Folklore en modern vermaak gaan
hand in hand op braderie Stavenisse
Braderie Oud-Vossemeer profiteert
volop mee van andere activiteiten
Familie Rijstenbil
400 jaar op Tholen
De Vossebloazers winnen derde
Zeeuwse titel dweilbands op rij
Vaste apotheek in
buurt huisartsenpost
E
Nieuw-Vossemeerders steken er qua muziek en show bovenuit
Pcfetachou
Donderdag 15 juli 2004
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
11
Het contrast is groot tijdens de braderie in Stavenisse.
Terwijl klederdrachtgroep Mooi Zeeland uit Nisse een
folkloristische modeshow verzorgt op het podium aan
het Van der Lek de Clercqplein, maakt de dorpsjeugd
zich op voor een lokale versie van het bekende tv-pro-
gramma Idols. De botsing van verschillende culturen en
generaties levert echter geen enkel probleem op. Inte
gendeel zelfs. Jong en oud vermaakt zich zaterdag prima
in het centrum van het dorp.
Jong talent
De plaatselijke middenstand werd tijdens de Oud-Vosse-
meerse braderie wat ondergesneeuwd door de talrijke
standhouders van buitenaf, die er hun koopwaar aan de
man probeerden te brengen. Toch overheerste ook bij de
winkeliers en verenigingsmensen uit eigen dorp de te
vredenheid over het gezellige verloop en de omzet tij
dens het evenement. De combinatie van wandelsport,
dweilbandmuziek en een jaarmarkt, blijkt naar alle kan
ten zijn voordeel op te leveren.
Veel verenigingen
Takken in Scherpenisse en Oud-Vossemeer
Laddervrije kous
Nooit eerder waren in de gemeente Tholen zoveel film
sterren in levende lijve te zien als tijdens het open
Zeeuws kampioenschap voor dweilbands. Goofy, Pluto,
Mickey Mouse, Pinokkio en diverse andere tekenfilm
helden en stripfiguren brachten zaterdag een bezoekje
aan het muziekfestival in Oud-Vossemeer. De 16 deelne
mende dweilbands speelden dit keer in op het thema 'De
Lamsöören goes Disney'. Voor De Vossebloazers uit
Nieuw-Vossemeer werd de titelstrijd letterlijk een
sprookje. De muzikale gasten uit het land van Merijntje
Gijzen gingen er namelijk voor de derde keer op rij met
het kampioenschap vandoor.
Ook voor polikliniek van Lievensberg
Boutique
50% Vm70%
70% korting
Bosstraat 27 - Bergen op Zoom
0164 - 23 72 02 www.bosslraat.nl
Door de inzet van enthousiaste vrij
willigers van voetbalclub SC Stave
nisse is er weer vanalles te doen in
het dorp. De plaatselijke midden
standers en verenigingen presente
ren zich en beide partijen proberen
een graantje mee te pikken van de
gezellige drukte op de braderie.
Veel nieuws is er ook in Stavenisse
niet onder de (schrale) zomerzon,
maar het publiek vermaakt zich pri
ma. De plaatselijke voetbalvereni
ging heeft met darts, een schiettent,
enveloppen trekken, een rommel
markt en het rad van avontuur een
grote inbreng in het spelaanbod.
Daarnaast kunnen de braderiebe
zoekers bij de stand van peuter
speelzaal 't Stavertje hun krachten
testen met een wedstrijd 'bierkrat
tillen'. Voor de minder gespierde
bezoekers staat er een grote pot
knikkers waarvan men het juiste
aantal kan raden. De vrijwilligers
van de welfare van het Rode Kruis
zijn van de partij met zelfgemaakte
kleedjes en huishoudlinnen.
Verder domineren standhouders van
elders het straatbeeld. De beroeps
verkopers bieden vooral sieraden,
kleding, speelgoed en etenswaren te
koop aan. Louis Wesdorp, woord
voerder en mede-organisator, is al
met al zeer tevreden over de publie
ke belangstelling en het verloop van
het evenement. „Er is vandaag in
bijna iedere plaats in de gemeente
wel wat te doen, maar we zijn er
toch weer in geslaagd om een leuke
braderie te houden." Wesdorp be
treurt het alleen dat de kermis op het
havenplateau dit jaar ontbreekt.
„Het bood iets extra's voor de jeugd
en op het terras aan de haven heer
ste altijd een heel gezellige sfeer."
De interim-voorzitter en secretaris
van SC Stavenisse wil niet onver
meld laten dat het grootste deel van
de organisatie op naam van Willy
Klippel mag worden geschreven.
Terwijl de leden van de kleder
drachtgroep in hun authentieke
Zeeuwse dracht door de drukbe
volkte straten van Stavenisse para
deren, maken de deelnemers aan de
Idols-playbackshow zich op voor
hun optreden. Kapster Tina Hage
naars heeft haar handen vol aan het
schminken van de zangertjes en
zangeresjes. Voor velen is het de
eerste keer dat ze op de planken
staan, maar eenmaal in de spotlights
is er van zenuwen weinig meer te
merken. Aangemoedigd door het
publiek wordt er fanatiek gezongen
en gedanst. Quirien Bijl uit Sint-
Maartensdijk blijkt in de ogen van
de jury de beste vertolking op haar
naam te hebben staan. Met haar uit
voering van een liedje van de popu
laire Colombiaanse zangeres Shaki-
ra wint ze de talentenjacht in
Stavenisse. Tweede worden Jennifer
van Haaften, Maartje Mijse en
Cynthia van 't Hof met een nummer
van Kim Liam. En de derde prijs is
voor een tiental dat Idols verbeeldt:
Anne v.d. Jagt, Mike Menheere, Mi-
Jou Rijnberg, Michelle de Jonge,
Perry Potappel, Mark Tak, Naomi
Vermaas, Ivana den Hollander,
Quincy Moerland en Lorenzo van
Haaften.
Robert Lindhout laat zich ondertus
sen voor zijn ouderlijk huis aan de
Voorstraat vereeuwigen door een
karikatuurtekenaar. De zoete geur
van poffertjes, oliebollen en
Zeeuwse babbelaars komt je tege
moet. Het weer nodigt bovendien
uit om je lekker te laven op een van
de gezellige terrassen. Als 's
avonds de kooplui en verenigings
mensen hun kraampjes opbreken,
verhuist een deel van het publiek
naar dorpshuis De Stove. Daar ver
zorgt drive-in discotheek Voyage de
muzikale afsluiting van de geslaag
de braderie.
Chantal Walhout waagt een kans bij het enveloppen trekken. Cindy van Oeveren (rechts) kijkt met haar broertje Angelo toe wat voor prijs
hun dorpsgenootje heeft gewonnen.
De braderie in Oud-Vossemeer bracht vermaak voor jong en oud.
Sinds dweilband De Lamsöören de
voormalige Ringjaarmarkt enige ja
ren geleden van nieuwe impulsen
heeft voorzien, blijkt er ook in fi
guurlijke zin weer muziek in de
Oud-Vossemeerse braderie te zitten.
De plaatselijke middenstand is - net
als in andere kleine woonkernen -
door allerlei oorzaken geminimali
seerd. Maar volgens de detaillisten
die nog zijn overgebleven is het ze
ker de moeite waard om je te pre
senteren tijdens de braderie. „We
kunnen allemaal een graantje mee
pikken van de aantrekkingskracht
die de verschillende evenementen
op het publiek in de regio heeft", is
de overtuiging van het merendeel
van de winkeliers en horeca-onder-
nemers in het dorp.
Het gros van de in totaal 85 kraam
pjes wordt zaterdag bemand door
handelaren van elders, maar ook di
verse plaatselijke ondernemers heb
ben hun uiterste best gedaan om hun
producten en diensten op een origi
nele manier onder de aandacht van
de braderiebezoekers te brengen.
Daarnaast is er dit keer opvallend
veel aandacht voor verkeersveilig
heid, rijvaardigheid, verkeersregel
kennis en de fysieke gesteldheid van
automobilisten. De vorig jaar aan
geschafte caravan van de Thoolse
afdeling van verkeersorganisatie
3VO is uiteraard van de partij. Vrij
williger Anton Gelok weet enthou
siast te melden dat er maar liefst
100 mensen hebben meegedaan aan
de verkeersquiz. „Dat is ongekend
veel", aldus Gelok. Uit de elf goede
inzendingen wordt C. Faber uit
Klundert getrokken als winnaar van
tien euro.
De Oud-Vossemeerse winkeliers
moeten het wat kwantiteit betreft
zeker afleggen tegen de verenigin
gen uit het dorp. Voetbalvereniging
Vosmeer - na een aantal jaren afwe
zigheid weer van de partij - staat
met een levensgroot doel op het
plein bij dorpshuis De Vossenkuil.
Op de vraag aan spelleider, en trai
ner, Sjaak Istha of dit speciaal be
doeld is om het zelfvertrouwen van
zijn - in sportief opzicht - kwakke
lende selectie op te vijzelen, is een
vette knipoog mijn deel. Even ver
derop ligt een houten dansvloer
waarop de dames van linedanceclub
de Foxpitdancers hun kunsten ver
tonen. Bij de ouderenbond (Anbo)
kan gesjoeld worden, de Zonne
bloemafdeling houdt een verloting,
bouwclub Gróót Pesóót brengt olie
bollen aan de man, peuterspeelzaal
De Pluus is present met een 21-spel
en enveloppen trekken. Bovendien
kan de jeugd zich door enkele moe
ders laten schminken. Bij de stand
van promoteam Zeeland van het Ro
de Kruis wordt een wedstrijdje
'spijkerbroek hangen' gehouden en
voor wie bij toneelvereniging Rede
rijkerskamer Eendracht de juiste
ballon kapot prikt, ligt er een leuke
prijs te wachten. Vrijwel al deze ac
tiviteiten hebben tot doel de clubkas
te spekken. Nu de gemeente Tholen
heeft aangekondigd dat er flink be
zuinigd moet worden, wordt er links
en rechts gevreesd voor de jaarlijkse
subsidie. Een centje bijverdienen op
de braderie is dus nooit weg, zo re
deneert men.
De formule, meerdere grootschalige
evenementen op één dag houden,
blijkt in Oud-Vossemeer al enkele
jaren een schot in de roos. Margreet
Havermans, woordvoerster namens
de organisatie, is dan ook weer een
tevreden mens. Terwijl de standhou
ders hun handel opruimen, maakt ze
de balans op van een drukbezochte
en bijna vlekkeloos verlopen brade
rie. Ze is alleen wat teleurgesteld in
een kermisexploitant die zonder op
gaaf van reden verstek liet gaan.
„Die man komt hier al een aantal ja
ren en hij zou nu met een draaimo
len, een Disney-springkasteel en
een popcornkraam aanwezig zijn.
Vooral voor de allerkleinsten is het
jammer dat deze man het dit jaar af
liet weten. Tevredenheid overheerst
echter bij ons en hoe groter een eve
nement wordt, des te groter de kans
dat er eens iets niet helemaal vol
gens plan gaat."
Veertien generaties met bijna 500 naamgenoten. Die presenteert Henry
Rijstenbil uit Zwartewaal in een familieboek met de titel 'Rytsebil'.
Ongeveer dertig jaar hield de samensteller zich bezig met het onder
zoek naar deze Thoolse familie. Een vage hobby groeide uit tot een in
trigerende bijbaan, schrijft hij in zijn voorwoord. Nu ligt er een gene
alogie en stamreeks, doorspekt met familieverhalen. Ook wordt verteld
over de loop van het onderzoek én over de ontwikkelingen in de land
bouw. Dat laatste is niet vreemd, gezien de ondertitel van het boek 'Vier
eeuwen genealogie en geschiedenis van een Zeeuws landbouwersge
slacht'. Henry Rijstenbil groeide zelf op in Sint-Philipland, op de boer
derij Zwarte Schouw.
Voor Henry Rijstenbil was nieuws
gierigheid naar de herkomst van
een toch wel merkwaardige fami
lienaam de aanleiding om zijn on
derzoek te beginnen. Hij sprak met
familieden, raadpleegde literatuur
en speurde in archieven. En hij
ontdekte dat de naam - dan gespeld
als Rytsebil - in het voorjaar van
1601 voor het eerst in Nederland
opdook. En wel op Tholen, waar
Jan Cornelis Rytsebil op een koop
dag in Poortvliet textiel koopt. Een
jaar later kocht hij een huis aan de
Rand, ten noorden van Scherpenis
se. De herkomst van hem en zijn
gezin heeft de schrijver niet kun
nen achterhalen. Het was een roe
rige tijd (Tachtigjarige Oorlog):
overal op het eiland Tholen waren
soldaten gelegerd en bij de stad
Tholen werden vestingwerken aan
gelegd. Verhalen die in de familie
de ronde doen, leidden tot de ver
onderstelling dat de Thoolse stam
vader mogelijk uit Rijssel (tegen
woordig Lille in Noord-Frankrijk)
afkomstig was. Daar in de buurt
ligt het gehucht Riez-Bailleul,
waarvan de naam een verbastering
zou kunnen zijn (Bailleuil is de
Franse naam voor Belle). Maar
ook in Engeland vond de schrijver
een aanknopingspunt, de naam
Ritchebell. De Thoolse stamvader
zou dan een Engelse huursoldaat
geweest kunnen zijn. In een po
ging de familienaam te verklaren,
gaat hij in op de betekenissen die
de woorddelen rijst en bil kunnen
hebben. De in dialect nog altijd
gangbare uitspraak Riestebil vond
de auteur in oude stukken voor het
eerst in 1773 vermeld.
Over de oudste Thoolse generaties
en de geschiedenis van hun woon
gebied verhaalt Henry Rijstenbil
redelijk uitvoerig. De Rijstenbils
zijn een landbouwersgeslacht. Alle
nu nog levende naamdragers stam
men af van Abraham (1708-1757).
Er ontstaan twee takken: te Scher
penisse en te Oud-Vossemeer. Die
in Scherpenisse heeft bijvoorbeeld
180 jaar lang de boerderij Rondom
Wegen (later genaamd Eben Haë-
zer) in Westkerke in eigendom.
Ook zijn enkele familieleden uit
bater van herberg De Gouden
Leeuw in het dorp. En van 1891
tot 1970 zijn Rijstenbillen mole
naar op De Korenbloem. In Oud-
Vossemeer boert de familie vooral
in de Hikkepolder ten noorden van
het dorp. De overgrootvader van
de schrijver vestigt zich vanuit dit
dorp op Sint-Philipsland.
In reeksen worden de gezinnen
Rijstenbil beschreven, zo mogelijk
tot op de huidige dag. Maar het
compleet in beeld krijgen van de
jongste generaties is niet gelukt.
Inmiddels wonen familieleden in
Canada en het Verre Oosten. Ze
hebben beroepen die ook buiten de
agrarische sector liggen: onder
wijs, bestuur, horeca, zelfstandig
ondernemer. De onderwijzerszoon
Jan Rijstenbil uit Utrecht (1939-
1990) schreef onder het pseudo
niem Jan van Rijssel het boek
'Mensen in nood' over de Ramp
van 1953. En kousenfabrikant Her
man Kool, getrouwd met de Vosse-
meerse Aty Rijstenbil, is de uitvin
der van de laddervrije kous, valt in
het boek te lezen. In de persoon
van Jerry Rijstenbil, geboren in
Zierikzee, kent de familie zelfs een
acteur. Henry Rijstenbil heeft heel
wat wetenswaardigheden en foto
materiaal over zijn familie bijeen
weten te brengen. Zijn vader,
Bram Rijstenbil, was naast de
landbouw politiek actief en werd
burgemeester van Nieuw-Vosse-
meer. Vermeldenswaard is ook dat
drie familieleden - en twee aange-
trouwden - ouder dan 100 jaar zijn
geworden: C.J. Boomsluiter-Rijs-
tenbil werd 101, C.W. van Vossen-
Rijstenbil en J.W. Rijstenbil 105
jaar. De laatste was toen hij over
leed de oudste man van ons land.
'Rytsebil' is in een oplage van
ruim 120 exemplaren verschenen.
Het telt 150 pagina's, 70 illustra
ties en 5 schema's van familietak
ken.
Overvolle terrassen, een uitpuilende
feesttent en een voorzichtig schij
nend zomerzonnetje. Dat was veel
meer dan waarop de organisatie van
het open Zeeuws kampioenschap
voor dweilbands vooraf gerekend
had. De weersvoorspellers van het
KNMI hadden het over forse regen
buien, kans op onweer en harde tot
stormachtige wind. Maar gelukkig
komt niet alles uit wat deze weers-
profeten zeggen. Het talrijk aanwe
zige publiek kon daarom vanaf half
twee ongestoord genieten van de
muzikale optredens die op vier ver
schillende podia gegeven werden.
De winnaar van de laatste twee edi
ties van het Oud-Vossemeerse mu
ziekfestival, dweilband De Vosse
bloazers, beet op het hoofdpodium
in de feesttent aan de Raadhuisstraat
het spits af. De muzikale gasten
werden bij hun Disney-show verge
zeld door zo'n dertig, als dwergjes
verklede, jeugdleden van gymver
eniging Spido. Met de spetterende
'Streetparade' was de toon gezet en
de concurrentie wist meteen dat er
ook dit jaar weer terdege rekening
gehouden moest worden met het
creatieve en ludieke muziekgezel
schap uit Nieuw-Vossemeer. Geen
enkele band, ook niet de plaatselijke
favoriet De Neutekraekers, kon ech
ter voorkomen dat De Vossebloazers
er voor de derde keer op rij met het
Zeeuws kampioenschap vandoor
gingen. De jury was het er unaniem
over eens dat de winnaar zowel mu
zikaal als qua show boven de andere
deelnemers uitstak. Vooral met 'Al-
di-din' - een persiflage op Alladin,
maar dan in een boodschappenwa-
gentje in plaats van op een vliegend
tapijt - kregen de winnende muzi
kanten de lachers op hun hand. De
tweede plaats ging eveneens naar
Nieuw-Vossemeer. Dweilband De
Stoeprakkers had zelfs zijn naam
voor één dag veranderd in 'Tis nie
Disney'. Deze truc hielp hen echter
niet aan de overwinning. Maar ge
zien de enthousiaste reacties konden
de leden van de band ook met de
eervolle tweede plaats prima leven.
Het podium werd gecompleteerd
met de HéHé-band uit Prinsenbeek.
Krab aon uit Bergen op Zoom ging
dit jaar met de Leutprijs (een vat
bier) aan de haal.
In de feesttent was dit keer ook vrij
dagavond al wat te doen. Belang
stellenden konden er genieten van
de klanken van de groep Carbon.
De opening van het open Zeeuws kampioenschap voor dweilbands in Oud-Vossemeer leverde sprookjesachtige taferelen op. Gymvereniging
Spido bracht een veelvoud van de bekende 'zeven dwergjesop de been.
Bij ziekenhuis Lievensberg in Bergen op Zoom komt een apotheek die
dag en nacht open is. Met name voor patiënten van de vlakbij gelegen
huisartsenpost is dat een verbetering, want die moeten nu nog naar de
dienstdoende apotheek in de stad. De nieuwe voorziening zal volgend
jaar in gebruik worden genomen. Ze wordt gezamenlijk eigendom van
het ziekenhuis en van de apothekers die zijn aangesloten bij de huisart
senpost.
„Zeker voor de patiënten is het een
goede zaak", reageert mevrouw
Werkman van Apotheek Tholen op
de komst van de 'politheek'. Over
dag kunnen patiënten van de polikli
niek er terecht voor recepten die
door specialisten in het ziekenhuis
zijn voorgeschreven. En het gebouw
naast Lievensberg gaat 's avonds,
's nachts en in het weekeinde als
dienstapotheek fungeren voor de be
zoekers van de huisartsenpost (hap).
Nü is het zo dat dertien apotheken in
de regio bij de hap zijn aangesloten.
Die in Bergen op Zoom doen bij
toerbeurt dienst en bijvoorbeeld
Apotheek Tholen heeft op de zater
dag een vast openingsuur. „Vanaf 1
september zal er één vaste apotheek
komen voor de hap", meldt me
vrouw Werkman.
Al sinds de huisartsenpost in Bergen
op Zoom werd geopend, wordt er
over de apotheek gesproken. Apo
thekers, huisartsen en ziekenhuis
moesten op één lijn zien te komen,
want voor elk van deze drie groepen
speelt een financieel belang mee.
Het ziekenhuis en de apothekers-
groep - waaronder dus Apotheek
Tholen - worden ieder voor de helft
eigenaar van de nieuwe 'politheek',
zo is nu afgesproken. Personeel van
de aangesloten apotheken gaat
avond-, nacht- en weekenddiensten
draaien. „En ook zal er steeds een
apotheker telefonisch bereikbaar
zijn als achterwacht", zegt mevrouw
Werkman. Het voordeel voor de be
zoekers van de huisartsenpost is dui
delijk: ze kunnen vlakbij de post hun
recepten halen en hoeven niet meer
in de stad op zoek naar de dienst
doende apotheek.
Maaien. Het waterschap begint in
augustus met het maaien van ruim
5000 kilometer sloten en watergan
gen. Begonnen wordt met de kavel-
sloten, waarom agrariërs wordt ge
vraagd eventuele obstakels weg te
halen. In september en oktober
wordt er in ploegen gewerkt, tien
uren per dag, zes dagen per week,
om het karwei tijdig geklaard te
hebben.
We gaan de zaak
"OPLEUKEN"
in augustus
DUS ALLES MOET WEG!
Nu kortingen van
Mode voor jou en voor u
mt 36 t/m 54
Alle broeken
nu 50% korting
Brax Rosner Samoon enz.
Shirt's, lange mouw,
korte mouw
(uitgez. nieuwe kollektie)
Advertentie I.M.
Advertentie I.M.
