'Kunst moet tot verbeelding spreken
en dient de zintuigen te activeren'
'We wilden het gezelliger maken
en mensen meer keus geven in eten'
Gemeente speelt
voor bank van lening
Krimp geeft voordelen
vindt Kees Slager (SP)
De Starterslening,
nu ook in de gemeente Tholen.
Wethouder Van Dis blij met bijdrage basisscholen aan Kunstroute
Tinja en Eddy Hu in Scherpenisse hebben nu ook wok na verbouwing
13_
Animo op avond starterslening valt tegen
De animo op de voorlichtingsbijeenkomst over de star
terslening donderdagavond in het gemeentehuis in Tho
len viel wethouder K.A. Heijboer van financiën tegen. Op
de jongerenavond voor de SGP waren er meer geweest,
zei hij. Zo'n twintig jongeren hadden zich toen laten in
formeren over de mogelijkheid geld bij de gemeente te
lenen om een huis te kunnen kopen. Nu waren er maar
tien, waarvan twee ouders met een van hun kinderen.
Inkomen 35 mille
Voorbehoud
Stadszicht
Grotere borden
Bruidsschat
2 mei 2008
Minder betekent niet perse slechter
Destagnatie van de bevolkingsgroei of zelfs de krimp in
Zeeland heeft ook voordelen volgens SP-Eerste Kamer-
StKce s Slager uit Poortvliet. ,Wie blijft, woont gewoon
antes en beter', zegt hij in een gesprek met het Belgi
sche socialistische dagblad De Morgen. Er hoeven voor
hém geen huizen en industrieterreinen bij te komen. Sla
ger kiest voor kwaliteit in plaats van kwantiteit.
Vier zussen
Natuurjongens
Tholen krijgt 125 mille meer van rijk
EENORACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Knusser
Boerenkool
Kunst prikkelt, doet verstillen, sleept mee, ontroert, con
fronteert, schept soms afstand en zoekt soms toenade
ring, roept ergernis op of juist sympathie. Dat zei wet
houder Kees van Dis zaterdagmiddag in de Grote Kerk
in Tholen, waar hij de aftrap gaf voor de twaalfde Kun
stroute. Daaraan deed dinsdag en woensdag een record
aantal van 38 beeldend kunstenaars mee.
Uit de reacties bleek dat er wel in
teresse is voor een lening van de
gemeente die bovenop de lening
van een bank, kan worden vers
trekt. Daarmee wil de gemeente
jongeren de kans geven een huis te
kopen. De praktijk is nu dat de
meeste huizen te duur zijn. Het te
kopen huis mag echter niet duurder
zijn dan 160.000 euro. Een starter
die wil kopen, kan ten hoogste
20.000 euro lenen. Dit jaar kunnen
twintig leningen verstrekt worden.
J. Heijboer uit Tholen vond het niet
zo erg dat het niet zo druk was.
„Dan kan het geld onder deze men
sen verdeeld worden," schertste
hij. De belangstellenden kwamen
onder meer uit Tholen, Sint-Maar
tensdijk en Stavenisse.
De SVN, de stichting stimulerings
fonds volkshuisvesting voert de re
geling uit voor de gemeente. Vol
gens P. van Lisdonk van SVN zijn
eind jaren negentig de prijzen van
woningen met 'dubbele procenten'
omhoog gegaan, zonder dat de lo
nen navenant stegen. De lening
voor starters is niet dé oplossing,
volgens hem. Maar het kan wel
helpen op korte termijn. De star
terslening is voor heel het land ge
lijk, maar de gemeenten bepalen
voor wie het bedoeld is, voor wat
soort woning en hoeveel geld er
geleend kan worden. Voor Tholen
geldt dat de lening gebruikt kan
worden voor het aankopen van een
bestaande of een nieuwe woning
van ten hoogste 160.000 euro. De
aanvrager woont minstens een jaar
zelfstandig in de gemeente in een
huurwoning of is inwonend. Ook
oud studenten die terug willen ke
ren en zich op Tholen willen vesti
gen, vallen er onder. Het inkomen
is niet hoger dan 35.000 bruto per
jaar, inclusief vakantiegeld.
De verwervingskosten mogen niet
hoger zijn dan 160 mille. Daaron
der vallen onder meer overdrachts
belasting, renteverlies bij nieuw
bouw, notariskosten, makelaars-
kosten, en afsluitkosten voor de le
ning. De koper stapt eerst naar een
bank om een lening af te sluiten.
Deze banklening en de gemeente
lijke lening vallen allebei onder na
tionale hypotheekgarantie. Dat be
tekent dat de bank een wat lagere
rente berekent, maar dat ook het
bedrag dat geleend wordt wat lager
uitvalt. Als de koper dan geld te
kort komt, dan speelt de gemeente
voor bank met een aanvullende le
ning. De eerste drie jaar hoeft er
geen rente en aflossing te worden
betaald. Iedere koper weet van te
voren wat hij na drie jaar moet be
talen. Er is een rentevaste periode
van vijftien jaar. Mocht iemand
niet meer gaan verdienen, dan blijft
de lening gratis. „Maar in 75 van
de 100 gevallen gaan starters na
drie jaar meer verdienen. De rente
en aflossing die betaald moet wor
den zal echter nooit de norm van de
NHP overschrijden, zei Van Lis
donk.
De looptijd van de lening is dertig
jaar. Bij de verkoop van de woning
moet er wel afgelost worden. Van
het geld dat de gemeente op die
manier ontvangt, kunnen weer
nieuwe leningen verstrekt worden.
Als iemand een huis koopt, gebeurt
dat eerst onder voorbehoud van fi
nanciering. De koper kan een aan
vraagformulier invullen voor een
starterslening en opsturen naar de
SVN. Die toetst de gegevens over
inkomen en bepaalt hoe hoog de le
ning wordt. Daarna ontvangt de ge
meente een toewijzingsbrief. Daar
mee gaat de koper naar zijn bank
voor de aanvraag van een hypo
theek voor het resterende bedrag.
De bank brengt een offerte uit die
voldoet aan de voorwaarden uit de
toewijzingsbrief van de gemeente.
Een kopie daarvan gaat naar SVN.
Daarna kan alles naar de notaris.
Volgens Van Lisdonk is hier hoog
uit twee tot drie weken mee ge
moeid.
's Middags waren de vertegen
woordiger van banken, financiers,
makelaars en tussenpersonen op de
hoogte gebracht van de procedure.
J. Heijboer wilde weten hoe soepel
de gemeente omgaat met de voor
waarden. Of iemand die binnen een
jaar terugkeert naar de gemeente,
ook al in aanmerking kan komen.
Volgens de wethouder zal gekeken
worden hoe de animo is. Eerst zul
len de aanvragen behandeld wor
den die binnen de voorwaarden
vallen, zei hij. „Maar als ze niet al
le twintig benut worden, dan zullen
we daar wel soepel naar kijken."
Ook was de vraag of een zoon die
inwoont bij zijn moeder, de woning
van zijn moeder kan kopen met be
hulp van de lening. Ook dat is mo
gelijk, alleen mag de verkoopprijs
niet hoger zijn dan 160.000 euro.
De wethouder vertelde ook dat Cas-
tria Wonen in september met een
regeling komt om het voor jonge
starters mogelijk te maken hun
huurwoning te kopen. De slimme
koop heet die regeling. Maar dat zal
hoofdzakelijk bedoeld zijn om hui
zen uit de voorraad van de woning
corporatie aan te kopen. Kousema
ker uit Tholen had vernomen dat er
ook starterswoningen gebouwd
worden in Stadszicht II. Maar wet
houder Heijboer denkt dat die - ge
zien de hoge grondprijs - niet voor
160.000 euro verkocht zullen wor
den. Volgens de wethouder zullen
de woningen er veel duurder wor
den.
qua oppervlakte van 100 naar 160
vierkante meters gegaan, maar het
aantal zitplaatsen is gedaald van 95
naar 85. „Er moest een scheiding
komen voor het wokgedeelte", ver
klaart de gastvrouw. Maar ze vindt
het hiet erg dat er minder plaatsen
zijn.'Ze wil vooral dat mensen kun
nen genieten in een goede sfeer.
„We zijn bewust geen wokrestau
rant, wat meestal wat grootschaliger
isiopgezet."
K ft*
Hu benadrukt dat de menukaart juist
is uitgebreid. Het a la carte menu is
daarentegen wel ingekrompen. „Dat
is om de kaart overzichtelijker te
md^en. En er staan nieuwe gerech
ten ópi zodat Eddy, die kok is, weer
een nieuwe uitdaging had. Zo heb-
bé'n de sauzen een andere samen
stelling en worden de maaltijden nu
rechtstreeks op het bord geserveerd.
Voorheen kregen de gasten een re
chaud op tafel. Nu zijn er grotere
borden." De traditionele gerechten
bjjjyen wel op de kaart staan zegt
HuTgèruststellend. „Foe yong hai en
Babi- pangang zijn gewoon nog ver
krijgbaar."
Dat het eten goed zal bevallen, daar
is:Hu van overtuigd. „Er is voor ie
der wat wils. We hebben diverse
soorten vis en vlees en onze buffet
ten zijn veel uitgebreider geworden.
We hebben nu bijvoorbeeld ook een
koude salade met haring en zalm en
et; is meer keuze in desserts tot aan
taart toe." Hu denkt dat ze zich daar
in. onderscheiden met andere soort
gelijke restaurants. „Ik denk niet dat
er eén Chinees is met haring in het
büfifet."
fgwnv
Waar de eigenaresse wel bang voor
is, is dat mensen schrikken van het
interieur. Dat is heel modern en
strak. Al het oude is eruit. De Hu's
hebben er een interieurarchitect
voorin de arm genomen. De boven
toon; is paars. „Dat is niet een kleur
die ik zelf zo snel zou hebben uitge
kozen, maar nu vind ik het wel heel
frid." Ze wou geen standaardinrich-
Hj^juicht het meer realistischer be- andere Zeeuwse telg, Jan Peter Bal-
Éfciva
1 van het provinciaal bestuur toe,
eerder een Brabants commu-
jreau voor twee miljoen eu-
|J> tevergeefs probeerde om nieuwe
Zeeuwen aan te trekken. De over
heid probeert nu van de beperking
een deugd te maken. Men tracht het
accent te verleggen van kwantiteit
(hui/cn en banen) naar kwaliteit van
Woningen, woonomgeving en banen
e£ het verfijnder afstemmen van
vraag en aanbod. Volgens het ruim
telijk planbureau zullen velen het
krimpscenario economisch onaan
trekkelijke vinden, maar in ruimte
lijke opzicht is het een ontspannen
toekomst. Grond en vastgoedprijzen
blijven relatief laag en de keuze
voor burgers wordt groter: kwaliteit
wordt belangrijker bij woonplaats-
én vestigingsbeslissingen. In plaats
van de westerse logica van groei,
werk, werk en nog eens werk. En
huizen; veel huizen. Volgens Slager
maakt Zeeland zoetjesaan de om
slag. „Men begint zich te realiseren
dat er naast kwantiteit ook zoiets
bestaat als kwaliteit. Minder bete
kent niet perse slechter, niet voor
wie er woont, niet voor het land
schap. Wie er woont, heeft ook
werk: de werkloosheidsgraad is het
laagste van het land. De krimp hoeft
geen ramp te zijn."
De krimp is volgens het SP-Eerste
Kamerlid geen treurig verhaal. Ver
krotting en leegstaand in de oude
dorpskernen zijn wellicht maar een
tijdelijk fenomeen. „Jongeren vliegen
uit, maar oude Zeeuwsen keren ook
vaak terug", zegt Kees Slager. „Kijk
maar naar mijn eigen familie. Van
mijn vier zussen zijn er al drie terug
gekeerd, de vierde volgt binnenkort."
Volgens De Morgen ,is er van die
kenende, een groeipool die meer
zorgen baart. Wat namelijk niet
krimpt, is de godsdienst. De zwarte
kousen rukken op.' Slager: „De rest
van Nederland doet hoogst geagi
teerd over de islam, maar we maken
hier in de polders ook nog wel wat
anders mee. In mijn geboortedorp
Scherpenisse haalde de SGP meer
dan 50% van de stemmen. De enige
niet krimpende groep in Zeeland
zijn de orthodox gereformeerden.
En omdat ze tegen voorbehoedmid
delen zijn, blijven dat grote, soms
heel grote gezinnen. Zeeland mag
dan wel ontvolken, er worden nog
altijd kerken bijgebouwd. We zitten
hier in de Nederlandse Biblebelt en
die groeit wel", aldus het Poort-
vlietse SP-Eerste Kamerlid.
Slager kocht het oude stoomgemaal
aan de Schelphoekseweg drie jaar
geleden van een Vlaming en de oud-
journalist van Het Vrije Volk, de
VARA en de VPRO woont er na een
ingrijpende verbouwing nu prins
heerlijk. Hij was eerst wel een beet
je beducht voor het isolement toen
hij onder de Poortvlietse zeedijk
kwam wonen. Daarom zei hij ja
toen de SP hem vroeg voor de Eer
ste Kamer. Hij pendelt nu enkele
dagen per week naar Den Haag.
Niet gek, om als senator je loopbaan
af te sluiten, constateert de verslag
gever van De Morgen. In de jaren
zestig stond hij aan de wieg van
provo en lange tijd was hij een groe
ne jongen, maar nu leeft Slager op
gespannen voet met de natuurjon
gens. „Ze laten zich inkapselen
door het bestuur. Als ze hun stukje
natuur krijgen als compensatie, ma
len ze niet om het verlies van goed-
boerenland."
De gemeente Tholen krijgt over 2007 nog een aanvullende rijksuitkering
van 125.000 euro. Naast deze meevaller denken b. en w. echter dit jaar met
een lagere algemene uitkering uit het gemeentefonds te moeten rondkomen.
De verwachting is, dat het allemaal budgettair neutraal uitkomt als de 125
mille van 2007 wegvalt tegen de voorlopige minderopbrengst van 2008. Als
de meicirculaire uitkomt, weten b. en w. meer. De gemeenteraad krijgt bij
de behandeling van de kadernota de actuele stand van zaken ten aanzien van
de Thoolse financiën.
Chinees Indisch restaurant
Nieuw Eiland Tholen heeft een
nieuw jasje gekregen. Nou ja, een
nieuwe voering beter gezegd.
,Mex is denk ik niet wat klanten
zouden verwachten van een Chi
ne^', denkt eigenaresse Tinja
Htu. Samen met haar man Eddy
runt ze sinds 1992 het restaurant
in Scherpenisse. Ze waren aan
een opfrissing toe en hebben ge-
lijk een volledig nieuwe inrichting
genomen. Daarbij zijn ze ook een
nieuwe kaart begonnen. En er
kan nu worden gewokt en gebak
ken op de teppan yaki plaat in het
nieuw gebouwde gedeelte. „We
wilden een gezelliger restaurant
waar mensen meer keus hebben",
zegt Hu.
Ze hebben wel zitplaatsen moet in
leveren. Het restaurant is weliswaar
U wilt voor het eerst een woning kopen. Dat kan een nieuwbouwwoning, een bestaande
koopwoning of uw huidige huurwoning zijn. Als u een bepaalde woning op het oog heeft,
kunt u bij de Rabobank uw voordeel laten berekenen. Ook helpen we u graag met het
aanvragen van de starterslening bij de gemeente Tholen.
In de koorkerk van de Grote Kerk in Tholen waren de creaties te bewonderen van de kinderen van de basisscholen.
In het vernieuwde restaurant v.l.n.r. Willemijn Pot, A le Zou, Jeroen Peters, Tinja en Eddy Hu, Jorien Fase, Avon Deurloo en Ariënne Poot.
ting meer. „Dat wordt gauw een
beetje oubollig." De uitbater vond
het verschrikkelijk toen ze een keer
een Groningse gast had die zei:
„Hé, deze stoelen hebben we bij on
ze Chinees ook, en dat behang ook."
Het was hard nodig om te vernieu
wen, want de stoelbekleding en het
behang waren na de laatste verbou
wing van 12 jaar geleden vies ge
worden en versleten.
Er zijn nog wel Oosterse elementen
in het interieur. Zo hebben de op-
bergkasten Chinese sluitingen. „Dat
zijn Chinese bruidsschatsluitingen",
weet Hu. „Als je werd uitgehuwe
lijkt, kreeg je een kast met de
bruidsschat mee. Die hadden zo'n
slot erop."
Zelf zijn ze overigens niet uitgehu
welijkt. De Hu's hebben elkaar
vriendschappelijk leren kennen.
„Ik deed avondstudie in Roosen
daal en logeerde dan vaak bij een
nichtje", vertelt de gastvrouw, die
destijds in Oudenbosch woonde
waar haar ouders een restaurant
hadden. „Eddy was bevriend met
de familie van mijn nichtje en zo
hebben we elkaar ontmoet." De
gastheer is in 1988 naar Nederland
gekomen uit Zhe Jian, toevallig de
zelfde Chinese provincie waar Tin
ja ook vandaan kwam. En het toe
val wil ook dat ze allebei Hu
heetten. Eddy ging werken bij zijn
broer in het huidige restaurant in
Scherpenisse en toen hij en Tinja
op 2 september 1992 trouwden, na
men ze tegelijkertijd het restaurant
over. Inmiddels hebben ze drie kin
deren. Twee zoons van 12 en 2 jaar
en een dochter van 7.
Hoewel het restaurant al weer op
volle toeren draait, is de inrichting
nog niet helemaal af. „Er hangen
nog niet overal gordijnen en dat
vind ik net iets te strak. Die gordij
nen maken het wat knusser." Het
balkon aan de lange zijde van het
pand is ook aangepakt. Het oude
balkon is vervangen en er liggen
houten vlonders op de bodem. De
bestrating bij de ingang van het
pand is vernieuwd en er komen nog
planten. De eigenaresse zou ook
graag zien dat er verbeteringen wor
den aangebracht aan de parkeer
plaats. „Die is van de gemeente. Ik
hoop dat ze er iets aan gaan doen,
want zoals die er nu bij ligt, werkt
het niet goed."
De restauranthouders hebben ge
merkt dat de eerste klanten, die na
de verbouwing kwamen eten, wel
even stonden te kijken van de prijs.
„Een buffet kost nu meer, maar
mensen krijgen ook meer voor die
prijs. We zijn nu all-in geworden,
de drankjes zitten bij de prijs inbe
grepen." De frisdrank, weltever
staan. „Wc willen geen alcoholmis
bruik in de hand werken."
Overigens is het wokken alleen op
vrijdag, zaterdag en zondag. De an
dere dagen zijn bestemd voor groe
pen.
Waarom een Chinees vaak ook Indi
sche gerechten serveert? „Dat is uit
de tijd dat de Indonesische keuken
naar Nederland kwam na de Tweede
Wereldoorlog. De Chinezen hebben
die gerechten verder uitgebouwd."
Pekingeend is een typisch Chinees
gerecht, maar Tjap Tjoi is Indisch.
„Het is op zijn Chinees klaarge
maakt, met andere kruiden en saus."
Je zou kunnen zeggen dat het res
taurant meer Chinees is gaan koken,
want de wok komt volgens Hu uit
China. „Het snelle bakken, zodat al
het goede in de ingrediënten be
waard blijft, dat is Chinees."
Wat de familie Hu zelf eet? „Wij
eten echt Chinees", grapt Tinja Hu.
Ze gaan zelf ook wel eens uit eten
en het echtpaar gaat dan graag op
zoek naar Hollandse kost. „Boeren
koolstamppot met rookworst of
aardappelen met jus. Dat vinden we
lekker. Maar dat kun je bijna ner
gens krijgen."
Achter de kerkmuur langs de Mo-
lenvlietsestraat stonden zaterdag ze
ventien witte standaards op een rij,
met daarin gedichten van twaalf
Thoolse dichters. De bijdragen wa
ren geënt op het thema: Tholen, pa
rel aan de Eendracht. Het was een
leuk gezicht om mensen op een rij
te zien staan lezen. Gedichten vor
men al langer een onderdeel van de
Kunstroute, zoals er ook altijd veel
muziek en zang bij is. Harmonie
Concordia verzorgde zaterdagavond
het openingsconcert in de R.K.
kerk, terwijl gisteren op de haven
vlakbij het kantoor van de haven
meester de popband JW-Cash en de
reggaeband Misty Basement optra
den als afsluiting. In 26 panden in
de Kerkstraat, Dalemsestraat, Bak-
straat, Hoogstraat, Stoofstraat,
Markt, Venkelstraat, Oudeland-
sestraat, Regentessestraat en Zuid-
Oudaan waren beide dagen tal van
kunstuitingen te zien: keramiek,
beelden, schilderijen, aquarellen, te
keningen, sieraden, quilt en fotogra
fie.
Het was de wethouder bij het uitrei
ken van de koninklijke onderschei
dingen opgevallen dat vijf van de
zes gedecoreerden op de een of an
dere wijze muziek maken. „Vaak is
muziek, de toonkunst, de taal die
mensen blijkbaar in beweging zet",
aldus Van Dis. „Mensen die zich
vanuit een innerlijke motivatie en
drang geroepen voelen betekenis te
geven aan daagse werkelijkheid,
maar juist ook aan emotie, aan reali
teit en aan diepste gevoelens."
Kunst is volgens de wethouder een
taal die communiceert, die verbin
dingen probeert te leggen tussen het
oog en het oor van de kunstenaar en
het oog en oor van de toeschouwer.
„Of het nu om beeldhouwkunst,
schilderkunst, poëzie, muziek of
dans gaat, of welke andere vorm
van kunstuiting ook, de kunstenaar
doet al of niet bewust een beroep op
zijn publiek, op zijn omgeving.
Kunst is een taal die moet spreken
tot de verbeelding en zintuigen
moet activeren. Kunst is er niet al
leen om 'mooi' te zijn, want wat is
'mooi'." Kunst laat je volgens Van
Dis niet onberoerd. „Kunst raakt je
en 'grote kunst' doet dat tot in het
diepst van je wezen."
Het deed de wethouder deugd dat de
stichting Kunstkring, die de Kunst
route organiseert, er in is geslaagd
het brede spectrum van de kunst
een plaats te geven. Hij zei dat de
Kunstroute inmiddels ver buiten
Tholen bekend is. En hij noemde het
fantastisch dat leerlingen van de ba
sisscholen hun steentje bijdroegen.
„Grote uitingen van kleine mensen,
onbetaalbaar. Unieke kunstwerkjes
waar soms met grote precisie aan
is gewerkt en soms met Anton
Heijboer-achtige nonchalance", al
dus Van Dis. De kleurrijke creaties
van de kinderen, met als thema 'de
basisscholen versieren het', waren in
de koorkerk te bewonderen. De wet
houder droeg drie gedichten voor,
die op drie verschillende kunstvor
men betrekking hadden. Ook Joke
v.d. Zande en Frans Zoeteweij lazen
een gedicht. En een sextet van Con
cordia speelde enkele nummers.
Vervolgens bekeken de genodigden
de sculpturen en keramische werken
van de kunstenaars Marion en Paul
Kamper, June Pattimahu Kusumanto
en Katja Tempelaars in de Gasthuis
kapel.
De wethouder zei dat wat de Kunst
kring voor elkaar krijgt, heel veel
betekent voor de Thoolse samenle
ving. Datzelfde geldt wat hem be
treft voor 'de momenten in de eeu
wigheid' die de kunstenaars in hun
werk creëren.
Advertentie I.M.
Rabobank Oosterschelde www.rabobank.nFoosterschelde
Telefoon (0113) 24 80 80 Rabobank
