Familie Moerland woont al 46 jaar
met plezier in Noors houten huis
Bushokjes moeten het
ontgelden bij overgang
naar nieuw millennium
VOLG IE EIGEN
POLITIESERIE IN
ZWITSERLAND
Uitbaggeren haven
tot commotie schip
Uitbaggeren haven leidt
tot commotie schippers
3 Of, 6
Tholen groeit 121 inwoners
Vossemeerse
erfenis maakt
4 van de 7
clubs blij
Politiefeestje
in jagershut
///t HEIJNEN
Kassa voor de
politie met 136
boetes voor te
snel rijden
Assistente voor
voorlichter Bakx
Vrijdag 5 januari 2001
57e jaargang no. 7
Raamsdonksveerse brengt Scandinavische rampwoningen in kaart
„Mijn persoonlijke cirkel is rond. De watersnoodramp is
mijn vroegste jeugdherinnering en nu woon ik sinds
ruim een jaar zelf in een Noorse woning." Janny Lock
uit Raamsdonksveer was op slag verliefd op het huis,
toen ze het voor het eerst zag, vertelt ze. Inmiddels doet
ze onderzoek naar alle Scandinavische woningen die na
de watersnood in ons land zijn gebouwd. Om er een
boek over te schrijven. In Stavenisse sprak ze met de fa
milies Moerland, Smits en Wesdorp, bewoners van het
eerste uur van de roodbruine houten huizen.
Schuttevaer teleurgesteld in g>
Het uitbaggeren van de haven van Sint-Pl
volgens de afdeling Noord-Zeeland van de
schippersvereniging Schuttevaer niet goed
Er is in de bodem van de haven door de sc
een gat gemeten. Tijdens de algemene leder
donderdag in de Wimpel drong het bestuur
der R. Ravensteijn aan op overleg. Dat he
plaatsgevonden. Voorzitter A.W. Beurkens 1
ling is teleurgesteld in de gemeente. Wetl
Heijboer deelde gistermiddag mee dat het or
ze maand nog zal plaatsvinden.
Gat goed te zi
Schuttevaer teleurgesteld in gemeente
Het uitbaggeren van de haven van Sint-Philipsland is
volgens de afdeling Noord-Zeeland van de koninklijke
schippersvereniging Schuttevaer niet goed uitgevoerd.
Er is in de bodem van de haven door de schippers zelf
een gat gemeten. Tijdens de algemene ledenvergadering
donderdag in de Wimpel drong het bestuur bij wethou
der R. Ravensteijn aan op overleg. Dat heeft nog niet
plaatsgevonden. Voorzitter A.W. Beurkens van de afde
ling is teleurgesteld in de gemeente. Wethouder K.A.
Heijboer deelde gistermiddag mee dat het onderhoud de
ze maand nog zal plaatsvinden.
Gat goed te zien
Het inwonertal van de gemeente Tholen is vorig jaar met
121 gegroeid. Op 31 december waren er 23.738 Thole-
naren (11.853 mannen en 11.885 vrouwen), aldus de
voorlopige cijfers van het bureau burgerzaken van de ge
meente.
Bijkeuken
Deze week
Ook geldautomaat vernield met vuurwerk
HEIJNEN CAMPINGSCHOTELS
VOOR EEN WERELDVERBINDING
WWW E-TECH NOLOC I E
HERELSESTRAAT 121 HEERLE 0165-304050
Janny Lock (links) wil alles weten over de Noorse woningen, zoals die waarin de familie Moerland uit Stavenisse al vanaf de bouw woont.
„Over het uitbaggeren van de haven
is nogal wat commotie ontstaan.
Een aantal schippers heeft het beke
ken en heeft metingen verricht. We
willen graag een gesprek met wet
houder Heijboer en het liefst nog
voor nieuwjaar want nu zijn de
schippers er nog," zo drong Beur
kens tijdens de vergadering aan bij
wethouder Ravensteijn.
Die zou de boodschap overbrengen,
maar het overleg heeft nog niet
plaatsgevonden, zo zei Beurkens
gistermiddag. „Ik ben de dag na de
vergadering door Ravènsteijn ge
beld. Die zei me dat het niet door
kon gaan omdat er geen ambtenaren
bij konden zijn. Die hadden atv-da-
gen. Ik heb erop aangedrongen om
het dan zonder ambtenaren te doen.
Ravensteijn wilde er zelf ook graag
bij zijn. Met twee wethouders had
het toch ook gekund? Maar nee, er
moesten ambtenaren bij voor de
verslaglegging. Ik ben daar ontzet
tend in teleurgesteld. Nu zijn bijna
al lp QrhinnprQ wppr vprtrnkkpn uit
zaamheden om de h
gewenste diepte te 1
Volgens bestuurslic
Schuttevaer is er e
van 80 centimeter
lengte van 20 mete
van 6 meter. „Maai
de hele haven kunn
er al schepen in de 1
der de schepen kor
ken."
Met vijf man hebt
zelf de diepte van d
„Met een roeiboot
ten, we hebben eei
naar de kant en reie
de haven met c
drooggelopen, was
te zien." Over hoe i
oordeeld door de sc
wel of geen geva.
zich niet uit. Dat
overal even gelijk
dient ctaat volpen
Eendrachtbode, de Thoolse Courant
Postbus 5, 4697 ZG Sint Annaland
Telefoon 0166-657007 b.g.g. 653474
Telefax 0166-657008
E-mail: redactie@eendrachtbode.nl
advert@eendrachtbode.nl
admin@eendrachtbode.nl
Homepage: www.eendrachtbode.nl
Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen
en Sint Philipsland waarin opgenomen de
Thoolse Courant en het Advertentieblad.
Verschijnt donderdag.
Bankrekening 30 30 05 556, Giro 12 44 07
Abonnement 29,95 per halfjaar, 54,85 per jaar,
per post 77,90 per jaar, allemaal incasso.
Losse nummers 2,-.
Opgave advertenties voor dinsdag 16.00 uur.
Advertentieprijs 0,52 plus btw per mm.
Spierinkjes t/m 20 woorden 10,- contant.
Hoofdredacteur W. Heijboer.
„Over het uitbaggeren van de haven
is nogal wat commotie ontstaan.
Een aantal schippers heeft het beke
ken en heeft metingen verricht. We
willen graag een gesprek met wet
houder Heijboer en het liefst nog
voor nieuwjaar want nu zijn de
schippers er nog," zo drong Beur
kens tijdens de vergadering aan bij
wethouder Ravensteijn.
Die zou de boodschap overbrengen,
maar het overleg heeft nog niet
plaatsgevonden, zo zei Beurkens
gistermiddag. „Ik ben de dag na de
vergadering door Ravènsteijn ge
beld. Die zei me dat het niet door
kon gaan omdat er geen ambtenaren
bij konden zijn. Die hadden atv-da-
gen. Ik heb erop aangedrongen om
het dan zonder ambtenaren te doen.
Ravensteijn wilde er zelf ook graag
bij zijn. Met twee wethouders had
het toch ook gekund? Maar nee, er
moesten ambtenaren bij voor de
verslaglegging. Ik ben daar ontzet
tend in teleurgesteld. Nu zijn bijna
alle schippers weer vertrokken uit
de haven. En er is ook nog geen af
spraak gemaakt."
Tijdens de vergadering heeft Beur
kens bewust geprobeerd aan te stu
ren op een gesprek tussen Schutte
vaer en de wethouder, zo zei hij.
„Als ik het onderwerp vrij had gela
ten, dan waren de schippers op tafel
gesprongen," zo zegt hij over de on
vrede die is ontstaan over de werk
zaamheden om de haven weer op de
gewenste diepte te brengen.
Volgens bestuurslid F. Kosten van
Schuttevaer is er een gat gemeten
van 80 centimeter diep over een
lengte van 20 meter en een breedte
van 6 meter. „Maar we hebben niet
de hele haven kunnen meten omdat
er al schepen in de haven lagen. On
der de schepen konden we niet kij
ken."
Met vijf man hebben de schippers
zelf de diepte van de haven gepeild.
„Met een roeiboot zijn we gaan me
ten, we hebben een lijn gespannen
naar de kant en reien uitgezet. Toen
de haven met oostenwind was
drooggelopen, was het gat al goed
te zien." Over hoe dit gat wordt be
oordeeld door de schippers (kan het
wel of geen gevaar), laat Kosten
zich niet uit. Dat de bodem niet
overal even gelijkmatig is uitge
diept, staat volgens Kosten echter
wel als een paal boven water.
Wethouder Heijboer zei gisteren
dat er zal geprobeerd worden deze
maand nog een afspraak te maken
met Schuttevaer. „Na het uitbagge
ren van een haven wordt er door
rijkswaterstaat of door de gemeente
een peiling verricht. Dat is hier ook
gebeurd. Over de resultaten kan ik
nog geen uitspraak doen."
De Thoolse politie heeft de kas van
het rijk weer aardig kunnen spekken
met snelheidscontroles in Tholen,
Poortvliet, Scherpenisse en Sint-
Annaland. Daarbij werden 136 be
keuringen uitgeschreven.
Aan de Ten Ankerweg in Tholen
werd woensdag van half twaalf tot
half twee gecontroleerd. In totaal
passeerden er 320 voertuigen waar
van er 22 de maximumsnelheid
overschreden. De hoogst gemeten
snelheid bedroeg 82 km per uur, ter
wijl 50 km per uur hier de limiet is.
Van twee tot drie uur vatte de radar
wagen post aan de Krokkeweg.
Daar passeerden in die tijd 65 voer
tuigen. Of men zag de politie-auto
goed staan, of er werd heel braaf
gereden, want er werd slechts één
overtreding gesignaleerd. Deze be
stuurder reed 88 km per uur en dat
is 8 km te hard.
Een dag eerder werd er tussen elf en
een uur gecontroleerd op de Post
weg te Poortvliet. Een drukke weg
waar in deze tijdsspanne 802 voer
tuigen passeerden. Daarvan reden er
veertig harder dan de wettelijk toe
gestane limiet van 80 km per uur.
Ook in Sint-Annaland was het raak.
Van half twee tot kwart over vier
controleerde de politie aan de Vei-
lingweg. Van de 320 bestuurders die
de radarwagen voorbijkwamen,
werden er 73 op de bon geslingerd
voor het overschrijden van de limiet
van 50 km per uur.
De 28-jarige Monique Tukker-
Hommel uit Bergen op Zoom is
dinsdag begonnen als tweede voor
lichter van de gemeente Tholen.
Daarmee krijgt Perry Bakx, die
meer dan twintig jaar de éénmans-
post heeft vervuld, de al langer ge
wenste assistentie. Mevr. Tukker,
wier ouders afkomstig zijn uit Oud-
Vossemeer, werkte tot voor kort bij
de Rabobank in Oud Gastel. Naast
een meao-opleiding heeft ze een
aantal communicatie-cursussen ge
volgd. Bij de gemeente Tholen zal
zij zich voornamelijk bezighouden
met het opzetten van een intranet en
de ontwikkeling van een gemeente
lijke website. Daarnaast zal zij als
vervanger optreden van dhr. Bakx.
Monique Tukker is twintig uren in
dienst van de gemeente Tholen en is
daar op dinsdagmiddag, donderdag
en vrijdag aanwezig.
Van de 665.405 gulden die inclu
sief de rente 2000 nog beschikbaar
is van de erfenis van mevr. Van 't
Hof-Quist, willen b. en w. 25.876
gulden besteden. Voetbalvereni
ging Vos-meer krijgt het grootste
bedrag van 9908 gulden, de Oud-
Vossemeerse muziekvereniging
ontvangt 7968 gulden en dertien
cent. Zowel de stichting Jong Vos-
maer als de stichting katholiek on
derwijs Oud-Vossemeer kunnen
elk een aanmoedingspremie van
4000 gulden tegemoet zien. De
Oranjestichting, peuterspeelzaal de
Pluus en ijsclub Eendracht (skee-
lerbaan) vallen buiten de boot. Het
bestuur van de vereniging Van 't
Hof-Quist, dat is gevormd uit Vos
semeerse verenigingen en stichtin
gen, heeft b. en w. advies uitgebracht
over de zeven subsidieverzoeken.
Donderdagavond moet de raadscom
missie algemeen bestuur en welzijn
nog eens advies aan het college uit
brengen, voordat de gemeenteraad
een beslissing neemt. De voetbal
vereniging vroeg bijna 14 mille,
maar trainings- en wedstrijdmate
rialen die niet specifiek voor jeugd
leden zijn, komen niet in aanmer
king. Jong Vosmaer wilde bijna 12
mille, maar krijgt er maar 4. De Sint
Anthoniusschool had 7442 gulden
gewild voor speeltoestellen, maar b.
en w. gaan niet verder dan 4 mille.
Overigens moeten de school en de
jeugdsoos aantonen, dat ze zelf ac
ties hebben ondernomen om het
ontbrekende geld bij elkaar te krij
gen. Dan pas wordt de aanmoe
dingspremie betaald.
De Thoolse politie hield woensdag
middag een nieuwjaarsbijeenkomst
in de jachthut van jachtopziener
Han van Vossen te Sint-Annaland.
Dat was een gezellig samenzijn met
de vrouwen en kinderen erbij ter
versterking van de binding van de
Thoolse politiegroep.
Via het Noorse Rode Kruis zijn na de
watersnoodramp 326 houten huizen
aan ons land geschonken, waarvan er
19 in Stavenisse gebouwd werden.
Ook in bijvoorbeeld Nieuw-Vosse-
meer (25) en Halsteren verrezen er, in
Sleeuwijk, Raamsdonksveer en Stel
lendam. „Daar zijn er al dertien van
de zestien afgebroken. Ook is meer
dan de helft van de huizen inmiddels
met steen ommuurd", vertelt Janny
Lock. Ze weet ondertussen precies
waar al deze woningen - die ze beti
telt als 'kleine, vergeten monumen
ten' - staan. Op één na dan, want de
326e is al sinds de schenking zoek.
„Het was destijds een heel getouw
trek tussen gemeenten, want iedereen
wilde ze hebben."
De Brabantse verzamelt overal infor
matie over deze typische huisjes. Ze
zocht in het archief van het ministerie
van volkshuisvesting, in de archieven
van door de Ramp getroffen gemeen
ten, in boeken en kranten. En ze be
zoekt zoveel mogelijk bewoners van
het eerste uur. Dat levert verhalen op
en foto's. „Overal word je allerharte
lijkst ontvangen, het verbaast me ge
woon." In de woning van de familie
Moerland-Geluk aan de Koning
Haakonstraat in Stavenisse zit me
vrouw Lock aan tafel met twee volle
ordners en een fotoalbum voor zich.
Het album toont onder meer de -
groene - woning waarin ze zelf woont
('Die is nog vrijwel helemaal in de
originele staat'). In de ordners zitten
de gegevens die ze inmiddels uit de
diverse plaatsen verzamelde. Ze gaat
naar buiten om de huizen op foto en
video vast te leggen. Dat van de fami
lie Moerland is bijzonder, want er zit
een wit bordje aan de voorgevel dat
de hoogte van het water tijdens de
Ramp vermeldt: 3,26 meter. „Door
dat bordje is ons huis in de loop der
jaren het meest gefotografeerd van al
lemaal", vertelt de inmiddels 83-jari-
ge J. Moerland. „In de beginjaren
kwamen er regelmatig bussen vol No
ren hier kijken. Die maakten dan een
reisje naar ons land en wilden de ge
schonken woningen zien."
Moerlands gezin betrok de woning in
1954. „Op 5 mei", herinnert zijn 78-
jarige vrouw zich nog goed. „Het
was allemaal modder, want bestraat
was er nog niets en het regende zo
veel." Het huis van het gezin achter
de Stoofdijk was door het water weg
geslagen. „We hadden helemaal niets
meer, alles was weg. Daarom kwa
men we voor zo'n woning in aanmer
king", zegt Moerland. „Wat moet je
met zo'n houten huis, zeiden sommi
gen tegen ons. Maar we hebben er al
tijd met plezier gewoond", vult zijn
vrouw aan. Het huis kregen ze - dat
was tenslotte een schenking van
Noorwegen - maar voor de grond en
het fundament moest betaald worden.
„Omdat het een schenking was,
mocht er geen huur gevraagd wor
den. Sommige gemeenten losten dat
op door een bijdrage voor grond en
fundamenten te vragen", vond Janny
Lock uit. In Stavenisse hield de ge
meente er twee aan zichzelf. „Onder
meer voor de politieman. Die woon
de naast ons, op de hoek", aldus
Moerland. Hij laat een grote ingelijs
te foto zien van een Noorse fjord. Op
een plaatje staat een rood kruisje, met
de tekst 'Geschenk van het Noorse
volk door bemiddeling van het Noor
se Roode Kruis'. „Die foto hoort bij
het huis. In het contract dat destijds is
opgemaakt, staat dat ze in het huis
moet blijven indien dat verkocht
wordt." Tegenwoordig ligt de lijst op
zolder, maar in 1954 was mevrouw
Moerland er blij mee: „Dan had je
tenminste iets om aan de muur te
hangen."
Oorspronkelijk hadden de woningen
maar één toegangsdeur. Daarachter
een halletje en de trap naar boven.
Een kleine woonkamer met daarach
ter een slaapkamer, een grote woon
keuken en een kelder. En op zolder
vier vertrekken. „Voor die tijd best
een grote woning", zegt mevrouw
Moerland. Het gezin woonde er met
vier kinderen comfortabel. Inmiddels
is er het nodige aan hun huis verspij
kerd. De slaapkamer beneden is bij
de voorkamer getrokken en één tus
sendeur (naar de hal) is dichtge
maakt. Ook is er een bijkeuken aan
gebouwd met een achterdeur. En het
schrootjesplafond is vervangen door
platen (door de droogte kwamen er
naden in het plafond). De oorspron
kelijke ramen (met vier ruiten) zijn
vervangen door dubbel glas en alles
is geïsoleerd. Het vele hout vergde
vanzelfsprekend heel wat onderhoud
en dat hield Moerland goed bij.
„Vroeger verfde ik de buitenkant ie
der jaar, nu gebeurt dat om de twee of
driejaar. Het afgelopen jaar heb ik al
le planken zelf nog geschuurd", ver
telt de krasse 83-jarige. Hij is er blij
mee dat de woningen vrijstaand zijn,
steeds met vijf meter tussenruimte.
De familie Moerland verloor, zoals
gezegd, have en goed door de water
snood van die eerste februari 1953.
De verschrikkingen van toen staan in
het geheugen gegrift. Zeventien van
hun naaste familieleden verdronken
(in Stavenisse verloren 153 inwoners
het leven). Zelf werden ze met de
eerste boot die het getroffen dorp
aandeed, meegenomen naar Yerseke.
Na enkele dagen kwamen ze in Ber
gen op Zoom terecht, vervolgens in
Den Haag en uiteindelijk in Huizen.
Ze waren in 1954 de eerste bewoners
van een Noors huis en hun straat
werd in augustus van dat jaar offi
cieel geopend door de Noorse koning
Haakon VII in eigen persoon. De
vorst bezocht toen de woning van
Moerlands tante, mevr. M. Moer-
land-Fierens.
ZIE VERDER PAGINA 7
De groei komt volledig op het con
to van de natuurlijke aanwas, want
er was in 2000 een geboorteover
schot van 129: er werden 347 kin
deren (164 jongens en 183 meis
jes) geboren, terwijl er 218
inwoners overleden (124 mannen
en 94 vrouwen). En op de eerste
dag van het nieuwe jaar zijn gezin
nen in Anna Jacobapolder, Sint-
Philipsland en Sint-Annaland al
weer verblijd met de komst van
een kindje. De meeste kinderen
(37) werden in februari geboren,
maar ook in april, mei, augustus,
oktober, november en december
lag het aantal geboorten boven de
dertig. De piek van de overlijdens
lag in januari en februari met re
spectievelijk 26 en 27 sterfgeval
len.
Doordat er meer Tholenaren naar
elders vertrokken dan er mensen in
de gemeente kwamen wonen, was
er in 2000 een klein vertrekover-
schot van acht. Er vertrokken 726
inwoners (348 mannen en 378
vrouwen), terwijl zich 718 mensen
in Tholen vestigden (367 mannen
en 351 vrouwen). Maart, juni en
augustus waren topmaanden voor
nieuwkomers, augustus en septem
ber staan bovenaan wat het aantal
vertrekkers betreft. Het totaal be
keken liep het inwonertal alleen in
de maanden januari, juli en sep
tember terug. Met een groei van 50
was mei de topmaand voor Tholen.
De bevolking was op 31 december
als volgt over de plaatsen verdeeld
(met tussen haakjes de toe- of af
name): Tholen 6659 (+47), Sint-
Maartensdijk 3472 (+23), Sint-An
naland 3443 (-37), Sint-Philipsland
en Anna Jacobapolder 2594 (+33),
Oud-Vossemeer 2543 (+24), Scher
penisse 1716 (+45), Poortvliet 1691
(-9) en Stavenisse 1631 (-6).
Joke Imandt uit Tholen
geeft kapsalon Ten Anker
uit handen
Koster C.P. Uyl zorgt al
25 jaar graag voor
Gereformeerde Gemeente
in Sint-Annaland
Klein Zieltje is groot
geworden, maar speelt nog
op de rommelpot in Tholen
EN VERDER...
W. van 't Hof geeft
aluminiumbedrijf over
aan zijn kinderen
Peuterspeelzaal De Pluus in
kwart eeuw van bouwvallig
pand naar brandweerkazerne
In Tholen relatief veel
vuurwerkovertreders via
Halt aan het werk gezet
Sportjaaroverzicht 2000
Reisduif exposeert in nieuw
onderkomen
HET HEMD IS NADER
DAN DE ROK
Dit nummer bestaat uit
18 pagina's
De afgelopen jaarwisseling heeft behal
ve veel plezier, ook weer de nodige rot
tigheid opgeleverd. Elk jaar weer vin
den ook diverse Tholenaren het nodig
vernielingen te plegen, vaak met behulp
van vuurwerk.
Vuurwerkvandalen bliezen zo bushokjes
op aan de Haven in Sint-Maartensdijk, de
J.F. Kennedystraat in Oud-Vossemeer en
de Van der Lek de Clerqplein in Stavenisse.
In die laatste plaats werd ook een boom uit
de tuin van de Nederlandse Hervormde
kerk vernield. In Sint-Philipsland zijn de
geldautomaat van de Rabobank aan de
Schoolstraat en diverse brievenbussen door
vuurwerk beschadigd. In de Cornelis Fran-
kenstraat te Oud-Vossemeer werd voor het
tweede achtereenvolgende jaar de telefoon
cel opgeblazen.
„Er wordt zo gemakkelijk vernield, kenne
lijk is dat inhaerent aan onze samenle
ving", zegt de chef van de Thoolse politie,
Hans Radojewski. „Men vindt het nodig
om rond de jaarwisseling telefooncellen,
bushokjes en brievenbussen vol te proppen
met vuurwerk. Het aantal meldingen daar
over is vertienvoudigd en betreft een lange
re periode dan 31 december/1 januari, na
melijk tussen kerst en nieuwjaar. Er zou
eens een discussie op gang gebracht moe
ten worden, wat jongeren - en ook de chris
telijke jeugd wil ik daarbij zeker betrekken
- tussen 16 en 22 jaar allemaal uitspoken.
Men denkt dat alles maar kan. We hebben
geen mensen voor een zognaamd zero tole-
rance-beleid, waarbij niets meer geaccep
teerd wordt. Je rijdt al van het een naar het
ander als de meldingen zo dicht op elkaar
komen en men onderschat de afstand die
de politie moet afleggen. Van Tholen naar
Sint-Annaland kost toch twintig minuten.
We hebben heel veel energie gestoken in de
overlast van de horeca in Tholen en dat
staat nu op de rails. Onze eenheid bestaat
momenteel echter maar uit 14 mannen en 1
vrouw. Na de zomervakantie komt er een
vrouw bij die nu stage loopt in Goes. Ik
verwacht daarna nog meer versterking en
dat kan ook niet anders om onze taken te
kunnen uitvoeren. Bovendien hebben we
de toezegging dat alles ten aanzien van de
wijkzorg - inclusief de posten in Sint-
Maartensdijk en Sint-Annaland - door
gaat", aldus Radojewski.
Medewerkers van de gemeente vegen de vuurwerk- en glasresten op die getuige zijn van de vernieling van het bushokje aan de Haven.