Elenbaas verkoopt aardbeien
voortaan dagvers uit de automaat
wim Bo
Naam Thoolse uitvaartonderneming
verandert, maar de gezichten niet
Roselina
Nieuw systeem zelfbediening Setallandse glastuinder
Tholen
in bedrijf
Sola Terra in Tholen specialiseert zich volledig in begrafenissen
Tholen
oonderdag 10 april 2008
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
15
In plaats van een kroketje trekken, een pondje aardbeien
trekken. Dat kan sinds een paar dagen bij aardbeienteler
Mare Elenbaas aan de Oostweg in Sint-Annaland. Hij
heeft namelijk een automaat aangeschaft, waaruit men
sen na gepaste betaling van muntgeld over een bakje zo-
merkoninkjes kunnen beschikken.
Van Doorn krijgt
geen gelijk van
gedeputeerde staten
Schoon product
Smaak
Super van vorm
Bijen
Wilt u op een leuke manier wijzer worden?
Bij ons kunnen bedrijven en particulieren terecht voor
erkende opleidingen, trainingen en workshops die leuk en
leerzaam zijn om te volgen o.a.:
Communicatie:
i Een goed gesprek met lastige types (start 2 juni)
1 Om de tafel met de medewerker (start 23 mei)
Als de telefoon gaat....(start 7 mei)
Management:
I Personele Zaken in een notendop (start 19 mei)
Alleen een hond heeft een baas (23 mei)
1 Even op de stoel van de werkgever (5 mei)
Managementsuppport:
i En zo is het afgesproken (notuleren) (start 7 mei)
Van factureren tot incasseren (start 9 mei en 25 juni)
I het mysterie van financiën (start 2 juni en 29
augustus)
Engels voor de secretaresse (start 6 mei en 27
augustus)
Uw OPTICIEN en AUDIOSPECIALIST
voor goed, vakkundig en eerlijk advies
Tot ziens in onze winkel in Steenbergen (Blauwstraat 70)
Moord
Uitvaartonderneming Monuta in Tholen gaat voortaan ver
der onder de naam Sola Terra. De naamswijziging heeft te
maken met specialisatie. Uitvaartverzorger Theo Jansen
wil zich alleen nog richten op begrafenissen. De naam Sola
Terra komt uit het Latijn en betekent 'alleen aarde'.
Vertrouwd
Mare Elenbaas trekt een bakje aardbeien uit zijn eigen automaat voor de kas. Klanten kunnen via een grote knop kiezen welk bakje ze
willen.
De machine is een voormalige
broodjesautomaat, welke Elenbaas
bij een bedrijf in Pijnacker heeft
aangeschaft. „Hij is nu omgebouwd
voor aardbeien, maar je kunt er van
alles in verkopen", zegt hij. In de
toekomst wil de teler ook andere
producten gaan verkopen.
Tot voor kort stond er bij de aard
beienteler een open kraam voor de
kas. Ook hierbij konden mensen
zelf een bakje aardbeien uitkiezen
en er stond een kistje voor het geld.
Het probleem hierbij was, dat veel
mensen er met de aardbeien van
door gingen zonder te betalen, of
dat ze hun bakje bijvulden met
vruchten uit een ander bakje. Het
gevolg was, dat de volgende koper,
een minder gevuld bakje aantrof.
„En dat is natuurlijk niet de bedoe
ling", vindt de teler.
De provincie is het niet met ABT-
gemeenteraadslid L.J. van Doorn
eens dat de Thoolse gemeentebe
groting 2008 niet sluitend zou
zijn. 'Voor ons oordeel is door
slaggevend of er sprake is van een
materieel begrotingsevenwicht',
schrijven gedeputeerde staten het
raadslid. Van Doorn vroeg een
oordeel omdat zijn fractie het niet
eens is met de manier waarop
Tholen reserves gebruikt voor het
betalen van investeringen. Dat
strookt volgens ABT niet met het
Besluit begroting en verantwoor
ding provincies en gemeenten
(BBV).
De provincie liet de gemeenteraad
in december weten dat de begro
ting 2008 in evenwicht is. Dat
houdt in dat structurele lasten ten
Volgens Elenbaas hebben beide par
tijen voordeel bij het nieuwe sys
teem. Hij heeft zijn geld en de klan
ten hebben allemaal een even vol
bakje. Bovendien worden de aard
beien gekoeld en zijn ze net als al
tijd dagvers. De teler wilde het zelf
bedieningsaspect behouden, omdat
klanten zelf kunnen kiezen welke
aardbeien ze willen en dan hoeft hij
er geen personeel voor in te zetten.
„Degene die bij dc kraam staat, mis
ik in de kas", verklaart hij. „Boven
dien is het niet zoals in de winkel
datje constant klanten hebt. Nu zijn
er ook geen openingstijden en kan
iedereen van 's morgens vroeg tot 's
avonds laat kopen, zes dagen in de
week.
Elenbaas ging vier jaar geleden over
op de aardbei. Inmiddels is het hele
bedrijf ingericht voor de teelt van
fragaria (Latijnse benaming voor
aardbei). Een andere reden dat de
Sint-Annalandse teler voor de aard
bei koos, heeft te maken met de
werkomstandigheden
Hij is één van de weinigen op het ei
land die aardbeien teelt. Het is vol
gens Mare Elenbaas dan ook een
flinke investering om over te stap
pen op het rode vruchtje. „Je maakt
die stap niet gauw", zegt hij.
minste worden gedekt door struc
turele baten, en incidentele lasten
door incidentele baten 'waaronder
onttrekkingen aan de algemene re
serve'. Volgens g.s. mogen inci
dentele lasten wél door structurele
baten gedekt worden en dienen ra
mingen reëel te zijn. 'De in uw
analyse opgesomde inzet van re
serves is in overeenstemming met
genoemd criterium'. De instelling
van een dekkings/bruterings-re-
serve voor de nieuwbouw van het
gemeentehuis is, aldus g.s., een
direct gevolg van de invoering van
het BBV en heeft te maken met
het verplicht activeren van activa
met een economisch nut. Het be
treft een geblokkeerde reserve
waaraan jaarlijks een vooraf vast
gelegd bedrag wordt onttrokken
om de kapitaallasten van een spe
cifieke investering te dekken,
schrijven g.s. die de reacties van
burgemeester en wethouders rich
ting Van Doorn volledig onder
schrijven.
De overstap betekende een forse
kostenpost. Er moesten stellages ko
men waarin de aardbeien hangen,
een irrigeersysteem werd aangelegd
(in warme periodes krijgen dc aard
beien automatisch water naar be
hoefte) en de plantjes moesten wor
den aangeschaft. „En die zijn niet
goedkoop", zegt de teler. Bovendien
groeien de aardbeien op de gemalen
bast van de kokosnoot. En ook dat is
duur in aanschaf, zegt de Sint-An-
nalander:"„Maar je kunt daar 4 tot 5
jaar op telen en het is een schoon
product.
De plantjes worden elk jaar overi
gens opnieuw aangeschaft. Dit heeft
alles te maken met de rustperiode
die ze nodig hebben. Dc nieuwe
plantjes komen in augustus van de
plantenkweker en daarvan wordt ge
plukt tot half januari. Dan gaat voor
enkele weken de kachel uit.
„Het moet in die periode zo koud
mogelijk zijn, een graadje vorst is
niet erg. De trosontwikkeling wordt
dan gewaarborgd", verklaart de
boer. Na de rust wordt er weer ge
stookt en begint de pluk eind maart
weer. Dit duurt tot half juni. Omdat
het 's zomers van nature niet koud
is, heeft een rustperiode geen zin.
„Je zou de planten in de koelcel
kunnen zetten, maar op deze schaal
brengt dat teveel kosten met zich
mee", legt Elenbaas uit.
Elenbaas is begonnen met het meest
gebruikte aardbeienras, de Elsanta.
„Deze worden ook buiten geteeld",
zegt hij. Hij noemt de Elsanta in fei
te de beste aardbei, omdat deze be
trouwbaar is qua oogst. Maar ook
voor consumenten is de vrucht mooi
en goed van smaak. Elenbaas: „De
Elsanta leent zich niet om te stoken.
Doe je dit wel, dan krijg je proble
men met de vorm en de zetting."
De manier waarop de teler de oogst
probeert te spreiden, is door ze in
gedeeltes te planten. „Dan krijg je
niet alles te gelijk", verklaart hij. De
teler vond een manier om het hele
jaar door te produceren door andere
aardbeienrassen aan te schaffen.
Vanaf dat moment is hij volledig
overgestapt op de aardbcicnteelt.
„De Lambada is 3 weken vroeger
dan de Elsanta. Hierdoor kun je het
teeltseizoen uiteentrekken. Dat is
gunstig voor de prijs van de aardbei
en voor de arbeid."
Elenbaas heeft verwarming onder
de plantjes. Hij stimuleert de oogst
door te stoken, zodat de planten eer
der vruchten geven. „De Lambada
hebben we in januari van dit jaar ge
plant en we plukken er nu al van",
zegt hij. Deze soort heeft nog twee
positieve eigenschappen. „Ze zijn
wat grover", zegt de teler. Dat is
gunstig voor de prijs. Grote aardbei
en leveren namelijk meer op. Toch
wordt iedere teler aan het eind van
het seizoen geconfronteerd met
kleinere vruchten, maar dat is on
vermijdelijk.
De derde soort die Elenbaas in zijn
kas heeft, is de Sonata. „Dit is op
kleine schaal. Ik oriënteer me op de
smaak en de kwaliteit", legt hij uit.
„Sonata is super van vorm. De
smaak moet echter ook goed zijn.
maar dat moet ik nog ondervinden."
Hij heeft een vaste afnemer, Aarsen-
fruit in Breda, die dagelijks een
vracht aardbeien komt ophalen.
„Deze neemt alles af. In het verle
den leverde ik bij hem ook mijn
sla", zegt de teler.
Mare Elenbaas runt zijn bedrijf in
principe alleen: „Het is een één
manszaak." Maar zijn vrouw Elnet
en hun vijf zoons helpen ook een
handje mee. De jongens variëren in
de leeftijd van 4 tot 11 jaar. John is
de jongste, daarna komt Arjen, Niels,
Maréns en de oudste is Julian. „Het
is wel goed voor ze hoor om mee te
helpen, dat moest ik zelf vroeger ook
altijd", zegt de teler resoluut.
Daarnaast heeft hij een aantal
krachten in dienst. „Leander van
Driel is de vaste kracht en op dit
moment werken hier huisvrouwen
uit het dorp en dat bevalt prima. Zij
kunnen zelf hun tijden indelen en
ze komen meestal als de kinderen
naar school zijn", zegt Elenbaas.
Hij vertelt dat hij in de piekperiode
gebruik maakt van Poolse werkne
mers. En 's zaterdags en in de va
kantie krijgt de teler hulp van
schooljeugd. Hier is hij tevreden
over: „Er is wel eens wat verloop.
maar het is een redelijk vast club
je"
Op dit moment heeft de Sint-Anna-
landse glastuinder zijn kas in twee
stukken verdeeld. In de voorste kas
stookt hij niet, in de achterste wel.
Dat heeft weer alles te maken met de
verdeling van de oogst. Elenbaas ver
telt dat hij een hele zoektocht heeft
afgelegd om kennis te vergaren over
de aardbei: „Als je ermee start, weet
je niet waar je aan begint. Het is een
totaal andere teelt dan wat we vroe
ger deden. Het is ook niet vergelijk
baar met elkaar. Het begint al dat het
ene op de grond was en het andere is
daar los van en groeit op kokos. Daar
moet je je compleet op aanpassen."
Voor de bestuiving van de bloemen,
maakt de teler gebruik van bijen en
hommels. „Hommels vliegen beter
bij lagere temperaturen. Alleen zijn
ze met niet zoveel. Een volkje be
staat uit 60 tot 80 hommels. Ze gaan
6 tot 7 weken mee. Bijen leven in een
grotere gemeenschap. „In een kast
zitten zo'n 10.000 tot 20.000 bijen."
Elenbaas: „Zo'n volk kan dan ook
meer aan." (Advertentie I.M.)
L.J. van Doorn van ABT vangt bot bij gedeputeerde staten.
Coaching Officemanagement
Energieweg 11B
4691 5E ThOLEM
Telefoon: 0166-603036
G5M: 06-20626810
E-mail: roselina.langlu5@ti5cali.nl
Internet www.roselina.nl
WjJ zijn erkend opleider voor L550, flemas en de Associatie,
liieuwsgierig geworden? Wij sturen u graag informatie toe.
|Ook kunt u een afspraak maken voor een (gratis) intakegesprek.
Oogtest en oogdrukmeting
Speciale E-Scoop glazen: Beter zien bij MD Macula Degeneratie)
Ook bij andere oogaandoeningen beter zicht. (Glaucoom, diabetisch retinopatie)
VARILUX-glazen, computerglazen
Een van de weinige opticiens in Nederland die in het bezit is van High Tec Info
Terminal
Monturen van diverse TOPmerken, van modieus tot klassiek.
Zonnebrillen op sterkte.
Professionele HOORTEST gratis - toestel vanaf 0.- - 1 maand proberen
Batterijen, onderhoud- en schoonmaakprodukten voor uw hoortoestel
Gehoorbescherming (evt.op maat gemaakt) voor zwemmen, motorrijden, schieten enz.
Bezoek aan huis mogelijk,
Bel voor afspraak of informatie: 0167-538888
De vertrouwde gezichten blijven bij Sola Terra, v.l.nr.r: Lies Hoek, Kees Hoek, Jacqueline Slager, Bert Dorst, Sandra van Poortvliet, Corné
Vader, A rent ine Bout-Kot. Theo Jansen, Maja Jansen en Gonda Quist.
goed regelt", zegt Jansen. „Goed
personeel is onze kracht. Onze men
sen zijn betrouwbaar en dat moet
ook, want we bevinden ons in een
vertrouwenspositie. Die mag je
nooit beschamen. Daarnaast werken
we op de juiste plaatsen: we hebben
de beschikking over gebouwen in
heel Zeeland. En de specialisatie is
onze derde kracht", vindt de begra
fenisondernemer.
Jansen werkt zelf al 15 jaar in het
vak. Hij verkocht ziekenhuismateri
aal, maar kreeg last van een nekher-
nia. Na reïntegratie kwam hij bij de
uitvaartonderneming in Tholen te
recht. Hij houdt van het behulpzame
van het beroep: „Je staat in moeilij
ke tijden de familie bij en helpt ze.
Je staat vijf dagen lang - in Neder
land moet een overledene binnen
vijf dagen worden begraven - dag en
nacht voor hen klaar en je geeft ze
het gevoel dat je er alleen voor hen
bent. Hier krijg je waardering voor
terug."
Daarnaast proberen de uitvaartver
zorgers de mensen zoveel mogelijk
bij te staan in het proces rond het
overlijden. „Je bent een adviseur.
Mensen krijgen na een overleden
heel wat administratie af te wikke
len. Wij geven ze na een begrafenis
altijd een map met punten mee waar
ze aan moeten denken. Zo moet er
naar verschillende instanties een ak
te van overlijden, zoals banken. En
ook de autoverzekering moet wor
den overgeschreven. Daar denken
veel mensen niet aan. We proberen
heel veel werk uit handen te nemen,
maar we mogen niet alles doen in
verband met de wet op de privacy",
legt Jansen uit.
Dat er een vaste ploeg medewerkers
is, bewijst zijn nut ook intern. Sola
Terra doet ook aan politiewerk. Dat
betekent dat de medewerkers bij
springen als er bijvoorbeeld iemand
voor de trein is gesprongen. Maar
ook bij een moord wordt de uitvaart
ondernemer betrokken voor het op
halen van het stoffelijk overschot.
En dat laat het personeel niet altijd
koud. „Bij een traumatische erva
ring ondersteunt het personeel el
kaar. Je kan er met niemand anders
over praten vanwege de geheimhou
dingsplicht", zegt Jansen.
De betrouwbaarheid van de mede
werkers is ook bekend bij kranten.
Jansen: „Die hebben het liefst dat
wij de rouwadvertenties opgeven.
De PZC heeft al een paar keer mee
gemaakt dat een particulier een
rouwadvertentie voor zijn eigen
overlijden opgaf. Bij een begrafenis
ondernemer weten ze zeker dat het
serieus is. Zoiets zullen wij nooit
doen. Degene die dat wel doet, is
psychisch vaak niet in orde", vertelt
Jansen.
Het werk wat Sola Terra doet, past
bij de doelstelling. Die luidt dat ze
alle begrafenissen voor heel Zeeland
wil doen voor alle groeperingen.
Daaronder valt ook het beheer van
de begraafplaats van de psychiatri
sche inrichting Vrederust en het ver
zorgen van de begrafenissen van de
patiënten van deze instelling in Hal
steren.
Jansen wil kwijt dat Sola Terra niet
zit te wachten tot iemand overleden
is. „We waarderen het dat mensen
ons bellen", zegt hij. De begrafenis
ondernemer is van mening dat men
sen bij hem op een zo goed mogelij
ke manier worden geholpen: „We
willen de nabestaanden op een goe
de manier afscheid laten nemen en
proberen ze daarbij ondersteuning te
geven. We voelen dat het onze plicht
is om dat zo netjes mogelijk te
doen." (Advertentie I.M.)
Jansen kwam twee jaar geleden op
het idee, omdat hij in Zeeland en ze
ker in Tholen, vrijwel alleen verzoe
ken krijgt om te begraven. Cremeren
komt niet zo vaak voor. Dat komt
volgens de begrafenisondernemer
door de conservatieve aard van de
Zeeuwen. „We willen ons richten op
alle soorten begrafenissen, ongeacht
religieuze grondslag.
„Het verschil met een protestantse
uitvaart is dat we bij een islamisti-
sche begrafenis bijna niets hoeven te
doen. De mensen doen alles zelf. Ze
dragen zelf de overledene uit de auto
de moskee in - waar wij niet in ko
men - en ze dragen hem zelf naar de
begraafplaats en ze dichten zelf het
graf', vertelt Jansen. „Iedereen heeft
zijn eigen tradities. Dat moeten wij
respecteren", verklaart hij. „We wil
len ons inleven om zo goed mogelijk
de mensen van dienst te zijn, want
iedereen doet het op zijn eigen ma
nier. Hindoestanen zingen bijvoor
beeld als ze naar het graf toelopen.
Dat heeft wel wat: heel apart, maar
heel mooi", vindt de Poortvlietenaar.
Jansen blijft samenwerken met Mo
nuta, maar Sola Terra is een aparte
b.v„ „Monuta verstrekt de facilitei
ten, zoals een auto en het gebouw.
Die huren wij", legt de begrafenis
ondernemer uit. „Monuta huurt op
haar beurt ons weer in voor de be
grafenissen te verzorgen."
Voor de mensen die gebruik willen
maken van de diensten van Sola Ter
ra verandert er volgens Jansen vrij
wel niets. Zij blijven de bekende ge
zichten zien. „Al het personeel
blijft", verklaart hij. De vier uit
vaartverzorgers - Arentine Bout-Kot
uit Tholen, Bert Dorst uit Stavenis-
se, Corné Vader uit Arnemuiden en
Jansen zelf - blijven in heel Zeeland
de begrafenissen verzorgen. Daar
naast zijn er de zes vaste algemeen
medewerkers, die alle voorkomende
werkzaamheden doen, waaronder
rouwbezoeken, opbaringen en het
overbrengen van de overledene van
bijvoorbeeld het ziekenhuis naar het
rouwcentrum of naar huis voor de
thuisopbaring. De algemeen mede
werkers zijn: Maja Jansen, Sandra
van Poortvliet, Lies en Kees Hoek,
Jacqueline Slager en Gonda Quist.
In totaal zijn er met de negen dra
gers op Tholen en acht in Vlissin-
gen, 27 medewerkers werkzaam bij
Sola Terra. „Wij vinden het belang
rijk dat mensen vertrouwde gezich
ten blijven zien. Je bouwt een relatie
op met de familie van de overledene
en die vertrouwt erop dat je alles
