Duiten, vierkante stuivers en grote wielen:
muntenverzameling leest als geschiedenisboek
Ad Lindhoud: 9soms drie, vier avonden bezig om een muntje thuis te brengen
Vrijdag 28 december 2001
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
15
De vuurtoren en de
snip, de zonnebloem,
het briefje van 25 met
het roodborstje als wa
termerk, het honderd
je met de zeshoekige
blokken, allemaal ver
dwijnen ze in het nieu
we jaar. De stuiver, het
dubbeltje, het kwartje
en de gulden evenzeer.
Eerder al gingen het
groene vijfguldenbil-
jet, de papieren rijks
daalder, het tientje met
Hugo de Groot en het
vijfentwintiggulden-
biljet met het gebouw
van De Nederlandsche
Bank. De zilveren gul
den met de jonge Wil-
helmina is al langer
spoorloos. Geld, zo
leert de geschiedenis,
verschijnt en verdwijnt.
Alleen in de collecties
van verzamelaars blij
ven ze bestaan. Reli
kwieën van een voor
goed voorbije tijd.
(bi M)
JV t K
WJ
aarsweuseyi
Zoals elk jong ventje van zijn
leeftijd spaarde hij speldjes. Zijn
vader werkte in de havens en
nam lucifersdoosjes uit alle
windstreken voor hem mee. Zo
vreemd is het dus niet dat Ad
Lindhoud aan het verzamelen is
geslagen. Lindhoud bezit een
fraaie collectie munten. In negen
tien albums worden munten van
alle continenten bewaard. Keurig
gerangschikt op land en jaartal.
Daarnaast telt de collectie een
aantal boekjes met bijzondere
stempelingen. Ook de invoering
van de euro gaat niet ongemerkt
aan de verzameling van Lind
houd voorbij. De nieuwe munten
dienen aan de verzameling te
worden toegevoegd. Ook heeft
de komst van de euro nog een ne
veneffect. „Uit alle deelnemende
landen komt straks het waarde
loos geworden muntgeld op de
markt. Voor de verzamelaar bre
ken gouden tijden aan."
Niet iedereen is even enthour
siast over de invoering van het
nieuwe geld. Naast de angst
Muntenverzamelaar Ad Lindhoud: voor de verzamelaars breken gouden tijden aan.
voor het onbekende wordt door
tegenstanders vooral gewezen
op de nationale sentimenten die
met de gulden zouden verdwij
nen. Volgens voorstanders zijn
munten en biljetten in principe
niet meer dan een gebruiksvoor
werp, zoals bijvoorbeeld een
wasmiddel of een pakje boter.
Iets wat van hand tot hand gaat,
niets meer en niets minder. Op
hef over het wijzigen van het ui
terlijk van een product past niet,
menen zij. Tenslotte gebeurt dat
in de supermarkt bijna dage
lijks. Lindhoud houdt de kerk in
het midden. Voorzichtig leunt
hij over naar het kamp van de
euro-sceptici. „De euro had
voor mij niet gehoeven. Ik vind
het wel leuk de euro de eigen
nationale afbeeldingen houdt.
Het wordt niet één grijze massa.
Met papiergeld heb ik zelf niet
zoveel. Met munten wel. En ik
weet één ding zeker: munten
hebben een verhaal, ze hebben
geleefd."
De geschiedenis van het geld is
De inmiddels verdwenen Nederlandse cent.
een verhaal van verschijnen en
verdwijnen. Altijd geweest. De
collectie van Lindhoud vertelt
ervan. Neem de cent, in ons
spaarzame en zui
nige landje lang
het oerbeeld van
alle geld. Pas in
1817 ingevoerd,
noodzakelijk van
wege de invoering
van het decimale
stelsel. Door ieder
een verguisd en
vergeten toen het
176 jaar later aan
de circulatie werd
onttrokken. Met
z'n allen waren we
te beroerd gewor
den om het vieze
en waardeloze muntje op te ra
pen. Om de afschaffing heeft nie
mand een traan gelaten. In de col
lectie van Lindhoud volgen de
centen elkaar op, jaar na jaar. Wil-
helmina wordt Juliana en dan
komt Beatrix. Opvallende exem
plaren zijn die uit de oorlogs
tijd. Zwart zijri ze
na zoveel tijd. „In
de oorlog werden
de munten van
zink gemaakt.
Het geld voor de
normaal gebruik
te legeringen ont
brak."
Een muntenver
zameling leest als
een geschiedenis
boek. Lindhoud
slaat wat bladzij
den om. We ko
men uit bij het
Belgische geld.
Ook de Belgische
munten uit 14-18
zijn zwart van het
zink. Misschien
ooit van hand tot
hand gegaan in
de modder van
Passendale of de
loopgraven aan
de IJzer. Via on
doorgrondelijke wegen in Sint-
Annaland in een nieuwe eeuw
terecht gekomen. Wisten we
trouwens dat er een verschil be
staat tussen Waalse en Vlaamse
munten? Lindhoud laat de de
tails zien die de leek niet opval
len. Bij in Vlaanderen geslagen
munten komt het Nederlands
voor het Frans in het tweetalige
onderschrift. Aan de andere
kant van de taalgrens doen ze
het precies andersom, uiteraard.
Terug gaat het weer naar onze
vaderlandse munten. Duiten,
oude koperen munten die in el
ke provincie geslagen werden.
Een halve cent uit 1832. Mun
ten van tweeënhalve cent, wie
kent ze nog? Vierkante stuivers,
met een geschiedenis die terug
gaat naar hertog Filips de Goe
de die in 1433 het muntstelsel
Munten van de Nederlandse Antillen.
hervormde en de stuiver invoer
de. Een rijksdaalder uit 1848
met Willem II op de achterzijde.
De omvang van sommige munt
stukken is indrukwekkend.
„Grote wielen", noemt Lind
houd ze vol bewondering.
Niet dat Lindhoud zich bij het
Engelse munten
verzamelen uitsluitend concen
treert op het nationale geld. De
hele wereld is voor hem interes
sant. Sommige verzamelaars
richten hun collectie in op het
beeldmerk. Bloemen bij elkaar,
ongeacht het land van herkomst.
Of muziekinstrumenten. Of die
ren. Lindhoud kiest voor land
en jaartal. Dat is overzichtelij
ker, vindt-ie. Soms is het een
heel gepuzzel om een munt
thuis te brengen. Een loep en
een exemplaar van de Krause en
Mishler, de bijbel voor de munt-
verzamelaar, zijn onmisbaar.
Het exemplaar van Lindhoud
beslaat de periode 1801-1991.
Elke bekende munt staat erin.
Het boekwerk is door het vele
gebruik op z'n zachtst gezegd
beduimeld. Sterker nog, het ziet
eruit alsof het uit het leegge
roofde graf
van een farao
komt. Zelfs
met de cata
logus blijft
het determi
neren van de
munten een
heidens kar
wei, legt
Lindhoud uit.
Als een Sher
lock Holmes
speurt de 49-
jarige Setal-
lander door
talen als Ara
bisch, Gujarati, Bengali, Grieks,
Perzisch of het Ethopisch, om er
maar een paar te noemen. Vaak
hebben deze culturen ook een
geheel eigen cijferschrift. Ande
re jaartellingen komen eveneens
voor. Lindhoud pakt een ondui
delijk muntje. Hij denkt dat het
Nepalees is.
„Het komt
voor dat ik 3,
4 avonden in
de week bezig
ben om een
muntje thuis
te brengen."
Zo'n vijftien
jaar geleden
begon Lind-
hout serieus
met het ver
zamelen van
munten. Aan
vankelijk be
zocht hij
beurzen om
zijn collectie
uit te breiden.
Die beurzen
zijn echter
vooral in het
weekeinde en
Lindhoud is,
behalve toe
gewijd munt-
verzamelaar, ook een fanatieke
voorstopper in het vierde van
voetbalclub WHS. „Afmelden
voor een beurs, dat gaat me net
te ver." Daarom doet hij het te
genwoordig anders. Een be
vriende handelaar in Bergen op
Zoom levert hem bakken munt
geld per kilo. Lindhoud zoekt
uit wat van zijn gading is. Met
een klein verlies verkoopt hij de
muntjes terug aan de winkel. In
het dagelijks leven is de Setal-
lander timmerman bij restaura
tieprojecten. Een enkele keer
vindt hij wel eens wat onder de
verrotte vloer van een oude
kerk of een voormalig stadhuis.
Dan is het soms moeilijk om
dat ene, bijzondere muntje aan
de rechtmatige eigenaar af te
staan. De muntenverzameling is
voor Lindhoud iets voor de lan
ge winteravonden. In zijn om
geving wordt wel eens vreemd
aangekeken tegen de hobby. „Ik
ben in het dagelijks leven een
actief ventje, altijd in de weer.
Niet iedereen begrijpt dat ik
ook nog een andere kant heb en
een avond lang wat met munt
jes kan frommelen."
We bladeren door de collectie. Ko
ninkrijken komen en gaan. Vorsten
huizen bloeien op en vallen uit el
kaar. Kolonieën maken zich los van
het moederland en slaan hun eigen
munt. Nederlands-Indië komt op ta
fel tot leven. Guldens uit Suriname.
De inflatie doet her en der in de we
reld zijn werk. De Turkse lira wordt
in omvang alsmaar kleiner, maar telt
door de jaren heen steeds meer nul-
len. De Muur valt, in Oost-Europa
ontstaan nieuwe landen en daarmee
nieuwe uitdagingen voor de munt-
verzamelaar. Lindhoud heeft een
muntje in handen uit Slovenska, het
nog jonge Slovenië. Ook dat stukje
nikkel moet een plaats krijgen in een
van de albums. Daarnaast bezit
Lindhoud een reeks speciale stem
pelingen. Geld dat nooit in omloop
is geweest, maar dat is geslagen ter
gelegenheid van een bijzondere ge
beurtenis. Het is hem even lief. „Na
tuurlijk is het niet door duizenden
handen gegaan, zoals gebruikt geld.
Het is meer klinisch, voer voor ver
zamelaars en soms voor beleggers."
In de Muntkoerier houdt Lind
houd de nieuwe uitgiften bij.
Met de introductie van de euro
komen er reeksen bijzondere
munten bij. Vaak uitgegeven in
fraai vormgegeven boekjes. De
machtswisseling in Afghanistan
leidt ongetwijfeld ook weer tot
nieuwe munten. De recente eco
nomische crisis in Argentinië
idem dito. De muntverzamelaar
is nooit klaar. Een complete col
lectie is een illusie. Lindhoud
weet het en heeft zich erbij neer
gelegd. „Ik weet dat ik het nooit
zal redden, maar ik ben daar heel
geduldig in."
S (4 mm - «s
\>m v ijkó I
2§ - 3.0Ö t&fc «V» - ftö&ei f
Mix
mm
Ecftthatesfi&mirk t $isd
Ocenmit13,7? mm Ooorvwrf»zi,r<t mm
X'mt roadstfttiee Ktexf ro&dacMHn
c-v
Hmvmteï mm
i gttm komk
v j
m
tt - nV
Öwrsmte i 24*2$ mm
f/TSSi:
Mi'
mm £5, mm
Kimsm/mt Kim t
bamis randschrift "Gas zij met ws'
De zes Nederlandse munten en de acht euromunten.
H
