Bedrijfsoverdracht, de 5 fasen
van het overdrachtsproces
Rabobank Tholen
29.00 32!
Topoccasions van Bal
V
UW NIEUWSBLAD VAN HET EILAND THOLEN EN ST. PHILIPSLAND
s;
Mode Lize Goes
AUTOBEDRIJF
MODE LIZE
DEMONSTRATIES MASSAGEZOLEN
tel.(0166)66 53 00 www.rabobanktholen.nl
Rabobank
DE THOOLSE COURANT
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Donderdag 10 februari 2005
Vrijdag 11 februari vanaf 13.30 uur
tot familieproblemen en of problemen voor de
continuïteit van de onderneming.
De komende 5 jaar moeten 90.000 bedrij
ven worden overgedragen. Het aantal op
zich is niet iets om heel erg nerveus van te
worden, maar het geeft wel de omvang van
de markt aan die u als aanbieder zult gaan
betreden. Een goede voorbereiding is daar
om van groot belang. Wij hopen dat dit arti
kel u hiermee een stukje op weg kan helpen
Binnen Rabobank Tholen is de dienstverlening
rond bedrijfsoverdracht, opvolging en overname
als speerpunt in de dienstverlening benoemd.
Allereerst omdat dit voor relatief veel van onze
klanten gaat spelen. Daarbij is het voor de bank
een interessante markt omdat aan de ene kant
wij u graag adviseren bij het beleggen van de
verkoopopbrengst en de andere kant wij graag
de koper van dienst willen zijn bij de financiering
van de koop.
Deze dienstverlening hebben wij via een pro
jectgroep georganiseerd waarbij de collega's van
de afdeling Bedrijven, Financieel Advies en
Beleggingen zitting hebben. Hierdoor zijn we in
staat om zowel de bedrijfsoverdrager als overne
mer integraal te adviseren.
Bij de bedrijfsoverdracht kunnen 5 fasen onder
scheiden worden.
1. Bewustwording
2. Overwegingen
3.Voorbereiding
4. Uitvoering (overdracht)
5. Na de overdracht
Onderstaand worden de 5 fases toegelicht.
1. Bewustwording
Er is een moment waarop bedrijfsoverdracht een
rol gaat spelen. Maar in de jaren daarvoor moet
er al over nagedacht worden door de onderne
mer. Immers, bedrijfsoverdracht is ook een emo
tioneel proces. De ondernemer is jarenlang zeer
intensief bezig met zijn levenswerk. Overdracht
vergt derhalve een emotioneel afscheid. Hoewel
de ondernemer vanaf de start van de onderne
ming weet dat een dergelijk afscheid ooit zal
plaatsvinden, zal dat meestal pas op latere leef
tijd echt tot overwegingen gaan leiden. Soms
vindt de bewustwording zelfs zeer laat plaats,
waardoor de overdracht binnen korte tijd dient
te worden afgerond. Door (te) laat te beginnen
blijven vaak kansen voor optimalisatie van de
opbrengst liggen. Tevens kan dat vooral leiden
2. Overwegingen
Als een ondernemer zich bewust is van de moge
lijkheid van bedrijfsoverdracht, komen een groot
aantal vragen op hem af. Een belangrijke vraag
voor de ondernemer zelf:
Een van de belangrijkste zaken is de vraag rond
om de opvolger. Iedere ondernemer beëindigt
op zekere dag zijn bedrijf. Een situatie die te
voorzien is dus. Er zijn dan diverse mogelijkhe
den:
A. bedrijfsovername door een familielid;
B. bedrijfsoverdracht met een derde als opvol
ger (bijv. personeel);
C. bedrijfsoverdracht aan een ander (groter)
bedrijf;
D. bedrijfsbeëindiging zonder opvolging.
Ad a.
In het algemeen zal een ondernemer in eerste
instantie wensen dat zijn bedrijf wordt voortgezet
door zijn zoon of dochter, dus binnen de familie.
Dilemma's die kunnen spelen bij opvolging
binnen familiebedrijven:
moeten de keuzemogelijkheden voor de
opvolging beperkt worden tot familieleden
of niet?
wat betekent het kiezen voor een niet-
familielid?
wat betekent het kiezen voor een familielid
voor de relaties binnen het gezin en familie?
heeft mijn beoogde opvolger voldoende
kwaliteiten om te slagen?
wil mijn beoogd opvolger wel?
is er vanuit het personeel voldoende draag
vlak voor mijn beoogde opvolger?
Wanneer is het duidelijk dat er gekoerst kan wor
den op bedrijfsoverdracht aan een familielid?
Men kan natuurlijk al vroeg nadenken over een
overnameplan maar dan komen er veel onderde
len in die pas later tot uitvoering komen. Ook als
de beoogde opvolger in het bedrijf komt werken
is het nog niet zeker dat hij het bedrijf ook daad
werkelijk zal overnemen. Wanneer ouder(s) gaan
samenwerken met de opvolger in een samen
werkingsverband (maatschap of vennootschap
onder firma), dan kunnen de plannen concreter
worden en zal met de uitvoering van het gehele
bedrijfsovernameplan gestart kunnen worden.
Ad b.
Indien er binnen de familie geen opvolger is, dan
zal de ondernemer verder moeten kijken. De vol
gende vragen spelen dan een rol:
is er binnen het bedrijf iemand geschikt voor
opvolging (Management Buy Out [MBO]),
indien dit niet het geval is: hoe kom ik dan
aan een opvolger; is mijn onderneming
courant genoeg om te verkopen.
Voor het laatste zal de voorbereiding van de
overdracht geheel anders van karakter zijn dan
bij overdracht aan een "bekende".
Ad d.
Indien geen overnamekandidaat aanwezig is,
leidt dit tot een koerswijziging. Het streven naar
continuïteit is, dan eigenlijk weggevallen. Het is
tijd voor een planning van de beëindiging. Een
investering binnen het bedrijf krijgt een hele
andere afweging: kan het geïnvesteerde bedrag
nog wel tijdig worden terugverdiend? Een
onderdeel van het beëindigingplan vormt ook
het tijdpad. Hiermee wordt bedoeld dat de
onderneming stapsgewijs wordt afgebouwd.
Geleidelijk beëindigen is afwijkend van beëindi
ging ineens en vraagt om een zorgvuldige bege
leiding, ook met het oog op de fiscale gevolgen
3. Voorbereiding
Nadat de onderneming voorgaande vragen voor
zichzelf heeft beantwoord kan de werkelijke
voorbereiding plaatsvinden. Het is van belang
om zeer planmatig te werk te gaan. Hieronder
volgt een korte actielijst, die u behulpzaam kan
zijn bij de voorbereiding.
Korte actielijst bij verkoop
ondernemingsplan en communicatieplan
ondernemingsplan en informatiesamen
vatting (voor verkoop aan derden)
vertrouwenspersoon raadplegen
wat is de doelstelling van de overdracht
waardebepaling van de onderneming
wat is het profiel van de opvolger
wat is het profiel van de koper
is er een opvolger in de familie
is er een opvolger bij het personeel
wat is de verkoopprijs
onderzoek juridische gevolgen
onderzoek fiscale gevolgen
up to date brengen van onderneming
aandacht besteden aan track record
window dressing
overdracht taken
bepaal wat de nieuwe uitdaging is
4. Uitvoering (overdracht)
Op basis van de plannen uit de vorige fase wor
den acties uitgevoerd,geëvalueerd en bijgesteld.
5. Na de overdracht
De overdracht van het bedrijf betekent nog niet
dat het proces hier stopt. Veel ondernemers spe
len ook daarna nog een rol binnen het bedrijf.
Hoe het leven er na de overdracht uitziet hangt
voor een belangrijk deel af van wat de onderne
mer zelf wil. In de meeste gevallen zal er sprake
zijn van de aanwezigheid van de nodige liquide
middelen. De volgende keer gaan we verder in
op de mogelijkheden, die hiervoor zijn.
Wat nu?
Alle mogelijkheden hebben hun eigen voor- en
nadelen. Wij zijn in staat uw persoonlijke situatie
en wensen te evalueren en met een passend
advies te komen. Uiteraard zal dit in samen
spraak zijn met uw accountant.
DE IDEALE ZOOL VOOR IEDEREEN DIE VEEL STAAT OF LOOPT!
50
50
Renault Laguna Grand Tour 2003
Renault Scenic Privilege 2003
Renault Scenic Expression Sport 2003
Renault Scenic RXE diesel
Renault Clio 1.2 RN
Renault Twingo Episea
Renault Twingo Helios
Renault Twingo Alizé
BMW 525 diesel automaat
BMW 320 diesel
BMW 318i Executive
VW Golf V5 sport
2001
2000
2002
1999
1999
2002
1999
1999
2000
Keuze uit 120 auto's, vanaf 1000,-
Open tot 21.00 uur
RENAULT
Hoedenspeciaalzaak
gaat verhuizen van Middelburg naar Goes!
Lombardstraat 8 - 0113 - 25 38 59
LET OP DE VOLGENDE ADVERTENTIES!
Mode Lize Middelburg is per d.v. zat. 12 febr. gesloten
Wilt u op de hoogte blijven van wat er gebeurt in uw woon- en/of werkgebied, neem dan een abonnement op de
Eendrachtbode, de Thoolse Courant. Dan krijgt u elke donderdag volop informatie over Tholen en St. Philipsland.
per halfjaar incasso 15,65
per jaar incasso 28,75
postabonnement incasso 49,10
Neem nu een abonnement, dan krijgt u de
Eendrachtbode EEN MAAND GRATIS.
Medicovi Massagezolen
10
Rabobank Tholen, verzorgt periodiek een rubriek waarin de ondernemer centraal staat. De redactie bestaat uit
Jon de Ruijter, Financieel planner FFP, Arnold van der Steen, Bedrijvenadviseur en Jack Verkam man, sr.
Beleggingsadviseur D.S.I.
Wie is mijn bedrijfsopvolger
DE UNIEKE SENSORISCHE WATERGEVULDE MASSAGEZOLEN VAN MEDICOVI*
Medicovi Basic
Ultra-dunne zool (2 mm) en
dus in haast elke schoen te
dragen. Vooral bedoeld voor
in de elegantere schoen.
Medicovi Worker
Extra stevige bij een dikte
van 3,5 mm.
Vooral geschikt voor in
loop- en werkschoenen.
Medicovi Twin-Heels
Extra watergevuld hielkussen.
Geschikt voor mensen die
veel last hebben van pijn aan
de hiel.
CBal
Wattstraat 3, 4691 RC Tholen, tel. 0166 - 60 24 40, fax 0166 - 60 44 40
(achter het postkantoor - naast 'de Rode Pilaren')
Mode Lize Goes
OPEN
VANAF D.V. DINSDAG 22 FEBR.
Mode Lize Goes
OPEN
VANAF D.V. DINSDAG 22 FEBR.
Zend deze bon in een open
enveloppe naar:
Eendrachtbode, Antwoordnum
mer 14702, 4697 VW Sint-Anna-
land.
U kunt ook bellen:
0166 - 65 70 07 b.g.g. 65 34 74,
fax 65 7008
Verhogen de beweging en flexibiliteit van de voet
Hebben een gunstige invloed op de bloed
somloop in voeten en benen
Werken bij zware en vermoeide
benen
Helpen vochtophoping in de
benen te verminderen
Minder belasting voor hielen,
knieën, heupen en rug
Pijnpunten onder de voet worden
ontzien
Eeltreducerend
Voorzien van zweetreducerend
netoppervlak
Wasbaar tot 40° C
In de maten 34-47