'Postzegels zijn voor mij
het speelgoed van vroeger'
Een schildpad staat voor langzaam rijden,
maar kinderen moeten ook oppassen
Ongeval op Poortvlietsedijk bij afslag
Reiziger buurtbus langer onderweg
Filatelie
Eerste postzegel
Ben 't Hart uit Tholen verzamelt al zestig jaar 'de hele wereld'
Postzegels afweken
Donderdag 6 maart 2008
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
3
De Nederlandse filatelistenbond bestaat 100 jaar. De
Eendrachtbode ging op zoek naar verzamelaars op Tho
len en kwam terecht bij Ben 't Hart. Deze Tholenaar ver
zamelt sinds zijn zevende levensjaar postzegels van over
heel de wereld.
Zakgeld
Dubbelvouwen
Obsessie
Appelvormig ding
Vijf verkeersborden leerlingen Rieburch onthuld in Sint-Maartensdijk
Kettelerij te zien
in de Keukenhof
Het verzamelen van postzegels heet filatelie. Liefhebbers die alle
uitgiften van een land of historische postzegels verzamelen, be
horen tot de traditionele filatelisten. Daarnaast zijn er verzame
laars van thematische postzegels. Met behulp van zegels en an
dere poststukken proberen thematische filatelisten een compleet
verhaal te vertellen.
De Nederlandse Bond van Filatelisten-Verenigingen omvat onge
veer 260 verenigingen met bijna 34.000 leden. Volgens een on
derzoek van TNT zijn er mogelijk een miljoen postzegelverzame
laars in ons land.
Een postzegel is volgens Van Dale een stukje papier dat men op
brieven plakt, om daarmee de port van tevoren te betalen. De
eerste postzegel ter wereld stamt uit 1840, toen werd in Engeland
het eerste waardezegeltje met de afbeelding van koningin Victo
ria op een brief geplakt. In Nederland verscheen de postzegel op
1 januari 1852. De Koninklijke Nederlandse munt drukte de
exemplaren, die ongetand waren. Er waren drie tarieven - 5, 10
en 15 cent - met daarop het profiel van koning Willem III.
Toendertijd was dat een duur stukje papier. Maar ook in de jaren
vijftig waren mensen zuinig met het gebruik van postzegels. Een
anekdote van die tijd is dat sommigen hun boodschap onder de
postzegel schreven, omdat je boven de vijf regels op een ansicht
kaart extra porto moest plakken.
„Nou ja, toen ik begon, waren het
alleen Nederlandse zegels", zegt de
in de Rotterdam opgegroeide verza
melaar. „Ik ging op regenachtige
zomerdagen met de jongens uit de
straat de kantoren langs. Vragen of
ze postzegels hadden", zegt de in
middels 67-jarige 't Hart. „De
meeste jongens bleven binnen bij
slecht weer, maar ik wilde graag de
straat op. Iedereen die mee wilde,
ging mee", zegt de goedlachse man.
„Als het heel hard regende, gingen
we in een tunnel staan en vroegen
we voorbijgangers om postzegels én
sigarenbandjes. Want die spaarden
we toen ook, we moesten toch wét
doen. Veel mensen bewaarden deze
zaken in hun zakagenda."
Bij goed weer voetbalden de jon
gens op straat. „Dat was wat we de
den in die tijd. Je had niet meer."
't Hart knikt ja op de vraag of post
zegels het speelgoed uit die tijd - de
jaren veertig, vijftig - waren. „Te
genwoordig spelen kinderen op een
Nintendo van 300 euro." Hij ziet dat
als verklaring waarom er nu niet
meer zoveel verzamelaars zijn als
vroeger. „De piek is al geweest. Als
je me vraagt of mijn postzegels wat
waard zijn: vroeger kon ik er meer
voor krijgen, want er waren gewoon
meer mensen waar ik ze aan kwijt
kon."
Wat geld verdienen betreft: 't Hart
heeft er spijt van dat hij zijn dubbele
postzegels van net voor en na de
oorlog in zijn jeugd heeft wegge
daan. „Alles wat ik dubbel had, ver
kocht ik op de postzegelmarkt die
twee keer in de week was. Ik zag er
het nut niet van in om iets dubbel te
hebben en bovendien verdiende ik
daar mijn zakgeld mee." Hij is van
mening dat als hij die toen bewaard
had, ze nu van grote waarde zouden
zijn bij de club waarbij hij is aange
sloten.
Dat is postzegelvereniging Onder
ling contact in Bergen op Zoom. Hij
gaat daar één keer in de maand naar
toe, als het ruilavond is op de club.
De filatelist neemt dan zijn boeken
met dubbele zegels mee. „Het kost
vijf eurocent voor elke postzegel die
ze eruit halen. Of ik ruil voor een
postzegel die ik nog niet heb." Ge
zelligheid heeft de postzegelgek
hoog in het vaandel staan. „Die
avonden op de club vind ik altijd erg
plezierig. En mensen staan voor mij
boven de postzegels", zegt hij na
drukkelijk.
Zijn verzameling verkopen, daar
piekert 't Hart niet over. „Mensen
weten dat ze dat niet hoeven te pro
beren." Hij vind het zelf veel te leuk
om ermee bezig te zijn. Of zijn col
lectie veel waard is, weet hij niet:
„Het is wat een gek ervoor geeft,
maar ik denk niet dat je er rijk van
wordt." Veel geld kost de hobby
overigens niet. De verzamelaar is
ongeveer 200 euro per jaar kwijt,
waarvan het meeste aan nieuwe ca
talogi opgaat.
Hoe de Tholenaar andere landen is
gaan verzamelen? „Nou ja, ik was
met Nederland wel een eind klaar,
want die postzegels werden te duur
en dan ga je eens verder kijken." 't
Hart richtte zich op de Nederlandse
koloniën en breidde zijn collectie
uit met onder meer West-Europa,
Canada, Australië en Zuid-Afrika.
„Met die laatste ben ik mee gestopt.
want dat wordt te gek. Dat land
drukt echt voor de verzamelaars, se
ries van wel 1000 per jaar. En zegels
zo groot, als je die op een brief
plakt, kun je het adres er niet meer
bij schrijven." Dat massale, daar
houdt hij niet van.
„Tja, anderen sparen op thema: kin
deren, bloemen, theepotten. Je kunt
het zo gek niet noemen, of iemand
verzamelt het." Deze fervente lief
hebber heeft meer interesse voor al
les wat landen aan postzegels uitge
ven. Hij is er zo'n tien uur in de
week mee bezig, afhankelijk van het
weer. „Het catalogiseren is het
meeste werk: kijken wat je hebt en
wat je niet hebt."
Zijn vrouw Dien lacht hartelijk. Ze
heeft geen last van haar mans verza
melwoede. „Ik ben blij dat hij zich
ergens mee kan bezighouden. Maar
het is niks voor mij dat gepriegel. Je
moet er zo voorzichtig mee zijn. Ik
zou er één dubbelvouwen." Haar
echtgenoot vult aan: „En dat mag
natuurlijk niet, daar beschadig je ze
mee." Zij gaat liever wandelen. Zo
heeft ze al meermalen de Vierdaag
se van Nijmegen gelopen. Ook af
gelopen jaar liep ze drie keer 30 ki
lometer. Haar alter ego: „En
werken, dat doet ze graag."
De verzamelaar heeft gedurende
zijn hele leven postzegels gespaard.
Ook al waren er perioden dat hij er
eigenlijk geen tijd voor had. „Dan
ging ik toch tussendoor even naar
het postkantoor, om er een paar te
kopen. Dat is natuurlijk minder
leuk, maar ja, het is een verslaving.
Je blijft op zoek naar nieuwe exem
plaren."
Want verandering, daar heeft 't Hart
ervaring mee. Hij is van huis uit me
taalbewerker en ging als jongen aan
de slag bij een scheepswerf. Na zijn
diensttijd kreeg hij verkering met de
dochter van een marktkoopman. Hij
dagen of maanden zoeken naar die
ene postzegel. Dat is wel eens ver
velend, maar ik wil hem graag heb
ben." De verzameling van 't Hart
bestaat inmiddels uit 120.000 ver
schillende soorten: „Ik heb twee
kasten vol van dat spul. Ik reken
zo'n 2000 postzegels per land." Hij
weet precies wat hij nog niet heeft.
Zijn vrouw: „Ik snap niet dat ie ze
allemaal uit elkaar houdt. Hij heeft
echt een fotografisch geheugen."
Haar echtgenoot verklaart: „Dat heb
je met dingen waarvoor je je inte
resseert. Zo houd ik ook van vo
gels." Hij wendt zich tot zijn
vrouw:„Als ik zeg dat is een merel,
zeg jij dat is een kraai." Ze lachen er
beiden om. De filatelist had graag
gehad dat zijn vrouw ook plezier
had in postzegels. In plat Rotter
dams: „Dan ken ze ze afweken."
Dien wuift die opmerking met een
lach weg.
't Hart is blij als hij over zijn verza
meling kan praten. Daarom is hij lid
van Onderling contact. Verzame
laars op Tholen kent hij, op een en
kele handelaar na, niet zo veel.
„Maar die zitten er wel hoor, ze zijn
alleen geen lid van mijn club." Vol
gens hem zou er makkelijk een ver
eniging op Tholen kunnen worden
opgericht. „Er zijn verzamelaars ge
noeg. Ook jeugd", volgens 't Hart.
Onderling contact heeft in totaal
zo'n 115 leden, waarvan 26 jeugdle
den. Hij vertelt dat er nog twee post
zegelverenigingen in Bergen op
Zoom zijn en elders in West-Bra
bant zitten er nog meer.
Noem een land en de Tholenaar
heeft er een postzegel van. „Het is
leuk om steeds aan een nieuw land
te beginnen. Maar daar ga ik mee
heeft toen twee jaar op de markt
groenten en fruit verkocht. Daarna
kreeg hij onderdak bij een drukkerij
in Schiedam, „Je had in die tijd niet
zo snel een huis". Hij werd typo
graaf. In dat vak zette hij de losse
letters voor de kaarten.
't Hart trouwde in 1967 met zijn
eerste vrouw en kwam naar Goes,
waar zij vandaan kwam. Hij ging
aan de slag bij een machinefabriek
als voorman, maar toen zijn vrouw
te kennen gaf ook graag aan de slag
te willen, begonnen ze samen een
restaurant aan de Opril in Goes.
„Dan waren we vaker thuis om de
kinderen van school op te vangen."
De liefde ging uit en 't Hart bleef al
leen met de kinderen achter. De lan
ge dagen die hij maakte in het res
taurant, gingen niet samen met zijn
taak als opvoeder. Daarom begon
De eerste Nederlandse postzegels die 't Hart verzamelde. Op de
bovenste rij prinsessenzegels uit 1946 met Irene, Margriet en
Beatrix.
Ben 't Hart bladert door één van zijn postzegelalbums. Zijn kleine kantoortje staat er vol mee: „Ik heb twee kasten met dat spul."
k
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Filatelisten weken hun postzegels
van ansichtkaarten of enveloppen,
om ze in hun album te bewaren.
De zogenaamde stickerzegels van i
tegenwoordig, laten vaak wat hard-
nekkiger los van het papier wat
soms tot ergernis leidt bij filatelis
ten. Hier volgt een aantal tips van
www.postzegels-verzamelen.nl om
postzegels af te weken.
Knip de postzegels uit, laat een paar millimeter
ruimte over rond de postzegels
Vul een pannetje met lauw warm water
Leg de postzegels (op hun rug) op het water, laat ze
niet verdrinken!
Voeg een aantal druppels zeep/vaatwasmiddel toe
en roer een beetje
Wanneer de postzegels los beginnen te komen, haal
je ze voorzichtig uit het water en kan je ze zelf eraf halen
Dep de postzegels voorzichtig af met keukenpapier
Het is ook verstandig de postzegels een dagje onder dikke
boeken te leggen, aangezien ze gaan buigen.
hij als stratenmaker bij Jan Moer
land in Sint-Annaland. Hij ging in
Tholen wonen en ontmoette zijn
huidige vrouw Dien, inmiddels al
weer 20 jaar geleden.
Al die jaren heeft de verzamelaar
zijn albums met zich meegesleept.
„Ik heb nog nooit een postzegel
weggegooid. Exemplaren waar er
veel van zijn, geef ik aan de zen
ding." De Tholenaar noemt zijn
hobby een ware obsessie: „Je kunt
stoppen, want dat is niet te doen." 't
Hart ergert zich aan landen die
steeds van naam wisselen. „Kijk
naar Zimbabwe, dat heette eerst
Rhodesië, net als Zambia. Sommige
landennamen die ik vroeger op
school leerde, bestaan nu niet meer.
Hoe kan ik dan een verzameling be
ginnen? Ik heb steeds een nieuw al
bum nodig", verzucht hij.
Eén bijzondere postzegel heeft hij
niet: „Ze hebben allemaal wat."
Het liefst heeft 't Hart zegels met
mooie plaatjes, die wat zeggen,
geen ab-stracte illustraties. Hij
wijst er één aan met een boerinne
tje: „Kijk die zegt tenminste wat.
Dat doet me denken aan vroeger."
Waar hij echt een hekel aan heeft,
zijn postzegels met aparte vormen.
„Dan maken ze ineens een appel
vormig ding of iets ronds. Dat is
toch geen postzegel! Een postzegel
is bedoeld om te frankeren", be
sluit de hobbyist. Want een postze
gel moet gebruikt zijn: „Dan heeft
hij zijn nut bewezen en kan hij
worden opgeborgen in de verzame
ling."
'Bedenk wat u spaart met minder vaart' prijkt in grote letters op een
schildpad. En in een roze hartvorm staat 'Rij met je hart' geschreven.
Automobilisten in Sint-Maartensdijk worden vanaf vandaag met deze
slogans tot rustiger autorijden gemaand. Ze prijken op twee van de vijf
verkeersborden die zijn ontworpen door leerlingen van basisschool De
Rieburch,. De borden krijgen vanmiddag een plekje op de Haven in
Sint-Maartensdijk.
De Haven-Keethil is samen met de
Westpoort een verkeersknelpunt in
Sint-Maartensdijk. Er ontstaan vaak
onveilige situaties door te hard rijden.
Het Evenementencomité Smalstad
heeft vorig jaar tijdens de straatspeel
dag een oproep gedaan om kinderen
een verkeersbord te laten ontwerpen.
Het resultaat was 67 ontwerpen van
leerlingen uit groep 5 tot en met 8 van
De Rieburch. De gemeente was en
thousiast over de actie en besloot om
van vijf tekeningen een echt verkeers
bord te laten plaatsen met als doel vei
lige deelname aan het verkeer te sti
muleren.
Waarom juist deze ontwerpen zijn uit
gekozen. hebben de kinderen wel een
antwoord op. „Door de kleur en de
aparte vormen. Dat valt op", roepen
Julian Stoutjesdijk. Demi Overbeeke,
Sanne de Viet, Remedios Gatica y
Gutierrez. Giulia Priem en Pascal van
Dijk eensgezind. De 11-jarige Demi
haalde haar inspiratie uit een bezoek
aan haar oma. Die woont in een bos
waar bordjes staan met afbeeldingen
van schildpadden. Die wijzen de be
zoekers erop, dat ze langzaam moeten
lopen om de overstekende dieren te
beschermen. De Sint-Maartensdijkse
sliep er een nachtje over en 's mor
gens wist ze hoe haar verkeersbord
eruit zou zien. Een schildpad moest
erop, want die staat voor langzaam.
En als automobilisten langzaam rij
den, besparen ze van alles. Demi somt
op: „Mensenlevens, benzine, stress na
een auto-ongeluk en dieren." De an
dere ontwerpers vullen de besparin
gen aan. „Bloed", roept Sanne de
Viet. De kinderen kunnen nog even
doorgaan, maar ze besluiten: „Kapot
te auto's en v<x>ral geld. Er wordt geld
bespaard met rustiger autorijden."
Niet alleen automobilisten worden
aangesproken, maar ook kinderen.
Want die kunnen ook bijdragen aan
veiliger verkeersdeelname. Julian
Stoutjesdijk van 10 heeft daarom een
bord gemaakt voor kinderen waarop
staat: „Pas op, auto's!"
Zelf hebben de leerlingen ervaring
met bijna-ongelukken. Demi: „Ik
kwam een keer op mijn fiets aan en
toen reed voor mijn neus een auto ge
woon door over de haaientanden. Ik
kon nog net op tijd remmen."
De zes winnaars - Sanne de Viet en
Giulia Priem hebben samen een ont
werp gemaakt - zijn verrast dat hun
tekeningen zijn uitgekozen. Pascal
van Dijk: „Ik had het niet verwacht
Ik dacht "ik doe wel mee' en ik was in
vijf minuten klaar."
Alle ontwerpen zijn tot en met 15
maart te zien in de bibliotheek van
Maartenshof.
Sinds begin dit jaar is het mis met
de aansluiting tussen de buurtbus
van Anna Jacobapolder en de lijn
dienst van Connexion. Van laatst
genoemde zijn de ritten tien minu
ten vervroegd. De chauffeurs van
de buurtbus moesten dat op 6 janu
ari vernemen via de gewijzigde
bordjes bij de haltes. Er is over de
wijziging aan de bel getrokken - de
buurtbus valt onder de paraplu van
Veolia en mag haar rijtijden niet op
eigen houtje veranderen - maar tot
nog toe bleef een reactie uit.
De CDA-gemeenteraadsfractie
heeft de kwestie onder de aandacht
gebracht van het gemeentebestuur.
Ze wijst erop, dat er voor de reizi
gers lange wachttijden ontstaan
omdat ze eerder van huis moeten
en later thuis zijn. Het CDA vraagt
burgemeester en wethouders om
hier aandacht aan te schenken, zo
dat de buurtbus weer efficiënt inge
zet kan worden en de vrijwilligers
hun werk weer met plezier kunnen
doen.
Bij een ongeval op de Poortvlietsedijk tussen twee personenauto's is za
terdagmiddag een 27-jarige vrouw uit Sint-Maartensdijk licht gewond
geraakt. Dat gebeurde nadat ze werd aangereden door een 81-jarige au
tomobilist uit Scherpenisse. Het ongeval gebeurde rond kwart voor vier
bij de afslag naar de Noordhoekweg.
De vrouw reed in de richting van Poortvliet en moest wachten voor een
bestelauto die linksaf de Noordhoekweg in wilde slaan. De bestuurder uit
Scherpenisse die achter haar reed zag dat niet en reed tegen de wagen.
Die raakte licht beschadigd. De bestuurster had last van haar nek. De an
dere inzittende liep geen letsel op. De auto van de bestuurder uit Scher
penisse raakte aan de voorzijde zwaar beschadigd, maar de inzittenden
kwamen met de schrik vrij.
Omdat de vrouw last had van haar nek, besloot het ambulancepersoneel
haar naar het ziekenhuis Lievensberg in Bergen op Zoom te vervoeren
voor onderzoek.
Brandweerman Gijs Vermaas uit Sint-Maartensdijk die terug kwam van
zijn werk, verleende assistentie. Hij hield het hoofd van de vrouw vast om
haar nek te kunnen stabiliseren. Ze werd op een brancard gelegd en in de
ambulance naar Bergen vervoerd. Na onderzoek in het ziekenhuis kon ze
meteen weer naar huis. Het verkeer ondervond weinig overlast van het
ongeval omdat het op één rijbaan plaats had gevonden. Schapenhouder
M. van der Jagt van de Poortvlietsedijk regelde het verkeer totdat de po
litie klaar was met het afhandelen van het ongeval. Ook H. Lindhout van
de Noorhoekseweg hielp mee. Hij veegde de rommel van het wegdek.
Van deze vijf tekeningen is een verkeersbord gemaakt. De ontwerpers zijn van links naar rechts: Julian Stoutjesdijk, Demi Overbeeke, Sanne
de Viet, Remedios Gatica y Gutierrez, Giulia Priem en Pascal van Dijk.
mei.
Beeldend kunstenaar Jan Kettele
rij uit Tholen exposeert met zijn
nieuwste kunstwerk in de Keuken
hof in Lisse. Zijn installatie Con
struction along the seaside, een in
genieuze buizenconstructie, is
daar te zien van 22 maart tot 22
De auto van de bestuurder uit Scherpenisse raakte zwaar beschadigd. Politieman Moerland neemt de gegevens op.
