'Ik zag de kinderen bezig, toen
ging het bloed weer kriebelen'
'De dijken op Tholen
hebben facelift nodig'
Verburgh
Voor waterberging moeten alle
spelregels vooraf duidelijk zijn
Controle op uitgangen en
vluchtwegen in februari
Klaarovers voor
nieuwe bushalte
Oud-Vossemeer
Ijsbanen worden massaal bezocht tijdens half weekje vorst
Boeren doen alleen op basis van vrijwilligheid mee
'Niet iedereen met een stijve
nek heeft meteen meningitis'
'Waterdamp vormt het risico'
Donderdag 25 januari 2001
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Voor de 7-jarige Wendy Poot uit Stavenisse is het de eer
ste keer dat ze op echte schaatsen staat. Vier jaar geleden
waren het nog dubbele ijzertjes, maar nu glijdt ze moeite
loos met haar kunstschaatsen de ijsvloer op van de baan
onder de Stoofdijk. „Kom," roept ze naar haar moeder
die geen rust wordt gegund. Wendy is niet het enige kind
dat de smaak van het schaatsen te pakken heeft gekregen.
Massaal trokken liefhebbers vanaf woensdag naar de ijs
banen op Tholen en Sint-Philipsland. Door de grote druk
te leed de ijsvloer bijna overal schade; er ontstonden
scheuren en gaten. Sommige ijsbanen sloten tijdelijk,
maar de pret was er niet minder om.
Veel geleden
Nooit meegemaakt
Nieuwe leden
Lijst horeca is uitgebreid tot dertig
Lege flessen
L. Sauter wil beheer met schapen
Rapport bloemdijken
b.u.
Antv/erpsestraat 12 - 14 - 16
4611 AG Bergen op Zoom
tel. 0164 - 237940 Fax 245360
specialisten in
- Computersnetwerken, systemen op maat
- Hi-end audio, (speciale luisterruimte
- Beeld en geluidsystemen door heel uw huis.
- Eigen technische dienst en service afdeling.
Een opslag van overtollig regenwater in de lager gelegen
delen van de gemeente Tholen mag alleen gebeuren na
dat alle belangen van de agrarische sector zorgvuldig
zijn meegewogen. Daarbij is het zaak dat vooraf alle ge
volgen voor de grondgebruiker goed geregeld zijn en
niet naderhand gesteggel over compensatie nodig is.
Voorwaarde is dat er genoeg grond in de voorraadpot zit
om de betrokkenen schadeloos te stellen. Ook moet de
buffer te allen tijde in boerenhanden blijven en niet be
heerd gaan worden door natuurorganisaties, zodat de be
treffende grond gebruikt kan blijven worden voor bij
voorbeeld het inscharen van vee.
Regeling
Bestemmingsplan
Regelmatig spoelen
Via longen
Ouders van Oud-Vossemeerse kin
deren die de Rehobothschool in
Stavenisse bezoeken, zal gevraagd
worden als verkeersbrigadier te
willen optreden bij de nieuwe bus
halte aan Onder de Molen. Als de
kinderen 's middags met de bus
naar huis komen, moeten ze de
drukke provinciale weg oversteken.
In een gesprek tussen 3VO, ge
meente, politie en ouders is afge
sproken dat belangstellenden ge
zocht zullen worden die vervolgens
officieel tot klaarover worden op
geleid. Zolang die er niet zijn, is de
ouders gevraagd zelf toezicht te
houden bij aankomst van de bus, en
met de kinderen naar de oversteek
plaats richting de Molenweg te
gaan om daar over te steken. On
dertussen bekijkt de gemeente wel
ke voorzieningen er eventueel no
dig zijn.
De halte zelf is overigens een zaak
van de provincie. Binnenkort gaat
de gemeente daarmee praten over
de nieuwe halte, zei wethouder
K.A. Heijboer maandagavond in de
commissie gemeentelijke ontwik
keling op een. vraag van J.P. Bout
(CDA) en E. Frigge-Hogesteeger
(VVD). Bout was benaderd door
verontruste ouders. „Mensen vin
den het een gevaarlijke situatie. De
bus moet op de doorgaande weg
stoppen. Dat is geen verstandige
zaak. Op de Grindweg in Tholen
wilde men dat eerst ook doen, maar
wij hebben toen als commissie ge
zegd dat de halte naast de weg
moest komen te liggen. Dat is ge
beurd. Wat is het beleid nu?" Ook
Frigge kaartte de zaak aan. „De
bushalte ligt op een ongelukkige
plek; vlakbij een verkeershobbel.
Mensen vinden het gevaarlijk." Bij
de gemeente zijn eveneens klachten
binnen gekomen over de nieuwe
bushalte, zei de wethouder. „We
zullen die klachten op een rijtje zet
ten en zo gauw mogelijk bij de pro
vincie neerleggen."
J.C. Koopman (SGP) vond de bus
halte aan de oostzijde van de Pro-
vincialeweg in Sint-Maartensdijk
(voor de richting Stavenisse en
Sint-Annaland) ook gevaarlijk. Hij
wees erop dat de busreizigers altijd
de weg over moeten steken en dat
er geen inspraak is geweest in de
plannen. Dat laatste sprak Heijboer
tegen. Er is volgens hem juist uit
voerig over de plaats van de nieuwe
halte met de provincie overleg ge
voerd. „Deze plaats is gekozen om
dat die het dichtst bij de rotonde
ligt. Het verkeer rijdt daar langza
mer."
Net als raadslid M.A.H. den Haan
(PvdA) onlangs, klaagde Koopman
over het uitblijven van de fietsen
stalling bij de nieuwe haltes. „De
bushalte is verplaatst. Eerst waren
er geen bushokjes en nu is er nog
geen fietsenstalling." Heijboer gaf
toe dat het wat lang duurt, maar het
kon zijn dat het met de levering van
de stallingen bij de provincie tegen
zit.
J. van de Boom uit Stavenisse naast het halfgeopende deurtje wor-
uit
moest zijn angst overwinnen, zegt
hij donderdagmiddag. „Ik zag de
kinderen bezig, toen ging het bloed
weer kriebelen. Maar omdat ik 62
moet worden, begon ik te twijfelen.
Ik heb angst voor mijn botten. Die
worden brozer als je ouder wordt.
Maar verder ben ik gezond."
Van de Boom is een uur bezig en is
over zijn angst heen. „Je moet er
gewoon niet aan denken." Het ijs is
van redelijke kwaliteit, zegt hij.
Maar als er steeds meer kinderen bij
de verslaggever komen staan, begint
het ijs te kraken. Dat gebeurt overal
waar veel mensen bijelkaar staan.
Voorzitter L. Moerland van Een
dracht Bindt vindt het ijs 'niet al te
best.' De baan is woensdagmiddag
om twee uur opengesteld. „Toen
zijn er al scheuren in gekomen en
kwam er op verschillende plekken
water doorheen. We hebben eigen
lijk te weinig vorst gehad."
De ijsclub heeft dit jaar geen water
op de baan hoeven pompen. Het
heeft zoveel geregend dat de baan
vanzelf vol kwam te staan voordat
het kwik onder nul zakte. De sfeer
volle lampjes zijn dit jaar niet opge
hangen. „Het snoer is verrot. Het
was te gevaarlijk. Nu hangen er een
paar bouwlampen."
De ijsclub heeft bij de aanleg van
het wandelpad langs de watergang
en het dorpsbos gedaan gekregen
dat de zijkanten van de baan wat
opgehoogd werden. Op die manier
ontstond er een kom waarin het wa
ter beter bleef staan en het ook voor
het publiek aantrekkelijker werd.
„Daar hebben we veel gemak van.
Het is een reuze baan zo."
Niet-leden van de vereniging beta
len drie gulden entree. Willy Ver
maas verkoopt warme chocolade
melk vanuit de caravan die bij de
ingang staat. Op een klein briefje
den schaatsen te koop aangeboden.
Het loopt niet alleen storm op de
ijsbaan, ook bij haar koek-en-zopie
is het druk. Rond vier uur zijn de
chips uitverkocht. Ze wacht op
nieuwe aanvoer. Maar er zijn ook
nog pennywafels en Mars. Van
schaatsen krijg je trek. Behalve dat
Willy snoep en drinken verkoopt,
zorgt ze ook voor de opvang van
verkleumde kindertjes. „Die kun
nen hier binnen even bijkomen als
ze het te koud hebben gekregen,"
wijst ze op een klein meisje dat in
een deken is gehuld.
Jaap de Rijke (56) en zijn nicht
Nellie Smits-de Rijke (50) schaat
sen al jaren samen. Schoonrijden of
overrijden. „Het gaat lekker," zegt
De Rijke. „Het ijs is goed hard,
maar er zitten wel veel scheuren in.
Dat is elk jaar wel zo. Als er veel
mensen op staan, zakt het water er
onderuit."
Vooral woensdagavond heeft het ijs
veel geleden, zegt hij. „Toen kwa
men er heel veel mensen van andere
dorpen. Het was geen doen, zo
druk. In een mum van tijd stond er
water op als er een krootje bij elkaar
had gestaan. Het was ook nog een
beetje gevaarlijk met hardrijders er
bij."
Hoeveel jaren ze samen schaatsen,
weten ze niet precies. Nellie: „Het
ging van begin af aan goed. We zijn
ook van dezelfde lengte. Dat maakt
veel uit. Een lange en een korte
naast elkaar, dat gaat niet."
Jaap leerde nog schaatsen op de
gracht rond het oude slot. „Ik woon
de in het Bos. Voor de ramp kon je
nog op de vest rond het kasteel.
Eerst met de prikslee, later op de
schaatsen. Nu gaat dat niet meer."
Behalve schaatsen, bewijzen ook sleetjes goede diensten op het ijs, zoals hier op de baan in Stavenisse.
De vriendinnen Lieneke van Haaf-
ten en Leona van der Graaf hebben
ook de schaatsen ondergebonden.
Wat er nou zo leuk aan is? „De
sfeer, het is gezellig. Het komt niet
vaak voor dat je kan schaatsen. Je
ziet veel bekenden. Ook van andere
dorpen,"zegt Lieneke die op het
Calvijncollege zit in Krabbendijke.
Leona zit op de vestiging in Tholen.
Beiden hebben geluk. Door verga
deringen en kennismakingsbezoe
ken van de basisscholen hebben ze
eerder vrij van school gekregen.
Lieneke heeft 'een soort hockey
schaats met een skeelerschoen',
zegt ze over de kunstschaats met
kunststof, gladde, glimmende op
bouw. Leona heeft kunstschaatsen.
Ze leren samen 'overrijden'. Het ijs
is goed, zegt Leona: „Er zitten wel
bobbels in en er zijn wakken ingere
den."
Mevrouw J. Oosdijk is met haar
twee zonen op de ijsbaan. Eentje
met schaatsen, eentje zonder. De
12-jarige Marco is degene die
schaatst. De 8-jarige Jan Kees houdt
het voor gezien. „Gisteren was het
ijs beter. Toen scheen ook het zon
netje. Het ijs is nog wel goed, maar
er zijn veel wakken." Voor Marco
en Jan Kees was het alweer vier jaar
geleden dat ze op de schaatsen ston
den. Op natuurijs wel te verstaan,
want vorig jaar hebben ze nog op
een kunstijsbaantje geschaatst tij
dens een kinderfeestje.
De ijsbaan in Scherpenisse ging
woensdagmiddag open. Volgens
voorzitter M. Bolier van de ijsclub
was het toen al buitengewoon druk,
maar werd het donderdagmiddag en
vrijdagmiddag en -avond nog druk
ker. Hij schat dat er woensdag zo'n
400 mensen gebruik maakten van de
ijsbaan, donderdag 700 en vrijdag
wel 1000 liefhebbers. En dit ondanks
het feit dat het ijs niet goed van kwa
liteit was. „Het was gewoon slecht.
Op één plek was het 6 of 7 centime
ter dik, op andere plekken maar 3
centimeter. Dat heb ik nog nooit
meegemaakt." Bolier vermoedt dat
er veel luchtbellen in het ijs zaten,
het zogeheten 'bom-ies'.
Drie jaar geleden is het terrein geë
galiseerd. „Toen waren er stukken
van 70 centimeter diepte naar 10 tot
15 centimeter. Als er dan veel men
sen op een stuk stonden van 70 centi
meter, dan klapte het ijs. Dat is nu
niet gebeurd. Wel zijn er gaten in ge
reden, maar die hebben we afgezet."
Om het ijs tijd de gunnen zich te her
stellen en om ongevallen uit te slui
ten, sloot het bestuur de baan op
woensdagavond en donderdagavond.
„We durfden het niet aan om 's
avonds open te gaan. Als er dan ie
mand in een gat terechtkomt en die
breekt een been, dan zijn wij verant
woordelijk. Op deze manier hebben
we de baan ook gespaard voor de
volgende dag." Toen donderdag
avond al duidelijk werd dat de dooi
zou doorzetten, besloot het bestuur
om de baan vrijdagmiddag en vrij
dagavond open te stellen. „Toen heb
ben we het ijs gewoon rot laten rij
den. Mensen hebben toch nog lekker
kunnen schaatsen."
Zaterdag was de baan voor iedereen
open en werd er geen entreegeld
meer gevraagd. Toen stond er al be
hoorlijk wat water op de baan en
werd er ook niet meer geveegd. Toch
wordt er nog geschaatst. De zusjes
Anja Hage-Agterdenbos uit Poort
vliet en Lianne Agterdenbos uit Tho
len hebben een plek uitgezocht op de
ijsbaan waar het ijs nog redelijk is.
Zonder gaten en scheuren. Lianne is
bedreven op de ijzers en leert haar
zus overrijden. „We zijn naar Scher
penisse gekomen omdat het ijs hier
betrouwbaar is. En ik woon in Poort
vliet," zegt Anja die nog niet echt te
spreken is over haar vorderingen. „Ik
moet het nog leren."
De ijsclub telt nu zo'n 900 leden,
maar het zijn er volgens de voorzitter
wel eens 1100 geweest. „Dat komt
omdat mensen verhuizen en er al een
paar jaar geen ijs is geweest.'We
hebben er nu ook weer wat nieuwe
leden bij gekregen."
De brandweer gaat in februari bij
zo'n dertig horecagelegenheden
samen met het bureau SBOD be
kijken hoe het is gesteld met de
uitgangen, vluchtwegen, blusmid
delen, de stoffering en de versie
ring. De lijst van zestien cafés, res
taurants en dorpshuizen die op 11
januari in de commissie algemeen
bestuur en welzijn werd gepresen
teerd, is inmiddels uitgebreid tot
dertig, zegt brandweercomman
dant J. de Feijter.
Dinsdagavond waren de eigenaren en
uitbaters van deze gelegenheden uit
genodigd op het gemeentehuis voor
een voorlichtingsbijeenkomst, maar
slechts 8 personen maakten daar ge
bruik van. „Dat is een derde. Dat viel
ons wat tegen. Er waren er ook die
zich afgemeld hadden en die een in
formatiemapje toegestuurd krijgen."
De Feijter leidde de avond en vertelde
onder meer wat de resultaten zijn van
de bliksemcontroles bij een aantal ho
recagelegenheden, kort na de ramp in
Volendam. „Omdat er veel punten
zijn om na te lopen en het niet overal
dik in orde is, heeft het college beslo
ten een extern bureau in te huren zo
dat de mensen voor de zomer weten
waar ze aan toe zijn."
De commandant legde uit hoe de
brandveiligheid in de regelgeving is
ingebed. Daar komen verschillende
zaken bij kijken, zoals bouwbesluit
en bouwverordening, brandweer, ar-
bowetgeving, drank en horeca, mi
lieuvergunning en volkshuisvesting.
Vooral het bouwbesluit met de bouw
verordening nemen een belangrijke
plaats in. Daarover kregen de bezoe
kers aparte bijlagen mee naar huis.
Bij de toepassing van het bouwbesluit
wordt gekeken maar de uitgangen,
vluchtwegen, blusmiddelen, stoffe
ring en versiering van de ruimtes
waar veel mensen samenkomen.
Andere zaken zoals de opstelling van
stoelen in grote zalen (dorpshuizen)
worden geregeld in de gebruiksver
gunning. Die vergunning bevat voor
waarden voor het gebruik van het ge
bouw en geen bouwkundige eisen.
„Bijvoorbeeld dat er geen kratten met
lege flessen voor een nooduitgang
mogen staan."
Het onderzoek richt zich eerst op de
horecagelegenheden, zegt De Feijter.
„Daar komen veel mensen en ze wor
den 's avonds gebruikt. En er is vaak
sprake van verminderde zelfredzaam
heid vanwege alcoholgebruik."
Als deze ronde klaar is, worden ook
andere bedrijven en instellingen zoals
scholen en kerken bezocht. De Feijter
schat dat er uiteindelijk zo'n 150
over een gebruiksvergunning moeten
beschikken.
De avond werd volgens De Feijter als
positief ervaren. „Er is wel zorg om
de veelheid van regels. Men veron
derstelt dat we alles maar weten, werd
er gezegd. Zo is het niet altijd."
De gemeente Tholen, staatsbosbeheer en de provincie moeten de han
den ineenslaan om Tholen fraaier en leefbaarder te maken. Dat kan
door de dijken zodanig te gaan beheren dat er een grotere plantenrijk-
dom ontstaat. Dat stelt L. Sauter van de natuurvereniging Tholen in
het blad van de natuurliefhebbers. De mogelijkheden om door middel
van een uitgekiend beheer bloemdijken te maken, moeten worden op
genomen in het nieuwe bestemmingsplan buitengebied.
Volgens Sauter wordt er te weinig
gedaan om de dijken aan een geva
rieerde vegetatie te helpen. Als er
niet actief wordt ingegrepen, zullen
de dijken verruigen en zullen brand
netel en braam er de boventoon gaan
voeren. 'Om een duidelijk signaal af
te geven, laat de beheersgroep van de
natuurvereniging samen met de
stichting landschapsverzorging Zee
land op de Broeksedijk (in Oud-Vos-
semeer) zien hoe het ook kan. Hier
wordt al een paar jaar jaarlijks ge
maaid en het maaisel weggevoerd.
Hier verschijnen op dit moment
spontaan bloemdijkplanten. Wat in
de Zak van Zuid-Beveland kan, is op
Tholen kennelijk onmogelijk. Het
verkrijgen van een gevarieerde vege
tatie is zogezegd een pure luxe. Toch
vertoont de opbouw van het land
schap in de Zak en dat op Tholen een
duidelijke verwantschap.'
Sauter somt op welke typen dijken
er, uit ecologisch oogpunt, op Tho
len voorkomen en beschrijft wat er
nodig is om de diversiteit in planten
te vergroten. 'Naast maaien (en af
voeren) is het begrazen door onder
meer schapen een optie. Het gevolg
hiervan is dat de vegetatie ver
schraalt. De voedingsstoffen worden
afgevoerd. Deze vorm van beheer
schijnt volgens staatsbosbeheer dus
danig duur te zijn dat hiervoor geen
geld is, terwijl nota bene een paar
jaar geleden een schitterend beheers
plan voor de dijken van staatsbosbe
heer is gemaakt.'
Er zou volgens Sauter in dit plan ge
bruik worden gemaakt van schapen
om de dijken kort te houden. Nu dit
niet gebeurt, zullen volgens hem
bloemdijkelementen op Tholen ver
loren gaan. Wat er voor in de plaats
komt, zijn bramen en brandnetels en
struweel. Het enige lichtpuntje hier
van is de 'lange fluitenkruidlinten in
het vroege voorjaar.'
Het nieuwe bestemmingsplan moet
volgens Sauter een handvat bieden
om het tij te keren. 'Met de verande
rende functie van natuur en land
schap moeten de diverse overheden
toch inzien dat de dijken een facelift
kunnen gebruiken.' Sauter nodigt be
trokken instanties uit om in mei de
bloemdijken in de Zak van Zuid-Be
veland te bezoeken.
Het rapport over de bloemdijken van
de gemeente is volgende week klaar.
Dat zei wethouder W.C. van Kempen
maandagavond in de commissie ge
meentelijke ontwikkeling op een
vraag van E. Frigge-Hogesteeger
(VVD). Het was aanvankelijk de be
doeling dat het rapport van het RBOI
in de commissie van 19 februari zou
worden besproken, maar wegens
ziekte van een ambtenaar wordt dat
uitgesteld tot maandag 5 maart.
Advertentie, LM.
Die conclusies trok gespreksleider
Rinus van 't Westeinde dinsdag
middag aan het eind van een bij
eenkomst waarin leden van de ZL-
TO-afdeling Tholen in discussie
konden gaan met een viertal staten
leden over waterberging in de ver
dere toekomst. „De spelregels moe
ten vooraf duidelijk zijn. Alles, ook
de compensatie, dient op voorhand
geregeld te worden."
De bijeenkomst vond plaats in het
kader van het Zeelanddebat, een
reeks van discussies waarin de toe
komst van de provincie besproken
wordt. Plaats van handeling is tel
kens de Zeelandtruck, een ingerich
te vrachtwagen die als mobiel
praathuis dient. De truck was dit
maal gestationeerd op het bedrijf
van E. Hage, de voorzitter van de
ZLTO-afdeling Tholen. De politiek
was vertegenwoordigd door de sta
tenleden mevr. H.A. Polderman-
Martin (VVD), mevr. M.B. de Kos
ter (PvdA), mevr. J.G. Smit (Groen
Links) en J. van de Merbel (CDA).
De organisatie was in handen van
de pr-werkgroep van de ZLTO-raad
Zeeland. Namens de ZLTO-Tholen
onderstreepte E. Hage het belang
van de discussie. „Waterberging is
gemakkelijk te regelen vanachter
de bestuurstafel, maar de land
bouwsector heeft er veel zorgen
over."
Klimaatveranderingen nopen tot be
zinning over de berging van water in
de toekomst. De bodem daalt en er
is een groter aanbod van oppervlak
tewater uit het binnenland, mede
veroorzaakt door steeds toenemende
neerslag in West-Europa. Ook de
stijging van de zeespiegel is van in
vloed. Om calamiteiten zoals in
1998 in de toekomst te voorkomen,
moet de waterberging geregeld wor
den. De provincie denkt aan opslag
in de Weihoek, het laagste deel van
het eiland en daarom bij uitstek ge
schikt om als reservoir te dienen.
Uit het betreffende gebied waren de
landbouwers D. Hage en L. Hof
land aanwezig. Kernpunt in de dis
cussie was volgens gespreksleider
Van 't Westeinde of de betrokken
boeren willen meewerken aan de
plannen. Hofland was daarover heel
duidelijk. „Ik moet er beter van
worden, anders ga ik niet weg. Als
je weg moet, is de financiële com
pensatie doorgaans heel mager."
Landbouwer J.L.C. Mol, tevens da-
gelijks-bestuurslid van waterschap
Zeeuwse Eilanden, benadrukte dat
de betrokken grondgebruikers op
vrijwillig^ basis aan het project
moeten willen meewerken. Onteige
ning is taboe. „Het gaat om een ge
meenschappelijk probleem, waar zij
de dupe van zijn." Volgens statenlid
Polderman zijn boeren als D. Hage
en Hofland nu al de dupe. Bij de ca
lamiteit van 1998 kwam hun grond
onder water te staan. Ruim 80 hecta
re van hun grond liep destijds onder.
Juist daarom is het volgens haar
zaak om de waterberging goed te re
gelen. „Niemand hoeft er slechter
van te worden. We moeten een win-
win-situatie kunnen creëren."
Mol wees in dit verband op de wet
tegemoetkoming schade (WTS) van
het ministerie van landbouw, natuur
beheer en visserij. Deze regeling
werd in 1998 bij de wateroverlast
van toepassing verklaard, maar staat
nu ter discussie. De kans dat boeren
in de toekomst op de WTS een be
roep kunnen doen, is klein. Daarom
is het volgens Mol noodzaak om de
gevolgen van waterberging goed te
regelen. Voormalig dijkgraaf I.C.
Hage uit Oud-Vossemeer pleitte
voor het vergroten van waterlopen,
in combinatie met het verdubbelen
van de bestaande gematdcapaciteit.
De extreme regenval van 1998 zorgde ook in de landbouw voor veel
ellende. De lager gelegen Weihoek liep al snel onder water.
Volgens Hage zou die aanpak een
groot deel van het probleem al kun
nen oplossen. „Ik wil wel eens uit
gerekend zien wat die oplossing
kost. Ik denk dat die niet duurder is
dan de plannen voor waterberging in
laag gelegen polders." Hage zag de
opvang van overtollig hemelwater
liever in natuurgebieden plaats vin
den. „De schade in natuurgebieden
is minder dan bij grasland zoals in
de Weihoek."
In dit verband werd een mogelijke
opvang in de Scherpenissepolder
besproken. Deze polder is groteri-
deels als natuurgebied aangewezen.
Volgens E. Hage maakt dat gebied,
vanwege de toekomstige zoute bio
toop, geen kans. Achterliggende ge
dachte van de wateropvang is het
hergebruik van regenwater voor
landbouw en fruitteelt. Brak water is
daarbij uit den boze. Ook voojj de
veeteelt in de Weihoek is brak water
zinloos, stelde D. Hage. „Koeien
eten twee maanden niet van gras dat
onder water heeft gestaan."
Waterberging kan alleen gereali
seerd worden door wijziging van het
bestemmingsplan, meenden Mol en
ook J. de Jager uit Anna Jacobapol-
der. De Jager wees de statenleden
nogmaals op de waardedaling van
grond die wordt aangewezen als
mogelijke waterbuffer bij calamitei
ten. „Daarin ligt een belangrijke
taak van de overheid. Er moet een
vervangende mogelijkheid zijn om
elders grond te beboeren. Alleen op
die manier kan de waterkaart wor
den gerealiseerd." Ook Mol wees de
politici op hun verantwoording.'
„We hebben met veel factoren te
maken. Gemeente, waterschap en
provincie moeten er samen uitko
men. Uitgangspunt is dat de mensen
in het waterbergingsgebied hun be
drijf moeten kunnen blijven uitoefe
nen."
VERVOLG VAN VOORPAGINA
In' de twee gevallen in Stavenisse
en Poortvliet was men er vrij snel
bij en het gaat, volgens de laatste
informatie die de GGD-arts heeft,
dan ook weer redelijk goed met de
beide patiënten. „Gelukkig is de
meningococ-bacterie heel gevoelig
voor antibioticabehandeling. Zelfs
de oudste vorm van penicilline
helpt tegen deze bacterie." Volgens
Van Dijk is de besmettingskans
bij de meningococcenziekte heel
klein, omdat zoveel mensen de
bacterie al bij zich dragen. „Als er
toch eens een epidemie uitbreekt,
dan zie je vaak dat dat gebeurt bij
mensen die een zware lichamelijke
inspanning verrichten en langere
tijd bij elkaar in een ruimte zitten.
Het kwam bijvoorbeeld nogal eens
voor bij militairen na een zware
exercitie."
De School met de Bijbel uit Sint-
Annaland (waar de Poorvlietse op
school zit) heeft een brief aan de
ouders uit doen gaan. Daarin staat
dat er volgens de behandelend ge
neesheren en de huisarts nog geen
reden is een speciale maatregel
voor de school te laten gelden. Ou
ders wordt wel verzocht goed op
de symptomen van hersenvliesont
steking te letten. Overigens waar
schuwt GGD-arts Van Dijk dat niet
iedereen die een beetje stijve nek
heeft, meteen aan meningitis hoeft
te denken. „Als je echt de mening
ococcenziekte hebt, merk je dat
wel. Je voelt je heel ziek, hebt zwa
re hoofdpijn en hoge koorts. In het
laatste stadium (wat heel gevaarlijk
is) treedt bloedvergiftiging op. Dan
verschijnen er rode puntjes op de
huid die je niet meer weg kunt
drukken. In zo'n geval moet men
echt snel naar het ziekenhuis." Van
Dijk kan niet zeggen dat er een
trend zit in het voorkomen van de
meningococcenziekte. „In Zeeland
praat je (en dat zeg ik wel met een
slag om de arm) jaarlijks over zo'n
tien tot twintig gevallen. Daarom
was het wel opmerkelijk dat er nu
in zo'n relatief klein gebied als
Tholen ineens twee gevallen tege
lijk opdoken. We hebben dan ook
een onderzoek gedaan naar de acti
viteiten van de betreffende men
sen, maar we hebben geen relatie
gevonden. We gaan er dus vanuit
dat het puur toevallig is", aldus
Van Dijk.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
douchekop groter is dan vijf meter.
Want- is die minder, dan doet het
probleem zich niet voor", aldus de
voorlichter. Dat de gemeente in
middels werkt aan een beheersplan
voor de binnensportaccommodaties
waarin ook extra preventiemaatre
gelen aan de orde zijn, is puur toe
val. „Zo'n plan wordt 1 november
wettelijk verplicht."
De gemeente trof dinsdagmorgen
meteen maatregelen, maar kon
richting gebruikers niet veel doen
omdat ze zelf ook onvoldoende in
formatie had, licht Bakx toe. 's
Middags werd een brief opgesteld
met informatie over de veteranen-
ziekte, hoe te handelen als de ver
schijnselen zich voordoen en het
telefoonnummer van de GGD Zee
land (0113-249349) waar nadere
informatie is te krijgen. Die werd
in ruime aantallen bij de gebruikers
van de gymzaal bezorgd. De GGD
informeerde de huisartsen, 's Mor
gens zijn alle douches tien minuten
lang doorgespoeld met water war
mer dan 6Q graden. Dat moet af
doende zijn om de bacterie te be
strijden, maar voor de zekerheid is
het woensdagmorgen herhaald.
Overigens heeft de gemeente - in
verband met de veiligheid van de
medewerkers - eerst contact opge
nomen met de Arbo-Unie. De toe
gepaste methode bleek voldoende
veilig. De bacterie wordt verspreid
via damp. Door tegen de douche
koppen pvc-buizen te zetten waar
door het water naar de afvoerput
stroomt, werd dampvorming voor
komen. Het hete water - op de
vloer werd ongeveer 67 graden ge
meten, dus in de douchekop lag de
temperatuur een stuk hoger - is
voldoende om de bacterie te doen
verdwijnen. Vandaag wordt op
nieuw bemonsterd en de uitslag
daarvan wordt eind volgende week
bekend. Naar verwachting kunnen
de douches vanaf 5 februari weer
gebruikt worden. Hoewel momen
teel geen ziektegevallen bekend
zijn, is het volgens de gemeente
niet uit te sluiten dat gebruikers be
smet zijn geraakt. Vandaar dat een
brief hierover is verspreid. Het
voorval is voor de gemeente aan
leiding om installaties die» daarvoor
in aanmerking komen, voortaan re
gelmatig te spoelen. „Het gaat
{laarbij om situaties waar de af
stand van de warmwaterbron tot de
De veteranenziekte is in 1976 ont
dekt op een congres van Ameri
kaanse oud-militairen. De legionel-
la-bacterie komt in zeer lage
aantallen gewoon voor jn de bo
dem en in het (leiding)water, en
vormt pas een probleem als ze zich
heeft kunnen vermenigdvuldigen.
Dit gebeurt vooral in water met een
temperatuur tussen 25 en 55 gra
den Celsius én als het water lange
re tijd stilstaat. Overigens vormt
het drinken van water geen risico.
Besmetting vindt plaats via de lon
gen; de bacterie verspreidt zich via
piepkleine waterdruppeltjes in de
lucht (die dan wel moet worden in
geademd). De bacterie is niet over
draagbaar van de ene mens op de
andere. Luchtbevochtigers, dou
ches, whirlpools en sauna's kunnen
als besmettingsbron fungeren.
Niet iedereen wordt na besmetting
ook werkelijk ziek, een groot deel
van de infecties verloopt waar
schijnlijk zonder klachten, staat in
de brief die de 'gemeente heeft ver
spreid. Bij wie ziek wordt, kan het
beeld variëren van een milde tot
een snel verslechterende ernstige
longontsteking. De ziekte begint
met een snel opkomende hoofd
pijn, spierpijn en een ziek gevoel,
gevolgd door longontsteking met
koorts boven de 39 graden. De pa
tiënt hoest en is soms kortademig.
Een aantal patiënten heeft last van
braken en diarree. Wie van de dou
ches in de gymzaal te Oud-Vosse
meer gebruik heeft gemaakt en ge
noemde ziekteverschijnselen heeft,
kan het beste contact opnemen met
de huisarts. De veteranenziekte is
met de juiste antibiotica meestal
goed te behandelen.
