Route 25 kilometer in trek bij wandelaars
skivakantie
Boeken die a je
toch nie leest
Werèntug
v De Knotwilg
Rampen in jaarboekje van heemkundekring
Respect staat centraal
in nieuwe jeugdmusical
Meer geld voor de
monumentale boerderijen
Moonlight shoppen
in Sint-Annaland
zonder spierpijn
met het unieke
trilplaat - programma
Subsidie aanpak stank varkens
Uit de staten van Zeeland
sportcentrum
maandag 18 t/m vrijdag 22 december
Gratis introductie sessie (op afspraak)
Alleen bij inlevering van deze advertentie
Donderdag 14 december 2006
We zouden enkele boeken die qua grootte en
zwaarte niet op de boekenplanken pasten, laten
taxeren en verkopen. Ja zie je ons bezigSo-
ches vroeg vö de zaeterdag op je knieën mi z'n
tweetjes op de grond bie de boekekasse. Zoue
m'n dezen nog wel 's leze? Wè nêênt. Meeneme
ma.
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
De zee geeft, de zee neemt, de aarde beeft
De watersnoodramp van 1906, de mosselinleggerij in
Tholen, het 'Nieuwe diekje' in Stavenisse, de oor
sprong van Thoolse namen en een verslag van een
aardbeving in San Francisco. Deze onderwerpen staan
beschreven in het nieuwe jaarboekje van de heemkun
dekring Stad en Lande van Tholen dat onder de leden
is verspreid.
Hoge vloed
Spijscommissie
Emigranten
Voorstelling Kerstvriendenin Haestinge
Haestinge staat morgenavond in het teken van respect en
kerst met de jeugdmusical Kerstvrienden. Elf jongeren
uit de smalstad hebben veertien weken onder begelei
ding van Annemarie de Koning en Tonny Bijl-Van Driel
voor de musical geoefend en treden vrijdag op voor hun
klasgenoten, familie en andere belangstellenden.
Energie duurder,
maar bonus Delta
Muskens bij viering
in Gertrudiskerk
Spreektijd
Landelijk gebied
Watervloed te Oud-Vossenver
(12 Maart 1906)
Deelnemers aan de winterserietocht zijn op weg naar de kantine van NVS.
In Oud-Vossemeer trok de winterserie van
acht samenwerkende wandelsportclubs zater
dag 148 deelnemers. Dik tweederde van dat
aantal, 102 wandelaars, koos voor de langste
afstand van 25 kilometer. De route van 15 kilo
meter werd door 35 deelnemers afgelegd, voor
10 kilometer kozen negen wandelaars en voor
5 kilometer twee.
De winterserie bestaat uit drie tochten en ze
wordt voor de vijftiende keer georganiseerd.
Bij toerbeurt neemt elk van de acht clubs - uit
Tholen en de zuidwesthoek van Brabant - een
tocht voor zijn rekening. Bij het derde lustrum
beet wandelsportclub Vosmeer de spits af. Be
stuurslid Cato Havermans viel het aantal deel
nemers iets tegen, want twee jaar geleden
kwamen er dik 200 naar Oud-Vossemeer. Het
regenachtige weer van de voorgaande dagen
was er mogelijk debet aan, zei ze. Om half
acht zaterdagmorgen meldden de eerste wan
delaars zich in café Hof van Holland, maar
pas vanaf acht uur mochten ze vertrekken. De
deelnemers kwamen uit West-Brabant en Zee
land, ook van Tholen, en waren veelal mensen
die regelmatig tochten lopen. Ze liepen door
het dorp, de wijk Welhoek, onderlangs de zee
dijk en door de Hikkepolder. Op de twee na
die voor 5 kilometer kozen, ging iedereen de
brug over en legde een route af door de
Nieuw-Vossemeerse polders. De kantine van
voetbalclub NVS aan de Assumburgweg was
het rustpunt. De wandelaars troffen het met
het weer, want het bleef droog, wind was er
nauwelijks en af en toe liet de zon zich zien. De
volgende tocht van de winterserie is op 21 ja
nuari in Bergen op Zoom, de laatste op 4 fe
bruari in Wouwse Plantage. Iedereen die aan
alle drie de tochten meedoet, krijgt een herin
nering.
Wandelsportclub Vosmeer sluit het jaar op za
terdag 30 december af met de traditionele
snerttocht. Die heeft dit jaar als thema: sur
prise. Vanaf zeven uur gaan er, om de tien mi
nuten, groepen wandelaars van start voor deze
tocht van ongeveer vijf kilometer.
Ruim twintig winkeliers in Sint-Annaland openen woensdagavond van
zes tot tien uur hun deuren tijdens de kerst moonlight shopping. Men
kan deze avond onder andere in kerstsfeer winkelen, op de foto gaan met
de kerstman of een ritje maken in de arrenslee. Daarnaast hebben de
deelnemende winkeliers verschillende moonlight-aanbiedingen in petto
en kan elke klant sparen voor een gratis lekkernij. Deze versnaperingen
worden aangeboden door middenstandsvereniging Activa.
(ook zonder fitness-abonnement
Zie ook onze website: www.deknotwilg.nl
Wipstraat 2, 4651 XW Steenbergen - 0167 561188
Reacties van
^mêMezers op de
rubriek zijn
welkom bij de
dialectgroep Tholen,
tel. 0166-602226J
Dl 's in 't Eengels, mööi mit
oal die plaetjes. Ma die ei jie
in 't Nederlans oe. Dan aok
ma weg d'r mee. Mit een
boek of twoaleve hiengen
m'n op pad. Ze mosten over
drie tassen verdêêld wööre
vanwege de zwaerte. M'n
waere blieje da m'n in de
juuste zael waere in onze tas
sen neer konne laete ploffe.
Je raek glad achter j'n aesem
van da gesjouw.
Degene die de boekenbeurs
geregeld had, kwam meteen
op ons af. „Daar, bij die
meneer moet je zijn, die is
taxateur." D'n êêste tas viel
nie tegen, 't Was een geschie
denisboek in drie dêêlen.
Toen kwaeme m'n mit de
tweede tas. Daer adde m'n
aok nog verwachtingen van.
Drie dêêlen Shakespeare.
„Nee, daar is geen vraag
naar',' wier d'r gezeid. De der
de tas. De man zuchtte bie-
nae. „O, buitenlandse litera
tuur in het Frans en in het
Engels. Ik zou werkelijk niet
weten waar U die kwijt kunt."
't Gieng een bitje lieke op
Kunst in Kits. M'n zeulden te
rug nae d'n auto als mit een
schilderieë waer a je een tae-
meluk oage pette van op ad,
ma dat a niks bliek te wezen.
Een mevrouw riep nog naer
ons: Nou, j' nog al 'n bitje
gekocht. M'n Hete ze ma in
die waen.
Noe zoue m'n bienae nog
vergete dat in die zael aok
jeugdboeken te koap waere.
Ze zun toch kabouter Piggel-
mee nie ebbe? Nae vee tae-
fels afgezocht t' ebben zie
m'n 't lègge. Een êêleboel
van jullie zun dit aok wè gele
zen Piggelmee in z'n
vrouwtje saemen in de keulse
pot. In Piggelmee mè vraege
an 't visje. Steeds nieuwe
diengen, want z'n wuufje was
nóóit tevree.
's Aeves gieng ik zitte en ver
heugde m'n eige op die
móóie versjes van 't Sprookje
van Piggelmee. Of ak een klap
in m'n gezicht kreeg, 't Gae
over 'n êêl andere kabouter,
dus niks Piggelmee. Noe
m'n dus wêêr 'n boekje d'r bie
dat a m'n nóóit zulle leze.
Want voor 'n nieuwe kabouter
bi m'n noe t' oud gewööre.
Tonny en Jacob Duijzer,
Tholen.
Schoolgebouwen. Uticon ingeni
eursbureau, met een vestiging in
Yerseke, gaat voor de gemeente
Tholen een risico-inventarisatie ma
ken van 19 schoolgebouwen.
In het jaarboek schrijft Kees de Koning over de watersnood in 1906. Het water staat hier in de Ring van Oud-Vossemeer.
Het is het derde boekje dat is ver
schenen. Het resultaat van veel on
derzoekswerk en interviews van
onze streek en zijn bewoners,
schrijft voorzitter W. Blaas in het
voorwoord. In zijn bijdrage schetst
Ben van den Aarssen aan de hand
van herinneringen van Annie Schot
en Frans Zoeteweij een beeld van
de economische activiteiten op en
rond de haven aan het getijdenwa-
ter van de Eendracht tot de jaren
zestig van de vorige eeuw.
Hij zoomt samen met de direct be
trokken van toen in op de mos-
selinleggerijen waar aanvankelijk
vooral 'meiden' emplooi vonden.
Tot in detail wordt beschreven wat
er gedaan werd in de loods van de
Peep (bijnaam van Kees Schot) on
der de brug. Het is het relaas van
een voorgoed verleden tijd waar
ook een tikkeltje weemoed in
doorklinkt. De potjes mossels on
der de naam Tholen's Faam gingen
naar Holland en Vlaanderen. Op de
foto's bij het artikel zitten de vrou
wen met z'n achten aan één tafel
om de net gekookte mossels uit de
schelp te halen. Een ander kiekje
geeft een indruk van het in potjes
doen. Het inleggen was een secuur
karweitje. Halverwege de jaren ze
stig kwam de modernisering op
gang. De 'meiden' werden vervan
gen door machines en enkele
mannen. De aanleg van het Schel-
de-Rijnkanaal betekende het de
finitieve einde van de mosselinleg
gerij. Nu kijken Zoeteweij en
Schot terug vanuit hun woning in
het Waterfront en is voor hen de
cirkel rond.
Danker Roozemond beschrijft het
Nieuwe diekje in Stavenisse. Veel
jongere inwoners van het dorp zegt
deze naam niets, stelt de schrijver
vast. Daarom dook hij in de ge
schiedenis van het dijkje. De zee
wering blijkt 139 jaar geleden te
zijn aangelegd omdat de Molen
dijk als waterkering niet voldeed.
Bij de inpoldering van Stavenisse
in 1599 is er al sprake van de Mo
lendijk, in 1656 wordt gewag ge
maakt van een woning. En ze werd
steeds meer bebouwd. Bij hoge
vloed liep het water tussen de hui
zen door en drong naar binnen.
Vandaar dat er een nieuwe dijk no
dig was, legt de schrijver uit, onder
andere aan de hand van archief
stukken en brieven.
De grondlegger van de dijk was Ja
cobus de Visser die van 1861 tot
1894 huisarts in het dorp was. In
een brief aan het gemeentebestuur
schrijft de dokter over de 'gebrek
kige toestand' van het spui en de
ongezonde omstandigheden voor
de bewoners die hun behoefte af
voerden op het open water.
C.M. Bierens Mzn. beschrijft de
herkomst van verschillende Thool
se plaats- en familienamen: Scha-
kerloo, Deurloo, Lindhout, Stout-
jesdijk, Uijl, Kurvink, Waghto,
Elenbaas, Gebraad, Roozemond,
Soeters, De Rijke, De Viet, Bie
rens, Heyboer, Moerland, Kaas
hoek, Van der Slikke. Hij noemt
stamvaders, verwijst naar de Bijbel
en licht toe dat namen ook ont
leend zijn aan veldnamen, zoals
Moerland en Heyboer. Interessant
is te lezen wat er met de naam
Mosselhoek aan de hand is. Bie
rens beschrijft dat mos oorspron
kelijk moeras betekent. En dat dit
tot mosserman/mosselman geleid
heeft (de wisseling van r en 1), tot
mosser'oek en uiteindelijk tot
Mesloek in het dialect van Tholen.
Kees de Koning schrijft uitvoerig
over de watersnood van 1906 op
Tholen. Frans Verhees uit Oud-
Vossemeer zette zijn ervaringen
tientallen jaren later op papier. Aan
de hand van de toen 6-jarige Ver
hees wordt de lezer getuige van
wat er zich in die dagen afspeelde
en wordt een overzicht geschetst
van de dijkdoorbraken toen het bij
slecht weer en wester- tot noord
westerstorm op 12 maart misging.
Ook in andere delen van het eiland
sloeg de storm gaten in de dijken
zoals in Sint-Annaland en Tholen.
Wateroverlast was er in Sint-Maar
tensdijk en Scherpenisse waar het
water huizen inliep toen het in de
Pluimpot extreme hoogtes bereik
te.
Inwoners van Oud-Vossemeer
moesten, op een aantal na, eva
cueren. Ze kwamen in Tholen te
recht. Toen daar geen plek meer
was, werd de hulp ingeroepen van
Poortvliet, Scherpenisse en Sint-
Maartensdijk om daklozen uit Vos-
semeer op te nemen.
De Koning noemt de aantallen en
ook wat de mensen aten. In Tholen
was er een spijscommissie die
rijst-, erwten- en bonensoep be
reidde. Ook de herstelwerkzaam
heden komen aan bod (met een fo
to van de dijk bij de Drie
Zwaantjes). Koningin Wilhelmina
bezocht het getroffen gebied. In
Tholen werd ze ontvangen door
mevrouw Pot-Meijer (nu nog be
kend van het Pot-Meijerfonds).
Behalve op Tholen speelde zich
dat jaar ook een ramp aan de ande
re kant van de oceaan af. San
Franscisco werd op 18 april 1906
getroffen door een aardbeving toen
Jan Croïn, afkomstig uit Tholen,
zich daar bevond. De Koning diep
te zijn relaas op uit de Iersekse en
Thoolse Courant uit die dagen,
waarin Croïn - een van de vele
emigranten naar Amerika - er ver
slag van deed. Er kwamen 3000
mensen om. Ook dit verhaal wordt
geïllustreerd met foto's. Het jaar
boekje telt 52 pagina's en is in een
oplage van 300 verschenen.
Tholen kan rekenen op een Europese subsidie voor het project om de stank
overlast van varkensstallen aan te pakken. Het gemeentebestuur wil in over
leg met de sector tot een oplossing zien te komen. De kosten zijn geraamd
op 24.650 euro. De provincie wil 9860 euro bijdragen uit het subsidiepro
gramma Leader+, in het kader van verbetering van de leefbaarheid op het
platteland. Uit diezelfde pot komt 17.825 euro voor inrichting van het trap
veld in Poortvliet.
De kinderen maakten vorig jaar
voor de Zonnebloem en de Platte
landsvrouwen uit Scherpenisse een
kerstmusical. De jongeren, in de
leeftijd van zeven tot twaalf jaar,
waren destijds zo enthousiast, dat
de organisators De Koning en Bijl-
Van Driel besloten om ook dit jaar
onder de naam Musicalkids een
kerstmusical te maken. Zij werkten
alles zelf uit, het tweetal schreef het
verhaal en zocht passende nummers
die de kinderen konden zingen. In
Kerstvrienden wordt een klas uitge
nodigd om de kerstboom op het
dorpsplein op te tuigen. Daar ont
moeten de leerlingen twee jongeren
uit een ander land, die willen weten
waarom zij deze boom versieren.
Het tweetal én de klas leert op die
manier over vrede en respect voor
elkaar en de betekenis van Kerst
mis. Er werd ruim 3,5 maand voor
de kerstmusical geoefend. De orga
nisators en de kinderen hopen dat
klasgenootjes door het optreden en
thousiast worden en mee willen
doen met het volgende project. ..We
gaan hier zeker mee door in de toe
komst", vertelt Tonny Bijl-Van
Driel. „Het volgende idee ligt al ge
reed. Eind april willen we iets
nieuws brengen. Zo hebben de kin
deren een leuke bezigheid tot het
zwembad weer open gaat." De
kerstmusical begint om half acht. de
deuren van de zaal gaan om zeven
uur open. Na de musical vindt er
een verloting plaats. Meer informa
tie over de musical is te vinden op
de internetsite www.people.zee-
landnet.nl/petoquma.
Na maandenlang oefenen treden de kinderen morgenavond op.
Nutsbedrijf Delta betaalt deze
week voor het eerst de jaarlijkse
bonus uit aan particuliere klanten
die meedoen met het pluspunten
systeem. Ruim 37.000 Zeeuwse
gezinnen krijgen gemiddeld 60 eu
ro op hun bankrekening gestort.
Pluspunten is in juli geïntrodu
ceerd en komt in de plaats van de
Delta pakketten, waarvan de mees
te volgend jaar aflopen. Bij dat af
lopen krijgen klanten een aanbie
ding voor pluspunten. Daarvoor
moet men zich wél - gratis - aan
melden. Hoe meer producten ie
mand afneemt van Delta en Zee-
landnet, hoe meer pluspunten deze
krijgt. Ook door langer mee te
doen (gerekend wordt vanaf het
moment van aanmelden) groeit het
aantal punten.
In de aandeelhoudersvergadering
van Delta werd onlangs duidelijk,
dat een gemiddeld gezin (met een
verbruik van 2500 kWh stroom en
1800 m3 gas) volgend jaar 82 euro
méér kwijt is aan gas en elektrici
teit. De vertegenwoordigers van de
provincie en van Middelburg vroe
gen om een verlaging van de tarie
ven, maar dat wilde directeur P.
Boerma niet. Delta verwacht dit
jaar 100 miljoen euro winst te ma
ken, dat is eenvijfde minder dan in
2005. Maar die winst komt niet van
de kleinverbruikers. Ongeveer de
helft van de winst gaat naar de aan
deelhouders - de provincie en die
gemeenten. De komende drie jaar
keert Delta jaarlijks minstens 40
miljoen uit, de rest van de winst
wil ze gebruiken om te investeren.
Provinciale staten namen vorige
week een motie aan (alleen Groen-
Links was tegen) waarin werd
gepleit voor een lagere drinkwater-
prijs voor kleinverbruikers en
het financieel bevoordelen van
trouwe klanten. Drinkwaterleve
rancier Evides besloot eerder dit
jaar om de tarieven voor een perio
de van vijfjaar te bevriezen.
De Bredase bisschop M. Muskens
en de zojuist gewijde bisschop-co
adjutor H. van den Hende gaan za
terdag voor in de dienst 'A festival
of lessons and carols' in de Gertru
diskerk in Bergen op Zoom. Deze
viering vindt zijn oorsprong in de
Engelse traditie en wordt gehouden
in de dagen voorafgaand aan het
kerstfeest. Hoewel de protestantse
kerken in Bergen op Zoom al eerder
een dergelijke viering organiseer
den, is het de eerste keer voor de
Bergse katholieke gemeenschap.
Gemengd koor Hortus Musicus Re-
ligiosus (HMR) nam het initiatief
tot het houden van de dienst, dat on
der leiding van Hans Smout en or
ganist Toine Jimkes de zang op deze
avond verzorgt. De viering begint
om zeven uur en bestaat uit negen
lezingen uit zowel het oude als het
nieuwe testament. Koorzang en
kerstliederen wisselen de lezingen
af. Er is zowel a capella koorzang
als koor- en samenzang met bege
leiding op het Ibach-orgel. Bij de
dienst zijn leden van alle kerkge
meenschappen van harte welkom.
De kerkingangen aan de Zuivel-
straat en aan de Kerkstraat zijn bei
de in gebruik.
Advertentie I.M.
De leden van provinciale staten hebben vrijdag 8 decem
ber eerst, in een besloten vergadering, gestemd (ieder
persoonlijk en schriftelijk) wie hun voorkeur had als
nieuwe commissaris van de koningin in Zeeland. Zo heb
ben ze een aanbeveling gedaan aan minister Remkes van
binnenlandse zaken. Er waren al speculaties in de media
dat minister Peijs een goede kans zou maken en zij is
ook gekozen door de 41 aanwezige statenleden. Via een
koninklijk besluit wordt er nu een formele beslissing ge
nomen. Een kleine delegatie uit de provincie is naar Den
Haag gegaan om mevrouw Peijs te feliciteren. De actuele
politiek vraagt echter elke vergadering weer om voort
gang, dus besluitvorming van de andere statenleden.
aangepast beheer van een
dergelijk gebied. Ook moeten
de natuurgebieden die aange
wezen zijn als foerageergebied
voor de winterganzen als zo
danig beheerd worden, zodat
er in de winter voldoende
voedsel is voor de ganzen. De
gedeputeerde was het daar
mee eens; landbouwschade
moet geminimaliseerd wor
den en publieksopenstelling
duidelijker.
Op korte termijn zal Zeeland
ook een ontwikkelingsbedrijf
oprichten, de N.V. Economi
sche Impuls. Het zal echt een
uitvoeringsorganisatie worden
die beleid en plannen tot uit
voering gaat brengen in het
belang van de Zeeuwse eco
nomie. Plannen uit 'Pieken in
de Delta' samen met West-Bra
bant. Maar ook particuliere ini
tiatieven moeten kansen krij
gen. Zeeland zal verder
gebruik gaan maken van de
kennis die er al is bij o.a. Re-
win.
Onderwerpen genoeg in deze
statenvergadering: de Sloe-
centrale, de omvorming van
de Zeeuwse bibliotheek tot een
stichting, het beleidskader
jeugdzorg en de uitwerking
cultuurhistorie en monumen
ten kwamen nog aan bod. Elke
fractie in de staten heeft een
bepaalde hoeveelheid spreek
tijd, en als je die niet goed over
de hele vergadering verdeelt,
kom je aan het eind tijd te kort.
Dat overkwam de VVD en het
CDA, waardoor Tholenaar
Joop v.d. Merbel niets meer
mocht zeggen over de uitwer
king van cultuurhistorie en
monumenten. Hij mocht alleen
de gezamenlijke motie (van
CDA, VVD, CU en GL) indienen
over de verdeling van het geld
over molens, kerken en boer
derijen. Vooral voor de boerde
rijen moet ook genoeg geld
beschikbaar komen. Deze mo
tie, met een signaal naar de
toekomst, werd aangenomen.
Alleen de SGP was tegen.
Vrijwel unaniem werden de
moties aangenomen over een
vraag aan Delta om de drink
watertarieven voor de klein
verbruikers te verlagen, en
over de besteding van gelden
van Delta voor projecten met
duurzame energievormen.
In deze decemberdagen begin
nen de statenvergaderingen
als het nog donker is. Maar
deze vergadering eindigde ook
pas toen het buiten allang
donker was.
Soms heb je wel eens het ge
voel dat anderen meer en eer
der informatie ontvangen
dan statenleden. Zo was dat
ook weer over de samenwer
king op havengebied met Rot
terdam. Een aanbeveling
kwam er, discussie in de com
missie economie en mobiliteit
en nu de weer de actuele vra
gen aan gedeputeerde Le Roy
(PvdA). Wie heeft 'de regie' nu
in handen? (VVD) Is er wel on
derling vertrouwen? (SP) De
PvdA geeft nog eens duidelijk
aan dat er 'nu nog geen stand
punt over de WCT' (Wester-
schelde containerterminal)
wordt ingenomen. De gedepu
teerde geeft wat meer duide
lijkheid over wat het haven
schap in Zeeland zelf kan
ontwikkelen en waar Rotter
dam aan kan meedoen. Gede
puteerde staten denken in fe
bruari te kunnen besluiten
over de WCT.
Daarna: discussie over de an
dere polders die mogelijk in
Zeeuws-Vlaanderen ontpol-
derd kunnen worden. Dit
wordt vervolgd in de commis
sie ruimte en ecologie op vrij
dag 15 december.
Soms komen er nieuwe taken
van het rijk naar de provincie.
Op 18 december komt het, in
vesteringsbudget van de wet
inrichting landelijk gebied
naar de provincie. Samen met
de Dienst landelijk gebied, ge
meenten, waterschappen en
maatschappelijke organisaties
zal o.a. aankoop en beheer
van natuurgebieden een taak
van de provincie zijn. Aan
dacht voor de openstelling
voor het publiek vraagt Jaap
Maris (VVD). Wandelen, fiet
sen, zelf kanoën, vraagt een
Henny Polderman,
VVD, Tholen.
