Provincie Zeeland
Programma Wet bodem
bescherming 2005 t/m 2009
ovincie Zeeland
Gele bus verdwijnt
Burgerjaarverslag is onvolledig
en legt onvolkomenheden bloot
Milieutijdingen en
Veilgheid in kaart
Donderdag 28 juli 2005
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
17
De bodemsaneringsoperatie moet beter gaan aansluiten bij
ruimtelijke ontwikkelingen, vandaar de subtitel
"De juiste bodem voor ontwikkeling"
Informatierubriek van
de Provincie Zeeland,
nr. 30/2005
Afdeling Communicatie,
Nieuwe Burg 42,
postbus 6001,
4330 LA Middelburg,
telefoon (0118) 63 14 00
infocentrum@zeeland.nl
In mijn contacten met me
de-ingezetenen van onze
mooie gemeente Tholen
komt vaak naar voren dat
het burgerjaarverslag een
verspilling van geld en
middelen is. Ik ben het
daarmee volledig oneens.
Het duale bestel
Handhaving milieuzaken
In beroep
Nieuwsbrief
Deltaraad
Professionaliseren
Omslachtig
Provinciale Staten
Brochure
'Praten met de Staten'
Aangepast
Abd
Nieuws
bestuursvorm dat er meer moge
lijkheden worden geboden om uw
mening te geven. Dat kan op ver
schillende manieren.
Zo kunt u tijdens een openbare
commissievergadering het woord
voeren over een van de agenda
punten of als inwoner van Zee
land zaken in een vergadering
van Provinciale Staten bespreken
en op de agenda laten plaatsen.
Hieraan zijn wel voorwaarden ver
bonden.
In de nieuwe folder 'Praten met
de Staten' vindt u informatie over
het spreekrecht, openbare verga
deringen, werkbezoeken, school
bezoeken en het burgerinitiatief.
U kunt de folder gratis opvragen
bij het Informatiecentrum van de
provincie Zeeland. Een verzoek
om toezending kunt u richten
aan: e-mail:
infocentrum@zeeland.nl of per
telefoon: 0118-631400.
Meer informatie over actuele zaken en bijeenkomsten van
Provinciale Staten of statencommissies kunt u bekijken
op de website: www.zeeland.nl onder provinciale staten.
Statengriffie Balans 25 Postbus 6001 4330 LA Middelburg
i
i
Foto: Sloegebied (Jaap Wolterbeek).
In het overgangsjaar naar een
nieuwe geïntegreerd informatie
bulletin zijn bovengenoemde
nieuwsbrieven voor de derde
keer gelijktijdig uitgebracht.
Milieutijdingen
In het juninummer onder andere
aandacht voor het vergoeden van
geluidsisolatie voor woningen in
Borssele, 's Heerenhoek en
Nieuwdorp, waar wettelijke nor
men overschreden kunnen wor
den door verdere invulling van het
industrieterrein in Vlissingen-Oost.
De zesde tranche van de
Provinciale Milieuverodening
(PMV) is vastgesteld. Deze gaat
onder meer over wijzigingen van
de hoofdstukken afvalstoffen en
bodemsanering. Hoe de tranche
te vinden is op de provinciale
website en waar deze eventueel
kan worden aangevraagd, wordt
uitgelegd.
Andere onderwerpen zijn de
milieucommunicatie met een
klankbordgroep van Zeeuwse bur
gers, de ISO-9001 certificering
voor de cluster bedrijven van de
afdeling milieuhygiëne van de
directie Ruimte, Milieu en Water,
een afstudeerproject over fijnstof-
emissies, nieuwe natuur in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen, de "res
ponsible Care-prijs 2005" voor
zes Zeeuwse chemiebedrijven en
Stemmen
van lezers
Als we het hebben over verspilling,
dan zijn er saillante voorbeelden ge
noeg in de recente besluiten van
burgemeester en wethouders en de
gemeenteraad. De dorpshuizen, die
niet geschikt zullen zijn voor de in
aanvang vastgestelde functie(s), ons
verschrikkelijke gemeentehuis, de
vastgestelde financiële begrotingen
en de kadernota's in de afgelopen
jaren voldoen alle aan die kwalifica
tie. Over of het verslag wat minder
luxueus kan worden uitgevoerd, kan
ik alleen maar zeggen dat het past
binnen het hierboven aangegeven
uitgavenpatroon.
In het burgerjaarverslag stelt de
schrijver zich kwetsbaar op door
aan te geven dat hij verwacht dat wij
als mede-ingezetenen zullen reage
ren. Hij weet dat het merendeel van
de reacties hem niet zal sparen en
dat is niet alleen maar dapper. De
burgemeester geeft op een indruk
wekkende manier duidelijk aan wat
er allemaal in de gemeente gebeurt,
en geeft op die manier aan ons allen
de mogelijkheid om hem te inspire
ren om dit jaar nog beter zijn werk
te doen. Aan ons de schone taak om
hem te helpen met zijn 'vergeten'
punten.
Daarom inhoudelijk enige opmer
kingen.
Dat wij een pilotgemeentc waren op
het gebied van de invoering van het
duaal bestel, is waar. Maar nu we
enige tijd daarmee worstelen, is van
die gedachte niet veel meer over. De
gemeenteraad stelt kaders, en het
college van b. en w. en het ambtelijk
apparaat besturen en voeren uit. Wie
de soap rond de kadernota's elk jaar
volgt, ziet dat daar niets en dan ook
niets van terecht komt. Welke ka
ders stelt de raad? Als we naar de
laatste Kadernota kijken, dan geeft
het college aan dat de nota ruimte
biedt voor enig nieuw beleid en dat
ook de nieuwe raad in 2006 daar
een zeer beperkte ruimte voor heeft.
Niets is minder waar. Volgend jaar
zal de raad alle zeilen bij dienen te
zetten en fors moeten bezuinigen
het project waarin studenten
leren duurzaam te ondernemen.
Veiligheid in kaart
Digitale risicokaarten moeten bur
gers meer openheid geven over
de gevaren in hun leefomgeving.
Het juninummer besteedt aan
dacht aan de vraag of digitale
risicokaarten als "Michelingids"
dienen voor terroristen, zoals in
een landelijke krant en weekblad
gesuggereerd werd. De provin
cies laten via het interprovinciaal
overleg (IP0) weten dat onzin te
vinden en ook de Commissaris
van de Koningin in Zeeland, de
heer Van Gelder, is van mening
dat die risico's niet opwegen
tegen de verbetering van de vei
ligheid voor de burger door het
publiceren van de risicokaarten.
Verder aandacht voor de instruc
tiebijeenkomst over het
Informatiesysteem Overige
Ramptypen (IS0R), de technische
problemen bij de voorbereiding
van de digitale risicokaart, de
actualisering van de route voor
het vervoer van gevaarlijke stof
fen, de stand van zaken bij het
uitvoeringsprogramma voor
Risico'sInZicht en de risico-com
municatie die in handen is van de
gemeentelijke voorlichters van
Borsele en Schouwen-Duiveland.
om de tering naar de nering te zet
ten. Een kadernota vol met vragen
die financieel niet anders worden in
gevuld dan met een P.M.-post. Be
zuinigingen worden alleen aangege
ven door middel van bedragen. En
er wordt niet van aangegeven wat er
dan niet meer voor gebeurt, oftewel
wat de consequenties daarvan zijn!
Als dat niet wordt of kan worden
aangegeven, is het geen bezuini
ging, maar een terechte verminde
ring van het budget. Want als het
geen consequenties heeft, dan had
het eerder ook dat bedrag moeten
kosten!
Wel, als er 286 klachten zijn ge
weest en ook 286 controles, dan kan
ik niet anders concluderen dan dat
er op het gebied van milieucontroles
geen beleid is anders dan het reage
ren op klachten. Als er werkelijk
een beleid was, waren er immers
meer controles dan klachten. In
slechts twee gevallen is er een
dwangsom opgelegd en dat is het.
Iedereen die in onze gemeente Tho
len rondrijdt en enig verstand en/of
inzicht heeft van handhaving van
milieuregels kan u vele plaatsen
aanwijzen waar de milieuregels vol
ledig worden genegeerd.
Volgens de burgemeester moet de
AID de stankproblemen oplossen,
omdat het vaak het uitrijden van
mest betreft. Hiermee wordt (be
wust?) volkomen voorbijgegaan aan
het hinderlijke feit dat de meeste
stankklachten afkomstig zijn van de
intensive veehouderijen. Er bestaat
niet voor niets in onze gemeente een
speciale stichting Varkens Nee! Er
zijn niet veel plattelandsgemeenten
die een dergelijke stichting nodig
hebben om de stank en andere over
last aan te pakken.
Het is een gegeven dat de gemeente
m.b.t inrichtingen bevoegd gezag is,
dus ook voor stankproblemcn af
komstig van deze inrichtingen. De
wijze van opslag en dergelijke is
eveneens een bevoegdheid van de
gemeente. Het uitrijden van mest is
niet alleen een bevoegdheid van de
AID, maar ook van politie en onze
eigen Thoolse boa (buitengewoon
opsporingsambtenaar). Zij kunnen
daar allemaal tegen optreden, want
wanneer het in strijd is met de regel-
Dinsdag 2 augustus om 15.30
uur is de eerstvolgende zitting
van de adviescommissie be
zwaarschriften in het provincie
huis, Abdij 6 in Middelburg.
Aan de orde komt het bezwaar
schrift van de Stichting Houdt
woonomgeving Koegorspolder
leefbaar uit Spui. De Stichting
maakt bezwaar tegen een besluit
van Gedeputeerde Staten over de
onttrekking van een gedeelte van
de Industrieweg/Oostkade
(N686) aan het openbaar verkeer
in de gemeente Terneuzen.
Dit is de nieuwe naam voor de
Nieuwsbrief die voorheen
DeltalnZicht heette. De nieuwe
naam heeft alles te maken met
de installatie van de Deltaraad op
26 november 2004. Met het
ondertekenen van het Deltame
morandum door de provincies
Zeeland, Zuid-Holland, Noord-
Brabant en de Ministeries van
Verkeer en Waterstaat en Land
bouw, Natuur en Voedselkwaliteit
is de installatie een feit gewor
den. De raad moet de motor wor
den achter de realisatie van de
Integrale Visie Deltawateren.
De volledige tekst van het memo
randum is één van de onderwer
pen van de nieuwsbrief. De nieu
we gedeputeerde voor water,
milieu en natuur van Noord-
Brabant Annemarie Moons stelt
zichzelf voor en verschillende
betrokkenen geven een toelich
ting op werkzaamheden, die voor
het Deltagebied van belang zijn.
Genoemde nieuwsbrieven zijn
te bestellen bij het provinciaal
informatiecentrum (zie links
boven). Een gratis abonne
ment behoort tot de mogelijk
heden.
i
geving, is zoiets een strafbaar feit.
De milieuhandhaving staat in onze
mooie groene gemeente helaas op
een bijzonder laag peil, wanneer je
de situatie van verschillende inrich
tingen (bedrijven) ziet:
de wijze van opslag van mest (die
uitvloeit op het oppervlaktewater);
het in ordelijke staat houden van
een inrichting; de wijze van opslag
van afvalstoffen of het voorkomen
van bodemverontreiniging; het ver
bod op het verstoken van afvalstof
fen. Dit zijn zaken die in een mi
lieuvergunning (horen te) worden
opgenomen. Nu, rij maar door onze
gemeente Tholen en vorm zelf een
oordeel over hoe onze gemeente als
rentmeester met haar grondgebied
omgaat. Binnen de milieuwereld
wordt onze gemeente nota bene als
een voorbeeld van slecht handha
vingsbeleid gezien.
Over het professionaliseren van de
handhaving staat niets in het ver
slag. terwijl het gemeentelijke appa
raat daar wel heel hard aan heeft
moeten werken. Allereerst is in
2002 al het landelijke project 'Pro
fessionalisering van de Milieuhand
having' gestart. Dit project heeft on
der andere geresulteerd in de
vaststelling van de negentien kwali
teitscriteria waaraan de handhaving
van de milieuwetgeving en regelge
ving moet voldoen. Die criteria krij
gen een wettelijke basis in de Wet
milieubeheer (wetsvoorstel 'Verbe
tering handhavingstructuur'). Twee
voor dit uitvoeringsprogramma be
langrijke kwaliteitscriteria betref
fen: 1) de prioriteitstelling en meet
bare doelstellingen; de handha-
vingorganisatic handelt op grond
van een prioriteitstelling van de
handhavingstaak, die is uitgewerkt
in een omschrijving van het doel
van de handhaving per beleidsveld
en in een vastlegging van concrete,
meetbare handhavingdoelen. 2) Het
handhavingsuitvoeringsprogramma;
de handhavingorganisatie handelt
op grond van een handhavings(uit-
voeringsjprogramma dat vertaald is
naar de interne organisatie. Dit zijn,
gezien de functies van raad en colle
ge in het duale bestel, beide zaken
waarover de raad moet besluiten en
niet het college!
De verantwoording voor bodem
sanering in het stedelijk gebied
ligt bij de gemeenten en voor het
landelijk gebied bij de provincie.
De provincie krijgt hiervoor finan
ciële middelen in het kader van
de Wet bodembescherming
(Wbb). In het toekomstige Inte
graal Omgevingsbeleid (I0B) zal
de concrete uitwerking gestalte
krijgen in gebiedsgerichte projec
ten. Bovendien heeft de provincie
ook verantwoordelijkheid voor het
stedelijk gebied als het gaat om
onacceptabele locaties uit milieu
hygiënisch oogpunt.
Onder de twee speerpunten val
len verschillende thema's zoals
de aanpak van de zogenaamde
werkvoorraad bodemsanering
door middel van doelgericht
onderzoek, de aanpak van voor
malige gasfabrieken en stort
plaatsen, het in kaart brengen
van asbestverdachte locaties in
het landelijk gebied, het verbete
ren van de toegankelijkheid van
bodeminformatie, wetenschappe
lijk getinte beleidsstudies naar
specifiek Zeeuwse bodemaspec
ten en het formuleren van geza
menlijk bodembeleid met de
gemeenten.
Ook wil de provincie gemeenten
en bedrijfsleven stimuleren hun
verantwoordelijkheden te nemen
ten aanzien van bodemsanerings
operaties in het stedelijk gebied
en op bedrijfsterreinen.
Regierol
Volgens het ministerie van Volks
huisvesting, Ruimtelijke Ordening
en Milieubeheer (VROM) zou de
regierol van de provincie beperkt
moeten blijven tot afstemming
met de zogeheten rechtstreekse
Ten tweede is op 5 januari 2004 het
wetsvoorstel tot wijziging van de
Woningwet (verbetering handhaaf
baarheid en handhaving bouwregel
geving) bij de Tweede Kamer der
Staten-Generaal ingediend. Op
grond van dit wetsvoorstel krijgt het
college de plicht de gemeenteraad
jaarlijks te informeren over zijn be
leidsvoornemens om de bouwregel
geving te handhaven. Tevens moet
verslag worden gedaan van de uit
voering van het beleid over het af
gelopen jaar. De verwachting is dat
de wetswijziging in 2006 in wer
king treedt, waarna het college bin
nen één jaar aan de nieuwe wettelij
ke verplichtingen moet voldoen.
Gelet op dit wetvoorstel heeft het
ministerie van VROM de handrei
king 'handhaven bouwregelgeving'
opgesteld, die is bedoeld om ge
meenten te helpen bij het formule
ren van het handhavingsbeleid voor
de bouwregelgeving.
Het handhavingsuitvoeringspro-
gramma maakt inzichtelijk op wel
ke wijze en met welke inzet van
menskracht en middelen in 2006
toezicht zal worden gehouden op de
naleving van rechtsregels die be
trekking hebben op de fysieke ruim
te. Met het begrip 'fysieke ruimte'
bedoel ik in dit kader op ruimtelijke
ordening en bouwen en wonen (het
zogenaamde rode kleurspoor). Alle
beleidsvelden hebben een eigen
kleurspoor gekregen. De beleidsvel
den openbare orde en veiligheid
(paarse kleurspoor), milieubeheer
(grijze kleurspoor), oppervlaktewa
ter (blauwe kleurspoor), natuur
(groene kleurspoor) en sociale ze
kerheid/financiën (gele kleurspoor)
moeten - naar verwachting - voor
2008 worden ingevoerd. Voor het
grijze kleurspoor is overigens in
2004 reeds een risicoanalyse uitge
voerd. En hierover is op 5 april
2005 aan de provincie gerappor
teerd. in afschrift aan de raad, en
niet nadat de raad ook hiervoor de
kaders had vastgesteld!
Als u opnieuw leest: 'Het handha-
vingsuitvoeringsprogramma maakt
inzichtelijk op welke wijze en met
welke inzet van menskracht en mid
delen in 2006 toezicht zal worden
gehouden op de naleving van
rechtsregels die betrekking hebben
op de fysieke ruimte.' Als u dan ziet
dat hetzelfde voor de andere be-
I
gemeenten. Dat zijn gemeenten
die eigen bevoegdheden en
taken hebben in het kader van de
Wbb. Aangezien er in Zeeland
geen rechtstreekse gemeenten
zijn, is de provincie van mening
dat een intensievere inzet van de
regierol nodig is, vooral om het
aspect bodemsanering integraal
te kunnen laten participeren in
gebiedsgerichte projecten en het
vinden van medefinanciers voor
bodemsaneringsprojecten in het
landelijk gebied. Alleen zo kunnen
kansen onderkend en benut wor
den.
Volgens het verdrag van Malta
moet bij verstoring van de
bodem rekening worden gehou
den met mogelijke archeologi
sche waarden op de betreffende
locaties. In de nieuwe Monumen
tenwet wordt iedereen verplicht
minimaal onderzoek te doen naar
de archeologische erfgoederen in
de bodem. Ook als het initiatief
bij derden ligt zal de provincie
leidsgebieden voor 2008 moet ge
beuren, begrijpt u dan waarom er zo
schichtig door het college en zijn
eerste man wordt gereageerd, als
een politieke partij vraagt om een
taak-middelendiscussie? Ik begrijp
het werkelijk niet. Of staat er juist
niets in het burgerjaarverslag, om
dat er dan blijkt dat de raad op een
zijspoor is gezet? Bij al die uitvoe
ringsprogramma's moeten er name
lijk prioriteiten (dus kaders) worden
gesteld en daarvoor is - gezien de
duale verhouding - niet het college,
maar de raad de bevoegde instantie.
Ik ben benieuwd of de raad in sep
tember zijn tanden eens werkelijk
laat zien.
De manier waarop Tholen hand
haaft is duur en omslachtig. Dat
klinkt nogal hard en daarom zal ik
dat hier hard maken. Bestuurlijke en
strafrechtelijke handhaving zijn
complementair, staan naast elkaar,
hebben elk een eigen functie en
kunnen elkaar aanvullen. Zij 'bij
ten' elkaar niet. Immers waar het
bestuursrecht reparatoir wil zijn, dat
wil zeggen herstel in de legale toe
stand nastreeft, daar is het strafrecht
punitief, straffend. Bestuursrecht en
strafrecht mogen daarom naast el
kaar worden gebruikt voor een en
dezelfde overtreding. Daarom is het
juist van groot belang dat bestuur en
Openbaar Ministerie (OM) structu
reel samenwerken bij de handha
ving.
Handhaven begint met het houden
van toezicht. Wordt de regelgeving
nageleefd? En zo nee, door wie
wordt de overtreding gepleegd?
Toezicht houden kan plaatsvinden
door een toezichthouder of door een
opsporingsambtenaar. Bij het hand
haven van bijzondere wetten als de
Wet op de Ruimtelijke Ordening, de
Wet Milieubeheer en de Woningwet
is opsporen het vanzelfsprekende
verlengstuk van het controleren, en
controleren is de vanzelfsprekende
manier van opsporen. Hier ziet u de
samenhang met het gemis aan be
leid gezien de 286 milieuklachten
en hetzelfde aantal controles.
Het toepassen van zowel een be
stuurlijk handhavingstraject als een
strafrechtelijk handhavingstraject
wordt flankerend beleid genoemd.
erop toe zien dat aan deze ver
plichting wordt voldaan.
De knelpunten
Het beperkte Wbb-budget van
circa 13 miljoen dat voor
Zeeland beschikbaar is vormt een
knelpunt evenals de toename van
het aantal projectgemeenten,
waardoor de provincie meer ver
antwoordelijkheid krijgt voor
zogeheten statische locaties.
Locaties waar geen ruimtelijke
ontwikkelingen zijn voorzien,
maar waar wel sprake is van een
onacceptabele situatie, terwijl er
geen extra budget beschikbaar
is. Het derde knelpunt is de afzet
van verontreinigde baggerspecie,
omdat Zeeland op dit moment
niet beschikt over een grootscha
lig baggerdepot.
De volledig nota is te bestellen bij
het provinciaal informatiecentrum
(zie linksboven) en in te zien en
te downloaden via
www.zeeland.nl. Zoeken via: De
juiste bodem voor ontwikkeling.
Het op bestuursrechtelijke wijzt
handhaven met daarnaast of daarbi
strafrechtelijke handhaving is mo
gelijk. Het is dus mogelijk om zo
wel bestuursrechtelijke sanctiemid
delen toe te passen, een
proces-verbaal te maken en een
boete of anders te bewerkstelligen.
Een uitgesproken voorbeeld hiervan
is de bestuurlijke transactie milieu
delicten. Dit is een strafrechtelijke
transactie die door het bevoegde be
stuur wordt aangeboden en waarbij
reparatoire maatregelen kunnen
worden geëist. Wie een bestuurlijke
transactie kan aanbieden, en de fei
ten waarvoor een bestuurlijke trans
actie kan worden aangeboden met
daarbij hoogte van het schikkings
bedrag zijn per algemene maatregel
van bestuur vastgelegd. Voorwaarde
voor het aanbieden van deze trans
actie is dat de verdachte schuld be
kent en wil schikken. Pas dan kan
de transactie worden aangeboden.
Wanneer de verdachte niet aan de
voorwaarden voldoet (schikken of
aan de reparatoire maatregel) wordt
de zaak onder de rechter gebracht
en moet de verdachte 'voorkomen'.
Deze manier van handhaven is de
goedkoopste en snelste werkwijze
voor de gemeente Tholen. Dit is een
veel betere werkwijze dan het
slechts werken met waarschuwin
gen en na vele keren waarschuwen
uiteindelijk het via bestuursdwang
opleggen van een last onder dwang
som (de huidige Thoolse werkwij
ze).
Het houden van toezicht is namelijk
voorbehouden aan een toezichthou
der. Het opsporen aan een zoge
naamde boa. Toezichthouders mo
gen niet opsporen, mits zij ook boa
zijn, en omgekeerd. Boa's die toe
zichthoudende bevoegdheden heb
ben mogen ook toezicht houden.
Het opmaken van een proces-ver
baal is voorbehouden aan een boa.
De gemeente Tholen zelf kan geen
boetes opleggen, zij kan alleen maar
een last onder dwangsom opleggen
of bestuursdwang toepassen. Dat
zijn de bestuursrechtelijke maatre
gelen. Het grote nadeel hiervan is
dat de AWB (algemene wet be
stuursrecht) een heel lang en
kostbaar traject is, door de vele be
roepsmogelijkheden en de verplich
te administratieve aanschrijvingen,
voornemen tot beschikking enz. Dit
kost veel ambtelijke uren met wei
nig rendement. Maar we hebben
wel een boa met de toezichthouden
de functie, dus....?!
Ik ben nog steeds blij met dit bur
gerjaarverslag, want nu kunnen we
zien waar het (nu nog) aan schort.
Aldert Hazenberg,
Oud-Vossemeer,
Zeeland
Elke maand neemt het provincie
bestuur besluiten over allerlei
onderwerpen die voor de inwo
ners van Zeeland van belang zijn.
Iedere burger of organisatie heeft
het recht om zijn of haar mening
te laten horen bij het bestuur van
de Provincie.
In maart 2003 is het dualisme
ingevoerd met o.a. als doel de
politiek dichter bij u als burger of
als vertegenwoordiger van een
organisatie te brengen.
Voor u als burger betekent deze
VERVOLG VAN NEE1.E
Nee Ie kent echter nog wel één klant
die doordeweeks met de bus naar
Tholen moet voor zijn werk en elke
keer een euro achterlaat voor de
chauffeur. „Maar dat is echt spora
disch. Vroeger hield je er f)er week
veertig gulden aan over." De
chauffeurs moesten aan het eind van
elke week de opbrengsten tellen.
Dat gebeurde op zondag zodat het
maandag naar de bank kon worden
gebracht.
Wordt er bij het in- en uitstappen tijd
gewonnen, soms gaat die weer teniet
omdat het verkeer drukker is gewor
den of omdat er verkeersmaatrege
len zijn genomen die een vlotte rit
belemmeren. De ritten die de
chauffeurs maken 'zijn scherp ge
steld, zegt Neele. „Als de planners
er een minuutje af kunnen pikken
dan doen ze dat. Daar wordt op be
zuinigd. Vroeger had je een kwartier
over als je op het eindpunt in Slave-
nisse aankwam. Nu kom je precies
op tijd aan. Je kan het net halen.
Maar dan moet er onderweg ook
niks opdoen. Het is ondenkbaar dat
je tijd over hebt. Het steekt steeds
krapper in elkaar."
Een ander verschil met vroeger is de
bussen minder vol zijn. Niet dat het
aanbod van passagiers minder is,
zegt Neele, maar omdat de reisbe-
stemmingen groter zijn geworden.
„Scholieren gaan tegenwoording
niet alleen meer naar Bergen maar
ook naar Middelharnis en Krabbcn-
dijke. Het kon vroeger gebeuren dat
je stampvol van Sint-Philipsland of
Sint-Maartensdijk naar Beregn reed.
Maar het is veel meer gespreid door
die nieuwe scholen. Overvolle bus
sen heb je nu eigenlijk niet meer. Er
rijdt nu bijvoorbeeld een speciale
schoolbus naar Middelharnis en
Connexion rijdt naar Krabbendijke.
Dat is een hele kluif."
Maar in de avonduren zijn de bussen
nagenoeg leeg. „Toch mogen we
hier niet mopperen want er rijden
nog bussen. Na zes uur kun je vanuit
Bergen niet meer naar Huijbergen.
De laatste bus naar Stavenisse en
Sint-Annaland vertrekt om zeven
uur 's avonds in Bergen. Later kan je
niet meer naar Sint-Annaland en
Stavenisse. Alleen nog naar Sint-
Maartensdijk met de bus van acht
uur en die van half tien."
Ook op de zondagen is de regeling
aangepast. Niet langer rijden er gro
te bussen van de BBA maar kleine
busjes die ingehuurd worden. „Voor
sommige chauffeurs was het een
achteruitgang dat ze niet meer
mochten rijden want het betaalde
goed. En als je dan net een nieuw
huis hebt gekocht, dan kun je dat
geld goed gebruiken. Ik vond het
niet jammer dat ik niet meer op zon
dag hoefde te rijden."
Neele neemt afscheid op het mo
ment dat het rommelt in openbaar
vervoerland. Noord-Brabant heeft
de concessie vanaf volgend jaar ge
gund aan Connexion. De BBA ver
dwijnt daarmee grotendeels uit onze
buurprovincie. Op Tholen mag de
busonderneming nog een jaar blij
ven rijden tot ook de provincie Zee
land in 2006 beslist wie hier vanaf
2007 voor zes jaar mag rijden. „Het
geel van de BBA zal verdwijnen. De
provincies krijgen meer te vertellen.
Die bepalen de kleur van de bus en
ook de dienstregelingen. Het is
allemaal onzeker. Ook voor de
chauffeurs. De BBA is nu een juridi
sche procedure aangegaan met de
provincie. In september horen de
chauffeurs pas wat er gaat gebeuren.
Maar dan ben ik er niet bij. Wat ik
wel weet is dat het openbaar vervoer
nodig blijft. Zeker voor de school
gasten."
Neele herinnert zich ook nog een
aantal vaste klanten. Zoals de man
uit Stavenisse die elke weekend naar
het paardenrennen ging bij Scheve-
ningen om te gokken. „Ik kende
hem goed. In Bergen liep hij een
keer driftig heen en weer. Hij was
zijn geld vergeten. Het lag thuis. In
zijn portemonnee in zijn broek die
over de stoel lag. Ik heb hem 300
gulden geleend, 's Zondagsavonds
hoorde ik hem op z'n klompen ko- -
men. Met het geld en 25 gulden
fooi."
Neele maakte het ook een keer mee
dat een reiziger in slaap was gesuk
keld terwijl hij de bus al in de garage
op het industrieterrein in de smal-
stad had gezet. „Je loopt dan altijd
even door de bus om alles na de lo
pen. De man schrok zich een hoedje
toen ik hem wakker maakte."
Neele neemt woensdag afscheid van
zijn collega's. Dat zijn er ongeveer
honderd. „Ik kan het nog niet bevat
ten dat ik niet meer hoef te werken,
maar ik maak me er ook niet druk
om. Ik heb een grote moestuin. We
fietsen en wandelen graag. We kun
nen met de caravan weg en ik heb
twee zonen hier wonen en een in
Amsterdam. Verder ben ik actief bij
de Roparun. Dat bestaat tien jaar en
daar worden extra activiteiten voor
georganiseerd."
j
JUUÜHJ. Hul. I
Foto: Asbestverwijdering (Jaap Wolterbeek).
