Tweede fase Vroonstede wordt wijk met huizen voor ouderen 'Nu is het maar afwachten of de oeverzwaluwen komen broeden' Kerken verliezen proces tegen PKN Klaverveld mag tóch met 2 ha groter worden 'Vastleggen verhalen gewone man belangrijk' Proef botsingen met wild Castria bouwt grootste deel woningen in Sint-Annaland Disco voor de Roparun Waterschap Zeeuwse Eilanden graaft wand bij Oud-Vossemeer Donderdag 20 maart 2008 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 9 De 31 huizen die in de tweede fase van plan Vroonstede in Sint-Anna land kunnen komen, zijn voornamelijk levensloop- bestendige en seniorenwo ningen die Castria gaat bouwen. De gemeente zegt het plan in nauw overleg met de woningstichting te hebben gemaakt. De mo lenbiotoop beperkt de goot- en nokhoogte van de huizen. Er komt geen aparte inspraakavond meer voor de tweede fase. Parkeernorm 1,75 SGP benieuwd waarom asbest niet eerder is ontdekt Konijnen en kikkers Bedrijventerrein Oud-Vossemeer Niet meer agrarisch Het is een soort nieuwbouwwijk voor de oeverzwaluw: de ruim twee meter hoge broed wand van zand en klei, die is aangelegd bij de Hiksekreek in Oud-Vossemeer. Waterschap Zeeuwse Eilanden heeft de wand, die twee jaar geleden is aangelegd, vrijdag voor het eerst steil af gegraven. De wand heeft zich in de voorgaande jaren moeten zetten, maar nu is hij gereed voor de vogels om in te nestelen. Gaten Sint-Maartensdijk en Poortvliet wachten af De Hersteld Hervormde Gemeenten van Sint-Maartens dijk en Poortvliet hebben een proces dat ze hadden aan gespannen tegen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) verloren. Dat blijkt uit het vonnis van de Utrecht se rechtbank. Sint-Maartensdijk en Poortvliet beslissen binnenkort op een bijeenkomst in Lunteren of ze wel of niet in hoger beroep gaan. Gesprekken Kees Slager gaat zich verdiepen in evacuatie Mondelinge geschiedenis kan een aanvulling zijn op de 'officiële' geschiedschrijving en soms zelfs een correc tie. Schrijver/journalist Kees Slager uit Poortvliet - die jarenlang met 'oral history' bezig is geweest - vertelde dat onlangs bij heemkundekring Stad en Lande van Tho len. Hij riep de leden op om, via interviews, de herinne ringen van gewone mensen op band vast te leggen. En hij adviseerde om met de eigen familie te beginnen. Landarbeiders Evacuatie Waterschap Zeeuwse eilanden doet onderzoek naar verkeersongevallen met wild. Aanleiding hiervoor zijn het grote aantal ongevallen met wil de dieren, er zijn er circa 50 geregi streerd in 2007, in de Kop van Schouwen-Duiveland. Adviesbureau VIA voert het onder zoek uit en kijkt naar locaties waar de ongevallen, meestal met reeën en damherten, zich voordoen. Het wa terschap wil de risico's voor de ver keersveiligheid beperken, omdat de ongevallen naast materiële schade aan het voertuig en letsel aan bij dier ook kunnen leiden tot letsel aan de inzittenden. Het gemeentelijk or gaan wil inzicht krijgen in de ken merken van de omgeving en de weg die de grootste kans op overstekend wild opleveren. Het onderzoek wordt begeleid door een werkgroep die bestaat uit wa terschap Zeeuwse Eilanden, pro vincie Zeeland, Rijkswaterstaat, ROVZ, gemeente Schouwen-Dui veland en Staatsbosbeheer. De kos ten van het onderzoek bedragen 26.000 euro. Na de zomervakantie zijn de onderzoeksresultaten be kend en zullen eventuele maatrege len volgen. VERVOLG KON1NG1NNEDAC „Ik mis jonge ouders die zich willen inzetten bij activiteiten voor de jeugd. Daarom hoop ik dat er meer mensen opstaan. En voor degenen die al wél meedoen, neem ik mijn petje af. Zij moeten nu iets méér doen." Het programma in Tholen wordt aangepast. De aubade, spelletjes en viswedstrijd gaan door, net als het touwtrekken. Maar dus geen ver sierde fietsen. En hoewel STAD heeft opgeroepen om de straten te versieren, is er dit keer geen wed strijdelement aan verbonden. Ook dat is een gevolg van de verminder de belangstelling. „Eigenlijk gaat dit aan zijn eigen succes ten onder. Want de afgelopen jaren is er een saamhorigheid ontstaan en zijn be woners allerlei dingen samen gaan doen. Ze kiezen nu voor de sfeer in plaats van de wedstrijd." Moest de reveille enkele jaren geleden wor den geschrapt omdat de toren van de Grote Kerk tot verboden verbied werd verklaard, dit onderdeel keert terug. Maar de plek wil Van de Vel de nog niet onthullen, dat moet een verrassing blijven. „De viering van Koninginnedag in Tholen gaat door en het wordt een feest. Ik hoop dat veel mensen zullen zeggen: dit moet blijven en daarom meld ik me aan als vrijwilliger", besluit de voorzit ter van STAD. Het te bebouwen gebied is nu nog landbouwgrond en hertenkamp. Met name het laatste is een trek pleister voor ouders met kinderen die de dieren van brood e.d. voor zien. Het terrein ligt in het noord oostelijke deel van Vroonstede, tus sen het busstation en de F.M. Boogaardweg. De 31 huizen wor den ook begrensd door de begraaf plaats aan de ene kant en de Bie- rensstraat aan de andere kant. In het noordelijke en oostelijke deel van het plan kunnen vrijstaande huizen gebouwd worden of 2-onder-1 -kap- woningen. In het zuidwestelijke deel geschakelde en aaneengesloten woningen. In het zuidwestelijke deel zal een plein van 500 m2 als openbaar gebied fungeren. Castria Wonen bouwt het grootste deel van de 31 huizen. De woningstichting beschikt echter al een paar jaar over grond in de eerste fase van Vroon stede die nog steeds niet bebouwd is. De grondeigenaren in de tweede fase hebben echter bericht gekregen van de gemeente, dat de percelen 1 november a.s. beschikbaar moeten zijn. Nu de vraag naar huizen terug loopt en de leegstand toeneemt, is het de vraag of de tweede fase in 2009 bouwrijp gemaakt zal worden. De kredietcrisis maakt de banken ook voorzichtiger wat verstrekking van hypotheken aangaat. De gemeente hanteert voor de twee de fase de nieuwe parkeernorm van 1,75 parkeerplaats per huis, waar- Het hertenkamp van de familie W. van Vossen achter de FM. Boogaardweg bij de begraafplaats in Sint-Annaland moet mogelijk in 2009 plaats maken voor woningbouw, al stagneert de huizenmarkt op dit moment. mee op het groeiende autobezit wordt ingespeeld. In de eerste fase bedroeg de parkeernorm 1,2/1,3 parkeerplaats per woning. Castria had zich daar eerst op verkeken, wat mede de grote vertraging van dit plan heeft opgeleverd. De gemeente hield voet bij stuk dat de bewoners op eigen terrein hun auto moeten Het aantreffen van asbest bij de sloop van de scholen in Sint-Anna land, terwijl dat niet in de inventari satierapporten stond, is voor de SGP-fractie in de gemeenteraad aan leiding tot het stellen van vragen aan burgemeester en wethouders. Na mens de fractie wil H.W. van Eenen- naam weten of b. en w. vinden dat het onderzoek naar de aanwezigheid van asbest 'van voldoende kwaliteit' is geweest. En hoe het kan dat de aanwezigheid ervan niet in de rap porten stond. Inmiddels is gebleken dat het verwijderen van het asbest heeft geleid tot extra kosten. Wie be taalt dat, en zijn de kosten van de on deugdelijke eerste inventarisatie voor de gemeente, wil de SGP weten. parkeren in plaats van op de open bare weg. In de tweede fase beïnvloedt stelling molen De Vier Winden de bouw hoogte, want de molen mag in zijn functioneren niet onevenredig wor den belemmerd. Bij de nieuwbouw van zorgcentrum de Schutse speelde dat ook al een grote rol. De huizen di rect achter de F.M. Boogaardweg (waar nu het hertenkamp ligt) krijgen maximaal een goot- of boeibord hoogte van 4 meter en een nokhoogte van 6 meter. De huizen verder rich ting busstation mogen qua goothoog- te 6 meter worden. Garages en ber gingen niet behorend tot enige woning hebben een maximale goot- hoogte van 3 meter. Van de bouw hoogte kan alleen om stedenbouw kundige redenen worden afgeweken. In 2002 en 2004 is er bodemonder zoek gehouden in de landbouwperce- len en daarbij is geen verontreiniging aangetoond. Archeologische bodem schatten zijn er evenmin, zo toonde een onderzoek uit 2001 aan. De luchtkwaliteit ligt onder de normen, zodat het er wat dat betreft goed wo nen is. Beschermde diersoorten als egel, konijn, veldmuis, kikker en pad komen door het bouwplan volgens de gemeente niet in gevaar. Over de watertoets is uitgebreid over leg geweest met waterschap Zeeuwse Eilanden en het waterschap verwacht geen knelpunten na bouw van 31 hui zen. Wel moeten er gescheiden riole ringen komen. Via de kopsloot aan de noordkant van de F.M. Boogaardweg voert de gemeente het water af. Op die manier kan de doorspoeling van de sloot, waarop een gemengde over stort loost, verbeteren. De grond in de tweede fase is nage noeg geheel in eigendom van de ge meente, op de kavel van P.A. Snoep na aan de Bierensstraat. Daar staat nu nog een schuur die vervangen wordt door een vrijstaande woning. Naast dat huis komt er een voet-/fietspad dat de 31 huizen mede ontsluit. Voor het autoverkeer komt er een weg door het plan die aansluit op de weg in de buurt van de bushalte. Fietsers en voetgangers kunnen de nieuwbouw wijk ook langs de begraafplaats via de F.M. Boogaardweg (tegenover zorgcentrum de Schutse) bereiken. De gemeente belegt geen hoorzitting meer voor de tweede fase van Vroon stede. De eerste fase is 30 september 2002 vastgesteld. Gedeputeerde staten van Zeeland hebben adviezen naast zich neerge legd door bedrijventerrein Klaverveld bij Oud-Vossemeer toch met 2 ha te laten uitbreiden. Dit tegen de zin van bewoner V.J.W. van Bijnen uit de Molenstraat die nog meer zwaar verkeer vreest als de bedrijvig heid toeneemt. De subcommissie voor de gemeentelijke plannen, waar in allerlei deskundigen zitting hebben, vond een uitbreiding van Kla verveld met 1 ha meer dan voldoende, maar g.s. zijn gezwicht voor het pleidooi van de gemeente Tholen. Minister Cramer heeft onlangs ge waarschuwd voor verrommeling van het landschap door groei van bedrijventerreinen met lelijke be drijfsgebouwen. De subcommissie, waarin een vertegenwoordiger van het ministerie van vrom zitting heeft, lette daarom op die aspecten bij de behandeling van bestem mingsplan Kom Oud-Vossemeer. Niet alleen het rijksbeleid, ook het provinciaal beleid is gericht op bun deling van bedrijvigheid op enkele grootschalige terreinen bij steden en dragende kernen, zoals Welgelegen Tholen. Kleinschalige bedrijventer reinen als Klaverveld Oud-Vosse meer kunnen beperkt uitbreiden in de vorm van een stedenbouwkundi ge afronding en als sprake is van verbetering van de ruimtelijke kwa liteit. De subcommissie noemde de uitbreiding van 2 ha fors. Twee ge deelten van de interne ontsluitings- weg van Klaverveld lopen nu dood. Daartussen is sprake van een pro visorische verbinding. Volgens de commissie moet verbetering van ruimtelijke kwaliteit niet verward worden met een goede landschappe lijke inpassing. Klaverveld ligt op slechts enkele kilometers van Wel gelegen Tholen. Dat beperkt naar de mening van de subcommissie nut en noodzaak van de uitbreiding in Vos- semeer. Aangezien de landschappe lijke inpassing van Klaverveld bij een groei van 1 ha niet gegaran deerd kan worden, keurde de sub commissie de totale uitbreiding af. De gemeente was verbaasd, want 10 juli keurde de provincie het bedrij venterreinprogramma goed, inclu sief de 2 ha bij Klaverveld. Overi gens plaatste de provincie daar wel de kanttekening bij, dat de adequate beoordeling pas bij de bestem mingsplanprocedure zou plaatsvin den. Een sterker punt vindt de pro vincie, dat het perceel van 2 ha sinds 1997 - na afronding van de ruilverkaveling - niet meer agra risch is ontsloten vanwege de ver keersveiligheid op de provinciale weg. Vanaf dit tijdstip is de grond, die zeer laag gelegen was, ook op gehoogd met restgrond van allerlei (wegen)bouwwerken. Het hoogte verschil met de naastgelegen land bouwgrond is dan ook aanzienlijk, voornamelijk om wateroverlast bij toekomstige uitbreiding van het be drijventerrein te voorkomen. Feite lijk is deze grond daarom agrarisch niet meer te gebruiken. De provin cie noemt de door de gemeente aan gevoerde argumenten echter niet 'even valide.' Zo is volgens Middel burg het onderscheid dat de ge meente nog maakt tussen lokale bedrijven op de kleinschalige terrei nen en regionale bedrijven op de grootschalige industrieterreinen 'niet houdbaar.' Desondanks keuren g.s. de 2 ha goed omdat het perceel nauwelijks nog agrarisch te gebrui ken is. Bovendien is de gemeente in gesprek met een in de dorpskom van Vossemeer gevestigd bedrijf dat overweegt te verplaatsen naar Kla verveld. Garage Van Daalen in de Hofstraat en aannemingsbedrijf Dura Vermeer (voorheen Hommel) aan de Coentjesweg zijn nog twee bedrijven in de dorpskom. De ge meente heeft ook nog aangevoerd dat Klaverveld een rol kan spelen bij het opvangen van bedrijven die in Tholen Noord weg moeten. In Vossemeer mogen er namelijk nog bedrijven met bedrijfswoning ko men, op Welgelegen niet. De bezwaren van V.J.W. van Bijnen over de toenemende verkeersdruk op de Molenweg, Onder de Molen en Molenstraat hebben g.s. onge grond verklaard. Hetzelfde geldt voor het bezwaar van W.J. Oudes- luijs uit Tholen voor de weegbrug aan de Veerstraat in Vossemeer. Die wordt in feite wegbestemd zonder dat er een huis gebouwd mag wor den en dat wil Oudesluijs graag. Het running team Tholen houdt op vrijdag 4 april om acht uur een dis coavond in Haestinge in Sint-Maar tensdijk. Evenementenorganisato ren Jan de Viet en Erik Scherpenisse (J&E) verlenen hun medewerking aan deze avond, waarvan de entree gelden zijn bestemd voor het Run ning Team Tholen. Dit team neemt dit jaar voor de eerste maal deel aan de Roparun. De start van deze esta fetteloop van ruim 500 kilometer is op 10 en 11 mei in Parijs. De finish is 12 mei (Tweede Pinksterdag) op de Coolsingel in Rotterdam. Het doel van de loop is, zo veel moge lijk geld inzamelen om het leven van volwassenen en kinderen met kanker te verbeteren. Drie dj's bren gen op de discoavond gevarieerde muziekstijlen. Pieter Voets van Stichting Landschapsbeheer Zeeland kijkt toe hoe stagiair Michiel Provoost nestgaten graaft in de wand voor de oeverzwaluwen. Het is van belang dat de nesten hoog in de wand komen als bescherming tegen water en roofdieren. De oeverzwaluw staat op de lijst van beschermde vogels, omdat zijn populatie in 1985 door een aantal oorzaken, waaronder sterke droog te, een dieptepunt had bereikt tot zo'n 5000 paren. Daarom zijn vo gelliefhebbers de dieren een handje gaan helpen, waardoor de vogel stand weer is gaan groeien: tegen woordig zijn er al 20.000 broedpa- ren geteld. De oeverzwaluwen hebben een voorkeur voor het broeden in steile zand wanden langs het water. In de natuur worden door de verschillen de waterstanden vanzelf zulke wanden gecreëerd, maar dit neemt af. De vogels gingen op zoek naar alternatieven. „Er was een zand heuvel aan de Brabantse kant van het Schelde-Rijnkanaal waarin ze nesten bouwden, maar die is ver dwenen", zegt Pieter Voets van Stichting Landschapsbeheer Zee land (SLZ). Deze stichting inventa riseert in opdracht van de provincie Zeeland hoe het met het leefgebied van de zwaluw is gesteld. Zeeland is met haar vele water aantrekkelijk voor het vogeltje, omdat het leeft van de insecten die zich bij het wa ter bevinden. Naast de wand in Oud-Vossemeer, bestaan er twee oudere exemplaren in Sint-Philips- land en in Westkapelle. Het water schap onderhoudt deze wanden in overleg met SLZ. De oeverzwaluw is met zijn 12 centimeter lengte de kleinste zwa luwsoort die we in Nederland ken nen. Hij heeft een vuilwitte kraag en buik en zijn borst heeft bruine veertjes. Zijn staart is licht gevorkt. Het vogeltje arriveert eind deze maand in Nederland vanuit zijn overwinteringsgebied in de Sahel (Afrika). „Normaalgesproken gra ven ze hun nesten zelf, maar we helpen ze door alvast wat gaten voor te boren. Door de klei komen ze niet zo makkelijk heen", legt Voets uit. Michiel Provoost is stu dent bos- en natuurbeheer en loopt stage bij SLZ. Hij steekt met een grondboor tientallen gaten in de ruim dertig meter lange zandmuur. „De holen moeten hoog in de wand komen en een beetje schuin om hoog", licht Provoost toe. „Dan kunnen zijn vijanden, zoals vossen. er niet bijkomen en stromen de nesten niet vol met water." De zwa luwen graven overigens hun nest gangen soms tot wel 160 centime ter diep. Ze broeden van half april tot eind augustus en leggen soms twee keer eieren, zo'n vier eitjes per keer. Deze komen na ongeveer twee we ken uit. De zwaluwen verlaten eind september ons land weer. Omdat ze trouw zijn aan hun nestplaats, ke ren ze het volgende jaar weer terug naar dezelfde plek. In de voorgaande jaren zijn de oe verzwaluwen niet komen broeden in Oud-Vossemeer, maar dat kwam omdat de wand nog niet nestklaar was. Het is ook dit jaar niet zeker of ze hun intrek nemen in de nieuw opgeleverde woning. Voets: „Het is afwachten of ze willen komen broeden." De eerste wand voor oeverzwalu wen stamt uit 1986 en staat in het recreatiegebied Hemelrijk. Hij is bedacht door de vogelwacht in Uden. Inmiddels zijn er ruim 60 wanden in het hele land. „De rechter heeft gesproken en dat is in het nadeel van ons uitgeval len", zegt C. Knuist van de Hersteld Hervormde Gemeente Sint-Maar tensdijk. M. Bijl van de HHG Poortvliet laat weten, dat er geza menlijk gesproken gaat worden over de gevolgen van de uitspraak. Totaal 53 Hersteld Hervormde Ge meenten hadden een civiele proce dure aangespannen tegen de PKN. Ze konden zich niet vinden in de leer en organisatie van de gefuseer de kerk en wilden daarom niet toe treden tot de PKN en hun naam, ei gendom van de kerkelijke gebou wen en het kerkelijk vermogen be houden. De synode van de Nederlandse Her vormde Kerk had echter eerder al besloten, dat het niet mogelijk is om als lokale Hervormde Gemeente buiten de PKN te blijven. Ook Sint- Maartensdijk en Poortvliet gingen dus per 1 mei 2004 automatisch op in de PKN en pastorie, kerk, geld en eventueel ook land (inclusief tuin tjes) bleven juridisch eigendom van de PKN. Afscheiden of los voortbe staan kon volgens de synode niet, en bezwaren hiertegen werden door de commissie voor bezwaren en ge schillen afgewezen. De rechtbank concludeert, dat de Nederlandse Hervormde Kerk een organisatiestructuur had, waarbij de synode het hoogste orgaan is. De 53 protesterende gemeenten, waaron der Sint-Maartensdijk en Poortvliet, maken volgens de rechtbank sinds 1 mei 2004 deel uit van de PKN en procederen als onderdeel van de PKN. De rechtbank stelt dat de 53 geen procesbelang meer hebben bij toewijzing van hun vorderingen, want ze maken nu deel uit van de Hersteld Hervormde Gemeenten. Een groep van 29 Hersteld Her vormde Gemeenten, waaronder Poortvliet en Sint-Maartensdijk, had een vordering ingediend waar bij de rechtbank werd voorgelegd dat de PKN een bijzondere zorg plicht had geschonden. De recht bank heeft die vordering afgewezen omdat zij niet eerst naar de kerkelij ke rechter zijn gestapt. Zowel met Sint-Maartensdijk als met Poortvliet lopen er al geruime tijd gesprekken met een speciale com missie van de PKN, de commissie voor bijzondere zorg (CBZ). Er moet een ledenontvlechting plaatsvinden en de eigendomsituatie juridisch worden geregeld. Vele leden van de HHG hebben hun lidmaatschap niet opgezegd en zijn dus automatisch lid van de PKN geworden terwijl ze daar niet bij willen horen. Kerkge bouw en pastorie zijn in gebruik bij de HHG, maar de PKN is nog steeds de eigenaar. In Sint-Maartensdijk is er echter sprake van een bijzondere situatie omdat de eigendommen daar zijn ondergebracht in een stichting vermogensbeheer. „En daar kun je niet zomaar aan", zegt Knuist. Poortvliet heeft geen aparte stichting opgericht omdat de juridische haal baarheid daarvan ook wordt betwist gezien het presbyteraal-synodaal stelsel van de toenmalige Nederland se Hervormde Kerk. die bij de fusie in mei 2004 juridisch in de PKN is opgegaan. Poortvliet had in de periode van ds. Tj. de Jong al met een kerksplitsing te maken, toen er leden naar Oud- Vossemeer, Tholen en Sint-Maar tensdijk zijn gegaan. „Ieder zat in mei 2004 al op zijn plek, zodat 99,9% van de leden van de voormali ge Hervormde Gemeente Poortvliet tot de HHG behoort", maakt Bijl duidelijk. „De PKN wil ons ook niet dwars zitten, zo is ons gebleken. We hebben vrij goede gesprekken gehad met de CBZ, maar er is nog geen overeenstemming bereikt. Gezien de uitspraken van PKN-voorzitter ds. Plaisier verwacht ik ook geen grote moeilijkheden bij het zoeken naar een definitieve oplossing." De vraag is nu voor welk bedrag de HHG in Poortvliet en Sint-Maartensdijk het kerkgebouw en de pastorie mogen overnemen. Slager zei dat geschiedschrijving eeuwenlang alleen over de maat schappelijke toplaag ging. Pas tegen het einde van de negentiende eeuw kwam er maatschappelijk aandacht voor de gewone man. Dat leidde bij voorbeeld tot wetten op het terrein van de leerplicht en de kinderar beid. Ook ontstonden de eerste vak bonden. Maar voor de Tweede We reldoorlog hielden wetenschappers en journalisten vast aan de traditie. „In kranten stonden geen inter views. Journalisten waren vooral heren met een hoed op. En die hoed, die namen ze af", schetste Slager de houding van de pers tegenover de autoriteiten. In de Verenigde Staten en Engeland werden voor het eerst de verhalen van gewone mensen op getekend. Dat is de reden dat de term 'oral history' ook in ons land in gebruik is geraakt. Kees Slager kwam ermee in aanra king door uitgeverij Link, die het plan had opgevat om boeken uit te geven over oude beroepen en daar voor mensen te interviewen. Slager pakte de landarbeiders in het zuid westelijk kleigebied bij de kop. Hij kwam immers zelf uit een landarbei dersfamilie. Ruim zestig mensen sprak hij over hun leven. „De be staande literatuur over de landbouw ging vooral over de cijfers, de op brengsten en dergelijke. Vanuit het gezichtspunt van de boeren. Wat de arbeiders me vertelden, voegde iets toe. Het was een aanvulling." Van het in 1981 verschenen boek Landarbei ders zijn 12.000 exemplaren ver kocht. „Ik kreeg heel veel positieve reacties van mensen. Ook van kinde ren van de geïnterviewden, die me lieten weten hoe belangrijk hun ou ders het hadden gevonden dat ze hun verhaal konden vertellen." Vervol gens kreeg hij bij de VPRO de kans om het radioprogramma OVT, onvol tooid verleden tijd, te gaan maken. Je moet je interviews goed voorbe reiden, legde Slager uit. De punten opschrijven die je aan de orde wilt stellen. En jezelf inlezen. Ben je eenmaal bij iemand, dan stel je die eerst op zijn gemak en vervolgens loopt het gesprek meestal vanzelf. Zeker als je met Zeeuwen ook zelf het dialect gebruikt. Slagers erva ring is dat mensen graag genoeg vertellen, ze ervaren dat hun verhaal belangrijk wordt gevonden. Hij neemt de gesprekken op band op en schrijft ze later helemaal uit. Be stond Landarbeiders uit louter inter views, de heruitgave - uit 2005 - Armoede treedt binnen bevat ook beschrijvende gedeeltes uit ander bronnenmateriaal. Die mix paste hij voor het eerst toe in De Ramp een reconstructie en het bevalt hem pri ma. Een gevaar bij het optekenen van verhalen is dat de herinnering van mensen gekleurd is, of zelfs fout. Het inlezen én het met méér mensen over een onderwerp spre ken kan dit ondervangen. Slager gaf het voorbeeld van iemand die hij over de Ramp interviewde, en die vertelde dat prins Bernhard op maandag 2 februari in het dorp was gekomen. „Dat kon helemaal niet, want op die datum was de prins in New York." Dat verhalen de geschreven ge schiedenis kunnen corrigeren, was hem gebleken bij het interviewen van Zeeuwse vissers. Die vertelden allemaal dat de oorlogsjaren voor hen in financieel opzicht prima wa ren geweest. Maar in Zeeland 40-45 staat dat de vissers het slecht had den omdat ze niet op de Noordzee mochten vissen. „Er waren toen echter in Zeeland geen vissers die haring of kabeljauw visten op de Noordzee. Ze gingen op platvis. Uit de bronnen bij het boek bleek, dat de mindere opbrengsten juist op ha ring en kabeljauw betrekking had den. De schrijver ging in de fout doordat hem de kennis ontbrak over de Zeeuwse visserij." Slager vertelde dat hij is betrokken bij een Zeeuwse stichting die de ge schiedenis van de twintigste eeuw vastlegt. Honderden geluidsbanden liggen er inmiddels in het Zeeuws Documentatiecentrum, ook met geïnterviewde Tholenaren. Met het verstrijken van de tijd wordt het steeds belangrijker om de verhalen van oude mensen vast te leggen, al dus de spreker. Een stuk sociale ge schiedenis blijft op die manier bewaard. In Schotland doen heem kundekringen dat werk al vele jaren, zei hij met nadruk. Hij riep dan ook iedereen op om oudere mensen te in terviewen over hun leven. En omdat dat het dichtst bij is, zou men kunnen beginnen in de eigen familiekring. Zelf heeft de Poort vlietenaar het plan opgevat om de evacuatie in Zeeland tijdens de Tweede Wereldoorlog aan te pakken.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 2008 | | pagina 9