Braderie in Tholen
mist daverend slot
Buurt door schoten
in nacht opgeschrikt
Veste en grachtmuur van slot
Stavenisse gered van verval
oé Cordj»dal
In plaats van vissen
kinderen in de vijver
AL 58 JAAR
DÉ
THOOLSE
COURANT
Wildeman dupe
van vernieling
Tholencup
gaat niet door
Helikopter en
modelboten in
Sint-Annaland
Donderdag 7 augustus 2003
59e jaargang no. 38
Teleurstelling over schrappen vuurwerk
Gemaalweg
Man met bivakmuts in Hoogstraat
Getuigen
Echtpaar De Bruin stelt terrein open op nationale monumentendag
Het terrein met de gracht van het voormalige slot van
Stavenisse wordt opengesteld voor het publiek. Dat ge
beurt voor het eerst op zaterdag 13 september tijdens de
nationale open monumentendag. Leen en Hesther de
Bruin hebben de vervuilde gracht schoongemaakt en de
muren van het slotterrein opgeknapt en de volkstuin om
getoverd tot een lustoord. Het is particulier bezit, maar
eigenlijk zou de gemeente het in eigendom moeten heb
ben, vindt het stel.
Onherstelbaar
MINSTENS 1000 SOORTEN
voor sympathieke prijzen
Deze week
Warmte kan drukkend zijn. Vooral als het broeierig weer is en er
geen zuchtje wind staat. Maar de hitte die nu al weken aanhoudt,
maakt ook vindingrijk. Dat is het geval bij de familie Boekhout
aan de Langeweg in Scherpenisse. Daar is de tuinvijver tijdelijk
in gebruik als heus zwembad.
Eendrachtbode, de Thoolse Courant
Postbus 5, 4697 ZG Sint Annaland
Telefoon 0166-657007 b.g.g. 653474
Telefax 0166-657008
E-mail: redactie@eendrachtbode.nl
advert@eendrachtbode.nl
admin@eendrachtbode.nl
Homepage: www.eendrachtbode.nl
Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen
en Sint Philipsland waarin opgenomen de
Thoolse Courant en het Advertentieblad.
Verschijnt donderdag.
Bankrekening 30 30 05 556, Giro 12 44 07
Abonnement 15,30 per halfjaar, 28,00 per
jaar, per post 44,85 per jaar, allemaal incasso.
Losse nummers 1
Opgave advertenties voor dinsdag 16.00 uur.
Advertentieprijs 0,26 plus btw per mm.
Spierinkjes t/m 20 woorden 5,- contant.
Hoofdredacteur W. Heijboer.
De braderie in Tholen moet een daverende afsluiting behouden. Dit
jaar lukt dat niet, want nu het vuurwerk definitief niet door kan gaan,
is de tijd te kort om een alternatief te vinden. „Maar we gaan volgend
jaar zeker weer een poging wagen", zegt A. Molenaar van de organise
rende ondernemersvereniging. Of dat vuurwerk wordt of iets anders,
kan hij niet zeggen. „We moeten ons daar als bestuur nog over buigen."
De teleurstelling over het wegvallen van het afsluitende vuurwerk is
groot bij de organisatie.
„Het vuurwerk was uitgegroeid tot
een vast onderdeel en het is altijd
zeer gewaardeerd door het pu
bliek", zegt Molenaar. Zaterdag
avond 30 augustus zal het echter stil
blijven in het stadje aan de voorma
lige Eendracht. Aangescherpte vei
ligheidseisen hebben ertoe geleid
dat uiteindelijk geen vergunnig is
verleend om vuurwerk af te steken.
Een reeks van jaren is het afsluiten
de vuurwerk afgestoken vanaf de
landtong bij de vluchthaven langs
het Schelde-Rijnkanaal. Maar dit
keer gaf de provincie daar geen toe
stemming voor. De staatssecretaris
van verkeer en waterstaat én de
commandant van de Zeeuwse regio
nale brandweer adviseerden nega
tief. De veiligheid van de scheep
vaart op het kanaal, de aanwe
zigheid van oliehandel Verbo én de
afstand tot het publiek waren de ar
gumenten voor de afwijzing.
Samen met de gemeente ging de
braderiecommissie op zoek naar een
alternatieve plaats, nadat al was
overeengekomen om over te stap
pen op vuurwerk dat minder zwaar
is. De kanaaldijk ten noorden van de
Gemaalweg kwam in beeld. Maar
ook hier spelen de aangescherpte af
standen parten. De nabijgelegen
voormalige oesterputten fungeren
namelijk sinds enkele jaren tijdens
de braderiedagen als parkeerterrein.
En de toegangsweg van dit terrein
valt binnen de straal van 70 meter
waarbinnen niemand mag komen
vanaf een uur vóór tot enige tijd na
het afsteken van het vuurwerk. Een
voorzorgsmaatregel in verband met
mogelijke blindgangers, maar gedu
rende genoemde periode zou er dan
niemand naar of van het parkeerter
rein kunnen. En dat op een tijdstip
dat de braderie net is afgelopen.
Vervolgens is gezocht naar een al
ternatieve parkeerplek, maar ner
gens is een terrein met een verge
lijkbare capaciteit gevonden. En dus
kon de burgemeester niet anders,
dan de benodigde verklaring van
geen bezwaar - in het kader van de
openbare orde en veiligheid - wei
geren. Molenaar: „De gemeente
treft geen blaam. Zowel door haar
als door de politie is er alles aan ge
daan om een alternatief te vinden."
ZIE VERDER PAGINA 3
In de nacht van zondag op maandag zijn er twee schoten gelost op of bij
een woning aan de Hoogstraat in Tholen. Dat is gebeurd tussen twee
uur en kwart over twee. Twee mannen, waarvan één met een bivak
muts, drongen de woning binnen van een alleenstaande vrouw door een
raam te vernielen. De bewoonster was op dat moment niet thuis.
De politie zegt dat er één schot is
gelost, maar omwonenden zeggen
twee schoten te hebben gehoord.
Buurtbewoners werden door het
vernielen van een ruit en de schoten
opgeschrikt uit hun slaap. De huls
van een van de kogels zou terugge
vonden zijn.
Twee mannen zijn rond twee uur
naar de woning op de verdieping ge
komen via de ingang aan de Hoog
straat van het complex van 10 wo
ningen dat, samen met de 23
woningen van de Ark (voor senio
ren), sinds 1 januari door Castria
Wonen overgenomen is van de
stichting zorgverlening van de Ge
reformeerde Gemeenten in Zeeland.
Een van de mannen droeg een bi
vakmuts. Door een raam te forceren
lukte het een van hen naar binnen te
gaan. Die liet de tweede man binnen
door de voordeur open te doen.
Na een korte tijd rende een van hen
de woning uit en liep de Hoogstraat
in. De ander stak de binnentuin over
en sprong over het hek dat het seni
orencomplex afsluit van de Kaay.
Deze man sprong in een auto en
reed met piepende banden weg.
De inmiddels gealarmeerde politie
(uit Kruiningen) was na ongeveer
twintig minuten ter plaatse. Zij ging
op onderzoek uit. Rond half vier
kwam de bewoonster thuis. De poli
tie sprak met haar in de politiewa
gen.
Volgens de politie ligt de toedracht
van het schietincident in de relatie
sfeer, maar omwonenden denken
dat er meer aan de hand is.
Volgens de buurtbewoners zou er
vrijdag al een vreemde man op ver
kenning zijn geweest. De twee man
nen zouden goed de weg hebben ge
weten naar het pand. Het kapotte
raam is na het voorval met een
plank dichtgespijkerd. De politie
heeft nog geen aanhoudingen ver
richt en heeft de zaak nog in onder
zoek. Ze roept getuigen op die iets
van de verdachte omstandigheden in
de nacht van zondag op maandag
hebben gezien of gehoord.
Bij Castria Wonen waren eerder
geen klachten bekend over het pand.
dat deel uitmaakt van een complex
dat gebouwd is op het terrein van de
voormalige gasfabriek.
Leen en Hesther de Bruin knapten de restanten op. Jaap, Gerbert en Gejanne Eerland en kleindochter Amy ten Holder zijn er kind aan huis.
Op de gracht drijven lelies. In het
water zwemmen vissen en kikkei*.
Eenden vinden er hun kostje. Jaren
lang was 'de veste' zoals de Stave-
nissenaren de gracht noemen, ge
bruikt als stortplaats en brokkelden
de restanten van de grachtmuur
steeds verder af. Tot er niets anders
overbleef dan een ruïne.
Het echtpaar zette er de schouders
onder. Nu is het een idyllisch plekje
op een historisch stukje Stavenisse.
Met een persoonlijke toets van de ei
genaren: „Een beetje kitscherig is
het wel."
In 1990 kwamen ze op het eiland
wonen. De volle randstad beu. Ja
renlang woonden ze in Schiedam.
Maar ze kennen het leven op het
platteland uit hun jeugd in Over-
schie, een dorp onder de rook van
Schiedam. Moeite om aan de stilte
te wennen hadden ze niet. Die ken
den ze nog uit hun jeugd. „We lazen
een advertentie in de krant dat er een
huisje te koop stond aan het Bos. We
hadden die dag niets te doen. We
zouden alleen maar gaan kijken,
hadden we afgesproken. Maar toen
we het zagen, waren we meteen ver
liefd op deze plek," vertelt Hesther
(60) die als ambtenaar van de ge
meente Rotterdam in De Doelen
werkte.
De tuin van het huis loopt uit op de
gracht en een deel van het slotter
rein. Het vrije uitzicht naar het zuid
oosten vonden ze prachtig. Tuin,
water, volkstuinen, het oude kerkhof
en daarachter De Kamer, de ijsbaan
en de weilanden waar koeien graas
den. Ze namen eerst het huis onder
handen. Bouwden het naar achteren
uit om meer leefruimte te scheppen.
Haalden de wc van buiten naar bin
nen.
Hesther: „Lies Priem had hier op het
terrein een moestuin. Ik heb hem ge
vraagd of we de gracht mochten
schoonmaken." De gracht was al
tientallen jaren in gebruik als vuil
nisbelt. „Hij was zeker voor de helft
gedempt. Iedereen gooide er maar
wat in. Van lieverlee zijn we de boel
gaan opruimen."
Karrenvrachten puin haalden ze
eruit. Bedspiralen, fietsen, wastrom-
mels, plastic melkflessen, nylonkou
sen, een bagagedrager van een mo
torfiets en lege jeneverflessen. „En
een bakelieten sigarenkoker," zegt
Leen (63). „Die gooien we niet
weg." Ze profiteerden toen nog van
het feit dat de vuilniswagen een open
bak was waar de zakken los in wer
den gegooid. „Van de vuilnismannen
hebben we veel hulp gehad. We heb
ben ook nog puin gebracht op de oude
stortplaats Tuttelhoek in Scherpenis-
se. Soms reden we wel twee keer per
dag," vertelt de oud- taxichauffeur, -
grondwerker en -verfspuiten
Het slot van Stavenisse was geen
kasteel maar een buitenplaats. Am
bachtsheer Hieronymus van Tuyll
van Serooskerke liet het in 1653
bouwen. Na zijn overlijden in 1669
werd het nog een tijd bewoond,
maar het grote en fraaie slot raakte
daarna al spoedig in verval. Op de
kopergravure in de Cronyk van Zee
land van Smallegange staat het nog
in volle glorie. Een rechthoekig ge
bouw van twee verdiepingen met
twee hoge schoorstenen, omgeven
door een brede gracht. Strak aange
legde tuinen daaromheen. Op elke
hoek van de grachtmuur een toren
tje. De toegang tot het slot voerde
over een houten brug. Daarvoor lag
een breed terrein, een voorplein, met
aan weerszijden portierswoningen.
In het begin van de negentiende
eeuw is het adellijk slot vermoede
lijk afgebroken. Honderd jaar later
werden de portierswoningen ges
loopt en werden er woningen ge
bouwd. Het huis van het echtpaar
De Bruin is op een van deze gebou
wen verrezen. „Bij de renovatie
hebben we gewelven gevonden en
een stuk van een vloer."
In 1944 kwam het terrein bij de in
undatie van Tholen door de Duitse
bezetter in het water te staan. En de
Ramp in 1953 deed ook hier zijn
verwoestende werking. De restanten
raakten steeds verder in verval.
'Door onachtzaamheid van de eige
naar en de gemeente' werd de slot
gracht grotendeels gedempt, schrijft
Bram Smits in het fotoboekje Stave
nisse in Vroeger Tijden uit 1996.
'Een onherstelbaar verlies van histo
rische waarde', noemt hij het.
Een deel van het terrein achter de
woning van De Bruin kwam in 1996
te koop te staan. „Niemand wilde
het kopen. Het is een rijksmonu
ment. Je mag er niet op bouwen."
Een aantal jaren bleef het onver
kocht. In 1999 kon het echtpaar
overeenstemming bereiken over het
terrein van 1100 vierkante meter.
Priem had tot eind oktober van dat
jaar het vruchtgebruik. „Toen de
aardappelen en de kroten van het
land af waren, zijn we begonnen."
Hesther maakte een schets voor de
indeling van de tuin op het terrein
dat voor tweederde in hun bezit is.
Ze kregen documentatie van Smits
die in deze krant jaren geleden al ar
tikelen wijdde aan het slot. Hesther
liet zich inspireren door oude teke
ningen van de tuin rond het gebouw.
In het midden een vierkant met een
prieeltje. Vandaaruit lopen er diago
nale lijnen naar de grachtmuur. In de
vakken daartussen is plaats voor
planten en struiken. Haagjes van
buxus met wandelpaadjes van hout
snippers.
ZIE VERDER PAGINA 3
Advertentie I.M.
Leen Heijboer bespeelt het orgel.
Verder staat de evangelisatiecom
missie met een kraam. De braderie
duurt van tien uur 's morgens tot
acht uur 's avonds.
Streekmuseum De Meestoof in de
Bierensstraat is open van half elf
tot zes uur. Naast de exposities
zijn er extra activiteiten: een touw
slager, smid en boekbinder geven
demonstraties en ook het snijden
van mesheften en botenbouw wor
den getoond. Verder is een kleine
verzameling opgeknapte bromfiet
sen uit de jaren zestig te zien, wor
den boeken en curiosa verkocht.
De uit Stavenisse overgebrachte
Noorse woning, ingericht in jaren-
50-stijl, kan eveneens bekeken
worden.
De organiserende middenstands
vereniging Activa adviseert brade
riebezoekers hun auto te parkeren
op het havenplateau buiten het
dorp.
De replica van de wildeman in het
gemeenteplantsoen langs de Ka
mer in Stavenisse is regelmatig
doelwit van vandalen. Gepoogd
wordt het beeld in brand te steken
of onder te kliederen. Nu is het
ook voor een deel vernield. De lin
kerarm met de knots is verdwenen.
Uit de sokkel van gemetselde ste
nen is een hoeksteen verwijderd.
De wildemannen bewaakten vroe
ger de toegang tot het slot van Sta
venisse. Na de ramp werden ze
verkocht aan een antiquair en do
ken ze in Hilversum op. Later
keerden ze terug naar Zeeland. Ba
ron van Tuyl van Serooskerken uit
Oostkapelle kocht ze op.
Leon Vermunt uit Halsteren maak
te in opdracht van de gemeente
een replica van een der wildeman
nen. Hij kreeg een plaatsje achter
het slotterrein bij de aanleg van
het wandelpad tussen de Stoofdijk
en Boswei. Ook werden er bankjes
geplaatst van kunststof voor de
wandelaars.
De wildeman staat met zijn rug te
gen de dichte struiken en kijkt uit
over de polder, maar is niet in staat
belagers van zich af te houden. Hij
mist zijn knots.
Weervrouw Marjon de Hond snakt
naar een hittegolf en een record-
zomer, zo viel de afgelopen dagen
te beluisteren. Maar lang niet ie
dereen zit op dat warme weer te
wachten. In ieder geval niet de
Thoolse voetbalclubs, want die
zien hun jaarlijkse toernooi om de
Tholencup in het water vallen als
gevolg van de aanhoudende
droogte. De gemeente kondigde
twee weken geleden een speelver
bod af voor de wedstrijdvelden.
Vandaag voert ambtenaar sportza
ken P. van der Vlies een laatste
controle uit, maar hij is somber
gestemd. „Er is de afgelopen we
ken geen regen van betekenis ge
vallen. En van de voorspellingen
voor de komende dagen word je
niet vrolijk. Je ziet de velden ook
met de dag achteruit gaan." Bere
genen kan nauwelijks omdat de
bassins bij de velden droog staan.
Het speelverbod geldt vooralsnog
tot zaterdag 23 augustus. In Oud-
Vossemeer, Poortvliet en Tholen
zijn ook de trainingsvelden geslo
ten.
De Tholencup zou op 12, 14, en
16 augustus bij Noad '67 worden
gehouden. Vanavond is er overleg
met de Thoolse Voetbalfederatie
hoe het verder moet met het toer
nooi. Het kan definitief afgebla
zen worden, of er kunnen andere
data gezocht worden.
Met zo'n tachtig kramen en 25
grondplaatsen is de braderie in
Sint-Annaland komende zaterdag
druk bezet. De middenstanders
hebben tal van aanbiedingen en de
monstraties. Daarnaast is er volop
gelegenheid om een terrasje te pik
ken en iets te eten. En ook zijn er
de nodige attracties. Zo kan de
jeugd zich aan de Ring vermaken
met bijvoorbeeld eendjes vissen,
radiografisch bestuurbare model-
boten en ponyrijden. Op het Ha
venplein is de mechanische stier
een uitdaging en hier staat ook de
kermis opgesteld. Vanaf elf uur 's
morgens kan Sint-Annaland vanuit
de lucht worden bekeken in een he
likopter, deze start zijn rondvluch
ten vanaf de hoek Javadijk/Koel-
huisweg. En in de Voorstraat is, ter
hoogte van de huisarts, de kinder
braderie. Bij verenigingsgebouw
het Trefpunt verzorgen leden van
zangkoor VZOS een rommelmarkt
(met om 12 uur een verkoping bij
opbod) en een terras. De zangers
doen voor het eerst mee aan de bra
derie, maar andere verenigingen
(zoals Smash, WIK, WHS, Vogel
vreugd, de Zeebaars, EHBO en Ro
de Kruis) en de peuterspeelzaal
zijn al langer van de partij. De
N.H. kerk is tussen drie en vier uur
open. Ze kan bezichtigd worden en
Gert van Weide is de
nieuwe dirigent van
Accerlerando
Marja Visser kreeg
de ziekte van Lyme
door een tekenbeet
EN VERDER...
Braderie Sint-Maartensdijk
rustiger door de hitte
Redding standerdmolen
Sint-Annaland kost
39.000 euro
Geen schuimparty in
Haestinge
De Rampaerdt is een lustoord
aan de Tweede Dijk
Veel ballonnen opgelaten op
de Pluimpot voor War Child
Vierhonderd redders van
de watersnood zijn op
18 september welkom
in Tholen
Joey Moerland met paard
Tim Zeeuws springkampioen
ONTNEEM DE LIEFDE
HAAR BLINDDOEK,
GU HERGEEFT DE
WERELD DE RUST
Dit nummer bestaat uit
12 pagina's
Vrijdagmiddag spelen de kinderen van het gezin met hun twee nichtjes en het
zoontje van de huishoudelijk hulp naar hartelust in de stenen vijver in de voortuin
van het huis. In plaats van vissen zwemmen er kinderen. Menig voorbijganger
kijkt vreemd op.
„Een van de kinderen vroeg een paar weken geleden al of ze niet in de vijver
mocht. Dat was toen 's avonds. Nu wilden ze weer. Ik wou het eerst niet toestaan
omdat er nogal wat algen in zitten, maar mijn man vond dat het wel kon. Als ze
daarna maar onder de douche gaan, zei ik," vertelt mevrouw Boekhout-van
Houdt.
En zo plonsten de kinderen de plomp in. De vijver die ongeveer een kwart van een
cirkel bestrijkt en onderdeel uitmaakt van het tuinontwerp.
„Er staat nu een jaar water in. Maar er zaten nog geen planten of vissen in. Dat
was wel de bedoeling, maar zover is het niet gekomen."
Mooi meegenomen voor de kinderen. Ze hoeven nu niet tussen de karpers en de
waterlelies door te laveren.
De vijver is niet breed en niet diep. Hoewel het jongste meisje Jedid-Jah van veer
tien maanden er niet in kan staan. Ze wordt dan ook beurtelings stevig vastgehou
den door een van de tweelingzussen Marie-Elise en Corline (13). Samen met Hen
ry (9) en Rebekka (6) Boekhout en hun nichtjes Esther (11) en Hanna Gort (8) uit
Veenendaal, en Kees van der Lede (11) uit Sint-Maartensdijk hebben ze dolle pret
in het water van de vijver. Een luxe kikkerbadje tussen bloeiende planten. En zon
der badmeester of badjuffrouw.
De pret is niet voor lang. De familie woont er nu vijf jaar, maar verhuist binnen
kort naar Tholen waar ze haar intrek nemen in het huis van dokter Mellema.
Bij de familie Boekhout aan de Langeweg wordt de tuinvijver door de kinderen gebruikt als zwembad.