano-techniek. Ze beleeft haar ple
zier aan deze hobby, vertelt ze.
„Vroeger breide ik bijvoorbeeld
ook zelf pakjes."
Mevrouw Walchenbach - die ooit
samen met haar man een schoon
maakbedrijf had - is redelijk milieu
bewust. „Neem die plastic tassen,
die je in alle winkels krijgt. We
doen er allemaal aan mee. Maar ik
vind het niet nodig, ik heb zelf een
tas." Mensen zijn, als ze oproepen
zien om milieubewuster te leven, al
gauw geneigd om te denken: dat
geldt niet voor mij. meent de Thool
se. „Maar neem zoiets simpels als
batterijen. Die zitten werkelijk over
al in. En wat zit er niet voor verpak
kingsmateriaal aan een pak koek
jes." Dat er in de loop van de jaren
veel is veranderd, maakt mevrouw
Walchenbach duidelijk aan de hand
van een simpel voorbeeld: „Toen ik
trouwde, waren een stofzuiger en
een strijkijzer de enige elektrische
apparaten in huis."
Januari-opruimiruj
Grondwater. Het waterschap
krijgt er door dc nieuwe waterwet,
die half 2009 van kracht wordt,
een taak bij.
Een deel van het grondwaterbe-
heer gaat van de provincie over
naar het waterschap: onttrekkin
gen en lozingen tot 150.000 kubie
ke meter per jaar, met de bijbeho
rende vergunningverleningen en
de handhaving.
Ontdek u/elke meubelen in de
opruiminflcollectie zitten op: fc
Zonnemaire lijjt ulakbij Zierikzee; 50 autominuten uan Rotterdam, Roosendaal en Terneuzen.
Advertentie LM.