Technische meiden Schelde college maken spiraal voor 'Man bijt hond' Contactblad voor familie van Dijke Twee moeflons vreten eilandje Middelvliet kaal voor vogels Y\V van Driel en nieuu/e lente Vaartocht van het Zeeuws Landschap verloopt niet vlekkeloos \X f/kc, i Engel Reinhoudt in Holland Huis Donderdag 4 april 2002 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 5 Kijkers naar het televisieprogramma 'Man bijt hond' zien, zonder dat ze dat weten, iedere uitzending een Thools product in beeld. Leerlingen van het Schelde col lege in Sint-Maartensdijk hebben namelijk de 'spiraal' gemaakt waarmee telkens een bekende Nederlander pro beert zoveel mogelijk geld te winnen voor een goed doel. Chantal Polderman, Marloes Veld, Femke Vorstenbosch en Tamara Adriaansen leverden hun werkstuk zelf af in Hilversum. Lekker eten 99 donateurs in'stichting met website 99 donateurs telt de familiestichting Van Dijke die in het najaar van 2000 is opgericht. Onlangs viel bij hen het eerste familiecontactblad in de bus. De redacteur ervan is Henk van Dijke uit Amstelveen, voorzitter van de stich ting en de man die de afgelopen decennia genealogisch onderzoek deed naar alle families Van Dijke in ons land. Meer dan 5000 naamgenoten bracht bij in kaart. De twee jonge moeflons willen niet uit hun hok. Ze schrikken van de vele omstanders die getuige willen zijn van hun vrijlating op het Middelvlieteiland bij de Phi- lipsdam, in het uitgestrekte natuurgebied van stichting Het Zeeuwse Landschap. De schapen moeten het eiland kaal gaan vreten en kaal gaan houden om meer plaats te bieden aan vogels, bodembroeders zoals bontbekplevier, grutto, tureluur en kluut. De tocht erheen met rubber bootjes verloopt niet vlekkeloos. Dor en kaal Alleen voice-mail Diversiteit V Tè iCiL- r I /'.x *x Zadelvlek Nat pak Het viertal tweedejaars leerlingen vmbo heeft plezier gehad in de op dracht, die in een week tijd uitge voerd moest worden. Ze deden dat niet op school, maar bij de firma Jansen in Tholen. Een leuke erva ring om echt in een bedrijf te ko men, zo blijkt wel uit de fotocolla ge in de schoolkantine. Het project is namelijk gevolgd door stichting OOM (opleidings- en ontwikke lingsfonds voor de metaalbewer king), een organisatie die de me taalsector promoot en was bena derd door de redactie van 'Man bijt hond'. OOM ondersteunt weer Technika 10, die technieklessen verzorgt voor meisjes. Achterlig gende gedachte is, dat de keuze voor 'de metaal' vanzelfsprekender wordt als meisjes de mogelijkheden ervan ondervinden. Op het Schelde college geeft Ineke van Helmondt van Technika 10 de lessen techniek aan meisjes. „Meisjes willen toch graag andere dingen maken dan jongens en daarom splitsen we de lessen techniek", legt directeur me vr. M. Spaapen uit. Een brieven- standaard en een windgong zijn voorbeelden van werkstukken. Vol gens mevr. Spaapen zitten er 'toffe meiden' op het Schelde college die een opdracht zoals de spiraal aan kunnen. Ze werden naast mevr. Van Helmondt begeleid door docent metaaltechniek J. Bolier. Op een vrijdag kreeg de school een tekening toegestuurd van hoe de spiraal er uit moest gaan zien, en een week later al moest het. klaar zijn. Metaalbewerkingsbedrijf Jan sen Tholen (waarmee contacten zijn in verband met stages) werd bereid gevonden om mee te wer ken. Anderhalve dag was de groep daar te gast. In de hal was ruimte vrijgemaakt en materialen en ge reedschappen lagen er gereed. Dhr. Bolier maakte samen met Femke en Marloes de spiraal, terwijl mevr. Van Helmondt, Chantal en Tamara de houten zuil voor hun rekening namen. „We werkten met 8 mm roestvast staal en dat was heel an der materiaal dan we gewend wa ren. Maar het ging prima en na drie uren lagen de vormen klaar", ver telt Bolier. De uitvergrote tekening van de hond diende als mal, het me taal werd in de juiste vorm gebogen en met een slijptol op lengte gesle pen. Daarna met tape vastgeplakt en op een staalplaat gelegd. Een medewerker van Jansen deed het specialistische laswerk, waarbij de meiden kritisch toekeken. Onder tussen maakte de andere groep de demontabele zuil (drie delen). Met in het liggende gedeelte een klep, waarachter de elektriciteit zou ko men. Magneetjes als sluiting wer den gemonteerd, maar het bleek niet goed te passen omdat de schroefjes niet genoeg verzonken. Chantal kwam met het idee om de schroefgaten wat te 'souverijnen' en dat bleek de oplossing. De vol gende dag verfde Tamara de zuil zwart, terwijl Chantal op school het kunststof handvat maakte voor aan de ring waarmee men de spiraal rond moet. Een medewerker van Jansen installeerde het elektrische gedeelte: een trafo van 24 volt, een zoemer en een 24-volts lamp. Na tuurlijk kregen de meiden uitleg over de precieze werking. En toen was het moment aangebroken om te zien of de spiraal zou werken.... Dat ging prima en dus probeerden De vier tweedeklassers met directeur mevr. Spaapen rechtsen docente Van Helmondt derde van rechts) met hun werkstuk op de redactie van 'Man bijt hond'in Hilversum. de meiden het zelf uit, waarbij Marloes zo goed als rond kwam zonder de spiraal te raken. Natuur lijk moest ook een aantal medewer kers van Jansen eraan geloven. De punten aan de bovenkant zijn het moeilijkst, zeiden de meiden. En dat was donderdagavond te zien, want precies op die plek strandde oud-wielrenner Genie Kneteman die in de uitzending het spiraalspel speelde. Een dag eerder ging de complete groep terug naar Jansen en bood daar een hele grote taart aan als dank voor de medewerking. Vier weken geleden reden de mei den met mevr. Van Helmondt en mevr. Spapen naar Hilversum om de spiraal over te dragen aan de re dactie van 'Man bijt hond'. Ook hier werd het apparaat driftig uitge probeerd. De meiden kregen alle maal een regenjack, muismal, but tons en kaarten met het logo van het NCRV-programma. Wat het leukst was? Het lekkere eten in de bedrijfskantine, zegt Chantal. De groep kreeg een rondleiding en uit leg hoe het programma tot stand komt. Het is een programma dat originele invalshoeken voor hel nieuws zoekt. De opnamen worden dan ook gemaakt op de dag van uit zending (vier dagen in de week). Tot slot maakte de Thoolse afvaar diging de opnamen mee van het spelprogramma 'Get the picture'. Al met al was het gaaf, een hele be levenis, zeggen ze Van het viertal kiest waarschijnlijk alleen Femke voor de metaal. Chantal denkt aan de bouw, terwijl Marloes en Tamara in de zorg aan de slag willen. Na het samenstellen van de stam bomen werd een familiestichting het volgende project van de Am- stelveense makelaar. Het doel er van is, alle gegevens en wetens waardigheden over Van Dijkes te verzamelen en vast te leggen, zodat het cultuurgoed van deze families behouden blijft. Alle familieleden kunnen donateur worden van de stichting, die acht bestuursleden telt (van vier verschillende ge slachten). Onder hen de in Tholen geboren Leen van Dijke (56) uit Hoofddorp. Secretaris is Mieke van Dijke uit Kruisland. De stich ting heeft een website (www.gen- vandijke.nl) die oorspronkelijk is opgezet door Pierre Feenstra (ge trouwd met Hilda van Dijke) uit Rotterdam. Deze treedt als web master op. Het eerste nummer van het con tactblad telt 54 pagina's en biedt een verscheidenheid aan informa tie. Niet toevallig prijken op de omslag het wapen en de vlag van Zeeland, want deze provincie is de bakermat van de meeste geslachten Van Dijke (toch woont hier maar 25% van de donateurs). Behalve een opsomming van alle donateurs, zijn artikelen gewijd aan de oprich ting van de familiestichting en aan haar bestuursleden. Enkele dona teurs is gevraagd een bijdrage te schrijven. Onder meer mr. Pieter van Dijke, de oud-burgemeester van Gouda en oud-commissaris van de koningin in Utrecht wiens vader uit Poortvliet kwam, Els van Zetten uit Tholen (haar moeder is een Van Dijke) en Marcel van Dij ke uit Nieuw-Zeeland komen daar in aan het woord. Origineel is een overzicht van naamdragers die op sportief gebied gepresteerd heb ben. Zoals de in Sint-Philipsland geboren Jeroen van Dijke die als lid van Leiden Atletiek diverse ke ren nationaal jeugdkampioen hard lopen is geweest, en de Sint-Anna- landse tweeling Patrick en Mark van Dijke die met hun team de na tionale titel rolstoelhockey vero verden. Geboorten, huwelijken en overlijdens van Van Dijkes in het jaar 2001 worden ook vermeld, evenals familiebijeenkomsten, en ook passeren individuele familiele den de revue die het afgelopen jaar op een of andere manier in de schijnwerper stonden. Henk van Dijke put voor zijn nieuws onder meer uit de Eendrachtbode, die hij trouw van een familielid uit Tholen toegespeeld krijgt. Algemene artikelen gaan over wa pen en vlag van Zeeland, vervalste familiewapen en stambomen, ou- derdoms- en huwelijksrecords (het echtpaar Van Dijke-van der Zande uit Bruinisse was 78 jaar lang ge trouwd en staat daarmee in het Guiness recordboek), Zeeuws als regionale taal en familienamen en familierecht. Het blad is flink geïl lustreerd, maar vanwege de kosten vooralsnog in zwart-wit uitge voerd. Het Middelvlieteiland is een van gade te slaan. Zijn het geiten of de eilanden tussen de Plaat van de Vliet en de Slikken van de Heen- West. Er liggen hier meer eiland jes in de Krammer ten noordoos ten van de Philipsdam. Vanaf de uitkijktoren bij de sluizen lijken ze klein, maar gezien vanuit het rubberbootje dat met vijf man koers zet naar het Middelvietei- land, groeien de snippers tot heuse eilandjes met oevers die afkalven en oevers die aangroeien. Er staan struiken op zoals duindoorn, maar ook wilgen. Ze schieten met hun dunne stammen de grond uit: bos- wilg, katjeswilg en kruipwilg. Peter Moerland is velddienstme dewerker van Het Zeeuwse Land schap. Hij moet de genodigden en andere belangstellenden vervoe ren. Om kwart over negen staan er al acht personen bij de uitkijkto ren. Moerland verwacht dat hij wel drie keer op en neer moet va ren om iedereen op tijd (voor de overdracht van de schapen om half elf) op het eiland te krijgen. Vice-voorzitter B. Langendoen van de stichting is er, C. Krins, lid van het hoofdbestuur van Groei en Bloei ('Als tuinieren je hobby is'), districtshoofd ir. H. Simons, de tweedejaars bosbouwstudent Bas Robaeys en vier vertegenwoordi gers van de regionale en lokale pers. De bezoekers worden eerst met een busje vervoerd naar het ver trekpunt langs de Philipsdam, na de afslag naar de uitkijktoren, op het fietspad langs de dam dat ver boden is voor voertuigen. De zon schijnt, maar er staat een zwakke noordoostenwind die koud aan- schapen, reeën misschien? Ze hebben hoorns en staan als knip- prentjes in de lage ochtendzon. Op hun hoede en met de kop om hoog, tot ze ineens omkeren en het op een lopen zetten. Dit zijn moeflons, maar het zijn niet de schapen waar het vandaag om te doen is. Moerland: „Ja, die lopen hier al een tijdje. Ze hebben de boel al aardig kaal gevreten." De boot komt in open water. De wind is straf. De golfjes zijn klein, maar klappen nu heftig tegen de boot. Ook de binnenschepen die hier van en naar de Krammerslui zen varen, zorgen voor extra dei ning. Het brakke water gutst nu over de boeg waar Van Langen doen met zijn rug naar toe zit, het bootje in. „Van de week was het nog zo glad als een spiegeltje. Er staat nu eigenlijk te veel wind voor dit bootje," verzucht Moer land. „Maar ik durfde niet binnen door te gaan. Het is dan maar een klein eindje, maar daar staat te weinig water. Daar waren we ge garandeerd vast komen te zitten. Dat risico wou ik niet nemen." Ver is het niet meer, maar er zijn andere risico's. De motor bromt, maar dan houdt de Mercury plot seling op. Een laatste pruttel en het is stil. „Dat gaat niet goed", zegt de stuurman. Het gezelschap drijft nu zonder mechanische aan drijving voor de oever van het ei landje vóór het eiland waar de fi nancieel directeur Jan Zuidhof van de koninklijke Zeelandia Groep uit Zierikzee de moeflons over zal dragen aan verzorger Jan Reijn- goudt uit Sint-Philipsland. De vaartocht werd een heel avontuur toen de motor het begaf. voelt. Een verslaggeefster en een foto graaf kijken bedenkelijk naar de kleine vaartuigen die op het talud klaar liggen voor de overtocht. Moeten we daarin? Ze besluiten om niet mee te gaan. De eerste vijf personen stappen in, Moerland duwt het bootje af van de oever, start het kleine buiten boordmotortje en kiest voor de route 'buitenom'. Om er zeker van te zijn voldoende water te hebben voor de schroef die het bootje voort moet stuwen naar het 'moef loneiland'. Na een minuut of tien varen be reikt het gezelschap een van de eerste grote eilanden. Het ziet er dor en kaal uit. Op dit eiland staan twee beesten de bewegingen van het kleine bootje op het water Nadere inspectie leert dat de borg pen is gebroken en dat de schroef 'lam' is. Linksom, rechtsom, het maakt niet uit, de schroef is een tol geworden. Met de roeispanen tegen de golven en de wind op roeien is onbegonnen werk. De tocht naar de introductie van de moeflons strandt op een door vo gels bewoond eiland. De ganzen en eenden gaan op de wieken zo dra de mens hun territorium be treedt. De alom aangeprezen mobiele te lefonie kan uitkomst brengen, maar als Moerland probeert Ron Brouwer (de vroegere beheerder van de eendenkooi in Anna Jaco- bapolder) te bereiken, krijgt hij al leen de voice-mail te horen. Brou wer moet met zijn transportboot van Benedensas komen bij de Jan Reijngoudt ziet dat de mouflons meteen van het hooi gaan vreten. Steenbergse Vliet: met de moef lons, verzorger Reijngoudt, de ca meraploeg van Omroep Zeeland en de sponsor. Krins tracht via zijn laptop contact te zoeken met het kantoor van de stichting. Lan gendoen stelt voor om naar de punt van het eiland te lopen en te kijken of we daar al wadend met de rubberlaarzen het moeflonei land kunnen bereiken. Het water staat echter te hoog. Inmiddels is het Moerland gelukt Simons bij de tweede rubberboot te bereiken. Deze zal met de ove rige bezoekers af komen varen. Aan de luwzijde van het eilandje is het water ondiep maar kalm. De zon voelt hier een stuk warmer. „We brengen de boot hierheen en roeien naar de overkant. Op de wind, dan drijven we zo naar het eiland. Dat moet lukken," zegt Langendoen. „Wat een avontuur, hè." Brouwer is inmiddels verschenen. Met zijn veel grotere boot komt hij op het gezwaai van het ge strande clubje af, en pikt een van de gasten uit het bootje van Si mons over die ook moeite heeft om droog het eiland te bereiken. Hij brengt de kooi met moeflons en de rest van de bemanning naar de eindbestemming. Al roeiend bereiken we nu de plaats waar het allemaal moet gebeuren. Simons is ondertussen ook gearriveerd. Moerland constateert opgelucht dat het uiteindelijk maar vijf mi nuten later is geworden dan ge pland. Hij informeert bij Brouwer of zijn telefoon wel aanstaat. Brouwer controleert zijn mobiel tje en merkt op dat er niets aan de hand is met zijn apparaatje. „Maar hier heb je geen bereik." Het natuurgebied is zeshonderd hectare groot. Het beslaat honder den hectaren schor. Slikken van de Heen-West, Slikken van de Heen-Oost, de Plaat van de Vliet en de eilandjes langs de Zuid- Vlije, zoals het Middelvlieteiland. Zeelandia (1200 werknemers in zestig landen) heeft het natuurge bied 'geadopteerd'. Het contract wordt met drie jaar verlengd. Een moment om dat bij de introductie nog eens voor het voetlicht te ha len. Brouwer en Reijngoudt sjouwen de kist met de twee moeflons spe ciaal voor de tv-camera een eind je door het water. Naar een afge rasterd stuk in het midden van het eiland. Als Reijngoudt de schuif omhoog trekt, schrikken de scha pen op van de vele ogen die op teen aan het hooi te vreten. De in troductie is een feit. Zuilhof noemt het een schitteren de dag en verontschuldigt zijn di recteur Doeleman die door ziekte is verhinderd. Hij vertelt dat zijn bedrijf veel waarde hecht aan na tuur en cultuur. „Dit is een voor beeld hoe de natuur op een natuur lijke manier wordt geholpen om de diversiteit te verhogen." Met een handdruk wenst hij Het Zeeuwse Landschap succes toe. Simons is in zijn nopjes met de verlenging van de overeenkomst. sM v. jM - I i Een nest met eieren van een nijlgans. hen gericht zijn. Het kost de ver zorger enige moeite de dieren uit de kooi te halen. Ze proberen weer terug in de kooi te gaan, maar als de schuif er weer voor zit, staan ze ineens in het volle zonlicht. En lopen vlug naar het andere permanente hok dat voor hen is opgericht. Ze beginnen me- „Het Zeeuwse Landschap is blij met bedrijven zoals Zeelandia die ons een warm hart toedragen. We voelen ons gesteund met het spon sorcontract." Simons zegt gezocht te hebben naar een overeenkomst tussen de moeflons en het bedrijf. „Makkelijk was dat niet, maar ik zie er wel eentje in het groeier de verspreidingsgebied. De moeflons uit Corsica en Sardinië kwamen twee eeuwen geleden eerst als jachtwild naar Europa. Nu gaan ze hier de wilgen te lijf om er voor te zorgen dat er zeldzamere vogels en planten komen in een open en korte vegetatie. Zeelandia breidt ook steeds verder uit. Ik hoop dat jullie een mouflonbroodje op de markt gaan brengen." De schapen blijven een weekje achter de omheining. Volgens Rei jngoudt is dat nodig voor de die ren om aan de nieuwe omgeving te wennen. „Ze moeten standvas tig worden. Als je ze nu los zou la ten, dan vliegen ze zo het water in. Ze moeten eerst hun nieuwe hori zon verkennen. Ze hebben hier uitzicht naar alle kanten. Nu heb ben we ook de zekerheid dat ze niet van het eiland af gaan." Reijngoudt werkt al meer dan tien jaar samen met Het Zeeuwse Landschap. Hij pacht grond van de stichting voor zijn veertig Schotse hooglandkoeien en stieren op de Slikken van de Heen-West. De mouflon (ovis ammon musi- mon) wordt ook wel muffeldier genoemd en was ooit inheems. In de ijstijd stierf het dier in West-en Midden-Europa uit. Begin vorige eeuw werd het dier weer met suc ces uitgezet. Het is een gras- en kruideneter die van open bergach tige streken en lichte bossen houdt. Ze leven in kleine roedels. Op het Middelvlieteiland is voor rammen gekozen. Ze heten Mar kus ('met de donkere kop') en Ko- bus, zijn zeven maanden oud en afkomstig van een fokster in Sint- Philipsland. Om de twee weken zal Reijngoudt de dieren op het eiland bezoeken. Maar ook vanaf de dam zal hij de schapen met een telescoopkijker in de gaten houden. „Moeflons zijn hier in Nederland bekend als parkwild. Ze lopen op de Hoge Veluwe. Er is lang gediscussieerd of het dier inheems of uitheems is. Maar voor de laatste ijstijd be sloeg hun verspreidingsgebied bij na heel Europa. Het damhert is nu ook inheems geworden. Dat was hij eerst niet, maar er zijn sche dels gevonden." In Zeeland zijn de vier moeflons de enige die in de 'vrije natuur' rondlopen. Ze worden ongeveer 130 centimer lang en hebben een schouderhoogte van 65 tot 75 cen timeter. In ongeveer tien jaar groeien de hoorns uit tot een vol ledige cirkel. Ze hebben een glad de vacht en kunnen daardoor vol gens Reinjgoudt goed zwemmen. Door hun kort haren lijken ze in geen geval op het huisschaap. De rammen kleuren, afhankelijk van het jaargetijde, roodachtig bruin (als een vos) tot zwartbruin. De mannetjes hebben ook een ken merkende lichte zadelvlek. Het Zeeuwse Landschap heeft goede ervaringen opgedaan met het inzetten van moeflons op een van de andere eilanden. Inmiddels al zo'n vier jaar geleden. Brou wer: „We weten nu hoe ze het doen. Ze zijn sterk en sober. Ze voelen zich thuis in dit milieu." Het grote voordeel is dat ze wei nig verzorging nodig hebben. An ders dan bij paarden en pony's die wel eens last krijgen van hun hoe ven. Jaren geleden graasden er nog Prezwalski-paarden op de Plaat van de Vliet. „Vanwege de problemen met de hoeven bleken ze onhoudbaar." Van de moeflons verwacht Brouwer meer. „Als ze hier aanslaan, dan breiden we het aantal uit tot een stuk of tien. De moeflons eten vooral ook de kruipwilgen. Die worden door paarden en runderen niet gege ten." Verstoring aan de nesten van de broedvogels zullen ze niet ge ven, zegt hij. „Nee. dat is met de meeste hoefdieren zo. De vogels geven duidelijke signalen af en dan lopen ze langs de nesten." Tijdens een kleine rondgang over het Middelvlieteiland dat onge veer 10 ha groot is, vliegt een Nijlgans van zijn nest. Het dier is een nieuwkomer in de Nederland se natuurgebieden, zegt Brouwer. „De gans komt uit Egypte. Ze worden hier gehouden in tuinen en parken. De vogels die ontsnapt zijn, zie je hier steeds meer broe den." Het grote nest tussen de stammetjes van een wilg telt tien eieren. Toch gelooft Brouwer niet dat ze een gevaar zullen gaan vor men voor de andere broedvo gels. Zeldzame plantensoorten groeien er op het moefloneiland. Zo wijst Brouwer op het jonge blad van de parnassia die alleen in de duinen voorkomt. Voor de terugweg wordt nu een zwaardere motor ingezet. De rubberboot met de defecte motor wordt met een touw voortgesleept. Moerland kiest nu toch voor de route binnendoor, maar af en toe maakt de motor een smorend ge luid om aan te geven dat de schroef in de zandige bodem maalt. In een mum van tijd is het gezelschap nu terug aan de dam. Maar bij het uitstappen verliest de verslaggever van deze krant op de spekgladde stenen het evenwicht en haalt alsnog een nat pak. Uit op Tholen organiseert op vrij dag 12 april een Zeeuwse avond. In het Holland Huis in Scherpe- nisse treedt dan Engel Reinhoudt uit 's-Heerenhoek op, die al 21 jaar in de streektaal schrijft en zingt. Het begon ooit in zijn stu dententijd met deelname aan een cabaretgroep. Inmiddels is hij als 'Zeeuwse troubadour" wijd en zijd bekend met zijn gevarieerd aan bod van liedjes, die vaak goed zijn voor een humoristische benade ring van grote en kleine vraag stukken in woord en gezang. De teksten staan centraal bij Rein houdt en kritische noten ontbre ken zelden in zijn programma, dat per keer wordt samengesteld. Steeds wisselt hij oud en nieuw werk af en speelt waar mqgdlijk in op de situatie. Het lied 'Vremd volk' 'van zijn tweede cd werd de winnende song van de landelijke wedstrijd pop in eigen streektaal. Momenteel be reidt Engel Reinhoudt. in samen werking met diverse Zeeuwse mu zikanten, een derde cd voor. Een voorproefje kwam al op uit qp een single-cd, met de nummers 'Mie de bóót' en 'Schufelduumpje'. De voorstelling in het Holland Huis begint om kwart over acht. Toegangskaarten zijn verkrijgbaar bij hel VW-kantoor in Sint-Maar tensdijk, boekhandel Dieileman in Tholen en aan de zaal. Voorstraat-15, 4697 EH Sint-Annaland Tel. fax (0166)65 24 90 Advertentie I.M.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 2002 | | pagina 5