Aanpak van blauwalg langdurige en ook kostbare aangelegenheid Begin twaalfde waoidaehenseizoen Provincie vraagt rijk om onderzoek blauwalg Plaatselijk nieuws Forumdiscussie natuurvereniging blijkt een succes Laban Donderdag 20 november 2003 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COUKAN1 9 Grondaankoop Van Houte Klaverjassen Winkelactie Nieuwe leden ouderraad school Kantoor ambulancedienst Koopman wordt ouderling Verkoop Israël-producten Diefstal uit schuur Rommelmarkt Dorcas Gouden Leeuw aanbevolen Nieuwe diaken VERF NODIG? Ouderlingen bedanken Grond teruggekocht Werk Kettelerij op expositie in boerderij galerie Het zal nog jaren duren voordat de blauwalg uit het Zoommeer verdwenen is. De oplossingsmogelijkheden vragen jarenlange studie en maatregelen vergen hoge kosten. Zoute maatregelen worden zolang mogelijk uit gesteld omdat anders het inzetten van zoet water voor de landbouw niet meer mogelijk is. Voor de middellange termijn (10-20 jaar) kan het Volkerak-Zoommeer met zoet rivierwater doorgespoeld worden. Op de lange ter mijn (2025-2030) zijn er doorlaatmiddelen in de Oester- en de Philipsdam nodig, maar daarmee zijn honderden miljoenen euro's gemoeid. Inlaat zoet water Specialiseren Roofvissen Waterfront Tholen Druk groot Prins Weijte en zijn kompanen boer de Rieke, nar Baptist en politie Witte hebben zaterdagavond op ludieke wijze de aanzet gegeven voor het twaalfde carnavalsseizoen van de Vlooientrappers in Oud-Vossemeer. In een bom vol café de Hoop onthulde de prins met zijn gevolg het nieuwe carnavalsmotto ,M'n a vee in uus.' Dorpshuis Eversdijk spreekt over de blauwalg Om risico 's goed in beeld te brengen 60 varianten VERVOLG VAN PAGINA Aan de Pluimpotweg heeft Mart van Houte grond gekocht van de ge meente, dat jaren geleden bij de bouw van het bedrijfspand in erf pacht was uitgegeven. Het gaat om 2315 m2 grond waarvan Van Houte voortaan ook zelf de eigenaar is. De uitslag van de laatstgehouden clubavond van klaverjasvereniging De Pendelaars is: 1. M. v.d. Berg 5492 punten; 2. J. van Gorsel 4846 p; 3. R. van Putten 4794 p; 4. A. Arts 4738 p; 5. N. van Diggele 4259 p; 6. M. den Haan 4072 p; 7. J. van Sp- lunter 3978 p; 8. G. van Ham 3921 p; 9. M. v.d. Molen 3802 punten. Ondernemersvereniging Smalstad start vandaag met de jaarlijkse win kelactie die duurt tot zaterdag 6 de cember. Iedere kassabon van 50 eu ro of meer kan bij de deelnemende winkeliers in een emmer worden ge daan. Op 29 november en 6 decem ber worden de prijswinnaars getrok ken. Het prijzengeld bestaat uit een tiental manden, die gevuld zijn met boodschappen ter waarde van 150 euro. De kinderen tot en met zeven jaar kunnen van maandag 24 no vember tot en met zaterdag 29 no vember hun schoen zetten bij speel goedzaak Van Houdt. Op woensdag 3 december kunnen de kinderen vanaf vier uur in cafetaria 't Cen trum hun schoen weer ophalen. Op uitnodiging van het evenemen tencomité Smalstad brengt de sint en zijn pieten zaterdagmiddag een be zoek aan het dorp. Om kwart over drie hoopt hij te arriveren bij de Molendijk, waarna hij onder bege leiding van De Notekrakers een rondgang maakt door het dorp. Bur gemeester W. Nuis zal rond half vier sinterklaas verwelkomen bij het ge meentehuis. De intocht wordt afge sloten met een kinderdisco in Haes- tinge voor de oudere kinderen, ter wijl de jongste kinderen in Haestin- ge nog bij sint kunnen zijn. Jannie Deurloo en Ellen Stoutjesdijk komen als nieuwe leden in de ouder raad van de openbare basisschool De Rieburch. Zij nemen de plaats in van Henny Uijl en Helma Hoek, die beiden aftredend en niet meer kies baar waren. Simone Puijfelik en Pe ter Priem kregen op de algemene jaarvergadering het vertrouwen van de leden om hun werkzaamheden in de ouderraad voort te zetten. Op de vergadering werd ondermeer ge sproken over de opknapwerkzaam- heden aan het schoolplein. Bij de rondvraag werd aandacht gevraagd voor de kerstviering en de overblijf- regeling. De volgende jaarvergade ring zal vastgesteld worden op de in formatieavond voor ouders die de school in het begin van het nieuwe jaar hoopt te houden. De ambulancedienst mag een tijde lijk kantoor aan de Noordpoort 10 bouwen. Gedeputeerde staten heb ben daarvoor dinsdag een verklaring van geen bezwaar verleend na een positief advies van de rijksdienst voor de monumentenzorg. Diaken J.C. Koopman is door de kerkenraad van de hervormde ge meente gekozen als ouderling. Zijn ambtstermijn is verlopen, maar Koopman heeft dispensatie gekre gen om langer zitting te nemen in de kerkenraad. Hij neemt de plaats in van ouderling Duine. In verenigingsgebouw Calvijn wor den dinsdagmiddag tussen 14.30 en 16.30 uur diverse producten uit Israël aangeboden door het Israël Producten Centrum (IPC) uit Nijkerk. Voor deze verkoping heeft de zendingskrans van de hervormde gemeente een consu lente van het IPC uitgenodigd. Scherpenisse Uit een schuur bij een woning aan het Anna van Burenplein is vorige week een bromfiets gestolen met een waarde van enkele honderden euro's. Tussen dinsdagavond acht uur en woensdagmiddag één uur werd de zwarte Vespa Piaggio met het verzekeringsplaatje WRW995 ontvreemd. De eigenaar van de bromfiets had verzuimd om de schuur op slot te doen. De Thoolse werkgroep van de hulporganisatie Dorcas houdt za terdag 29 november een activitei tenochtend in het depot aan de Platteweg. Van half tien tot twaalf uur is er een rommelmarkt. Daar worden spullen te koop aangebo den die door mensen zijn ingele verd, maar die niet op de landelijke goederenlijst staan. Te denken valt aan kunstschaatsen, serviesgoed, glaswerk, vitrage en boeken. Ver der worden zelfgemaakte wens kaarten verkocht. De netto-op brengst gaat naar het Dorcasproject plattelandsontwikkeling in Kenia. Deze ochtend is ook de maande lijkse goedereninzameling in het depot. Restaurant-hotel De Gouden Leeuw is één van de twaalf Zeeuw se restaurants die het predikaat 'aanbevolen' hebben gekregen van het blad Lekker. De aanbevolen restaurants komen nd de top-100, waarin zeven restaurants uit Zee land maar geen in Tholen voorko men. Lekker stelt de lijst jaarlijks samen. Het is voor het eerst dat De Gouden Leeuw van Maurice en Tanja de Coninck de sticker 'aan bevolen restaurant' ontvangt. Rap porteurs van het culinaire blad be zochten 780 restaurants door het hele land. Dhr. J.P. van Houdt is in de her vormde gemeente bevestigd als diaken. De kerkenraad van de her vormde gemeente heeft onlangs aan de landelijke synode laten we ten dat men niet zal meegaan met de PKN als op 12 december tot een fusie beslist wordt. De ker kenraad vindt de nieuwe kerkorde in strijd met de Bijbel en de huidi ge gereformeerde belijdenisge schriften. Onze mengmachine maakt uw wens kleur terwijl u wacht. Histor, Rambo, Flexa en Sigma vakverven Ruime collectie behang en raamdecoraties GRATIS KLEURADVISERING Schilderspeciaalzaak li Eendrach tsweg 13 mm Tholen, 0166-604923 Advertentie I.M. Sint-Philipsland Dhr. L.B. van der Ahé wordt de nieuwe diaken in de hervormde ge meente. Dhr. P.W. van de Velde en dhr. F.P. Felëus werden door de le den gekozen tot ouderling, maar hebben beiden voor hun benoeming bedankt. De gemeente heeft 2400 m2 grond op het industrieterrein te ruggekocht van Clysan. Dat be drijf had het perceel twee jaar ge leden van de gemeente verkocht voor verdere uitbreiding, tegen over het bestaande bedrijfspand. Eén van de voorwaarden die de gemeente bij de verkoop stelt is, dat de grond binnen twee jaar wordt bebouwd. Nu Clysan dat niet heeft gedaan, komt de grond contractueel weer in handen van de gemeente. Twee lokale bedrij ven hebben echter al belangstel ling getoond om het perceel wel te bebouwen. De gemeente onder handelt daar nu mee. Openluchtrecreatie. Gedeputeerde staten zijn geen voorstander van uit breiding van het kleinschalig kam peren van 15 naar 25 eenheden, maar ze willen wel onderzoeken of uitbreiding van 10 naar 15 eenhe den voor het hele komend seizoen kan worden toegestaan. Twintig leden van de Zeeuwse Kunstkring exposeren van 22 no vember tot 3 januari in de boerderij galerie de Osseberg te Grijpskerke. Onder hen is beeldhouwer Jan Ket telerij uit Tholen. De tentoonstel ling is de laatste in een serie van vier in het kader van het jaar van de boerderij. Het thema is 'landschap pelijk'. De expositie is van dinsdag t/m zaterdag te bezoeken, steeds 's middags tussen twee en vijf uur. De Osseberg is te vinden aan de Singel- weg, vlakbij Sint-Laurens. Boerderij de Zonnehoeve van de fa milie Bijl in Zonnemaire is onlangs landelijk uitgeroepen tot 'boerderij van het jaar'. Daar wordt zaterdag 29 november aandacht aan geschon ken. Die middag wordt de door staatssecretaris Van der Laan aan de familie Bijl overhandigde speciale gevelsteen aan de Zonnehoeve be vestigd. Tevoren is er in landbouw museum Goemanszorg te Dreischor een bijeenkomst waar de voorzitter van de nationale jury de verkiezing toelicht en de familie Bijl vertelt waarom de boerderij voor hen zo bijzonder is. Voorzitter Gerard Smallegange van de Zeeuwse boer derijenstichting vertelt over de plan nen van zijn organisatie voor de toe komst, met name over voorlichting omtrent boerderijen en over het be reiken van een brede doelgroep. De forumleden Dees, Van Zonneveld, Vroegop en Van Gorsel. wordt ingelaten. Door voldoende verzilting van het Volkerak-Zoom- meer kan de blauwalg zich niet handhaven. De effecten op de regio nale zoetwatervoorziening, afwate ring, wonen en werken moeten daarbij in kaart gebracht worden. Bij de zoute oplossing wordt de ver blijftijd van het water in het Volke rak-Zoommeer teruggebracht tot ongeveer 30 dagen. De kans op een blauwalgenprobleem wordt hier door verminderd. Het zoete water wordt via de Volkeraksluizen vanuit het Hollandsch Diep ingelaten en vervolgens bij laag water via de spuisluis bij Bath (de maximum ca paciteit is daar 125 m3 per seconde) op de Westerschelde gespuid. In multifunctioneel centrum Scaldis Naturalis te Sint-Maartensdijk orga niseerde de Natuurvereniging Tho len zaterdagmiddag voor dertig be langstellenden een forumdiscussie over de problematiek van zoet en zout water in het Krammer-Volke- rak-Zoommeer. De blauwalgen stonden daarbij centraal. Oplossing voor de lange termijn is een duur zaam ecosysteem, mede afgestemd op de Habitatrichtlijn, de Vogel richtlijn en de Kaderrichtlijn water. Bij de planstudie voor de middel lange termijn gaat het aan de ene kant om zoete oplossingen (door spoelen met rivierwater) of de zoute variant, waarbij water uit de Ooster- schelde bij de Krammersluizen De planstudie, die medio 2005 klaar is, kost 1 miljoen euro, vertelde Ron Vroegop van rijkswaterstaat. Raadslid Chr. Koopman, tevens hoofdingeland van waterschap Zeeuwse Eilanden, vond het vreemd, dat er wel gestopt is met de inlaat van zoet water voor de Thool se landbouw, terwijl er bij de Speel mansplaten geen zwemverbod is in gesteld. Tjeerd Blauw van de provincie Zeeland liet weten, dat de normen bij de Speelmansplaten niet overschreden zijn. Jan Dees van het waterschap vulde aan, dat de blauw alg voor het zicht dit jaar minder aanwezig was dan in 2002. „Toen was er een dikke massa, nu niet. Bij Tholen was het doorzicht 40-50 cm en dat is opmerkelijk goed. Ook bij de inlaatpunten van zoet water was er minder blauwalg dan vorig jaar. In de zuidoost hoek en bij de Speel mansplaten waren er nauwelijks drijflagen. Bij de inlaatpunten deed zich echter op een gegeven moment toch een begin van drijflagen voor. Dat is de reden dat de inlaat van zoet water is gestopt, want als je niet in grijpt, krijg je een explosieve groei door celdeling." Dees wees er ver der op, dat de afweging bij het wa terschap anders is dan bij de provin cie. Zo is de norm voor het drenken van vee ook strenger dan voor het zwemmen. Vroegop bracht naar voren, dat er het afgelopen jaar nauwelijks dode vogels zijn geweest als het gevolg van blauwalgen. „Maar het pro bleem blijft toch groot. Er zijn aller lei belemmeringen. Zwemmen kun je vergeten in de zomer en de ont wikkeling van Bergen op Zoom wordt gestagneerd. Dat is een grote beperking. Het eerste kwartaal van 2006 wil men dan ook maatregelen. Gezien de grote problemen is daar voor wel een gezamenlijk draagvlak nodig en dat is het spanningsveld", aldus de vertegenwoordiger van rijkswaterstaat. Landbouwer Hans van Gorsel zei de blauwalg niet te willen bagatellise ren. „Het is een groot probleem en ook de landbouw is gebaat bij een oplossing, maar het gaat hier om maatschappelijke kosten." Van Gor sel wees erop, dat de landbouw ver andert. „We krijgen meer een ken- nis-landbouw, waarbij het toedienen op maat van zoet water van belang is om te kunnen specialiseren, want de buikproducten verdwijnen." Raadslid Jan Oudesluijs concludeer de uit de inleiding van Vroegop, dat er onvoldoende zoet water is voor doorspoelen, dus laat staan voor be regening. Van Gorsel hield hem voor, dat de landbouw in het voor seizoen (na het zaaien en planten) zoet water nodig heeft, dus mei/juni. Volgens Dees was er dit jaar on danks de droogte voldoende zoet water geweest om water in te laten, als de kwaliteit maar goed was ge weest. De problemen op het Volke- rak-Zoommeer worden volgens de waterschapsman veroorzaakt door Brabants afvalwater uit de Mark, Vliet en Dintel. Vroegop plaatste vraagtekens bij de kansrijksheid van het doorspoelen met zoet water. „Er wordt soms te eenvoudig gedacht over doorspoe len. Je hebt er minimaal 1200 m3 per seconde voor nodig om het zoute water te beheersen. Over de periode 1989 tot 2002 is er slechts drie keer een mogelijkheid geweest om door te spoelen. Het ministerie van land bouw heeft de doorspoelproef dit jaar geweigerd, maar er was ook on voldoende zoet water." Visser Peter Kooistra had wel een oplossing voor de blauwalg, name lijk de inzet van roofvissen. „Samen met Witteveen en Bos ben ik bezig om te proberen weer een actief bio logisch beheer in het Zoommeer te krijgen. Door een krachtig bestand snoek en snoekbaars wordt een ac tief biologisch beheer hersteld. Er zijn eilandjes aangelegd in het Zoommeer, er zijn snoeipaaigebie- den. Er is nu 350 kilo vis per ha. waarvan 200 kilo brasem. Water vlooien eten blauwalg, brasem eet watervlooien en de snoeken weer brasem." Volgens Vroegop maakt de inzet van roofvissen onderdeel uit van de studie naar oplossingen voor de middellange termijn. Gijs Zonneveld van de Zeeuwse Mi lieu Federatie bracht naar voren, dat een zoute oplossing gunstig is voor de kraamkamerfunctie van de Oos- terschelde. „De balans is immers nu al verstoord." Kooistra voerde aan, dat in ondiep water de kraamkamer functie al aanwezig is. Volgens Dees zouden er bij een zoute oplossing extra schuiven in de Oosterschelde- kering moeten komen en dat kost honderden miljoenen euro's. Blauw was optimistisch over de waterkwa liteit en Dees erkende, dat die inder daad al behoorlijk is verbeterd. Bij de oplossingsmogelijkheden is er ook sprake van een hogere water stand in het Zoommeer, want door stroming beperkt de aangroei van de blauwalg. „En wat zijn dan de ge volgen voor het prachtige plan Wa terfront Tholen in de baai van Dui- vendijk?", vroeg Gerard Wester weel van de Natuurvereniging zich af, die vond, dat de veiligheid voor op moet staan. Zonneveld zei dat er voor de dynamiek 1 meter verschil in de waterstand nodig is, maar Dees achtte niet zoveel getijdeverschil mogelijk door de doorvaarhoogte onder de bruggen van het Schelde- Rijnkanaal. „De gevolgen voor de dijken zijn beperkt. De glooiingen zitten er nog. Er komen alleen extra kosten voor afsluitmiddelen op Tho len en Sint-Philipsland." Vroegop meende, dat alles redelijk binnen de perken blijft. In het trac- taat van Nederland en België over het Schelde-Rijnkanaal staat, dat de waterstand uiteen mag lopen van plus een halve meter tot minus 1 me ter. „Nu al is er sprake van verschil len van 20 tot 30 cm. De gevolgen zullen beperkt zijn en bij de oplos singen voor de middellange termijn is er nog geen getijdeverschil." Dees merkte op, dat de veiligheid niet van belang is, of er nu voor een zoete of een zoute oplossing geko zen wordt. Wanneer echter voor de middellange termijn voor een zoute oplossing wordt gekozen, zit je daar tegelijk voor de lange termijn aan vast. Bij de zoute oplossing komt er water uit de Oosterschelde via de Kram mersluizen het Zoommeer in. Vroegop rekende voor, dat aanpas sing van de Krammersluizen 10 mil joen euro vergt. Het dure zoet/zout- systeem schakel je uit en dat betekent een besparing van 6 ton per jaar in verband met onderhoud en energie. De scheepvaart krijgt met kortere wachttijden te maken. Een nieuwe kostenpost betreft controle en onderzoek, wat 1 tot 2 ton per jaar vergt. Vroegop verheelde niet, dat de druk op rijkswaterstaat groot is gewor den om oplossingen te vinden. „De waterkwaliteit was al slecht en daar kwam de blauwalg nog bij. Een ge bied van 40.000 ha watert af op het Volkerak-Zoommeer en daar zitten allemaal voedingsstoffen in. De verblijftijd van water in het Zoom meer is nu 130 dagen en dat is ide aal voor de vorming van blauwalg in de zomer en nazomer. Die ver blijftijd kunnen we verkorten naar 30 dagen en de aanvoer van voe dingsstoffen kan afgeleid worden. Voor het terugdringen van zout wa ter is erg veel zoet water nodig. Drogere zomers en nattere winters kunnen bij de oplossingsrichtingen een belangrijke rol vervullen", al dus Vroegop. Wanneer er doorlaatmiddelen in de Philips- en de Oesterdam komen (kosten honderden miljoenen eu ro's) is een bijkomend effect, dat de waterbergingsfunctie erbij betrok ken kan worden. Dan worden er volgens Vroegop twee vliegen in één klap geslagen. Behalve zoete en zoute oplossingen is ook een nulalternatief een moge lijkheid die meegenomen wordt in de studies. Het bestuurlijk overleg Volkerak-Zoommeer gaat als stuur groep fungeren bij de projectstudie. Gespreksleider Gerard Westerweel keek terug op een goede forumdis cussie in Sint-Maartensdijk. „De wetenschap stak boven de emotie uit." Westerweel wilde met dit soort initiatieven wel doorgaan. De leden van het forum bedankte hij met een fles wijn. „Nog geen Zeeuwse, want voor de druiventeelt is zoet water nodig." Zaterdagavond maakten nar Baptist, prins Weijte, boer de Rieke en politie Witte (vlnr) hun opwachting in Gróót Pesóót om de aftrap te geven voor het nieuwe carnavalsseizoen. De opkomst van prins Weijte ging tijdens de 11-11 viering gepaard met komische filmbeelden uit een lokale versie van het bekende tv- programma Big Brother. De leden van het protocol bleken door de carnavalsvereniging voor enkele weken op vakantie gestuurd te zijn. Wat de vier heren echter niet wis ten was dat ze in een bouwvallige caravan werden gestopt met de op dracht er samen maar het beste van te maken. Bij het betreden van de caravan bleek het er van binnen toch nog verrassend ruim en luxe te zijn. In het café van Daan Banaan konden de leden van de Vlooien trappers op een groot scherm mee genieten van de beelden die tijdens de vakantie met een verborgen ca mera waren opgenomen. Toen prins Weijte echter door zijn volge lingen als eerste uit het Big Brot- herhuis werd weggestemd, was het gedaan met de huiselijke vrede in de krakkemikkige vakantiewoning. De prins nam ontstemd afscheid van zijn huisgenoten en het had er even de schijn van dat hij zijn functie neer zou leggen. Niets bleek minder waar want onder de vrolijke klanken van zijn lijflied kwam de prins even later samen met zijn linkerhand nar Baptist in een fraai nieuw tenue het café bin nen. De in het vakantiehuisje ach tergebleven grootste boer en politie kozen na een kort contact met het thuisfront eieren voor hun geld en het tweetal was nog net op tijd in het snikhete café om de onthulling van het nieuwe carnavalsmotto bij te wonen. Na de recente beslissing van de ge meenteraad om in Oud-Vossemeer een groot multifunctioneel dorps huis en woonzorgcentrum te bou wen, werd de keuze voor het carna valsmotto met gejuich ontvangen. „As beweuners van ons durrup a mun laete zien wat mun amae in uus e", aldus prins Weijte. Hij gaf een korte opsomming van alle ver enigingen en evenementen die door het jaar heen in Oud-Vossemeer plaatsvinden. En buiten deze dorpsaangelegenheden doet het motto ook bij de meeste moderne gezinnen in huis opgeld, zo liet de leutvorst blijken. „Je mot mar us bie je'n eige binne kieke wat attur amae in uus staet." Ook in de tekst van het nieuwe carnavalslied wordt duidelijk verwezen naar alle socia le, culturele en materiële zaken waarop het dorp zo trots is. Boven dien staat er een tweede lied op de cd waarin op nostalgische wijze wordt teruggekeken naar zaken die in Vossemeer zijn verdwenen zoals de haven, het veerpontje en café De Reus. Nar Baptist viel in zijn afscheidsjaar de eer te beurt om als eerste het nieuwe veldteken (de kittuk) in ontvangst te nemen en door de creatieve commissie was dit jaar een heuse fanshop met al lerlei zelfgemaakte carnavalsver sierselen ingericht. De kittuks, cd's, broches en gekleurde zakdoe ken vonden gretig aftrek onder het publiek. Met het traditionele praat je van boer De Rieke en carnavals muziek van de Neutekraekers en Oemomenoe werd de ouverture voor de waoidaehen 2004 afgeslo ten. Drs. H. Eversdijk spreekt tijdens de algemene ledenvergadering van de ZLTO Tholen woensdagavond in de Wellevaete te Sint-Annaland over de problematiek van de blauwalg in het Zoommeer. Hij doet dat in zijn hoedanigheid als voorzitter van de stichting de Le vende Delta. Eversdijk is momen teel ook raadslid in de gemeente Reimerswaal, oud-lid van de zowel de Tweede als de Eerste Kamer en oud-lid van provinciale staten van Zeeland. Gedeputeerde staten hebben dinsdag besloten om het ministerie van landbouw, natuurbeheer en voedselveiligheid te vragen, onderzoek te doen naar de risico's voor de volksgezondheid van het beregenen van gewassen met water waarin blauwalgen zitten. De kennis over dit on derwerp ontbreekt nagenoeg geheel, zo concluderen g.s. uit de raadple ging van diverse deskundigen. Er is weinig tot niets bekend over schadelijke gevolgen van blauwalgen. Hoewel er geen gevallen bekend zijn van gezondheidsklachten bij consumptie van gewassen die bere gend zijn met water met aanzienlij ke concentraties blauwalgen, blijkt er wel een potentieel risico voor de volksgezondheid te zijn. Er zijn ver schillen tussen potentieel toxische blauwalgenstammen en verder kan een blauwalgenstam verschillende soorten toxine produceren. Er zijn echter geen goede detectiemethoden om de verschillende stammen en de verschillende toxines te onderschei den. Tot nu toe is er ook geen relatie gevonden tussen gehaltes potentieel toxische blauwalgen en het optre den van gezondheidsklachten. De toxiciteit van microcystin-L-R, het meest voorkomende en meest on derzochte toxine, zou echter verge lijkbaar zijn met die van dioxine. Provinciale staten hadden in juni aan g.s. gevraagd naar eventuele schadelijke gevolgen van blauwal gen bij de beregening van land bouwgewassen. Formeel ligt er geen taak voor de provincie, maar g.s. doen wel hun best om het mi nisterie van lnv tot actie aan te spo ren. Blauwalgen, eigenlijk cyanobac- teriën, praducere.i verschillende soorten toxines. In Nederland zijn tot nu toe al'een microcystines ge vonden, in drijflagen soms meer dan 60 varianten. Dit gif is ook gevon den in de lever van vissen en eend- achtigen die dood zijn aangetroffen in het Volkerak-Zoommeer ten tijde van de blauwalgenbloei. Verschillen tussen potentieel toxische bacterie stammen maken het zeer moeilijk een relatie te vinden tussen gehaltes potentieel toxische cyanobacteriëen en het optreden van gezondheids klachten. Sommige stammen produ ceren nooit toxine, terwijl andere stammen dat alleen in een bepaal de periode en onder bepaalde om standigheden doen. Ook over deze omstandigheden is weinig bekend. Geschat wordt dat 75% van de stammen in Nederland toxine pro duceert. Microcystubes zijn van het type he- patotoxine dat de eiwitfosfatase remt. Lage dosering kan leiden tot jeuk en/of huiduitslag en/of maag darmklachten, misselijkheid, buik pijn, diarree, griepachtige verschijn selen, hoofdpijn, geïrriteerde ogen, oorpijn en blaren rond de mond. Hogere doseringen en/of chronische blootstelling kunnen leiden tot het ontwikkelen van tumoren en/of be schadiging van de lever met moge lijk de dood tot gevolg. Onderzoek met muizen doorver taald naar de mens zou betekenen, dat acute vergiftiging kan optreden bij het doorslikken van een grote slok (40 ml) van een drijflaag van cyanobacteriën. Er zijn echter géén gevallen bekend van gezondheidsklachten bij con sumptie van gewassen die beregend zijn met water, besmet met cyano bacteriën. Gezien de potentiële risi co's ligt een onderzoek voor de hand. Mogelijk resulteert dat in een landelijke norm. Een breed opgezet te inventarisatie van gegevens is no dig en vanwege de hoge kosten dient het onderzoek volgens het provinciaal bestuur op landelijk ni veau opgezet te worden.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 2003 | | pagina 9