Monteur maakt toestellen klaar
voor missies boven Afghanistan
Y° u n
PLEUNE stTTt
Bouwbond blijft actie voeren
om nieuwe cao af te dwingen
Voor mode en wonen
Kinderfeestje
les Bolier uit Anna Jacobapolder halve eeuw lid van CNV
Polen
Donderdag 18 november 2004
Zaterdag keerde Jos Geluk uit Sint-Maartensdijk terug in
Nederland. Twee maanden maakte de 22-jarige F-16
monteur deel uit van het detachement dat onder de hoede
van de Navo deelnam aan de operatie international secu
rity assistance force (Isaf) in Afghanistan. Vanaf de
vliegbasis Manas in Kirgizië werden met zes F-16's en
een KDC tankvliegtuig de presidentsverkiezingen in Af
ghanistan militair ondersteund. Geluk is blij dat het er op
zit. Zijn jongensdroom is bijna uitgekomen: piloot wor
den van een F-16.
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Korporaal Jos Geluk twee maanden op F-16 vliegbasis in Kirgizië
Karzai
Risico's
Zwaarbewapend
Dood en verderf
HOUT-EN BO'JWBQ
Er mag dan een sociaal akkoord zijn tussen vakbonden,
werkgevers en het kabinet, voor de hout- en bouwbond
gaat de strijd door. De bouwsector moet het namelijk al ze
ven maanden zonder cao doen. De werkgevers hebben een
aantal voorstellen op tafel gelegd die voor de bonden onbe
spreekbaar zijn. Zij gaan maandelijks op kleine schaal ac
ties voeren, kondigde G.K. Wildeman vrijdag aan in Sint-
Philipsland. De vice-voorzitter van de hout- en bouwbond
CNV huldigde in De Wimpel een aantal jubilarissen, waar
onder les Bolier die een halve eeuw vakbondslid is.
Rust weergekeerd
Twee bestuursleden
Vijf weken staken
De taak die koninklijke luchtmacht
had was tweeledig. De toestellen
werden boven Afghanistan ingezet
om te imponeren, om dominant aan
wezig te zijn zodat de verkiezingen
op 9 oktober er zonder problemen
konden verlopen (show of force).
De F-16's konden echter ook wor
den ingezet voor directe steun aan
grondeenhedcn in Afghanistan,
maar alleen op bevel van de com
mandant van de Isaf veiligheids
macht. Het tankvliegtuig was nodig
om de gevechtstoestellcn bij te tan
ken tijdens hun vluchten die wel zes
uren in beslag konden nemen.
„Vanaf de basis was het anderhalf
uur vliegen voordat ze in Afghani
stan waren. Onze taak was om met
twee man de toestellen klaar te ma
ken voor de vlucht, tanken en alles
controleren, en om alles weer na te
lopen bij terugkomst."
Korporaal 1 klas Geluk assisteerde
daarbij zijn sergeant die als 'crew
chief' de eindverantwoordelijkheid
droeg over de werkzaamheden.
Voordat de toestellen vertrekken,
worden alle onderdelen secuur na
gelopen. Leidingen, oliepeil, hy
draulische druk, vleugels, kleppen,
banden. „Je werkt een week of twee
weken lang aan één toestel zodat je
elke kist goed leert kennen. Op den
duur heb je alle toestellen wel een
keer gehad."
Na de controle die ongeveer een
half uur duurt, zet de chef zijn hand
tekening als alles goed is bevonden.
Daarna volgt de opstartprocedure.
„Maar ook die kan nog afgebroken
worden als we het niet vertrouwen.
Dat is niet vaak gebeurd. De toestel
len hebben zich allemaal redelijk
goed gehouden."
Toch ging het een keer bijna mis.
Op 4 november kreeg één van de
toestellen problemen 's middags tij
dens de landing. Toen het vliegtuig
terugtaxiede, raakte de F 16, de 637,
naast de baan. De 'fighting falcon'
liep schade op aan het neuswiel dat
zich in het gras boorde. „We hoor
den een grote knal. Het bleek dat de
druk weg was gevallen en de zuiger
uit de rem was geschoten. De piloot
stuurt met zijn neuswiel en dat lukt
dan niet meer. Omdat de baan daar
slecht is, weck hij langzaam af en
rolde zo het gras in. Het was zijn
laatste missie. De piloot kon er zo
uitstappen, maar het was voor ons
wel de domper van de hele uitzen
ding. Als monteur ben je de eerste
die ondervraagd wordt als er een
onderzoek naar wordt ingesteld."
Volgens Geluk hebben de toestellen
bij terugkomst te lijden van het ge
wicht dat ze meetorsen. Niet alleen
dat ze nog 1000 liters kerosine bij
zich hebben, maar ook omdat ze
nog zwaar bewapend zijn. Voor een
gevechtstoestel is het niet onge
woon dat het terugkomt nadat het
zijn bommen heeft afgevuurd. Bij
deze missies was dat niet nodig, dus
werden de toestellen met alle 'bal
last' weer aan de grond gezet. „We
kenlang gaat dat goed. Totdat er
eentje door zijn remmen klapt."
De monteurs moesten vervolgens
van alle toestellen de remmen con
troleren. Negen rcmvocringen wer
den daarbij afgekeurd. „Die moes
ten we compleet vervangen. Het
was een eenvoudige klus. Maar je
hebt dan weer wat te doen. En het is
ook goed voor je sleutel vaardig
heid."
Kirgizië grenst aan China, Kazach-
stan, Tadzjikistan en Oezbekistan.
De voormalige Sovjetrepubliek ligt
niet naast de deur. Vanaf Trabzon
aan de Zwarte Zee in Turkije deed
Geluk er tijdens de heenreis op 14
september bijna acht uur over om
zijn bestemming in het land in cen-
traal-Azië te bereiken. Het tijdsver
schil met Nederland is vier uren. De
F-16's waren de troepen al vooruit-
gevlogen. Twee dagen na hun aan
komst konden de vliegtuigen al de
lucht in, vertelt Geluk.
Op de vliegbasis Manas was hij één
van de 180 Nederlandse lucht
machtmilitairen op een totaal van
zo'n vijftienhonderd man die op het
Amerikaanse kamp actief zijn. „Het
is een burgervliegveld en een mili
tair vliegveld in één. Alles vloog er
door elkaar. Een soort doorvoerha
ven. Nationaal en internationaal.
Passagierstoestellen naar China,
vrachttoestellen uit Rusland, Ameri
kaanse vliegtuigen en onze F 16's
naar Afghanistan. De Amerikanen
hebben de basis omgedoopt in Peter
Ganci airport, naar een brandweer-
Monteur Jos Geluk bij de F-16 waarin hij in Amerika anderhalf uur mee mocht vliegen.
man die omgekomen is bij de aan
slag op de Twin Towers in New
York."
Geluk wist niet precies van tevoren
hoe lang de missie zou duren. „Er
werd rekening gehouden met het feit
dat er nog een tweede verkiezings
ronde gehouden zou moeten wor
den. Dan zouden we daar langer
blijven. Tot de kerst of zo, maar er
was geen tweede ronde nodig. Kar
zai kreeg 55 procent van de stem
men." Minister Kamp van defensie
besloot daarop het detachement naar
Nederland terug tc halen.
De korporaal sliep met acht man in
een van de vele tenten op het kamp.
„We zouden er eerst maar een week
je blijven. Het was een soort door-
voerlent, maar we hebben er uitein
delijk al die tijd in gelegen. Het was
vlakbij een loods, waar veel met hef
trucks werd gereden. Ook 's nachts.
Dat gaf nogal wat lawaai. Maar ook
als er van die grote Russische kisten
binnenkwamen of vertrokken. Het
vliegverkeer ging dag en nacht door.
We lagen op een paar honderd meter
van de baan af. En vlakbij onze tent
stonden ook de afvalemmers van de
kantine. Het kon nog al eens naar
rotte vis stinken. Er kwamen ratten
op af, maar er zaten ook drie zwerf
katten."
Geluk is met zijn 98 kilo een (linke
kerel, maar van spinnen cn ander
ongedierte moet hij niet veel heb
ben. Van tevoren worden de militai
ren er op gewezen met welk onge
mak ze te maken kunnen krijgen. Zo
ook met een beruchte woestijnspin,
die giftig is en wel een meter hoog
kan springen. Hij zag er eentje en
dat was maar een kleintje, zegt hij.
Het weer in Kirgizië was goed, zegt
Geluk. „In het begin super zomers
met 30 tot 35 graden overdag en 's
nachts een graad of tien. Later werd
het kouder. Overdag twintig graden,
's nachts een paar graden vorst."
Vanaf de basis kon Geluk de hoge
pieken zien van het Tianshah-ge-
bergte op de grens met China dat op
zo'n honderd kilometer van de basis
ligt. „Vooral bij zonsopgang was dat
heel mooi. Besneeuwde hellingen in
de verte, terwijl er vlakbij een kud
de schapen met een herder langs
trok."
Veel meer van zijn directe omge
ving kreeg de monteur niet te zien.
De militairen mochten de basis niet
af. „Dat wisten we niet van tevoren.
We dachten dat we na drie weken er
wel even af konden. Maar er was
een dreiging van aanslagen. Er wa
ren daar in de buurt terroristen op
gepakt. Op elk Isafhoofd stond
1000 dollar. Daar baalde ik wel
van."
Geluk had een ochtenddienst van
7.00 tot 14.00 uur cn een middag-
dienst van 14.00 tot 20.00 uur. Dat
kon uitlopen, afhankelijk van wat er
aan de toestellen moest gebeuren.
De F-16's maakten volgens de offi
ciële berichtgeving van de lucht
macht in totaal 87 missies, ruim 800
vlieguren. Het KDC-10 tanktoestel
steeg 36 maal op en vloog ruim 200
uren. Tijdens de verkiezingen escor
teerden F-16's onder meer de con-
vooien die de stembussen naar Ka-
bul moesten overbrengen. Voor elke
missie stegen twee F-16's op.
Er werden geen nachtvluchten ge
maakt, zegt Geluk. „Er liggen daar
bergen van zes kilometer hoog. Als
er dan wat mis gaat, dan kun je het
wel vergeten. De piloten zijn wel
goed uitgerust, maar er werden geen
risico's genomen. In zo'n bergach
tig gebied kunnen de helikopters er
niet bijkomen."
In zijn vrije tijd bezocht Geluk de
sport- en fitnesszaal op de basis. Een
grote tent vol met de modernste, uit
Amerika ingevlogen, apparaten voor
krachttraining. „Apparaten van 800
dollar per stuk. Tel uit je winst. Ik
heb er heel veel gesport. De meesten
van ons trouwens. Er is drie kilo af.
Er was wel een vliegtuig nodig om
al de spullen in te vliegen. Die Ame
rikanen zijn er dol op. Vooral de ma
riniers. Het zijn vaak nog maar jon
gens van 19, 20 jaar die naar
Afghanistan gestuurd worden. Ze
houden er bankdrukwedstrijdjes.
Het record was 300 kilo aan een
stang omhoog drukken."
De Amerikaanse leiding was streng,
zegt Geluk. „Je mocht bijvoorbeeld
niet in een shirtje zonder mouwen
naar de fitness. Ik werd toen uit de
sporthal gestuurd. En als er een logo
op je shirt stond dat groter dan vier
inch was, dan moest je een ander
shirt aan gaan trekken of het logo af
plakken." Geluk moest wennen aan
de Amerikaanse mentaliteit. „Ze
hebben een heel pak basisregels. Er
mag bijna niks. Ja, sporten en pra
ten. Ieder doet zijn eigen dingetje."
Ze maakten er wel een eigen stek:
Holland huis, waar ze ook het Ne
derlandse nieuws konden volgen en
niet per se de uitzendingen van
CNN.
De basis is heel streng beveiligd. Er
zijn zeven secties, waar bij elke
poort een ander wachtwoord geldt.
„De Amerikaanse bewakers houden
24 uur per etmaal hun M60 op de
poort gericht. Dag en nacht wordt er
met honden gepatrouilleerd. Ze ko
men ook zwaarbewapend de eetzaal
binnen. Als ze met zijn tweeën zijn,
gaat er eentje zitten zodat de ander
om eten kan. We mochten ook niet
van onze tent naar het werk lopen.
We moesten overal rekening mee
houden. Er lopen daar ook veel bur
gers rond. Personeel uit de lokale
bevolking. Of ze reden op de fiets.
Ook 's nachts. Gelukkig is er niks
voorgevallen."
Geluk ging na de basisschool naar
het Schelde college in de smalstad.
Toen hij acht jaar was, was hij al
geïnteresseerd in 'vliegtuigen en
straaljagers'. Op de lts deed hij mo
torvoertuigentechniek. „Dan weet
je natuurlijk wel dat je geen piloot
kan worden, maar je wilt er wel zo
dicht mogelijk bij zien te komen."
Na de lts was hij nog te jong om bij
de luchtmacht te gaan. Hij werkte
ongeveer 2,5 jaar als monteur in
Bergen op Zoom voordat hij kon te
kenen als beroeps bepaalde tijd,
voor vijf jaar. Hij wil dat omzetten
in onbepaalde tijd. En het liefst nog
zelf de stuurknuppel bedienen als
piloot van een F-16.
Geluk volgt nu een 3-jarige mbo-
opleiding werktuigbouwkunde in
Tilburg en hoopt dat het hem alsnog
lukt om daarna de opleiding tot pi
loot te doorlopen. Hij blijft realis
tisch: „Op defensie wordt bezui
nigd. Als het niet lukt, dan een
functie als crew chief of een andere
baan binnen defensie. Ik heb nu aan
de baan van mijn leven mogen rui
ken. Ik heb alles op alles gezet om
F-16monteur te kunnen worden."
Geluk was al twee keer op oefening
in Amerika en heeft in Arizona an
derhalf uur mogen meevliegen in
een F-16. Drie minuten heeft hij
zelf mogen sturen.
„Daar had ik veertien jaar van ge
droomd. Dat werd toen werkelijk
heid." Het was een enorme sensatie,
vertelt Jos. „Het is nergens mee te
vergelijken. Ik houd van snelle moto
ren en auto's, maar dit is pas echt hef
tig. Het is het crème de la crème. Het
gaat zo snel en zo hard. Het toestel
draait heel snel om zijn as. Dat is niet
voor te stellen. Maar nu weet je ook
wat het is als je aan zo'n ding sleutelt.
Ik vind het allemaal schitterend. Ook
al weet je dat deze toestellen gebruikt
worden om dood en verderf te zaaien.
Daar zijn ze tenslotte voor gebouwd.
Daar denk ik maar niet te veel over
na. Anders kun je er net zo goed mee
stoppen." Zaterdag was Geluk weer
op eigen bodem. Zondag werd hij
door zijn Thoolse vrienden getrak
teerd op een etentje. Maandag was
het weer tijd voor krachttraining. Gi
steren en vandaag zit hij in de exa
menbankjes. Maandag begint zijn
diensttijd weer bij het 3 II squadron
op de vliegbasis Volkel.
Ik denk wel eens met weemoed terug aan de tijd dat ik nog met kriebels
in mijn buik wakker werd als ik jarig was. Als klein jochie stond je dan
al zo vroeg mogelijk bij je ouders aan het bed. En als pa en ma je dan
tussenin namen, en na een dikke knuffel hun cadeautjes aan het voeten
eind uitstalden, dan was je het gelukkigste kind van de hele wereld. Leve
de nostalgie, zeker als je op een leeftijd komt dat 'n jaartje ouder wor
den je allang niet meer zo 'n speciaal gevoel geeft. Gelukkig heb ik nu
zelf twee keer per jaar een jarige job aan m 'n bed staan. Nog even glun
derend en verlangend als ik destijds was. Met een houten blokkendoos,
lappenpop of zelfgebreide sokken hoef je heden ten dage niet meer aan
te komen. Maar als je naar de pretoogjes van de jarige kijkt als hij of zij
wordt verrast met een spelcomputer, fiets, mobiele telefoon, hifi-set of
portable televisie, dan vergoedt dat veel. We kunnen het ons gelukkig
permitteren en je moet als moderne ouders tenslotte niet teveel in het
verleden blijven hangen. Wij rijden immers ook graag in een mooie auto
met de nieuwste snufjes en in huis zijn we ook graag van alle gemakken
voorzien. Kortom: het wordt voor ons steeds moeilijker om onze kinde
ren lastig te blijven vallen met zeurverhalen over onze eigen jeugd. Veel
jonge ouders hebben zelfs helemaal geen recht van spreken als het op
een sobere, zelfs armoedige kindertijd aankomt. De meesten van hen le
ven immers al vanaf de luiertijd in relatieve welvaart.
De levensstandaard is over het' algemeen vrij hoog in ons land. Boven
dien wil je met veel dingen niet graag uit de pas lopen met familie,
vrienden en collega's. Zo wordt er ook bij het organiseren van een kin
derfeestje met een scheef oog gekeken wat 'de anderen' doen. Een
speurtocht, barbecue of slaapfeestje kan nog net, maar het is veel hipper
om te gaan skiën, wundklimmen, bowlen, workshoppen of disco-zwem
men. Naar de film gaan is ook nog wel aardig, maar dan moet er wel
worden uitgeweken naar zo 'n mega-bioscoop ergens in de grote stad.
Bij het uitstippelen van het feestprogramma lopen de spanningen bij ons
in huis nogal eens hoog op, moet ik bekennen. De discussie begint al bij
de vraag hoeveel feestgangertjes onze jarige uit mag nodigen. Feilloos
gebruik makend van het 'ach, hij is maar één keer per jaar jarig '-ge-
voel, komen er uiteindelijk toch weer een flink aantal gasten meer dan
het vooraf door ons aangegeven maximum. Om toch enigszins binnen
het budget te blijven, zoeken mijn vrouw en ik dus naar een leuke activi
teit die niet te veel kost. Ik moet zeggen dat mijn echtgenote 'n kei is in
het verzinnen van kostelijk en kosteloos vermaak. Een zeskamp in de
tuin, levend ganzenbord, een verborgen schat zoeken in het bos, het
blijkt ieder jaar weer een schot in de roos. Maar, zo geef ik toe, het
wordt steeds moeilijker om iets origineels te vinden. De lat wordt steeds
hoger gelegd en de commercie speelt handig in op de kinderwensen.
Kinderfeestjes zijn big business geworden en er zijn steeds meer mensen
die er veel geld voor over hebben om 'thuis geen rommel te hebbenJe
bent er immers niet met het uitzetten van een spelcircuit of speurtocht.
Wat te denken van het serveren van limonade, koek, chips, friet en
snacks? Als je een beetje mazzel hebt, kun je uitwijken naar de tuin.
Maar zijn de weergoden je minder goed gezind, dan is het raadzaam om
binnen het een en ander in veiligheid te brengen voordat de hele meute
arriveert.
Het is dat ik mijn kinderen dolgraag gelukkig zie, anders ontvluchtte ik
het liefst de hectische drukte. Mijn vrouw en ik voelen ons na afloop van
zo 'n kinderverjaardag zelf ook altijd een jaartje ouder. Ik kijk dan ook
steeds weer reikhalzend uit naar het moment waarop de snoepzakken
worden uitgedeeld. Het is daarna nog een kwestie van de genodigden
thuis brengen en orde scheppen in de chaos die is achtergelaten in en
om het huis. Uitgewoond plofje 's avonds neer in de bank, maar je weet
dat je kind heeft genoten. En daar doe je het toch tenslotte allemaal
voor als ouders, nietwaar?
DAMES- HEREN- EN KINDERMODE
TEXTIEL- INTERIEURVERZORGING
Voorstraat 5-7, 4697 EH St. Annaland, tel. 0166-657084
e-mail: pleune@sint-annaland.com www.sint-annaland.com/pleune.htm
Advertentie I.M.
les Boller [middenvoor) is vijftig jaar lid van het CNV. Uiterst rechts zijn zoon Piet die een kwart eeuw lid is van de vakbond. Verder v.l.n.r.
J. Zuidweg, penningmeester J. Ligtendag, H. Quist, H. ten Hove, afdelingsvoorzitter A. de Raat en bondsbestuurder G.K. Wildeman.
Afschaffen van dc vakantiebon en
het verlagen van de reisvergoeding
zijn de pijnpunten in de bouwsector.
Dc werkgevers legden die voorstel
len op tafel voor het cao-overleg,
waarbij ze zich volgens Wildeman
gesterkt voelden doordat er geen so
ciaal akkoord was. „Ze gingen sim
pelweg achterover hangen." De
enorme respons op dc acties tegen
de kabinetsplannen in de voorbije
maanden gaf volgens Wildeman aan
dat de bonden tóch heel wat kun
nen. Daarom zal er druk gezet wor
den om beweging te krijgen in de
standpunten ten aanzien van de
bouw-cao. „In alle besturen waar
bonden en werkgevers samen zitten,
zetten wij dc rem erop. Boycotten
doen wc niet. En in dc winterperio
de zullen we maandelijks rond de
tiende op kleine schaal met acties
komen." Als het zonder resultaat
blijft, sluit Wildeman grootschaliger
acties in het voorjaar niet uit. „Er is
een stelletje-werkgevers waar niks
van klopt", hield een strijdlustige
bondsbestuurder de Sint-Philips-
landse leden voor.
Wildeman heeft binnen het bonds-
bestuur de collectieve belangenbe
hartiging als taak (cao, sociale ze
kerheid). Hij schetste in grote lijnen
de gebeurtenissen van de afgelopen
maanden en ging in op de voorge
schiedenis. Daarbij verheelde hij
niet dat ook de bonden zich hebben
verkeken op de vut-rcgcling. „Bijna
90% van dc werknemers maakte er
gebruik van, terwijl alle berekenin
gen gebaseerd waren op 60%." Ei
genlijk was de vut bedoeld als een
werkgelegenheidsmaatregel, maar
het is meer een sociale maatregel
geworden, aldus Wildeman. Vijf
jaar geleden is afgesproken om de
vut om te bouwen naar een vroeg-
pensioenrcgeling. Bonden en werk
gevers gaan daar zelf over. maar
voor het fiscale aspect zijn ze op de
overheid aangewezen. Toen het
overleg met het kabinet op 18 mei
mislukte, aarzelde het CNV geen
moment om met de acties mee te
doen. Dat er op een bijeenkomst in
Rotterdam 30.000 in plaats van de
verwachte 10.000 mensen stonden,
was voor dc bonden een teken dat
ze goed zaten. En dc massale mani
festatie in Amsterdam begin oktober
deed regering cn werkgevers besef
fen dat de vakbeweging weer heel
wat kon. Daardoor werd de dialoog
weer op gang gebracht. Wildeman
onthulde dat de voorzitters van de
vakcentrales. Terpstra en De Waal,
al met premier Balkenende spraken
toen die nog op zijn ziekbed lag.
„Ik denk dat we een heel goed ak
koord hebben gesloten", aldus Wil
deman. Vut en vrocgpensiocn ver
dwijnen en er komt een levensloop
regeling voor in de plaats. Werkne
mers die dit jaar 55 worden, vallen
onder een overgangsregeling. In de
nieuwe regeling heeft het kabinet de
uittredingsleeftijd op 63 jaar ge
steld. Door extra te sparen, kunnen
mensen op hun zestigste stoppen
met werken. Ze moeten wel 40 jaar
sociale premies betaald hebben om
daarvoor in aanmerking te komen.
Wie jonger is dan 45 jaar, heeft vol
gens Wildeman genoeg kans om tc
sparen, met extra fiscale steun. De
werkgever mag bijdragen, wat in de
cao's geregeld moet worden. „Ik
heb er vertrouwen in dat het lukt.
Maar we vergrijzen, dus moeten we
wat inleveren", gaf de vakbondsbe
stuurder aan. Bondsraadslid J.J.P.A.
Boulogne uit Sint-Annaland merkte
nog op, dat het sparen van vrije da
gen om vroeger met werken te kun
nen stoppen, eigenlijk niet klopt
omdat vrije dagen daar niet voor
zijn. De praktijk is volgens Wilde
man ook nu al dat in dc bouw velen
hun vrije dagen niet allemaal opne
men.
Ten aanzien van dc wao blijft ieder
een die voor I januari 2004 arbeids
ongeschikt was, onder de oude re
geling vallen. De groep 50- tot 55-
jarigen wordt uitgezonderd van de
strengere herkeuring die ingevoerd
wordt om mensen sneller aan het
werk te krijgen. Over de ww komt
de Sociaal-Economische Raad voor
1 april volgend jaar met een advies.
Maar de kortdurende uitkering en
de wekeneis blijven volgens Wilde
man gehandhaafd. Hij legde uit dat
er meer dan genoeg geld in de ww-
pot zit - 440 miljoen euro - en dat
dit bedrag niet lager mag worden
omdat het kabinet het nodig heeft
om het begrotingstekort onder de
EU-eis van drie procent te houden.
Tenslotte is afgesproken dat de lo
nen gematigd mogen stijgen. „De
werkgevers wilden de nullijn hand
haven, maar dat hebben wij gewei
gerd. We mogen 1,25% vragen, dat
is gelijk aan de inflatiecorrectie. En
er is 3% onderhandelingsruimte in
de pensioenen." Wildeman hield de
aanwezigen in De Wimpel voor dat
ze er zelfs met een loonsverhoging
van 1,25% volgend jaar op achteruit
gaan. De winst van wat er bereikt is,
is volgens hem dat de rust is weer
gekeerd, dat de regering weet dat de
vakbeweging iets kdn en dat de le
den in actie kwamen toen dat nodig
bleek.
De 109 leden tellende afdeling Sint-
Philipsland van de hout- en bouw
bond CNV houdt, net als de afde
ling Tholen, nog twee bestuursleden
over. Voorzitter A. de Raat nam vrij
dag afscheid van C. Verstrate en A.
Noorthoek (de laatste was door fa
milieomstandigheden afwezig). Hij
sprak de hoop uit dat de leden hun
verantwoordelijkheid zullen nemen
en dat zich kandidaten voor een be
stuursfunctie zullen melden. De
Raat leidt de afdeling samen met se
cretaris/penningmeester J. Ligten
dag, die eerder dit jaar koninklijk is
onderscheiden voor met name zijn
vakbondswerk.
Vier leden kregen een gouden speld
omdat ze 25 jaar vakbondslid zijn:
Piet Bolier (zijn vader is een halve
eeuw lid), Henk ten Hove, Hans
Quist en Jan Zuidweg. Een ingelijs
te oorkonde, een pen, een linnen tas
en een boeket werd de jubilarissen
eveneens overhandigd. Wildeman
bedankte hen en keek terug naar het
jaar dat de vier mannen lid zijn ge
worden. Het was het jaar dat er vak
bondsacties waren in de havens en
in de vleessector. De terugblik was
er ook naar 1954, het jaar dat les
Bolier uit Anna Jacobapolder CNV-
lid werd. De politiek hield zich toen
bezig met de ouderdomsverzeke-
ring, wijziging van het ontslagrecht,
de gelijke behandeling van mannen
en vrouwen en het verbod tot wer
ken voor 14-jarige meisjes. Bolier
kreeg een gouden speld met briljant.
De Anna Jacobiaan werd op zijn
zestiende lid van de vakbond, nadat
hij twee jaar eerder van school was
gekomen en - zoals zovelen in die
tijd - bij de boer ging werken. „Dat
was de landarbeidersbond, waarvan
in ons dorp eigenlijk iedereen lid
was. Mijn vader is jarenlang pen
ningmeester geweest", vertelt Bo
lier, die de bond nooit nodig heeft
gehad. „Eén keer heb ik aan een sta
king meegedaan. Dat was de grote
staking in 1995, die vijf weken
heeft geduurd. Ik werkte toen voor
Van Dijck-Petit aan de bouw van de
vuilverbranding bij Moerdijk. De
directie dreigde met ontslag, maar
dat kon natuurlijk niet." Bolier ging
na de watersnood voor de Heidemij
opruimwerk doen en legde daarna
drainage aan voor verschillende
aannemers. In 1961 ging hij aan de
slag bij Keij en Kramer in Maas
sluis, een fabriek waar buizen voor
de aardgasleiding geasfalteerd wer
den. Bolier werkte er tien jaar, hij
was chauffeur van een busje werk
volk. „Toen ben ik overgegaan naar
de industriebond. En toen ik in 1971
naar de bouw overstapte, heb ik me
bij de bouw- en houtbond aange
meld." Bolier reed altijd met een
auto met werkmensen. Hij werkte
onder meer voor Van Oord Werken
dam aan het Kanaal door Zuid-Be
veland, en in de jaren zeventig in
Duitsland. Op zijn zestigste maakte
hij gebruik van de vut-regeling.
„Dat ging niet vanzelf, want je
moest eigenlijk dertig jaar in de
bouw gewerkt hebben."
Achttien jaar lang was les Bolier ac
tief in het afdelingsbestuur. Hij was
afgevaardigde naar het rayonbe-
stuur dat zes keer per jaar in Dintel-
oord vergaderde, bracht convocaties
en dergelijke rond. Vorig jaar, hij
werd toen 65, stopte hij met het be-
stuurswerk. Bolier vindt het jammer
dat jongeren nauwelijks bereid zijn
om dat werk op te pakken. Want je
zult de vakbond nooit kunnen mis
sen, is de stellige overtuiging van
het gouden CNV-lid les Bolier.
Het CNV vindt het niet erg dat er Polen en Oost-Duitsers in ons land ko
men werken, mits ze niet illegaal aan de slag gaan. „In dat geval betalen
ze immers ook sociale premies", zei vice-voorzitter G.K. Wildeman van
de hout- en bouwbond CNV vrijdag in Sint-Philipsland. Hij verwacht dat
van de 150.(XX) banen die er in de bouw zijn, er in dc toekomst hooguit
40.000 door buitenlanders ingenomen zullen worden. Buitenlandse werk
nemers zullen wél volgens dc Nederlandse cao betaald moeten worden.
De bonden proberen misstanden op te sporen, om die te melden bij de ar
beidsinspectie. Wildeman gaf het voorbeeld van Portugezen die voor zes
euro per uur gedurende tien uren per dag en zes dagen in de week werken,
en die ook nog eens met twintig mensen op een kleine kamer onderge
bracht worden. „Met name de uitzendbureaus moeten aangepakt worden.
En eigenlijk moeten de hoofdaannemers van werken verantwoordelijk
gesteld kunnen worden", aldus de bondsbestuurder. I. Bolier wees op een
artikel in deze krant, enige weken geleden, waarin een tuinder zegt datje
niemand erover hoort als Polen 50 uren werken en er vervolgens maar 40
betaald krijgen. „En dan leven we in 2004", verzuchtte Bolier.
