'Namen ben ik gauw kwijt maar
prijzen heb ik goed in mijn hoofd'
'Het is een hoogtepunt voor een monteur
als jouw coureur in de top tien eindigt'
Buurtsparen
Geloven is niet
suf en oubollig
Bloempotten
Donderdag 28 augustus 2008
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
3
Na ruim 45 jaar stopt de familie Moerland met de ver
koop van bloemen en planten, hengelsportspullen en die
renbenodigdheden in de Voorstraat 26 in Sint-Annaland.
De 71-jarige Coen Moerland vindt het welletjes. Opvol
gers zijn er niet. Dochter Celena Pot-Moerland doet het
wefk graag, maar vindt het runnen van de zaak een te
grote opgave naast haar gezin. Verkoopster Pieternella
Gunter ziet uit naar ander werk. Op 1 september gaat de
winkel dicht.
Bloemenhandel Moerland in Sint-Annaland sluit na 45 jaar de deuren
Omgekeerde wereld
Geen snipperdag
Bakfiets
Handtekeningen
Sint-Maartensdijk
Tweede pand
Ochtendgymnastiek
Impulsaankopen
Geen rozengeur
Stressbestendig
Aanwijzing van
kwetsbare natuur
Hij heeft zijn droombaan gevonden. Arjan de Witte (37)
uit Tholen is al van kleins af aan gek van motoren. Niet
gek dus dat hij nu motorfietsmonteur is. Maar hij is geen
gewone monteur, hij oefent zijn werk uit op het racecir-
cuif. De Witte maakt namelijk deel uit van een motor
raceteam.
Tholenaar Arjan de Witte vindt zijn droombaan op het racecircuit
ff v A*.
■i
Moerland was de eerste en een tijdlang de enige deelne-
l mer aan het buurtsparen van Castria Wonen. Hij heeft er
l goede ervaringen mee. „De mensen komen hier bijna al
1 hun bonnen inleveren. Als ze dat doen, nemen ze ook nog
eens wat anders mee. Ik verkoop er meer door. En als win-
keiier kun je zelf bepalen waar je de bonnen bij uitgeeft.
I Het is voor de klant toch aantrekkelijk. Ze leveren twee
kaarten met bonnen in en nemen vier artikelen mee. Ik
snap niet dat niet iedereen meedoet."
Coen en Krees Moerland met hun dochter Celena en kleinzoon Thomas Pot en verkoopster Pieternella Gunter stoppen met de winkel in de
Voorstraat in Sint-Annaland.
Dat betekent ook dat de winkel
straat in het dorp er minder fleurig
uit zal zien. Nu staan de bloemen en
planten voor de bloemenhandel op
de stoep. Het pand ligt in de loop
van de Ring naar het Havenplein.
Het is een blikvanger. „Het zal best
wel vreemd wezen," zegt Moerland.
Toen hij 65 jaar werd. overwoog
Moerland ook al om te stoppen,
maar Steeds plakte hij er weer een
jaartje aan vast. Ook omdat zijn
do£fit£r Celena (30) het nog graag
deed. Toen Moerland enkele jaren
geleden in het ziekenhuis lag en zijn
dochter de zaak alleen moest run
nen, werd het voor haar wel duide
lijk dat ze de winkel niet over wilde
nemen. ..Dan komt echt alles op je
af. Achter de schermen is nog zoveel
meer tc doen, de administratie en de
bestellingen. Ik was gewoon gewend
alleen in de winkel te staan. Nu heb
ik een kind, plus mijn eigen huis
houden erbij. Dat vind ik genoeg."
Moerland beaamt dat er heel veel
uren zitten in het ondernemerschap.
„De werktijd is van zeven uur 's
ochtends tot negen uur 's avonds. Of
tot je naar bed gaat. Ik geloof niet
dat iemand een zaak kan drijven in
acht uur per dag."
Volgens de ondernemer is er veel
veranderd sinds hij met een bakfiets
in de ambulante handel begon. De
concurrentie is toegenomen, maar
ook de manier waarop klanten tegen
bloemen en planten aankijken. „In
onze branche ging het vroeger om
een plant met een pot erbij, nu ko
men de mensen om een pot met een
plant erbij." Dat is volgens Moer-
iand de omgekeerde wereld. „Daar
is veel meer werk aan. Dat opplan-
ten doen we allemaal zelf."
Het is volgens Moerland wel moge
lijk om standaard 'opgeplant spul'
in te kopen. „Maar dan krijg je een
eenheidsworst. En dat is ook niet
wat wij en wat de mensen willen."
Dat de tijden veranderen, is te zien
aafr.de! vensterbanken in de woonka
mer Van de Thoolse huishoudens.
Moerland en zijn vrouw Krees (van
Lucretia) Moerland-Hartog herinne
ren zich nog goed dat de venster
banken praktisch overal vol stonden
met planten. „Dat zie je niet meer.
r -
Het team van ongeveer 15 personen
hoort bij Hoegee motortechniek in
Giessen, waar De Witte sinds 2003
op normale doordeweekse dagen
werkt als monteur. Eigenaar Mare
Hoegee is zo gek van motoren en
races, dat hij in 2005 zijn eigen
raceteam voor het wereldkampioen
schap superbike in de klasse super
spórt 600 oprichtte. Hij kreeg de no
dige sponsors bij elkaar, en vormde
een ploeg met daarin twee coureurs,
vier monteurs, een kok en andere
ondersteunende krachten. De cou
reurs rijden op een GSX-R600, een
type motor van Suzuki, het enige
merk wat Hoegee verkoopt.
De Witte ging een weekendje mee
naar een race in Engeland. Daar
werden ze er met zijn allen over
eons-dat hij als monteur bij het team
moe^t komen. „Zo ging het balletje
remdrt" zegt hij. De Tholenaar is nu
sinds twee seizoenen de vaste mon
teur van de Belgische coureur
Didier van Keijmeulen. Elke cou
reur, de andere is Barry Veneman,
heeft twee monteurs tot zijn be
schikking.
Het houdt in dat De Witte zo'n twee
keer in de maand een halve week
van huis is. Aan het begin van het
seizoen, dat van maart tot november
loopt, is hij wel drie weken weg.
„De*eerste race is in Qatar, de week
daarop vliegen we door naar Austra
lië. Daarna vinden de races in Euro
pa plaats."
De Witte zorgt bij elke race voordat
hij weggaat ervoor dat alles op de
zaak goed geregeld is. Er blijven
wel mensen thuis bij de winkel, zo
als de verkoper. „De andere colle
ga's van het team vertrekken meest
al al op maandag met de
vrachtwagen en gaan dan op woens
dag alles klaarzetten in de pitbox.
Dat neemt best wat tijd in beslag.
Mijn baas en ik vliegen er op don
derdag dan achteraan." Een race be
gint meestal op vrijdag met kwalifi
caties en vrije ritten en op zondag is
de echte wedstrijd. Alle dagen is De
Witte erbij. „Je kunt wel eens geen
zin hebben, dat heeft iedereen soms,
maar je moet altijd mee. Of je moet
Nu staan er hooguit twee potten en
daar zit lang niet altijd een plantje
in. Steeds meer vrouwen zijn gaan
werken. Ze hebben veel minder tijd
om zich met planten bezig te hou
den."
Het accent is meer op de tuin komen
te liggen. Maar op dat vlak is ook de
concurrentie enorm toegenomen.
Moerland komt uit Stavenisse. Daar
begon hij naast zijn werk als haven
arbeider in Rotterdam bloemen te
verkopen. „Met een opgebouwde
bakfiets. Het is uit hobby begonnen.
Ik had altijd wel wat met plantjes.
Later ben ik dat met een bestelbus
gaan doen op andere plekken op het
eiland. Het was een Volkswagenbus.
Ik kon er veel planten en bloemaar-
de mee vervoeren. Ik geloof dat ik
me al heb laten inschrijven bij de
Kamer van Koophandel in 1962."
Hij heeft in Stavenisse nog een
poosje een 'onbewoonbaar verklaar
de woning' tegenover de winkel van
Letzer, als opslag gebruikt. Het was
het huisje van bakker Tazelaar. Toen
hij 45 jaar geleden met de Setal-
landse Krees Hartog trouwde, ver
huisde Moerland naar het dorp aan
de Krabbenkreek. Hij bleef met de
bestelbus rijden. „Dat ging goed. Ik
heb het een jaar of vijftien gedaan."
In de Voorstraat betrok het echtpaar
het pand dat al een jaar leeg had ge
staan en waar eerder de Spar in was
gevestigd. „We hebben het eerst
even als opslag gebruikt en waren
alleen op zaterdag open. Vanaf april,
vóór moederdag."
Moederdag was heel belangrijk
voor de zaak. „Dan verkochten we
heel veel bloeiende planten, kleine
begonia's en cloxinia 's (Kaaps vi
ooltje) bijvoorbeeld. Ik kocht er een
paar honderd in. Ze gingen als zoete
broodjes over de toonbank. Als je er
tegenwoordig tien kwijt raakt, dan
mag je blij zijn. Toen ik met de bus
rond ging, kon ik voor moederdag
op iedere plek wel een halve dag
staan. Ik kwam op heel het eiland
Tholen en Flupland maar ook in
West-Brabant. Ik kwam zelfs in
Oosterland op Schouwen. Dan ging
ik met de pont mee over het Zijpe.
Dat zou nu niet meer kunnen. Het
pontje vaart allang niet meer, maar
t
I
echt ziek zijn. Ik kan niet even een
snipperdag nemen voor een feestje."
Ook de omgeving verkennen is er
niet bij, het hele team blijft gedu
rende de race op het circuit. „Alleen
in Australië hebben we twee dagen
om rond te kijken. Je mag daar niet
gelijk op het circuit." De dagen tij
dens de race zijn goed bezet. Elke
dag staat het team om 7 uur op om
samen te gaan ontbijten. De mannen
slapen op het circuit in de vrachtwa
gen of in een tent. Het eten wordt
klaargemaakt door de eigen kok.
Vrijdag begint om half 10 de eerste
training van drie kwartier. Daarbij
kijkt de coureur hoe de motor aan
voelt en zijn de monteurs aanwezig
om aanpassingen te doen. „De cou
reur komt af en toe naar binnen ge
reden voor afstellingen aan de mo
tor." De Witte vertelt dat ze daarbij
hulp krijgen van een veringspecia
list die deel uitmaakt van het team.
„Er zit telemetrie, zo heet dat, op de
motor. De veringspecialist leest de
vering van de motor uit. Wij stellen
de vering af, zodat de coureur snel
ler rond kan gaan." Of de vering
meer of minder moet is afhankelijk
van wat de grafiek van de vering-
specialist laat zien.
Tijdens deze zogenaamde vrije rit
worden ook de banden uitgekozen.
Daarbij wordt gekeken naar de juis
te grip. „We laten de coureur een
aantal rondjes rijden en kijken hoe
lang de band het volhoudt." Ook
wordt het benzineverbruik gemeten
en bepaald hoeveel benzine er nodig
is voor een race. Tussendoor is het
hopen voor de monteurs dat de cou
reur niet valt. Er zijn weliswaar
twee motoren per coureur, zodat hij
direct verder kan als hij valt, maar
voor de monteurs betekent het extra
werk. „Als we geen crashes hebben,
zijn we meestal rond zes uur klaar
met al het werk, maar anders wordt
het laat. Nachtwerk proberen we te
voorkomen. De andere monteurs
helpen mee zodra zij met hun motor
klaar zijn." De coureurs hebben
overigens een ander leventje tijdens
de racedagen. „Die moeten in prin
cipe alleen rijden en voor de rest
ook qua omzet zou het niet kunnen.
Het is veel te duur als je de uren
gaat rekenen."
Moerland reed om de veertien da
gen of drie weken zijn route. „Ik
had mijn vaste klanten, maar voor
de rest belde ik gewoon aan bij de
mensen om te vragen of ze een
bloemetje of plantje nodig hadden.
Later gebruikte ik een megafoon.
Mooie bloemen, riep ik dan als ik
de straat ingereden kwam. Op de
marktmanier."
Als Moerland terug denkt aan die
periode voelt hij de koude wind
nog over zijn rug gaan. In gedach
ten rijdt hij dan de nieuwbouw bin
nen van Sint-Maartensdijk toen de
Winston Churchillstraat, Albert
Schweizerstraat en de President
Rooseveltstraat er verrezen. „Dat
was toen een koude hoek."
In de beginperiode was er nog wei
nig concurrentie. „In Tholen was
Van den Berge en in Sint-Maar
tensdijk had je toen nog Leen van
Poortvliet." De bloemen en plan
ten voor de huiskamer waren toen
hoofdzaak. Nu is zeker zestig pro
cent van de verkoop bestemd voor
de tuin, zegt de ondernemer. „Als
je in die tijd een vracht buitenplan-
ten had, was die 's avonds weg. Nu
handtekeningen uitdelen."
Vrijdagsmiddags is er een kwalifi
catietraining om de startpositie tij
dens de wedstrijd te bepalen. Daar
bij helpt De Witte zijn coureur op
weg. „Ik zet de motor buiten en help
de coureur als hij binnenkomt. Er
zit geen standaard aan de motor, dus
dat zet ik klaar." Daarna maken de
monteurs de motor klaar voor de
volgende dag. „De afstelling is
nooit perfect. Het kan altijd beter",
zegt De Witte. Daarmee doelt hij
is het aanbod veel meer over het
hele jaar verspreid. Het begint al in
maart. Omdat het veel langer
duurt, moet je veel meer op voor
raad hebben, maar de omzet is
minder."
Vijfendertig jaar geleden kreeg hij
de kans om het pand naast de win
kel te verwerven. „Het was eigen
lijk de tweede keer dat ik het kon
kopen. Eerst was het pand nog van
Wim Pleune die er een textielwinkel
en naaiatelier in had." Krees: „Aan
koop toen was een te grote stap."
Moerland kocht het pand later van
een zekere Buskes, die ook in textiel
deed, net als diens voorganger Izak
Vroegop. Moerland bleef nog wel af
en toe met zijn bestelbus rijden om
bijvoorbeeld chrysanten te verko
pen. Met het nieuwe pand kon het
assortiment worden uitgebreid. Er
kwamen visspullen (molens en hen
gels) en dierenbenodigdheden (rie
men, manden, voederbakken) bij.
„De hengelsport was erg in op
komst. Ik ben ermee begonnen om
dat de mensen er om vroegen." Het
voorzag in een behoefte. Moerland
ziet er nog steeds handel in. Hij
kocht onlangs nog een partij molens
en hengels is, ook al wist hij een
maand geleden dat hij op 1 septem-
hoofdzakelijk op de vering en de
banden. „Het is zaak dat de motor
zo snel mogelijk rond gaat, zodat de
coureur zo ver mogelijk naar voren
aan de start komt."
Als al het sleutelwerk klaar is, krij
gen de mannen rond 19 uur eten.
„Dat is meestal zo'n twee uur zitten
en kletsen, daarna douchen en nog
wat drinken. Ook kijken we wat te
levisie. Dat hebben we te danken
aan de sponsor. Daarna is het bed
tijd."
ber dicht zou gaan. „Het was een
aanbieding. Ik heb het allemaal in
veertien dagen kunnen verkopen."
Coen en Krees vertellen over hun
zaak in de kamer achter de winkel.
Regelmatig komt Pieternella binnen
om te vragen wat ze voor bepaalde
plantjes of artikelen moet vragen
die uit de voorraad komen. Moer
land bekijkt het even en noemt een
bedrag. „Namen ben ik gauw kwijt,
maar prijzen heb ik in mijn hoofd
zitten."
Moerland maakte ook nog een uit
stapje naar Sint-Maartensdijk waar
hij in de Kaaistraat een winkeltje
opende. Het pandje naast de poort
van de Gouden Leeuw nu schilder
De Rijke). „Maar dat liep niet
goed. Ik moest toen met personeel
gaan werken. Er bleef niet veel
over. Het ging geld kosten. Het was
niet geregeld open en als dat niet
het geval is, dan loopt een zaak
niet."Na een jaar of vijf verkocht
hij de zaak. Al eerder, in 1969/70
huurde Moerland in de smalstad
een pandje in de Ds. de Bresstraat
voor de opslag van planten en
pootaarde. Hij betaalde er 3,5 gul
den per week voor. Het pand stond
op de nominatie om gesloopt te
worden voor de uitbreiding van het
Op zaterdag is er weer een kwalifi
catieronde waarna de monteurs een
nieuwe koppeling in de motor zet
ten. „Zodat die er in de race niet uit
kan branden. En we vullen de tank
af met de benodigde hoeveelheid
benzine. De juiste banden gaan erop
en we stellen de remmen af. Elke
dag worden de remblokken vervan
gen door nieuwe."
De volgende dag, op zondag, is er
een warming up van 20 minuten rij
den. „De laatste dingen die niet
gemeentehuis.
Krees (65) stond in de winkel als
Coen op pad was. Toen hun dochter
Celena 18 jaar was, is zij ook in de
winkel mee gaan werken. Ze haalde
er haar diploma's voor. Omdat het
steeds drukker werd, kwam ook Pie
ternella in dienst. De 23-jarige
Setallandse werkt er nu ongeveer
acht jaar in deeltijd.
Ze kwam er voor een stage, maar is
na het afronden van haar school ge
bleven. Moerland is zeer te spreken
over haar en zijn dochter. „De mei
den doen hun eigen werk. Ze weten
wat ze moeten doen."
Samen met Celena rijdt Pieternella
's morgens de rekken met planten
naar buiten. Ook de potten met
bloemen worden op de stoep gezet.
Celena: „Ik noem het maar ochtend
gymnastiek. Toen ik nog een jong
meisje was, ging het kistje voor
kistje. Als de bloemen en planten
buiten staan, weten de mensen ge
lijk dat je open bent. Maar als het
gaat regenen, dan baal je. Dan kun
je alles weer naar binnen halen."
Aan de andere kant geniet ze wel van
het 'buitenspul'. „Vooral in het voor
jaar. Dan ben je zelf ook meer buiten.
Je hebt dan ook weer andere contac
ten dan in de winkel. Ik vind dat al
tijd best gezellig. De bloemen heb
ben vrolijke kleuren. Je wordt er zelf
ook vrolijk van." Rond moederdag is
goed zijn, veranderen we dan nog."
En dan begint de echte race. Het
doel daarbij is, dat de coureurs bij
de eerste tien eindigen. „Barry Ve
nekamp rijdt regelmatig in de top
tien." De Witte vertelt dat het echt
om de prestatie als team gaat en dat
er niet alleen naar één coureur
wordt gekeken. Toch noemt hij het
wel eens frustrerend als zijn cou
reur, Didier, niet in de prijzen rijdt.
Hij weet wel wat de oorzaak is. „We
hebben nog niet zoveel ervaring.
er veel vraag naar zomerbloeiers: pe
tunia. fuchsia en geranium.
Volgens Krees is de ligging van het
pand ideaal. Coen beaamt dat:
„Mensen doen hier ook impulsaan
kopen. Dan doen ze niet als je ach
teraf zit. Daar zit toch wel verschil
in." Moerland heeft ook nog klom
pen verkocht. Buiten op de stoep
maakte dat de boel nog kleuriger.
Maar die verdwenen uit het assorti
ment omdat er van de grote maten te
weinig van werden verkocht. Krees:
„Maar we hebben een jaar of acht
geleden nog wel veel kinderklomp
jes verkocht."
Bij Moerland werden ook bruids
boeketten en grafstukken besteld en
gemaakt. Het echtpaar Moerland
heeft al een paar keer meegemaakt
dat ze voor de volgende generatie
bloemstukken hebben gemaakt.
Maar het is maar een klein onder
deel van de omzet. „We kunnen er
niet voor naar Stavenisse of Sint-
Maartensdijk gaan rijden. Dat is
niet rendabel. Je kan als onderne
mer wel roepen dat je overal gratis
bezorgt, maar daar geloof ik niet in.
Dat loont niet als je de uren rekent.
Dan kun je ze beter niet verkopen."
Tijdens de vakantie van het echtpaar
bleef de laatste jaren de winkel ge
woon open. Celena en Pieternella
runden dan de tent. Voorheen ging
het gezin wel eens een weekje weg.
Ze slaagden er bijna altijd in om de
verse bloemen van de hand te doen
voordat ze op reis gingen. Coen:
„Maar op de terugweg naar huis
kochten we onderweg alweer snij
bloemen. Dan konden we die de
volgende dag gelijk verkopen." Zelf
heeft hij geen speciale binding met
de planten en bloemen. „Op den
duur heb je geen voorkeuren meer
en is het puur handel geworden."
Hij denkt even diep na. „Ja, roosjes
vind ik altijd wel mooi." Ze staan
dan ook op tafel. Ze zijn overgeble
ven van een partijtje. Zijn vrouw
stelt zich tevreden met de restjes die
overblijven. Naast de roosjes staat
een begonia die bij Krees nog een
laatste kans krijgt te bloeien.
Moerland heeft het werk met plezier
gedaan, zegt hij. Alleen de laatste ja
ren stond het hem wel eens tegen.
Dat kwam door de problemen met
zijn gezondheid. Maar ook wel door
dat de klanten steeds kritischer zijn
geworden. „Het is niet gauw goed
meer tegenwoordig. Vroeger was on
ze zaak een unicum. Nu hebben ze
veel meer keus." Krees herkent dat.
„Zo gaat dat. Van: alles is goed tot
niks is goed. Hoe beter de mensen het
krijgen, hoe kritischer ze worden."
Met het verdwijnen van de bloe-
Didier draait nog niet zo lang mee
en Barry rijdt al jaren op het circuit.
Ook zijn wij het enige Suzukiteam
in onze klasse. We moeten alles zelf
uitzoeken en hebben geen team
waarmee we kennis kunnen uitwis
selen." Dat laatste hebben veel an
dere teams voor, zoals bijvoorbeeld
dat van Honda. Van dat merk doen
er wel zes teams mee. Overigens
heeft De Witte qua luxe niets te kla
gen, want niet elk team heeft zo'n
uitgebreide bemanning en materiaal
als dat van hem. Hij beaamt dat:
„Sommige coureurs eten bij een an
der team mee."
Het hoogtepunt van het seizoen,
vindt De Witte de race in Assen.
Zijn vrouw Jolanda en zoons Arné
(10) en Jamo (8) komen dan altijd
kijken. Het was ook op dat circuit
dat het team een podiumplaats
kreeg. „Drie jaar geleden wonnen
we de derde plaats." Dat was met de
Noorse coureur Kai Bprre Ander
sen, die nu niet meer van het team
deel uitmaakt. Zijn mooiste moment
als teammonteur, vindt de Thole
naar de race die twee maanden gele
den in Duitsland werd gereden.
„Didier werd toen zevende. Dat is
echt een hoogtepunt voor ons als de
twee monteurs."
De Witte, in Sint-Annaland geboren
en 14 jaar woonachtig in Tholen,
werkt sinds zijn achttiende als mon
teur. Hij begon destijds in een mo
torzaak in Bergen op Zoom. Toen
hij daar tien jaar had gewerkt, werd
hij Suzuki-importeur in Heinen-
oord. Via de monteurverkiezing van
Suzuki, die elke twee jaar wordt ge
houden. kwam hij in contact met
Mare Hoegee, die daar jurylid was.
Toen Hoegee met een eigen zaak
begon, kwam De Witte bij hem wer
ken.
Chef monteur in een raceteam word
je niet zomaar volgens De Witte.
„Je moet stressbestendig zijn en
verstand van zaken hebben." Ook is
het van belang dat een racemonteur
zich voor 200 procent op zijn werk
stort. „Als er iets fout gaat, vergeef
je jezelf dat nooit. Je kunt bijvoor
beeld dingen vergeten vast te zetten.
Het risico is dat de coureur valt."
Er is veel geld nodig om te kunnen
racen. Volgens de Tholenaar kost
een seizoen wel 7 ton. Daarbij zitten
de reiskosten en de aanschaf van
nieuwe motoren inbegrepen. Elk
seizoen wordt is er een nieuwe mo
tor nodig. Dat aantal loopt op als er
menhandel in de Voorstraat verliest
Sint-Annaland een markante zaak.
Krees vindt het wel jammer dat het
niet wordt voortgezet. „We zijn met
niks begonnen en hebben het in 45
jaar opgebouwd. Het zal best wen
nen zijn." Ze herinnert zich dat er
heel veel winkels in het dorp waren.
Haar opoe had een snoepwinkeltje
in de Tienhoven. Het dorp telde ooit
zeven bakkers, zegt Coen. Krees:
„Ik kan me nog herinneren dat er
een vertegenwoordiger in textiel
was, die op 32 plekken moest zijn.
Hij moest dan ook bij al die mensen
langs die thuis goed verkochten op
een paar schappen in de gang."
Om nu een zaak te beginnen, lijkt
Coen moeilijk. „Dat is geen rozen
geur en maneschijn. Sint-Annaland
heeft een goed winkelbestand. Het
heeft een streekfunctie. Maar voor
een zaak als het onze is het dorp ei
genlijk te klein. Met de nieuwbouw
zijn ze tien jaar te laat begonnen.
Om deze zaak rendabel te houden,
zouden er duizend mensen meer
moeten wonen. Op 1 september is
het afgelopen. Maar op 3, 5 en 6
september wordt de winkel leeg ver
kocht. Na deze drie dagen op
heffingsuitverkoop is het gebeurd."
De stichting Fast Forward Festival
wil via evenementen voor alle leeftij
den uitdragen dat geloven niet suf en
oubollig is. Op zaterdag 13 septem
ber organiseert ze een festival in de
Stoelemat te Bergen op Zoom. Daar
treedt onder meer de Thools/Dintel-
oordse gospelgroep Vision op. En de
bij de Christengemeente Tholen be
trokken Joop Gottmers - ex-drugs-
crimineel en - verslaafde - vertelt er
over de verandering die het geloof in
zijn leven teweegbracht.
Initiatiefneemster Florence de Graaff
vindt het belangrijk om het evangelie
van Jezus Christus in de regio be
kend te maken via evenementen met
een christelijke signatuur. Waar men
sen op een eigentijdse manier hun
geloof kunnen beleven en van hun
liefde voor God kunnen getuigen. In
de Stoelemat is de zanger-componist
Gerald Troost (bekend van onder
meer de EO-jongerendag en het Fle-
vo Festival) de bekendste naam. Hij
noemt geloven op zijn website 'niet
achterhaald of saai, maar avontuur
lijk en van levensbelang'. Ook de
Roosendaalse gospelband Selected
levert een bijdrage.
De avond begint om acht uur (de
zaal is vanaf 7 uur open) en wordt
geopend door CU/SGP-l'ractievoor-
zitter in de Brabantse provinciale
staten Hermen Vreugdenhil. Toe
gangskaarten voor het Fast Forward
Festival zijn in Tholen verkrijgbaar
bij Hage textiel, Dalemsestraat 17.
één vroegtijdig onbruikbaar raakt
door bijvoorbeeld een val.
Het team heeft overigens een doel
voor ogen wat nog meer geld kost:
meedoen in de wedstrijden van de
superbikes. „Dat is ons streven voor
volgend jaar. We zijn daarvoor druk
op zoek naar sponsors. De superbi
ke klasse is waar alles om draait. Er
zijn dan twee races op een dag. Dit
zijn de races die op televisie ko
men." De Witte vertelt dat de mees
te coureurs beginnen in de super
sport 600 en dan doorstromen naar
de superbikes.
Overigens haalt De Witte binnenkort
zelf het beeldscherm. „Ze zijn ko
men filmen van RTL7. Ik ben geïn
terviewd en moest nieuwe dingen
demonstreren. Het wordt 7 septem
ber uitgezonden." Als monteur van
het raceteam kan De Witte nog wel
een poosje mee. Maar dit werk blij
ven doen tot aan zijn pensioen? Hij
lacht: „Ik denk niet dat dat lukt."
De oeverlanden in het Krammer-
Volkerak ten noorden en oosten van
Sint-Philipsland, en het Rammegors
tussen Sint-Philipsland en Oud-Vos-
semeer zijn door de provincie - met
nog zeventien gebieden in Zeeland -
aangewezen als zeer kwetsbare na
tuur in het kader van de wet ammo
niak en veehouderij. Rond de gebie
den is een 250 meter brede
beschermingszone van kracht. Voor
het geheel gelden beperkingen ten
aanzien van de vestiging en uitbrei
ding van de veehouderij. Doel daar
van is, de natuur te beschermen die
gevoelig is voor de neerslag van am
moniak (verzuring). In totaal is 6164
hectare aangewezen.
Het zuidoostelijke deel van de Prins
Hendrikpolder, een strook aan de
oostkant van de Van Haaftenpolder
en de aansluitende noordoostelijke
punt van de Hollarepolder vallen in
de zone. Vestiging van nieuwe vee
houderijen is er voortaan uitgesloten,
uitbreiding van bestaande mag alleen
als de uitstoot van ammoniak niet
toeneemt.
Zeeland heeft - buiten de Natu-
ra2000 gebieden - alleen gebieden
aangewezen groter dan 50 hectare
(Krammer-Volkerak is 578 ha, Ram
megors 153 ha), met als gevolg dat
vrijwel geen enkel veehouderijbe
drijf er nadeel van ondervindt. Deze
aanpak heeft de instemming van be
langenorganisaties en gemeenten.
Toen Coen 65 jaar werd, zou hij eigenlijk zijn gestopt,
maar hij ging toch nog maar een poosje door. Hij kon het
niet laten steeds weer nieuwe partijen bloempotten in de
slaan. Zijn vrouw Krees en dochter Celena herinneren zich
nóg dat hij toen een grote lading had ingekocht. Volgens
Celgna stond de halve Voorstraat er mee vol. „Maar" lacht
Coen, er is geen pot meer van over. Ze zijn allemaal ver
kocht. Tot een paar manden terug heb ik er nog bij ge-
kocht. Ook moderne potten."
vv
Arjan de Witte is motorfietsmonteur op het racecircuit. Thuis heeft hij een zelfde soort motor staan als dat ze in zijn team gebruiken, maar
tijd om te rijden heeft hij bijna niet. Ook in zijn eigen garage sleutelt hij er lustig op los.