Stavenissenaar al
29 jaar in de Schutse
'Leuke ploeg in
de linnenkamer'
'Er is geen beter
tehuis dan dit'
'We verwennen bewoners
misschien wel eens teveel'
Broeder Jan altijd
vrolijk en behulpzaam
Zorgcentrum de Schutse Sint-Annaland 40 jaar
Donderdag 20 november 2008
J. Hage praat elke dag met 1 van zijn 3 dochters
66 jaar
Verzorgende Jan Aarnoudse uit Tholen
Veel afwisseling
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Annie Geuze-Stols uit Sint-Annaland:
Leuke ploeg
„Er is grote betrokkenheid met het eiland", stellen direc
teur Peter Kok en hoofd zorg Ine van Ommen tevreden
vast bij het 40-jarig bestaan van zorgcentrum de Schutse
in Sint-Annaland. „We verkeren ook in de luxe positie
dat we weinig verloop hebben onder onze 120 medewer
kers, vanwie velen met een langdurig dienstverband.
Ook zijn we dankbaar voor de inzet van de 100 vrijwilli
gers, want zonder hun medewerking zou je de huidige
dienstverlening kunnen vergeten. De bewoners verwen
nen we soms wel teveel."
Hospice
Winkel verdubbelt
Zorgzwaarte
Meekrap
Mevr. Feleus-Everaers uit Sint-Philipsland:
Hechte familieband
Volle karren
Dat zit weer goed deze week, stelt de 95-jarige J. Hage tevreden vast
wanneer hij de menulijst Iaat invullen. Stokvis met rijst, aardappelen en
botersaus; sla met spekjes. De uit Stavenisse afkomstige bewoner van de
Schutse woont al ruim 29 jaar in het Sint-Annalandse zorgcentrum.
Hoewel behoorlijk beperkt - Hage is blind en doof - is zijn verstand nog
heel helder, 's Morgens om zes uur hoorde hij van nachtzuster Ria Snoei
al dat Obama tot nieuwe president van Amerika was gekozen.
„Hij is nog in alles geïnteresseerd,
hoewel zijn wereld altijd zwart is. Hij
weet niet dat het zonnetje er is of dat
het regent", vertellen zijn dochters
Foortje, Nelly en Ina. Ze komen al
bijna 30 jaar bij toerbeurt elke dag
hun vader bezoeken. Kranten worden
voorgelezen, verhalen over de kinde
ren en kleinkinderen verteld. Hage zit
van 's morgens vroeg tot 's avonds
rustig in zijn hoekje. Computers en
mobiele telefoons heeft hij nooit ge
zien en de 95-jarige verbaast zich dan
ook over de enorme mogelijkheden
die er nu zijn. Zelf weet hij veel over
de Tweede Wereldoorlog en de Ramp
te vertellen. Hage verloor zijn ouders
en enige broer tijdens de watersnood
van 1 februari 1953, die Stavenisse in
het bijzonder zwaar trof.
Hage kwam in 1979 in de Schutse, na
15 maanden bij dochter Nelly in Sint-
Annaland ingewoond te hebben. Hij
was toen al zeer slechtziend, maar
moest wachten totdat er een kamer
vrijkwam. Op 66-jarige leeftijd ging
Hage in de Schutse, dezelfde leeftijd
die zijn dochter Foortje nu heeft. Ze
kan het zich niet voorstellen, maar 29
jaar geleden ging men op veel jongere
leeftijd naar het zorgcentrum dan nu.
Hage maakte veel wandelingen door
het dorp, o.a. naar zijn dochter Nelly.
Hij ging naar de kapper en tot zijn
verjaardag op 14 oktober 1999 voor
het laatst naar de kerk. Reisjes van de
Schutse sloeg de Stavenissenaar nooit
over, maar de recente rondvaart met
de Frisia in het kader van het 40-jarig
bestaan liet hij maar voorbijgaan.
Hoewel flink beperkt in zijn moge
lijkheden, wil Hage niet graag gehol
pen worden door een ander, maar
zonder zorg kan hij niet. Zo komt de
nachtzuster 's morgens tussen zes uur
en half zeven zijn kousen aantrekken,
maar scheren, wassen, eten en afwas
sen doet hij zelf. Een praatwekker en
een praathorloge zijn hulpmiddelen
voor Hage, wiens geheugen nog bij
zonder goed is. „Als de was wordt te
ruggebracht en er is een theedoek te
weinig, dan merkt hij dat direct op",
vertellen zijn dochters. Hun vader
moest na de twee verhuizingen in
verband met de nieuwbouw van de
Schutse steeds weer ontdekken hoe
de indeling van de kamer was en af
tasten waar alle spulletjes stonden,
maar dat had Hage snel onder de
knie. Hij schenkt zelf thee in, ver
zorgt de broodmaaltijd en steekt ook
zijn sigaar aan. „Hij is pas jarig ge
weest en wilde van iedereen sigaren.
Stapels heeft hij er nu. Roken is zijn
enige liefhebberij en gelukkig mag
hij ook nog alles eten", zeggen zijn
drie dochters.
's Morgens komt een zuster koffie en
soep brengen, evenals de warme
maaltijd, zodat er toch altijd controle
momenten zijn. Oud-directeur Jan
Wesdorp - die ook in Stavenisse
heeft gewoond - komt nogal eens op
bezoek om herinneringen over hun
dorp op te halen. Vertellen doet de
95-jarige Hage graag, de langst ver
blijvende bewoner in zorgcentrum de
Schutse.
De stokvismaaltijd is net opgediend voor J. Hage. Zijn drie dochters
Foortje, Ina en Nelly bezoeken hem bij toerbeurt elke dag.
Jan Aarnoudse (20) met de 100-jarige mevr. Hendrikse-Everaers.
De 20-jarige Jan Aarnoudse uit Tholen wordt op handen gedragen in zorg
centrum de Schutse in Sint-Annaland. De bewoners lopen weg met deze
jonge broeder, die op 16-jarige leeftijd als leerling-helpende begon en in
middels is doorgestroomd naar de functie van verzorgende. „Jan is altijd
vrolijk en dat wordt zeer gewaardeerd", zegt zijn collega Annie Geuze.
Jan Aarnoudse kwam vier jaar gele
den als eerste broeder in dienst van
de Schutse. „Dat was even wennen
voor de bewoners", herinnert de
Tholenaar zich nog goed. „Ze kre
gen een jong ventje van 16 aan hun
bed. Je begint met een afwasje,
maakt fruit klaar en doet bood
schappen. Zo win je vertrouwen en
dan mag je ze later ook wassen. Je
kunt wel zeggen dat ik als eerste
broeder gepionierd heb."
De jonge broeder is goedlachs en
behulpzaam en dat slaat uitstekend
aan in de Schutse. „Geleidelijk aan
kom je met alles in aanraking,
mooie en trieste dingen. Ik doe nu
de verzorging, maar ik ben in oplei
ding voor verpleegkundige aan het
ROC te Goes. Daarvoor ga ik een
dag per week naar school. In 2010
moet ik tien weken op stage in een
ziekenhuis. Als ik mijn opleiding
heb afgerond, kan ik als verpleeg
kundige blijven of ergens anders
naar toe. Er zijn altijd nieuwe ont
wikkelingen in de zorg en het is
goed dat je nu zo'n brede ervaring
opdoet."
Jan kwam als kind al in de Schutse,
waar zijn vader Henk kok was en
ook zijn tante nog werkt. „De zorg
vond ik vroeger echter niks. Ik wil
de kok worden, maar na twee wegen
stage in de Schutse gelopen te heb
ben, koos ik toch voor de zorg. Het
werk is hier heel breed. Behalve op
de verzorgingsafdeling kom ik ook
in het hospice, in de Vroonhof en bij
de mensen die tijdelijk in de Schut
se zijn opgenomen. Er is heel veel
afwisseling en tijdens de 36 uren
die ik per week werk, doe ik ook
avond- en weekenddiensten. Ook
val ik wel eens 's nachts in. Ik ben
makkelijk inzetbaar."
Jan Aarnoudse scheelt precies 80 jaar
met bewoonster mevr. Hendrikse-
Everaers, die op de 27 juni honderd
jaar werd. terwijl de broeder uit Tho
len toen zijn 20ste verjaardag vierde.
In januari is ze al 30 jaar in dienst: Annie Geuze-Stols (57) uit Sint-An
naland heeft het goed getroffen met haar werk in de Schutse. „Er is heel
weinig verloop onder het personeel, verhuizingen wegens huwelijk e.d.
daargelaten. De mensen blijven hier lang en dat tekent de werksfeer."
terug. Wie het zelf nog kan, legt het
schone goed zelf terug in de kast.
anders doen wij het. Minimaal zijn
er twee medewerkers bezig. Alleen
op maandag en dinsdag zijn dat er
meer omdat we de bedden dan ver
schonen."
Annie Geuze werkt elke dag van ze
ven uur 's morgens tot half een 's
middags. „Het prettige van ons i
werk is, dat je de bewoners dage- 1
lijks ziet. Niet alleen bij het ophalen
van het vuile wasgoed en het terug
brengen van het schone goed. De
bewoners vinden het ook leuk om
even in de wasruimte te kijken. Dat
geeft iets huiselijks en zo'n praatje
maken is natuurlijk ook altijd gezel
lig"
De betrokkenheid van Annie Geuze
bij het zorgcentrum is nog groter
omdat haar moeder in de Vroonhof
woont. Destijds gingen haar beide
ouders erin. maar haar vader is in
middels overleden. „Van dichtbij
maak ik mee, hoe belangrijk de
combinatie van de Schutse met de
Vroonhof is. Ik heb dan ook diepe
bewondering voor mijn collega's uit
de zorg, die altijd klaar staan voor
de bewoners. Zelf hoop ik nog een
aantal jaren in de linnenkamer te
werken. We hebben een hele leuke
ploeg en ik heb het goed naar mijn
zin."
Over verwennen gesproken. In
welk zorgcentrum in ons land krijg
je zeven dagen per week als ex
traatje rond kwart over elf heerlij
ke soep. Elke dag een ander soort
met een steeds wisselend kleurtje.
Vers gemaakt in de eigen keuken.
„Het is een leuke traditie die de
bewoners heel erg op prijs stel
len", zeggen de directieleden. „Er
is wel eens overwogen om ermee
te stoppen omdat het dicht na de
koffie en vlak voor de middag
maaltijd zit, maar niemand wilde
de soep missen." Als er over is -
en dat is altijd het geval - genieten
de medewerkers en de gasten mee
van dit opkikkertje.
Een ander verwenmoment is dat de
bewoners in de Schutse standaard
koffie aangeboden wordt. „Is dat
voor iedereen wel zo goed, kun je
je afvragen, want actief blijven is
ook heel belangrijk voor de oude
ren. Zelf koffie zetten, zou dat be
vorderen."
Een andere traditie is, dat de direc
teur met het hoofd zorg de bewo
ners die jarig zijn, persoonlijk met
een bloemetje komen feliciteren.
„Sommigen komen niet van hun
kamer af en dan wordt ons bezoek
zeker heel erg op prijs gesteld.
Voor ons is het tegelijk een goede
gelegenheid om de familie te spre
ken, want die is er veelal op de
verjaardag van vader of moeder."
Die persoonlijke benadering hoort
bij het kleinschalige protestants-
christelijk zorgcentrum, dat des
tijds door de Hervormde Gemeen
ten op Tholen en Sint-Philipsland
werd gesticht en later een bredere
kerkelijke achterban kreeg. Het
overgrote deel van de bewoners
heeft een kerkelijke binding. Be
halve protestanten wonen er ook
rooms-katholieken en andersden
kenden. „Voor die breedte is ook
ruimte in de Schutse", zegt de di
recteur, al wordt kandidaat-bewo
ners duidelijk op de identiteit ge
wezen.
Tachtig bewoners telt het Sint-An
nalandse zorgcentrum, dat in okto
ber 2005 een spinternieuw pand
kreeg op de plek waar 40 jaar gele
den het eerste bejaardentehuis
stond. Tijdelijk verbleven bewoners
en medewerkers in houten noodge
bouwen aan het eind van de F.M.
Boogaardweg. Er kwam een prach
tig zorgcentrum voor terug. Er staan
inmiddels 25 mensen op de wacht
lijst, want dit jaar is er heel weinig
verloop geweest. Ook voor de
30 appartementen in het aan de
Schutse verbonden woonzorgcen
trum Vroonhof staan maar liefst 58
mensen op de wachtlijst. Ook het
hospice, dat inmiddels 5,5 jaar in de
Schutse functioneert, voorziet in
een behoefte. Het is de enige voor
ziening op het eiland en mede door
de inzet van een groep speciale vrij
willigers, krijgen terminale patiën
ten er een paar uren of vele weken
zorg.
Waren er 40 jaar geleden vele 65-ja-
rigen in de Schutse, de gemiddelde
leeftijd van de bewoners is in de
loop der jaren hoger geworden. Er
wonen nu twee mensen van boven
de honderd in het zorgcentrum: me
vr. Hendrikse en mevr. Akkermans.
De Schutse biedt (verpleeghuis)
zorg, maar ook zes dagen per week
(ook zaterdag) dagverzorging aan
ouderen van buiten het zorgcen
trum. De open tafel, waar ook niet-
bewoners de warme maaltijd ge
bruiken, trekt ook steeds meer
belangstelling. „Het gezamenlijk
eten is heel positief", benadrukken
Peter Kok en Ine van Ommen. Ook
tradities als stokvis en een jacht- en
keutjesmaal worden in ere gehou
den. De Schutse maakt ruim 100
maaltijden per dag voor ouderen op
het eiland die nog zelfstandig wo
nen, maar niet meer zelf koken. Ook
het warme eten voor de bewoners
van gezinsvervangend tehuis de An-
newas in Sint-Annaland wordt in de
Schutse bereid. „We fungeren voor
de Annewas ook als achterwacht
voor de verzorging, zoals we ook
thuiszorg in de Vroonhof geven.
Onze blik naar buiten gaan we ver
breden. Dat komt ook tot uiting in
de deelnemers van buiten de Schut
se bij het koersbal op maandag, de
handwerkclub en de zangmiddag.
Dat is allemaal heel laagdrempelig.
De Schutse moet een zorgcentrum
worden waar alles te krijgen is.
Daarom voeren we in 2009 een be
hoorlijk ingrijpende verbouwing
uit."
Het huidige winkeltje wordt bij het
restaurant getrokken en in de tuin
komt er een nieuwe winkel die twee
keer zo groot is. Er komt ook een
ruimte om te internetten. Behalve
deze bouwkundige vernieuwingen
wil de Schutse in 2009 ook extra
verpleegkundig personeel aantrek
ken.
Financieel verkeert het Sint-Anna
landse zorgcentrum in de gelukkige
omstandigheid dat de geplande ver
nieuwingen uitgevoerd kunnen wor
den. „We hebben hier altijd zware
zorg gehad en dat is gunstig voor de
financiering", zegt de directeur.
Overigens staat er een hele grote
verandering voor de deur waarbij de
zorgzwaarte van de bewoner door
slaggevend wordt. Het indicatieor
gaan CIZ beoordeelt dat individu
eel. In 2009 is er sprake van een
overgangsjaar, maar in 2010 moet
het nieuwe zorgzwaarte-systeem
volledig ingaan.
Twee medewerkers in de Schutse
bewaken elke dag de kwaliteit.
Doorliggen, het verstrekken van
medicijnen, de arbeidsomstandighe
den, opleidings- en stagebegelei
ding, alles wordt gecontroleerd.
„Kwaliteiten vinden we heel be
langrijk." De Schutse houdt weer
een tevredenheidsonderzoek onder
bewoners en medewerkers en verge
lijkt de cijfers ook met andere zorg
centra in ons land.
Kok en Van Ommen benadrukken
nog eens, hoe belangrijk de vrijwil
ligers zijn die o.a. als portier dienst
doen, bij het koffieschenken helpen
of in de dagopvang bijspringen.
„We zijn blij met en dankbaar voor
hun inzet, ook bij uitstapjes."
De samenwerking met de stichting
Vrienden van de Schutse - die met
giften van donateurs en anderen ac
tiviteiten financieel ondersteunt - en
de cliëntenraad verloopt volgens de
directie soepel dankzij de korte lij
nen. „De contacten zijn goed." Ook
met de SVRZ (Ten Anker) wordt sa
mengewerkt voor de verpleeghuis
zorg.
Molenzicht en Meekrap zijn de
twee afdelingen in de Schutse voor
kleinschalig wonen van ieder 8 de
menterende ouderen. Van zeven uur
's morgens tot tien uur 's avonds is
er verzorgend personeel aanwezig,
aangevuld met vrijwilligers. De
thuissituatie wordt zoveel mogelijk
gevolgd met afwassen en koken,
spelletjes doen, voorlezen, e.d.
Ook in het aangrenzende Vroonhof
wordt 24 uurs zorg verleend, zoals
dat ook in de aanleunwoningen bij
Ten Anker het geval is. Dit in tegen
stelling tot de woonzorgcentra in de
andere dorpen. „We hebben meer te
bieden, maar de wachtlijst is zorge
lijk", stellen Kok en Van Ommen
vast. „Noodgedwongen moeten
mensen van Tholen en Sint-Philips-
land soms elders opgenomen wor
den. Ook voor de familie is dat
soms heel verdrietig, maar in sa
menspraak met de gemeente en an
dere belanghebbenden wordt ge
werkt aan uitbreiding van de
ouderenhuisvesting. Er is een grote
vraag naar een veilige woonomge
ving, maar mensen oriënteren zich
veel beter dan vroeger. Hoe is bij
voorbeeld de privacy geregeld? Een
woonruimte met een koelkastje en
eigen sanitair is een plus. In ons
verzorgingsdeel heeft men 45 m2
ter beschikking, in de verpleeghuis
kamers 22,5 m2. Beschermde
woonvormen zoals wij die hier heb
ben, zullen zeker blijven", aldus di
recteur Peter Kok en Ine van Om
men van het 40-jarige zorgcentrum
de Schutse in Sint-Annaland.
Mevr. Feleus-Everaers met verzorgende Anoukha Verbruggen uit
Tholen.
De 81-jarige mevr. MJ. Feleus-Everaers is een van de vele tevreden bewo
ners van zorgcentrum de Schutse in Sint-Annaland. „Er is geen beter te
huis dan dit", vertelt ze in haar met vele familiefoto's ingerichte gezellige
kamer. „Ik ben op iedereen gesteld en heb met niemand problemen. Maar
ik ben ook heel gemakkelijk. Ik mopper nooit en ik mag ook niet klagen."
Op 14 november 2006 kwam ze sa
men met haar man - Rien Feleus -
naar de Schutse. „We waren rasech
te Fluplanders en woonden al 12
jaar in de Rozeboom, maar de zorg
behoefte van mijn man nam toe. We
stonden al een poosje op de wacht
lijst, want ik kon het niet meer aan.
Vanuit het ziekenhuis in Dirksland
is hij nog twee dagen in Ten Anker
geweest, maar we waren heel blij
dat we samen in de Schutse terecht
konden. Daar is hij opgebloeid,
maar 2 februari van dit jaar overleed
hij"
Mevr. Feleus verhuisde naar een
eenpersoonskamer en vond ook
daar weer haar draai. „Er zitten veel
Fluplanders in de Schutse. Mijn
buurvrouw bijvoorbeeld, de 95-jari-
ge mevr. Verwijs-Noorthoek. Samen
met andere bewoners zit ik veel op
de gang en dat is heel gezellig. Je
hebt contact met anderen en praat
veel over van alles en nog wat."
Mevr. Feleus is volop leven gewend.
„Ik kom uit een gezin van 11, van
wie er nog 5 over zijn. De Everaers-
sen hebben een hechte familieband.
Mijn man had een bouwbedrijf met
25 medewerkers en was actief bij
muziekvereniging Concordia en de
Hervormde Gemeente Sint-Philips
land, waar hij kerkvoogd en diaken
is geweest. We hebben veel meege
maakt. Een brand en een faillisse
ment gaat niet in je koude kleren zit
ten. In de Schutse zijn we echter
prima opgevangen. De verzorging
was ontzettend goed voor mijn man
en mij. Het is echt geweldig hier."
De bingomiddag, de keutjesavond
en de zangmiddag slaat ze niet over.
„Maar ik ben geen loper. Ik kan me
ook nog goed zelf helpen, al gaat
het lopen me wat minder goed af.
Het is echter een zegen dat mijn
kinderen en kleinkinderen zo goed
voor me zijn. Mijn kinderen - 2
dochters en 2 zoons van wie er 2 in
Sint-Annaland wonen en 2 in Sint-
Philipsland - komen elke week. Ik
heb echt geen klagen. Met 10 klein
kinderen ben ik ook rijk gezegend."
Mevr. Feleus verheugt zich op de
stokvis die vanmiddag op het menü
staat. „Dat vind ik ontzettend lek
ker, maar het is wel heel duur. Voor
de hele Schutse komt een stokvis
maaltijd op 750 euro. vertelde kok
Erik Troost. Maar ik heb hem nog
wel een tip gegeven. Bij het weken
van de stokvis moet je een beetje
soda doen, adviseerde ik hem. Weer
wat geleerd, zei de kok."
Directeur Peter Kok, hoofd zorg Ine van Ommen en hoofd facilitaire zaken Henk Aarnoudse vormen het leidinggevende trio in zorgcentrum
de Schutse.
De coördinator van de linnenkamer
zorgt er samen met vier collega's
voor dat de kleding, het linnen- en
beddengoed van 90 mensen opge
haald, gewassen, gestreken en weer
schoon teruggebracht wordt. Daar
voor staan drie wasmachines en
twee drogers dag en nacht te draai
en. „Alles blijft nu hier. Niets gaat
er meer naar de wasserij zoals in
mijn beginperiode nog wel het geval
was." Annie Geuze begon als
schoonmaker. „Een ploeg van 10 tot
12 vrouwen maakte dan 6 weken
lang de Schutse schoon. Een buur
vrouw vroeg om te helpen. Jo de
Rijke deed destijds in haar eentje de
linnenkamer, maar kon het werk
niet meer aan. Toen vroeg zuster
Born - de toenmalige directrice - of
ik in vaste dienst wilde komen. De
werktijden werden keurig aan de
schooltijden van de kinderen aange
past."
Het werk is in de loop der jaren be
hoorlijk toegenomen. „In het begin
wasten nog veel bewoners zelf hun
bovenkleding. De gemiddelde leef
tijd lag toen aanmerkelijk lager. Nu
wassen we voor 90 mensen, niet al
leen uit de Schutse, maar ook uit de
Vroonhof en ook voor enkelen uit
het dorp. Elke dag hebben we volle
karren met was. Binnen twee dagen
hebben de bewoners hun wasgoed
In het winkeltje van de Schutse helpt mevr. Van de Klooster-Heijboer één van de bewoners. Volgend jaar komt er een nieuwe winkel in het
zorgcentrum die twee keer zo groot is. De bestaande winkelruimte wordt als zorgrestaurant ingericht.
Annie Geuze haalt met Janny Menheere de was uit de machine.
