Nieuw bestuur afdeling Tholen
peilt behoefte onder diabeten
Steen als de huid van een vrouw
Afscheid van een zeer
geziene Van der Zwan?!
Jan Kettelerij: 'Het beeld is meer dan je ziet
Slotdebat was
een theaterstuk
Stoomgemaal
OVM krijgt
hoogste subsidie
van de gemeente
Dokter Padt uit Poortvliet spreekt over suikerziekte in Haestinge
Aan het lijntje
Donderdag 14 november 2002
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Geklaagd
Alcohol
Verwarring
Inspuiten
Bloemsierkunst
aan. Na verloop van tijd kunnen er
complicaties ontstaan: hartkwalen,
dichtslibbende aderen, zenuwaan
doeningen, oogziektes en nierafwij
kingen. Zaak is om met behulp van
tabletten of het inspuiten van insu
line de normale glucosewaarden in
het bloed te bewaken en te handha
ven. Diabeten meten dat zelf. De
controle van de glucosespiegel ge
beurt met een prikapparaatje en een
meter. Het toedienen van de insuline
doen ze ook zelf. Ze moeten zich
zelf prikken.
Over de oorzaken van de toename
onder jeugdigen zegt Bolier: „Kin
deren zijn dikker, eten vetter en be
wegen minder. Ze zitten dikwijls en
lang achter de computer te chatten
met een zak chips." Volgens Visser
is het moeilijk aanwijsbaar en spe
len ook erfelijkheidsfactoren een
rol. Er is nog veel onderzoek nodig,
zo blijkt uit hun reactie.
Om de leden goed te kunnen voor
lichten, speelt de vereniging een be
langrijke rol. Maar het moet niet al
leen uit het bestuur komen, zegt
Bolier: „Er wordt dikwijks ge
klaagd dat er niks wordt gedaan,
maar op de informatieavond met de
diëtiste waren er dit jaar maar 8 le
den. Die werd heel slecht bezocht.
Daar kun je niet voor blijven be
staan. In oktober was de opkomst
met 35 mensen beter. Toen ging het
over diabetes en stress."
Het bestuur wil graag weten wie
hun leden zijn en wat ze willen.
Daarom is er een enquête rondge
stuurd. Met vragen over leeftijd, of
de leden de activiteiten en lezingen
van de vereniging bezoeken. Hoe
die beoordeeld worden en over wel
ke onderwerpen de leden meer in
formatie zouden willen horen.
Corina Laban is doktersassistente.
Eerst bij dokter Padt, nu bij huisarts
Brassen in Poortvliet. Zij verzamel
de de gegevens over het aantal pa
tiënten met diabetes in de huisart
senpraktijken op Tholen en
Sint-Philipsland. Dat blijken er
1100 te zijn. „Op dat aantal is 100
leden weinig. We willen graag op de
wensen van de leden inspelen. We
weten niet wat ze van ons verwach
ten. Willen ze een keer per jaar een
lezing, of willen ze er meerdere. Is
er behoefte aan een praatgroep?"
Is het voor degene die suikerziekte
heeft een hele opgave om er voor te
zorgen in balans te blijven, ook voor
partners is het niet altijd makkelijk.
Als het bloed te weinig glucose be
vat, dan gaat het lichaam zelf gluco
se maken door een voorraad reser
vebrandstof (glycogeen) om te
zetten in glucose. Zo'n tekort staat
onder diabeten bekend als 'de hypo'
en kan gepaard gaan met beven,
hartkloppingen, prikkelbaarheid.
Zet het te ver door dan kan iemand
bewusteloos raken en moet er snel
ingegrepen worden. Vaak komt dat
dan op de partner neer.
Bolier: „Op de avond over diabetes
en stress bleek dat er leden zijn die
graag een praatgroep willen om
over hun problemen te praten en er
varingen uit te wisselen. Ook bleek
dat er ontevredenheid was over de
benadering door de huisarts. Maar
ook dat partners er behoefte hebben
om er onderling over te praten. Er
komt meer bij kijken dan spuiten en
tabletten."
Visser: „We moet er met ons eetpa
troon rekening mee houden. Vroe
ger kreeg je op een verjaardag een
suikervrij gebakje, maar dat is niet
per se noodzakelijk. Je kunt vante-
voren rekening houden met wat je
gaat eten of drinken. Als ik bijvoor
beeld veel spaghetti ga eten, dan
hou ik daar met de insulinedosering
rekening mee."
Volgens Van der Zande is het van
belang 'watje lichaam doet met wat
je eet.' „Het is een manier van leven.
Op tijd eten, op tijd spuiten. Het
woord suikerziekte gebruiken we
niet. Dat klinkt alsof je ziek bent,
maar we kunnen gewoon functione
ren."
Voor jongeren die uitgaan kan drin
ken van alcohol of frisdrank een
probleem zijn. Bolier: „Ik heb het
wel eens meegemaakt dat ik om een
Cola light vroeg, maar een gewone
Cola kreeg. Als je dat niet meteen
proeft, dan schiet je bloedsuiker-
spiegel omhoog want er zitten acht
suikerklontjes in een glas. Maar Co
la of limonade kan ook een ideale
oplossing zijn om de spiegel op te
krikken. Alleen het is drank en dat
is zo je lichaam weer uit. Daarna
nemen de meeste mensen een ta
bletje draivensuiker of gaan weer
wat eten."
De afdeling wordt ondersteund door
de Diabetesvereniging Nederland
die 53.000 leden telt. Die werd in
augustus 1945 opgericht. De Thool-
se afdeling is van 8 januari 1969. De
vereniging kent twaalf gewesten.
Tholen valt onder Zeeland. Visser:
„We zijn een enthousiast team. We
zijn er voor iedereen. Niet alleen
voor degene die ouderdomsdiabetes
hebben, maar ook voor jongeren.
Die zitten misschien niet op een le
zing te wachten, maar willen mis
schien wat actiever zijn. Daar zou
den we ook wat voor kunnen
organiseren. We zijn een echte pa
tiëntenvereniging. We kunnen er
bijvoorbeeld naar streven dat er
goedkopere spuiten komen." Elk
maand krijgen de leden het maand
blad Diabc en voor jongeren is er
het tijdschrift Sugar.nl.
Laban: „Wij willen van alles doen,
maar dat kan alleen met leden. Hoe
meer we er hebben, hoe meer we
kunnen doen."
Naar aanleiding van de Werelddia-
betesdag (vandaag 14 november)
zal dokter R.H. Padt uit Poortvliet
maandag 18 november komen ver
tellen over de toename van de aan
doening. Diabetes komt steeds dich
terbij, is de titel van zijn inleiding
die om 20.00 uur begint in Haestin-
ge. Ook niet-leden zijn welkom.
van de manieren om ruimtelijk vorm
te geven. Ik heb nog altijd een voor
liefde voor plantaardige materialen
en organische vormen. In mijn werk
probeer ik ze vaak te combineren met
strakke en geometrische lijnen. Die
dynamiek is een kenmerk van mijn
beelden."
Zijn drang om nieuwe grenzen te ont
dekken, voerde Kettelerij naar de Ho
geschool Rotterdam voor een twee
degraads akte handvaardigheid. Hij
werd docent beeldende vorming. Van
1995 tot 1997 studeerde hij aan de
kunstacademie Willem de Kooning in
Rotterdam voor zijn eerstegraads be
voegdheid handvaardigheid/kunstge
schiedenis. Pas daar kwam hij in aan
raking met de beeldhouwkunst. Een
nieuwe passie was geboren. Begin dit
schooljaar besloot Kettelerij, in het
verleden werkzaam op de Christelij
ke mavo in Tholen en later het Cal-
vijn college, om in Middelharnis een
aantal lesuren in te leveren. „Ik wil
graag professioneler gaan werken. En
daar heb je tijd voor nodig."
Aan zijn atelier heeft Kettelerij on
dertussen al niet meer genoeg. In de
buurt heeft hij een garagebox ge
huurd om zijn spullen te kunnen
wegzetten. Een internetsite-met zijn
werk is in wording. In eigen beheer
wil hij in de toekomst een fotoboek
van zijn werk uitgeven. De expositie
in 't Rosarium is, na een reeks ten
toonstellingen in groepsverband, een
nieuwe stap op de weg. Titels geeft
hij zijn beelden niet mee. Die leiden
maar teveel af van de vorm, vindt hij.
De beschouwer mag van Kettelerij
gerust in verwarring raken. „Het is
nodig om er iets langer naar te kijken.
Zoals alles wat tussen figuratief en
abstract in zit, zijn er vele interpreta
ties mogelijk. Ik vind het ook leuk
om mijn beelden tweezijdig te ma
ken, waardoor er sowieso meerdere
mogelijkheden zijn. Het beeld is al
tijd meer dan je ziet. Er zit een hele
gedachtengang achter."
De expositie in de galerie van Hans
Westerweel is voor Kettelerij geen
eindpunt. Volgend jaar wil hij zich
bezig houden met albast. Hij wil
beelden in brons gaan gieten. Nieuwe
werkwijzes, nieuwe horizonten, het
hoort bij Kettelerij. Dromen zijn er
genoeg. „Het ultieme wat ik ooit wil
doen, is een groot beeld maken dat in
de openbare ruimte komt te staan.
Daar werk ik naar toe. Om dat te be
reiken moet je eerst ook kleinere din
gen maken. Beelden die je kunt ko
pen en binnen kunt wegzetten.
Beelden waar je je naam mee op
bouwt. Uiteindelijk moet het resulte
ren in een groot object wat ergens
buiten kan worden weggezet."
Jan Kettelerij exposeert in atelier/ ga
lerie Hans Westerweel. Rosarium 13,
Tholen. 16 november t/m 1 decem
ber. In het weekend van 13 tot 17
uur. Andere dagen op afspraak. Tel.
605075.
Stemmen
van lezers
Met circa 250 burgers waren we ge
tuige van een keurig opgezet slotde
bat.
Een externe man had de regie, die
evenals de hoofdrolspelers, op een
uitgewerkt pakketje A-4 tjes, zijn
vragen had staan en die zogenaamd
voorlegde aan b. en w. De antwoor
den hierop waren eigenlijk al in de
dure folder verwoord en gaven geen
nieuwe informatie. Na veel tijd te
hebben gevuld met het vraag- en ant
woordspel, kregen burgers gelegen
heid hun problemen op tafel te leg
gen, doch toen enkele heikele punten
werden aangeroerd, wilden zowel de
ceremoniemeester als het forum hier
niet op ingegaan. De vanaf het bal
kon gestelde vraag werd schouder
ophalend aangehoord alsook de op
merkingen over het te voeren beleid
t.a.v. Oud Vossemeer, waarop wel
(instemmend) geklapt werd door de
aanwezigen. Waren deze vragen niet
passend in het slotdebat of werden
deze gewoon genegeerd? Of deze
bijeenkomst, waarover de loftrompet
nog werd gestoken, wel zo veel nut
heeft gehad en burgers tevreden stel
de, betwijfel ik. Bij het verlaten van
de zaal werden opmerkingen ge
maakt als: 1. weinig wijzer van ge
worden, 2. ondoorzichtig, 3. berust
dit op inspraak?, 4. geen antwoord
op vragen.
Alles overziend lijkt dit slotdebat ei
genlijk meer op een theaterstuk
waarin de souffleur evenveel moest
optreden als de spelers, dan op een
debat.
Spreek ik voor mezelf, of delen zij
die aanwezig waren, deze mening?
Je zou dan bijna zeggen: uitknippen
en opsturen!
C. Rijnberg,
Sint-Maartensdijk.
Afpersing bejaarde vrouw. Een 77-
jarige alleenstaande vrouw zonder fa
milie in de wijk de Blokkendoos te
Bergen op Zoom is door 15 jongeren
van 11-19 jaar opgelicht en afgeperst.
Tussen maart en september is zij door
diefstal, chantage en bedreiging 15 tot
20.000 euro afhandig gemaakt. De
oud-lerares was vrijgevig, maar ook
vergeetachtig. Nadat de vrouw een
loopwedstrijd van jongeren financieel
had gesteund, kwamen ze regelmatig
terug om meer geld. Ze vroegen ook
een beloning voor spullen die ze eer
der zelfbij de vrouw hadden gestolen.
Enkelen jongen hadden zich daar
naast schuldig gemaakt aan het stelen
van tasjes van twee oudere dames,
vanwie er 1 was geschopt en gevallen,
waardoor zij haar pols brak.
Stemmen
van lezers
Puntsgewijs enkele opmerkingen
naar aanleiding van het verslag in
de Eendrachtbode van 7 november
van het afscheid van ds. A. van der
Zwan van de Christelijke Gerefor
meerde Kerken van Oud-Vosse
meer en Tholen.
- De verslaggever wist van een
'zwarte bladzijde.' Was het dan niet
verstandig geweest het geheel iets
soberder te verwoorden? Er zijn
'verwonde volwassenen en kinde
ren' die deze predikant zeker niet
als 'zeer gezien' ervaren hebben en
voor wie dit verslag weer oude
wonden open maakt!
- Wat opviel is, dat geen enkele
spreker iets gezegd heeft over de
wijze waarop hij zijn pastorale
werk vervulde. Veelzeggend!
- Ouderling Duine is niet opge
stapt. Hij heeft enkele maanden
voor dat dit alles speelde, zijn ambt
neergelegd op advies van zijn be
handelaar in Zeist naar aanleiding
van een burn-out die Duine gedeel
telijk opgelopen heeft ten gevolge
van machtsmisbruik binnen de ker
kenraad.
- In de plaats van Duine werd, ge
heel kerkordelijk, Goedegebuure
gekozen als ouderling. Door de
zelfde machtsmisbraiker wordt het
Goedegebuure, na het aanvaarden
van die benoeming, onmogelijk ge
maakt zijn plaats in de kerkenraad
in te nemen. Goedegebuure komt
geruime tijd thuis te zitten met een
burn-out!
- Machtsmisbraiker wordt door
overige kerkenraadsleden vanaf het
begin de hand boven het hoofd ge
houden.
- Goedegebuure en anderen worden
geprest te vergeven. Maar wat kun
je vergeven als er van ware schuld
belijdenis geen sprake is? Want, de
beschuldigende vinger gaat naar
Goedegebuure en degenen die ach
ter hem staan; zij willen een andere
leer.
- Deze zware beschuldiging moet
de kerkenraad tenslotte terugne
men. Oprecht en welgemeend? Uit
het verslag blijkt helaas wel an
ders: 'Van een praatgodsdienst
komt alleen maar narigheid.' En dit
slaat op die zwarte geschiedenis.
- Conclusie: er is nog steeds een
verdraaien van de waarheid en een
afschuiven van de schuld. Bij Da
vid was het heel anders: 'ik heb ge
daan wat kwaad was in Uw oog.'
Hij wees niet meer naar een ander.
Hij werd zelf schuldenaar voor
God.
- Wij zijn beschadigd en onrecht
aangedaan. Is dit het ergste? Nee,
maar dat men denkt onder het mom
van godsdienst en vrome woorden
alles te kunnen en te mogen. Wat
wordt God hierin onteerd!
- We willen positief eindigen. Wat
zijn we in die moeilijke periode
warm en pastoraal opgevangen
door ds. Den Ouden en wat kunnen
we ons goed vinden in de predi
king in de Hervormde Gemeente
Tholen.
Fam. G. Goedegebuure, Tholen.
Fam. D.F. Duine,
Oud-Vossemeer.
In het artikel 'Mogelijk aanleg boe
zem bij gemaal Drie Grote Polders'
(het vroegere stoomgemaal van
Oud-Vossemeer) in de Eendracht
bode van 7 november zijn verschil
lende onjuistheden vermeld.
Een inpandig kolenmagazijn be
stond niet, de kolen lagen namelijk
buiten op het zogenaamde 'kool
plein' naast de woning. De ge
noemde steen was ingemetseld in
het ketelhuis, waarin zich de
stoomketel bevond. Op 12 juni
1958 werd nog gemalen voor een
filmopname, op 16 juni 1958 is de
stoomketel nog schoongemaakt.
Het gemaal is 23 juli 1958 buiten
bedrijf gesteld. Die dag ging de
grote pompafsluiter definitief
dicht.
De machinistenwoning is door het
voormalige waterschap Tholen
verkocht aan de heer Meijll, die ze
later doorverkocht als recreatiewo
ning. De andere gebouwen zijn in
eigendom gebleven bij het water
schap. De stoommachine werd aan
een sloper verkocht en de stoom
ketel aan een tuinder in het West-
land.
Conclusie: Documenteer voordat
je schrijft.
Nellie Slager-den Engelsman,
Oud-Vossemeer.
(geboren en getogen op het
stoomgemaal).
Naschrift redactie: Vooraf docu
menteren is altijd een goede zaak,
dat is ook gebeurd voor het bekri
tiseerde artikel. In het boek 'Van
Rumoirt tot Razernij. Waterschap
Tholen 1959-1995' schrijft mevr.
Kool-Blokland op blz. 95: Op 1
oktober 1957 pompten de zuigers
voor het laatst. Dezelfde schrijfster
meldt in het informatiemagazine
van waterschap Zeeuwse Eilanden
'De Waterwerker' van juni 1996:
Het waterschap verkocht het oude
stoomgemaal voor 3000,- aan de
gemeente, die de schoorsteen liet
neerhalen en de machine ontman-
tèlde.
De Oud-Vossemeerse muziekvereni
ging krijgt van alle fanfares de hoog
ste subsidie van de gemeente: 5817
euro. Dat blijkt uit de gemeentereke
ning 2001. Volgens de subsidieveror
dening wordt er voornamelijk per
jeugdlid gesubsidieerd en aangezien
OVM als enige een groep majorettes
heeft, telt dat extra voor de gemeente
subsidie. Accelerando uit Sint-Anna-
land staat tweede, maar krijgt bijna
duizend euro minder: 4900 euro.
Concordia Tholen volgt op de derde
plaats met 4565 euro. Concordia Sint-
Philipsland en Euterpe uit Sint-Maar
tensdijk zitten met respectievelijk
3993 en 3911 euro dicht bij elkaar.
Het nieuwe bestuur met voorzitter Hans Visser (midden), links penningmeester Frank van derZande en secretaris Marieke Bolier.
Achter Karina Verhage (rechts) en Corina Laban.
Tholen en Sint-Philipsland kennen zo'n 1100 inwoners met diabetes, in
de volksmond suikerziekte genoemd. De afdeling Tholen van de diabe
tesvereniging Nederland wil meer voor hen doen. De vereniging is
nieuw leven ingeblazen. Er is een nieuw bestuur dat met succes nieuwe
leden werft en een enquête houdt onder de leden over welke activiteiten
ze willen. 'Diabetes hebben is een manier van leven.'
De afdeling Tholen telt zo'n 100 le
den. „Dat is heel weinig. Dat is nog
geen tien procent van het aantal dia
beten hier. We zijn in september in
elke woonkern begonnen met een
ledenwerfactie en dat heeft 17 nieu
we leden opgeleverd," zegt voorzit
ter Hans Visser uit Sint-Maartens
dijk. En daarmee staat de afdeling
ineens op de derde plaats in de lan
delijke top 5 van de verenigingen
die dit jaar de meeste leden weet te
werven. Een opkikker voor het be
stuur dat sinds een half jaar aan de
weg timmert.
Immers het aantal mensen met dia
betes groeit. Landelijk zijn er
400.000 suikerpatiënten. Dat wil
zeggen dat bij hen de diagnose is
gesteld. Er wordt vanuit gegaan dat
er nog eens 400.000 Nederlanders
zijn die de ziekte onder de leden
hebben, maar dat niet weten. Jaar
lijks komen er 60.000 mensen met
diabetes bij. Er is werk aan de win
kel. Ook op Tholen en Sint-Philips
land. De nieuwe leiding wil de kar
nu trekken.
Visser: „Het vorige bestuur bestond
uit twee mensen met dubbele func
ties. Dat was teveel. Het dreigde mis
te gaan. Tholen en Sint-Philipsland
zouden bij de afdeling Bergen op
Zoom worden gevoegd. Dat is op
het laatste moment voorkomen om
dat er nieuwe mensen gevonden zijn
om door te gaan. Er was een nood
oproep gekomen van de landelijke
federatie in Leusden. Met hun steun
hebben we dit nieuwe bestuur ge
vormd."
Naast Visser zitten secretaris Marie
ke Bolier uit Scherpenisse en pen
ningmeester Frank van der Zande
uit Stavenisse in het bestuur. Ze
worden ondersteund door Corina
Laban en Karina Verhage uit Tho
len. Bestuurslid vinden ze zo ge
wichtig klinken, maar volgens Vis
ser horen ze er wel degelijk bij. „Zij
denken en beslissen mee."
Dat de vereniging blijft voortbe
staan is van groot belang, onder
streept Bolier: „Je hebt hier al zo
weinig. Mensen moeten al voor zo
veel zaken de brug over. Dan is het
toch wel handig voor diabeten om
hier een vereniging te houden." Vis
ser: „Voor sommigen mensen is het
al een probleem om van Poortvliet
naar Sint-Maartensdijk te komen.
Het zou helemaal een probleem
worden om een avond naar Bergen
op Zoom te moeten. Als blijkt dat
80 procent van de leden liever over
dag of op een zaterdagmiddag sa
menkomt, dan moeten we daar naar
kijken.
Suikerziekte dreigt een epidemie te
worden, zo voorspellen onderzoe
kers. Niet alleen krijgen ouderen het
op jongere leeftijd, ook bij kinderen
vanaf vijf jaar neemt het toe. Sui
kerziekte is vooral bekend onder ou
deren. Maar steeds meer jongeren
krijgen ermee te maken. En iemand
die diabetes heeft, houdt het over
het algemeen voor de rest van zijn
leven.
Grofweg zijn er twee vormen, type
1 en 2. Bij type 1 produceert het li
chaam (de alvleesklier) geen insu
line. Mensen die dit type hebben,
moeten zich dagelijks met insuline
inspuiten. Bij type 2 maakt het li
chaam de stof nog wel, maar onvol
doende omdat de vraag van het li
chaam te groot is of omdat de
insuline niet goed werkt.
Insuline is nodig voor de spijsverte
ring. Het zorgt ervoor dat glucose
(suiker) op de goede plekken te
rechtkomt. Wordt er geen insuline
aangemaakt of is het systeem ver
stoord dan krijgen spieren en orga
nen niet genoeg brandstof. Een deel
van de glucose verlaat het lichaam
via de urine, een ander deel blijft in
het bloed achter en richt daar schade
Met steenbeitels, raspen en schuurpapier plooit Kettelerij de steen naar zijn wil.
Zonder het te weten passeren honderden Tholenaren dagelijks het
werk van Jan Kettelerij. De Thoolse beeldend kunstenaar ontwierp ge
velplaten voor een viertal scholen in de gemeente. Zowel Het Kompas
in Anna Jacobapolder, De Ark in Oud-Vossemeer, De Veste in Tholen
als de Juliana van Stolberg in Sint-Maartensdijk zijn gesierd met bui
tenpanelen van zijn hand. De laatste jaren beitelt, raspt en schuurt Ket
telerij aan de weg als beeldhouwer. Zaterdag start zijn eerste solo-expo
sitie, in galerie 't Rosarium in Tholen. „Het beeld is meer dan je ziet. Er
zit een hele gedachtengang achter."
Zijn liefde voor speksteen en serpen-
tijn is iets van de laatste jaren. De 50-
jarige Kettelerij, in het dagelijks leven
leraar handvaardigheid op de bijzon
dere basisschool Prins Maurits in
Middelharnis, staat in de werkplaats
achter zijn huis. Met een wijds woord
zou je het een atelier kunnen noemen.
Her en der beelden en sculpturen die
een plaats moeten krijgen in 't Rosari
um, de ruimte die Hans Westerwcel
met enige regelmaat ter beschikking
stelt aan kunstenaars die dat in zijn
ogen verdienen. Slechts een deel van
zijn werk zal er in het echt te zien zijn.
De voorbije jaren heeft Kettelerij zich
vooral bezig gehouden met in alle op
zichten grootste beelden. Ruimtelijke
werken van steen, gewapend beton,
hout soms, een heuse boomstam ?elfs
en glas. Hun omvang gaat 't Rosari
um te buiten. Daarom heeft Kettelerij
bioloog/fotograaf Louis Sauter zijn
werk op de gevoelige plaat laten vast
leggen. De foto's zullen ook te zien
zijn in de Thoolse galerie. Ze zijn ge
maakt op de plek waar de werken
thuishoren. In de polder, op het slik.
„Ik ben gefascineerd door ruimtewer
king, de lijnen in een landschap."
Kettelerij heeft van het Thoolse land
schap leren houden. Hij groeide op in
Zevenaar, in de Achterhoek. Een cou-
lissenlandschap. Meer besloten, intie
mer. In 1981 kwam hij naar Tholen.
„Ik heb moeten wennen aan de wind.
Ik heb de ruimte leren waarderen. De
beplantingslijnen op de dijken, de
dijkvormen op zich. Ik heb iets met
dijken, met beschutting, afsluiting,
bescherming. Dijken, niet alleen als
scheiding tussen water en zee. Het is
ook een metafoor voor het Zeeuwse
karakter, een dijk waar je niet makke
lijk doorheen komt."
De steen waar Kettelerij tegenwoor
dig mee werkt, laat zich ook moeilijk
kennen. Speksteen en serpentijn ho
ren nochtans bij de zachtere steen
soorten. Toch vraagt het beeldhou
wen tijd, aandacht en passie.
Normaliter draagt Kettelerij tijdens
zijn arbeid, behalve een schort, een
mondkapje en een pet. Met name het
gruis van de speksteen wordt nogal
eens in verband gebracht met haaruit
val en andere minder prettige zaken.
Met steenbeitels, raspen en schuurpa
pier plooit Kettelerij de steen naar
zijn wil. Steenwas zorgt in de afslui
tende fase van het proces voor een
beschermlaagje en meer intense kleu
ren. Eenmaal gereed, voelt de steen
aan als de huid van een vrouw. Zacht,
glanzend, een geheim in zich slui
tend. Bij het uitzoeken van de ruwe
steen probeert Kettelerij het mysterie
al te doorgronden. Hij haalt er, ter
verklaring, zelfs zijn grote voorgan
ger Michel-angelo bij. „Het beeld
moet al in de steen zitten."
Kettelerij heeft in het leven al menige
discipline in de kunst verkend. Elke
vijf jaar een verandering, is een beet
je zijn motto geworden. Jarenlang
werkte hij als bloembinder in het be
drijfsleven. In Zevenaar had hij een
eigen bloemenwinkel. Altijd heeft hij
zich echter meer vormgever dan za
kenman gevoeld. Etaleren was van
jongs af aan een fascinatie. Aan de
Vughtse school studeerde hij voor
bloemsierkunstenaar. Later werd hij
zelf docent aan de vakopleiding
bloemsierkunst in Naaldwijk/Wate
ringen. Kettelerij maakte bloemver-
sieringen in binnen- en buitenland en
won tweemaal de eerste prijs voor
corsowagens in het Westlands bloe
men- corso. Toen enkele jaren gele
den koningin Beatrix Sint-Maartens
dijk bezocht op koninginnedag, was
de bloemversiering in en bij het stad
huis ook van zijn hand. „Bloem
schikken kan wel degelijk kunst zijn.
Kunst hoeft niet per se blijvend te
zijn. Voor mij is bloemsierkunst een
Nederland heeft momenteel veel meer telefoontoestellen dan inwoners, zo is
uit recent onderzoek gebleken. Dit gegeven verklaart wellicht waarom wij
dagelijks bij ons telefoonverkeer worden geconfronteerd met chagrijnig ma
kende vrouwenstemmetjes, eindeloze keuzemenuutjes, antwoordapparaten,
voicemails en niet te vergeten van die hoogst irritante muziekjes. Je schrikt
tegenwoordig als er gewoon een menselijk wezen aan de andere kant van de
lijn tegen je begint te praten. Ik heb steevast de gewoonte om veiligheids
halve) eerst enkele seconden af te wachten vöordat ik ga reageren. Wie weet
is het weer wel zo'n ingesproken berichtje 'dat er nog zoveel wachtenden
voor u zijnHet kan natuurlijk in het gestresste leefpatroon van onze mo
derne maatschappij best zo zijn dat er toevallig net een andere beller vóór
jou aan de beurt is, maar het gaat er bij mij absoluut niet in dat we voor het
stellen van allerlei gewone vraagjes pas na twintig minuten en het indruk
ken van zo 'n vijftien keuzetoetsjes te horen krijgen dat de betreffende per
soon net even niet op z'n plaats zit. 'Of we het later nog maar eens willen
proberen?' Was deze gecompliceerde manier van moderne communicatie
vroeger alleen bij grote multinationale ondernemingen gemeengoed, tegen
woordig maken ook eenmansbedrijfjes en zelfs particulieren al gebruik van
deze ontmoedigingspraktijken. Ik ken zo'n moderne zakenrelatie die al ja
ren in zijn uppie handel drijft. Onlangs belde ik hem op voor het maken van
een afspraak voor ons periodieke borreluurtje. Ik schrok me een hoedje toen
ik aan de andere kant van de lijn plotseling een vreemde vrouwenstem hoor
de zeggen 'dat ik verbonden was met de handelsonderneming van Jaap Se-
gers'. Ja, dat was nou ook net de bedoeling van mijn telefonisch initiatief
mevrouw, beet ik haar vrijwel onmiddellijk toe. Stoïcijns ging de dame ech
ter verder: Voor administratie, toets 'n I. Voor de afdeling verkoop, toets
'n 2. Voor de afdeling klantenservice, toets 'n 3. Voor overige vragen toets
'n 4."
Volledig gedesoriënteerd volgde ik nog slaafs de instructie van de telefoon-
mevrouw op ook. Zou ik met mijn vraag over onze wekelijkse borrel nu ei
genlijk bij de afdeling klantenservice moeten zijn of is dit item toch meer
iets voor keuzeoptie 4, vroeg ik me af. „Ja jö, zo'n automatisch keuzemenu
zorgt ervoor dat je bedrijf een heel stuk professioneler overkomt bij de klan
ten lachte mijn ouwe gabber Jaap. Oh, is dat werkelijk zo, vroeg ik me
vertwijfeld af. In mijn fantasie zag ik het beangstigende beeld al voor me
van al die bankmedewerkers, de belastingdienst, verzekeringsagenten, over
heidsdienaren, zorginstellingen, zakenmanagers en noem zomaar op. Zou
den u en ik echt al jaren voor de gek gehouden zijn met hun standaard
smoesje dat er nog zoveel wachtenden voor u zijn? Zouden de drukdoeners
werkelijk achter hun krantje zitten gniffelen terwijl wij worden getrakteerd
op zo'n vreselijk muziekje dat ongevraagd en eindeloos uit de hoorn galmt?
Kippenvel rukt op tot onder mijn oksels bij het idee dat diegene die ik moet
spreken over het een of ander, gewoon zit te duimendraaien of - nog erger -
net verstrikt zit in een moeilijke doorloper in zijn of haar puzzelboekje of
zoiets dergelijks. Zouden die mensen dat nou allemaal doen om professione
ler over te komen bij ons simpele burgers? Ik denk, naïef als ik ben, dat we
met z'n allen 'aan het lijntje'gehouden worden omdat er gewoonweg veel te
weinig mensen zijn om alle vaste en mobiele telefoons in ons land op te ne
men. Misschien is een noodplan voor telefoonminnend Nederland wel een
oplossing voor deze problematiek. De regering zou alle jongelui die in het
bezit zijn van een mobieltje kunnen verplichten om (in ruil voor beltegoed)
in hun vrije tijd bij te springen in grote kantoren, overheidsinstellingen en
andere organisaties. Wij krijgen dan in ieder geval direct iemand aan de te
lefoon en de jeugd kan zich naar hartelust uitleven met haar populairste
vrijetijdsbesteding anno 2002. Bpllen!
1
