Kijkdag nieuwe Rehobothkerk trekt
veel Tholenaren naar Stadszicht
Rond de kop van Tholen voert langs
sporen van het water in het landschap
basisschool de Eevliet in Poortvliet
Spectaculaire opening rommelmarkt
Wandelroute Sint-Philipsland
Donderdag 15 mei 2003 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
De moederdag-verkoping van de Gereformeerde Ge
meente Tholen had vrijdag en zaterdag een extra trek
pleister. Men kon tegelijk een kijkje nemen in de nieuwe
Rehobothkerk. Die mogelijkheid werd door velen benut,
zodat het in de wijk Stadszicht een hele drukte werd. De
verkoping bracht netto 3000 euro op. Dat geld is be
stemd voor de nieuwbouw.
Unieke hal
Gebrandschilderde ramen en twee stenen tafelen voor Gereformeerde Gemeente
Twee stenen tafels
Drie verenigingszalen
De nieuwe directeur van de Eevliet wist niet wat hij zater
dagmiddag overkwam bij zijn eerste rommelmarkt/fancy
fair van de Poortvlietse openbare basisschool. Op De Ca-
sembrootschool in Sint-Annaland was Fons Neelen rusti
ge verkopingen gewend, maar in de Julianastraat in Poort
vliet stonden de eerste kopers om half één al voor het hek,
terwijl anderhalf uur later pas de officiële start was. „Het
was inderdaad een spectaculaire opening", blikt directeur
Neelen terug. „Ze vlogen over de hekken heen. Onvoor
stelbaar!"
Natuurgidsen Els Frig ge en George Koenders maken nieuwe fietsroute
Orgel later
Rietveld
Van de buitenkant heeft iedere
Tholenaar de kerk op de hoek van
de Postweg/Ten Ankerweg al ge
zien. Met name sinds de groene
torenspits is geplaatst, valt de Re
hobothkerk al van ver op. En wie
de toekomstige woonwijk Stads
zicht nadert, ziet het kloeke ge
bouw, waarnaast momenteel een
groot parkeerterrein wordt aange
legd. Zo donker het pand van bui
ten oogt, zo licht en ruim is het
van binnen en dat wilden vele in
woners wel eens met eigen ogen
zien. Hoewel de bestrating nog
niet klaar was, liep men over een
provisorisch toegangspad het ge
bouw in. Vrijdagmiddag om half
vier stroomden er gelijk al mensen
binnen en 's avonds was er tot ne
gen uur sprake van topdrukte. Za
terdagmorgen liep het van negen
tot één uur rustiger, maar rond de
koffietijd kwamen er weer velen
kijken en iedereen vond het reuze
gezellig. Het bewonderen van de
nieuwe kerk bleek voor velen toch
het hoofddoel. En passant werden
de standjes met bloemen en plan-
Stadszicht. De opzet is zodanig,
dat de kerkzaal sneller leeg zal
zijn dan de kerk in de Hoogaars
straat gezien de vele in- en uitgan
gen. En we hebben een unieke hal,
waarin men zowel voor als na de
dienst nog een praatje kan ma
ken." Er is ook nog een zijhal
waarin de garderobe komt, van
waar men op twee punten direct
de kerk in kan. Deze zijhal is ook
voorzien van twee nooduitgangen.
Aan de kant van de Ten Ankerweg
ligt de ruime consistorie met daar
vlakbij een klein keukenblok waar
koffie gezet kan worden. De con
sistorie heeft ook een aparte in
gang voor kerkenraadsvergaderin
gen, maar op zondag blijft die
dicht. ,,Dan komen de predikant
en de kerkenraad in de hal ook
nog eens in contact met de kerk
gangers", zegt Van Voorst.
De hoofdtoegang telt vier deuren
met daarboven een warmtegordijn
voor de winter. Gaat men links
naar de zijhal met de garderobe,
rechts is de toegang naar de kin
deropvang, wat voor de Rehoboth-
Secretaris Van Voorst van de bouwcommissie in de immense
kerkzaal met op de achtergrond de verenigingszalen.
ten, kaas, boeken, c.d.'s, kleding,
enz. bezocht en tussendoor genoot
men van koffie met cake.
Secretaris J.C. van Voorst van de
bouwcommissie is blij met de gro
te belangstelling. „Op een prach
tig punt van Tholen is er een ro
buust, beeldbepalend gebouw
gekomen, dat past bij de wijk
kerk een nieuwe voorziening
wordt. In de Hoogaarsstraat is
daar nu geen ruimte voor. Door de
week wordt de ruimte, die aan de
woonwijk grenst, als bibliotheek
gebruikt. Op zondag kunnen de
kleine kinderen er terecht. Er is
een aparte, comfortabele ruimte
om baby's te verschonen.
De kerkzaal is het hart van de Re
hobothkerk. Zonder banken is is
het een enorme lege ruimte. Op de
Gezellig koffiedrinken tijdens de kijkdag in de nieuwe Rehobothkerk van de Gereformeerde Gemeente Tholen. Midden op de achtergrond de
nog lege orgelzolder met daaronder de plaats voor de preekstoel met aan weerskanten de twee stenen met daarop de Tien Geboden.
grond plavuizen, zoals ook in de
entreehal en zijhal. In de consisto
rie en de verenigingszalen komt
nog vloerbedekking. Voor de
preekstoel met daarboven het or
gel is ruimte gereserveerd aan de
kant van de Postweg. Links en
rechts naast de preekstoel zouden
de psalmborden komen, maar een
anonieme gever heeft die situatie
veranderd.
Er kwam een schenking van een
gemeentelid voor twee grote stuk
ken natuursteen uit Italië, die de
stenen tafels van Mozes symboli
seren met daarop de Tien Gebo
den. Op elke tafel staan vijf gebo
den uit Exodus 20: 1-17 en de
rechter tafel wordt besloten met de
tekst: ,Och of wij Uw geboon vol
brachtenDe tekst is met me
talen letters op de twee stenen ge
plakt. De psalmborden komen nu
aan de zijkanten van de orgelzol
der.
Opvallend in de kerkzaal zijn ook
de gebrandschilderde ramen. Arie
van der Spek, die in de Eben Haë-
zerschool de regenboog in het dak
maakte, heeft aan de linker kant
op drie ramen de wonderbare vis
vangst uitgebeeld, terwijl aan de
rechter kant hét bijbelverhaal is
uitgebeeld waar de kerk naar ge
noemd is: Rehoboth.
Als de kerk bij bijzondere dien
sten te klein zou zijn, kan altijd
nog een vouwwand worden geo
pend naar één of meer van de drie
verenigingszalen. Vrijdag en za
terdag is dat één grote ruimte voor
de verkoping, maar er zijn drie
aparte zalen van te maken met ge-
luidswerende vouwwanden. In de
ene ruimte kan er catechisatie ge
geven worden en in de andere zaal
kan de vrouwenvereniging bijeen
komen of een zangkoor repeteren.
Het gebrek aan ruimte voor de ve
le verenigingen van de Gerefor
meerde Gemeente Tholen was met
name ook een reden voor de bouw
van de nieuwe kerk. De vouw
wand naar de kerkzaal toe is van
perehout, de twee andere wanden
zijn wit. Achter de derde vereni
gingszaal is nog een aparte berg
ruimte voor materiaal van de
jeugdclubs. Voor de verenigingen
is er ook een aparte ingang. De
drie verenigingszalen komen uit
op een gang die als extra gardero
be voor de kerkdiensten gebruikt
kan worden. In die gang is ook
een invalidentoilet te vinden,
vlakbij de enorme keuken met
twee uitgiftebalies. De keuken is
voorzien van alle snufjes met een
magnetron, keramische kookpla
ten en een centraal keukenblok.
Dit biedt ruime mogelijkheden
voor het houden van verjaardagen,
bruiloften en vieringen van jubi
lea, maar volgens secretaris Van
Het werd een chaotisch begin van
de rommelmarkt toen de bezoe
kers geen geduld meer konden op
brengen. Directeur Neelen zou het
hek open doen, maar de sleutel
paste niet. „Voorzitter A.R v.d.
Belt van de medezeggenschaps-
Er komt een wandelroute voor Sint-
Philipsland. De kaart past in het
nieuwe beleid voor het voormalige
eiland om de (grond)wateroverlast
tegen te gaan. Het waterschap
Zeeuwse Eilanden, de provincie, de
gemeente maar ook de ZLTO slaan
hun handen ineen om maatregelen
te nemen tegen déze overlast.
raad bleek mij de verkeerde sleu
tel gegeven te hebben. Voordat ik
de goede had, waren de eerste ko
pers al over het hek gesprongen."
De directeur had voor zaterdag al
signalen gekregen dat de rommel
markt ook in West-Brabant be-
Over een week of drie krijgen de
bewoners van Sint-Philipsland en
Anna Jacobapolder een uitnodi
ging in de bus om een voorlich
tingsbijeenkomst bij te wonen in
De Wimpel over de zogeheten ge
biedsgerichte aanpak van de ver
kend is. „Ik kreeg telefoontjes uit
Bergen op Zoom en Roosendaal.
Jammer genoeg viel onze markt
dit keer samen met een voetbale
venement bij SPS. De opbrengst
lag met bruto 1300 euro (netto
1200 euro) dan ook iets lager dan
vorig jaar. We zouden ook nog
meer rommel moeten hebben,
want je zag al gauw lege plekken
ontstaan. Er waren minder t.v.'s,
radio's en computers dan gebrui
kelijk."
Een echtpaar uit Roosendaal ging
tevreden met vier rotan stoelen
naar huis. „Slechts voor 5 euro,
dus daar kun je wel een zomer
mee doen. We komen hier elk
jaar. De datum horen we altijd
van Thoolse kennissen."
Er kwamen ook veel Marokkanen
af op de rommelmarkt, die met
schillende instanties. Dat zegt A.
van de Wel van het waterschap.
„We willen ook een wandelroute
gaan uitgeven, zoals we ook al
fietsroutes uitbrengen. We zijn be
zig met nummer 8 voor Tholen,
een fietsroute, maar dit wordt
name gebruiksartikelen als meu
belen en bedden wilden hebben.
Voor de grote stukken parkeerden
ze hun auto voor de ingang van de
school in de Julianastraat, waar
door het doorgaand verkeer ge
stremd raakte.
De jeugd vermaakte zich met po
nyrijden of balgooien. De spijker-
balk en het enveloppen trekken
was ook in trek. „We hebben ont
zettend veel steun van heel wat
ouders gehad. Mede daardoor
hebben we weer een extraatje
voor leermiddelen die niet uit het
gewone budget betaald kunnen
worden. Ook aan het schoolkamp
en het schoolreisje kunnen we wat
bijdragen. Als kleine school is het
altijd moeilijk om dat allemaal fi
nancieel rond te krijgen", aldus
directeur Neelen van de Eevliet.
waarschijnlijk een wandelroute
omdat er dan ook buitendijks ge
lopen kan worden."
Nieuw is dat er voor het gebied
een plan is om landbouwgrond aan
te wijzen voor waterberging. Ook
daar zal - als het plan doorgaat -
op de wandelkaart op gewezen
worden.
Voor de verkoping waren de vouwwanden van de drie
verenigingszalen geopend, zodat er één grote ruimte beschikbaar
was.
Voorst heeft de kerkenraad daar
over nog geen beslissing geno
men. In de huidige accommoda
tie aan de Hoogaarsstraat wordt
slechts een enkele keer een ver
jaardag gevierd.
Een nieuwe voorziening is ook de
aparte opbaarkamer, achterin het
complex, grenzend aan de par
keerplaats. Voor het houden van
begrafenissen vanuit de kerk is die
opbaarruimte dan functioneel.
De hele kerkbouw heeft 4,5 mil
joen euro gekost. De opbrengst
van deze vierde moederdag-verko
ping was bestemd voor de aflos
sing van de renteloze en laagren-
tende leningen. Secretaris Van
Voorst van de bouwcommissie is
vast van plan om zowel met de
moederdag-verkoping als de grote
verkopingen die voorheen bij Van
der Harst op bedrijventerrein Wel
gelegen werden gehouden, door te
gaan. „Als het niet meer voor de
kerkbouw nodig is, dan zijn er nog
vele andere doelen, zoals bijvoor
beeld evangelisatiewerk. Voor de
vierde keer hebben we nu een
moederdag-verkoping gehouden
en gezien de ruimte konden we het
nu grootser aanpakken dan in de
Hoogaarsstraat. Uit de bestellijs-
ten voor planten die we tevoren
hadden bezorgd, bleek al dat het
goed zou lopen. Hiermee willen
we verder gaan en ook de grote
verkoopdag zoals die twee keer bij
Van der Harst is gehouden, krijgt
een vervolg. Maar dan wel bij de
nieuwe kerk, waar een prachtig
parkeerterrein ligt en volop ruimte
aanwezig is", aldus de secretaris
van de bouwcommissie.
De officiële ingebruikneming van
de Rehobothkerk is woensdag 23
september gepland. Daarop aan
sluitend volgt een open dag, die
ingevuld wordt door de jeugdver
enigingen. „Dat lijkt nog ver weg,
maar we hebben alle tijd nodig om
alles rond te krijgen", zegt Van
Voorst. Zaterdagmorgen waren tij
dens de verkoop- en kijkdag nog
bouwvakkers bezig met de afwer
king van het plafond in de hal.
Voor de ingebruikneming van het
orgel volgt in de loop van novem
ber een aparte bijeenkomst. Het
monumentale Van Oeckelen orgel
uit 1841 kan namelijk niet in sep
tember al klaar zijn, vertelt voor
zitter Henri Aarnoudse van de or
gelcommissie. Samen met o.a. de
organisten Paul Heijboer, Erik
Quist, Bram Bout en Jaco Akers-
hoek gaat hij eind mei naar Rode-
school om de vorderingen van de
orgelrestauratie te bekijken. Het
orgel werd in 1841 gebouwd voor
de rooms-katholieke Academie of
Broerenkerk in Groningen. Later
werd het geplaatst in de gerefor
meerde Der Aa kerk in Groningen
totdat het instrument in 1985 werd
opgeslagen. De Gereformeerde
Gemeente Tholen keek gezien de
prijs uit naar een tweede handsor
gel en was heel blij een Van Oec
kelen op de kop te kunnen tikken.
„In heel Zuid-West Nederland
staan er geen orgels van deze bou
wer en dit is het eerste orgel dat de
oude Van Oeckelen heeft ge
bouwd", vertelt Aarnoudse. Uit
gangspunt bij de orgelkeuze was
de begeleiding van de gemeente
zang. „Dat is het belangrijkste
doel en daar is een Van Oeckelen
orgel zeer geschikt voor. Ook be
geleiding van koorzang is voor
ons van belang en dit orgel heeft
een breed scala van achtvoeten
met variatiemogelijkheden", al
dus de voorzitter van de orgel
commissie.
men te doen. Koenders: „Ik houd van
fietsen en was meteen enthousiast.
We spelen in op de toekomstvisie,
bestemming Tholen 2025, om rond
Sint-Maartensdijk natuur- en cultuur
toerisme te bevorderen. Daarom heb
ben we Sint-Maartensdijk als begin
punt genomen, maar de fietser kan
overal op de route beginnen natuur
lijk."
Het tweetal natuurgidsen in spe zocht
contact met het waterschap om de
route uit te kunnen laten geven. Van
der Wel: „Het past mooi in onze
reeks om via fietsroutes voorlichting
te geven over het werk van het water
schap. Daar zijn we met een route
rond het Veerse Meer mee begonnen.
Tholen was nog niet geregeld. Voor
ons was het nu een stuk makkelijker
omdat het voorwerk al was gedaan.
Er gaat namelijk heel veel tijd in zit
ten. Wij hebben nog wat zaken aan
gedragen voor de tekst en verzorgen
de foto's en de verdere productie. Het
gaat deel uitmaken van een groter ge
heel. Als alle tien routes klaar zijn,
gaan we ze in een cassette ook als re
latiegeschenk gebruiken."
De route leidt de fietser langs mar
kante punten. Zoals de Grote Nol bij
Sint-Annaland en de keersluis van
Stavenisse. Maar ook de welen onder
Stavenisse en de natuurvriendelijke
oevers langs de Winkelzeese water
gang komen aan bod en de oude
Pluimpot. Koenders: „Vanaf de Mal-
landsedijk is dat nog mooi te zien.
Het land ligt er hoger dan in de om
liggende polders die verder ingeklon
ken zijn."
Maar ook het rietveld bij de zuive
ring in Sint-Maartensdijk en het
Polderhuis worden aangestipt, plus
de slotgracht van het voormalige
kasteel van Frank van Borselen in
de smalstad.
De route is onderweg niet voorzien
van bordjes zoals de waterlandrou
te, maar de kaart is zo duidelijk dat
van verdwalen geen sprake kan zijn.
Behalve een gezamenlijke opdracht
moesten de cursisten ook een ter-
reinje in hun buurt onderzoeken.
Koenders koos voor de karrenvel-
den in de Schakerloopolder bij Tho
len en Frigge voor de Krabbenkreek
bij Sint-Annaland. Zij blijft groepen
rondleiden tijdens de natte laarzen-
tochten (14 juni om 9.00 uur de eer
ste). Koenders wordt een van de
gidsen in De Pluimpot bij Sint-
Maartensdijk.
Eind juni, begin juli is hij klaar. Dan ligt de nieuwe fietsroute over Tho
len bij de streek-VVV. Els Frigge uit Oud-Vossemeer en George Koen
ders uit Tholen stelden hem samen als eindopdracht voor de cursus na-
tuurgids. En ze vonden het waterschap Zeeuwse Eilanden bereid de
nieuwe route uit te geven.
voor het publiek bestemd zijn, op
Tholen betrekking hebben en een
aanvulling zijn op het bestaande ma
teriaal. Ook moest het nuttig zijn, ge
schikt voor scholen bijvoorbeeld.
Frigge die al jarenlang optreedt als
gids op en rond de Oosterschelde,
kreeg het idee tijdens een van de ex
cursies, zo vertelt ze. „Ik stond op
Schouwen met een groep, op de oude
stortplaats over de Oosterschelde te
kijken. Ik zag al dat water en moest
ook aan de ramp denken. Er is al een
waterlandroute over de zuidkant van
het eiland Tholen waar ik ook aan
heb meegewerkt. Toen dacht ik dan
kan er nu een route over de noord
kant bijkomen die niet alleen over
water moet gaan. maar ook een rela
tie met de natuur heeft. De sporen
van het water die nog in het land
schap zijn terug te vinden, zoals we
len en de oude loop van de Pluimpot.
Maar ook de keersluis bij Stavenisse
en de wateroverlast in Sint-Annaland
komen aan de orde."
Frigge en Koenders besloten het sa-
Nadat de openingsstorm was geluwd kon men rustig kleding uitzoeken.
De Thoolse route is nummer acht in
een reeks van tien fietsroutes die het
waterschap uitgeeft. Rond de kop van
Tholen voert de fietser vanuit het be
ginpunt Sint-Maartensdijk door de
polders naar de noordwestelijke kant
van het eiland. 'Over kronkelige dij
ken (oudland), over kaarsrechte ver
kavelingswegen (nieuwland), langs
de oorspronkelijke loop van de oude
Pluimpot en geeft een beeld van de
eeuwenlange strijd van de mens te
gen het geweld van het water.' Na
tuur, water, landschap en cultuurhis
torie vormen de hoofdbestanddelen
in de tocht.
Frigge en Koenders stelden de route
zelf samen en schreven de meeste
tekst op de uitvouwbare kaart, maar
ook Arend van der Wel van het wa
terschap leverde zijn bijdrage.
Els Frigge en George Koenders zijn
beiden lid van de natuurvereniging
Tholen. Ze volgen de IVN natuurgid-
sencursus regio Oosterschelde in
Goes en moesten twee opdrachten
maken. Een van de opdrachten moest
V.l.n.r. Voorlichter A. van der Wel van het waterschap en de natuurgidsen E. Frigge-Hoogesteger en G. Koenders met de nieuwe fietskaart
Rond de kop van Tholen.