gebore
De Messias is
Puzzelplezier met een gezegde
Thoolse amateur-kunstschilders treden
naar buiten met winterexpositie
'J(pmt aften tezamen
Tien prijzen
Donderdag 23 december 2004
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
23
Kerstnachtdienst
Kerstzangdienst
Thools geluid in
Martinuskerk
Nog even en 't is weer kerstfeest, feest van de
geboorte van Jezus. Meestal wordt Lucas 2 ge
lezen. Ik docht zo bie m'n eige, ik gae 't 's anders
vertelle, op mien meniere, in 't Zêêuws.
WwintU/ij
Kerstzang door
mannenkoor
Optreden Canticum en
solist Baaij
Gezinsviering met
Vrolijke Kwakertjes
Kerstnachtdienst
Kerstzangdienst
Kinderkerstfeest
Al langer dan een halve
eeuw is Jules Thannhauser
actief als kunstschilder.
Daarnaast legt de 74-jarige
Tholenaar zich de laatste
jaren toe op het overdragen
van zijn vaardigheden op
een nog altijd groeiend
aantal leerlingen. In 't Ou
we Raed'uus in Poortvliet
geeft Thannhauser les aan
een drietal groepen, van
beginners tot gevorderden.
Op maandag 27 en dinsdag
28 december laten de leer
lingen van Thannhauser
zien wat ze van de lessen
hebben opgestoken. In
Poortvliet draait het twee
avonden lang om winterta-
ferelen, het overkoepelend
thema van de tentoonstel
ling. „Ik vind het leuk om
met mensen om te gaan en
mijn kennis te delen."
Docent Jules Thannhauser: 'Schilderen is vooral goed leren kijken'
id; 93 pijn; 94 geld ontvangen; 96
schaapkamccl: 97 loper; 98 voed
sel; 100 nattig; 102 inspectie; 104
selenium; 105 soort; 107 pandjes
huis; 114 jong dier; 115 uitgestrekt;
117 boom; 118 boom; 119 berg;
125 zwaar ademhalen; 127 plaats in
Noord-Holland: 128 knaagdier; 129
lidwoord; 131 Ierland; 132 com
fort; 134 ontvangvertrek; 137 leger
afdeling; 140 talisman: 142 kubus-
lijn; 143. Europese munt; 145
luchten; 146 motorraces; 147 voeg
woord; 148 loop; 149 wig; 150
knolletje; 151 programmapunt; 152
handvat; 155 tegenover; 158 hoofd
telwoord; 160laus Deo; 163 steen;
164 voorz.; 165 tweetal; 167 kunst
werk; 169 ten bedrage van; 170
haarpluk; 172 Belgische omroep;
174 plaats in Groningen; 176 boek;
178 zeil; 179 Italiaans eiland; 180
schrift; 181 erwtensoep; 183 zoog
dier; 184 trek; 186 handelsgewicht;
188 frons; 189 nobel; 191 karakter:
192 familielid; 193 nachtrust; 195
herbergier; 196 klap; 198 luizenei;
201 bijgevolg; 203 wagen; 206 ra
zernij; 209 enthousiasteling; 210
kolk; 212 voorgerecht; 214 Euro
pees gebergte; 216 kamerjas; 218
rekenopgave; 219 nachtvogel; 220
golfterm; 221 ziekteverwekker; 222
bruinrood; 224 kraan; 226 lappen
pop; 228 dief; 229 wending; 230
mak; 231 handelsnaam; 233 paneel;
236 hoofdgroet; 238 paard; 240
leeg; 242 vrouwelijk dier; 244
naaldboom; 246 tijdrekening; 248
gesloten; 250 niet even; 251 bij
voorbeeld: 252 familielid; 253
Frans lidwoord; 255 vogel; 257 tij
delijk.
die zienge van „Ere zij God in
de hoogste hemelen. Vrede
op aarde. In de mensen een
welbehagen." Dan'oudt 't op
en wor wi stil. 't Licht verd-
wient, geweun wT nacht mï
sterren. De herders kieke nae
mekaore, ze beve d'r van.
Wat a m'n noe toch overkom-
me bin! Zit m'n 's gaen kieke
of we dat kindje kunne vin-
de? De schaepen motte ma
even allêên bluve, dat waege
we d'r ma op. 'n Stal, 'n krib
be. Ze 't zo gevonde. Ze
kloppe an en loape nae bin
nen. Je mot ons ma nie kwa-
elijk neme da m'n zo ma bin
nen loape, zegge ze. Dan
vertelle ze van de engelen en
van 't grööte nieuws dat ze
g'öörd Ze kniele bie dat
kindje in de kribbe. Ze gelo-
ave en wete dat dit kind de
beloofde Messias is die de
ménsen tot God zou brienge.
Dan motte ze trug nae de
schaepen. Jozef en Maria
dochte dat gêên méns ulder
grööte geheim zou wete. Ma
de herders vertelden an ie
deréén wat a ze meegemaekt
adde. Ze adden 't kindje zelf
gezien. Ie was de beloofde
Messias!Ons d'r van g'öö-
re en geleze. 't Is ongeveer
2000 jaer gelaeje. We wete
dat Jezus geleefd eit en dat
'n de Messias is.
Nellie Slager-den Engels
man,
Oud-Vossemeer.
Sin t-fyfaartensdij\
De Hervormde Gemeente Rchoboth
organiseert vrijdag 24 december
haar jaarlijkse kerstnachtdienst in
Haestinge. Kandidaat L. Walhout
uit Goes verzorgt de meditatie.
Naast samenzang van bekende
kerstliederen onder begeleiding van
een muzikaal combo is er een optre
den van het gospelkoor Clarity. De
dienst begint om tien uur.
ïAnna 'Jacobapotdcr
In de Gereformeerde kerk wordt
vrijdag 24 december om half acht
een kerstzangdienst gehouden. Me
dewerking verlenen het koor Rejoi
ce en een gelegenheids-ensemble.
Er wordt een collecte gehouden
voor een kinderproject in Peru.
'Diversen
De protestantse kerkgemeenschap
organiseert op Tweede Kerstdag in
de Sint-Martinuskerk een kerk
dienst met veel Thoolse inbreng.
Het orgel wordt bespeeld door Edu
de Goffau en mevr. P.A. Rogge-
band-Baaij zal de dienst leiden.
Ook in het orkest van blazers en
strijkers onder leiding van Sarien
Bout-Sakko is het Thoolse aandeel
groot. Daarnaast wordt er ook me
dewerking verleend door de Marti-
nuscantorij. De dienst begint om
half elf.
r i
Reacties wut
lezers opde-
rubriek, zijn
welkom, bij de-
roep Tkolett,
tel. 0166-602226
Net buten Bethlehem in de
heuvels van Efratha loape
grööte kudden schaepen.
Herders motte op de kudden
passe, want d'r kan wel 's 'n
wolf of 'n lêêuw komme. Ze
motte zurge dat de schaepen
niks overkomme. A de béé
sten slaepe en 't wor koud,
krupe de herders dichte bie
mekoare en stoke 'n viertje
om d'r eige wèrm t' ouwen.
De nachten kun fenienug
koud weze en 't is ok vroeg
donker omda je daer dicht
bie d'n evenaer zit. Ze vinde
dat 'r op 't oagenblik ieselijk
vee vreemde ménsen bin in
Bethlehem. Dat komt deur de
beschrievingen die a de Ro
meinse keizer verzonnen eit,
ieder mot nae z'n eige stad of
durp waer a z'n voorgeslacht
uut afkomstig is. De hotels
zitte vol. D'r schiene zelfs af-
stammeliengen van Koning
David bie te wezen. Ze ok
vernome dat 'r ménsen in 'n
stal ondergebrocht bin. En
dan die Romeinse bezetting
nog! 't Wor tied dat de Mes
sias komt. Ik wou ma dat 'n
kwam, zei t'r één. 't Stae wé
in de schriften, ma wannéér,
we wachte a êêuwen lank.
Dan luustere ze wéér en kie
ke in de rondte of ze gêên on
gedierte zien dat ulder schae
pen kwaed kan doen. 't Is 'n
eldere lucht mï sterren en 't
is zo stil da je de stilte bekan
kan ööre. Dan inééns 'n licht,
êêl fel, en midden in dat licht
iemand die ok licht is, 'n en
gel van God uut d'n emel. De
herders, die nerreges be
nauwd van bin, van gêên
wolf of lêêuw, schrikke d'r ei
ge 'n ongeluk. Ze doen d'r
anden vö d' r oagen. Ze dur-
ve nie te kieken. Ma die engel
zei vriendelek: „Julder motte
nie zo benauwd weze, wees
ma blieje, ik komme iets êêl
móóis vertelle, de Messias is
gebore!! Ie lei in 'n kribbe in
'n stal, in Bethlehem." De
herders bin d'r beduusd van.
Dan gebeurt 'r nog a méér.
D'n emel gae open, d'r kom
me nog vee méér engelen en
Ifwfen
V
J
In de Grote Kerk wordt vrijdag
avond een kerstconcert gegeven
door mannenkoor Ethan uit Yerse-
ke onder leiding van Job Oostdijk
en het jongerenkoor Jigdaljahu
onder leiding van Willem Arie den
hartog. Naast koorzang is er deze
avond veel samenzang van beken
de kerstliederen. Het orgel wordt
bespeeld door Cees van der Hart.
De aanvang is om half acht.
Op tweede kerstdag wordt weer de
jaarlijkse kerstzangdienst gehou
den in de Gereformeerde Ichthus-
kerk. Er is muzikale medewerking
van het Gereformeerd gemengd
zangkoor Canticum en solozang
van Johan Baaij. Het orgel wordt
bespeeld door W.C. van Kempen.
In verenigingsgebouw 't Visnet is
er voor de jongste kinderen oppas
aanwezig. De zangdienst begint
öm tien uur.
Oud-1/ossemeer
Op vrijdag 24 december wordt in
de Willibrorduskerk een gezins
viering gehouden, waarbij het kin
derkoor de Vrolijke Kwakertjes
een musical opvoert. Het verhaal
gaat over een jongen die probeert
de betekenis van Kerstmis te ont
dekken. Aanvang zeven uur.
De Hervormde Gemeente en de
Gereformeerde kerk organiseren
vrijdagavond 24 december een
kerst nachtdienst in het gebouw
van de Gereformeerde kerk aan de
Hofstraat.
De dienst, waarin zang en een kor
te overdenking centraal staan,
heeft als thema 'Een nieuw begin
door Gods geschenk'. Medewer
king wordt verleend door het
jeugdkoor Polyhymnia. De aan
vang is om half tien.
Sint-?Lnna(and
In het kerkgebouw van de Her
vormde gemeente wordt op vrij
dag 24 december de jaarlijkse
kerstzangavond gehouden. Het
thema is: 'Sta op, wordt verlicht'.
De plaatselijke koren VZOS, het
mannenkoor Door Eendracht Ver
bonden, het jeugdkoor The Young
Voices en het kinderkoor Soli Deo
Gloria treden op deze bijeenkomst
op.
Naast koorzang is er veel samen
zang van bekende kerstliederen.
Ouderling P.M. van 't Hof ver
zorgt de meditatie en de opening
en sluiting. Het orgel wordt be
speeld door Lené de Graaf en
Leen Heijboer. De avond begint
om half acht.
De Hervormde Gemeente organi
seert op eerste kerstdag het kinder
kerstfeest in het kerkgebouw in de
Ring. Jong en oud worden uitgeno
digd om vanuit de mond van kin
deren het wereldnieuws te horen.
Medewerking wordt verleend door
de kinderen van zondagsschool en
tienerclub De Zaaier, de kinderen
van de vakantie bijbelclub en de
leerlingen van de openbare basis
school die wekelijks onderwijs
ontvangen van catecheet D. Lam-
mers.
De aanvang van deze kerstfeestvie
ring is om half vijf. Tijdens deze
bijeenkomst is er in verenigingsge
bouw Het Trefpunt kinderoppas
aanwezig.
Puzzelliefliebbers kunnen hun hart
weer ophalen met de grote Een-
drachtbode-kerstpuzzel. U kunt de
puzzel invullen voor uw plezier,
maar u kunt er ook een prijs mee
winnen. Ter gelegenheid van 64)
jaar Eendrachtbode dit keer tien
dinerbonnen voor twee personen
van 50 euro. Schrijf de slagzin op
een briefkaart en stuur die naar
ons op. U kunt de oplossing ook e-
mailen. Uit de goede inzendingen
worden tien prijswinnaars getrok
ken. Zorg ervoor, dat uw inzending
uiterlijk zaterdag 8 januari 2005
bij ons binnen is. Dan kunnen we
de uitslag publiceren in de Een
drachtbode van donderdag 13 ja
nuari.
Stuur uw oplossing naar:
EendrachtlxKle, de Thoolse Cou
rant, Postbus 5,4697 ZG Sint-Anna-
land. U kunt de brielkaart natuur
lijk ook in de bus stoppen bij oas
kantoor aan de Nieuwstraat 4 in
Sint-Annaland. Oas e-mailadres is:
kerstpuzzel @eendrachtbode.nI
HORIZONTAAI.: 1 bries; 5 roy
aal; 10 keukenkruid; 14 hemels
blauw; 18 stof; 22 volwassen: 24
stijl; 26 plaats op Ameland; 27 pul;
28 troep; 29 ogenblik; 30 persoon
lijk vnw.; 32 Fries kasteel; 33 plaats
in Limburg; 34 zangnoot; 35 titel;
36 Eminentie; 37 water bij Gronin
gen; 38 bijbelse vrouw; 39 zat; 41
effen; 42 akker; 44 water in Fries
land; 45 teleurgesteld; 46 roem; 47
rangtelwoord; 49 erfclijkheidsdra-
ger: 51 loods; 53 bestuur; 54 vocr-
kooi; 55 in werking; 57 bitter
vocht; 59 draaikolk; 61 hoop; 62
slang; 64 congrescentrum; 66 plaats
in Drenthe; 68 vreemde munt; 69
dierengeluid; 70 Europees land; 71
klok; 72 oliestaatje; 74 hevig; 75
kerkelijke rechtbank: 76 onderricht;
78 groet; 80 vrede; 82 gesteente; 84
tennisterm; 86 baardje; 88 vorde
ring; 90 voorzetsel; 91 badgelegen
heid; 93 soort haspel; 95 wasbak;
98 editie; 99 reeds; 100 binnenste;
101 dadelijk; 103 bloem; 106
slechts; 108 landbouwgrond; 109
persoonlijk vnw.; 110 ontkenning;
111 klaar; 112 onder andere; 113
neon; 114 onverschillig; 116 muur-
holte; 118 koningin-regentes; 120
bevestiging; 121 reeks; 122 laagwa-
ter; 123 horizon; 124 lage kant; 126
gedienstige; 128 plaats in Gelder
land; 130 groef; 133 lekkernij; 135
dyne; 136 binnenvaartuig; 138 aar
zeling; 139 Regeringsreglement;
140 voorzetsel; 141 autostalling;
144 golfterm; 149 bindeenheid; 151
dialect; 153 rustoord; 154 grond
toon; 156 hetzelfde; 157 neer
waarts; 159 dwarshout; 160 mili
tair; 161 rekening; 162 snavel; 163
biet: 166 zelfkant; 168 vrucht; 171
veerkracht; 172 vogel; 173 onder
kussen; 175 gevecht; 177 pijpver-
binding: 180 schreeuw; 182 nieuw;
183 godin; 185 noodsein; 187
trawlnct; 190 horige; 192 persoon
lijk vnw.; 194 strelen; 195 een beet
je; 197 nakomeling; 199 uitroep;
200 Waddeneiland; 202 hoofddek
sel; 203 zangvogel; 204 honing
drank; 205 zangstuk; 207 vogel;
208 doezelig; 210 kookgerei; 211
woonboot; 212 tijdverdrijf; 213 ta
pe; 215 twijg; 217 sluis; 219 tijd
stip; 220 spoedig; 221 lichaams
deel; 223 kachelzwart; 225
medicijn; 227 koolstofpocdcr; 229
lor; 230 plaats in de Betuwe; 232
oude maat; 234 hechtnagel; 235 be
zittelijk vnw.; 237 insecteneter; 238
vis; 239 tokkelinstrument; 240 vr.
munt; 241 trek; 243 waterstand;
244 hoeveelheid; 245 rijshoofd;
247 Griekse letter; 248 insect; 249
afvoer; 251 schrijfgerei; 252 schil;
254 stevig; 256 waterdamp; 258
plaats in Duitsland; 259 ontsmet
tingsmiddel; 260 draad; 261 vlak;
262 kampong.
VERTICAAL: 1 vocht; 2 evenzo;
3 zero; 4 deciliter; 6 Rijksgrens; 7
plaats in Drenthe: 8 éénjarig dier; 9
golfterm; 11 voorzetsel; 12 armee;
13 briefopschrift; 14 roofvogel; 15
bloedkruid; 16 voorzetsel; 17 dreu
mes; 18 persoonlijk vnw.; 19 be
jaard; 20 beroerling; 21 gist; 23
weefsel; 25 vroegere Spaanse ko
ningin; 27 speelstok; 28 maalpers;
31 plaats in Noord-Holland; 34
scheepsvloer; 37 uniek; 39 jabot;
40 Verenigde Staten; 43 bakmeng-
sel; 45 katachtige; 46 landbouw
werktuig; 47 kiem; 48 lijst; 50
plaats in Noord-Brabant; 52 golf
term; 53 grondsoort; 56 kloosterlin
ge; 58 schoeisel; 60 kier; 61 ge
laatskleur; 63 sierplant; 65 titel; 67
weekdier; 73 speelkaart; 75 vaar
water; 77 tennisternv, 78 ledemaat;
79 plaats in Drenthe; 80 zaadkorrel;
81 rijwiel; 83 lichtelijk; 85 achter;
86 rustteken; 87 houtsoort; 88 gra
veren; 89 Engelse titel; 92 familiel-
Persbelarigen 0703
Wie loopt door wat in Tholen in de
volksmond het Dominccstraatje
heet, kan huize Thannhauser niet
missen. In het raam van zijn atelier
Julia lokken schilderijen het oog.
Thannhauser, zes jaar geleden na
een bewogen leven in Tholen neer
gestreken, heeft ondertussen in de
streek een naam opgebouwd. Eigen
lijk is hij in alle genres en technie
ken thuis. In opdracht schildert hij
ouders, geliefden, huisdieren,
dorpsgezichten of wat de klant maar
wenst. Vaak is een foto het vertrek
punt. Evengoed schildert Thannhau
ser op locatie of in zijn atelier. In
het plaatselijk café-restaurant Hof
van Holland heeft hij zelfs een
wandvol geschilderd, met het sil
houet van Tholen als uitgangspunt.
Van moderne fratsen houdt Thann
hauser niet. Het moet herkenbaar
zijn. Portretten vindt hij de hoogste
vorm van kunst. „Om dat te kunnen
moet je goed leren kijken. Ook
moet je het karakter van een per-
Docent Jules Tannhauser geeft aanwijzingen aan de cursisten in de bovenzaal van 't Ouwe Raed'uus in Poortvliet.
soon kunnen doorgronden en in het
schilderij terug zien."
Schilderen en muziek hebben hem
van jongs af aan geboeid. Toch had
het leven voor het schipperskind
Thannhauser een andere koers in
petto. Thannhauser, ondanks zijn
Duits klinkende naam en een Duits
Met de meetlat leert Jules Tannhauser de cursisten het juiste gebruik
van het perspectief.
Rijnstadje als geboorteplaats een
volbloed Nederlander, kwam op de
binnenvaart terecht. Zijn jeugd op
een internaat wilde hij niet overdra
gen aan de kinderen en dus koos hij
legen zijn dertigste voor een bestaan
aan de wal. Bij de rederij in Basel
kwam hij op de administratie te
recht. Na drie jaar koos hij voor een
vergelijkbare functie in Rotterdam.
Zevenentwintig jaar woonde Thann
hauser in Zevenbergen, een periode
waarin hij ook de Bredase Schilder
kring mee hielp oprichten. Vanaf
zijn zeventiende schildert hij, nel als
zijn vader deed trouwens. Her en
der pikte hij lessen en cursussen
mee. Tholen werd uiteindelijk zijn
thuishaven, vooral omdat echtgeno
te Annie Cense er vandaan komt.
Drie jaar geleden, toen het echtpaar
vanuil de Mossellaan naar het cen
trum van het stadje besloot te
verhuizen, besloot Thannhauser op
nieuw een schildersclub te begin
nen. „Na een eerste oproep kwamen
er veertig aanmeldingen. Boven alle
verwachting."
Laagdrempeligheid staat voorop bij
wat officieel de Thoolse Amateur
Kunstschilders (THAKS) heet. Het
bedrag om deel te nemen mag met
10 euro per maand gerust symbo
lisch worden genoemd. De leerlin
gen worden bij Thannhauser zeker
niet voor de leeuwen geworpen.
Steevast wordt begonnen met lessen
perspecticllccr, in de visie van
Thannhauser het begin van alle
kunst. Na enkele avonden werken
met houtskool wordt overgestapt op
pastelkrijt en daarna aquareltechnic-
ken. Vervolgens komen de snel
drogende acrylverf en het penleke-
nen aan bod. Tegen die tijd weet
Thannhauser welk vlees hij in de
kuip heeft en wordt in overleg met
de cursist de verdere leerweg uitge
stippeld. In het tweede leerjaar volgt
de verdieping van de geleerde tech
nieken, waarbij de persoonlijke
voorkeur van de leerling het belang
rijkste richtsnoer is. „Ik dring nooit
iets op. Wat dat betreft is het vrij
heid. blijheid. Niemand is ook ver
plicht om te komen. Ik hoef er ook
niets aan te verdienen. De cursus-
kosten gaan op aan zaalhuur en de
aanschaf van materiaal. Bij geble
ken interesse en motivatie moeten
de deelnemers zelf een ezel, pastel
krijt en aquarelverf aanschaffen. Al
le andere materialen stel ik zelf be
schikbaar."
De drie groepen van Thannhauser
komen om de andere week bij el
kaar in 't Ouwe Raed'uus. Op
maandag is het de beurt aan de
groep drie, de pas begonnen leerlin
gen. De meer gevorderden uit de
groepen twee en één komen op
dinsdagavond naar Poortvliet. Naast
het schilderen zijn ook de onderlin
ge sociale contacten belangrijk. On
derdeel van de statuten is bijvoor
beeld een jaarlijks uitstapje met alle
leerlingen, wat uiteen kan lopen van
een bezoek aan het Paleis voor
Schone Kunsten in Brussel tot een
bezoek aan een Chinees restaurant
in de regio. Echtgenote Annie,
dochter van de eertijds in Tholen
bekende grossier aan de Botermarkt
en met een opa die nog zelf koffie
brandde, neemt de administratie
voor haar rekening. Op dit moment
telt de schildersclub circa 45 leden.
Een kleine uitbreiding van hel aan
tal deelnemers is nog altijd moge
lijk.
Op beide expositie-avonden is de
zaal geopend van zeven tot tien
uur.
