Ouderenbond vecht tegen slechte
huisvesting en de wachtlijsten
Taallessen, inburgeringscursussen en
volwasseneneducatie onder één dak
ededeling
vrijdag
Li december
Motivatie om te slagen verbindt deelnemers bij lessen ROC
de feestdagen zijn *i onze
Verzekeringswinkels
gesloten op:
uonderdag 19 december 2002
LENDKACH1BUDE, DE THOOLSE COURANT
7
Het loopt storm bij de Anbo, de Algemene Bond voor
Ouderen, in Utrecht. De ledenwerfactie dit jaar leverde
tot dusverre 1500 nieuwe deelnemers op. Alleen al op de
50-plusbeurs meldden zich 500 ouderen die bij uitstek
deze bond zien als hun vertegenwoordiging bij overhe
den, bij zorginstellingen en verzekeringsmaatschappijen,
maar ook als entertainer. Inmiddels telt Anbo Nederland
ruim 170.000 leden en is de bond landelijk vertegen
woordigd met 545 afdelingen. De populaire pleitbezor
ger voor 50-plussers is ervan overtuigd dat dat aantal de
komende jaren verder zal toenemen. Het hoofdbestuur
baseert die voorspelling op de toekomstige vergrijzing.
Visie levensloop
Euro per week
Anbo-afdelingen op Tholen voorlopig nog bezig met bingo 's en reizen
Goed waardeloos
Veel blabla
Verjaardagskaarten
Drempel verlagen
Leefwereld
Biologisch boeren
Deelcertificaat
Argusogen
In verband met
Zorgverzekeraar VGZ wenst u
prettige feestdagen en een gezond 2003
'Senioren hebben de toekomst', schijnt er een integrale visie over
grappen ze bij de bond. Die rekende
uit dat tussen nu en het jaar 2020 het
aantal Nederlanders van 50 jaar en
ouder met 75 procent stijgt. De leef
tijdscategorie beneden de vijftig
gaat de komende 17 jaar met slechts
één procent omhoog. Dat betekent
dat er in 2020 drie miljoen 50-plus
sers zijn. Twintig jaar later, zo re
kent de Anbo, zijn dat er ruim vier
miljoen. Voorwaar een aantal om re
kening mee te houden.
Dat die miljoenen Nederlanders
zich bij de Anbo moeten aansluiten
ligt, zo blijkt uit diverse publicaties,
volgens het hoofdbestuur voor de
hand. De Anbo levert uiteindelijk
individuele informatie op tal van
terreinen. Of het er nu over gaat of
je je vermogen bij de fiscus in groep
drie moet invullen of het moet
schenken aan je kinderen, de Anbo
weet een antwoord of zoekt een des
kundige die daar verstand van heeft.
Collectief gaat het meer om belan
genbehartiging. De Anbo maakt
zich sterk voor onderwerpen als wo
nen, zorg, arbeid, inkomen en ver
voer. Delegaties van de bond praten
met overheden, vervoersbedrijven,
banken en verzekeringsinstellingen.
Daarnaast werkt de Anbo nauw sa
men met organisaties als de vereni
ging Eigen Huis en de Consumen
tenbond. De bond is er trots op, mee
te hebben gewerkt aan de totstand
koming van een keurmerk voor se
niorenwoningen en aan de vorming
van een aow-fonds.
In het kort komen de acties van de
bond er op neer, dat er bij het mini-
sterie van volksgezondheid stevig
wordt geklaagd en hard aan de bel
wordt getrokken over de lange
wachtlijsten in de gezondheidszorg.
Daarnaast reclameert ze bij ge
meenten over het tekort aan senio
renwoningen en bemoeit ze zich
met een toename daarvan. Verder
int de Anbo de eigen bijdrage voor
de thuiszorg en zoekt ze naar oplos
singen bij het verzorgen van zieken
thuis. Daarbij wordt ook de finan
ciële positie van de leden goed in de
gaten gehouden, want de Anbo
heeft ernstige bezwaren tegen het
korten van uitkeringen of pensioe
nen bij mensen die thuis een zieke
verzorgen.
De bond laat het niet bij mooie
woorden alleen, blijkt uit de activi
teitenkalender. Volgend jaar ver
hoe welzijn, zorg, inkomen en wo
nen er voor ouderen in Nederland
moet uitzien. „Het gaat om een vi
sie over de gehele levensloop", al
dus een van de Anbo-bestuurders.
Die visie moet aanknopingspunten
bieden die wachtlijsten wegwerken
en tips geven over hoe de huisarts in
Nederland kan worden behouden.
De visie moet aangeven wat er kan
worden gedaan tegen verhoging van
de kosten van openbaar vervoer, en
op welke manier een tekort aan se
niorenwoningen kan worden opge
lost. Want, waarschuwt de bond,
over vijf jaar heeft één op de drie
Nederlanders geen huisarts meer.
Dan heeft het kabinet 70 miljoen
euro bezuinigd op het openbaar ver
voer (tariefsverhoging en minder
lijnen) en is er een tekort aan senior
woningen van 140.000. Een sugges
tie is al bekend. Wat het openbaar
vervoer betreft, pleit de Anbo voor
een dekkend netwerk van regio
taxi's.
Het centrale punt van de Anbo Zee
land ligt in Middelburg. Van daar
uit worden zo'n 45 afdelingen in de
provincie bestuurd en wegwijs ge
maakt bij het oplossen van proble
men. De Zeeuwse centrale wordt
bemand door vrijwilligers. Zij stu
ren zonodig ook de Thoolse afde
lingen aan. Die zitten in Tholen,
Sint-Maartensdijk, Scherpenisse en
Oud-Vossemeer. Een belangrijk
wapenfeit was dat afdelingen mee
deden aan het onderzoek naar de
gemeente die zich het meest of het
minst gelegen liet liggen aan wo
nen en zorg voor senioren. Uitein
delijk bleven er in Zeeland acht ge
meenten over die werden gekwa
lificeerd. De beste gemeente in het
land was Etten-Leur met 8,39 pun
ten. De slechtste was Roermond
met 0,98 punten. Van de Zeeuwse
gemeenten scoorde Schouwen-
Duiveland met 7,42 punten het
hoogst. Noord-Beveland haalde de
minste punten voor Zeeland, 1,61.
Tholen komt in de uitslagen niet
voor.
De Anbo-afdelingen op Tholen ma
ken zich daarover niet druk. De
vier woordvoerders vinden de aan
gedragen problematiek voor oude
ren vooral een kwestie voor het
hoofdbestuur. Tholen houdt zich
vooralsnog meer bezig met het or
ganiseren van bingomiddagen en
Veel Anbo-afdelingen, zoals hierin Oud-Vossemeer, organiseren regelmatig bingomiddagen voor hun leden.
reisjes.
„Bij ons neemt het ledenaantal ook
niet zo toe", constateert L.J. Mayer
uit Poortvliet. Hij is secretaris bij
de afdeling Scherpenisse. In totaal
komt hij aan 56 leden. Mannen en
vrouwen. „Er overlijden mensen en
er komen weinig nieuwe leden bij",
stelt hij vast. De Anbo mag zich
dan uitgeven als een club voor 50-
plussers, in Scherpenisse voelt ie
mand van vijftig zich te jong voor
een lidmaatschap, stelt Mayer. „Ze
vullen zelf hun tijd in en zijn niet te
overtuigen om lid te worden", is
zijn ervaring. En ervaring is er ge
noeg in Scherpenisse. De Anbo be
staat daar veertig jaar en is ont
staan na samenvoeging met de
plaatselijke ouderensociëteit. Dat
heeft volgens Mayer nooit proble
men opgeleverd. „Het ging eigen
lijk automatisch."
In Scherpenisse ligt de nadruk
vooral op het organiseren van bin
go- en kaartmiddagen. Aanvanke
lijk ging de club ook tweemaal per
jaar op reis. maar dat werd volgens
Mayer voor een aantal mensen te
duur. „Nu gaan we eenmaal per jaar
op reis en organiseren we een sin
terklaasfeest. Daar sparen we het
hele jaar een euro per week voor."
Mayer werkt met een aantal vrijwil
ligers en zou willen dat de Anbo-le-
den wat meer waardering voor dat
werk hadden. „Het is net als met de
regering. Het deugt nooit." Hij ver
telt van de laatste voorjaarsverga
dering. „Toen kwamen er 30 tot 35
mensen. Die kregen de keus uit
twee reismogelijkheden. Dan zijn
er twintig voor de ene reis en tien
voor de andere. De ene ging dus
vanwege de meerderheid door. Dan
hoor je tijdens de reis de tegenstan
ders morren. Zo van: Ik zei het toch
al. Je moet van de bus naar de
plaats van aankomst een eind lo
pen."
Met gezondheidszorg en seniorwo
ningen houden ze zich in Scherpe
nisse niet zo bezig. Mayer: „Wij
zijn er meer voor het vertier. Om de
mensen bezig te houden." Dat wil
niet zeggen dat Anbo Scherpenisse
geen problemen zou oplossen. „Al
leen zijn er geen grote problemen
bij ons gemeld. Die er zijn, zijn
vaak heel snel opgelost. En kunnen
wij het niet, dan hebben we onze
afdeling in Middelburg." Dat ge
beurde bijvoorbeeld na problemen
met het openbaar vervoer. „De
treintaxi is afgeschaft. Dat heeft
voor veel inwoners vervoersproble
men opgeleverd. Dat hebben we ge
meld in Middelburg. Die heeft con
tact gezocht met het hoofdbestuur
in Utrecht. Maar dat heeft bij mijn
weten nog niets opgeleverd. Net als
met de locaties van het postkantoor.
Dat is bij ons weg. Alle postkan
toortjes verdwijnen uit de kleine
kernen. Dat vinden we goed waar
deloos."
Met problemen in de persoonlijke
sfeer gaan de leden van de Anbo
Scherpenisse niet naar het bestuur,
weet Mayer zeker. „Dat kom je niet
te weten. De mensen zullen eerder
zeggen dat het allemaal goed gaat.
Je zult ze echt niet horen zeggen dat
iemand financieel een beetje krap
zit en wat hulp kan gebruiken. Bij
voorbeeld als de wasmachine kapot
is. Aan de Anbo laten weten? Ho
maar! Daar zijn ze op Scherpenisse
veel te trots voor. En dat verander
je niet."
In Sint-Maartensdijk is de 78-jarige
M. van Beveren het aanspreekpunt.
Zijn Anbo groeit, zij het niet hard.
„In 1999 hadden we 120 tot 130 le
den. Nu zijn het er 168", meldt hij
met gepaste trots. „In Sint-Maar
tensdijk zien ouderen het nut van de
Anbo wel in", zegt hij. „We organi
seren vanalles. Bingo, reizen, gezel
lige middagen. Nee. Aan gezond
heid en dergelijke onderwerpen
doen we niet veel. Dat komt door
ziekte onder de bestuurders. Er zijn
nog weinig mensen die iets kunnen
doen. Trouwens," zegt Van Beve
ren, „er is ook geen vraag naar der
gelijke onderwerpen geweest."
Van Beveren, voormalig ambtenaar
bij de belastingdienst, zegt het vrij
willigerswerk graag te doen. „Ik
ben een tijd van het eiland wegge
weest. Zo'n 52 jaar. Toch ben ik
naar mijn gevoel weer helemaal in
de gemeenschap opgenomen."
In Tholen heeft de Anbo zo'n 100
leden, telt woordvoerder J.H. van
Huizen. Echte groei zit er de laatste
jaren niet in. „Er komen wat men
sen bij, er vallen wat mensen af,
maar uiteindelijk hebben we meer
opzeggingen." Een oorzaak kan hij
niet echt aanwijzen. Hij gooit het op
bestuursproblemen. „We zijn met
z'n vieren. Eigenlijk zou je het werk
met zeven mensen moeten doen.
Maar degenen aan wie ik het heb
gevraagd, hebben er geen zin in."
Wat Van Huizen zorgen baart, is het
aantal oudere ouderen dat lid is. Ze
ventig jaar is de gemiddelde leef
tijd. „Tholenaren van vijftig of ze
stig jaar zie je bij ons haast niet.
Toch moeten we het voor de toe
komst van die categorie hebben."
Ze kunnen allemaal deelnemen aan
de bingomiddag die om de veertien
dagen wordt gehouden, aan de jaar
lijkse broodmaaltijd, aan de kerst
viering en aan de reisjes.
Van Huizen is kritisch. Ook hij kent
het bondsblad waarin wordt aange
geven wat de Anbo allemaal voor
zijn leden doet. „Daar zit veel bla
bla bij", is zijn conclusie. „Als je
met klachten of zorgen komt, luiste
ren ze amper naar je." Zo stuurde
hij twee jaar geleden een brief naar
het hoofdbestuur in Utrecht, illus
treert hij. In de brief vroeg Van Hui
zen aandacht voor mannen die in
hun arbeidsverleden met gevaarlijke
stoffen, met name asbest, te maken
hebben gehad. Zoals dakdekkers.
Hij vroeg de Anbo om voor de leden
een jaarlijks terugkerend gezond
heidsonderzoek te regelen. Om te
voorkomen dat hij met een kluitje in
het riet werd gestuurd, wees hij op
de financiële inbreng van ouderen in
de Nederandse economie. Hij vindt
dat zijn Anbo-leden daardoor seri
eus moeten worden genomen en dat
aan hen wel wat dank is verschul
digd. 'Stuur ons niet met een stand-
daardbriefje het bos in', vroeg hij
het hoofdbestuur.
Dat reageerde tien dagen later. Het
bestuur had de brief met belangstel
ling gelezen en begreep dat Anbo
Tholen 'pleit voor een rechtvaardi
ge zaak'. Het hoofdbestuur reali
seerde zich dat veel ouderen door
slijtage en beroepsziekten in de wao
zijn geraakt 'of erger', staat in het
antwoord.
Toch wilde het hoofdbestuur niet
anders in actie komen dan een brief
te sturen naar de vakcentrale FNV
over de kwestie. „Het hoofdbestuur
moet beleidskeuzes maken en prio
riteiten stellen", schreef bondssecre-
taris N. Wuurman. Van Huizen
schreef een week later een brief te
rug waarin hij zijn teleurstelling liet
blijken en aangaf zich met zijn le
den afgescheept te voelen.
De Thoolse Anbo-afdeling liet het
er niet bij zitten. Van Huizen schreef
naar het Asbestinstituut in Scheve-
ningen om meer informatie. De ver
zamelde inlichtingen gingen vervol
gens rechtstreeks naar het ministerie
van volksgezondheid. Daaraan werd
eveneens het verzoek gekoppeld om
een jaarlijks gezondheidsonderzoek.
Temeer, zo schreef Van Huizen de
minister, omdat veel oud-werkne
mers kampen met gevoelens van
angst omtrent de gevolgen van as
best voor hun gezondheid.
De Anbo Tholen kreeg namens het
ministerie een brief terug van dr. A.-
Kalis. Die schreef begrip te hebben
voor de angst, maar het nut van een
periodiek onderzoek niet in te zien.
Kalis ging er van uit dat een jaar
lijkse screening, zoals gebeurt bij
borstkanker, ten doel heeft het
vroegtijdig opsporen van een ziekte.
Aan dat criterium voldoet volgens
Kalis een asbestonderzoek niet.
Mensen die met asbest hebben ge
werkt kunnen wat het ministerie be
treft het beste contact opnemen met
de huisarts en vragen om een long
foto.
Dat Van Huizen nul op rekest kreeg,
temperde zijn enthousiasme voor
het Anbo-werk niet, blijkt uit de
nieuwsbrief voor de leden van no
vember 2002. Er wordt met veel
plezier in teruggekeken op de laat
ste reis met de boot naar Zeeuws-
Vlaanderen en het afsluitende na-
jaarsreisdiner.
In de brief steekt Van Huizen de
hand in eigen boezem als het gaat
om zaken die niet zijn gelopen zoals
hij had gewild. Met name, schrijft
hij, is hij in gebreke gebleven bij het
versturen van verjaardagskaarten.
Een klus die wordt overgenomen
door een nieuw lid.
Oud-Vossemeer heeft de grootste
Anbo-afdeling op Tholen. Bijna 230
leden. „En," zegt woordvoerder C.
van Poortvliet, „we krijgen steeds
meer jonge leden. Mensen van 55
en 60 jaar." De afdeling bestaat 51
jaar en houdt zich bezig met het or
ganiseren van koersbalwedstrijden,
bingomiddagen, fietstochten en rei
zen. „De laatste reis was met 49 le
den naar Walcheren", vertelt Van
Poortvliet. Zijn afdeling gaat zich
de komende jaren ook richten op in
woners die aan huis zijn gekluis
terd. „We zijn op zoek naar vrijwil
ligers die met hen een praatje gaan
maken, een bloemetje brengen en
een kop koffie drinken." Van Poort
vliet denkt dat het initiatief kans van
slagen heeft omdat zich al een aan
tal dames heeft gemeld. Hij wil de
drempel om aan de activiteiten van
Anbo Oud-Vossemeer mee te doen,
verder verlagen. „Sommige mensen
zijn slecht ter been en komen daar
om niet naar het dorpshuis. Als ze
willen komen, dan gaan we ze op
halen met een auto." Van Poortvliet
kent het bescheiden karakter van
zijn leden en denkt niet dat iedereen
gelijk zal roepen dat hij of zij niet
kan lopen en opgehaald wil worden.
„We kijken op de lijst wie altijd
kwam en nu wegblijft. Dan weten
we waar we moeten zijn."
Het eindejaarsfeest dat vandaag op het ROC in Tholen wordt gehou
den is een beetje de wereld in het klein. Alle cursisten, zowel allochto
nen als degenen die hier geboren zijn, verzamelen zich traditiegetrouw
in het schoolgebouw aan het Schuttershof. Iedereen neemt gerechten en
een goed humeur mee. Recepten worden uitgewisseld, er is tijd voor
spelletjes en een goed gesprek. De voertaal is vooral Nederlands. Gezel
ligheid staat bij het eindejaarsfeest voorop, zegt coördinator José Baaij.
„Politiek houden we hier altijd zoveel mogelijk buiten de deur."
De neutraliteit bewaren valt niet al
tijd mee in een instelling als het
ROC. De grote wereldgebeurtenis
sen komen er in het klein terug. Een
belangrijke doelgroep bij het ROC
zijn vluchtelingen, die in het kader
van de Wet Inburgering Nieuwko
mers een jaar lang verplicht scho
ling ontvangen. De cursisten leren
Nederlands en krijgen les in wat
'maatschappelijke oriëntatie' wordt
genoemd, een soort introductie op
de Nederlandse samenleving. De
herkomst van de cursisten geeft zo
zijn eigen problemen, zegt Baaij die
het vak Nederlands als Tweede Taal
aanbiedt. „We zien hier altijd de
brandhaarden in de wereld terug.
Eerst waren het vooral Bosniërs, la
ter Koerden en nu vooral mensen uit
Afghanistan. Vaak hebben zij een
hoofd vol ellende vanwege de din
gen die ze meegemaakt hebben. Tij
dens de oorlog in Afghanistan,
merkte je de angst bij de cursisten
om hun familieleden daarginds.
Ook de gebeurtenissen op 11 sep
tember hadden hier een enorme im
pact. Je moet ook oppassen dat je de
problemen in het land van herkomst
niet in de school importeert. Ten tij
de van de opleving van de Koerdi
sche kwestie kwamen hier Koerdi
sche meisjes naar school met een
button van de net opgepakte Öcalan
op hun kleren, terwijl we hier ook
Turkse cursisten hebben. Op zo'n
moment moet je ingrijpen en de
grenzen aangeven."
Dergelijke incidenten zijn gelukkig
zeldzaam in de lokalen aan het
Schuttershof. Doorgaans is volgens
Baaij iedereen zeer gemotiveerd be
zig om zijn plaatsje in de Neder
landse samenleving te veroveren.
Behalve vluchtelingen zijn ook alle
andere nieuwkomers van buiten de
EEG verplicht om een jaar naar
school te gaan. Daaronder vallen
buitenlandse vrouwen met een Ne
derlandse partner, die elkaar steeds
vaker via internet hebben leren ken
nen. Ook partners uit Turkije en
Marokko die in het kader van ge
zinshereniging naar Tholen komen,
bezoeken verplicht de lessen Neder
lands en maatschappelijke oriënta
tie. Het ROC werkt hierbij nauw sa
men met de gemeente, die de eerste
intake van de cursisten doet. Baaij
test in een tweede gesprek de onder
wijskundige mogelijkheden. „Het
niveau van instromen is afhankelijk
van vooropleiding en motivatie. De
onderlinge verschillen zijn groot.
Uit Marokko afkomstige Berbers
komen bijna automatisch in een al
fabetiseringsgroep terecht, omdat ze
het schrift niet beheersen. Het Ber
bers is bijna uitsluitend een spreek
taal. Aan de andere kant zijn er ook
cursisten die in hun land van her
komst een universitaire opleiding
hebben afgerond."
De alfabetiseringsgroep in Tholen
telt op dit moment zes deelnemers.
Twee dagdelen per week krijgen zij
de eerste beginselen van het lezen
en schrijven bijgebracht. De begin-
nersgroep bestaat uit dertien cursis
ten, die vijf dagdelen in de week
naar school moeten. Ook zitten er
zes mensen in een tussengroep en is
er een groepje van acht gevorder
den, die vier dagdelen per week
naar het ROC komen. Met vorde-
ringstoetsen worden de prestaties
gemeten. Aan het eind van het
schooljaar volgt een eindtoets. De
gevorderden zijn bijna gereed voor
de arbeidsmarkt en daarom wordt
bij hun loopbaanplanning al samen
gewerkt met een trajectbegeleider
van het Centrum voor Werk en In
komen. Het examen Nederlands
meet de vaardigheden op het gebied
van lezen, spreken, luisteren en
schrijven. Over de eindtoets 'maat
schappelijke oriëntatie' heeft Baaij
haar twijfels. „In de eerste plaats is
het heel moeilijk te meten wat nu
precies Nederland is. Onze samen
leving is zo divers geworden. Het is
moeilijk aan te geven wat de norm
is. Bij de lessen werken we het liefst
vanuit de praktijk. Met de deelne
mers gaan we bijvoorbeeld een keer
naar zorgcentrum Ten Anker. In de
landen waar ze vandaan komen is
het veelal nog de gewoonte dat kin
deren de ouderen in huis nemen. Er
worden dan veel vragen gesteld. In
andere lessen leggen we uit hoe een
strippenkaart werkt of hoe huursub
sidie kan worden aangevraagd.
Prinsjesdag is altijd een aanleiding
om iets te vertellen over het vor
stenhuis en ons politieke systeem.
We proberen in de lessen zoveel
mogelijk aan te sluiten bij hun leef
wereld. De landelijke examenvra
gen zijn echter niet altijd even zin
nig. Ik herinner me een vraag over
hoeveel het kost om in een video
theek een videoband te huren. Dat
lijkt me nu niet een noodzakelijk
iets om vast te stellen of iemand wel
of niet integreert."
Indien nodig kan een cursist langer
dan het ene verplichte jaar naar
school gaan. Verlenging gebeurt in
overleg met de gemeente, die via
het Rijk de cursus financiert. Ande-
het zeker niet. We hebben ieder ei
gen doelgroepen, die zich moeilijk
verdragen. Ik begrijp ook wel dat
kinderen buiten moeten spelen,
maar in de zomer met open ramen
geeft dat de nodige geluidsoverlast.
Met toetsen vliegen de ballen tegen
de muren, wat niet bevorderlijk is
voor de concentratie van onze deel
nemers. We zitten hier ook een beet
je weggestopt, met een entree aan
de achterkant van het gebouw. Zelfs
een duidelijk naambord ontbreekt.
Daardoor ondervindt De Veste ook
overlast van ons. Mensen die voor
het eerst hier komen, stappen bijna
altijd bij hen binnen. Ook de lamel
len in het computerlokaal zijn vaak
naar beneden, om lichtinval op de
schermen te voorkomen en om die
ven niet op gedachten te brengen.
Dat draagt ook niet bij aan de open
heid. Toen we hier kwamen hebben
we de buurt uitgenodigd op de kof
fie. Er kwam niemand op af. We
worden nog altijd een beetje met ar
gusogen bekeken. Vanwege de ge
parkeerde auto's van onze deelne
mers op straat en misschien ook wel
omdat een deel van onze cursisten
van buitenlandse origine is. Ik kan
me ook voorstellen dat de buurt zich
nu stoort aan al die auto's in hun
straat. Een eigen gebouw met een
eigen parkeergelegenheid zou een
uitkomst zijn."
'Biologisch, natuurlijk logisch' is
de titel van een boekje over biologi
sche landbouw, verschenen als
nummer 24 in de milieureeks van
de provincie Zeeland. Er zijn agra
rische ondernemers uit alle sectoren
voor geïnterviewd. Zij konden, zon
der afspraken vooraf, hun verhaal
vertellen.
Zoals Hans Groenland van de Wil-
helminahoeve in Anna Jacobapol-
der en de glastuinders Gert van Bra-
kel en maatschap Van Luijk uit
Sint-Annaland. Wat gaat goed, waar
liggen de kansen? Te lezen valt wie
al jaren geleden is omgeschakeld
van de traditionele naar duurzame
landbouw, en wie nu aan het om
schakelen is.
De opzet van het boekje borduurt
voort op de eerdere aanpak van
'Boeren met milieu' die de ZLTO
gaat gebruiken in een publiekscam
pagne.
Opslag vuurwerk. De politie van
Bergen op Zoom heeft 225 kilo
vuurwerk in beslag genomen. Dit
lag opgeslagen in een garage bij een
woning in de Prinses Beatrixlaan.
Volgens de eigenaar - tegen wie
proces-verbaal is opgemaakt - was
een deel van het vuurwerk bestemd
voor de verkoop.
Docente mevr. Boulogne (staande linksheeft de cursisten Engels ingedeeld in gesprekgroepjes.
ren stromen door naar een schakel
cursus die in Roosendaal wordt ge
geven.Veel van de cursisten willen
zo snel mogelijk aan het werk, zo is
de ervaring van Baaij. „We probe
ren echter iedereen ervan te overtui
gen dat het verstandiger is om eerst
te investeren in kennis van onze
taal en een goede opleiding."
De afdeling Volwasseneneducatie
van het ROC Zeeland vierde eerder
dit jaar dat ze 25 jaar bestaat. Alle
deelnemers die dat wilden konden
intekenen voor een excursie naar
keuze. Drie bestemmingen bleken
favoriet: de Floriade, Brugge en
Brussel. Ook vanuit Tholen gingen
de deelnemers op reis. In 1977 be
gon op de Bevelanden de volwasse
neneducatie als een experiment on
der de naam Open School.
Volwassenen met een onvoltooide
of tekort schietende opleiding kre
gen de kans om opnieuw te leren.
Het succes van de Open School
dwong de overheid het experiment
voort te zetten, zodat er gewerkt
kon worden aan een definitieve
vorm. Die permanente voorziening
kwam er met het Regionaal Educa
tief Centrum (REC), een platform
dat ook het vormingswerk en de
kunstzinnige vorming overkoepel
de. In Tholen is het REC vanaf 1982
actief. Projecten voor buitenlanders
en alfabetiseringscursussen werden
aan het aanbod toegevoegd. In 1987
sloot ook Schouwen-Duiveland zich
aan. Na een reeks van fusies valt de
volwasseneneducatie nu onder het
ROC Zeeland. Zowel in Goes, Tho
len als Zierikzee worden lessen
gegeven. Naast de inburgeringscur
sussen is de basiseducatie aan vol
wassenen met onvoldoende oplei
ding nog altijd een belangrijke poot
van het ROC. In Tholen wordt al
langer een driejarige cursus Engels
aangeboden, zowel overdag als 's
avonds. Begin volgend jaar start op
woensdagmiddag een VMBO/
MAVO-opleiding Spaans, die cur
sisten de mogelijkheid biedt om een
deelcertificaat te halen. Na de zo
mervakantie wordt misschien ook
begonnen met Frans. In februari
start een vitaliteitscursus voor oude
ren, die zich richt op zowel de licha
melijke als geestelijke aspecten van
het ouder worden. De cursussen
praktisch computergebruik worden
al heel wat jaren aangeboden. De
belangstelling daarvoor is steevast
groot, aldus Baaij. „Het loopt gi
gantisch storm. De nieuwe cursus
van een halfjaar start in februari en
zit alweer helemaal vol. De cursus
is bestemd voor mensen zonder af
geronde vooropleiding. Wie be
schikt over een mavo-diploma of
hoger komt in principe niet in aan
merking. Voor ouderen boven de 55
jaar kan een uitzondering worden
gemaakt. In januari hebben we ook
weer een oriëntatiecursus van zeven
lessen en ook die is volgeboekt."
De Thoolse vestiging van het ROC
is na een reeks omzwervingen drie
jaar geleden in het schoolgebouw
De Veste, de voormalige Bosjes-
school, ondergebracht. Daarvoor zat
de instelling onder andere in nood
gebouwen aan de Molenvlietsedijk
en later in de inmiddels gesloopte
Vijfhoek. Ideaal is de huidige loca
tie zeker niet, zegt Baaij. „We heb
ben hier tweeënhalf lokaal tot onze
beschikking. Bij toetsen geeft dat
ruimtegebrek. Ook voor allerlei mo
derne vormen van onderwijs is de
ruimte onvoldoende. Alleen al de
aanwezige computers nemen veel
ruimte in beslag. We hebben duide
lijk moeten inleveren, ten opzichte
van de Vijfhoek. De combinatie met
de moeilijk lerende kinderen van de
Veste is ook niet ideaal. We accepte
ren elkaar, maar liefde onderling is
,m IMM g r*
Advertentie I.M.
J s