Bezwaarde hervormden moeten
plaatselijke kerkverbanden stichten
Kinderdag afsluiting winterseizoen
'Geweten waar je
een boerenwagen
in om kunt keren'
Chr.Gereform.Kerken
krijgen weer predikant
Ds. Gerritsen predikant
O.G.G. in Stavenisse
'Je kunt geen reservaat
binnen plurale kerk zijn'
Comité wil per 1 mei geen dolende schapen op Tholen
Elkaar niet
zwart maken
Alhier
Eigendom
kerkgebouw
niet duidelijk
Ds. Hoek naar Tholen? Onzin!
Donderdag 8 april 2004
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
Schrijnend
Voor 7 mensen
Bevriende predikanten
Brodeloos
Ambtsdragers blijven
Ds. Den Boer naar Tholen/Oud-Vossemeer
Poortvlietse predikant over PKN:
Geen alleenrecht hervormde belijdenis meer
Wie de PKN binnengaat, handelt niet volgens de gehoor
zaamheid aan God en is bijbels onverantwoord bezig.
Dat zei ds. C.J.P. van der Bas uit Woudenberg, bestuurs
lid van het comité tot behoud van de Nederlandse Her
vormde Kerk zaterdagmorgen tijdens een bezinningsbij
eenkomst in Poortvliet.
Diplomatie van de angst
Handreikingen
onvoldoende
Godsdienstige sociëteit
Bezwaarde hervormden moeten direct op zaterdag 1 mei nieuwe, plaat
selijke kerkverbanden stichten. „We moeten onze schapen bij elkaar
houden", zei ds. C.J.P. van der Bas zaterdagmorgen tijdens een infor
matiebijeenkomst van het comité tot behoud van de Nederlandse Her
vormde Kerk in Poortvliet. De bezwaarden mogen geen dolende scha
pen worden die eigen voorkeuren zoeken, bijvoorbeeld in de
plaatselijke Gereformeerde Gemeente of Christelijk Gereformeerde
Kerk. En ook verre reizen maken naar andere kerken is niet hervormd.
Ook al zijn er maar 7 bezwaarden, de predikanten van het comité zul
len zondags desnoods vier keer preken om alle betrokkenen overal twee
keer wet en evangelie te kunnen laten horen.
De Nederlandse Hervormde Kerk,
die per 1 mei opgaat in de Prote
stantse Kerk in Nederland (PKN) is
volgens ds. Van der Bas de kerk .die
ons als planting van God bij de Re
formatie geschonken is.' „Iemand
met een hervormd hart die door en
door bijbels is, kan de stap naar de
PKN onmogelijk maken. Mensen
dwalen echter soms in onwetend
heid en zeggen dat er plaatselijk
weinig zal veranderen. Dat is echter
een onjuiste voorstelling van za
ken." Van der Bas hoopte dat ze nog
tot inkeer komen en dat ze realise
ren dat ze zich vergist hebben. „Dan
zullen we ze alsnog met open armen
ontvangen."
Nu 1 mei met rasse schreden nadert,
is het comité meerdere keren per
week op pad om de bezwaren tegen
de PKN kenbaar te maken. Voor het
eerst werd er nu op Tholen een
voorlichtingsbijeenkomst belegd. In
de Nederlandse Hervormde Kerk te
Poortvliet waren zo'n 60 belangstel
lenden bijeen, vanwie een twintigtal
uit Tholen, een vijftal uit zowel
Sint-Annaland als Stavenisse, een
enkeling uit Scherpenisse en de rest
uit Sint-Maartensdijk en Poortvliet,
de twee Hervormde Gemeenten
waar de kerkenraad unaniem heeft
besloten om niet met de PKN mee
te gaan. In Tholen en Sint-Annaland
Ook al ben je het niet met el
kaar eens over de gevolgen
van de kerkfusie, je moet el
kaar niet gaan verketteren.
„Om God en des gewetenswil
kunnen we niet mee naar de
PKN, maar dan mag je ande
ren niet zwart maken", zei ds.
Van der Bas. „Dus niet aan an
dermans geestelijke staat twij
felen, noch een ander de maat
nemen of iemand krenken. We
moeten de nood niet vererge
ren, dus niet op een onwaardi
ge of onheuse wijze mensen
behandelen die dwalen. Alle
bescheidenheid en voorzich
tigheid moeten we betrachten.
Er is maar één weg in deze tijd
van verwarring en dat is bid
den tot God en Zijn zegen in
wachten. Laat het een zaak
van gebed zijn. We moeten
ons niet boven anderen verhef
fen en geen onnodige wrijving
veroorzaken. Maar we moeten
wel standvastig blijven", al
dus ds. Van der Bas
is er sprake van flinke verdeeldheid,
in Stavenisse en Scherpenisse was
de tegenstand in de kerkenraad be
perkt tot elk 1 lid.
Ds. Van der Bas noemde het één van
de meest schrijnende zaken rond de
kerkfusie, dat 'broeders van hetzelf
de huis uit elkaar gedreven wor
den.' Wanneer bezwaarde hervorm
den plaatselijke kerkverbanden in
bijvoorbeeld Tholen en Sint-Anna
land stichten naast de bestaande
Hervormde Gemeente (PKN), dan
krijg je twee diensten die erg op el
kaar lijken. „Ja, bijna hetzelfde zijn
omdat de predikanten dezelfde
boodschap uitdragen in twee ver
schillende lokaliteiten. Maar hoe
pijnlijk dat ook is, u moet een kerk
dienst houden. Alleen in een uiterste
situatie, als er geen andere keus is,
dan kunt u naar de bestaande kerk
blijven gaan."
Eén van de schriftelijke vragen was
of je voor minder dan 100 mensen
met een eigen kerkverband verder
kunt gaan. „We denken plaatselijk
en daarom moeten we zoveel moge
lijk het plaatselijk kerkelijk leven in
stand houden", zei Van der Bas.
„Het is niet hervormd om ver te rei
zen en ik preek wel meer in evange
lisatiegemeenten van 7 mensen. Is
dat voor de Heere, Die gezegd heeft
waar 2 of 3 in Mijn naam vergaderd
zijn, daar ben Ik in hun midden, te
min? In alle gebrokenheid moeten
we het plaatselijk kerkelijk leven
voortzetten."
Er liggen draaiboeken klaar voor
noodclassis en een noodsynode.
Een voorbereidingscomissie heeft
daarvoor twee keer vergaderd in El-
speet en Lunteren. „De denkrich
ting voor na 1 mei is daar besproken
en 1 mei zullen er in heel het land
verlegenheidsvergaderingen van de
noodclassis plaatsvinden."
De Gereformeerde Bond, waartoe
de meeste Hervormde Gemeente op
Tholen en Sint-Philipsland behoren,
kan zich volgens ds. Van der Bas
beter opheffen of anders buiten de
PKN blijven.
Het feit dat ,veel predikanten van
onze signatuur' meegaan met de
PKN, schept volgens bezwaarde
Thoolse hervormden verwarring.
Van der Bas gaf dat direct toe. „Het
is erg verdrietig, maar ook bevrien
de predikanten van mij die wet en
evangelie prediken gaan mee met de
PKN. Ik zet geen vraagtekens bij
hun oprechtheid, want die predikan
ten zullen blijven prediken zoals ze
dat nu doen, maar ze trekken toch
In de Nederlandse Hervormde Kerk te Poortvliet luisterden zaterdagmorgen 60 mensen naar bezwaren tegen de PKN en de keuze die 1 mei
gemaakt moet worden.
conclusies waarbij er vragen open
blijven die niet beantwoord worden.
Het is onze dure roeping om oot
moedig en biddend verantwoorde
conclusies te trekken, ook al blijf je
als predikant alleen achter. Ik heb
groot respect voor hen die na vele
jaren studeren en bang worstelen er
voor kiezen om buiten de PKN te
blijven. Wie wel meegaat, heeft op
basis van onvoldoende informatie
conclusies getrokken, anders kan ik
het niet begrijpen."
Volgens de hervormde synode moe
ten predikanten, ouderlingen en dia
kenen die niet met de PKN mee
gaan, per 1 mei hun ambt
neerleggen en leden zouden moeten
bedanken. Volgens ds. Van der Bas
stoelt dat echter niet op de kerkorde
van 1951. „Er is sprake van een
noodsituatie nu door de kerkfusie de
meest fundamentele dingen worden
geloochend of ter zijde geschoven.
Bijbels en historisch kunnen we niet
voor de Nederlandse Hervormde
Kerk, die God ons bij de Reformatie
geschonken heeft, bedanken. U
blijft dus lid, maar gaat niet mee
met de PKN, want dat is een kerk
verband dat voor Gods aangezicht
niet kan bestaan."
Als een bezwaarde zich niet laat uit
schrijven, wordt hij lid van de PKN
als voortzetting van de Nederlandse
Hervormde Kerk. Wanneer een ou
derling dan op huisbezoek wil ko
men - de man of vrouw staat ten
slotte nog steeds als lid van de
plaatselijke Hervormde Gemeente
ingeschreven - moeten betrokkenen
volgens ds. Van der Bas zeggen:
„Dat is een vergissing van u, want
ik ben geen lid van de PKN. U hebt
uw eigen probleem geschapen."
Als de meerderheid van de kerken
raad ervoor kiest om met de PKN
mee te gaan en de predikant niet,
dan moet hij binnen 6 maanden de
pastorie verlaten. De Nederlandse
Hervormde Kerk stopt per 1 mei
met de salarisbetaling aan predikan
ten die buiten de PKN blijven. Om
te voorkomen dat die dominees bro
deloos worden, zal het comité be
zwaarde kerkenraadsleden en kerk
voogden oproepen om bezwaarde
gemeenteleden te stimuleren om de
desbetreffende predikanten van geld
voor levensonderhoud te voorzien.
„We moeten bij elkaar schuilen en
niet doen of er plaatselijk niets ver
andert, al zeggen sommigen dat om
de lieve vrede te bewaren. Er heeft
nog nooit zoveel op het spel gestaan
als nu", zei Van der Bas.
Volgens het comité verandert er
plaatselijk - in tegenstelling tot de
lezing van de PKN'ers - een hele
boel, maar bezwaarde ouderlingen
en diakenen blijven in de ogen van
Van der Bas in functie. „U blijft
hervormd ambtsdrager en vanaf de
eerste zondag in mei hebt u de hoe
de over uw schapen, die niet mogen
gaan dolen om naar eigen zin of
smaak hun weg dan te gaan kie
zen."
Eén van de vragen was, hoe eensge
zind het comité is. Landelijk zijn er
immers een aantal comitéleden als
nog met de PKN meegegaan. Vol
gens Van der Bas is het huidige co
mité eensgezind. Er werd ook nog
naar de verschillen met Het Gek-
rookte Riet geïnformeerd, de meest
behoudende stroming in de N.H.K.,
waartoe o.a. Sint-Maartensdijk be
hoort. De inleider zei dat het bevin
delijke element bij HGR meer door
klinkt, maar dat er in kerkelijk
standpunt geen enkel verschil is met
het comité. „We staan heel dicht bij
elkaar, er zijn alleen accentverschil
len."
In de discussie rond de PKN
blijkt het woord 'alhier' in o.a.
het doopformulier een heet
hangijzer. Volgens Van Dale,
groot woordenboek der Neder
landse taal. betekent alhier
.versterking van hier; in dit
dorp, in deze stad.' Als .weinig
gebruikelijke' betekenis wordt
ook ,hier te lande' genoemd.
Deze weinig gebruikelijke be
tekenis wordt volgens het co
mité tot behoud van de Neder
landse Hervormde Kerk
bedoeld in het doopformulier,
terwijl aanhangers van de
PKN de meest gebruikelijke
betekenis ,in dit dorp, in deze
stad' aanhangen.
Na anderhalf jaar vacant te zijn geweest, krijgen de Christelijke Gerefor
meerde Kerken uit Tholen en Oud-Vossemeer weer een eigen predikant.
In juli wordt de intrededienst verwacht van de 5I-jarige ds. A. den Boer
uit Elspeet. Hij wordt de opvolger van de nog jonge ds. A. van der Zwan,
die begin november 2002 van Tholen en Oud-Vossemeer afscheid nam.
Chr.Geref. Kerk van Siegerswoude-
de Wilp in Friesland kreeg hij een
verschil van mening, waardoor ds.
Den Boer formeel werd losgemaakt
van die gemeente. Daarna preekte hij
wel overal vanuit Elspeet, waar de fa
milie Den Boer verblijft in de pastorie
waar voorheen de uit Scherpenisse
bekende hervormde predikant ds. D.J.
Budding heeft gewoond.
Vorig jaar mei preekte ds. Den Boer
voor het eerst in Tholen en Oud-Vos-
semeer en dat gebeurde nogmaals in
januari en februari van dit jaar. Het
gezin met 11 kinderen, vanwie er 4
getrouwd zijn, hoopt na het afronden
van het schooljaar in de huidige
woonplaats Elspeet in juli naar Tho
len te komen. Daar is nog steeds de
pastorie (met vijf slaapkamers en een
studeerkamer) in de Machteld van
Gelrestraat beschikbaar. Overigens is
het huis eigendom van Castria Wo
nen. De Chr. Geref. Kerk in Tholen,
die lang schommelde tussen de 120
en 130 leden, is de laatste tijd licht ge
stegen tot 135 leden. Oud-Vossemeer,
in 2000 nog 106 leden, schommelt nu
tussen de 80 en 90 leden. Tussen de
twee gemeenten zijn cultuurverschil
len. Zo houdt Oud-Vossemeer drie
diensten op zondag en Tholen twee.
De predikant dient echter beide ge
meenten, zoals dat ook bij de voor
gangers van ds. Den Boer - de predi
kanten Van der Zwan en Boogaard -
het geval was.
Ds. A. den Boer.
Het vijfde heroep van de twee Thool
se Chr. Geref. Kerken werd daarmee
bekroond. De leden konden uit een
tweetal gegadigden kiezen: kandidaat
A. Versluis en de meer ervaren ds.
Den Boer. Met de keuze voor iemand
met veel meer preek- en levenserva
ring hebben de Thoolse christelijk ge
reformeerden in feite een gedurfde
keuze gemaakt. Ds. Den Boer heeft
namelijk al geruime tijd geen eigen
gemeente meer en heeft al een hele
kerkelijke historie achter de rug. Hij
begon namelijk als predikant in de
Nederlandse Gereformeerde Kerken,
maar stapte daar in zijn toenmalige
standplaats Urk uit toen dat kerkge
nootschap o.a. de vrouw in het ambt
toeliet. Ds. Den Boer werkte ook in
Bunschoten en bij Deventer. In de
Na 23 jaar vacant te zijn geweest, krijgt de Oud Gereformeerde Ge
meente van Stavenisse in de persoon van de 57-jarige ds. G. Gerritsen
uit Hardinxveld-Giessendam weer een eigen predikant.Stavenisse was
tinaal van streek', zo kon men in het dorp beluisteren, toen vorige week
woensdagmiddag het bericht bekend werd dat de predikant het beroep
had aangenomen.
Hij had een vijftal beroepen en be
dankte o.a. voor Loenen aan de Vecht
en Nieuw-Beijerland. De laatste pre
dikant van de Oud Geref. Gem. Sta
venisse was ds. J. Schinkelshoek, die
in mei 1981 overleed. Het wordt nu
als een wonder ervaren, dat er na 23
jaar weer een eigen herder en leraar
komt. Ds. en mevrouw Gerritsen heb
ben 1 getrouwde dochter, die in mei
haar eerste kind verwacht. In de pas
torie in de Prins Bemhardstraat woont
nu ouderling B. de Ruiter. Voor de
predikant wordt naar een andere wo
ning uitgekeken. De intrede is ver
moedelijk in augustus. De Oud Ger.
Gem. Stavenisse telt 664 doop- en be
lijdende leden. Er zijn plannen om het
kerkgebouw uit te breiden. Momen
teel zijn er 500 zitplaatsen, maar dat
blijkt te krap te zijn. Bovendien moet
aan de strengere veiligheidsvoor
schriften worden voldaan die de ge
meente heeft gesteld. Met de aan
bouw van een zijvleugel, die 150
extra zitplaatsen biedt, wordt tegelijk
aan de eisen van de gemeentelijke ge
bruiksvergunning voldaan.
Eén van de discussiepunten bij het
niet meegaan met de PKN is, dat
men het eigen kerkgebouw verliest
wanneer de meerderheid van de ker
kenraad en de gemeente ervoor kiest
om buiten de fusiekerk te blijven.
Ds. J.G. Blom uit Poortvliet zin
speelde daar zaterdag toch weer op,
ondanks dat de kerkenraad enkele
maanden geleden via ouderling Ver
wijs een verklaring uitgaf, dat kerk
en pastorie eigendom van de Poort-
vlietse hervormden blijven, ook al
staan ze buiten de PKN. Volgens ds.
Blom mogen de bezwaarden ,na 1
mei niet meer in hun kerk waarvoor
ze gaven hebben geofferd.' „In de
Nederlandse Hervormde Kerk col
lecteren ze wel voor daklozen, maar
wij worden als het uitschot van de
kerk beschouwd en mogen niet meer
in onze gebouwen. Ze schelden ons
uit voor rebellen en scheurmakers,
maar zij zijn zelf onverdraagbaar ten
opzichte van de mensen die de PKN
niet accepteren en respecteren", al
dus ds. Blom.
Ds. C.J.P. van der Bas liet weten, dat
de synode de eigendommen inder
daad betwist, zodat de situatie nog
niet duidelijk is. „Maar daarmee
heeft de synode het recht nog niet
aan zijn zijde. We hoeven dus niet al
te bevreesd te zijn en je mag er ge
voeglijk van uitgaan, dat het kerkge
bouw niet wordt opgeëist als de dcs-_
betreffende gemeente niet met de
PKN meegaat."
Samen in één gebouw. Zowel be
zwaarde hervormden als PKN'ers
zouden samen van hetzelfde kerkge
bouw gebruik moeten kunnen ma
ken. Dat pleidooi houdt ds. P.C. Hoek
uit Sint-Annaland samen met zijn
collega J.W. van Estrik in een groot
artikel in het RD.
„Klopt het dat ds. P.C. Hoek uit
Sint-Annaland predikant wordt in
Tholen?", zo luidde één van de vra
gen. „Dat is onzin!", zo was klip en
klaar het antwoord van ds. Van der
Bas, die evenals zijn collega Hoek
(hij was zaterdag overigens niet
aanwezig in Poortvliet) lid is van
het comité tot behoud van de Ne
derlandse Hervormde Kerk. „De
kerkorde van 1951 is ons uitgangs
punt en wij gaan de regels niet over
treden. Ds. Hoek is nu predikant in
Sint-Annaland en wie zou hem
zomaar kunnen overplaatsen? Het
comité heeft er geen plannen voor
en als er predikanten vertrekken,
moet dat volgens de regels, dus in
overleg met de classis." Tholen
heeft een eigen predikant, ds. Ver-
nooij, die met de meerderheid van
zijn kerkenraad meegaat met de
PKN.
In de wandelgangen circuleren er
echter berichten, dat ds. Hoek als
predikant zou gaan fungeren voor
de bezwaarden van Tholen en Sint-
Annaland. In zijn eigen Hervormde
Gemeente heeft de meerderheid van
de kerkenraad voor aansluiting bij
de PKN gekozen. In dagblad Trouw
staan op een kaart van Nederland
met hervormde (wijk)gemeenten
die weigeren mee te gaan in de
PKN, 3 rode bolletjes op het eiland
Tholen, naast o.a. 1 op Schouwen
en 4 op Goeree-Overflakkee. Wat
Tholen betreft, is alleen officieel be
kend dat de kerkenraden van Poort
vliet en Sint-Maartensdijk niet mee
gaan met de PKN. Wie de derde is,
blijft onduidelijk. Alle overige ker
kenraden hebben unaniem of in
meerderheid voor de PKN gekozen.
De verklaring voor de derde rode
bol is daarom een combinatie van
bezwaarden uit Tholen en Sint-An
naland met ds. Hoek als predikant,
maar volgens ds. Van der Bas is dat
onzin.
Ter afsluiting van het wintersei
zoen van het club- en zondags
schoolwerk hield de Classicale
Hervormde Jeugdraad (CHJR)
zaterdag de jaarlijkse kinder
dag.
De CHJR is een overkoepelend
orgaan van verschillende Her
vormde Gemeenten: Tholen,
Sint-Annaland, Oud-Vossemeer,
Stavenisse, Sint-Maartensdijk
(Rehoboth) en Sint-Philipsland.
In dorpshuis de Vossenkuil in
Oud-Vossemeer waren ruim 150
kinderen van 6 tot en met 12
jaar aanwezig om op speelse en
sfeervolle wijze uiting te geven
aan hun geloof. Het ochtendpro
gramma bestond uit bijbelver
tellingen en samenzang en na
het eten volgde een spelpro-
gramma. Tijdens de kinderdag
stond het thema 'Een open
boek' centraal.
De kinderen waren zaterdag vol aandacht tijdens de kinderdag van de Classicale Hervormde Jeugdraad in Oud-Vossemeer.
Volgens de Poortvlietse hervormde predikant ds. J.G. Blom zijn velen
met blindheid geslagen' door zich te schikken in de fusiekerk van her
vormden, gereformeerden en lutheranen, de Protestantse Kerk in Ne
derland (PKN). „De Nederlandse Hervormde Kerk als planting van
God kunnen en willen wij niet prijsgeven. Als je de gereformeerde be
lijdenissen verlaat, dan heb je Gods gunst verspeeld. Laat men op het
eiland dus terugkomen op eerdere beslissingen", zo riep ds. Blom zijn
collega-predikanten, kerkenraden en gemeenteleden die voor de PKN
kiezen, op tot inkeer.
Ds. Blom sprak over ,een moeilijke
en verdrietige tijd gezien de nood
van de kerk waarin ook wij verke
ren.' Hij had zaterdagmorgen Mat-
theus 16:13-20 uitgekozen voor een
meditatie en daarbij met name de
verzen 13b, 16b en 18: ,Wie zeggen
de mensen dat Ik ben.' Hij bepaalde
de zestig belangstellenden bij de
vraag van Jezus, de belijdenis van
Petrus en de zaligspreking van Jezus.
De steenrots van Petrus noemde hij
een voorbeeld voor de vastberaden
heid die nodig is om buiten de PKN
te blijven. „Het vaste fundament van
onze kerk is Christus en wie op Hem
bouwt, hoeft niet te vrezen."
Met de fusiekerk van hervormden,
gereformeerden en lutheranen gaat
het echter helemaal de verkeerde
kant uit, maakte ds. Blom duidelijk.
„De belijdenis der vaderen wordt
verkwanseld. De leugengeest heeft
het voor het zeggen. Om met de
PKN te kunnen meegaan, moet je
een geweten hebben waar je een boe
renwagen in om kunt keren. Het gaat
echter niet om compromissen of
haalbaarheid, maar om de steenrots,
het vaste fundament. Binnen de PKN
heeft de waarheid echter dezelfde
rechten gekregen als de leugen. Er is
al schade en er zijn reeds scheuren
ontstaan die onherstelbaar zijn. Hee
re, bewaar en vermeerder Uw kerk",
zei ds. Blom zaterdagmorgen in de
Nederlandse Hervormde Kerk te
Poortvliet. De samenzang was uit de
Psalmen 89:1 en 20; 89:12; 17:3 en4
en 86:3 en 6.
Hij citeerde artikel 29 van de Ne
derlandse geloofsbelijdenis, waarin
staat dat de valse kerk zich niet aan
Christus wil onderwerpen. „Ze
grondt zich meer op mensen, dan op
Christus. Eén van de waarmerken
van de ware kerk is, dat niet de ordi
nanties het belangrijkste zijn, maar
Christus." En ook al gebeurde er in
de Nederlandse Hervormde Kerk
veel waar de predikanten van het
comité absoluut niet achter konden
staan, de grondslag is nooit afge
zwakt of tegengesproken. „Aan de
inhoudelijke belijdenis is in de loop
der jaren nooit wat veranderd. Dat
is de reden voor ons om altijd in de
N.H.K. te blijven. Hoe ziek de kerk
ook was, de grondslag was een
pleitgrond voor vele oprechte chris
tenen."
Degenen die het bij de gereformeer
de belijdenissen die mensen na de
Reformatie hebben opgesteld, wil
len houden, worden volgens Van
der Bas als .letterknechten' aange
merkt. „Het Woord van God, de
Christus van de Schriften is ons lief,
dus is het onmogelijk om iets naast
de waarheid te accepteren dat onze
belijdenis ontkracht of tegen
spreekt. God wordt schade en
schande toegebracht."
Het comitélid schetste hoe in de
PKN meerdere belijdenissen gang
baar zijn, waarbij met name de
Augsburgse Confessie de meeste
bezwaren oproept. Met twee andere
lutherse belijdenisgeschriften valt
nog te leven, want Maarten Luther
was immers één van de hervormers,
al zou Calvijn ten aanzien van doop
en avondmaal wat op hem af te din
gen hebben. De Augsburgse Con
fessie is echter niet van Luther,
maar van zijn opvolger Melanchton
en die belijdenis komt dichter tegen
roomse standpunten aan. Historisch
was dat volgens Van der Bas ook
verklaarbaar. Hij noemde dat com
promis .diplomatie van de angst'
waarmee Melanchton zich totaal an
ders opstelde dan ,de onverschrok
kenheid van Luther.
Onderdelen van de Augsburgse
Confessie zijn dat ongedoopte kin
deren die jong sterven niet zalig
kunnen worden dat de doop de erf
zonde afwast en dat je de genade
kunt verliezen. „Dat is dus tegen de
reformatorische beginselen, waar
een heel groot vraagteken bijgezet
wordt. Er worden in de nieuwe
kerkorde nog meer kreten geslaakt
van moderne theologie en die bepa
len voor een groot deel de inkleu
ring, waardoor het bijbels onverant
woord is om de PKN in te gaan.
Plaatselijk kan er in het beleidsplan
wel het nodige geregeld worden,
maar wat voor iedereen geldig moet
zijn, blijft toch de kerkorde van de
PKN. Daarvan moet je alles erken
nen en respecteren."
De verschillende handreikingen die
zijn gedaan om de bezwaarden bin
nen de boot te houden, waren vol
gens Van der Bas onvoldoende. Ook
de laatste twee pogingen op de extra
hervormde synode van 11 maart
schoten tekort. Hij doelde met name
op het convenant van Alblasserdam
en de motie Burggraaf. In die laatste
motie stond eerst, dat je je exclusief
aan de gereformeerde belijdenissen
kon binden, maar dat werd later ver
anderd in ,ten volle.' Voor het co
mité principieel onoverkomelijk,
evenals het convenant van Alblas
serdam. „Er wordt wel gezegd dat
men zich plaatselijk aan de gerefor
meerde belijdenissen kan houden.
maar dat is niet het geval. In de
PKN moet je alles van de kerkorde
erkennen en respecteren. De hand
reikingen zijn dus een lege huls en
verder niets, want de PKN is een in
houdelijk gedeelde kerk. Je kunt
geen reservaat zijn binnen een plur
ale kerk. We laten ons dan ook niet
blij maken met een dooie mus, een
lege dop. De motie Burggraaf is een
sterfhuisconstructie, want de eerste
vijf jaar kan een commissie van bij
zondere zorg de bezwaarde ge
meenten blijven bezoeken en beïn
vloeden." Van der Bas zag daar
weinig heil in, want er is geen al
leenrecht meer voor de hervormde
belijdenis. „Predikanten zijn gehou
den tot gehoorzaamheid aan de hele
nieuwe kerkorde. Wie zwijgt, stemt
toe. Mensen dwalen soms in onwe
tendheid, maar iemand met een her
vormd hart die door en door bijbels
is, kan de stap naar de PKN onmo
gelijk maken. Predikanten, ambts
dragers, nieuwe lidmaten en doop-
ouders krijgen met dezelfde
problemen te maken."
Nieuwe lidmaten en doopouders
moeten ja zeggen op vragen, o.a. op
de vraag dat de leer die in het Oude
en Nieuwe Testament en in de chris
telijke kerk alhier geleerd wordt, de
volkomen leer der zaligheid is. Vol
gens Van der Bas is het historisch
aantoonbaar dat het woord 'alhier'
niet slaat op de plaatselijke Her
vormde Gemeente, maar op heel het
kerkverband waartoe men behoort,
dus nu nog de Nederlandse Her
vormde Kerk en na 1 mei de PKN.
„Welke dominee durft dat naar eer
en geweten van gemeenteleden te
vragen en daar zelf ook ja op te zeg
gen? De bijbelse, hervormde waar
heid geldt voor de hele kerk, maar
waar leugen en waarheid naast el
kaar bestaan, daar houdt de kerk op
om christelijk te zijn. De PKN is
meer een godsdienstige sociëteit
waar mensen op voet van gelijkheid
discussiëren. Wat niet met het
Woord van God overeenkomt, moet
niet worden aanvaard, ook al heeft
de synode dat besloten. God moeten
we meer gehoorzamen dan de men
sen. Zet uw treden in Zijn spoor!"
Van der Bas wierp de vraag op,
waarop de bezwaarden zich niet
aansluiten bij de Gereformeerde
Gemeente of de Christelijke Gere
formeerde Kerk. „Dat is niet de
aangewezen weg, naar eigen zin en
smaak kiezen. We moeten naar goed
reformatorisch en bijbels beginsel
handelen. Er zijn 1300 verschillen
de gemeenten in de Nederlandse
Hervormde Kerk, de kerk die God
in de Reformatie ons geschonken
heeft. We staan nu op een beslissend
moment in de historie. Een kleine
minderheid in de NHK blijft achter.
Niet wat bij mensen in de smaak
valt, moet de doorslag geven maar
Heere, wat wilt Gij dat ik doen zal?
Je kunt de mensen mee hebben en
een volle kerk hebben, maar God te
gen en dan heb je alles tegen. Met
Gods genade hebben we echter niets
te vrezen. Hoop op God, verwacht
het gans en alleen van Hem", zo be
sloot ds. Van der Bas zaterdagmor
gen zijn inleiding in Poortvliet.
Zigeunerband in kerk. De zigeu
nerband Amaro Del ('Onze God')
uit de Oekraïne treedt dinsdag 13
april op in de kerk van de Goddelij
ke Voorzienigheid aan de Van Heel-
ulaan te Bergen op Zoom. De groep
is in eigen land verbonden aan een
kerk en maakt nu een toemee door
ons land op uitnodiging van de Oost
Europa Zending. Het praiseconcert
begint om acht uur en er wordt ge
collecteerd voor een hulpproject in
het kamp waar de bandleden wonen.
