Restzetel van D66 scheelt CDA plaats
Positie Jacob Mol in bestuur van
waterschap lijkt onveranderd te zijn
Meeste stemmen voor
Heijboer en Velthuis
Vier leden op stembureaus
Lijstverbinding had SGP zesde zetel kunnen kosten
Aantallen uitgebrachte stemmen per kandidaat Zeeuwse Eilanden
Een op vijf
met volmacht
Donderdag 14 maart 2002
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Als er voor de gemeenteraadsverkiezingen inderdaad
een lijstverbinding was geweest met VVD en ABT, zoals
D66 had gewild, dan was nieuwkomer ABT met drie ze
tels in de Thoolse raad gekomen ten koste van de zèsde
SGP-zetel. Maar als D66 negen stemmen minder had ge
kregen dan de 554 die de partij nu haalde, dan zouden de
democraten niet zijn teruggekeerd en had het CDA een
derde zetel gekregen.
Negen stemmen
■Als het aan de nieuwgekozen hoofdingeland Chris
Koopman uit Sint-Maartensdijk ligt, blijft zijn dorpsge
noot Jacob Mol dagelijks bestuurder van het waterschap
Zeeuwse Eilanden. „Alle zittende db-leden willen graag
terugkomen en Mol heeft het de afgelopen jaren perfect
gedaan." Op 10 april treedt de algemene vergadering aan
en kiest uit haar midden vijf gezworenen. Deze week
zijn er al voorbesprekingen geweest van zowel de ZLTO-
als de SGP-kandidaten. Koopman zegt er versteld van te
staan dat hij bij de verkiezingen zoveel stemmen heeft
gekregen: 5779 ofwel bijna 63% bij de ingezetenen. Ook
bij de huiseigenaren was de winst voor Peter van den
Dorpel uit Tholen eclatant met 2348 stemmen (ruim
65%). Hij wijt dat aan de brede achterban.
Stavenisse 60%
Programma
Ook voor Zeeuwse Eilanden komen meeste stemmers in Stavenisse opdagen
Gekozen
Wethouders maken ruimte voor vrouwen
De Boe
Verschillen groter
ABT-winst
niet onverklaarbaar
D66 ziet zijn aanhang sinds het aan
treden in de Thoolse gemeenteraad
voortdurend slinken. In 1994 kreeg
de partij 829 stemmen voor de nieu
we raad van de heringedeelde ge
meenten Tholen en Sint-Philips-
land. Ruim voldoende voor een
volle zetel, maar vier jaar later kon
die volle zetel ternauwernood be
houden worden (676 stemmen). En
woensdag haalde de partij van Jaap
van den Donker niet de kiesdeler
(het aantal geldige stemmen ge
deeld door het aantal raadszetels).
Maar bij de verdeling van de drie
restzetels bleek de tweede alsnog
aan D66 toe te vallen. Dat zorgde
voor veel discussie in de overvolle
hal van het gemeentehuis. Hoofd
verkiezingen L. den Braber was al
snel zeker van zijn zaak, maar om
dat er aanwezigen vraagtekens ble
ven houden, bemoeiden de gemeen
tesecretaris en de burgemeester zich
er zelfs mee en werden dikke boe
ken voor de dag gehaald. Er stond
ook veel op het spel, want door het
onverwachte succes van ABT vielen
VVD en CDA terug naar twee ze
tels. En juist de christen-democra
ten zouden profiteren wanneer D66
buiten de boot viel, want dan was er
een restzetel voor hen (doordat ze
één stem meer behaalden dan
ABT). De kieswet is echter duide
lijk: als er negentien zetels te verde
len zijn, gaan de restzetels naar de
partijen met - na toewijzing - het
grootste gemiddelde aantal stem
men. Alleen bij verkiezingen voor
de Tweede Kamer zijn partijen die
de kiesdeler niet halen, uitgesloten
van een restzetel. Op grond daarvan
deed de ouderenpartij AOV/Unie
55+ vier jaar geleden (tevergeefs) in
Tholen mee bij de verdeling van de
restzetels, maar dat herinnerde zich
woensdagavond in het gemeente
huis blijkbaar niemand meer. CDA-
voorzitter D. Coppoolse leverde
donderdag nog een eigen bereke
ning in, maar hij trok die vrijdag
morgen tijdens de zitting van het
hoofdstembureau weer in. De uit
slag werd dan ook ongewijzigd
vastgesteld. Tholen is de enige
Zeeuwse gemeente boven de Wes-
terschelde waar het CDA een zetel
moest inleveren.
Het behoud van de zetel voor D66
was trouwens kantje boord. Negen
stemmen minder zou funest zijn ge
weest. Omdat de partij het landelijk
in de peilingen niet best deed, zal
Van den Donker in zijn achterhoofd
rekening hebben gehouden met ze
telverlies (in Zeeland verdween
D66 uit de gemeenteraden van
Schouwen-Duiveland, Veere en
Borsele). Woensdag zei hij, een
lijstverbinding met VVD en ABT te
hebben gewild. Die twee partijen
wilden dat volgens hem niet, maar
een berekening leert dat ze er garen
bij zouden hebben gesponnen. Be
halve D66 zelf dan, want in een
combinatie moet elk van de deelne
mende partijen eerst zelfstandig een
zetel halen. Dat lukte de democra
ten niet, zodat de combinatie in dat
geval alleen voor VVD en ABT zou
hebben gegolden. Het zou ieder van
hen meteen twee zetels hebben op
geleverd - zoals ook nu zonder lijst
verbinding het geval was - maar de
combinatie zou de tweede restzetel
hebben gepakt, terwijl de derde in
dat geval naar D66 zou zijn gegaan
en de SGP dus misgepakt zou heb
ben. Bij de onderlinge verdeling
zou de vijfde zetel voor VVD/ABT
Beide gekozenen worden nieuwe bouwd. Zodoende was er aanmer-
gezichten in het waterschapsbe
stuur. Van den Dorpel heeft er ver
trouwen in, zegt hij, maar hij am
bieert geen plaats in het dagelijks
bestuur. Vooral het herstellen van
de aansluiting met het publiek ziet
de Tholenaar als een uitdaging
voor de komende periode. Hij
denkt zich nuttig te kunnen maken
in één van de commissies die het
waterschap kent. Gezien zijn finan
ciële achtergrond ligt de commis
sie middelen voor de hand, maar
Van den Dorpel wil zich zo breed
mogelijk oriënteren, zegt hij. De
uitslag van de verkiezingen volgde
hij via internet, want op de home
page van Zeeuwse Eilanden wer
den de gegevens van alle stembu
reaus getoond.
Chris Koopman werd woensdag in
twee besturen gekozen, want be
halve het waterschap komt hij ook
in de gemeenteraad. (Behalve
Koopman zijn nog tien hoofdinge
landen tevens gemeenteraadslid).
„Het zal schipperen zijn, maar als
ik ergens voor sta dan zet ik me
voor de volle honderd procent in."
Hij denkt er daarom over om min
der te gaan werken. Koopman was
de laatste anderhalf jaar van het
zelfstandige waterschap Tholen
ook al eens bestuurder en sindsdien
bleef hij in het waterschap geïnte
resseerd. Koopman was woensdag
eerst in het gemeentehuis bij de
raadsverkiezingen en raadpleegde
later internet om te zien hoe het bij
het waterschap verliep. Toen al
werd hem duidelijk dat hij veel
stemmen had, maar pas donderdag
zag hij de einduitslag. „Ik sta er
echt versteld van", zegt hij.
De komende weken zal duidelijk
moeten worden hoe het dagelijks
bestuur van het nieuwe water
schapsbestuur eruit gaat zien. Wat
Koopman betreft blijft Mol er deel
van uitmaken, maar hij weet niet
hoe de ZLTO daar tegenover staat.
„En kijk eens naar Van Beek uit
Sint-Annaland. Ik vind het jammer
voor hem dat hij bij bedrijfsge-
bouwd niet herkozen is." Mol zelf
wil graag dagelijks bestuurder blij
ven. Zijn positie is volgens ZLTO-
voorzitter E. Hage onveranderd,
evenals die van het hele db. Maan
dag had de landbouw (19 hoofdin
gelanden) in Goes een bespreking.
Onder meer over het voorzitter
schap van de commissies. Met Mol
en de andere agrarische gezworene
mevr. Van 't Westeinde werd van
gedachten gewisseld over de toe
komst.
In beide categorieën waarvoor er in
Tholen gestemd werd, waren er
twee kandidaten. Koopman en Van
den Dorpel werden door de SGP
gekandideerd (ondersteund door
ChristenUnie en CDA). Land
bouworganisatie ZLTO ging daarin
mee, na overleg dat erin resulteer
de dat de SGP géén kandidaat le
verde voor de categorie onge
bouwd (grondeigenaren en -ge-
bruikers). Zodoende was Mol hier
dankzij enkele kandidaatstelling
automatisch herkozen. De Zeeuw
se Milieufederatie droeg Matjo van
Liere en Paul van der Wal voor bij
respectievelijk ingezetenen en ge-
Spanning in het D66-kamp: het echtpaar Van den Donker met dochter en een bedenkelijk kijkende Anja Verstrate.
vervolgens op grond van het groot
ste overschot bij ABT zijn terecht
gekomen.
Maar de combinatie was er niet en
dus heroverde de SGP de zesde ze
tel die ze in 1998 verloor. Het was
een stevige restzetel, want zelfs
zonder de 110 extra stemmen die de
staatkundig-gereformeerden ten op
zichte van vier jaar geleden behaal
den, hadden ze de zesde zetel ge
kregen. Met andere woorden: wat in
1998 vijf zetels opleverde, was nu
voldoende voor zes. Dat maakt dui
delijk dat de opkomst - drie procent
minder kiezers (er waren 239 kie
zers méér opgeroepen, maar er kwa
men er 354 minder dan vier jaar ge
leden) - gunstig is uitpakt voor de
SGP. Hoewel de stemmenwinst van
110 goed is, blijft het aantal nog 34
verwijderd van het niveau dat de
partij in 1994 behaalde. Pas wan
neer het CDA 151 stemmen meer
had gekregen, of ABT 152 stem
men, zouden deze partijen de derde
restzetel in de wacht hebben ge
sleept ten koste van de SGP. De
VVD zou daarvoor 287 stemmen
extra nodig hebben gehad en de CU
zelfs 375. Maar laatstgenoemde
partij was al tevreden dat de restze
tel van vier jaar geleden in een volle
zetel is omgezet. Tenslotte de Pv
dA, die met een zetel minder uit de
bus kwam maar wel de eerste rest
zetel toebedeeld kreeg. Om die vier
de zetel een volle te laten zijn, had
den 116 mensen meer hun stem aan
de sociaal-democraten moeten ge
ven. In totaal dertien kiezers druk
ten woensdag op de witte knop van
de stemmachine en stemden derhal
ve blanco.
kelijk minder te kiezen dan vier
jaar geleden, toen er bij de ingeze
tenen vier kandidaten waren, bij
gebouwd vijf en bij ongebouwd
drie.
Koopman kreeg in zeven van de
negen plaatsen de meeste stem
men. Alleen in Tholen en Oud-
Vossemeer behaalde Van Liere een
meerderheid, zoals blijkt uit bij
gaande tabellen. In de andere cate
gorie won Van den Dorpel het in
alle plaatsen van Van der Wal. Uit
zondering vormde één stembureau,
Maartenshof. De opkomst lag drie
tot vier procent lager dan in 1998.
Van de ingezetenen bracht 52,3%
een stem uit, van het gebouwd
50,6%. In beide categorieën kwam
alleen in Stavenisse meer dan 60%
stemmen. De meeste thuisblijvers
waren er bij de ingezetenen in Sint-
Maartensdijk en Oud-Vossemeer,
en bij gebouwd in Tholen. Met een
opkomstpercentage van iets boven
de 50% in het hele waterschapsge-
bied toonde dijkgraaf W.A. Gosse-
laar zich tevreden. Volgens hem
toont het aan dat de combinatie
met de gemeenteraadsverkiezingen
goed werkt.
Van Liere stelt vast dat de lobby
van de christelijke partijen en de
ZLTO voor hun kandidaat te zwaar
was om tegen op te boksen, terwijl
ook de bekendheid van Koopman
hem parten heeft gespeeld. Van
Liere had op vier stembureaus (in
Tholen en Oud-Vossemeer) de
meerderheid. „Dat valt me, gezien
de opkomst van 52%, niet eens te
gen. Je weet dat traditiegetrouw de
christelijke mensen komen stem
men, dus dat is heel legitiem. Bij
een hogere opkomst had ik meer
kans gehad", aldus de Tholenaar.
Hij vraagt zich ook af waarom kie
zers thuisblijven. Misschien moet
het waterschap nóg meer naar de
mensen toe, zaken beter uitleggen.
De invloed van het waterschap op
het dagelijks leven is groter dan
men beseft, aldus Van Liere. Wat
hij ook betreurt, is dat in Tholen
kandidaten kennelijk puur op ach
tergrond worden gekozen. „Dat
roept vragen op. Want de beide
kandidaten van SGP/ZLTO hadden
immers geen programma, terwijl
wij daar juist veel werk van ge
maakt hadden."
Van der Wal uit Sint-Maartensdijk
vindt het jammer dat hij niet is ge
kozen. „Nu verandert er wat Tho
len betreft niets, de SGP en de boe
ren houden het voor het zeggen."
Graag was hij erbij betrokken ge
weest om vanuit natuur en milieu
een inbreng te hebben (de 'groe
nen' in het waterschap zagen hun
vertegenwoordiging van vier naar
vijf zetels groeien). Van der Wal
ging vanuit het gemeentehuis
(waar hij zijn vrouw buiten de
PvdA-fractie zag vallen) naar het
waterschapskantoor in Goes om te
horen hoe het daar afliep. „Koop
man en Van den Dorpel zag je daar
jammer genoeg niet. Wat zal in de
toekomst hun betrokkenheid zijn?"
vraagt hij zich af. Nu Van der Wal
niet in het waterschap komt, hoopt
hij nog op een zetel in provinciale
staten. Hij is daarvoor eerste reser-
De heren De Jonge, Bazen en Gunter (v.l.n.r.tellen in de Wellevaete te Sint-Annaland de stembiljetten van de waterschapsverkiezingen.
ve bij de PvdA en mogelijk komt
er een zetel vrij als gevolg van de
gemeenteraadsverkiezingen
De 35 gekozen hoofdingelanden
voor de algemene vergadering,
waarvan de twaalf nieuwelingen
cursief zijn gezet:
Ingezetenen: G.E. Houtekamer,
Bruinisse; C. Koopman, St. -Maar
tensdijk; J. Hoekman, 's-Gravenpol-
der; mevr. drs. S. Verheij, Goes;
mevr. J.J. Nieuwenhuijse-de Schip
per, Nisse; M. Janse, Wolphaarts-
dijk; drs. R.H.D. Lambeck, Kapelle;
drs. A.W. van de Hoef, Middelburg;
W. de Visser, Aagtekerke; mevr. J.
Wisse-Francke, Meliskerke; ing.
F.A.A. Kramer, Vlissingen; C.M.
van der Weele, Colijnsplaat; D. Vos,
Vlissingen; L.F. Waterman, Oost-
Souburg.
Gebouwd: P. Flikweert, Nieuwer-
kerk; drs. P.M. van den Dorpel,
Tholen; mevr. mr. S.M. van 't West
einde, Goes; I.J. Otte, Kruiningen;
M. van Overloop, Yerseke; A.G. van
der Maas, Wissenkerke; M. Wattel,
Gapinge; J. Roodenburg, Vlissin
gen; drs. W. Oorthuijsen, Nieuw- en
Sint-Joosland.
Ongebouwd: L.J. Klompe, Drei-
schor; J.L.C. Mol, St.-Maartens-
dijk; M.J. Rijk, Heinkenszand; M.
Sinke, Oostdijk; M. Remijnse, Kam
perland; J. Kodde, Arnemuiden.
Bedrijfsgebouwd: J. Legemate,
Kapelle; A. Ruijtenberg, Renesse;
drs. D.W. Gideonse, Kapelle; C.A.
Ollebek, Axel; L.H. van der Kallen,
Bergen op Zoom; R.J. Soer, Kam
perland.
OPKOMST
WATERSCHAP
INGEZETENEN
GEBOUWD
opgek.
kiesger.
02
98
opgek.
kiesger.
02
98
Tholen
2608
4924
52,97
54,36
966
2180
44,31
44,56
Poortvliet
714
1282
55,69
59,22
283
498
56,83
60,64
Scherpenisse
694
1241
55,92
61,59
313
540
57,96
62,68
St.-Maartensdijk
1294
2713
47,70
53,98
449
880
51,02
60,64
Stavenisse
695
1105
62,90
57,85
300
474
63,29
55,02
St.-Annaland
1312
2526
51,94
54,50
522
1015
51,43
56,13
Oud-Vossemeer
896
1876
47,76
57,00
366
727
50,34
56,27
St.-Philipsland
811
1552
52,26
57,41
328
646
50,77
56,66
Anna Jacobapolder
170
349
48,71
64,53
69
153
45,10
60,56
TOTAAL
9194
17.568
52,33
56,14
3596
7113
50,56
53,89
Tin.
Pvl.
Sch.
Smd.
Svn.
Anl.
Ovm.
Phil.
AJP.
Totaal
INGEZETENEN
M.P. van Liere, Tholen
1382
225
175
327
144
379
464
254
65
3415
C. Koopman, St.-Maartensdijk
1226
489
519
967
551
933
432
557
105
5779
GEBOUWD
R.P. van der Wal, St.-Maartensdijk
241
109
119
246
105
148
153
101
26
1248
P.M. van den Dorpel, Tholen
725
174
194
203
195
374
213
227
43
2348
Slechts twee kandidaten voor de gemeenteraad kregen woensdag meer
dan duizend stemmen: K.A. Heijboer (SGP) 1983 en M.A.E. Velthuis
(PvdA) 1405. Vier jaar geleden kwamen ook de lijsttrekkers van VVD
en CDA nog over die grens heen. Een kwart van de kiesdeler, nodig om
met voorkeurstemmen gekozen te worden, werd door zestien kandida
ten bereikt. Ook CDA'er J.P. Bout, die vorige week abusievelijk niet
werd vermeld, kwam daar met 167 stemmen aan. Voor een zetel waren
155 stemmen voldoende. M.K. van Gorsel-de Oude uit Oud-Vossemeer
kwam er dertien tekort om bij de VVD de plaats in te nemen van de nu
gekozen F.J. Goossen.
Met voorkeurstemmen komt voor de
PvdA het zittende raadslid M.A.H.
den Haan terug in plaats van de boven
hem op de lijst geplaatste E.M. van
der Wal-Vermeulen (die 33 stemmen
kreeg). Den Haan (229) had maar vier
stemmen minder dan de huidige frac
tievoorzitter M.A.J. van der Linde en
bleef ook nieuwkomer L. Blom (134
stemmen) nog voor.
Ook bij de SGP wijzigden de kiezers
de volgorde van de door de leden
vastgestelde kandidatenlijst. C. Koop
man kreeg 212 stemmen, zodat de
restzetel toevalt aan de boven hem op
de lijst staande H.W. van Eenennaam
(86 stemmen). Voor M.J. Klippel
werd dit keer geen voorkeursactie ge
voerd zoals in 1994 en 1998. Het
raadslid uit Scherpenisse kwam des
ondanks op eigen kracht in de raad,
maar met de helft minder stemmen
(240) dan vier jaar geleden.
Ook het CDA kende een voorkeurs
actie. J.A. de Boe uit Poortvliet bleef
weliswaar op 67 stemmen steken (de
helft daarvan uit zijn woonplaats),
maar was daarmee de vierde kandi
daat van zijn partij terwijl hij op de
negende plaats stond. Er zijn zes kan
didaten die meer dan honderd stem
men kregen, maar niet het kwart van
de kiesdeler haalden. Naast de al ge
noemde M.K. van Gorsel-de Oude en
L. Blom waren dat J. Oudesluijs uit
Sint-Maartensdijk (130) bij de PvdA,
F.J. Goossen uit Anna Jacobapolder
(114) bij de VVD, M. Ligtendag-
Quist uit Tholen (106) bij het CDA en
J.J. van 't Hof uit Sint-Annaland
(133) bij ABT.
Het is een gegeven dat veel mensen
die voor een bepaalde partij kiezen,
hun stem aan de lijsttrekker geven.
Dit keer gold dat in Tholen het sterkst
bij D66, waar zittend raadslid J. van
den Donker 79,9% van de op zijn par
tij uitgebrachte stemmen kreeg. Bij
ABT koos 52,8% van de kiezers voor
lijsttrekker J.J.P.A. Boulogne en dat
was het laagste cijfer.
Van de 124 kandidaten waren er 25
vrouw. In totaal werden op hen 2236
stemmen uitgebracht (drie kregen er
geen enkele stem). Als PvdA-lijst-
trekker verzamelde mevr. M.A.E.
Velthuis 1405 stemmen op zich. Zij is
de enige vrouw die ook daadwerke
lijk in de gemeenteraad komt. Maar
dat aantal kan toenemen als PvdA,
CDA, ABT of VVD een wethouder
leveren. De wethouders maken voort
aan geen deel meer uit van de ge
meenteraad, zodat de eerstvolgende
kandidaten op de lijst hun plaatsen in
nemen.
De SGP blijft in zes woonkernen de
grootste partij. De verschillen met de
andere partijen zijn ook groter ge
worden, maar dat is niet alleen te
danken aan de 110 stemmen die de
staatkundig gereformeerden nu meer
kregen dan vier jaar geleden. Dat Pv
dA en VVD fors verloren (respectie
velijk 656 en 676 stemmen), en het
CDA in mindere mate (167 stem
men) droeg er ook toe bij. Evenals
het succes van ABT en de drie pro
cent (67,3) lagere opkomst.
In Poortvliet bleef de SGP gelijk,
maar in alle andere woonkernen
was er een lichte groei. Groei was
er ook voor de CU, vooral in Sint-
Philipsland en Anna Jacobapolder.
Maar in Stavenisse liep de aanhang
terug. De partij kreeg totaal 81
stemmen meer dan vier jaar gele
den. Het stemmenverlies van het
CDA was beperkt. In Tholen en
Stavenisse groeide het aandeel
licht, maar vooral in Scherpenisse
en Anna Jacobapolder ver-loor de
partij steun. De PvdA verloor over
al terrein, met name in de Polder
(mogelijk door het wegvallen van
A.P. Kornaat), Sint-Philipsland en
Stavenisse. De VVD moest het ook
ontgelden, behalve in Sint-Philips
land en Anna Jacobapolder. Ook in
dit geval lijkt de plaatselijke kandi
daat, Goossen, van invloed te zijn
geweest. Hoewel D66 overal de
kleinste is geworden 122 stemmen
verlies), bleef de partij in Oud-Vos
semeer nagenoeg gelijk en groeide
zelfs licht in Scherpenisse en Anna
Jacobapolder. De nieuwe partij
ABT veroverde meteen een flink
aandeel (1486 stemmen). Sint-Phi
lipsland bleef met 6% achter, maar
Stavenisse - waar Han van 't Hof
actie had gevoerd - was met 18% de
topper voor deze lokale partij.
De procentuele verdeling van de
stemmen per woonkern is als volgt.
Tholen: SGP 23,68; PvdA 19,52;
CU 14,88; CDA 13,67; VVD 11,32;
ABT 9,89; D66 7,04.
Oud-Vossemeer: PvdA 25,54; VVD
21,82; CDA 17,69; SGP 12,56; ABT
11,57; CU 6,28; D66 4,55.
Sint-Annaland: SGP 28,67; PvdA
22,05; ABT 17,21; VVD 10,54; CU
10,13; CDA 9,79; D66 1,61.
Stavenisse: SGP 43,85; ABT 18,17;
PvdA 15,24; CDA 9,14; CU 6,45;
VVD 5,63; D66 1,52.
Sint-Maartensdijk: PvdA 30,85;
SGP 20,49; ABT 16,95; VVD 11,22;
CDA 9,27; CU 6,46; D66 4,76.
Scherpenisse: SGP 38,84; PvdA
18,65; ABT 11,81; CDA 9,33; VVD
8,26; CU 7,9; D66 5,19.
Poortvliet: SGP 30,52; CDA 21,38;
PvdA 12,23; ABT 11,52; VVD
10,21; CU 9,74; D66 4,39.
Sint-Philipsland: SGP 47,38; CU
15,92; CDA 9,36; PvdA 8,8; VVD
7,77; ABT 6,09; D66 4,68.
Anna Jacobapolder: CDA 25; VVD
24,07; CU 13,89; SGP 11,57; PvdA
11,11; ABT 8,8; D66 5,56.
Wegens de uitbreiding van de stern-
tijd van 7.30 tot 21.00 uur (voorheen
van 8.00 tot 20.00 uur) hadden b. en
w. het aantal leden van de stembu
reaus van 3 naar 4 vergroot. Dan kon
er altijd één lid een aantal uren weg,
want anders was het van 7.00 uur 's
morgens tot na het opruimen tegen
21.30 uur wel een hele lang dag dat
men aan het stembureau verbonden
zou zijn. Ondanks dat je van eten en
drinken wordt voorzien, kun je bij
zo'n lange zit 'gaar' worden als men
niet even een luchtje kan scheppen.
Met twee mensen bij de registratie
en één bij de stemmachine is een be
zetting van drie mensen voldoende,
zodat er met vier leden van het stem
bureau gerouleerd kon worden.
Bij elk van de 13 stembureaus zat
één ambtenaar naast 3 raadskandi-
daten. De SGP was als grootste par
tij met 11 mensen het sterkst verte
genwoordigd. De PvdA volgde met
9 en de VVD met 8 mensen. Het
CDA leverde 5 mensen voor de
stembureaus, de ChristenUnie 4 en
D66 2. De nieuwe partij ABT was
niet vertegenwoordigd in de stembu
reaus.
Ongeveer één op de vijf stemmen
(21,3%) voor de gemeenteraad is
met een volmacht uitgebracht. In to
taal zijn 2515 volmachten en kie-
zerspassen gebruikt, een toename
met 229 ten opzichte van vier jaar
geleden. In Stavenisse en Sint-Phi
lipsland stemde dit keer zelfs een
kwart van de kiezers via een vol
macht. In elf van de dertien stembu
reaus werden meer volmachten aan
geboden, de toename was het
sterkst in de Schutse in Sint-Anna
land en de Wimpel in Sint-Philips
land. Een kiezer mag maximaal
twee volmachten hebben van perso
nen uit hetzelfde kiesdistrict, en
moet die tegelijkertijd met de eigen
oproepkaart aanbieden. In Oud-
Vossemeer weigerde het stembu
reau zeven machtigingen, omdat die
werden aangeboden door personen
die voor de tweede keer kwamen na
eerder óók al met de eigen kaart een
volmacht te hebben aangeboden.
„Zo'n aantal heb ik niet eerder mee
gemaakt", meldt voorzitter Els
Frigge van het stembureau.
De aantallen volmachten per woon
kern (met tussen haakjes de aantal
len van 1994) zijn als volgt: Tholen
682 (685); Poortvliet 147 (148);
Scherpenisse 185 (159); Sint-Maar
tensdijk 315 (287); Stavenisse 223
(189); Sint-Annaland 400 (326);
Oud-Vossemeer 260 (236); Sint-
Philipsland 267 (227); Anna Jaco
bapolder 36 (29).
Het zogenaamde lijsttrekkersdebat 's
avonds na de gemeenteraadsverkie
zingen op 6. maart op de NOS-televi-
sie liet heel Nederland weten, dat de
voorman van de PvdA veel moeite
had met de erkenning dat anderen op
'zijn' zetels kwamen zitten. De dag
erna, 7 maart, konden we in de Een-
drachtbode lezen dat niet alleen SGP-
wethouder Heijboer de winst van
ABT 'onverklaarbaar' noemde, maar
dat ook PvdA-collega Marianne Velt
huis sprak van een 'heftige verande
ring', die ze 'lastig te verklaren'
noemde.
In haar pogen toch blijk te geven van
haar analytisch vermogen - als je
graag drs. voor je naam zet moet je
daarvan dan ook kunnep getuigen -
probeert ze een en ander toch te ver
klaren door te verwijzen naar de ef
fecten van een ander verschijnsel: de
'jpkalen' en dan met name de lijsten
van Leefbaar Nederland en Pim For-
tuyn. Gemakshalve veegt ze ABT op
één hoop met deze twee als zijnde
'proteststemmen' die volgens haar
'lastig te verklaren zijnomdat
nog niet duidelijk is waar ABT naar
toe wil'.
Hoezoe: niet duidelijk? Op 1 stem na
hebben evenveel Tholenaren op ABT
gestemd als op het CDA. Op ABT
stemden voorts 135 Tholenaren meer
dan op de VVD, 932 meer dan op
D66 en 223 meer dan op de CU. Met
andere woorden: totaal 1290 Thole
naren hebben voor een ander, niet-
traditioneel gemeentebestuur van
Tholen gekozen en dat stond wel in
het huis-aan-huis verspreide verkie
zingsprogramma van ABT. Kennelijk
hebben deze Tholenaren daarvan wel
kennis kunnen nemen. Ons inziens
doet Velthuis er goed aan het ABT-
programma ook eens te lezen. Zeker
als ze zich voorneemt om wethouder
van welzijn voor alle Tholenaren te
zijn. Welzijn kent immers geen gren
zen, ook geen partijpolitieke, toch?!
Corry en Harry Meijer,
Westzeedijk 5,
Scherpenisse.
