Aanpak van blauwalg langdurige
en ook kostbare aangelegenheid
Begin twaalfde waoidaehenseizoen
Provincie vraagt rijk
om onderzoek blauwalg
Plaatselijk nieuws
Forumdiscussie natuurvereniging blijkt een succes
Laban
Donderdag 20 november 2003
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COUKAN1
9
Grondaankoop Van Houte
Klaverjassen
Winkelactie
Nieuwe leden ouderraad
school
Kantoor ambulancedienst
Koopman wordt
ouderling
Verkoop Israël-producten
Diefstal uit schuur
Rommelmarkt Dorcas
Gouden Leeuw
aanbevolen
Nieuwe diaken
VERF NODIG?
Ouderlingen bedanken
Grond teruggekocht
Werk Kettelerij
op expositie in
boerderij galerie
Het zal nog jaren duren voordat de blauwalg uit het
Zoommeer verdwenen is. De oplossingsmogelijkheden
vragen jarenlange studie en maatregelen vergen hoge
kosten. Zoute maatregelen worden zolang mogelijk uit
gesteld omdat anders het inzetten van zoet water voor de
landbouw niet meer mogelijk is. Voor de middellange
termijn (10-20 jaar) kan het Volkerak-Zoommeer met
zoet rivierwater doorgespoeld worden. Op de lange ter
mijn (2025-2030) zijn er doorlaatmiddelen in de Oester-
en de Philipsdam nodig, maar daarmee zijn honderden
miljoenen euro's gemoeid.
Inlaat zoet water
Specialiseren
Roofvissen
Waterfront Tholen
Druk groot
Prins Weijte en zijn kompanen boer de Rieke, nar Baptist
en politie Witte hebben zaterdagavond op ludieke wijze
de aanzet gegeven voor het twaalfde carnavalsseizoen
van de Vlooientrappers in Oud-Vossemeer. In een bom
vol café de Hoop onthulde de prins met zijn gevolg het
nieuwe carnavalsmotto ,M'n a vee in uus.'
Dorpshuis
Eversdijk spreekt
over de blauwalg
Om risico 's goed in beeld te brengen
60 varianten
VERVOLG VAN PAGINA
Aan de Pluimpotweg heeft Mart van
Houte grond gekocht van de ge
meente, dat jaren geleden bij de
bouw van het bedrijfspand in erf
pacht was uitgegeven. Het gaat om
2315 m2 grond waarvan Van Houte
voortaan ook zelf de eigenaar is.
De uitslag van de laatstgehouden
clubavond van klaverjasvereniging
De Pendelaars is: 1. M. v.d. Berg
5492 punten; 2. J. van Gorsel 4846
p; 3. R. van Putten 4794 p; 4. A. Arts
4738 p; 5. N. van Diggele 4259 p; 6.
M. den Haan 4072 p; 7. J. van Sp-
lunter 3978 p; 8. G. van Ham 3921
p; 9. M. v.d. Molen 3802 punten.
Ondernemersvereniging Smalstad
start vandaag met de jaarlijkse win
kelactie die duurt tot zaterdag 6 de
cember. Iedere kassabon van 50 eu
ro of meer kan bij de deelnemende
winkeliers in een emmer worden ge
daan. Op 29 november en 6 decem
ber worden de prijswinnaars getrok
ken. Het prijzengeld bestaat uit een
tiental manden, die gevuld zijn met
boodschappen ter waarde van 150
euro. De kinderen tot en met zeven
jaar kunnen van maandag 24 no
vember tot en met zaterdag 29 no
vember hun schoen zetten bij speel
goedzaak Van Houdt. Op woensdag
3 december kunnen de kinderen
vanaf vier uur in cafetaria 't Cen
trum hun schoen weer ophalen.
Op uitnodiging van het evenemen
tencomité Smalstad brengt de sint en
zijn pieten zaterdagmiddag een be
zoek aan het dorp. Om kwart over
drie hoopt hij te arriveren bij de
Molendijk, waarna hij onder bege
leiding van De Notekrakers een
rondgang maakt door het dorp. Bur
gemeester W. Nuis zal rond half vier
sinterklaas verwelkomen bij het ge
meentehuis. De intocht wordt afge
sloten met een kinderdisco in Haes-
tinge voor de oudere kinderen, ter
wijl de jongste kinderen in Haestin-
ge nog bij sint kunnen zijn.
Jannie Deurloo en Ellen Stoutjesdijk
komen als nieuwe leden in de ouder
raad van de openbare basisschool
De Rieburch. Zij nemen de plaats in
van Henny Uijl en Helma Hoek, die
beiden aftredend en niet meer kies
baar waren. Simone Puijfelik en Pe
ter Priem kregen op de algemene
jaarvergadering het vertrouwen van
de leden om hun werkzaamheden in
de ouderraad voort te zetten. Op de
vergadering werd ondermeer ge
sproken over de opknapwerkzaam-
heden aan het schoolplein. Bij de
rondvraag werd aandacht gevraagd
voor de kerstviering en de overblijf-
regeling. De volgende jaarvergade
ring zal vastgesteld worden op de in
formatieavond voor ouders die de
school in het begin van het nieuwe
jaar hoopt te houden.
De ambulancedienst mag een tijde
lijk kantoor aan de Noordpoort 10
bouwen. Gedeputeerde staten heb
ben daarvoor dinsdag een verklaring
van geen bezwaar verleend na een
positief advies van de rijksdienst
voor de monumentenzorg.
Diaken J.C. Koopman is door de
kerkenraad van de hervormde ge
meente gekozen als ouderling. Zijn
ambtstermijn is verlopen, maar
Koopman heeft dispensatie gekre
gen om langer zitting te nemen in de
kerkenraad. Hij neemt de plaats in
van ouderling Duine.
In verenigingsgebouw Calvijn wor
den dinsdagmiddag tussen 14.30 en
16.30 uur diverse producten uit Israël
aangeboden door het Israël Producten
Centrum (IPC) uit Nijkerk. Voor deze
verkoping heeft de zendingskrans van
de hervormde gemeente een consu
lente van het IPC uitgenodigd.
Scherpenisse
Uit een schuur bij een woning aan
het Anna van Burenplein is vorige
week een bromfiets gestolen met
een waarde van enkele honderden
euro's. Tussen dinsdagavond acht
uur en woensdagmiddag één uur
werd de zwarte Vespa Piaggio met
het verzekeringsplaatje WRW995
ontvreemd. De eigenaar van de
bromfiets had verzuimd om de
schuur op slot te doen.
De Thoolse werkgroep van de
hulporganisatie Dorcas houdt za
terdag 29 november een activitei
tenochtend in het depot aan de
Platteweg. Van half tien tot twaalf
uur is er een rommelmarkt. Daar
worden spullen te koop aangebo
den die door mensen zijn ingele
verd, maar die niet op de landelijke
goederenlijst staan. Te denken valt
aan kunstschaatsen, serviesgoed,
glaswerk, vitrage en boeken. Ver
der worden zelfgemaakte wens
kaarten verkocht. De netto-op
brengst gaat naar het Dorcasproject
plattelandsontwikkeling in Kenia.
Deze ochtend is ook de maande
lijkse goedereninzameling in het
depot.
Restaurant-hotel De Gouden
Leeuw is één van de twaalf Zeeuw
se restaurants die het predikaat
'aanbevolen' hebben gekregen van
het blad Lekker. De aanbevolen
restaurants komen nd de top-100,
waarin zeven restaurants uit Zee
land maar geen in Tholen voorko
men. Lekker stelt de lijst jaarlijks
samen. Het is voor het eerst dat De
Gouden Leeuw van Maurice en
Tanja de Coninck de sticker 'aan
bevolen restaurant' ontvangt. Rap
porteurs van het culinaire blad be
zochten 780 restaurants door het
hele land.
Dhr. J.P. van Houdt is in de her
vormde gemeente bevestigd als
diaken. De kerkenraad van de her
vormde gemeente heeft onlangs
aan de landelijke synode laten we
ten dat men niet zal meegaan met
de PKN als op 12 december tot
een fusie beslist wordt. De ker
kenraad vindt de nieuwe kerkorde
in strijd met de Bijbel en de huidi
ge gereformeerde belijdenisge
schriften.
Onze mengmachine maakt uw
wens kleur terwijl u wacht.
Histor, Rambo, Flexa
en Sigma vakverven
Ruime collectie behang
en raamdecoraties
GRATIS KLEURADVISERING
Schilderspeciaalzaak
li Eendrach tsweg 13
mm Tholen, 0166-604923
Advertentie I.M.
Sint-Philipsland
Dhr. L.B. van der Ahé wordt de
nieuwe diaken in de hervormde ge
meente. Dhr. P.W. van de Velde en
dhr. F.P. Felëus werden door de le
den gekozen tot ouderling, maar
hebben beiden voor hun benoeming
bedankt.
De gemeente heeft 2400 m2
grond op het industrieterrein te
ruggekocht van Clysan. Dat be
drijf had het perceel twee jaar ge
leden van de gemeente verkocht
voor verdere uitbreiding, tegen
over het bestaande bedrijfspand.
Eén van de voorwaarden die de
gemeente bij de verkoop stelt is,
dat de grond binnen twee jaar
wordt bebouwd. Nu Clysan dat
niet heeft gedaan, komt de grond
contractueel weer in handen van
de gemeente. Twee lokale bedrij
ven hebben echter al belangstel
ling getoond om het perceel wel
te bebouwen. De gemeente onder
handelt daar nu mee.
Openluchtrecreatie. Gedeputeerde
staten zijn geen voorstander van uit
breiding van het kleinschalig kam
peren van 15 naar 25 eenheden,
maar ze willen wel onderzoeken of
uitbreiding van 10 naar 15 eenhe
den voor het hele komend seizoen
kan worden toegestaan.
Twintig leden van de Zeeuwse
Kunstkring exposeren van 22 no
vember tot 3 januari in de boerderij
galerie de Osseberg te Grijpskerke.
Onder hen is beeldhouwer Jan Ket
telerij uit Tholen. De tentoonstel
ling is de laatste in een serie van
vier in het kader van het jaar van de
boerderij. Het thema is 'landschap
pelijk'. De expositie is van dinsdag
t/m zaterdag te bezoeken, steeds 's
middags tussen twee en vijf uur. De
Osseberg is te vinden aan de Singel-
weg, vlakbij Sint-Laurens.
Boerderij de Zonnehoeve van de fa
milie Bijl in Zonnemaire is onlangs
landelijk uitgeroepen tot 'boerderij
van het jaar'. Daar wordt zaterdag
29 november aandacht aan geschon
ken. Die middag wordt de door
staatssecretaris Van der Laan aan de
familie Bijl overhandigde speciale
gevelsteen aan de Zonnehoeve be
vestigd. Tevoren is er in landbouw
museum Goemanszorg te Dreischor
een bijeenkomst waar de voorzitter
van de nationale jury de verkiezing
toelicht en de familie Bijl vertelt
waarom de boerderij voor hen zo
bijzonder is. Voorzitter Gerard
Smallegange van de Zeeuwse boer
derijenstichting vertelt over de plan
nen van zijn organisatie voor de toe
komst, met name over voorlichting
omtrent boerderijen en over het be
reiken van een brede doelgroep.
De forumleden Dees, Van Zonneveld, Vroegop en Van Gorsel.
wordt ingelaten. Door voldoende
verzilting van het Volkerak-Zoom-
meer kan de blauwalg zich niet
handhaven. De effecten op de regio
nale zoetwatervoorziening, afwate
ring, wonen en werken moeten
daarbij in kaart gebracht worden.
Bij de zoute oplossing wordt de ver
blijftijd van het water in het Volke
rak-Zoommeer teruggebracht tot
ongeveer 30 dagen. De kans op een
blauwalgenprobleem wordt hier
door verminderd. Het zoete water
wordt via de Volkeraksluizen vanuit
het Hollandsch Diep ingelaten en
vervolgens bij laag water via de
spuisluis bij Bath (de maximum ca
paciteit is daar 125 m3 per seconde)
op de Westerschelde gespuid.
In multifunctioneel centrum Scaldis
Naturalis te Sint-Maartensdijk orga
niseerde de Natuurvereniging Tho
len zaterdagmiddag voor dertig be
langstellenden een forumdiscussie
over de problematiek van zoet en
zout water in het Krammer-Volke-
rak-Zoommeer. De blauwalgen
stonden daarbij centraal. Oplossing
voor de lange termijn is een duur
zaam ecosysteem, mede afgestemd
op de Habitatrichtlijn, de Vogel
richtlijn en de Kaderrichtlijn water.
Bij de planstudie voor de middel
lange termijn gaat het aan de ene
kant om zoete oplossingen (door
spoelen met rivierwater) of de zoute
variant, waarbij water uit de Ooster-
schelde bij de Krammersluizen
De planstudie, die medio 2005 klaar
is, kost 1 miljoen euro, vertelde Ron
Vroegop van rijkswaterstaat.
Raadslid Chr. Koopman, tevens
hoofdingeland van waterschap
Zeeuwse Eilanden, vond het
vreemd, dat er wel gestopt is met de
inlaat van zoet water voor de Thool
se landbouw, terwijl er bij de Speel
mansplaten geen zwemverbod is in
gesteld. Tjeerd Blauw van de
provincie Zeeland liet weten, dat de
normen bij de Speelmansplaten niet
overschreden zijn. Jan Dees van het
waterschap vulde aan, dat de blauw
alg voor het zicht dit jaar minder
aanwezig was dan in 2002. „Toen
was er een dikke massa, nu niet. Bij
Tholen was het doorzicht 40-50 cm
en dat is opmerkelijk goed. Ook bij
de inlaatpunten van zoet water was
er minder blauwalg dan vorig jaar.
In de zuidoost hoek en bij de Speel
mansplaten waren er nauwelijks
drijflagen. Bij de inlaatpunten deed
zich echter op een gegeven moment
toch een begin van drijflagen voor.
Dat is de reden dat de inlaat van zoet
water is gestopt, want als je niet in
grijpt, krijg je een explosieve groei
door celdeling." Dees wees er ver
der op, dat de afweging bij het wa
terschap anders is dan bij de provin
cie. Zo is de norm voor het drenken
van vee ook strenger dan voor het
zwemmen.
Vroegop bracht naar voren, dat er
het afgelopen jaar nauwelijks dode
vogels zijn geweest als het gevolg
van blauwalgen. „Maar het pro
bleem blijft toch groot. Er zijn aller
lei belemmeringen. Zwemmen kun
je vergeten in de zomer en de ont
wikkeling van Bergen op Zoom
wordt gestagneerd. Dat is een grote
beperking. Het eerste kwartaal van
2006 wil men dan ook maatregelen.
Gezien de grote problemen is daar
voor wel een gezamenlijk draagvlak
nodig en dat is het spanningsveld",
aldus de vertegenwoordiger van
rijkswaterstaat.
Landbouwer Hans van Gorsel zei de
blauwalg niet te willen bagatellise
ren. „Het is een groot probleem en
ook de landbouw is gebaat bij een
oplossing, maar het gaat hier om
maatschappelijke kosten." Van Gor
sel wees erop, dat de landbouw ver
andert. „We krijgen meer een ken-
nis-landbouw, waarbij het toedienen
op maat van zoet water van belang is
om te kunnen specialiseren, want de
buikproducten verdwijnen."
Raadslid Jan Oudesluijs concludeer
de uit de inleiding van Vroegop, dat
er onvoldoende zoet water is voor
doorspoelen, dus laat staan voor be
regening. Van Gorsel hield hem
voor, dat de landbouw in het voor
seizoen (na het zaaien en planten)
zoet water nodig heeft, dus mei/juni.
Volgens Dees was er dit jaar on
danks de droogte voldoende zoet
water geweest om water in te laten,
als de kwaliteit maar goed was ge
weest. De problemen op het Volke-
rak-Zoommeer worden volgens de
waterschapsman veroorzaakt door
Brabants afvalwater uit de Mark,
Vliet en Dintel.
Vroegop plaatste vraagtekens bij de
kansrijksheid van het doorspoelen
met zoet water. „Er wordt soms te
eenvoudig gedacht over doorspoe
len. Je hebt er minimaal 1200 m3
per seconde voor nodig om het zoute
water te beheersen. Over de periode
1989 tot 2002 is er slechts drie keer
een mogelijkheid geweest om door
te spoelen. Het ministerie van land
bouw heeft de doorspoelproef dit
jaar geweigerd, maar er was ook on
voldoende zoet water."
Visser Peter Kooistra had wel een
oplossing voor de blauwalg, name
lijk de inzet van roofvissen. „Samen
met Witteveen en Bos ben ik bezig
om te proberen weer een actief bio
logisch beheer in het Zoommeer te
krijgen. Door een krachtig bestand
snoek en snoekbaars wordt een ac
tief biologisch beheer hersteld. Er
zijn eilandjes aangelegd in het
Zoommeer, er zijn snoeipaaigebie-
den. Er is nu 350 kilo vis per ha.
waarvan 200 kilo brasem. Water
vlooien eten blauwalg, brasem eet
watervlooien en de snoeken weer
brasem." Volgens Vroegop maakt de
inzet van roofvissen onderdeel uit
van de studie naar oplossingen voor
de middellange termijn.
Gijs Zonneveld van de Zeeuwse Mi
lieu Federatie bracht naar voren, dat
een zoute oplossing gunstig is voor
de kraamkamerfunctie van de Oos-
terschelde. „De balans is immers nu
al verstoord." Kooistra voerde aan,
dat in ondiep water de kraamkamer
functie al aanwezig is. Volgens Dees
zouden er bij een zoute oplossing
extra schuiven in de Oosterschelde-
kering moeten komen en dat kost
honderden miljoenen euro's. Blauw
was optimistisch over de waterkwa
liteit en Dees erkende, dat die inder
daad al behoorlijk is verbeterd.
Bij de oplossingsmogelijkheden is
er ook sprake van een hogere water
stand in het Zoommeer, want door
stroming beperkt de aangroei van de
blauwalg. „En wat zijn dan de ge
volgen voor het prachtige plan Wa
terfront Tholen in de baai van Dui-
vendijk?", vroeg Gerard Wester
weel van de Natuurvereniging zich
af, die vond, dat de veiligheid voor
op moet staan. Zonneveld zei dat er
voor de dynamiek 1 meter verschil
in de waterstand nodig is, maar Dees
achtte niet zoveel getijdeverschil
mogelijk door de doorvaarhoogte
onder de bruggen van het Schelde-
Rijnkanaal. „De gevolgen voor de
dijken zijn beperkt. De glooiingen
zitten er nog. Er komen alleen extra
kosten voor afsluitmiddelen op Tho
len en Sint-Philipsland."
Vroegop meende, dat alles redelijk
binnen de perken blijft. In het trac-
taat van Nederland en België over
het Schelde-Rijnkanaal staat, dat de
waterstand uiteen mag lopen van
plus een halve meter tot minus 1 me
ter. „Nu al is er sprake van verschil
len van 20 tot 30 cm. De gevolgen
zullen beperkt zijn en bij de oplos
singen voor de middellange termijn
is er nog geen getijdeverschil."
Dees merkte op, dat de veiligheid
niet van belang is, of er nu voor een
zoete of een zoute oplossing geko
zen wordt. Wanneer echter voor de
middellange termijn voor een zoute
oplossing wordt gekozen, zit je daar
tegelijk voor de lange termijn aan
vast.
Bij de zoute oplossing komt er water
uit de Oosterschelde via de Kram
mersluizen het Zoommeer in.
Vroegop rekende voor, dat aanpas
sing van de Krammersluizen 10 mil
joen euro vergt. Het dure zoet/zout-
systeem schakel je uit en dat
betekent een besparing van 6 ton per
jaar in verband met onderhoud en
energie. De scheepvaart krijgt met
kortere wachttijden te maken. Een
nieuwe kostenpost betreft controle
en onderzoek, wat 1 tot 2 ton per
jaar vergt.
Vroegop verheelde niet, dat de druk
op rijkswaterstaat groot is gewor
den om oplossingen te vinden. „De
waterkwaliteit was al slecht en daar
kwam de blauwalg nog bij. Een ge
bied van 40.000 ha watert af op het
Volkerak-Zoommeer en daar zitten
allemaal voedingsstoffen in. De
verblijftijd van water in het Zoom
meer is nu 130 dagen en dat is ide
aal voor de vorming van blauwalg
in de zomer en nazomer. Die ver
blijftijd kunnen we verkorten naar
30 dagen en de aanvoer van voe
dingsstoffen kan afgeleid worden.
Voor het terugdringen van zout wa
ter is erg veel zoet water nodig.
Drogere zomers en nattere winters
kunnen bij de oplossingsrichtingen
een belangrijke rol vervullen", al
dus Vroegop.
Wanneer er doorlaatmiddelen in de
Philips- en de Oesterdam komen
(kosten honderden miljoenen eu
ro's) is een bijkomend effect, dat de
waterbergingsfunctie erbij betrok
ken kan worden. Dan worden er
volgens Vroegop twee vliegen in
één klap geslagen.
Behalve zoete en zoute oplossingen
is ook een nulalternatief een moge
lijkheid die meegenomen wordt in
de studies. Het bestuurlijk overleg
Volkerak-Zoommeer gaat als stuur
groep fungeren bij de projectstudie.
Gespreksleider Gerard Westerweel
keek terug op een goede forumdis
cussie in Sint-Maartensdijk. „De
wetenschap stak boven de emotie
uit." Westerweel wilde met dit
soort initiatieven wel doorgaan. De
leden van het forum bedankte hij
met een fles wijn. „Nog geen
Zeeuwse, want voor de druiventeelt
is zoet water nodig."
Zaterdagavond maakten nar Baptist, prins Weijte, boer de Rieke en politie Witte (vlnr) hun opwachting in Gróót Pesóót om de aftrap te
geven voor het nieuwe carnavalsseizoen.
De opkomst van prins Weijte ging
tijdens de 11-11 viering gepaard
met komische filmbeelden uit een
lokale versie van het bekende tv-
programma Big Brother. De leden
van het protocol bleken door de
carnavalsvereniging voor enkele
weken op vakantie gestuurd te zijn.
Wat de vier heren echter niet wis
ten was dat ze in een bouwvallige
caravan werden gestopt met de op
dracht er samen maar het beste van
te maken. Bij het betreden van de
caravan bleek het er van binnen
toch nog verrassend ruim en luxe te
zijn. In het café van Daan Banaan
konden de leden van de Vlooien
trappers op een groot scherm mee
genieten van de beelden die tijdens
de vakantie met een verborgen ca
mera waren opgenomen. Toen
prins Weijte echter door zijn volge
lingen als eerste uit het Big Brot-
herhuis werd weggestemd, was het
gedaan met de huiselijke vrede in
de krakkemikkige vakantiewoning.
De prins nam ontstemd afscheid
van zijn huisgenoten en het had er
even de schijn van dat hij zijn
functie neer zou leggen. Niets
bleek minder waar want onder de
vrolijke klanken van zijn lijflied
kwam de prins even later samen
met zijn linkerhand nar Baptist in
een fraai nieuw tenue het café bin
nen. De in het vakantiehuisje ach
tergebleven grootste boer en politie
kozen na een kort contact met het
thuisfront eieren voor hun geld en
het tweetal was nog net op tijd in
het snikhete café om de onthulling
van het nieuwe carnavalsmotto bij
te wonen.
Na de recente beslissing van de ge
meenteraad om in Oud-Vossemeer
een groot multifunctioneel dorps
huis en woonzorgcentrum te bou
wen, werd de keuze voor het carna
valsmotto met gejuich ontvangen.
„As beweuners van ons durrup a
mun laete zien wat mun amae in
uus e", aldus prins Weijte. Hij gaf
een korte opsomming van alle ver
enigingen en evenementen die door
het jaar heen in Oud-Vossemeer
plaatsvinden. En buiten deze
dorpsaangelegenheden doet het
motto ook bij de meeste moderne
gezinnen in huis opgeld, zo liet de
leutvorst blijken. „Je mot mar us
bie je'n eige binne kieke wat attur
amae in uus staet." Ook in de tekst
van het nieuwe carnavalslied wordt
duidelijk verwezen naar alle socia
le, culturele en materiële zaken
waarop het dorp zo trots is. Boven
dien staat er een tweede lied op de
cd waarin op nostalgische wijze
wordt teruggekeken naar zaken die
in Vossemeer zijn verdwenen zoals
de haven, het veerpontje en café
De Reus. Nar Baptist viel in zijn
afscheidsjaar de eer te beurt om als
eerste het nieuwe veldteken (de
kittuk) in ontvangst te nemen en
door de creatieve commissie was
dit jaar een heuse fanshop met al
lerlei zelfgemaakte carnavalsver
sierselen ingericht. De kittuks,
cd's, broches en gekleurde zakdoe
ken vonden gretig aftrek onder het
publiek. Met het traditionele praat
je van boer De Rieke en carnavals
muziek van de Neutekraekers en
Oemomenoe werd de ouverture
voor de waoidaehen 2004 afgeslo
ten.
Drs. H. Eversdijk spreekt tijdens
de algemene ledenvergadering van
de ZLTO Tholen woensdagavond
in de Wellevaete te Sint-Annaland
over de problematiek van de
blauwalg in het Zoommeer. Hij
doet dat in zijn hoedanigheid als
voorzitter van de stichting de Le
vende Delta. Eversdijk is momen
teel ook raadslid in de gemeente
Reimerswaal, oud-lid van de zowel
de Tweede als de Eerste Kamer en
oud-lid van provinciale staten van
Zeeland.
Gedeputeerde staten hebben dinsdag besloten om het ministerie van
landbouw, natuurbeheer en voedselveiligheid te vragen, onderzoek te
doen naar de risico's voor de volksgezondheid van het beregenen van
gewassen met water waarin blauwalgen zitten. De kennis over dit on
derwerp ontbreekt nagenoeg geheel, zo concluderen g.s. uit de raadple
ging van diverse deskundigen. Er is weinig tot niets bekend over
schadelijke gevolgen van blauwalgen.
Hoewel er geen gevallen bekend
zijn van gezondheidsklachten bij
consumptie van gewassen die bere
gend zijn met water met aanzienlij
ke concentraties blauwalgen, blijkt
er wel een potentieel risico voor de
volksgezondheid te zijn. Er zijn ver
schillen tussen potentieel toxische
blauwalgenstammen en verder kan
een blauwalgenstam verschillende
soorten toxine produceren. Er zijn
echter geen goede detectiemethoden
om de verschillende stammen en de
verschillende toxines te onderschei
den. Tot nu toe is er ook geen relatie
gevonden tussen gehaltes potentieel
toxische blauwalgen en het optre
den van gezondheidsklachten. De
toxiciteit van microcystin-L-R, het
meest voorkomende en meest on
derzochte toxine, zou echter verge
lijkbaar zijn met die van dioxine.
Provinciale staten hadden in juni
aan g.s. gevraagd naar eventuele
schadelijke gevolgen van blauwal
gen bij de beregening van land
bouwgewassen. Formeel ligt er
geen taak voor de provincie, maar
g.s. doen wel hun best om het mi
nisterie van lnv tot actie aan te spo
ren.
Blauwalgen, eigenlijk cyanobac-
teriën, praducere.i verschillende
soorten toxines. In Nederland zijn
tot nu toe al'een microcystines ge
vonden, in drijflagen soms meer dan
60 varianten. Dit gif is ook gevon
den in de lever van vissen en eend-
achtigen die dood zijn aangetroffen
in het Volkerak-Zoommeer ten tijde
van de blauwalgenbloei. Verschillen
tussen potentieel toxische bacterie
stammen maken het zeer moeilijk
een relatie te vinden tussen gehaltes
potentieel toxische cyanobacteriëen
en het optreden van gezondheids
klachten. Sommige stammen produ
ceren nooit toxine, terwijl andere
stammen dat alleen in een bepaal
de periode en onder bepaalde om
standigheden doen. Ook over deze
omstandigheden is weinig bekend.
Geschat wordt dat 75% van de
stammen in Nederland toxine pro
duceert.
Microcystubes zijn van het type he-
patotoxine dat de eiwitfosfatase
remt. Lage dosering kan leiden tot
jeuk en/of huiduitslag en/of maag
darmklachten, misselijkheid, buik
pijn, diarree, griepachtige verschijn
selen, hoofdpijn, geïrriteerde ogen,
oorpijn en blaren rond de mond.
Hogere doseringen en/of chronische
blootstelling kunnen leiden tot het
ontwikkelen van tumoren en/of be
schadiging van de lever met moge
lijk de dood tot gevolg.
Onderzoek met muizen doorver
taald naar de mens zou betekenen,
dat acute vergiftiging kan optreden
bij het doorslikken van een grote
slok (40 ml) van een drijflaag van
cyanobacteriën.
Er zijn echter géén gevallen bekend
van gezondheidsklachten bij con
sumptie van gewassen die beregend
zijn met water, besmet met cyano
bacteriën. Gezien de potentiële risi
co's ligt een onderzoek voor de
hand. Mogelijk resulteert dat in een
landelijke norm. Een breed opgezet
te inventarisatie van gegevens is no
dig en vanwege de hoge kosten
dient het onderzoek volgens het
provinciaal bestuur op landelijk ni
veau opgezet te worden.