Tholen op Duitse bus Achterkleinkinderen Van Dijke zien elkaar voor het eerst op verjaardag Zorgwekkende toekomst Op reis en een week gratis winkelen Broertjes en zusjes op 'brusjesdag' de Schutse Studie over forten langs Brabantse kant Eendracht HOTEL Subsidie voor Fokker Elmo Neeltje van Dijke-Bazen 'onderscheiden'door kinderen en kleinkinderen Concert De Viet Bildtstar 40 cent Adrie Bosters bestudeert archieven uit Tachtigjarige Oorlog Donderdag 17 juli 2008 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT Grote opkomst dagactiviteitencentrum Zo'n vijftig broertjes en zusjes van de 35 verstandelijk gehandicapten van de Schutse in Oud-Vossemeer namen vrijdag deel aan de activiteiten. Ze kregen gelegenheid om eens te komen kijken en om mee te doen aan de ver schillende onderdelen van het dagprogramma. Het kan gebeuren dat je als Tholenaar buiten Tholen een bijzondere waarne ming doet die te maken lijkt te hebben met het ge bied waar je vandaan komt. Dat overkwam Leen Rijstenbil uit Oud-Vosse meer toen hij in Helmond was en vanaf een terras zag hoe een Duitse bus met het opschrift Tholen langs reed. Maakt de gemeente Tholen nu ook al reclame bij de oosterburen?, vroeg Rijstenbil zich af die het opschrift op de blauwe bus - met vier sterren - met zijn camera vastlegde. Vele achterkleinkinderen van Neeltje van Dijke-Bazen uit Sint-Maartensdijk zagen elkaar voor het eerst. Ze heeft er 31 en die wonen niet allemaal in de buurt. Onlangs werd ze 84 jaar en het was haar grote wens om al haar zeven kinderen, 25 kleinkinderen en 31 achterkleinkinderen uit te nodigen op haar verjaardag. Ze kwamen bijna allemaal naar brasserie Dubois in Tholen. Ze had 81 nazaten uitge nodigd. Op drie na waren ze allemaal present. Water dragen 9 Europese subsidie gemeente Tholen VJIILMG Prognose Uitzondering Inbraak bij bakker Witte Wittenschen, de secretaris van Vossemeer, leverde in 1632 stro voor de soldaten van kapitein Van der Muij- den. Zes jaar later moest de chirurgijn Herman van San ten in opdracht van burgemeester De Vriese van Tholen 24 gekwetste soldaten verbinden. Het zijn zomaar enkele details uit de studie 'De forten aan de Brabantse kant van de Eendracht', die onlangs verscheen van de hand van A.M. Bosters te Voorburg. Legeroversten Het werd een drukke dag. Niet al leen kwamen de broertjes en zusjes ('brusjes'). ook de tien kinderen die op het speciaal onderwijs zitten en nu vakantie hebben, bezochten de Schutse. Ze werden verdeeld over de ver schillende groepen om aan het nor male dagprogramma mee te doen: begin met koffie en koek, het voor lezen van een Bijbelverhaal en het zingen van psalmen. Daarna ging één groep bakken, de ander bood- schappen doen en de derde huishou delijk werk. De kleinste bezoekers (vanaf drie jaar) mochten meedoen met spelletjes zoals trampoline springen. Tussen de middag werd er samen gegeten. De groepen bereidden zelf de maaltijd voor. De ene groep had broodjes klaargemaakt, de ander soep gekookt en de derde eieren ge bakken. 's Middags werden er allerlei spelle tjes gedaan, zoals sjoelen, water dragen, aardappel op een lepel dra gen. hoepels om een kegel gooien, balletjes in een pet gooien en bal lonnen hoog houden. De spelletjes vonden binnen in de gangen plaats, en buiten. De reacties waren positief. Bezoe kers lieten tekeningen achter als be dankjes. Het is de tweede maal dat de Schutse een 'brusjesdag' houdt. De eerste keer was in 2005, toen kwamen er slechts drie familiele den. Nu was de opkomst veel hoger. Het was een soort reünie voor de kleinkinderen die elkaar niet vaak zien. Vele achterkleinkinderen ont moetten elkaar voor het eerst. Neel tje van Dijke is zichtbaar in haar nopjes met zoveel familie om haar heen. Vorig jaar vatte het idee post om alle kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen te vragen om met haar haar verjaardag te vieren. „Geweldig dat ze gekomen zijn. Dit had ik nooit zo gedacht. Ik heb wel geweten dat ik veel kleinkinderen en achterkleinkinderen had. maar toen ze kwamen bleef het maar aan houden." Onder de achterkleinkin deren zijn nog jonge kinderen, sommigen kunnen nog maar net lo pen. De jarige is blij, maar op deze bij zondere dag moet ze ook denken aan haar man die overleden is. „Op zo'n dag mis je wat. Maar ja, zo is het leven." Haar eigen kinderen wonen in Sint- Maartensdijk, Poortvliet, Tholen. Sint-Philipsland en Ede. Kleinkin deren bleven in Ede wonen of gin gen naar Nunspeet. Een groot deel van de familie woont op de Veluwe. Er zijn veel Veluwenaren. De jarige werd ook nog toegesproken door haar kleinzoon Jako van Gorsel uit Tholen. Hij was gekleed als bur gemeester. Zijn moeder had een heu se toga voor deze gelegenheid ge maakt. De ambtsketen was een ceintuur. Van Gorsel sprak zijn oma toe vanachter een spreekgestoelte zo als dat bij officiële gelegenheden ge beurt. Aan het slot van zijn toespraak had hij een verrassing in petto. Het had hare majesteit behaagd om me vrouw Van Dijke te benoemen tot rid der in de orde van Oranje Nassau, zei hij. Vervolgens werden haar de ver sieringen opgespeld. Bij de laatste lintjesregen op Tho len eind april had ze gezegd dat zij eigenlijk ook wel een lintje had ver diend. In haar jonge jaren werkte ze acht jaar lang bij twee blinde broers en hun blinde zuster, de familie Moerland op de Markt in Sint- Maartensdijk. Ze verdiende 2.50 gulden per week. Daarvoor, toen ze veertien was, werkte ze bij Piet Koopman. Daar verdiende ze één gulden in de week. plus het eten, zegt ze. Ze trouwde in 1947. Met haar man ging ze drie seizoenen druiven plukken in Frankrijk, in de buurt van Prades aan de voeten van de Pyreneeën. „Dat was een geweldige ervaring, maar wel heel hard wer ken." Het echtpaar kreeg zeven kinderen. Toen de kinderen de deur uitgingen, ging ze weer aan de slag. Ze werkte als bejaardenhulp in Maartenshof. „Ik heb mijn tijd wel benut gehad." Nu woont ze er inmiddels zelf. Het lopen gaat niet zo makkelijk meer. Ze loopt met een rollator. Als iedereen voor de foto naar buiten gaat, krijgt ze hulp van Janneke Vroegop uit Sint-Maartensdijk, een van haar 25 kleinkinderen. Neeltje had voor ieder achterkleinkind een cadeautje meegenomen en genoot volop van alle belangstelling voor haar 84ste verjaardag. Jan de Viet houdt zaterdag zijn twee de uit een reeks van vier zomcrcon- certen in het oude stadhuis aan de Hoogstraat in Tholen. De organist en clavecinist begint om 14.30 uur met zijn programma genaamd Musi- ca Neerlandica. De Tholenaar speelt clavecimbelmuziek uit oud-Neder landse handschriften als het Su/.anne van Soldt manuscript uit 1500. De Viet heeft tevens een secretaire-or gel staan waarop hij enkele werken ten gehore brengt van onder meer Willem Lootens en Philip Pohl. Dc concerten zijn gratis toegankelijk. Sopraan Wilma Janmaat verleent haar medewerking aan de volgende sessies op 2 en 16 augustus. De gemeente Tholen heeft voor twee projecten Europese subsidie toege wezen gekregen, de zogeheten Leader plus regeling. De afhande ling van de aanvragen voor nieuw bouw van dorpshuis Haestinge in Sint-Maartensdijk en de herinrich ting en verplaatsing van speeltuin Vrij en Blij in Sint-Annaland loopt via de provincie. De gemeente heeft nog niet alle benodigde nola's en pa pieren gereed en heeft daarom uit stel gevraagd voor het indienen van de einddeclaratie. Dat heeft ze ge kregen. Voor de speeltuin is er uitstel tot 15 september en voor Haestinge tot 1 oktober. Voor Bildtstar is de afgelopen twee dagen op de veiling in Sint-Anna land veertig cent betaald, de prijs was ten opzichte van de dagen er voor aardig gedaald. De andere ras sen bleven stabieler. Na maandag steeg de aanvoer opnieuw boven de 200 ton. Woensdag 16 juli: Doré 22-28, Pre mière 26, Frieslander 20-25, Nicola 28-32, Eigenheimer 33-34, Bildtstar 39-40. bonken 43-45, drielingen 9- 10. kriel 100. aanvoer 215 ton. Dinsdag 15 juli: Doré 27-30, Gloria 22, Frieslander 21-26. Nicola 26-32, Eigenheimer 30-35, Bildtstar 35-40, bonken 46-49, drielingen 9, kriel 45- 98, aanvoer 243 ton. Maandag 14 juli: Doré 25-27, Glo ria 18-20, Frieslander 23-25, Eigen heimer 29-34, Bildtstar 41-43, bon ken 45, drielingen 9-10, kriel 45-98, aanvoer 149 ton. Vrijdag 11 juli: Doré 23-28. Pre mière 23, Frieslander 24-25, Bildt star 47, bonken 44-45, drielingen 9, kriel 103, aanvoer 78 ton. Neeltje van Dijke-Bazen tussen haar kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. VI RVOI.G BASISSC HOLEN Wat het Westerpoort college betreft, komen de verwachtingen uit. De prognose kan dan ook praktisch ge handhaafd blijven. Van de Thoolse doelgroep bezoekt 15,1% de school, wat zal oplopen tot 19,6%. De be langstelling uit omliggende gemeen ten groeit eveneens, het aantal leer lingen van elders nam al met 22 toe. De aantallen leerlingen van alle scholen per 1 oktober 2007, met tus sen haakjes de prognose voor 2024. Tholen: Ter Tolne 217 (205), Re genboog 246 (223), Eben Haëzer 327 (312), Kraal 131(132), Veste 34 (32); Calvijn college 316 (316), Westerpoort college 276 (358). Poortvliet: Eevliet 62 (59), School met de Bijbel 93 (103). Scherpenis- se: Oosterscheldeschool 58 (56), Groen van Prinsterer 186 (171). Sint-Maartensdijk: Rieburch 243 (240), Juliana van Stolberg 101 (88). Stavenisse: Schalm 77 (81), Reho- both 211 (199). Sint-Annaland: De Casembroot 225 (164). School met de Bijbel 182 (185). Oud-Vosse- meer: Die Heenetrecht 115 (109), Sint Anthonius 104 (88), Ark 40 (52). Sint-Philipsland: Luyster 88 (92), Kon. Julianaschool 169 (145). Anna Jacobapolder: Kompas 45 (42). Directeur Theo Baaij van de School met de Bijbel te Sint-Annaland spreekt over 'een zorgwekkende toe komst' naar aanleiding van de nieu we prognoses voor de basisscholen. „Volgens de gemeente vormt onze school als enige een uitzondering, de rest van de basisscholen geeft een dalende tendens te zien." Baaij ziet echter voor zijn eigen school toch ook gevolgen. „Per 1 oktober 2007, toen we 182 leerlingen hadden, was er 37% van onze kinderen afkomstig uit de Hervormde Gemeente, 30% uit de Gereformeerde Gemeente. 29% van de Hersteld Hervormde Gemeente en 4% van andere kerken. De doopcijfers in de drie plaatselijke kerken laten echter een daling zien bij zowel de Hervormde Gemeente als de Hersteld Hervormde Gemeen te. Gezien die doopcijfers zal het aandeel van de Gereformeerde Ge meente onder onze leerlingen in de toekomst groeien van nu 30 naar 50%." Van groep 8 gingen er begin juli 26 leerlingen naar het voortgezet onderwijs. Voor het nieuwe school jaar hebben zich 22 kinderen aange meld en 1 leerling stroomt tussen tijds in, dus totaal 23 leerlingen. Na de zomervakantie begint de school van Baaij dus met 3 kinderen min der. Behalve van de School met de Bijbel in Sint-Annaland is hij dan te vens directeur van de Juliana van Stolbergschool in Sint-Maartens dijk. Concerten Nieuw Zout De stich ting Nieuw Zout krijgt 4000 euro subsidie van de gemeente Tholen voor een aantal concerten en tentoon stellingen op het eiland. Tevens wordt 175 euro gegeven voor de productie van cd's van carillonconcerten. Bakkerij Ad Gladdines in Tholen was zaterdagnacht doelwit van inbre kers. De dieven namen uit de winkel aan de Eendrachtsweg enkele hon derden euro's weg. In dezelfde nacht werd er bij meerdere bedrijven op Zuid-Beveland en Walcheren inge broken. Uit twee recreatiebedrijven aan de Veerweg in Wolphaartsdijk werd ook geld gestolen en uit een tuin aan de Molenweg in Nieuw- en Sint-Joosland werden bronzen beel den ter waarde van enkele duizenden euro's weggenomen. In Kapelle en Arnemuiden werd er bij een loods en een receptiegebouw ingebroken. Bij de inbraak in de loods is het nog niet bekend of er iets is verdwenen. Bij de laatste inbraak is dit niet het ge val. Vermoedelijk is er een verband tussen de inbraken, maar hierover geeft de politie nog geen uitsluitsel. Veiligheid musea. De gemeente Tholen betaalt 725 euro aan de ge meente Schouwen-Duiveland als bij drage in de kosten van de aanpak vei ligheidszorg voor musea. Een verzoek van de stichting Beleven om 850 euro subsidie voor het project Nederlandse gemeenten en hun sagen is om financiële redenen afgewezen. Fokker Elmo in Woensdrecht is een van de vijftien projecten die een spe ciale subsidie krijgen van de provin cie Zeeland. Het bedrijf deed mee aan het programma pieken in de Delta Zuid-West Nederland. De pro vincie geeft 1 miljoen uit aan projec ten die een bijdrage leveren aan het versterken van kusttoerisme, logis tiek, bio-energie en onderhoud. Fokker Elmo diende een project in om met behulp van informatietech nologie uit een database elektroni sche grafische tekeningen te genere ren. Die kunnen door onderhouds personeel op een scherm worden op geroepen om te helpen bij het onder houd en de nieuwbouw van com plexe technische installaties in vliegtuigen, auto's, schepen, treinen en de procesindustrie. Het hulpmid del zal leiden tot verlaging van de onderhoudskosten. Er waren 20 pro jecten ingediend. Bibliotheek bijna 7 ton. Bibliüos- terschelde krijgt in 2009 een bedrag van 675.254 euro subsidie van de gemeente Tholen. Adrie Bosters (66) is afkomstig uit keningen betreffende Nieuw-Vosse- Nieuw-Vossemeer en geïnteres- meer. Deel 8 gaat over de in de seerd in de geschiedenis en in fami- Tachtigjarige Oorlog gebouwde for- lies uit zijn geboortedorp. Hij publi- ten die dienden als verdediging van ceerde onderzoeksresultaten regel- het eiland Tholen en bewaking van matig in eigen beheer in de reeks het scheepvaartverkeer op de Een- Genealogische en historische aante- dracht. De meeste waren vierhoeki- Situatieschets van de forten langs de Eendracht in 1620, met rechts het geïnundeerde Brabantse gebied. Nummer 1 is fort Oranje, 2 is fort Maurits, 3 is fort Zeeland, 4 is fort tegenover Tholeit/Slickenburg, 5 is fort Mollegat, 6 is fort Nassau, 7 t/m 15 zijn schansen aan de Thoolse kant. ge schansen met een natte gracht. Van noord naar zuid: het fort van Ses Pont (uit 1593, later opgegaan in fort Oranje), fort Grootendorst (ca. 1593), fort De drie sluijsen/ sluijskens, fort tegenover de stad Tholen (kroonwerk, dat later op ging in Slickenburg), schans Molle gat fort Roert den duvel, of Beckaf (1588/1589, ging 1620 op in fort Nassau) en fort Geusegadt (1584/1588, ging op in fort Nas sau). Aan de Thoolse kant werd een aantal schansen aangelegd: Den he mel, Spaans bolwerk, Het nieuwe veer, Papemutse, Karnemelkspot, Kallekenskint, Mosselhoek en Ra- sernij (Over deze complete linie pu bliceerde Bosters eerder in het blad De Waterschans). In deze periode was het in 1566 ingepolderde Nieuw-Vossemeer - toen nog tot Zeeland behorend - geïnundeerd, maar bij het Twaalfjarig Bestand in 1609 werd het herbedijkt. De staten van Zeeland maakten ondertussen plannen voor vier nieuwe forten, die in 1619/1620 zijn aangelegd: fort Oranje, fort Nassau, fort Mau rits en fort Zeeland. Ze lagen op de gorzen van de Eendracht-, Oud- Glymes- en Auvergnepolder en zijn gebouwd onder leiding van ingeni eur David van Orliëns. De laatste restanten zijn verdwenen na de wa tersnood van 1953. Bosters heeft in het Zeeuws Ar chief, in het archief van de Reken kamer van Zeeland, de rekeningen van deze verdedigingswerken over de periode 1588-1798 gevonden en doorgenomen. „Ik stuitte daar meer dan twintig jaar geleden op, toen ik voor mijn onderzoek naar de familie Bosters in Middelburg de archieven bekeek van de staten van Zeeland. Ik heb het vooral genealogisch be keken: wie waren de mensen die op de forten zaten en hoe functioneer den zij", vertelt hij. De tekeningen en plattegronden van de nieuwe for ten zijn bij het bombardement van Middelburg in 1940 verloren ge gaan. De verdedigingswerken zelf zijn waarschijnlijk nooit beproefd. Toch waren er wel bedreigingen, tij dens zowel de Tachtigjarige Oorlog als bij het beleg van Bergen op Zoom in 1747. Uit de documenten heeft Bosters een overzicht samengesteld van de commiezen, de financiële en admi nistratieve beheerders van de forten. Daaronder verschillende burge meesters van Tholen. Verder heeft hij de legeroversten in kaart ge bracht. „Daar bleken de nodige be langrijke personen bij te zijn." En kele portretten, familiewapens - de auteur tekende ze zelf - en rouw- borden illustreren deze hoofdstuk ken. De in de rekeningen genoemde militairen, ambachtslieden en overi ge personen worden eveneens, alfa NIEUW-VOSSEMEER 9 OUD-VOSSEMEER BRABANT betisch gerangschikt, gepresenteerd. Behalve het jaartal noteert Bosters er steeds de inventarisnummers bij van de archiefstukken. Geïnteres seerden in dit stukje 'vergeten ge schiedenis' van onze streek kunnen zo zelf onderzoek doen. „Ik ben blij dat het nu klaar is", geeft Bosters aan. Toen hij er destijds mee begon, was er nog nooit over deze verdedi gingswerken gepubliceerd. Inmid dels is er een standaardwerk over Zeeuwse vestingwerken versche nen, waarin oud-archivaris Hans Zuurdeeg een hoofdstuk aan de linie langs de Eendracht wijdde. De onderzoeker heeft de rechten van zijn publicaties overgedragen aan de heemkundekring Ambachts heerlijkheid te Nieuw-Vossemeer. Hij wil nog minstens twee delen aan zijn reeks toevoegen: deel 9 over bidprentjes van overleden Vosse- meerders vóór de watersnood, en deel 10 over de twee meestoven in het dorp. Bij de heemkundekring Ambachts heerlijkheid is 'De forten aan de Brabantse kant van de Eendracht' verkrijgbaar. Het kan afgehaald wor den in het door de kring geëxploi teerde A.M. de Jongmuseum aan de Voorstraat. Dat is tot 1 oktober elke zaterdagmiddag geopend van half 2 tot 5 uur. Secretaris is J.P.M. Mus ters, tel. 0167-502315. Bij de kring is eveneens het boek 'Vossemeer land van 1000 heren' te koop, dat recent door de N.V. Ambachtsheer lijkheid Oud- en Nieuw-Vossemeer en Vrijberghe opnieuw is uitgege ven. Zes klanten van de Golff-super- markt in Oud-Vossemeer zijn zaterdag verblijd met een waardecheque van 250 euro voor een verblijf op een locatie van Center Fares. Zij hadden meegedaan aan de coupon-actie van de supermarktketen waar mee ze kans maakten op een vip arrangement bij het vakantie park. „Die prijs is niet bij ons gevallen", zegt Buth tot zijn spijt. Eén persoon kan haar prijs dichter bij huis verzilveren. Bet sy Mosch mag namelijk een week lang boodschappen doen voor een bedrag van 300 euro. Zij kon niet bij de prijsuitrei king aanwezig zijn vanwege een bezoek aan haar schoonfamilie. Een andere gelukkige, J.J. v.d. Bagt uit Tholen, was met vakan tie. Winkeleigenaar Sander Buth had alle winnaars met een tele foontje op de hoogte gebracht. V.l.nr. r.: De heer V.d. Steen, Sander Buth, Jopie Potappel, fam. Van Gorsel, fam. Douw en fam. V.d. Kooij. Advertentie I.M. THOLEN HALSTEREN <3)

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 2008 | | pagina 9